WOJEWODA MAŁOPOLSKI
WP-IV.9932.4.5.2018 Kraków, 24 października 2018 r.
Pani
Agnieszka Anioł – Głuszek Dyrektor
Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r., poz. 998 t.j,. z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 roku w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r., poz. 1477) oraz upoważnienia do kontroli Nr 56/2018 z 6 września 2018 roku (znak: WP-IV.0030.56.2018) wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Jacka Kowalczyka – Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przeprowadzona została w trybie zwykłym kontrola kompleksowa w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej, ul. Szpitalna 1, 33-200 Dąbrowa Tarnowska.
Czynności kontrolne zostały przeprowadzone w dniach 11 - 13 września 2018 roku przez zespół kontrolny w składzie:
Magdalena Kania – inspektor wojewódzki, przewodnicząca zespołu kontrolnego,
Łukasz Szczur – inspektor wojewódzki,
Sylwia Przybyło – inspektor wojewódzki.
Zakres kontroli obejmował: ocenę realizacji zadań powiatu wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz kwalifikację kadry realizującej ww.
zadanie.
Okres objęty kontrolą: od 1 stycznia 2017 roku do dnia kontroli.
Klasyfikacja wg budżetu zadaniowego: Funkcja 13. Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny; zadanie 13.4. Wspieranie rodziny; podzadanie 13.4.2. Wsparcie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz piecza zastępcza nad dzieckiem; działanie 13.4.2.4. Finansowanie, monitorowanie oraz kontrola realizacji zadań w obszarze wspierania rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Ilekroć w wystąpieniu pokontrolnym użyto następujących skrótów należy przez to rozumieć:
„ustawa” – ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r., poz. 998 t.j., z późn. zm.),
„PCPR” lub „Centrum” – Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej,
„ORPZ” lub „Organizator” – Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej w powiecie dąbrowskim.
Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia p. Agnieszki Anioł-Głuszek – Dyrektora PCPR.
Postępowanie kontrolne zostało przeprowadzone na podstawie dokumentów przedłożonych przez Dyrektora, akt osobowych pracowników PCPR, danych zawartych w listach kontrolnych oraz sprawozdań rzeczowo-finansowych przekazywanych w Centralnej Aplikacji Statystycznej.
Sformułowanie oceny działalności Jednostki nastąpiło na podstawie wyników:
analizy dokumentacji rodzin zastępczych oraz dzieci w nich umieszczonych,
analizy dokumentacji świadczeń dla rodzin zastępczych,
analizy dokumentacji postępowań alimentacyjnych,
analizy dokumentacji usamodzielnianych wychowanków,
analizy dokumentacji prowadzonych szkoleń i grup wsparcia.
Ustalenia kontroli kompleksowej:
I. Podstawy formalno-organizacyjne kontrolowanej jednostki oraz wyznaczenie organizatora rodzinnej pieczy zastępczej
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej jest jednostką organizacyjną Powiatu Dąbrowskiego (Uchwała Nr III/19/99 Rady Powiatu Dąbrowskiego z dnia 14 stycznia 1999 roku w sprawie utworzenia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie).
Zadania wynikające z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej zostały ujęte w Uchwale Nr XII/128/2012 Rady Powiatu Dąbrowskiego z dnia 27 lutego 2012 roku w sprawie przyjęcia statutu Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej. W Rozdziale 2 ww. Statutu § 4 ust. 1 pkt 2 wpisano cyt.: „Przedmiotem działalności Centrum jest realizacja zadań powiatu w zakresie: wspierania rodziny i systemie pieczy zastępczej.” Podczas czynności kontrolnych ustalono, iż w okresie objętym kontrolą Statut Centrum podlegał aktualizacji (m.in. w zakresie zmiany siedziby i pieczęci nagłówkowej PCPR).
W okresie objętym kontrolą działalność Centrum określał Regulamin Organizacyjny przyjęty Uchwałą Nr 96/2015 Zarządu Powiatu Dąbrowskiego z dnia 14 kwietnia 2015 roku w sprawie regulaminu organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej. W Rozdziale I Postanowienia ogólne § 1 ust. 2 pkt 3 Regulaminu zawarto zapis cyt.: „Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej (…), jest wyodrębnioną jednostką organizacyjną Powiatu i działa na podstawie obowiązującego prawa, a w szczególności w oparciu o: ustawę z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (…)”.
Analiza zapisów Regulaminu wykazała, iż w strukturze Centrum utworzono „Zespół ds. Rodzinnej Pieczy Zastępczej” (Rozdział III Organizacja Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie § 5 ust. 1 pkt 3) natomiast w §10 określono zadania Zespołu.
Podczas czynności kontrolnych ustalono, iż Regulamin Organizacyjny Centrum podlegał aktualizacji (m.in. w zakresie zmiany załączników dot. struktury organizacyjnej PCPR i Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Dąbrowie Tarnowskiej).
Zadania ORPZ w powiecie dąbrowskim wykonuje PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej, zgodnie z Zarządzeniem nr 64/2011 Starosty Dąbrowskiego z 8 grudnia 2011 roku w sprawie wyznaczenia organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.
Zgodnie z art. 76 ust. 2 ustawy, w przypadku, gdy organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest powiatowe centrum pomocy rodzinie, w centrum tworzy się zespół do spraw rodzinnej pieczy zastępczej. W toku czynności kontrolnych stwierdzono, że w PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej utworzono ww. Zespół.
W okresie objętym kontrolą funkcję Dyrektora PCPR pełniła p. Agnieszka Anioł-Głuszek, która posiada następujące upoważnienia w zakresie realizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:
Upoważnienie nr OR.077.10.2016 Starosty Dąbrowskiego z dnia 1 kwietnia 2016 roku do:
1) wydawania opinii dla sądów rozstrzygających sprawy, o których mowa w art. 42 ust. 4 i 5 ustawy,
2) prowadzenia rejestru danych osobowych:
a) zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
b) pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzących rodzinny dom dziecka
3) zawierania i rozwiązywania umów o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, 4) zawierania i rozwiązywania umów z osobami do pomocy przy sprawowaniu opieki nad
dziećmi i przy pracach gospodarskich na wniosek rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej,
5) zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług z prowadzącym rodzinny dom dziecka,
6) zawierania i rozwiązywania umów z osobami do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich na wniosek prowadzącego rodzinny dom dziecka, 7) udzielania zgody na kontynuację lub podjęcie dodatkowego zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej osobie, której przysługuje wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
8) zawierania i rozwiązywania umów umieszczania dziecka w rodzinie pomocowej oraz do powiadamiania sądu o zawartej umowie,
9) wydawania decyzji w sprawach indywidualnych dotyczących świadczeń, dodatków, środków finansowych, opłat oraz innych kwot, o których mowa w art. 80 ust.1 i ust. 1a, art. 81, art. 83 ust. 1, 2 i 4, art. 84, art. 92 ust. 1, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 193 ust. 1 ustawy,
10) ustalenia albo odstąpienia od ustalenia w całości lub w części opłaty o której mowa w art. 193 ust. 1 ustawy.
Upoważnienie nr KR.077.33.2013 Starosty Dąbrowskiego z 16 września 2013 roku do podpisania umowy z biurem informacji gospodarczej oraz przygotowania i przekazywania informacji gospodarczej o powstaniu zaległości z tytułu odpłatności rodziców za pobyt dzieci w pieczy zastępczej.
Upoważnienie nr OR.077.38.2018 Starosty Dąbrowskiego z 18 lipca 2018 roku do prowadzenia postępowań w sprawach świadczenia programu „Dobry start”, ustanowionego uchwałą Nr 80 Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie ustanowienia rządowego programu „Dobry start”, a także do wydawania w tych sprawach
rozstrzygnięć , w tym decyzji, oraz przekazywania informacji o przyznaniu świadczenia na wskazany przez wnioskodawcę adres poczty elektronicznej.
