• Nie Znaleziono Wyników

− − − •

pierwsza sala kolumnowa – doły fundamentowe kolumn mają średnicę 2,4 m, zaś jako materiału użyto fragmentów sfinksów Anubisa oraz fragmentów statuy Amenhotepa III w formie Ozyrysa; ([63]s. 77)

druga sala kolumnowa – południowa kolumnada – wykorzystano statuy sfinksów z piaskowca oraz jeden blok wapienny o wysokości 2,15 m. ([120]s. 9)

Poziom posadowienia bloków wynosi około 1,5 m pod poziomem posadzki. Grubość płyty mierzy 0,3 – 0,4 m81;

sanktuarium i sala na barkę – bloki piaskowcowe, reużyte elementy podiów sfinksów – szakali; ([65]s. 59)

dom Sokar, dziedziniec kultu Re oraz rzeźnia, w których wykorzystano nowe bloki wapienne. ([64]s. 59)

MURY I PODPORY PIONOWE

Mury w przedstawianych obiektach były wykonane najczęściej z bloków kamiennych metodą muru ciosowego lub z cegły mułowej – pałace, pomieszczenia magazynowe i mury obronne.

Konstrukcje ścian są różne w różnych częściach obiektu. Wolnostojące ściany o licach nachylonych pod kątem82 budowane były w miejscach nieprzykrytych – jako zewnętrzne. Takie ściany to zlicowane powierzchnie zewnętrzne z bloków

kamiennych oraz jądro ściany – zasyp z gruzu.

Ściany pionowe mogą być wolnostojące i licujące, np. skałę. Tego typu konstrukcje murowe wykonane są z regularnych bloków kamiennych.

Ściany wolnostojące zbudowane są na grubość dwóch lub trzech kamieni. Występują w miejscach zadaszonych, zwykle oddzielają dwa pomieszczenia.

81 Wg badań własnych.

82 Najczęściej kąt nachylenia ściany waha się od 82° do 84°, np. w świątyni Hatszepsut nachylenie ścian wynosi: na dziedzińcu kompleksu słonecznego 7,5 cm/1mb, tj. 86°; w kaplicy Totmesa I (kompleks królewski) nachylenie w różnych narożnikach wynosi od 9 cm/1mb, tj. 85° do 11,5 cm/1mb, tj. 83°. W świątyni Setiego I kąt nachylenia ścian pylonów waha się od 85° do 86°.

Pionowa ściana licująca znajduje się w miejscach, gdzie pomieszczenie istnieje w przestrzeni wydrążonej skale83.

• − − − − • − − − • − • • • • •

Również układ kamieni w warstwach konstrukcji murowych jest różny, jednak nie zależy to od przekroju ściany. Lico ściany może składać się z:

skokowego biegu warstwy,

równo biegnących równych warstw,

równo biegnących warstw, ale o nieregularnej wysokości, lico z pomieszanymi wątkami ([6] s. 137 – 138)

A. Świątynia Hatszepsut

Podstawowy budulec świątyni stanowił wapień o barwie biało–kremowej, wydobywany z lokalnego kamieniołomu.

Część Sanktuarium Amona – Re dobudowane w okresie ptolemejskim wykonane zostało z piaskowca.

Architrawy Kolumnady Północnej zbudowane były z piaskowca. Wybrane przykłady rodzajów ścian i podpór pionowych:

górny taras:

portyk ptolemejski – trzony kolumn z nierównej wysokości bloków, mur w interkolumnium z reużytego materiału,

kaplica Hatszepsut – skokowy wątek muru,

dziedziniec słoneczny – ściana północna – równo biegnące warstwy muru o niejednakowej wysokości,

środkowy taras:

portyk Puntu – równo biegnące warstwy o zbliżonej wysokości. B. Karnak

Większa część obiektów okręgu Amona wybudowana została z piaskowca: biała kaplica Senusereta I – wapień,

kaplica Hatszepsut – różowy i szary granit, sala na barkę Filipa Arridajosa – różowy granit, pylon VII – piaskowiec i różowy granit,

mury okalające okręg – cegła mułowa.

