Gazeta Ludowa : wychodzi na każdą niedzielę. R. 5, nr 51 (1919)

Nr. SI

CSNM POJEDYNCZEGO MUWIE5W 75 f e n . LOS "5 feoe.

nun^uraukiMBaaauettJ^"*■••^--'•.-J®m«»»ffl»i««saw^-.nMzjMuł«LU«ama«»M'3<i»cnnMnBiaŁfflBamflaMŁW^i*rz^^-J^

g r u d n i a W ? r . R o k

,-^u-

amranr' mm «i ■■inBBwwT^mrirwasMiM.BiJiiiD iw i ■ i—a— w — — ssat

Pieniądze i listy należy nadsyłać do Redakcji i Administracji:

Warszawa, Świętokrzyska H» 17, telefon „388 wojenny44.

Prócz tego przyjmują prenumeratę:

w LuSliaie— Biuro „REKLAMA" ui. Kościuszki Jfe 8, (2-gie piętro)

w Łodzi— Biuro F. GĘBALSK1EGO, ul. Piotrkowska Ifc 27, (w podwórzu).

W Y C H O D Z I H A K A Ż D Ą N IE D Z IE L Ę .

ignajtMfeaiMoai

P r z e d p ł a t a :

R o c z n ie ... Mk. 4 0 — f. lub Kor. 8 0 — h.

Półrocznie . . . . „ 2 0 — „ „ 4 0 — „ Kwartalnie . . . . „ BS8 — „ ,, 2 0 — „

Numer pojedynczy 7 5 fen. lub S kor. 5 0 h.

Rachunek Przekazowy N« !5 wIPoeztowej Kasie Oszczędności.

N O W ¥

Naczelnik Państwa wystosował do posła Leopolda Skulskiego następujące pismo, mocą którego został mianowany cały nowy gabinet ministrów, czyli rząd:

Do Pana Leopolda Skulskie­

go, Posia do Sejmu Ustawodaw­

czego

wi .Warszawie Mianuję Pana prezydentem ministrów Rzeczypospolitej Polskiej.

Jednocześnie, na wniosek Pana po­

wołuję na urząd:

Ministra spraw wewnętrznych — p. Stanisława Wojciechowskiego.

Ministra spraw, wojskowych — ge­

nerała Józefa Leśniewskiego,

Ministra skarbu — p. Władysława Grabskiego, posła do Sejmu Ustawodaw­

czego,

Ministra sprawiedliwości — p. Jana Hebdzyńskiego,

.M inistra przemysłu i handlu—p. An­

toniego Olszewskiego.

Ministra rolnictwa i dóbr państwo­

wych — p. d-ra Franciszka Bardła. posła doSejmu Ustawodawczego,

Ministra kolei żelaznych — p. d-ra Kazimierza Bartla,

Ministra poczt i telegrafów — p. Lu­

dwika Toitoczkę,

Ministra robót publicznych — p. An­

drzeja Kędziora, posła do Sejmu Ustawo­

dawczego,

Ministra aprowizacji — p. Stanisła­

wa Śliwińskiego,

Ministra pracy i opieki społecznej — p. Edwarda Pepłowskiego,

Ministra b. dzielnicy pruskiej — p. d-ra Władysława Seyde, posła do Sej­

mu Ustawodawczego.

Mianowanie ministrów: spraw za­

granicznych, zdrowia publicznego oraz sztuki i kultury — nastąpi po przedstawie­

niu przez Pana wniosków uzupełniają­

cych.

Aż do powołania ministra spraw za­

granicznych. tymczasowe kierownictwo sprawami tego ministerstwa powierzani p. d-rowś Władysławowi Wróblewskie­

mu, podsekretarzowi stanu w prezydjum Rady ministrów.

Warszawa-Belweder, d. 13 grudnia 1919.

Naczelnik państwa

Józef Piłsudski.

Prezydent ministrów

L. Skulski,

Co mamy ^go powiedzenia o tym rządzie,

Jak już Czytelnikom z ostatniego nu- ' menu ,Gazety" wiadomo, prezydent mi­

nistrów Ignacy Paderewski podał się do dymisji, czyli ustąpił ze swego stanowi­

ska. W szyscy inni ministrowie zrobili to jeszcze wcześniesj, gdyż znaczna więk­

szość posłów w Sejmie tego żądała.