Ponadto, Starosta Dąbrowski upoważnił (na czas nieobecności Dyrektora Centrum) p. Marię Smolichę – Zastępcę Dyrektora PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej:
Upoważnieniem nr OR.077.11.2016 Starosty Dąbrowskiego z dnia 1 kwietnia 2016 roku do:
1) wydawania opinii dla sądów rozstrzygających sprawy, o których mowa w art. 42 ust. 4 i 5 ustawy,
2) prowadzenia rejestru danych osobowych:
a) zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
b) pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzących rodzinny dom dziecka
3) zawierania i rozwiązywania umów o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, 4) zawierania i rozwiązywania umów z osobami do pomocy przy sprawowaniu opieki nad
dziećmi i przy pracach gospodarskich na wniosek rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej,
5) zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług z prowadzącym rodzinny dom dziecka,
6) zawierania i rozwiązywania umów z osobami do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich na wniosek prowadzącego rodzinny dom dziecka, 7) udzielania zgody na kontynuację lub podjęcie dodatkowego zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej osobie, której przysługuje wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
8) zawierania i rozwiązywania umów umieszczania dziecka w rodzinie pomocowej oraz do powiadamiania sądu o zawartej umowie,
9) wydawania decyzji w sprawach indywidualnych dotyczących świadczeń, dodatków, środków finansowych, opłat oraz innych kwot, o których mowa w art. 80 ust.1 i ust. 1a, art. 81, art. 83 ust. 1, 2 i 4, art. 84, art. 92 ust. 1, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 193 ust. 1 ustawy,
10) ustalenia albo odstąpienia od ustalenia w całości lub w części opłaty o której mowa w art. 193 ust. 1 ustawy.
Upoważnieniem nr OR.077.39.2018 Starosty Dąbrowskiego z 18 lipca 2018 roku do prowadzenia postępowań w sprawach świadczenia programu „Dobry start”, ustanowionego uchwałą Nr 80 Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie ustanowienia rządowego programu „Dobry start”, a także do wydawania w tych sprawach rozstrzygnięć , w tym decyzji, oraz przekazywania informacji o przyznaniu świadczenia na wskazany przez wnioskodawcę adres poczty elektronicznej.
II. Zasoby kadrowe
W kontrolowanej Jednostce w okresie objętym kontrolą do realizacji zadań z zakresu systemu pieczy zastępczej wyznaczonych zostało 6 pracowników, tj.:
Zastępca Dyrektora PCPR (w wymiarze 1/8 etatu) i specjalista pracy socjalnej (w wymiarze 7/8 etatu), zatrudniony od 1 czerwca 1999 r. na umowę o pracę (aktualnie na czas nieokreślony), natomiast od 1 marca 2006 r. pełni funkcję Zastępcy Dyrektora PCPR.
Ukończył studia wyższe magisterskie na kierunku administracja oraz I stopień specjalizacji dla pracowników socjalnych.
Realizuje zadania m.in. w zakresie koordynowania i kierowania zespołem do spraw rodzinnej pieczy zastępczej, koordynowania realizacji programów z zakresu pieczy zastępczej oraz zadania wynikające z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz przepisów z nią powiązanych;
pedagog (zatrudniony w PCPR od 1 września 2008 r. na umowa o pracę na czas nieokreślony, w wymiarze ½ etatu pedagog w ramach Zespołu do Spraw Rodzinnej Pieczy Zastępczej i ½ etatu pedagog w ramach Zespołu do Spraw Świadczeń i Pomocy Instytucjonalnej). Ukończył studia wyższe licencjackie na kierunku pedagogika w zakresie praca socjalna oraz studia magisterskie na kierunku pedagogika w specjalności pedagogika opiekuńczo-wychowawcza;
koordynator rodzinnej pieczy zastępczej (1) – (umowa zlecenie od 1 października 2016 r.
w wymiarze co najmniej 168 godzin w każdym miesiącu kalendarzowym). Koordynator ukończył studia licencjackie na kierunku pedagogika specjalna w specjalności resocjalizacja i bezpieczeństwo publiczne oraz jest w trakcie studiów magisterskich na kierunku psychologia (zgodnie z Zaświadczeniem Nr 463/2017/2018: planowany termin ukończenia październik 2018r.);
koordynator rodzinnej pieczy zastępczej (2) – (zatrudniony od 19 stycznia 2015 r. na umowę zlecenie w wymiarze co najmniej 72 godziny w każdym miesiącu kalendarzowym). Ukończył studia licencjackie na kierunku praca socjalna;
psycholog (zatrudniony na umowę zlecenie w okresie od 23 stycznia do 31 grudnia 2017 r.
oraz od 10 stycznia do 31 grudnia 2018 r.). Ukończył studia wyższe magisterskie na kierunku psychologia oraz studia podyplomowe w zakresie edukacji emocjonalnej.
Ww. spełnia wymagania określone w art. 42 ust. 1 pkt 5 lit. b ustawy;
stanowisko do spraw rodzin zastępczych – inspektor w wymiarze ½ etatu oraz stanowisko do spraw osób niepełnosprawnych w wymiarze ½ etatu. Ww. pracownik został zatrudniony od 10 czerwca 2003 r. i posiada umowę o pracę na czas nieokreślony.
Ww. posiada wykształcenie średnie – technik ekonomista o specjalności ekonomika i organizacja przedsiębiorstw (ukończone Liceum Ekonomiczne w Żabnie).
Zgodnie z zapisami w liście kontrolnej oraz zakresie czynności do stanowiska do spraw rodzin zastępczych – inspektor wykonuje następujące zadania, cyt.:
„1. Prowadzi dokumentacje rodzin zastępczych oraz kandydatów na rodziny zastępcze.
2. Przygotowuje dokumentacje związaną z udzielaniem pomocy pieniężnej w rodzinach zastępczych,
3. Przygotowuje dokumentacje i projekty decyzji związanych z usamodzielnieniem i integracją w środowisku osób opuszczających rodziny zastępcze,
4. Przygotowuje projekty decyzji dotyczących odpłatności za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej.
5. Przygotowuje dokumentacje związaną z przygotowywaniem i przekazywaniem informacji gospodarczej o powstaniu zaległości z tytułu odpłatności rodziców za pobyt dzieci w pieczy zastępczej.
6. Udziela informacji o prawach i uprawnieniach.” [zapis zgodny z oryginalną pisownią].
Ww. pracownicy posiadają w zakresach czynności (umowach) stosowne zapisy poświadczające realizację zadań z zakresu pieczy zastępczej.
Kontrola wykazała, że praca koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej nie była łączona z wykonywaniem obowiązków pracownika socjalnego, co jest zgodne z art. 79 ust. 3 ustawy (oświadczenie koordynatorów w tym zakresie zostało dołączone do dokumentacji kontrolnej).
Ponadto, zgodnie z art. 79 ust. 4 ww. ustawy, koordynatorzy nie prowadzili postępowań z zakresu świadczeń realizowanych przez powiat.
Zgodnie z art. 77 ust. 4 ww. ustawy, koordynatorzy nie mieli pod opieką więcej niż 15 rodzin zastępczych w tym samym czasie. Liczba rodzin objętych wsparciem koordynatorów na dzień 31 sierpnia 2018 r. wynosiła:
koordynator (1) miał pod opieką: 11 rodzin zastępczych spokrewnionych, 3 rodziny zastępcze niezawodowe, 1 rodzinę zastępczą zawodową (w których łącznie przebywało 26 dzieci);
koordynator (2) miał pod opieką 5 rodzin zastępczych spokrewnionych i 4 rodziny zastępcze niezawodowe ( w których łącznie przebywało 9 dzieci).
III. Podnoszenie kwalifikacji przez pracowników Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej
W okresie objętym kontrolą koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej podnosili swoje kwalifikacje w zakresie pracy z rodziną i z dziećmi poprzez udział w szkoleniach, cyt.:
„Dopalacze, dlaczego są tak niebezpieczne? – profilaktyka uzależnień wśród dzieci i młodzieży” (zorganizowane 3 lutego 2017 r. przez Wojewódzką Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Krakowie);
„Diagnoza potrzeb rodziny i dziecka objętego pieczą zastępczą – aspekty praktyczne:
metody, narzędzia, dokumentacja” (zorganizowane 26 lipca 2018 r. przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie);
oraz
szkoleniu z zakresu doskonalenia kompetencji osobistych i zawodowych osób pracujących z rodzina dysfunkcyjną (bezradną w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, uwikłaną w przemoc domową) zorganizowanym 8 grudnia 2017 r. przez PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej;
Koordynatorzy uczestniczyli również w konferencjach, cyt.:
„Depresja-porozmawiajmy o niej” (zorganizowana 6 kwietnia 2017 r. przez Starostwo Powiatowe w Dąbrowie Tarnowskiej, Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Dąbrowie Tarnowskiej i Zespół Opieki Zdrowotnej w Dąbrowie Tarnowskiej);
„Czy przemoc ma płeć?” (zorganizowana 9 października 2017 r. przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie i Komendę Wojewódzką Policji w Krakowie);
„W trosce o współczesne rodzinę” (zorganizowana 5 grudnia 2017 r. przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Dąbrowie Tarnowskiej oraz PCPR).
