ZAGRANICZNYCH W POLSCE W LATACH 2004-2013 1. Podstawy prawne tworzenia systemu oceny projektów współfinansowanych
4. Wskaźniki skuteczności i ich ocena w programach narodowych i operacyjnych w latach 2004-06 i 2007-2013 w latach 2004-06 i 2007-2013
Kolejne dwa podrozdziały są poświęcone wskaźnikom zapisanym w narodowych i lokalnych programach rozwoju. Wybierane i analizowane będą tylko wskaźniki dotyczące gospodarki wodno-ściekowej, ale czasami niezbędny jest szerszy kontekst dla zrozumienia całej struktury mierników realizacji celu. Zgodnie z omówioną logiką interwencji publicznej, do każdego z celów (zidentyfikowanych w poprzednim podrozdziale) powinny być przypisane na każdym szczeblu programowania odpowiednie wskaźniki, które umożliwiają agregację danych statystycznych.
Omawiane dokumenty strategiczne i operacyjne były wielokrotnie badane pod kątem możliwości ich wpływu na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę, dlatego też zostaną zaprezentowane wybrane badania i ewaluacje, przeprowadzone w latach 2000-2010, które dotyczą NPR i NSS oraz programów operacyjnych obejmujących zadania z gospodarki wodno-ściekowej. Wybrano również ekspertyzy, w których badano jakość wskaźników. Celem tej analizy jest pokazanie jakie słabości systemu oceny wykryto w trakcie oceny ex ante i on-going, a dla lat 2004-2006 również we wstępnych ocenach ex post oraz sprawdzenie jak te zalecenia zostały zaadaptowane w praktyce. W kolejnym podrozdziale zostaną zaprezentowane faktycznie wybrane wskaźniki. Taka konstrukcja pozwala ocenić spójność horyzontalną celów i wskaźników oraz pokazać, w jakim stopniu wdraża się zalecenia ewaluacyjne oraz czy błędy laty 2004-2006 zostały wyeliminowane w latach 2007-2013.
Do połowy lipca 2009 r. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego odebrało ponad 250 badań ewaluacyjnych, do analizy wybrano tylko najważniejsze opracowania. Dla programów z okresu 2004-2006 przeprowadzono w sumie blisko 120 badań, z czego 6 analiz ex ante, 106 mid-term oraz 5 ex post, natomiast dla programów z lat 2007-2013 odpowiednio 67-58-1 (wartości mogą się nie sumować, gdyż jedna ewaluacja może obejmować kilka programów lub zagadnień). Przeprowadzono 46 badań zagadnień horyzontalnych, przy czym tylko 6 dla okresu 2004-2006, oraz 19 ekspertyz specjalistycznych144. Najwięcej badań przeprowadzono dla ZPORR – blisko 30 – oraz w nowym okresie programowani dla PO Kapitał ludzki (do połowy 2009 r. blisko 20), a spośród programów regionalnych dla województwa zachodniopomorskiego – 9 szt. Z takich zestawień statystycznych wynika jedynie, że
144 Badania horyzontalne to badania związane z głównymi osiami rozwoju i dotyczą więcej niż jednego programu np. badania i rozwój, rozwój kapitału ludzkiego, ochrona środowiska, np. „Wpływ polityki spójności na stan zróżnicowań i rozwój polskich regionów”. Natomiast badania specjalistyczne to takie badania, które są poświęcone konkretnemu zagadnieniu, problemowi, np. „Natura 2000 szansą czy barierą dla rozwoju
w obecnym okresie programowania znacznie częściej sięga się po badania ewaluacyjne ex ante, horyzontalne i specjalistyczne.
Do oceny wskaźników w ramach NPR 2004-2006 autorka wybrała badania ewaluacyjne ex ante wszystkich dokumentów programujących działania finansowane z funduszy strukturalnych oraz dwa badania dotyczące efektów inwestycji w gospodarce wodno-ściekowej i badanie wpływu inwestycji infrastrukturalnych finansowanych ze ZPORR w Małopolsce. Przyjrzano się również wstępnym wynikom ewaluacji ex post dla całego NPR oraz osi priorytetowej: rozwój zrównoważony.
