1
Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę I, edukacja przyrodnicza
Temat: Sałatka warzywna
Treści kształcenia:
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
a) rozpoznaje rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka).
Dodatkowe:
Edukacja polonistyczna
2) w zakresie umiejętności czytania i pisania:
b) zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty.
3) w zakresie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych:
a) uczestniczy w zabawie teatralnej, ilustruje mimiką, gestem, ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego.
Edukacja społeczna
2) współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy.
Zajęcia techniczne
2) w zakresie dbałości o bezpieczeństwo własne i innych:
a) utrzymuje porządek wokół siebie (na swoim stoliku, w sali zabaw, szatni i w ogrodzie), sprząta po sobie i pomaga innym w utrzymywaniu porządku.
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Wypowiada się na określony temat,
● Potrafi odegrać scenkę pantomimiczną,
● Rozpoznaje i nazywa warzywa,
● Utrzymuje porządek wokół siebie, sprząta po skończonej pracy,
● Zgodnie współpracuje w grupie,
● Radzi sobie w sytuacjach trudnych (zadaniowych), wytrwale dąży do celu.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Komunikuje się z innymi,
● Potrafi odegrać scenki teatralne i pantomimiczne,
● Potrafi słuchać i czytać ze zrozumieniem,
● Rozumie zadania,
● Współdziała w małej grupie,
● Pokonuje trudności.
2
Kompetencje kluczowe:
● Porozumiewanie się w języku ojczystym,
● Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne,
● Kompetencje informatyczne,
● Kompetencje społeczne.
Środki dydaktyczne:
● Hasła do kalamburów,
● Kosz z warzywami (np. marchew, pietruszka, por, ogórek, seler, ziemniak, cebula, burak, rzodkiewka),
● Sprzęt multimedialny (komputer, tablica interaktywna, projektor multimedialny),
● Zasoby multimedialne: ćwiczenie interaktywne („Przygotowujemy sałatkę warzywną”), nagranie lektorskie („Skarby z warzywnego ogródka”) i karta pracy („Co rośnie w ogródku?”),
● Czasopisma o tematyce kulinarnej (zadanie domowe),
● Przepis na surówkę oraz niezbędne do jej przygotowania produkty i narzędzia (zadanie domowe).
Metody nauczania:
● Problemowe aktywizujące: gry dydaktyczne,
● Programowana: z użyciem komputera,
● Praktyczna: ćwiczenia.
Formy pracy:
● Zbiorowa jednolita,
● Indywidualna jednolita,
● Grupowa jednolita.
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Nauczyciel wita dzieci i proponuje im zabawę w kalambury. Chętni uczniowie losują zapisane na kartkach hasła (przygotowane wcześniej przez nauczyciela), odczytują je i przedstawiają wypisane czynności przy pomocy ruchu – pantomimy. Klasa odgaduje hasła, np.:
● koszenie trawy,
● kopanie ogródka,
● sianie nasion,
● sadzenie roślin.
Etap realizacji
Nauczyciel pyta uczniów:
● Gdzie (w jakim miejscu) wykonuje się te czynności?
● Do czego służy ogród, działka?
● Co to jest warzywnik?
Uczniowie zastanawiają się, jakie warzywa sadzi się w warzywniku. Wymieniają ich nazwy.
Prowadzący zajęcia poleca im wysłuchanie nagrania z zasobu multimedialnego. Dzieci
3
słuchają, a następnie wypełniają kartę pracy (nagranie można odtworzyć kilkakrotnie) zgodnie z zawartymi w słuchowisku informacjami.
Kolejne zadanie rozpoczyna się prezentacją koszyka z warzywami, które przyniósł nauczyciel. Uczniowie wyjmują je, nazywają (marchew, pietruszka, por, ogórek, seler, ziemniak, cebula, burak, rzodkiewka) i odpowiadają na pytania:
● Dlaczego warto jeść warzywa?
● Jakie warzywa są najsmaczniejsze (które lubią/nie lubią)?
● Jakie potrawy warzywne (sałatki, surówki) najbardziej im smakują?
● Co wpływa na smak warzyw (odpowiednia uprawa, pora zbioru)?