W aktach osobowych znajdowały się zaświadczenia/certyfikaty poświadczające ukończenie ww. szkoleń lub uczestnictwo w konferencjach.
Ponadto, 7 września 2018 r. koordynatorzy uczestniczyli w warsztatach superwizyjnych (na zasadzie Grupy Balinta) dla osób pracujących z rodziną dysfunkcyjną (organizator: PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej).
Stwierdzono również, że koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej uczestniczyli w szkoleniach wewnętrznych prowadzonych przez pracowników PCPR (m.in. pedagoga, psychologa, prawnika). Analiza dokumentacji wskazała, iż uczestniczyli w 7 szkoleniach tj.:
„Diagnoza potrzeb rodziny i dziecka objętego pieczą zastępczą: - cel diagnozy- propozycja metod i narzędzi pracy (obserwacja, kwestionariusze, wywiady, genogram, etc.)” – zorganizowane 15 lutego 2017r.;
„Uwarunkowania prawne rodzinnej pieczy zastępczej: - usystematyzowanie wiedzy związanej z realizacją ustawowych zadań (ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, kodeks rodzinno-opiekuńczy, etc.) - kwestie opieki rodzicielskiej” – zorganizowane 18 maja 2017 r.;
„Dziadkowie jako opiekunowie w rodzinach zastępczych: - potencjalne wyzwania i zagrożenia - wpływ różnic pokoleniowych na relacje w rodzinie - tworzenie modelu współpracy pomiędzy członkami rodziny” – zorganizowane 31 sierpnia 2017 r.;
„Rodzina w żałobie - praca z rodziną i dziećmi po stracie rodziców - etapy żałoby, rola osoby wpierającej” – zorganizowane 6 listopada 2017 r;.
„Postępowanie adopcyjne: - kwestia zgłaszania do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną - praca z rodziną zastępczą i dzieckiem z uregulowaną sytuacją prawną” – zorganizowane 14 lutego 2018 r.;
„Regulacje prawne dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w zakresie: - alimentacji -dziedziczenia – zorganizowane 16 maja 2018 r.;
„Ochrona danych osobowych w świetle wejścia w życie nowych przepisów RODO” – zorganizowane 1 czerwca 2018 r.
Podczas czynności kontrolnych przedłożono dokumenty, potwierdzającą korzystanie przez koordynatorów z ww. szkoleń, które zostały dołączone do dokumentacji kontrolnej.
Ponadto, koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej podnosili swoje kwalifikacje w formie samokształcenia, co zostało potwierdzone przez złożenie stosownych oświadczeń wraz z zakresem działań w powyższym zakresie.
a. korzystanie z poradnictwa zawodowego oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego koordynatorów
Zgodnie z informacjami zawartymi w liście kontrolnej, cyt.: „Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej mają zapewnione wsparcie i poradnictwo psychologiczne oraz prawne świadczone przez wykwalifikowana kadrę zatrudnioną w ramach umowy zlecenia w PCPR oraz Punkcie Interwencji Kryzysowej w Dąbrowie Tarnowskiej.
W ramach poradnictwa zawodowego i przeciwdziałania zjawisku wypalenia zawodowego koordynatorzy objęci są szkoleniami – zgodnie ze sporządzanym na początku roku planem szkoleń. Szkolenia oprócz wymiaru doskonalącego kompetencje mają również charakter superwizji na której omawiane są szczególnie trudne dla nich wydarzenia, sytuacje, problemy.
W okresie objętym kontrolą koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej uczestniczyli w 8 spotkaniach / szkoleniach wewnętrznych.”
Podczas czynności kontrolnych przedłożono dokumenty potwierdzającą korzystanie przez koordynatorów z poradnictwa (Rejestry poradnictwa specjalistycznego na 2017 r. i 2018 r.) oraz dokumentację szkoleń (m.in. listy obecności).
IV. Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej i Sprawozdanie z realizacji działań z zakresu pieczy zastępczej
W Powiecie Dąbrowskim pierwszy program rozwoju pieczy zastępczej przyjęto Uchwałą Nr XIV/181/2012 Rady Powiatu Dąbrowskiego z dnia 14 czerwca 2012 roku w sprawie przyjęcia Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2012 – 2014.
Kolejny program rozwoju pieczy zastępczej został przyjęty Uchwałą Nr V/50/2015 Rady Powiatu Dąbrowskiego z dnia 26 lutego 2015r. w sprawie przyjęcia do realizacji Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2015-2017.
Ponadto, w okresie objętym kontrolą obowiązywał również Program przyjęty Uchwałą Nr XXX/321/2018 Rady Powiatu Dąbrowskiego z 28 lutego 2018r. w sprawie przyjęcia do realizacji Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2018-2020.
Ze względu na fakt, iż nie dochowano ciągłości obowiązywania programów zwrócono się do Dyrektora Centrum o udzielenie wyjaśnień.
Dyrektor PCPR wyjaśnił, cyt.: „Niezachowanie ciągłości pomiędzy Programami Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2015-2017 i na lata 2018-2020, wynikało z następujących okoliczności:
- w trakcie opracowywania Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2018-2020 w celu pełnej diagnozy sytuacji rodzin korzystających ze świadczeń pomocy społecznej przejawiających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej chciano się posłużyć się danymi za pełny rok kalendarzowy. Powyższe dane wówczas są kompatybilne i porównywalne z danymi dotyczącymi diagnozy szerszego środowiska o zasięgu wojewódzkim czy ogólnopolskim;
- sesja Rady Powiatu Dąbrowskiego w Dąbrowie Tarnowskiej w dniu 28 lutego 2018r. była pierwszą sesja w tym roku.”
W związku z wyjaśnieniami złożonymi przez Dyrektora Centrum odstępuję od wydania zalecenia pokontrolnego w przedmiotowej sprawie.
Obowiązujący w okresie objętym kontrolą program rozwoju pieczy zastępczej na lata 2018-2020 został opracowany przez Zespół ds. Opracowania Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej dla Powiatu Dąbrowskiego (zgodnie z Zarządzeniem Nr 4/2017 Dyrektora PCPR z dnia 3 listopada 2017 r. w sprawie powołania Zespołu ds. Opracowania Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej dla Powiatu Dąbrowskiego na lata 2018-2020).
Dokument zawierał diagnozę systemu pieczy zastępczej w powiecie dąbrowskim sporządzoną m.in. w oparciu o sprawozdania rzeczowo finansowe z wykonywania przez powiat zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, dane z Głównego Urzędu Statystycznego, dane własne PCPR, dane uzyskane z ośrodków pomocy społecznej z terenu powiatu dąbrowskiego, dane Sądu Rejonowego w Dąbrowie Tarnowskiej.
W diagnozie zawarto m.in. dane dotyczące przyczyn umieszczania dzieci w pieczy zastępczej, liczby rodzin zastępczych, dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej, charakterystykę instytucjonalnej pieczy zastępczej, kosztów utrzymania dziecka w pieczy zastępczej.
Cel główny Programu to: „Rozwój i profesjonalizacja pieczy zastępczej na terenie Powiatu Dąbrowskiego”. Dodatkowo określono 4 cele szczegółowe:
„Promocja rodzinnej pieczy zastępczej,
Wsparcie i rozwój istniejącego systemu rodzinnej pieczy zastępczej,
Wsparcie i rozwój istniejącego systemu instytucjonalnej pieczy zastępczej,
Współpraca międzyinstytucjonalna w celu realizacji założeń ustawowych i programowych”.
W dokumencie określono działania służące realizacji ww. celów szczegółowych, realizatorów poszczególnych zadań, terminy realizacji oraz wskaźniki.
Ponadto określono sposób monitoringu i ewaluacji programu, w którym wpisano cyt.:
„Koordynatorem Programu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej. Monitorowanie Powiatowego programu rozwoju pieczy zastępczej w powiecie dąbrowskim na lata 2018–2020 odbywać się będzie na podstawie sporządzanej sprawozdawczości z wykonania zadań oraz analizy zbieranych informacji nt. realizacji działań ujętych w Programie”.