W analizie ex ante NPR 2004-2006 wskazano na zakłóconą logikę tworzenia programów, gdyż najpierw były przygotowywane programy operacyjne, a na ich podstawie komponowano program nadrzędny (NPR). Uniemożliwiło to więc prawidłowe definiowanie celów, zwłaszcza horyzontalnych, gdyż NPR był siłą rzeczy zbiorem celów szczegółowych, a nie punktem odniesienia dla ich tworzenia. Nie umieszczono również w planie NPR żadnych wskaźników pomiaru oddziaływania145
. W analizach przed zaakceptowaniem dokumentów NPR 2004-2006 przez Komisję Europejską sygnalizowano brak spójnego systemu celów i wskaźników – zarówno dla NPR, jak i poszczególnych programów operacyjnych.
Rozwój zrównoważony jako horyzontalna oś priorytetowa jest bardzo słabo reprezentowany. SPO Ochrona środowiska został oceniony jako sprzeczny z zasadami ochrony środowiska, a w SPO Transport koncepcja rozwoju zrównoważonego nie została uwzględniona wcale. W pozostałych programach, nawet jeżeli jest formalnie wspomniana, to nie znajduje praktycznego przełożenia na cele i priorytety lub odnosi się tylko do wybranych priorytetów. Tabela 60 zawiera tytuły przeanalizowanych badań ewaluacyjnych dla lat 2004-2006 oraz podstawowe wnioski dotyczące możliwości oceny efektów programów.
W ocenie badań ewaluacyjnych przed wdrożeniem (ex ante), w projekcie NPR 2004-2006 nie określono żadnych oddziaływań, a tym samym nie przypisano im miar. Ocena systemu wskaźników wybranych dla NPR 2004-2006 w fazie przygotowania była bardzo krytyczna, wręcz druzgocąca (tabela 60 – pierwsze trzy ekspertyzy). Jej skutkiem była poprawa niektórych zapisów. Wskaźniki ostatecznie wybrane do oceny projektów w gospodarce wodno-ściekowej dla okresu 2004-2006 zostaną omówione w kolejnym podrozdziale.
W tym miejscu należy przypomnieć, że w początkowym stadium projektowania i wdrażania NPR w Polsce istniał wymóg definiowania wskaźników oddziaływania również
145
F. Bafoil: Raport oceny ex-ante…, op. cit., oraz F. Bafoil: Raport oceny ex-ante dokumentów…, op. cit., 2002.
na poziomie pojedynczego projektu – z czego później zrezygnowano, gdyż zgodnie z logiką interwencji publicznej takie wskaźniki definiuje się i kontroluje na poziomie programu lub dla całego kraju. Fakt ten jednak pokazuje, że brakowało zrozumienia dla podstawowych zasad tej metodyki.
W analizie programu operacyjnego ZPORR wskazano na brak opisu różnic regionalnych, które powinny być podstawą do planowania interwencji, cele zdefiniowane były nieprecyzyjnie i pokrywały się zarówno w ramach priorytetów ZPORR, jak i z innymi SPO. Niewidoczne były jakiekolwiek powiązania ze Strategią wykorzystania Funduszu Spójności. Określono oddziaływania, ale nie ujęto ich liczbowo146.
Kolejne badania systemu wskaźników były przeprowadzane w trakcie realizacji programów z lat 2004-2006. Do analizy zostały wybrane dwie ekspertyzy on-going. Pierwsza z nich nosi tytuł „Badanie ewaluacyjne: Wpływ interwencji z funduszy unijnych w obszarze gospodarki wodno-ściekowej na poprawę stanu środowiska naturalnego oraz rozwój społeczno-gospodarczy”. Jedną z uwypuklanych przez autorów trudności jest brak spójności wskaźników dla projektów finansowanych z różnych źródeł. Autorzy ekspertyzy podają własne propozycje wskaźników, które umożliwiłyby ocenę oddziaływania inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodno-ściekowej na środowisko naturalne. Jednak większość z nich nie jest przypisana do właściwych kategorii oddziaływania, rezultatu i produktu147. Wyraźnie podkreślają jednak, że obiektywny pomiar oddziaływania jest utrudniony ze względu na złożoność systemów naturalnych (ekosystemów), w których należałoby dokonywać pomiarów, mnogość innych czynników wpływających na wynik oraz ograniczoną liczbę punktów pomiaru i ich oddalenie od źródła zanieczyszczeń.
