63 Scenariusz 7. Tolerancja1

1 Scenariusz opracowały studentkipedagogiki: Monika Cieślar, Bożydaria Bujok, Sylwia Krzyżak, Celina Warchoł orazIwona Witaszekwramach zajęć z zakresu edukacji wielo-imiędzykulturowej.

2 www.edukacja.edux.pl/p-4452-co-rozni-a-co-laczy-dzieci-pochodzace.php [datadostępu: 22.03.2011 ]

Temat zajęć: Tolerancja Typplacówki: przedszkole Grupa wiekowa: 5-latki,6-latki Czas trwaniazajęć: 50 minut Cele - dziecko:

•potrafi wskazać różnice i podobieństwa względem innychdzieci;

•rozumie, żeróżnorodność (czyli odmiennośćwyglądu, języka, zwy­ czajów, zachowań, zainteresowań) jest plusem, dzięki niej ludzie są wyjątkowi i niepowtarzalni,różnią sięodsiebie;

• dostrzega, że świat bez różnic, gdzie wszystko byłoby takie samo -byłbynudny;

•zna znaczenie słowa„tolerancja”;

• potrafiwskazać zachowania tolerancyjne i nietolerancyjne w przedsta­

wionej bajce;

• podaje przykłady zachowań tolerancyjnych inietolerancyjnychwobec konkretnychosób.

• słowna (wyjaśnienie, pogadanka, rozmowa, burza mózgów, opowia­ danie),

• oglądowa,

•czynna(praktycznegodziałania).

Pomocedydaktyczne:

• baloniki białyi czerwony;

• tekst opowiadania Jesteśmyróżni i tonas łączy1-,

• tekst bajki onietolerancji;

• przebraniai rekwizyty(maski,ogonekitp.);

• płatki kwiatka;

• karteczki z narysowanymi osobami (niewidomą dziewczynką, osobą z piegami, osobą o innym kolorze skóry/innego wyznania, otyłym chłopcem);

•magnesy i tablica. 1 2

64

■ Przebieg zajęć

1. Przywitanie dziecii przedstawienie się.

2. Zabawaintegrująca.

Dzieci siedzą wkręgu na dywanie. Jedno z dzieci dostaje balonikwbiałym kolorze. Podaje go swojemu sąsiadowi i mówi: „Jestem do ciebiepodobny, bo...”. Następnie otrzymuje czerwony balonik i podaje dalej,mówiąc:„Różnię się od ciebie, bo...”. Dzieci kolejno podają sobie balonikimówią, w czymsą do siebiepodobne, a czymsię różnią3.

3 E.Suska,U. Kwiatkowska, Praktyczny poradnik dla nauczyciela, Jedność,Kielce 1998.

4 Autorka utworu:mgr Ewa Janik - nauczyciel wSzkole Podstawowej nr 59w Katowicach.Bajka o nietolerancji, literka.pl/article/show/id/24813/output/pdf [data dostępu: 22.03.2011].

3. Opowiadanie Jesteśmyróżniitonas łączy.

Dzieci siedzą w kręgu. Nauczycielprzedstawiaobraz wyimaginowanego świata.

Rozmowa na tematprzeczytanego tekstu. Nauczyciel zadaje pytania:

• Czy chciałbyś żyćw takim świecie?

•Zkimbyśsięprzyjaźnił?

•Jak poznałbyś swoją mamęiswojegotatę?

Nauczyciel czyta dalszączęśćopowiadania.

Nauczyciel zadaje pytania:

• Który świat podobacisię bardziej- tenjednokolorowy czy ten barwny?

• W którymświeciechciałbyśspędzićwakacje?

• Czy to dobrze, że ludzie różnią się od siebie:językiem,zwyczajami, kolorem skóry itp.?

(dyskusjaw grupie z wykorzystaniemkarteczekilustrujących Inność) 4. Bajkao nietolerancji - inscenizacja4 (załącznik 2).

Prowadzący zajęciasą przebrani za: misia,myszkę, wiewiórkę,żabę (załącz­ nik 3); przedstawiają bajkę.