Kamieniem grobowym dla p. Pade­

rewskiego było stanowisko posłów lu­

dowych, którzy przez usta posła Witosa wyraźnie wypowiedzieli się, że do rzą­

dów p. Padeirewlsfciiego i jego ministrów zaufania nie mają. Polska pod tymi rzą­

dami pogrążyła się w .zamęt i beznząd.

Trzeba więc było kraj ratować.

Posłowie ludowi jasno zdaw.ali sobie .sprawę z tej wielkiej odpowiedzialności', jaką wzięli na siebie, lecz' nie było inne­

go wyjścia. Pozostawały bowiem tylko dwie drogi — albo zostawić panu Pade­

rewskiemu i jego ministrom wolną rękę i patrzeć spokojnie iak Polska w prze­

paść leci, albo usunąć Paderewskiego wraz z jego ministrami i ująć samym rządy w krzepkie chłopskie dłonie, by ład i porządek w kraju zaprowadzić.

Posłowie ludowi wybrali tę drogę, jak na prawdziwych wybrańców narodu przystało. Nie sztuka bowiem stać na uboczu i natrzeć jak się chałupa pali, lecz trzeba śpieszyć z ratunkiem, choć cza­

sem. można i ręce sobie przytem popa­

rzyć. Chodziło więc 0' stworzenie takie­

go rządu, któryby składał się z ludzi ma­

jących zaufanie większości Sejmu i któ­

ryby przez tę większość stałe we wszyst­

kich swoich poczynaniach był _ popiera­

ny. Nie łatwe to było zadanie, gdyż wszystkich posłów w Sejmie jest 395, a w tym posłów-ludoweów tylko 109. Zę­

by zatem1 mieć jaka taką większość, trze­

ba było mieć już co najmniej jakieś 210 posłów za sobą, czyli choć trochę więcej niż połowę. Nie pozostało1 więc nic wię­

cej, iąik szukać sojuszników pomiędzy innemi partiami w1 Sejmie. Trudności by­

ły znaczne, bo przecież ludowcy w ża­

den spo-sób od uchwalonej reformy rolnej ustąpić nie mogli. Szczerze jednak trzeb?

przyznać, że i wśród posłów z innych partii obudziła się świadomość tego wiel­

kiego niebezpieczeństwa, w jakim się Polska znajduje, oraz, że trzeba dążyć koniecznie do porozumienia między sobą by Polskę od zguby ratować. Wziął więc

całą sprawę w swoje ręce poseł Witos i porozumiawszy się z posłem Skulskim z Narodowego Zjednoczenia Ludowego doprowadził wkrótce do tego, że Polskie' Stronnictwo Ludowe, Narodowe Zjedno­

czenie Ludowe, Narodowy Związek Ro­

botniczy i Klub Mieszczański, opracowały wspólny program, według którego ma1 nowy rząd rządzić i utworzyły tak daw ­ no pożądaną większość sejmową, na któ­

rej rząd ten ma się oprzeć. . >,i i iGaiłla ta większość liczy raiZćmi za­

ledwie 207 głosów, czyli może mieć prze­

ciwko sobie 188 głosów. Jeżeli jednak zważy się, że Chrześcjańsko-Narodowe Stronnictwo Robotnicze, liczące w Sejmie 29 posłów, oraz partia Konstytucyjna z 18 posłami przyrzekły życzliwe zachowa­

nie się względem tej większości, a i Zwią­

zek Ludowo-Narodowy, czyli endecy, li­

czący też około 70 postów, również nie ośmieli się chyba utrudniać zadania rzą­

dowi. chcącemu zaprowadzić porządek w kraju, to właściwej opozycji, czyli przeciwników większości pozostanie w Sejmie tylko około 70, a złoża się na to socjaliści, grupa posła Stapińskiego i ży­

dzi, ' ^h i

W rządzie tym zasiada zaledwie 5-ciu posłów, reszta ministrów nie piastuje godności poselskiej. Wśród tych 5-ciu, mamy tylko 2-ch ludowców-piastowców:

Dra Bardla. ministra rolnictwa i inżynie­

ra Kędziora, ministra robót publicznych.