Wybrane przykłady rodzajów ścian i podpór pionowych: oś wschód – zachód: • − − • − − • • • • • •

pierwszy dziedziniec – kaplica Seti II narożnik łączący kaplice z pierwszym pylonem – nieregularne wysokości warstw oraz

wypełnienie luki mniejszymi blokami

Rys. 29Karnak – połączenie pierwszego pylonu z kaplicą Setiego I

Wielka kolumnada – kolumny zbudowane z małych bloków o nierównym biegu warstw;

magazyny w Ach-menu – nierówny układ warstw muru; oś północ – południe:

pylon VIII – równo biegnące warstwy muru, pylon IX – j.w.,

świątynia Chonsu – skokowy bieg warstw muru, w górnych partiach wyrównany, kaplica Hatszepsut – równy wątek muru i wszystkie warstwy równe,

mur obronny – mur odcinkowy, pofalowany. C. Świątynia w Luksorze

Cała świątynia zbudowana została z piaskowca.

Wybrane przykłady rodzajów ścian i podpór pionowych: pylon Ramzesa II wzniesiony w nieregularnym wątku przy użyciu starych materiałów budowlanych; ([98] s. 14) świątynia Totmesa III – wiązkowe kolumny papirusowe, wykonane z granitu jako monolit;

kolumny w wielkiej kolumnadzie, skonstruowane z małych bloków kamiennych;

• • • − − • − • − − − • − − −

wschodnia strona świątyni Amenhotepa III – z lewej ściana o skokowym wątku muru i dobijająca do niej pod kątem prostym ściana o równo biegnących

warstwach, o niejednakowej wysokości;

wielki dziedziniec Amenhotepa III – kolumny wiązkowe – papirusowe,

zbudowane z bloków kamiennych, tworzących poszczególne warstwy kolumny. D. Medinet Habu

Zespół świątynny zbudowany jest z piaskowca i cegły mułowej (magazyny i mury obronne). Pałac – Dom Miliona Lat – w Medinet Habu zachował się najlepiej, gdyż jako jedyny ze znanych został częściowo wykonany z kamienia.

([68] s. 359)

Wybrane przykłady rodzajów ścian i podpór pionowych: świątynia Ramzesa III:

zewnętrzne ściany świątyni – nierówny układ warstw muru, pylon – równo biegnące warstwy o zbliżonej wysokości, mała świątynia Amona z 18 dyn.:

skokowy wątek murów; fortyfikacja:

wschodnia brama – zbudowana z bloków kamiennych reużytych z Ramesseum, równo biegnące warstwy kamieni o nierównych wysokościach,

mur obronny (odcinkowy, pofalowany) – w okresie koptyjskim zabudowany domami,

sala hypostylowa – elementy trzonu kolumn o niejednakowej wysokości bloków. E. Ramesseum

Cały zespół zbudowany jest z piaskowca i cegły mułowej.

Pylony – zbudowano z kamienia, mimo że dotychczas pylony budowano z cegły mułowej. ([51]s. 2)

Wybrane przykłady rodzajów ścian i podpór pionowych: świątynia Ramzesa II:

sala astronomiczna – wątek muru ułożony skokowo, drugi pylon – skokowy układ warstw muru,

ściana północna drugiego dziedzińca – równo biegnące warstwy muru o jednakowej wysokości,

− • − − − − − − − −

kolumny sali hypostylowej – trzony kolumn z nierównej wysokości bloków tworzących warstwy, warstwa z dwóch kamieni (połówka koła), pionowa fuga układana na przemian.

F. Świątynia Setiego I

Cały zespół zbudowany jest z piaskowca i cegły mułowej. Wybrane przykłady rodzajów ścian i podpór pionowych:

świątynia

sanktuarium – skokowy wątek muru,

ściana zamykająca drugi dziedziniec – równo biegnące warstwy muru o podobnej wysokości,

kolumnada frontowa – elementy składowe trzonów kolumn o zbliżonej wysokości.

G. Świątynia Merenptaha • świątynia:

pierwszy pylon – cegła mułowa;

pierwszy dziedziniec – ściana południowa (frontowa) pałacu – cegła mułowa84. Mury o grubości 1,6 m. Północny mur przesunięty o 2,75 m w stosunku do końca pylonu w stronę osi świątyni, południowy natomiast o 4,45 m. ([63]s. 70) Kąt nachylenia zewnętrznych ścian – 88°; ([63]s. 87)

drugi pylon – bloki kamienne – piaskowiec;

pierwsza sala kolumnowa, pomieszczenia boczne – bloki wapienne; ([65]s. 66) druga sala kolumnowa, tylna część świątyni oraz kolumny obu sal kolumnowych, architrawy i stropy – piaskowiec. ([65]s. 66)

• pałac – konstrukcja wykonana z cegły mułowej. ([63]s. 70) • magazyny – cegła mułowa.

• Filary, pilastry i architrawy z piaskowca, podobnie nadproża, progi i węgary drzwi. ([67]s. 107)

STROPY I SKLEPIENIA