5. Rozmowa natemat treści bajki: ktowystępował w bajce,jakie miał problemy, dlaczegowyśmiewanosię z niego,czymiał przyjaciół?

• Nawiązanie do tematulekcji, wyjaśnienie co to znaczy „tolerancja” i które zwierzęta niebyły tolerowane.

Tolerancja oznacza akceptację iszacunek wobec inności - osób,któreinaczej się zachowują,wyglądają, mówią innym językiem,mają odmienne zwyczaje lub są niepełnosprawne. Bycie tolerancyjnym oznacza bycieprzyjacielskim, wyrozumiałym wobec takich osób i niesienie impomocy,kiedy jej potrze­

bują.Osoba tolerancyjnanie obmawia, niewyśmiewa,niedokuczainie drwi z innych osób, ale ma do nich szacunek.

• Powtórzenie hasła za nauczycielem: „Każdy znasjest wyjątkowy i niepo­

wtarzalny. Ma prawo być inny”.

165

6. Praca w grupach.

Dzieciotrzymująpo jednym płatku kwiatu nagrupęimalujągonadowolny kolor. Nakoniec wszystkie płatki zostają połączonemagnesami na tablicy i powstaje piękny kolorowykwiat, na który -na środku - naklejamy napis:

„tolerancja”.Kwiat zostajezawieszony w salina korkowej tablicy.

7.„Jakmogę być tolerancyjny wobec innych osób?”- praca w grupach.

Poszczególne grupy losują karteczki z wypisanymi osobami (niewidoma dziewczynka, osobaz piegami, osoba o innym kolorze skóry, osoba innego wyznania, chłopiec otyły) - po jednej nagrupę. Wspólnie z opiekunem zasta­

nawiają się, jak można być tolerancyjnym wobec tej osoby.Następnie głośno dzieląsię swoimi pomysłami.

Nauczyciel zadaje pytanie,jakich zachowań niemożnatolerować wobec tych osób?

8. Podsumowanie zajęć.

Dzieci podają sobie balonik i kończą zdanie: „Jestem tolerancyjny, bo...” (jeśli dzieckonie będzie umiało powiedzieć dlaczego, podaje balonik dalej).

I Załączniki

Załącznik 1. Osoby różniącesięod siebie

dziewczynka z piegami niewidomadziewczynka muzułmanin otyły chłopczyk

66

Załącznik 2. Inscenizacja utworu E. Janik Bajka o nietolerancji Osoby:

Akcja bajki toczy się w lesie.

Narrator

Za górą i rzeką, nie bardzo daleko stał las sosnowy, piękny i zdrowy, w nim zwierząt było wiele lecz nie wszyscy to przyjaciele.

Szedł raz misio grubasek dość mam już tego wszystkiego, nie mam żadnych kolegów!

Nie słyszy jak po cichutku podchodzi myszka malutka.

|67

Gdybym była jak ty misiu, taka duża i wytworna, dziś po lesie bez obawy już kroczyłabym spokojna.

Dość mam także wyzwisk, kpin, Nieustannych podłych drwin!

i minę masz nieciekawą, czy chcesz się z nami pobawić?

Wiewiórka

Co słyszę, czy pojąć to zdołam, czy ktoś naprawdę mnie woła?

Śmieją się wszyscy bom ruda, czy przyjaźń zdobyć się uda?

Czy kiedyś los się odmieni, czy kolor futra się zmieni?

Dość mam już tego wszystkiego, naprawdę chcę mieć kolegów, każde z was niech to pamięta, dziś szacunek, tolerancja

SZANUJ BLIŹNIEGO SWEGO, NIE MÓW MU NIC ZŁEGO, NIE OSĄDZAJ PO WYGLĄDZIE,

PRZYJACIELSKI WRESZCIE BĄDŻŻE!

kłaniają sięi schodząze sceny.

69

Załącznik3.Maskażabki,wiewiórki,myszkii misia

■ Bibliografia

SuskaE.,KwiatkowskaU.,Praktyczny poradnik dla nauczyciela, Jedność, Kielce 1998.

70