● Jakie warzywa są najzdrowsze i dlaczego – co zawierają (witaminy, sole mineralne)?
Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów i podkreśla, jaki wpływ na wartości odżywcze warzyw mają odpowiednie warunki uprawy (nasłonecznienie, nawodnienie, stosowanie nawozów sztucznych/naturalnych, rodzaj gleby itp.). To one odpowiadają również za smak warzyw – często pięknie wyglądające rośliny (zazwyczaj sztucznie „pędzone”) nie są dobre w smaku, a te niepozorne (np. niewielkie rzodkiewki, mniej pomarańczowa marchew itp.) bywają pyszne. Dlatego warto kupować warzywa z upraw ekologicznych lub hodować je na własnej działce, w ogródku itp. Może także wskazać na związek obecności substancji pozytywnie wpływających na zdrowie człowieka z kolorem warzyw, np. czerwone zawierają likopen ważny dla dobrej kondycji układu krwionośnego; żółte i pomarańczowe – kartenoidy (luteina, zeaksantyna) istotne dla wzroku oraz beta-karoten (wzrok i skóra); zielone – witaminy z grupy B, żelazo; białe – związki przeciwbakteryjne itp., oczywiście wszystkie związki należy omówić ze znacznym uproszczeniem.
Następnie nauczyciel poleca uruchomienie ćwiczenia interaktywnego (zasób multimedialny) – dzieci utrwalają wiadomości o warzywach i ich kulinarnym zastosowaniu. Prowadzący zajęcia powinien pytać dzieci o wartości odżywcze (witaminy, minerały, inne związki) poszczególnych warzyw-składników sałatki, którą wirtualnie przygotowują, by uczniowie utrwalili zdobyte przed chwilą wiadomości. Może np. prosić uczniów o wymienienie innych warzyw w kolorze czerwonym, zielonym itp.
Kolejne zadanie ma zostać przeprowadzone w kilkuosobowych grupach. Każda z nich przygotowuje gazety i czasopisma o tematyce kulinarnej przyniesione z domu (takie, z których można wycinać zdjęcia, przepisy). Uczniowie próbują ułożyć (w formie plakatu/ilustracji) swój własny przepis na sałatkę warzywną. Następnie każda grupa omawia pracę, prezentuje plakat i przepis.
Etap końcowy
Dzieci prezentują swoje pomysły, wybierają najlepsze – zwycięzcy zostają nagrodzeni, np.
dobrymi ocenami. Nauczyciel podsumowuje zajęcia.
Dodatkowo:
Nauczyciel może zaproponować wspólne przygotowanie prostej surówki z marchewki i jabłka. Uczniowie otrzymują przepis wydrukowany na kartce – może być w formie tekstu i obrazu (np. produkty spożywcze przedstawione za pomocą ilustracji):
4
WEŹ 4 MARCHEWKI I 2 JABŁKA. UMYJ I OBIERZ JE STARANNIE, A NASTĘPNIE ZETRZYJ NA TARCE O DUŻYCH OCZKACH. DODAJ 2–3 ŁYŻKI ŚMIETANY I CUKIER DO SMAKU. CAŁOŚĆ WYMIESZAJ.
SAŁATKA GOTOWA. SMACZNEGO!
Uczniowie w grupach (jak poprzednio) otrzymują wcześniej przygotowane, obrane już marchewki i jabłka, które następnie – pod nadzorem nauczyciela – ścierają na tarce. Dodają śmietanę i cukier, całość mieszają. Po przygotowaniu surówki sprzątają miejsca pracy.
Uczniowie degustują przygotowane przez siebie danie. Nauczyciel zwraca uwagę na estetyczne przygotowanie i spożywanie posiłku. Na koniec uczniowie oceniają swoją pracę.
Nauczyciel proponuje, by taką sałatkę przygotowali wspólnie z rodzicami w domu.
Jeśli w trakcie zajęć nauczyciel będzie odczuwał presję czasu, zadanie to można wykonać na oddzielnych zajęciach, np. plastycznych.
Słowa kluczowe:
sałatka, surówka, warzywa, warzywnik, przepis