-Możemy być pewni, że jak rolnictwo, tak i roboty publiczne dostały się w dobre rę­

ce i ci nasi ludowi ministrowie, a chłop­

skimi synami są oni obydwaj, dołożą wszelkich starań, by naszemu rolnikowi ulżyć w jegoi trudach i kłopotach. Nie trzeba jednak zapominać, że obydwaj ci ministrowie obejmują urzędy po rocz­

nym przeszło gospodarowaniu tam in­

nych ludzi, a jaka tamta gospodarka była, to najlepiej wiedza ci. co po dziś dzień drzewa na odbudowę nie otrzymali, a i szlacheckich gruntów leżących odło­

giem w dzierżawę nie dostali, choć Sejn odnośna ustawę już dawno uchwalił. Cięż kie więc będą mieli zadanie ministrowie Bardel i Kędzior, zanim powymiatają z urzędów wszystkie te śmieci, jakie tam za ich poprzedników się nagromadziły.

Co do innych ministrów, to poseł Le­

opold Skulski, prezydent ministrów, jest członkiem Narodowego Zjednoczenia Lu­

dowego; poseł Władysław Grabski, mini­

ster skarbu, najeży <Jq Związku L u d ó w

G A 2 E T A , ■ L U D O W AL M -51 N arodow ego, jak rów nież i p eset- Dr,

(W ładysław Seyda, :m inister byłej dziel­

n icy pruskiej; m inister E d w ard Pepłow - sk r należy do Narodowego Z w iązku R o­

botniczego. Musimy się jednak _ szczerze przy zn ać. że nie w szy scy m inistrow ie jednakow o się n a m pędobaja. O baw iam y się n ap rzykiad bardzo, że minister^ spraw w ew nętrznych p. W ojciechow ski nadal będzie rządził w ten sposób m in ister­

stw em , że starostow ie b ęd ą chłop,om w y ­ m yślali od cham skich m ord, a policja, zę­

b y w ybijała. Pan W ojćiechow sk* w ykki- j szał w S ennie .piękne mowy. _a poli&janci.- i k tó rz y jeszcze w lecie ośmiehii się popeł- j nić gw ałt nad posłam i, do dana, dzisiejsze- | go ukarani nie zostali. Pan W ojciechów - j s’ki czuje szacunek tylko dla tych, k tórzy głośno w rzeszczą i pięściam i w y g rażają, ustępuje przed socjalistam i, & Obszarni­

ków . m ianuje wojewodam i. Nie • m ożem y w ięc żyw ić Wielkiego zaufania.do p. W ój- ' Ciechowskiego. ' ' , . ,.'' \

Pom im o to jednak m usim y . poprzeć ten rząd cała siła, gdyż, pow tarzam y,.bp-- dzie.on. m iał żądanie' niesłychanie, ciężkie, a Polska czekać nie-m oże. R ząd ten .m u­

si usunąć cały nieład i ..zamęt, jaki, nagro-- tnadźil 'się w kraju w ciągu ostatniego r e ­ k u , musi nak arm ić głodne rzesze m iej­

skie;- puścić fąbryki w n ich . b y td a ć p ra ­ co bez robotnym!, a k-rajowi to w a ry , które teraz po p ask arsk ich ’ cenach sp row adza­

m y ^ z a g ra n ic y ; przeptaw defcić ■ reform ą r o ln a ' i dać rnłnikowi w s z y $ fkotto, có mu . d la z w ię k s z e n ia . w ydajności ziemi' po- trz e b u e ; z a o p a trz y ć 'w o jsk o w żyw-fipść i odzież —- Tfi&ase innych-, pierW sgoreęd- ń e i wagi -ZagadnieA,. na Ćwylicżapie- ...-kt-ó--

ryeh n - m n i . ." '-c

• l l e j p a rtji k tó ry miniścet nareżytm ó "cho­

dzi ó Polskę, o :p rzy sz ło ść n a s z ą i- óc- sżych dzieci. 4 tak będą, oni -'mielb nieśły- / d rab ie ciężkie. p ra w ie ’maJdftdzkie żada-;

nip, K u siłb y w ięc stan ąć z jihni ram ie p rz y riśnwehm,' -Wesp^żęć;.'ich; sw o ją-ę!jfóp- - - ska sita i'-WytrWał-óścia- i •wśpółnie z nimi

wyprawą dzić-’ Połskć m a J'ó'w hą. dróge-r ‘1 ' , .Nic łudźcie, się. iędoaBłW yJ ćóiiwyśR--

ćfe, że- już .z a ra z Jrh ttó .-dobrze--, be^zje!