Zgodnie z art. 56 ustawy w Rozdziale III dokumentu wskazano limit rodzin zastępczych zawodowych na okres obowiązywania programu: w 2018 roku ustalono limit „0” rodzin zastępczych zawodowych, w 2019 roku ustalono limit „1” rodzina zastępcza zawodowa, w 2020 roku również „1” rodzina zastępcza zawodowa.
Poniżej zamieszczono tabelę dotyczącą wskazanych limitów rodzin zastępczych zawodowych w poprzednich programach rozwoju pieczy zastępczej:
Rok 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Limit 0 1 1 0 1 1
Działania podejmowane w celu zrealizowania limitu rodzin zastępczych zawodowych zostały opisane w wystąpieniu w Rozdziale V. Zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz placówkach opiekuńczo – wychowawczych c) pozyskiwanie, nabór i kwalifikowanie kandydatów do prowadzenia funkcji rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka.
Ustalono, iż zgodnie z zapisami art. 182 ust. 5 Dyrektor PCPR złożył następujące sprawozdania:
Sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej za 2016 rok wraz z zestawieniem potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej (przedłożone do Zarządu Powiatu Dąbrowskiego 20 marca 2017 roku, przyjęte przez Zarząd Powiatu Dąbrowskiego w dniu 22 marca 2017 r. – zgodnie z protokołem nr 121/2017 z posiedzenia Zarządu Powiatu Dąbrowskiego w Dąbrowie Tarnowskiej z 22 marca 2017 r.). Analiza sprawozdania wskazuje, iż zawarto w nim zestawienie potrzeb dotyczących systemu pieczy zastępczej;
Sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej za 2017 rok wraz z zestawieniem potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej (przedłożone do Zarządu Powiatu Dąbrowskiego 23 marca 2018 roku, przyjęte przez Zarząd Powiatu Dąbrowskiego 4 kwietnia 2018 roku – zgodnie z Protokołem nr 182/2018 z posiedzenia Zarządu Powiatu Dąbrowskiego w Dąbrowie Tarnowskiej z 4 kwietnia 2018 r). W sprawozdaniu zawarto następujące potrzeby dotyczące systemu pieczy zastępczej tj., cyt.:
„Promowanie rodzicielstwa zastępczego na terenie Powiatu Dąbrowskiego w celu pozyskiwania kandydatów na rodziny zastępcze.
Zabezpieczenie rodzinnej opieki zastępczej w trybie interwencyjnym.
Zapewnienie odpowiedniej liczby, miejsc w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej dla dzieci pozbawionych opieki rodzicielskiej.
Finansowanie świadczeń dla rodzin zastępczych oraz usamodzielnianych wychowanków, zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Finansowanie pracy koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej.
Prowadzenie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.
Prowadzenie szkoleń mających na celu podnoszenie kwalifikacji i kompetencji już funkcjonujących rodzin zastępczych.
Realizacja Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2018-2020”.
a. przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej
Podczas kontroli ustalono, iż koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej złożyli Dyrektorowi PCPR następujące sprawozdania (każdy koordynator składał oddzielny dokument):
Sprawozdanie za rok 2016 z efektów pracy koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, przyjęte przez Dyrektora Centrum 19 stycznia 2017 roku;
Sprawozdanie za rok 2017 z efektów pracy koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, które zostało przyjęte przez Dyrektora Centrum 9 stycznia 2018 roku.
W sprawozdaniach zawarto informacje dotyczące m.in.:
udzielania pomocy rodzinom zastępczym w realizacji zadań wynikających z ustawy,
pomocy rodzinom zastępczym w nawiązywaniu wzajemnego kontaktu, dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
zgłoszeń do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną,
udziału w ocenach sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej oraz funkcjonowania rodzin zastępczych,
przygotowania we współpracy z asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą planu pomocy dziecku,
zapewnienia rodzinom zastępczym dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym reedukacyjnej i rehabilitacyjnej,
udzielania wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej,
podnoszenia kwalifikacji w zakresie pracy z dzieckiem lub rodziną, poprzez udział w szkoleniach.
b. sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych, o których mowa w art. 180 pkt 14 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
Pracownicy PCPR sporządzali sprawozdania rzeczowo-finansowe z zakresu pieczy zastępczej oraz przekazywali je Wojewodzie Małopolskiemu, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego. Sprawozdania rzeczowo-finansowe zostały przekazane zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej:
sprawozdanie za II półrocze 2016 r. przekazano 21.01.2017 r. (ostateczny termin przekazania: 31.01.),
sprawozdanie za I półrocze 2017 r. przekazano 19.07.2017 r. (ostateczny termin przekazania: 31.07.),
sprawozdanie za II 2017 r. przekazano 30.01.2017 r. (ostateczny termin przekazania:
31.01.),
sprawozdanie za I półrocze 2018 r. przekazano 27.07.2017 r. (ostateczny termin przekazania: 31.07.).
V. Zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz placówkach opiekuńczo – wychowawczych
Podczas czynności kontrolnych ustalono, iż na dzień 31 sierpnia 2018 r. liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej na terenie powiatu wynosiła ogółem 56 dzieci, w tym 35 dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej i 21 dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Poza terenem powiatu umieszczonych było 7 dzieci (w tym w rodzinnej pieczy zastępczej – 6 dzieci, natomiast w instytucjonalnej – 1 dziecko).
Ponadto stwierdzono, iż na dzień 31 sierpnia 2018 r. na terenie powiatu dąbrowskiego funkcjonowały następujące formy rodzin zastępczych:
16 rodzin zastępczych spokrewnionych, w których przebywało 23 dzieci,
7 rodzin zastępczych niezawodowych (9 dzieci),
1 rodzina zastępcza zawodowa (3 dzieci).
Zgodnie z art. 191 ust. 5 ustawy powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodziny zastępcze, rodzinny dom dziecka lub placówka opiekuńczo-wychowawcza, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1-4 ustawy porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy.
Stwierdzono, iż w okresie objętym kontrolą powiat dąbrowski nie zawierał porozumień z innymi powiatami w sprawie umieszczania dzieci pochodzących z terenu powiatu dąbrowskiego w rodzinnej oraz instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów. Porozumienia w zakresie umieszczonych dzieci poza terenem powiatu zostały zawarte przez 2017 r. i obowiązywały w okresie objętym kontrolą.
Natomiast w okresie objętym kontrolą inne powiaty zawierały porozumienia z powiatem dąbrowskim w sprawie umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej w Dąbrowie Tarnowskiej.
W porozumieniach określano warunki pobytu, wysokość i sposób przekazywania przez powiat wydatków na opiekę i wychowanie dzieci umieszczonych w placówce opiekuńczo- wychowawczej typu socjalizacyjnego.
W okresie podlegającym kontroli dzieci w pieczy zastępczej na terenie powiatu dąbrowskiego umieszczono na podstawie 8 porozumień zawartych z innymi powiatami w zakresie umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego (dot. 8 dzieci).
W okresie kontrolnym dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów przebywały na podstawie następujących porozumień:
3 porozumienia w zakresie umieszczenia dzieci w rodzinach zastępczych niezawodowych (dla 3 dzieci),
1 porozumienie w zakresie umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej.
W okresie kontrolnym w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie innego powiatu przebywało 1 dziecko na podstawie porozumienia w zakresie umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego.
Na terenie powiatu funkcjonuje placówka opiekuńczo – wychowawcza typu socjalizacyjnego, tj.: Jednostka Wspierająca Rodzinę, ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 54, 33-200 Dąbrowa Tarnowska (Decyzja Wojewody Małopolskiego z dnia 5 września 2017 roku, znak: WP-IV.9931.12.2017, dla 25 dzieci).
Na terenie powiatu nie funkcjonowały placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego.
Zgodnie z art. 38 b ustawy zarząd powiatu (lub upoważniony przez niego podmiot lub osoba) sprawuje kontrolę nad organizatorami rodzinnej pieczy zastępczej, rodzinami zastępczymi, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi.
W związku z powyższym, Dyrektor Centrum pisemnie zwrócił się do Zarządu Powiatu Dąbrowskiego z prośbą o: „uwzględnienie przedmiotowej kwestii w planach kontroli.”
(pismo nr: PCPR.0710.92.16).
