1
Scenariusz zajęć
III etap edukacyjny, informatyka
Temat: Notacja wykładnicza w arkuszu kalkulacyjnym
Treści kształcenia:
Informatyka:
6. Wykorzystywanie komputera oraz programów i gier edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin. Uczeń:
1) wykorzystuje programy komputerowe, np. arkusza kalkulacyjnego, do analizy wyników eksperymentów, programów specjalnego przeznaczenia, programów edukacyjnych.
Cele zoperacjonalizowane:
Uczeń:
● Rozumie zapis notacji wykładniczej
● Zna zalety stosowania notacji wykładniczej
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Potrafi przedstawić notację wykładniczą w arkuszu kalkulacyjnym
● Potrafi zmienić formaty liczb w arkuszu kalkulacyjnym
Kompetencje kluczowe:
● Kompetencje informatyczne
● Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne
● Kompetencje społeczne
Środki dydaktyczne:
● Film samouczek: „Notacja wykładnicza w MS Excel”
● Prezentacja zawierająca zestaw ćwiczeń: „Notacja wykładnicza w MS Excel”
● Komputery podłączone do Internetu z zainstalowanym pakietem MS Office
● Rzutnik
● Tablica
Metody nauczania:
● Eksponujące: film
● Problemowe: dyskusja, rozmowa kierowana
● Praktyczne: ćwiczenia
Formy pracy:
● Praca zbiorowa
● Praca w grupie
● Praca indywidualna
2
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Zapoznanie uczniów z tematem.
Nauczyciel zapisuje na tablicy liczbę w notacji wykładniczej i pyta uczniów, czy spotkali się już z takim zapisem liczb. Nauczyciel wysłuchuje odpowiedzi i komentuje je. Tłumaczy, że chociaż alternatywna nazwa tego zapisu to notacja naukowa, zapis ten stosowany jest nie tylko przez naukowców. Uczniowie mogą się z nim spotkać, gdy np. używają kalkulatorów.
Nauczyciel pyta uczniów, czy ich zdaniem notacja wykładnicza może ułatwić porównywanie liczb. Zapisuje w notacji dziesiętnej dużą (np. 1010) oraz małą liczbę (10-10) i pyta, czy notacja wykładnicza pozwala się szybko zorientować, ile cyfr ma dana liczba. Nauczyciel komentuje odpowiedzi uczniów.
Etap realizacji
Nauczyciel wyświetla film samouczek pt. „Notacja wykładnicza w MS Excel”, na temat wykorzystywania notacji wykładniczej w Excelu.
Informuje, że liczba, która jest wyświetlana w notacji wykładniczej w programie Excel, zawiera człon E+n, gdzie E oznacza pomnożenie wyświetlanej przed tym członem liczby przez 10 do potęgi n (n jest tutaj wykładnikiem potęgi).
Nauczyciel zapisuje na tablicy liczby podane w samouczku (rys. 1) oraz ponownie tłumaczy zapis w notacji wykładniczej. Upewnia się, że wszyscy uczniowie zrozumieli tę notację.
Rys. 1 Przykładowe liczby w notacji dziesiętnej wraz z zapisem w notacji wykładniczej
Następnie nauczyciel przedstawia zestaw ćwiczeń i przydziela uczniom poszczególne zadania. Uczniowie wykonują przydzielone im zadania. Nauczyciel obserwuje pracę uczniów i, w razie konieczności, pomaga im.
Etap końcowy
Nauczyciel podsumowuje zajęcia. Wspólnie z uczniami przegląda efekty ich pracy.
Zadanie domowe:
Sprawdź w Internecie: ile sekund upłynęło od wielkiego wybuchu, ile jest atomów we wszechświecie itp. Czy autorzy stron podających te liczby stosują notację wykładniczą?
3
A jak jest w przypadku małych liczb, takich jak promień jądra atomu, średnica włosa? Czy tutaj również przydaje się notacja wykładnicza?
Słowa kluczowe:
notacja wykładnicza, notacja naukowa, zapisywanie wielkich liczb