■O 'nie! ' Po. c ię ż k ie j'b h ó rW ó J ^ k a 4 % js k a przechodzi, trzeba dłHgócjeśzĆżeido W

w ia powracać! A więc cjefPHwoćd! <

• ’ ' A , - ' H.4&,

u i « ś t Stół

r.; h- r ■* Z 'i "

C t. '-i-

. P o s e ł Ja n D abski otrzy m ał z Anie-- , ry k i północnej (S tany Zjednoczone);

kilka listów* ód sw oich -dawnych p rzy - , : jaciół politycznych. D la. zapoznania;

•Czytelników-- 'i n a s tro je n i,J a m panu­

je w śró d naszych ludow ców — dru­

kujem y jeden z. tych-listów (drugi’ za-;

“ m iteściiW -w nasiW-hym num erze), l.ist 'pierwszy brzm i tak .

> Passaic N. 7 .-9 —-8—919.

.S z a n o w n y - P a n ie ,P ó ś le iJ J

P r o s z ę ,ml nie b rać śm iałość j messą ca złe, że pfszę do S z , Pand, P am iętając bo­

w iem dobrze owe czasy .gdvsm v się sku­

piali -przy ■ ..G azecie-Ł hdow cł J -orgam-żo- w ali w ■„Zjednoczeniu •Ni.czawisłych-nLu­

dowców.” — m am nadzieję,, ze oz. b a n przypom ni' sobie tttn ł& i raczy hs.

mój iin icjsż y cierpliwie--i łask a w ie - J A J czytać i na mnie,-iza. m oja śnuąłosć 'śię-A.e -gniewać. B o już od dłuższego .czasu m ia- tem ch ęć wielka P a rę slo w SKteshft .do W ąs ale W ie d z ą c ,fefc obnrezopi p rac ą jesteście, nip .nuciera p d w a g j-tć jo ^ m c z y 4

nić. ' ' w .

O tóż dzisiaj najsam przód uopośzę, ze ucieszyłem sic 'b a rd zo '-—-. g d y czytając Ju~

t e b W g ą z W dow fedżiaiem W o : w,ąs Z acny' Pónfe Pbśie.' ; U cieszyłem ..srę- .bar­

dzo dow iedziaw szy się z nich, ze skóro boslem jesteście — zatem , Bogu dzięki' fokfpfebct w o jn y —-.ż ć ..ż y je c ię

-ćie rzeczn^iem-ludu,.;- ' y y y y - W k W s i ę ć-ies?^, żb; W ż y łe m te y C h W ;

; ,fr;v , , , V •, diUACl 1 C^Z- niew ód pó.-strasznych , .eierpraniawi N arodu Ojczyzna.- n a sz a d ro g a j-Zmai*

tw y c h w s ia ia .... ■ ■-■, , ' - '.fókżs.pię c ie s z ę .p o w ta rz a m

' ćzyta-jąc .nazwiska,.:, postów: s e jm u ' . szaw stóego c — . ^sfeaezyietn , ,-r ,nazy isko',, 'W asze, c o ' nigdy -Od' źapp-mna.ć jg.ie m bse, y ".'.; GSjytam.. w . pr^sie polsko ^^m erykian-;-

.&kięj-.“pp isy - p r ą c y 'S ejm y WW .ęlząe: ,-- n-ązWikko ■ W a s ^ e ' Zacny

ju, jak m ezm orS ów abh w ie rn y <■ w w ? » e id.ęi Po:ląką i- ęhj^»ą,;. stąrątĄ ę.,^ię’ W ; t ę ^ ) Luju! polskiego . w y s z y ć , „i ząpęzpieęzyc.

Znane mi sa W a sz e n a Sejm ie w y stą p ie ­ nia \V- kw estii ! reform y rolnej- w'.'- spraw ie L itw y i wschodniej Galicji. C ześć-W am za to l żo n ie dbając na truć.