Zgodnie z zapisami protokołu nr 82/2016 z posiedzenia Zarządu Powiatu Dąbrowskiego Starosta Dąbrowski wskazał osoby do prowadzenia kontroli w ww. zakresie.
Ustalono, że w okresie objętym kontrolą zespół kontrolny Starostwa Powiatowego w Dąbrowie Tarnowskiej (w składzie: Samodzielne Stanowisko Pracy ds. Kontroli, Inspektor w Wydziale Rozwoju Lokalnego, Edukacji i Zdrowia) przeprowadził 3 listopada 2017 r.
kontrolę w rodzinie zastępczej zawodowej. Kserokopia protokołu z ww. kontroli została załączona do dokumentacji kontrolnej.
a. kierowanie dzieci do pieczy zastępczej
W okresie objętym kontrolą na podstawie 4 orzeczeń sądowych umieszczono 8 dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej, w tym:
5 dzieci (na podstawie 2 orzeczeń) umieszczono w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie własnego powiatu,
3 dzieci (na podstawie 2 orzeczeń) umieszczono w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie innego powiatu (w rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego).
W instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie własnego powiatu umieszczono 8 dzieci na podstawie 5 orzeczeń sądowych pochodzących z terenu innego powiatu.
Stwierdzono, że wszystkie postanowienia o umieszczeniu dzieci w pieczy zastępczej, które w okresie podlegającym kontroli wpłynęły do PCPR zostały zrealizowane zgodnie z orzeczeniem.
Ustalono iż, w okresie objętym kontrolą w instytucjonalnej pieczy zastępczej umieszczono 3 dzieci poniżej 10 r. ż.. Zespół kontrolny dokonał analiz ww. przypadków, z których wynikało, iż małoletnie dzieci pochodziły z terenu powiatu nowotarskiego i były młodszym rodzeństwem dzieci przebywających w placówce, co zgodnie z zapisami art. 95 ust. 2 ustawy nie stanowi naruszenia przepisów prawa.
b. rotacja dzieci w pieczy zastępczej
Analiza dokumentacji wykazała, że w okresie podlegającym kontroli 3 dzieci powróciło pod opiekę rodziny biologicznej, w tym:
1 z rodzinnej pieczy zastępczej,
2 z instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Nie wystąpił przypadek dokonania zmiany formy pieczy zastępczej, z rodzinnej na instytucjonalną dla dziecka umieszczonego w pieczy.
c. pozyskiwanie, nabór i kwalifikowanie kandydatów do prowadzenia funkcji rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka
PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej prowadził nabór kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej, zawodowej, pomocowej i prowadzenia rodzinnego domu dziecka poprzez:
umieszczenie ogłoszeń na stronach internetowych (m.in. strona Powiatu Dąbrowskiego, PCPR, strony poszczególnych gmin z terenu powiatu oraz ośrodków pomocy społecznej, portal Kurier Dąbrowski) oraz na portalu społecznościowych – Facebook;
udzielanie informacji na spotkaniach dla rodziców w szkołach o możliwości pełnienia roli rodziny zastępczej;
przekazanie materiałów informacyjnych (plakaty i ulotki) do wszystkich parafii, ośrodków zdrowia, gmin z terenu Powiatu Dąbrowskiego;
zamieszczenie artykułów w lokalnej prasie – Kurier Tarnowski, 12.07.2017r., Żyjmy Ewangelią 5/2017, TEMI, 14.02.2018r.;
wyemitowanie w Radiu RDN Małopolska spotów promujących rodzinną pieczę zastępczą oraz nabór kandydatów (w kwietniu 2018 roku);
uczestnictwo w latach 2017-2018 w Święcie Powiśla Dąbrowskiego – dożynkach powiatowych, podczas których prowadzono kampanie naboru nowych kandydatów oraz kampanię informacyjną promującą rodzicielstwo zastępcze.
Ponadto, pracownicy PCPR podjęli działania mające na celu stworzenie publikacji dotyczącej rodzicielstwa zastępczego na podstawie ankiet anonimowych wypełnionych przez rodziny zastępcze z terenu powiatu dąbrowskiego.
Jednocześnie osobom zainteresowanym rodzicielstwem zastępczym, które zgłosiły się do Centrum udzielano niezbędnych informacji zarówno telefonicznie, jak i podczas bezpośredniego kontaktu w jednostce.
W okresie objętym kontrolą PCPR pozyskało 5 kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej (2 małżeństwa, 1 osoba samotna).
Pozytywnie zakwalifikowano 3 kandydatów, tj. 1 małżeństwo i 1 osobę samotną.
Nie zakwalifikowano 2 kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej (1 małżeństwo) z powodu rozbieżności motywacji małżonków do pełnienia funkcji rodziny zastępczej (ustalone na podstawie przeprowadzonej diagnozy psychofizycznej). Na podstawie
przeprowadzonych badań oraz analizy sytuacji rodziny kandydaci otrzymali negatywną opinię o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.
W trakcie kontroli ustalono, że pracownicy Organizatora przeprowadzali analizę sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.
Badania psychologiczne przeprowadzał psycholog zatrudniony w PCPR na umowę o wykonanie usług zawartą w dniu 23 stycznia 2017 r. oraz umowę o wykonanie usług zawartą w dniu 10 stycznia 2018 r. Psycholog spełniał wymagania, o których mowa w art. 42 ust. 1 pkt 5 lit. b ustawy.
Ustalono również, że u kandydatów przeprowadzano badania pedagogiczne wynikające z art. 76 ust. 4 pkt 13 ustawy, które prowadził pedagog zatrudniony w Centrum.
Jak wynika ze zgromadzonej dokumentacji w Centrum oraz przedstawionych list kontrolnych przez Dyrektora, Centrum posiada własną procedurę kwalifikacji kandydatów na rodziny zastępcze, która przebiega w następujący sposób:
I. Kwalifikacja wstępna:
1. Zgłoszenie kandydatów;
2. Wstępna rozmowa - w trakcie spotkania pracownicy PCPR:
zapoznają się z kandydatami na rodziców zastępczych,
informują ich o obowiązujących procedurach oraz warunkach jakie winni spełniać kandydaci na rodzinę zastępczą,
przedstawiają wykaz wymaganych dokumentów,
nakreślają specyfikę funkcjonowania rodziny zastępczej;
3. Pisemny wniosek kandydatów (PCPR posiada własny wzór wniosku zawierający:
informację o kandydacie m.in. dane osobowe, wykształcenie, zawód, informacje dotyczące sytuacji mieszkaniowej, zdrowotnej, motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz obaw z jej pełnieniem);
4. Analiza sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej oraz badanie pedagogiczne i psychologiczne;
5. W sytuacji uzyskania przez kandydatów wstępnej akceptacji ORPZ otrzymują oni skierowanie na szkolenie;
6. Szkolenie zgodnie z Programem szkoleniowym zatwierdzonym przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej * /szkolenie dla kandydatów spokrewnionych z dzieckiem szkolenie wg indywidualnego planu szkolenia w zależności od potrzeb rodziny i dziecka;
7. Szkolenie kandydatów kończy się uzyskaniem świadectwa ukończenia szkolenia;
II. Kwalifikacja końcowa:
1. Wniosek kandydata posiadającego świadectwo ukończenia szkolenia o wydanie zaświadczenia kwalifikacyjnego;
2. Przeprowadzenie postepowania kwalifikacyjnego przez komisje kwalifikacyjną;
3. Wydanie zaświadczenia kwalifikacyjnego.
Po dokonanej analizie sytuacji osobistej, majątkowej i rodzinnej kandydatów w miejscu ich zamieszkania sporządzana była w tym zakresie opinia OPRZ przez pracowników Organizatora dokonujących analizy. W okresie objętym kontrolą dokonano łącznie 3 analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej oraz badania psychologiczne i pedagogiczne kandydatów (5 osób: 2 małżeństwa, 1 osoba samotna). Wydano 2 opinie psychologiczne, 2 opinie pedagogiczne oraz jedną opinię psychologiczno-pedagogiczną zawierające ocenę predyspozycji i motywacji kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.
Badania psychologiczne przeprowadzano m.in. w oparciu o:
wywiad psychologiczny,
Inwentarz Osobowości NEO-FFI,
Test niedokończonych zdań Rottera ( RISB).
Natomiast opinię pedagogiczną sporządzono w oparciu o wywiad pedagogiczny, genogram, Skalę Postaw Rodzicielskich M. Plopa.