Drugi poddany analizie raport odnosi się do inwestycji finansowanych ze ZPORR w Małopolsce. Autorzy ekspertyzy wnioskują, że mimo iż projekty z dziedziny wodno-ściekowej są zasadniczo stosunkowo jednolite, to i tak badanie wpływu badanych projektów na zagadnienia związane z ochroną środowiska jest skomplikowane, a sam wpływ trudny do oszacowania, gdyż tylko projekty związane z oczyszczalniami ścieków są opisywane przez wskaźniki określające jakość wody, ale nie są one agregowalne ani porównywalne pomiędzy projektami148. W ekspertyzie przeprowadzono ocenę skuteczności osiągania efektów metodą panelu ekspertów na podstawie wyodrębnionych przez nich kryteriów. Następnie przypisywano każdemu kryterium punkty i wagi. Na tej podstawie wyznaczono oceny dla
146 Ibidem.
147Wpływ interwencji z funduszy unijnych w obszarze gospodarki wodno-ściekowej na poprawę stanu
środowiska naturalnego oraz rozwój społeczno-gospodarczy, MRR, Warszawa 2008, s. 16.
148
Wpływ projektów infrastrukturalnych realizowanych w ramach ZPORR na rozwój gospodarczy województwa małopolskiego, Raport Końcowy, Małopolski Urząd Wojewódzki, Warszawa 2008, s. 58.
każdego poddziałania. Kryteria zdefiniowano na podstawie celu poddziałania, więc są one odmienne dla wszystkich trzech poddziałań ZPORR, z których można finansować inwestycje wodno-ściekowe. Ocena uśredniona pozwala więc na określenie skuteczności realizacji celu poddziałania, ale nie na porównywanie skuteczności realizacji projektów pomiędzy poddziałaniami.
Tabela 60. Ocena systemów wskaźników w dokumentach ewaluacyjnych 2004-2006
Raport Ewaluacja Podstawowe wnioski
Raport z oceny ex ante NPR 2004-2006
ex ante System wdrażania w dużej mierze wadliwy przy braku oceny wpływu, rażący brak wskaźników, w tym oddziaływania, brak zrozumienia logiki interwencji
Raport z oceny ex ante
Sektorowy program operacyjny Ochrona środowiska
i gospodarka wodna 2004-2006
ex ante Schemat oceny zbudowany poprawnie, umożliwia z dużym prawdopodobieństwem ocenę skuteczności podejmowanych działań. Cele źle zdefiniowane, cele nie sprzyjają ochronie
środowiska
Raport końcowy oceny ex ante dokumentów złożonych w ramach funduszy strukturalnych
ex ante Prawie wszędzie brakuje wskaźników, które powinny być zdefiniowane we wszystkich bez wyjątku SPO i ZPORR. Jeśli nie określi się oczekiwanego oddziaływania, trudno jest stworzyć jakąkolwiek strategię i trudno będzie przeprowadzić późniejsze oceny.
Badanie ewaluacyjne: Wpływ interwencji z funduszy unijnych w obszarze gospodarki
wodno-ściekowej na poprawę stanu środowiska naturalnego oraz
rozwój społeczno-gospodarczy
on-going Gromadzone dane w odniesieniu do efektów ekologicznych inwestycji nie pozwalają na stosowanie porównań dla poszczególnych źródeł zagranicznych, ale zdefiniowano czynniki utrudniające badanie oddziaływania inwestycji wodno-ściekowych
Badanie ewaluacyjne: „Wpływ projektów infrastrukturalnych realizowanych w ramach ZPORR na rozwój gospodarczy województwa małopolskiego”
on-going Wpływ badanych projektów na zagadnienia związane z ochroną środowiska jest trudny do oszacowania,
Ewaluacja ex post NPR 2004-2006, komponent Środowisko
ex post Brak powiązania pomiędzy celami głównymi NPR a jakością
środowiska i wdrażaniem zasad zrównoważonego rozwoju,
brak wskaźników na poziomie NPR opisujących te relacje, W programach operacyjnych brak wskaźników bazowych, brak jednolitego systemu wskaźników środowiskowych co uniemożliwia agregowanie efektów ekologicznych dla całego NPR i ich porównywanie dla poszczególnych programów operacyjnych
Źródło: F. Bafoil: Raport z oceny ex ante…, op. cit., s. 1 i 26, 27; O. Kuehne: Raport z oceny ex ante: Sektorowy program operacyjny Ochrona środowiska i gospodarka wodna 2004-2006, Warszawa 2002, s. 14, 16, 24; F. Bafoil: Raport końcowy oceny ex ante dokumentów…, op. cit., s. 4, Badanie ewaluacyjne: „Wpływ projektów infrastrukturalnych…, op. cit., s. 82; Badanie ewaluacyjne: Wpływ interwencji z funduszy unijnych w obszarze…, s. 13-16, 99, 123; Raport cząstkowy: Ocena
efektów inwestycji środowiskowych finansowanych w ramach NPR 2004-2006, MRR, Warszawa 2010, s. 121 i nast.
