Satysfakcja z wykorzystywanego oprogramowania

Przedmiotem zainteresowania w  badaniu były także oceny respondentów dotyczące przewidywanych zachowań firm w sytuacji, gdy miałyby możliwość wyboru systemu operacyjnego przy zakupie sprzętu komputerowego. Odpo-wiedzi na to pytanie udzielały jedynie te podmioty, które nie miały takiej dowolności przy jego pozyskiwaniu (w przypadku całości bądź części sprzętu).

Analizując rozkład odpowiedzi można stwierdzić, że blisko 3/4 responden-tów (72,6%) zadeklarowało, że w  przypadku możliwości wyboru, ich decyzja

odnośnie do wyboru oprogramowania byłaby jednakowa, jak w  przy braku możliwości wyboru. Przyczyna takiego podejścia może leżeć zarówno w braku zainteresowania podmiotów oprogramowaniem bądź wysokim zaufaniem do ofert proponowanych przez jego dystrybutorów. W pierwszym przypadku, sto-sowanie systemów operacyjnych przez firmy może być w  niewielkim stopniu uzależnione od rodzaju prowadzonej działalności. Sprzęt komputerowy może być używany wyłącznie do prostych czynności biurowych, których efektywność w  małym stopniu zależy od oprogramowania. Brak tej zależności może się przekładać na brak zainteresowania szczegółami ofert dystrybutorów systemów informatycznych. Z drugiej strony, badane jednostki mogą bazować w swych decyzjach wyłącznie na doświadczeniu firm dostarczających sprzęt i oprogra-mowanie. Zaufanie do dystrybutorów tego sprzętu powoduje, że podmioty gospodarcze i  instytucje publiczne nie są skłonne bądź brakuje im niezbęd-nej wiedzy do modyfikacji oferty prezentowaniezbęd-nej przez firmy informatyczne.

Rodzaj działalności jednostek także nie wpływał istotnie na strukturę odpowiedzi respondentów. Sektor przetwórstwa przemysłowego, który we wcześniejszych pytaniach wykazywał najniższy stopień możliwości wyboru oprogramowania przy zakupie sprzętu komputerowego, deklarował największą chęć do jego modyfikacji w przypadku potencjalnej możliwości wyboru (27,3%

respondentów). Interesujący jest również wysoki odsetek respondentów dzia-łających w administracji państwowej, którzy byliby skłonni do zmiany w razie pojawienia się takiej opcji (30,9% respondentów).

Zależność tę zaobserwowano także w przekroju rodzaju i formy własności.

Podmioty prywatne, które w najmniejszym stopniu mogły decydować o wybo-rze systemów operacyjnych, najczęściej deklarowały chęć jego zmiany (30,6%, w tym z kapitałem zagranicznym 40%, zaś z kapitałem polskim 26,9%). Jed-nostki publiczne były skłonne do zmiany oprogramowania w 27,1% przypad-kach, zaś komunalne, stowarzyszenia i fundacje tylko w 10%.

Podobny wniosek można wysnuć analizując satysfakcję z wykorzystywanego oprogramowania według wielkości firmy. Duże podmioty, które miały najwięk-sze możliwości wyboru, przeciętnie rzadziej były skłonne do zmiany decyzji (16,7%). Może to oznaczać, że wcześniejszy brak dowolności przy pozyski-waniu oprogramowania nie miał wpływu na ich decyzję. Przeciwny kierunek zależności wystąpił w  przypadku małych jednostek, których siła przetargowa w  negocjacjach z  dystrybutorami sprzętu komputerowego była niska. Brak możliwości wyboru sprawił, że zgłaszali oni przeciętnie wyższą chęć zmiany decyzji w przypadku wystąpienia możliwości wyboru oprogramowania.

Największy odsetek respondentów, którzy byliby skłonni do zmiany decy-zji w obliczu możliwości wyboru oprogramowania wystąpił wśród specjalistów i specjalistów IT (42,9% specjalistów oraz 29,4% specjalistów IT). Wydaje się tym samym uzasadnione stwierdzenie, że chęć modyfikacji systemów

infor-149

Rozdział 6. Pozyskiwanie i eksploatacja systemów informatycznych

matycznych jest silnie uzależniona od wiedzy na ich temat, tym bardziej że najniższy odsetek respondentów skłonnych do zmiany decyzji można było zaobserwować u pracowników administracyjnych. Oznacza to, że poza ogra-niczeniami stojącymi po stronie dystrybucji sprzętu komputerowego, istotne znaczenie przy braku dywersyfikacji oprogramowania w badanych jednostkach miał niedobór odpowiedniej wiedzy i znajomości oprogramowania osób decy-dujących o jego wyborze.