Ustalono, że kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej (3 osoby:
1 małżeństwo i 1 osoba samotna), po otrzymaniu pozytywnej opinii psychologicznej, opinii pedagogicznej oraz pozytywnej opinii ORPZ zostali skierowani na szkolenie dla kandydatów do pełnienia funkcji niezawodowej rodziny zastępczej do:
Ośrodka Adopcyjnego „Dzieło Pomocy Dzieciom” w Krakowie. Terminy szkoleń: od 23 marca 2018 do 28 kwietnia 2018 r. (uczestniczyła 1 rodzina – 1 osoba samotna);
Ośrodka Adopcyjnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Krakowie Oddział w Tarnowie.
Termin szkolenia: 22 marca 2017 r. – 10 maja 2017 r. (uczestniczyła 1 rodzina – 1 małżeństwo).
Kandydatów do pełnienia funkcji rodzin zastępczych kierowano na szkolenia do Ośrodka Adopcyjnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Krakowie Oddział w Tarnowie (szkolenie wg Programu szkolenia dla kandydatów do sprawowania pieczy zastępczej, zatwierdzonego przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej decyzją nr 10/2015/RZ z dnia 20 kwietnia 2015 roku) oraz do Ośrodka Adopcyjnego „Dzieło Pomocy Dzieciom” w Krakowie (szkolenie wg programu dla kandydatów do sprawowania pieczy zastępczej „Dzieło Pomocy Dzieciom”
zatwierdzonego przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej decyzją nr 26/2014/RZ z dnia 23 grudnia 2014 roku).
Ponadto ustalono, iż PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej posiada własny Program Szkolenia dla kandydatów do sprawowania pieczy zastępczej „W stronę Rodziny …”, który został zatwierdzony na okres 5 lat przez Minister Pracy i Polityki Społecznej Decyzją Nr 5/2014/RZ z dnia 21 stycznia 2014 r.
Ośrodki Adopcyjne wydały 3 świadectwa o ukończeniu szkolenia. Na podstawie oceny komisji kwalifikacyjnej ustalono, że w 2017 roku 1 rodzinę (małżeństwo) zakwalifikowano do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej, w 2018 roku również 1 rodzinę zakwalifikowano do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej.
Ponadto, w okresie kontrolowanym objęto procedurą kwalifikacyjną 5 kandydatów na rodziny spokrewnione (3 rodziny) dokonano analizy sytuacji rodzinnej, majątkowej i osobistej kandydatów, przeprowadzono badania psychologiczne i pedagogiczne kandydatów. Na podstawie przeprowadzonych badań ustalono, iż 2 rodziny otrzymały pozytywną opinię Organizatora i ukończyły szkolenie w trybie indywidualnym przeprowadzone przez pracowników PCPR. Ustalono, iż 1 kandydat na rodzinę zastępczą nie otrzymał pozytywnej opinii Organizatora ze względu na brak gwarancji właściwego sprawowania pieczy zastępczej.
Teczki kandydatów do pełnienia funkcji rodzin zastępczych zawierały m.in.: wniosek kandydatów o zakwalifikowanie do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, oświadczenia, zapytanie o udzielenie informacji o osobie, analizę sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej (opinię), opinie psychologiczne i pedagogiczne, zaświadczenia lekarskie, zaświadczenie kwalifikacyjne, protokół ze spotkania dot. kwalifikacji kandydatów na rodzinę zastępczą, opinie z zakładów pracy, zaświadczenia o dochodach, zaproszenia na szkolenia, korespondencję ośrodkiem adopcyjnym, z sądem.
d. prowadzenie rejestru danych o osobach zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzących rodzinny dom dziecka
Dyrektor PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej na podstawie upoważnienia Nr OR.077.10.2016 z dnia 1 kwietnia 2016 r. prowadził rejestr danych o osobach zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz rejestr danych o osobach pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka, zgodnie z zapisami art. 46 ust.1 ustawy.
Rejestr prowadzono w formie tabeli, w której zawierano informacje dotyczące rodzin zastępczych, tj.: imię i nazwisko, datę urodzenia, obywatelstwo, miejsce zamieszkania, stan cywilny, wykształcenie, zawód, miejsce pracy, źródła dochodu, dane o warunkach mieszkaniowych, dane o stanie zdrowia, dane o ukończonych szkoleniach, liczbę dzieci.
Rodziny zastępcze aktualizowały dane zawarte w rejestrze w formie pisemnego oświadczenia.
Stwierdzono, że ww. rejestr był prowadzony, aktualizowany i przesyłany do sądu regularnie w okresie objętym kontrolą.
Zespołowi kontrolnemu przedłożono dokumenty potwierdzające realizację powyższych działań.
VI. Przygotowanie rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka i placówki opiekuńczo-wychowawcze do przyjęcia dzieci
a. kompletowanie i przekazywanie dokumentacji dziecka umieszczonego w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej. Przygotowanie rodziny zastępczej i prowadzącego rodzinny dom dziecka na przyjęcie dziecka
PCPR w Dąbrowie Tarnowskiej w okresie objętym kontrolą kompletował i przekazywał dokumentację dziecka umieszczonego w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej odpowiednio rodzinie zastępczej lub placówce.
W okresie kontrolowanym w rodzinnej pieczy zastępczej umieszczono 5 dzieci (w 2 rodzinach zastępczych na terenie powiatu dąbrowskiego) oraz 3 dzieci w zawodowej rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego na terenie powiatu proszowickiego (w tym 2 dzieci – rodzeństwo, w trybie interwencyjnym).
W przypadku umieszczenia 5 dzieci na terenie własnego powiatu, rodziny w których umieszczono dzieci były z nimi spokrewnione (3-osobowe rodzeństwo umieszczono w rodzinie zastępczej spokrewnionej, natomiast 2-osobowe rodzeństwo zostało umieszczone w rodzinie zastępczej niezawodowej, która była spokrewniona z dziećmi).
Ww. rodziny (zgodnie z pisemnymi oświadczeniami znajdującymi się w aktach dzieci) dysponowały już dokumentacją dzieci o której mowa w art. 38a ust. 1 pkt ustawy, dlatego też PCPR nie podejmował czynności w celu skompletowania dokumentacji.
W przypadku dzieci, które umieszczone zostały w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie powiatu proszowickiego pracownicy Centrum po uzyskaniu informacji z Sądu o planowanym umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej występowali do:
ośrodków pomocy społecznej z prośbą o przekazanie planu pracy z rodziną oraz szczegółowych informacji o dzieciach i ich sytuacji rodzinnej,
zakładów opieki zdrowotnej z prośbą o przekazanie dokumentów o stanie zdrowia i karty szczepień,
Urzędu Miejskiego oraz Urzędu Stanu Cywilnego z wnioskiem o wydanie odpisu aktu urodzenia, potwierdzenia adresu zameldowania dziecka oraz o informację o nadanym dziecku numerze PESEL,
które następnie wraz z postanowieniem Sądu o umieszczeniu dzieci przekazywali Powiatowemu Centrum Pomocy Rodzinie w Proszowicach (najpóźniej w dniu przyjęcia
dziecka do pieczy zastępczej). PCPR nie gromadził dokumentacji szkolnej dzieci z uwagi na ich wiek (były to dzieci nie realizujące obowiązku przedszkolnego/ szkolnego).
W okresie objętym kontrolą w instytucjonalnej pieczy zastępczej umieszczono 8 dzieci pochodzących z terenu innych powiatów. W dokumentacji dzieci znajdowały się oświadczenia Dyrektora Jednostki Wspierającej Rodzinę w Dąbrowie Tarnowskiej o otrzymaniu dokumentacji wymienionej w art. 38a ustawy. Ponadto stwierdzono, iż w przypadku otrzymania od innych powiatowych centrów pomocy rodzinie dokumentacji w sprawie dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej Centrum przekazywało ją Dyrektorowi Placówki (pisemne adnotacje na dokumentach).
Ponadto, w dokumentacji dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej znajdowały się wywiady kuratorskie, które wraz z postanowieniem przekazywano opiekunom zastępczym.