W trakcie przygotowywania niniejszej dysertacji zostały opublikowane pierwsze wstępne analizy ex post dla okresu 2004-2006. W raporcie dotyczącym ewaluacji osi horyzontalnej „Rozwój zrównoważony”, podkreśla się, że w NPR zabrakło powiązania celów głównych z zasadami zrównoważonego rozwoju, a ochronę środowiska potraktowano jako niezbędny koszt działań podejmowanych na rzecz wzrostu gospodarczego i rozwoju społecznego, a nie jako jedną z możliwych przewag konkurencyjnych. Skoro jakość środowiska nie została wpisana w cel strategiczny, nie ma również wskaźników na poziomie ogólnym, które opisywałyby podstawowe zmiany (brak wskaźników ilościowych
i jakościowych powiązanych ze stanem środowiska)149. Na poziomie programów operacyjnych przeanalizowano wskaźniki efektów rzeczowych i ekologicznych (choć wylistowane są jedynie wskaźniki efektów rzeczowych). Autorzy wskazują, że wartości wskaźników zostały opracowane na podstawie raportów rocznych z realizacji ZPORR oraz badań własnych. Podkreślają, że wartości wskaźników jakości środowiska naturalnego nie pozwalają określić wpływu realizacji NPR na stan środowiska, gdyż stosowne wskaźniki były monitorowane jedynie dla priorytetów bezpośrednio związanych ze środowiskiem i nie obejmowały pełnego zakresu realizowanych przedsięwzięć. Brak jednolitego systemu obowiązkowych wskaźników jakości środowiska powoduje niemożność oceny efektów ekologicznych osiąganych dzięki realizacji NPR oraz poszczególnych programów operacyjnych. W ramach wskaźników wybranych do monitorowania realizacji NPR nie wybrano wskaźników wyrażonych w RLM (równoważna liczba mieszkańców), a jedynie liczba mieszkańców lub gospodarstw domowych podłączonych do sieci. Nie istnieje więc możliwość oceny poziomu realizacji zobowiązań akcesyjnych, które zostały zapisane właśnie w RLM.
Dla okresu programowania 2007-2013 przygotowano znacznie dokładniejsze analizy przed okresem wdrażania dla głównych dokumentów strategicznych i operacyjnych. Zostaną przeanalizowane trzy obszary, dla których były wykonywane ekspertyzy: Ocena NSS, ocena programu operacyjnego Infrastruktura i środowisko oraz analizy programów regionalnych (Tabele 61-64). Podstawową różnicą względem lat 2004-2006 jest zwrócenie baczniejszej uwagi na system wskaźników i dedykowane im analizy i ekspertyzy.
Tabela 61. Ocena systemów wskaźników w dokumentach ewaluacyjnych 2007-2013
Raport Ewaluacja Podstawowe wnioski
Ocena szacunkowa
Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013
ex ante Ocena skuteczności i efektywności realizacji NSS na podstawie wybranych wskaźników nie jest możliwa
Ewaluacja POIiŚ, analiza systemu wskaźników Programu operacyjnego Infrastruktura i środowisko
ex ante Proponowany zestaw wskaźników jest zbyt wąski i nie pozwala jednoznacznie określić kierunku zmian. Wskaźniki powinny w większym stopniu mierzyć efekt ekologiczny
Ewaluacja wskaźników w programach regionalnych
ex ante W połowie programów występują znaczne niedociągnięcia w systemie mierników efektów tych programów, ale też
żaden nie jest w pełni poprawny, główne zarzuty dotyczą
niepoprawnych definicji wskaźników oraz powiązania przyczynowo-skutkowego między wskaźnikami produktu-rezultatu i oddziaływania
Źródło: T. Smuga: Ocena szacunkowa Narodowych Strategicznych…, op. cit., s. 68; Analiza systemu wskaźników programu operacyjnego Infrastruktura…, op. cit., 2008, s. 8 i nast., S. Mazur (red.): Ewaluacja funduszy strukturalnych…, op. cit., s. 146.
149
Raport cząstkowy: Ocena efektów inwestycji środowiskowych finansowanych w ramach NPR 2004-06, MRR, Warszawa 2010, s. 121 i nast.