Osoby z wykształceniem wyższym magisterskim miały najmniejszą skłonność do zmiany oprogramowania w przypadku wystąpienia takiej możliwości, dużo bardziej niż osoby z  wykształceniem licencjackim, inżynieryjnym i  średnim (23,1% wobec 43,8% respondentów z  wykształceniem wyższym licencjackim lub inżynieryjnym, oraz 44,8% z wykształceniem średnim). Profil wykształcenia miał więc w tym zakresie istotny wpływ. Zmianom sprzyjało przy tym wykształ-cenie techniczne (specjalistyczne) a nie ogólne.

W przypadku wieku respondenta, skłonność do zmian decyzji była odwrot-nie proporcjonalna do wieku osoby wypełniającej ankietę (wykres 6.2).

W y k r e s 6 . 2

Wiek respondenta a potencjalna możliwość wyboru systemu operacyjnego przy zakupie sprzętu komputerowego (w %)

60,0

31,9 29,6

23,9 22,4

33,3

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

do 25 lat 26-30 lat 31-40 lat 41-50 lat 51-60 lat powyżej 60 lat Źródło: opracowanie własne na podstawie badań empirycznych.

Może to ponownie wynikać z  obeznania respondenta z  systemami opera-cyjnymi i  oprogramowaniem. Starsze osoby mogły być w  mniejszym stopniu poinformowane o  różnicach różnych rozwiązań, a  tym samym mogli nie być świadomi potencjalnych rozwiązań alternatywnych. Z drugiej strony pewną

rolę mogły także odgrywać przyzwyczajenia. Starsi respondenci, mniej skłonni do zmian, mogli przystawać na znane im rozwiązania proponowane przez dystrybutorów, młodsi natomiast byli bardziej skłonni do zmian i modyfikacji oprogramowania.

Wśród podmiotów, które określiły się, że wykorzystują WOO, występował wysoki odsetek respondentów skłonnych do zmiany systemu operacyjnego oferowanego przez dystrybutorów (61,5% respondentów wykorzystujących wyłącznie WOO, 26,1% – zamknięte i otwarte oprogramowania oraz 25,4% – tylko zamknięte). Ponieważ dystrybutorzy załączają najczęściej zamknięte sys-temu operacyjne, oczywiste jest, że jednostki, które pragną korzystać głównie z  WOO dokonywałyby częściej zmiany systemu operacyjnego niż pozostałe podmioty.

W y k r e s 6 . 3

Poziom komputeryzacji w badanej jednostce a chęć zmiany systemu operacyjnego (w %)

44,4

27,0 25,8 24,1

50,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

bardzo wysoki

wysoki przeciętny niski bardzo

niski

Źródło: opracowanie własne na podstawie badań empirycznych.

Dodatkowo warto zauważyć, że w przypadku firm wykorzystujących zarówno WOO, jak i zamknięte oprogramowanie, odsetek respondentów chętnych do zmiany systemu operacyjnego był niższy. Może to wynikać z tego, że podmioty stosujące dwa typy oprogramowania, używają przede wszystkim zamkniętych systemów operacyjnych. Nie wykazują tym samym chęci do ich zamiany, nawet w obliczu możliwości wyboru.

Odsetek respondentów, którzy byliby skłonni do takiej zmiany decyzji dotyczącej systemu informatycznego rośnie wraz ze stopniem komputeryzacji

151

Rozdział 6. Pozyskiwanie i eksploatacja systemów informatycznych

badanych podmiotów. Kategoria ta zdaje się tym samym wpływać zarówno na wiedzę dotyczącą alternatywnych systemów operacyjnych, jak i  na zaintere-sowanie alternatywnymi rozwiązaniami, które mogłyby podnieść efektywność firmy. Wraz ze spadkiem poziomu komputeryzacji potencjalne zmiany mogą być bardziej kosztowne niż zyskowne (wykres 6.3).