W okresie objętym kontrolą 2 dzieci umieszczono w pieczy zastępczej w trybie interwencyjnym (dokumentacja została przekazana rodzinie zastępczej w dniu przyjęcia dzieci do pieczy zastępczej).
b. zapewnienie przeprowadzenia przyjętemu do pieczy zastępczej dziecku niezbędnych badań lekarskich
Zgodnie z listą kontrolną cyt.: „Dzieci, które w okresie objętym kontrola zostały umieszczone w pieczy zastępczej miały zapewnione niezbędne badania lekarskie.
3 dzieci przed Postanowieniem Sądu o umieszczeniu ich w pieczy zastępczej mieszkały już u dziadków, którzy byli w stałym kontakcie z lekarzem rodzinnym dzieci przez co były zapewnione badania lekarskie.
1 dziecko, które uczestniczyło w wypadku samochodowym w chwili przyjęcia go do rodziny zastępczej przebywało w szpitalu w związku z powyższym miało zapewnione badania lekarskie
dla 1 dziecka rodzina zastępcza zobowiązała się do przeprowadzenia badań lekarskich dla małoletniej umieszczonej w pieczy zastępczej, jak również została poinformowana o możliwości pomocy ze strony koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej w powyższej kwestii.” [zapis zgodny z oryginalną pisownią].
Zespół kontrolny dokonał analizy akt ww. dzieci i stwierdził, iż ww. wyjaśnienia znajdują odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji.
VII. Praca z dziećmi przebywającymi w pieczy
a. przygotowywanie planu pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej
Pracownicy merytoryczni Organizatora opracowali plan pomocy dziecku dla każdego dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej.
Plany były tworzone wspólnie z rodziną zastępczą (potwierdzeniem był ich podpis pod planem) oraz uwzględniały również informacje pozyskane od dzieci. Jeśli asystent rodziny współpracował z rodzicami biologicznymi dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej, uczestniczył również w opracowywaniu planu pomocy dziecku. W dokumentacji znajdowała się korespondencja z ośrodkami pomocy społecznej w sprawie koordynacji planów (w tym plany pracy z rodziną) oraz opinie nt. aktualnej sytuacji rodzin biologicznych dzieci przebywających w pieczy zastępczej wraz z informacjami o możliwości powrotu dzieci pod opiekę rodziców biologicznych. Ponadto, na planach pomocy dziecku stwierdzono podpisy asystentów rodzin. W opracowywaniu planu uczestniczyli również rodzice biologiczni (w sytuacji posiadania ograniczonej władzy rodzicielskiej).W aktach dzieci znajdowały się także opinie szkolne dzieci.
Plan sporządzany był na formularzu „Plan Pomocy Dziecku” i zawierał m.in.:
1. Opis sytuacji dziecka, w tym: dane dziecka (imię i nazwisko, wiek, adres zamieszkania, datę od kiedy przebywa w pieczy zastępczej), dane rodziny zastępczej, dane rodziców biologicznych, opis sytuacji prawnej.
2. Diagnozę dziecka (w tym: opis środowiska naturalnego, powodu umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej, opis sytuacji zdrowotnej, funkcjonowania, wywiady, opinie, podjęte oddziaływania), opis zasobów własnych i środowiska, a także ograniczeń utrudniających przezwyciężenie trudnej sytuacji życiowej.
3. Obszary wsparcia w sferze:
Obszar I – rozwój społeczny i moralny;
Obszar II – rozwój fizyczny i zdrowie;
Obszar III – rozwój intelektualny;
Obszar IV – szkoła i kształcenie;
Obszar V – rodzina i środowisko.
Dla każdego ww. obszaru określano cel główny oraz cele szczegółowe, natomiast w formie tabelarycznej powadzono harmonogram działań z opisem: obszarów i celów podejmowanych działań, działań wskazanych do realizacji wraz z realizatorami, terminami realizacji i monitoringiem.
Plany zawierały podpisy osób współtworzących tj.: rodziców zastępczych, koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, asystentów rodziny, rodziców biologicznych.
Monitoring realizacji założonych celów odbywał się na bieżąco, natomiast podczas oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej weryfikowano ustalenia planu i dokonywano niezbędnych modyfikacji. Aktualizacji planu pomocy dziecku dokonywano na formularzu „Planu Pomocy Dziecku”.
W okresie kontrolowanym sporządzono we współpracy z rodziną zastępczą 5 planów pomocy dziecku. Ponadto, w okresie objętym kontrolą wspólnie z asystentem rodziny opracowano 2 plany pomocy dziecku (ww. plany dotyczyły dzieci umieszczonych w pieczy przed okresem objętym kontrolą).
W okresie objętym kontrolą dokonano 59 aktualizacji planów pomocy dziecku (w tym 29 w 2017 r. i 30 w 2018 r.), w oparciu o wnioski z okresowej oceny sytuacji dziecka.
b. ocena sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej
Podczas kontroli dokonano analizy 7 akt dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej. Na tej podstawie ustalono, że Organizator zgodnie z terminem określonym w art.
131 ust. 1 ustawy (czyli nie rzadziej niż co 3 miesiące w przypadku dzieci w wieku poniżej 3 lat, a w przypadku dzieci starszych nie rzadziej niż co 6 miesięcy) dokonywał okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej.
W posiedzeniach w sprawie oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej brali udział m.in.: asystenci rodziny (jeżeli prowadzili pracę z rodzicami biologicznymi), pracownicy socjalni z gmin właściwych ze względu na miejsce zamieszkania rodziców biologicznych, przedstawiciele Ośrodka Adopcyjnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Tarnowie (w sytuacji dzieci z uregulowaną sytuacją prawną), rodzice biologiczni (z wyjątkiem rodziców pozbawionych władzy rodzicielskiej). W spotkaniach uczestniczyli również pracownicy Centrum: koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, psycholog, pedagog oraz specjalista pracy socjalnej.
W każdym analizowanym przypadku skład zespołu dokonującego oceny okresowej sytuacji dziecka był zgodny z zapisami art. 130 ust 1 ustawy.
W ocenach sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej uwzględniano opinie ze szkół, a także informacje na temat rodziny biologicznej dziecka uzyskane od pracowników ośrodków pomocy społecznej.
Podczas posiedzenia sporządzano protokół z przebiegu spotkania dotyczącego oceny oraz formułowano ocenę na formularzu pn.: „Ocena sytuacji dziecka”, która zawierała następujące dane:
imię i nazwisko dziecka,
termin poprzedniej oceny sytuacji dziecka,
opis aktualnej sytuacji rodzinnej dziecka,
analizę stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną,
ocenę stanu zdrowia dziecka i aktualnych potrzeb,
monitoring procedur adopcyjnych,
ocenę zasadności pobytu dziecka w pieczy zastępczej, ewentualna potrzeba umieszczenia dziecka w innej placówce,
wskazania do modyfikacji planu pomocy dziecku,
termin kolejnej oceny,
podpisy osób biorących udział w ocenie.
Po każdym zespole formułowana była opinia o zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej. Opinia przekazywana była do Sądu, zgodnie z art. 131 ust. 2 ustawy (dostarczana osobiście).
Z informacji zawartych w liście kontrolnej wynika, że cyt.: „W roku 2017r. przekazano: 77 opinii. W roku 2018 r. przekazano: 37 opinii. Wszystkie opinie przekazane do Sądu w okresie objętym kontrolą pozytywnie opiniowały zasadność dalszego pobytu dzieci w pieczy zastępczej.”
Zgodnie z art. 4 pkt 8 ustawy, dziecko ma prawo do informacji i wyrażania opinii w sprawach, które go dotyczą odpowiednio do jego wieku i stopnia dojrzałości. W związku z powyższym dziecko przebywające w pieczy zastępczej powinno mieć możliwość wyrażenia opinii podczas posiedzenia, na którym rozstrzygane są i podejmowane decyzje związane z jego osobą.
Zgodnie z informacjami zawartymi w liście kontrolnej cyt.: „Zaproszenie dla rodziny zastępczej na spotkanie dotyczące oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawiera informacje z art. 4 ust. 8 ustawy dotyczące możliwości wyrażenia przez dziecko umieszczone w pieczy opinii w sprawach, które go dotyczą. Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej w trakcie swoich wizyt w miejscu zamieszkania rodziny zastępczej informują również wychowanków o powyższym przywileju, co zostaje odnotowane w kartach pracy oraz protokole z posiedzenia zespołu ds. oceny sytuacji dziecka.”.