Ocenie poddano więc system wskaźników w NSS 2007-2013 oraz w programach operacyjnych i regionalnych. W NSS przyjęto dla każdego z celów głównych od 4 do 7 głównych wskaźników oceny realizacji. Zdefiniowany zbiór wskaźników nie obejmuje miar umożliwiających dokonanie porównań międzynarodowych. Spełnia zatem tylko jeden z wymogów UE a więc odniesienie do perspektywy historycznej (baseline) niemal całkowicie pomijając odniesienie do innych krajów lub regionów (benchmark), a nawet do średnich unijnych150. W analizowanej ekspertyzie poddano wskaźniki bardzo szczegółowej ocenie pod względem rodzaju i znaczenia dla oceny (tabela 62), zgodności z międzynarodowymi systemami wskaźników (tabela 63) oraz kompatybilności z krajowymi programami strategicznymi i ich systemami monitoringu (tabela 64).
Autorzy badali wskaźniki w układzie produkt–rezultat–oddziaływanie. Oceniano również ich skuteczność i efektywność, przyjęto założenie, że wszystkie wskaźniki są użyteczne. Wydawać by się mogło, że po doświadczeniach lat 2004-2006 nie powinno być problemu ze zrozumieniem tego schematu. Jak jednak widać w każdej kategorii brakuje wskaźników z któregoś typu wskaźników: produktu, rezultatu lub oddziaływania, chociaż ostatnia kategoria jest najpełniej reprezentowana (tabela 62). Autorzy oceniają, że ocena skuteczności i efektywności realizacji NSS na podstawie tych wskaźników nie jest możliwa. Wybrane wskaźniki są natomiast w większości spójne ze wskaźnikami OECD i Banku Światowego (cel 3, 5, 6 w niepełnym zakresie), a w ograniczonym zakresie odpowiadają na potrzeby raportowania celów lizbońskich (tabela 63).
Podkreśla się jednak wyraźnie, że zwłaszcza w zestawieniach międzynarodowych niezbędne jest porównywanie definicji wskaźników, gdyż mimo tej samej nazwy wskaźnika, ich definicje i sposób gromadzenia danych mogą się znacząco różnić (co ma szczególne znaczenie w przypadku takich wskaźników, jak wskaźnik postrzegania korupcji).
150
T. Smuga: Ocena szacunkowa Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013, raport końcowy. Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2006, s. 68.
Tabela 62. Wskaźniki realizacji NSS 2007-2013 według rodzaju wskaźnika i znaczenia dla oceny realizacji
Wskaźnik realizacji Narodowej Strategii Spójności
Rodzaj wskaźnika Nakład Produkt Rezultat Oddziały-
waniea)
Skute- czność Cel Strategiczny – Tworzenie warunków dla
wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej
Tempo wzrostu PKB, w % X
PKB na mieszkańca, w PPS X
Stopa bezrobocia długookresowego (o/k/m), średnioroczna X
Udział pracujących w sektorach gospodarki, I/II/III X
Zatrudnienie ludności w wieku 15-64 lata, w %, o/k b) X
Zatrudnienie ludności w wieku 15-64, w %, niepełnosprawni X Cel 1 – Poprawa jakości funkcjonowania
instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa
Poziom zaufania do administracji publicznej
Wskaźnik postrzegania korupcji X
Egzekucja wyroków sądowych X
Trwanie postępowań w sprawach gospodarczych procesowych
w sądach rejonowych X
Cel 2 – Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej
Udział ludności, 15-64 lata, w %, o wykształceniu podst. X X Udział ludności, 15-64 lata, w %, o wykształceniu średnim X
Udział ludności, 15-64 lata, w %, o wykształceniu wyższym X
Stopa bezrobocia, wg BAEL (o/k/m) X
Zasięg ubóstwa, w % ogółu ludności X
Cel 3 – Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski
Autostrady, drogi ekspresowe, drogi krajowe, w km X
Bezpieczeństwo ruchu drogowego (wypadki śmiertelne/100 tys. m.) X Udział transportu kolejowego w przewozach ładunków, w % X
Przewozy pasażerów transportem zbiorowym drogowym, (mln
pasażerów), łącznie z komunikacją miejską X
Długość sieci wodociągowej /kanalizacyjnej, w tys. km X Cel 4 – Podniesienie konkurencyjności
i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług
Nakłady na działalność B+R, w % PKB X w tym - nakłady sektora prywatnego na działalność B+R, w % X
Udział produktów wysokiej techniki w eksporcie ogółem, w % X Odsetek osób fizycznych korzystających z Internetu, w % X
Cel 5 – Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej
Zróżnicowanie PKB na mieszkańca (UE15=100, mazowieckie) X
Zróżnicowanie PKB na mieszkańca (UE15=100, lubelskie) X
Zróżnicowanie PKB na mieszkańca, w PPS, w euro X
Zróżnicowanie stopy bezrobocia (na poziomie NTS III) X
Napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich, w mln USD X
Wskaźnik realizacji Narodowej Strategii Spójności
Rodzaj wskaźnika Nakład Produkt Rezultat Oddziały-
waniea)
Skute- czność Cel 6 – Wyrównywanie szans rozwojowych
i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich
Stopa bezrobocia na wsi, w % X
Wskaźnik zatrudnienia na wsi, w % X
Ludność na wsi korzystająca z oczyszczalni ścieków, w % ogółu X Wskaźnik skolaryzacji netto na wsi, wg poziomu szkolnictwa X
Ogółem Liczba wskaźników 2 3 5 18 6
a)W opracowaniu autorzy używają terminu „skutek” ale z treści wynika, że chodzi o kategorię „oddziaływanie”; b) o - ogółem, k - kobiety, m - mężczyźni
Źródło: Polska– Narodowe Strategiczne…, op. cit., s. 22 i nast.; T. Smuga: Ocena szacunkowa Narodowych…, op. cit., s. 93.