Spotykają ■— eiCFzw azając -pc yrsePzkody 'ftapoiykahe. na tej drodze. - idziecie za­

w sze — jak dawniej n ieustraszony, wici'--' n y S p ra w ie JudoWCj. Och C seśe W am że -idziecie d rcs.ą,prostą — jak, ćaw iuep “ że -idźiecie razĆiń z indem .że' jesteście., jego rzecznikiem . P racu jcie , jak dotąd,"

a. lud Wąm'! w dzięczny 'z a w s z ę -pozostanie i śurdny bćSżid 3 'W a s,. ,

. - P hzaty n i; y-Szanow ny ; Panie Rosie.- prosiłbym ■ V /ąś -bardzo, byście tn i n a d sy ­ łali organ S iren n iętw a, J a nie .wiem gdzie : on teraAwwćkoć?;;'':—--iwioc piSżd, fio /Was- u bardzo- W a s .o to proszę.-'Ile prehnm eró-

t a 't e r a z w ynosi, to da pó! .otrzym aniu pierw szego n u m eru nad eśie. S ąd źcie je d ­ n a k .tak' dobrzy i uczyńcie , z a d o ść mojej

nresbie. ,- 1" .

‘ ''Ż y c z ą c W am zdrowia:- i. szczęścia' w -pracy, ślę W a m i w szystkim -'znajom ym serdeczne .pozdrow ienie. ■

t ' - -Waśż

■ -...- ' ’ Ja si B ródka -■cwA-'W ;A--. ' , v ?/Tarnobrzeskiego,'

.! N r.-1Ż'S -3.-sir,- P a s s a ic N. J. Ame~.

rykaoGoA-L ,. - .

: - • ? ' ’ - C ! - ; s p o iiB S i ń - 1

- r t ■■ "-. ' ^{r'# ' ' ,} Nie ;ulega żadnej w ątpliw ości,' ż e na-' 1 KŹe- w steężń fctw o 'z a cz y n a .e c ra z groźniej 1 e ó - e s i ć 7 tókiAten

I iWad^i od s z e re g u m ieo itcy v a k ę tia ,i s u p e r ć di ż y ęie i z' .retór m j ' r o l n ą . O b s z a r - ń fty /^ { n y rk śy p d y & ata ih ii:' o p ą jo w a li ;ży-

j fcie - wszmmkie

j tąwąr-y cO d-źeću.J „ W O W S k P k c j w k "

I r a ty w y ' chfoiGkie, O bsżąrfiięy'.tĄ tęili sie - ma ó rg ąh.izó\yaP ie' chłópów , a b y rzucić- 'Lich' ną ły d ó w c ó ó A wj

L

j! ra ó lp te i& w y .' ,'W śteO m ckvó'Jr2ucó.',',się-!

W ig śżęzą- n a 'o rg aid sęw ań ie.. koK ei .■^dćisl-dsih ‘A*' '„kołą- zi.em.janck“ (c z y li. ob- szórrdczek), aby kobiece glcoy padły-

♦ ł 1 • L _ . 1 « t ' 1 . . 1. . ższych: w y kor ach p-msmen k a n d y d a tó w .' O bszarników ’- p rze ra ziła

eńorma. ro ln a i obecny Sejm, w ię c .c h ć a hN zcźyć ludow córy,' aby--pp?ć spokojnie

?ą .5wo-idh h.cgactw aćh. 'W alko z-Indów - '

a N Ó k A C l '" '

a t j w a li s , { « W W W d !’' Opowiedział Maćtefe^idąć « .Usaówłę,.',

<>L' ' - ' ' f ; . -• JęJdJ, . -' „Z daw ało sie n d h i J o tezarde^-m - ho jegomość nie .p u k k c y P • nikogo, die >\Ł,o*

lal nie trzeszczał. Jak

X J e ć dala ale- bvto wszystko -spokój- n h l o t e " - '

żek. co ze Rzyhiu.' wyea:*A? ,r* W ? ■h i" - luśki. za skróiójw_ jak z tak, daleka, no.- '>

f r ^ r z o S a .

t s f S m i naszd M. Boska Częstochowską, na IzAliO sżubłsk' bo.: A ■ W iiłó ie n r poUmówąl^my na, uaę S fet? mentaliki,' byiv ’ za : słone

h f e k i m m - M nie było ich nie *■-

rie k i Ł e ofeMać «> laMe® P °iv ™ -

lerasii fcro to było już kolo drugiei pojpbie-;

.dpiką'ffl.e' JtĄ ; sly ęht.s;ó!:-., ezęS N ; 'Ą Jtyoiecąłj... /.'yMM-.., 'Pędzie.:'obiat jąk:',sią PdAńT’

bp oto ja B ć g ruby m ag n a t ma; zam ndow aę

;C błópskM śię kręciły. J a k b y 'h h tk to jasZ,-.

