Geometryczna teoria funkcji zmiennej zespolonej
Definicja 1.
Niech z0 ∈ C, Γ jest g ladka krzyw, a zamkni, et, a, kt´, ora nie przechodzi przez punkt z0. Warto´s´c ca lki
IΓ(z0) := 1 2πi
Z
Γ
dz
z − z0dz (0.1)
nazywamy indeksem punktu z0 wzgledem krzywej Γ., Lemat 1.
Indeks punktu wzgledem krzywej jest liczb, a ca lkowit, a., Definicja 2.
Pochodna logarytmiczn, a funkcji meromorficznej f nazywamy funkcj, e postaci, dln(f (z)dz = ff (z)0(z). Definicja 3.
Residuum logarytmicznym funkcji meromorficznej f w punkcie z0 nazywamy residuum po- chodnej logarytmicznej dln(f (z))dz = ff (z)0(z) w punkcie z0.
Lemat 2.
Je˙zeli z0 jest n-krotnym zerem funkcji f , to resz0ff (z)0(z) = n.
Lemat 3.
Je˙zeli z0 jest n-krotnym biegunem funkcji f , to resz0ff (z)0(z) = −n.
Twierdzenie 1.
Niech D ⊂ C bedzie obszarem, za´, s ∂D- konturem. Je˙zeli funkcja f jest funkcja meromorficzn, a, w D i f nie ma ani zer ani biegun´ow na ∂D, to
1 2πi
Z
∂D
f0(z)
f (z)dz = N − P,
gdzie N oznacza sume krotno´, sci wszystkich zer f w D, P -sume krotno´, sci wszystkich biegun´ow f w D.
Twierdzenie 2. (Zasada argumentu)
Niech D ⊂ C bedzie obszarem, za´, s ∂D- konturem. Je˙zeli funkcja f jest funkcja meromor-, ficzna w D i f nie ma ani zer ani biegun´, ow na ∂D, to przyrost argumentu f podzielony przez 2π r´owna sie r´, o˙znicy miedzy ilo´, scia zer a ilo´, scia biegun´, ow funkcji w obszarze D czyli
1
2π∆∂Dargf (z) = N − P.
1
Uwaga 1.
Wielko´s´c 2π1 ∆∂Dargf (z) oznacza indeks zera wzgledem krzywej Γ(t) = f (z(t)), gdzie, z(t) ∈ ∂D.
Twierdzenie 3. (Rouch´e)
Je˙zeli dwie funkcje f i g sa analityczne w domkni, eciu obszaru ¯, D i spe lniaja na brzegu ∂D, nier´owno´s´c |g(z)| < |f (z)|, to funkcje f i f + g maja w obszarze D tak, a sam, a ilo´, s´c zer.
Twierdzenie 4.(Bezout)
Ka˙zdy wielomian stopnia n ma w dziedzinie zespolonej dok ladnie n zer.
Przyk lad 1.
Pokaza´c, ˙ze zera wielomianu P (z) = z8 − 4z3 + 10 le˙za w pier´scieniu P (0, 1, 2) = {z : 1 ≤,
|z| < 2}. Wyka˙zemy, ˙ze w kole K(0, 1) wielomian P (z) nie ma pierwiastk´ow. Niech f (z) = 10, g(z) = z8 − 4z3. Wtedy |g(z)| ≤ 1 + 4 = 5 < 10 = |f (z)| na brzegu K(0, 1). Zatem z twierdzenia Rouch´e NP = Nf +g = Nf = 0 czyli w K(0, 1) nie ma zer. Wyka˙zemy, ˙ze w kole K(0, 2) wielomian P (z) ma 8 pierwiastk´ow. Niech f (z) = z8, g(z) = 10 − 4z3. Wtedy na brzegu K(0, 2) mamy |g(z)| ≤ 10 + 4 × 23 = 42 < 256 = 28 = |f (z)|. Zatem z twierdzenia Rouch´e Nf +g = Nf = 8 czyli w K(0, 2) mamy 8 pierwiastk´ow. Ostatecznie dostajemy, ˙ze wszystkie zera wielomianu P (z) le˙za w K(0, 2) \ K(0, 1).,
Twierdzenie 5. (Zasada zachowania obszaru)
Je˙zeli D ⊂ C jest obszarem oraz f ∈ H(D), f 6= const, to obraz f (D) te˙z jest obszarem.
Twierdzenie 6. (Zasada maksimum)
Modu l funkcji analitycznej f (z), r´o˙znej od sta lej w obszarze D, nie osiaga maksimum w,
˙zadnym punkcie wewnetrznym tego obszaru., Wniosek 1.
Je˙zeli f ∈ H(D), f ∈ C( ¯D), to |f | osiaga maksimum na brzegu D., Uwaga 2.
Dla min |f | powy˙zszy wniosek nie jest prawdziwy. Np. dla f (z) = z modu l |z| ma minimum w z0 = 0 ∈ D(0, 1).
Twierdzenie 7. (Zasada minimum)
Je˙zeli funkcja f jest holomorficzna w obszarze D i nie zeruje sie w nim, to |f | mo˙ze osi, aga´, c minimum lokalne wewnatrz D tylko w przypadku, gdy f = const.,
2
Twierdzenie 8.(Lemat Schwarza)
Je˙zeli funkcja f ∈ H(D(0, 1)), f ∈ C(D(0, 1)) f : D(0, 1) → D(0, 1) oraz f (0) = 0, to
∀z ∈ D(0, 1) |f (z)| ≤ |z|.
Je˙zeli r´owno´s´c jest osiagana cho´, cby w jednym punkcie z 6= 0, to f (z) = eiφz, φ ∈ [0, 2π).
3