Tabela 63. Kompatybilność wskaźników realizacji NSS i wybranych zagraniczne źródła wskaźników
Wskaźnik realizacji Narodowej Strategii Spójności Wybrane zagraniczne źródła wskaźników
1
LPI EIS KAM STI BEP
Cel Strategiczny – Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej
Tempo wzrostu PKB, w % X
PKB na mieszkańca, w PPS X
Stopa bezrobocia długookresowego (o/k/m), średnioroczna X
Udział pracujących w sektorach gospodarki, I/II/III X Zatrudnienie ludności w wieku 15-64 lata, w %, o/k X X Zatrudnienie ludności w wieku 15-64, w %, niepełnosprawni
Cel 1 – Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa
Poziom zaufania do administracji publicznej X
Wskaźnik postrzegania korupcji X
Egzekucja wyroków sądowych X
Czas trwania postępowań w sprawach gospodarczych procesowych w sądach
rejonowych X
Cel 2 – Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej
Udział ludności, 15-64 lata, w %, o wykształceniu podstawowym X Udział ludności, 15-64 lata, w %, o wykształceniu średnim X
Udział ludności, 15-64 lata, w %, o wykształceniu wyższym X X X X
Stopa bezrobocia, wg BAEL (o/k/m) X
Zasięg ubóstwa, w % ogółu ludności X X
Cel 3 – Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski
Autostrady, drogi ekspresowe, drogi krajowe, w km
Bezpieczeństwo ruchu drogowego (wypadki śmiertelne na 100 tys. mieszkańców)
Udział transportu kolejowego w przewozach ładunków, w %
Przewozy pasażerów transportem zbiorowym drogowym, mln pasażerów, łącznie z komunikacją miejską
Wskaźnik realizacji Narodowej Strategii Spójności Wybrane zagraniczne źródła wskaźników
1
LPI EIS KAM STI BEP
Cel 4 – Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług
Nakłady na działalność B+R, w % PKB X X X X X
w tym - nakłady sektora prywatnego na działalność B+R, w % X X X X X Udział produktów wysokiej techniki w eksporcie ogółem, w % X X X
Odsetek osób fizycznych korzystających z Internetu, w % X X X X X Cel 5 – Wzrost konkurencyjności polskich
regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej
Zróżnicowanie PKB na mieszkańca (UE15=100, mazowieckie) Zróżnicowanie PKB na mieszkańca (UE15=100, lubelskie) Zróżnicowanie PKB na mieszkańca, w PPS, w euro Zróżnicowanie stopy bezrobocia (na poziomie NTS III)
Napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich, w mln USD X Wskaźnik urbanizacji
Cel 6 – Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich
Stopa bezrobocia na wsi, w % Wskaźnik zatrudnienia na wsi, w %
Ludność na wsi korzystająca z oczyszczalni ścieków, w % ogółu Wskaźnik skolaryzacji netto na wsi, wg poziomu szkolnictwa
Ogółem Liczba wskaźników, według rodzaju 7 5 18 4 4
1
LPI – Lisbon performance indicators, World Bank, Quarterly Economic Report, May 2006.
EIS – European Innovation Scoreboard, Comparative Analysis of Innovation Performance, European Commission, 2006. KAM – Knowledge Assessment Methodology, World Bank, 2006.
STI – OECD Science, Technology and Industry Scoreboard, 2006.