eżitrkęna-.-;pę!pktr L plóżyJkJ ię. kraków uanj ki ■- -. ź ć t , ż a r tu ;A z; y ź y ii d ,!.O0prź:3ónn-ęoóę

•k

1. w ' ' ■

,,pó ^j cpnocani* . ' . \

. . : ! ■

g.żły(bp któżby b y ł.dobry, .jak'sfeimtpćbce

ijeść, s‘.'-

1 - :. , , ‘ : ; ; ■ 'Tftś-

■ 1 oflo: za ćbikpfiB krlyc® ft io O ;jjldÓpsM; cila całkiem, n o s ? f W j '1, sm l m ia ła w w ęzetkacłpraki taki g ra ic a / -A a la I1 jej: ^k„ Ng.- czegóż duihpsz? Kaima* jccbac

sShniyślaia

‘ w lókł Powdadd

'.kiedyś '..łtąs M t.y l e ,d a le . W - - ze: Sil! kimitef-thić

jęgo S k k m ta ł ■ 'b a ś ó ^ ą ó j^ iy y i^ S ó b te ś k ię r f tu , t a k gćyie-

kóWać.: Z śpy. duęhęih je ę h a t dO: w ojnyd aa.y w et- ittr-Za to pies’ iiie z a sz c z & a l''n a ; bo"'!- . d z M k ó w ^ j e / .' ta k sanjo i t e n ' B k O ó f e '

n q z v c h zaćmić źc tu w y w le k ą

! a VO^ixi kropnął w, iaś jak wilk, a ty

s s s

carni p ro w ad zą c h śz a rrjc y na całej’ ikiji.

. zw łaszcza,-obecnie, ki-ó-Ty’-'htdowjdy- cha-- h w s z w /d a w n y : frafyjn&t h riilS tro w '• tw o rze , n o w y .rząd . , . / / ’

• '* w-aSoe- m usim y s i ę ' p rzeciw staw ić ż cara. - st&nowezością' i energją. "•'■dMciK?.

s p o s o b e m ? '- • ■ "'-z. A ■ * ■?■■'”'•■'’■' T w o rz y ć siln e 'o rg a n iz a c je • cfetopsldó ę tw naziwą R ad ludow ych! ■ K ażdy w ło- sconin* i T^fósci^wka

d o jafeejś 'f e d y Indowej'!' Nfe prżyŚtĘpó- w a d do żadnych o rg a n iz a c ji; p ąń słjić in Niech k o b iety wiiejskie pie-. idą p od h z n łą opiekę; „pań 'żłem iauck“, ho- •ćtjytTeKatrat- s ie -c h c ą pozy sk ać ich. glosy na pańskich .'k a n d y d a tó w . ' T w o rz y ć w łasne ludowe Z w iązki K obiet! ' h m ę ż c z y ź n i. i k ókfóty' pańskiej op-icki'' już nie p o trz e b u ją !. Stać.' iters ju ż n a W łastó h id o w c y rg a n ic a c jc '’ ' iw c r z y ć Spółki feandlowd-fóhńcze po w siach i m iasteczkach. S y n d y k a ty , ! to. o rg an iz ac je /obsząf.niczyćh sn ć k rla n - - W , k tó r z y -pęcznieją chłopskim i .mćteó- ' d?W!i! Z arobki, ludu. niech idą d-ia: Indii, /w o s o b ó w n a to jest tw o rzen ie Spółek.

ludow ych? ' . .. •

.M ik m jtuw c; _j cRunymi-

c?®ie (w Spółki hąndlów e) to-idamy rad ę paftGih j panienkom, f śtąfciemy M ę jś iią y o - 1O S W J ękoflom iczpą, k tó rą .:ż a e e n ;;pań-.

®jT!0żie.;,, ,i\he .'cłicemy. z ni- S S k ? a ' ®k -: nai?ft,’ ^ P ° w i e d z i a n o S ? P l , A tO ^ ' k ę K ^ m f i e m y i' ją ,na- i s ^ ą . 'SoimsTncscią. -w ygram y ■■' , ■ /

'y ,, . ■ Sl&sfowfee.

4 S & ? W W 4 '« 1 rw p e W sz tó td -o w ^ T w ^ 'Jedn W * ^ c h / t o ą ćherób A

^ f ą a ; praed ijtejńa wfels,. ito

■ W '.igg

z j e M .