Analiza udostępnionej dokumentacji wykazała, że pracownicy PCPR rozmawiali z dziećmi i przedstawiali ich opinie dot. pobytu w pieczy. Ponadto, w zaproszeniach kierowanych do rodziców zastępczych znajdowały się informacje o możliwości uczestniczenia dzieci w ocenie okresowej zgodnie z art. 4 pkt 8 ustawy.
VIII. Zapewnienie wsparcia dla prowadzących rodzinną pieczę zastępczą. Udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej
a. organizacja szkoleń
W okresie objętym kontrolą zorganizowano warsztaty dla zawodowej rodziny zastępczej pn. cyt.: „Wypalenie zawodowe – rozpoznawanie i przeciwdziałanie”, które odbyły się 7 grudnia 2017 r. (uczestniczyła w nich 1 rodzina zastępcza zawodowa, tj. 2 osoby).
Ponadto, 7 grudnia 2017 r. odbyło się szkolenie dla rodzin zastępczych pn., cyt.: „Rola rodzica zastępczego, a trudności wychowawcze”, w którym uczestniczyło 18 osób.
Zagadnienia szkolenia obejmowały m.in.: potrzeby dziecka w rodzinie zastępczej, trudności wychowawcze jako przejaw braku zaspokojonych potrzeb, różnice pokoleniowe,
jak radzić sobie z odmiennymi poglądami, wzmacnianie poczucia wartości dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej.
Warsztaty oraz szkolenie zostały przeprowadzone przez specjalistów zatrudnionych w Centrum tj.: psychologa i pedagoga.
Podczas kontroli przedstawiono dokumenty poświadczające realizację ww. zadań (m.in.:
listy obecności, zaproszenia dla rodzin, zdjęcia z wydarzeń).
Analiza dokumentacji wykazała, że Dyrektor PCPR skierował pismo do rodzin zastępczych z prośbą o wskazanie interesującej tematyki szkoleń (informację zwrotną otrzymano od 11 rodzin). Zagadnienia wskazane przez rodziny będą uwzględnione przy organizacji kolejnych szkoleń (w tym w IV kwartale 2018 r.).
b. udzielanie wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą w ramach grup wsparcia
Zgodnie z informacją zawartą w liście kontrolnej PCPR prowadził grupę wsparcia, cyt.:
„Celem grupy wsparcia jest wzajemne wspieranie się rodzin zastępczych przez kontakt z innymi rodzinami, poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności wychowawczych, pomoc opiekunom zastępczym w rozwiązywaniu ich problemów związanych z opieką nad dziećmi oraz zintegrowanie środowiska rodzin zastępczych”.
Podczas czynności kontrolnych ustalono, iż grupę wsparcia prowadził koordynator rodzinnej pieczy zastępczej. Po każdym spotkaniu koordynator lub inny pracownik Zespołu ds. rodzinnej pieczy zastępczej sporządzał protokół. Ww. protokoły zostały przedłożone do wglądu zespołowi kontrolnemu podczas prowadzonych czynności w Jednostce.
Każde spotkanie w ramach grupy wsparcia miało określony cel główny, który był tematem przewodnim spotkania. Tematy dotyczyły m.in.: stresu, uzależnień, motywacji, dorastania, odpowiednich wzorców.
Stwierdzono, że w okresie objętym kontrolą zorganizowano:
w 2017 roku 4 spotkania, w których uczestniczyło 19 osób,
w 2018 roku 3 spotkania, w których uczestniczyło 14 osób.
W dokumentacji rodzin zastępczych znajdowały się zaproszenia na spotkanie grupy wsparcia.
c. zapewnianie osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą pomocy prawnej oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa. Umożliwianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka uzyskanie porady w poradni psychologiczno- pedagogicznej lub w innej poradni specjalistycznej oraz podjęcie specjalistycznej terapii oraz zapewnienie dzieciom dostępu do pomocy specjalistycznej, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej
Podczas czynności kontrolnych ustalono, iż poradnictwo specjalistyczne świadczone było przez specjalistów zatrudnionych w Punkcie Interwencji Kryzysowej w Dąbrowie Tarnowskiej (tj. dwóch psychologów, prawnika, specjalistę pracy socjalnej) oraz pracowników Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej.
Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej pośredniczyli w umawianiu terminów konsultacji w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Dąbrowie Tarnowskiej oraz wizyt w specjalistycznych przychodniach (np. wizyty u psychiatry dziecięcego w Tarnowie).
Jak wynika z rejestru porad udzielonych w 2017 r. z poradnictwa specjalistycznego skorzystało 6 rodzin zastępczych, którym udzielono 24 porad (w tym 10 porad psychologicznych, 8 porad pedagogicznych, 6 porad pracownika socjalnego).
W 2018 r. ze specjalistycznego poradnictwa skorzystało 5 rodzin zastępczych, którym łącznie udzielono 9 porad (w tym 4 porady psychologiczne, 2 porady pedagogiczne, 3 porady pracownika socjalnego).
Ponadto ustalono, iż PCPR współpracowało z Krakowskim Forum Organizacji Społecznych KraFOS prowadzącym Ośrodek Pomocy Dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem. Z pomocy specjalistycznego wsparcia psychologicznego, prawnego, jak również pomocy rzeczowej w postaci bonów towarowych, żywnościowych i wyprawki szkolnej skorzystała 1 rodzina zastępcza (rodzina ta objęta była wsparciem Ośrodka od 2017 r.).
Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej informowali rodziny zastępcze o możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia w ramach działalności Punktu Interwencji Kryzysowej, PCPR, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Dąbrowie Tarnowskiej.
W dokumentacji udostępnionej podczas czynności kontrolnych znajdowały się wpisy potwierdzające realizację ww. działań przez koordynatorów.
d. organizowanie dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą pomocy wolontariuszy
W toku czynności kontrolnych ustalono, że Organizator podejmował działania w celu pozyskania wolontariuszy świadczących pomoc dla rodzin zastępczych.
PCPR w celu zapewnienia rodzinom zastępczym pomocy wolontariuszy nawiązał współpracę z Zespołem Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 im. K.K. Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej, której efektem było podpisanie w dniu 5 lutego 2018 r. porozumienia o współpracy woluntarystycznej.
Porozumienie obejmuje wsparcie rodzin zastępczym m.in. w zakresie udzielania pomocy w odrabianiu lekcji, wyrównania braków szkolnych, spędzania czasu wolnego, wspierania rozwoju zainteresowań oraz innej pomocy, wynikającej z rozeznanych potrzeb rodziny.
Ponadto, Centrum przekazało wszystkim szkołom ponadgimnazjalnych na terenie powiatu plakaty informujące o poszukiwaniu wolontariuszy do pomocy rodzinom zastępczym. Plakaty zawierały informacje dotyczące h celu wolontariatu oraz dane kontaktowe Centrum.
W okresie objętym kontrolą żadna z rodzin zastępczych nie zgłosiła potrzeby wsparcia w ww. formie.
e. zapewnianie osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą wsparcia rodzin pomocowych
W toku czynności kontrolnych ustalono, że zgodnie z zapisem art. 75 ust. 1 ustawy Dyrektor PCPR (posiadający upoważnieniem Starosty Dąbrowskiego Nr OR.077.10.2016 z dnia 1 kwietnia 2016 r.) zawarł umowę z rodziną zastępczą zawodową o pełnienie funkcji rodziny pomocowej. Zapisy ww. umowy zawierały wszystkie elementy wynikające z art. 75 ust. 2 ustawy.
Jak wynika z informacji zawartych w liście kontrolnej na terenie powiatu dąbrowskiego funkcjonuje 1 rodzina pomocowa (zgodnie z zapisami umowy z dnia 1 sierpnia 2017 r.
Ww. umowa obowiązuje do 31 grudnia 2018 r.)
W kontrolowanym okresie żadna z rodzin zastępczych nie wystąpiła z wnioskiem o wsparcie rodziny pomocowej.
f. pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu
Podczas czynności kontrolnych ustalono, że w okresie objętym kontrolą Centrum podejmowało działania służące integracji rodzin zastępczych m.in. poprzez organizację szkoleń oraz grupy wsparcia. Podczas ww. spotkań rodziny zastępcze wzajemne wspierały się oraz wymieniały doświadczenia.
g. pozostałe działania
W 2017 roku dziesięcioro wychowanków przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie powiatu dąbrowskiego rozpoczęło udział w Projekcie „Dobra przyszłość”.