FF;jr5*l'S^°jsy ^ ' ^ n i e wauwa jSVUerófo»iUS " / chu, nia-w li, b / y t y V n i ^ - a / y i y ź° y a' niej m^śoi P8«lS?l®Ói$ -S»feS«ilapczy .'st°5Ow«- prsy uprzednicmobmyciSte^S® P-Z^ 3' 4 l’ r r ! s a i.S !, . e !> y ? e" Ą ' ' . a 5 ; P ■ p f tM -

; sp^iadawany jest we wszystkich a w ^ y ? ^ , ■ dech 4jptecir.ych. i , " d'

i ■■■ .i.i i, . „ . '1

■i—— irmmm . ■ t n _ . _, ■ . SUc & S ^ h c ? a b lai o ? i? ei z'2ody' usł«ci’ak

«ie dumak ' dosta<a' 4craz

&T,ś;

nw; z naszego p ow iah . co to je’? S ? ‘ tera” (a e ic fflic a ) „asj ym

' dpPiem on nas zeb rał kilkoro T z S t e T -

; /." a n i opowiem w i t m / n i m u t S - S T '* 1*' i“

'.-/_ .• /Aż- m i .się w e łbie .zaćm iło gdym do t e g e n b n m u przyjechał. 'K a lk u lo w a łe ś £

■ bi-ęico.praw da ftieraz. że ń a u a ś M e iW Jk - , uarcha m a dość różnego f c W f

; ,g q d z m y ,.a le ty le ,'c cm ' j£j .Widzkd w d ^ S ogrodzie, tom się nic spoclziew af V . ; Mpjęj-, M a ry n ie -. n a jb a rd zie j' w « ad»«

/ • c c / \ m ałpw i ', i ' -/< y

7

,'-»./!^żcże.hólną: uw agę z-^róciła na s S & ' £ r ' , pęv kaidfiMcą -fciećkc -ć-m M e malpiątko"

. Ono -się ta k zachow ało, m by riiale .dziec-

• ko. a ond g c skald po kudłatym łP}-.

„n ■— i n.uskm* m u kudły, m'!?'/ r i a ~

? /. czuprynęj-białow fcsegó herma, a ''ihtehnT w s

i t -

Sżę Igiatką Ż/hdifeo|ćją.; p p ^ e r a ł y / B ; f

- G A Z E T A’, L U P O W A

■ f

4 F/S iyrj fPSa

$Mę3 j y t o /

k - * 7 i - fe a SW ^etaMfejl s , ■ .^zorońie . rzesze lu d o y c w łościan i ro- boiaikow pragną. ująć., .władzę i w ftaro- 'dzię, cziijąc w sobie silę po ternu i m ając w sobie zadatki rozkw itu i odrodzenia, i o ^ a g n ie c ią /te S '0 .Celu nieżbędna jest 'CUfc^yiko. ipWfiOsć. w ocec praw a o raz m o-

• ż n o o ^ z ^ ie ra n ia - - głosu, we . w szy stk ich spraw ach, ootyczących życia n ąrć d u , lecz zarazem m ożność urządzenia życia.'w ten sposób/ k y / h e s k ą o clileb. codzienny. nie .żabiergła/ człoK iskow i w szćw koń, iri-Pći;

Wydajrm'ść'Óśps'pocMrczav,t;•ą.i,a:. cztp>Vi®kow.i w szystkicji myśli.

. . , , , . . . . . ;r;’-iu. -a ’ przede- wszy.stk.iem-" ząspakada.tiiei w . należytej m ierze ■ po t rzeb.' śz.&rG-liscjt - rzesz pracu ją­

cych. uzdrowi naóćięte il duchu dotychcza-' sow ych pracowyiików ' o ■ przegiętych z przepracow ania w idąb ek plecach i li- 'Chob-hSoranych tro s k ą o kaw ałek, chló-

"ba, -krzem ieni ■ ty ch inctei . w .obyw ateli św iadom ych, dający ch p ra c ę s.wyćh rąk- i sw ych gfów z radością,'' że czyniąc W; po- .m nażają d obro sw oje, i dobro ogólne na­

rodu. . .

\ A e f o r m a , rofaa; o k tó rą ta k usilnie w alczyli posiow de, ludow i m a p rze d e -

■.wszwistkicoi tęń cek aby; d o starczy ć Wlo- śe ia ń & tw Odpowieimej-. ilości.róli,. k tó ra - b,y umóżjisbhą. utw orzenie sam odziehiych i gospcdsirczo m o cn y ch ;’ w a rszta tó w p ra ­ cy. dla ■rolników. Z jakąż' inną m yślą, pra­

cuje t s i ę : n a .sw y m :, w lasnyin.'zagonie, O1-,tyiii'."!ią.rfl i.>o w ta rz a ć 'n r © 'trzeba; ■ 7, tej rad o śc i posiadania 'wiaśnego-* zagonu , ro- dżi się sną,...którą, zam iehioną' w p ra c ę po- ,Zy?nhi,;;C'3tą.g/:ą ć wypauięic w y niki w cgóld udj: . gcśpeddFCe /Cąfegb-' krą j u / ''Powiększa..

.s ię -w te d y dobrobyt., stąd w zm aga się pęd do ' w iedzy, ■ potęguje się 'św iadom ość , M^^ażekSkąr-.-Zalątwdenie' r e - -

'-•WrW 'lylńej .itókreśia , ż a ra ż ę m /d ia .' poli­

tyki .ludowej ctrógi. po których iść nale­

ż y p tz y ,rczw |aąyw ańiu -zagadnień roboM niczych. Rcfcotnik rów nie jąk i w łościanin P /d z i'o b e c n ie życip' w taki sposób, że "kó- niecżriie należy to zmienić, p rac u jąc w fa­

b ry ce w iclldęgo' przem ysłow ca nie m a' w jy m 'ż a d n b g o w łasnego •' interesń. by w yniki jego, pracy, b y ł 'jakmajwiidkszy. Ma mn ciągłe iiczucie. źc pracuje na kogo in­

nego i 'uczucie to wywołfije U' njegó; n a ­ tu raln ą sktom icść do: w alki ..z/posiadaczem fabryki, jako, ty m ,/k tó r y go' ■wyzyskuje, Giągłe nieporozum ienia pcm iędzy robotni-

■ sz cz ę śliw e 'ih ałp iątk o i -dCspeciły m u co mogły; ' To go uszczypnęły , w nogę, to go' sztnrkąły, a sta ra ;małpa. g d y dostrzegła ic h 'p s o ty , to ci w pysk prała, 'rozpustne śWe. dzieci, że jeno m laskało. A g d y ssący m aleć', popuścił p ierś m ratczyną,' 'Wskoczył s ta rs z y -braciszek,: ! nuż durm ać ostatek mięka, póki go m ałpa nic; odsadżi- ła na bek. ó . '/ •■■ /

.Kobiety, widźhc, • ż ć '. t o . m oją ,’tak za- ■ ciekawiło,1 coś .poszeptały m iędży sobą,' a feuna Gholeiwcżna pow iada:.-^.O dejdź- ćl e nó' kam oslęś ha Kok,; h o to coś' za dłaT go aa te brzydaki patfży cie‘‘*)c, ;

A bo to b a rd z o podobne' do człeka*

h jat fego jeszcze nigdy nie ^widziała? '

■ Jakie tylko zw ierza S ą.ną św iećić, ja­

kie ty lkó p ta k i śMznan.ę; — to tapii w sZyste ,k o macie,. MrWsżTstkp M a/swoje' .djómkii $u

N' ”^1 hst dofnd surowo pr/eslrses.oK, by/

z hrż'i <l/ic r ekszlahne — kobiei nie ^tcfełąW' się, zapatrzeć • i

potem i

- /,- /A

r.am i, 1. p ra c o d a w c a m i. w p ły w ają ■ bardzo

. A czyli w ydajność 'febry-

J r 5( aczG i p rąca woim ei idzie; i w ięcej lu- jęaitej? roboefe pracuje, to . i koszt y/yrGoionogo tow aru 'Ziidcżnie się /p o d h o - Mówiąc, wszystiko. drożeje, co y.-‘-óW prz^/czi/ma się d o ogólnego zuboże­

nia, A by tem u złu zapebiedz. trzeba l^ w dziedzinie pra-cy ro b o tn ik a fat-rycz- n©m w k ro czy ć n a -d ro g ę przebudow y, czyli reiorra:. D la przedstaw icieli w łościań- d ro g a ;rm jńz ra z została, /w s k ą ż a n a piZCZ reio rm ę rolna. T rz eb a W ięc.tą dro­

gą reform -pójść i w dziedzinie przem y- moweh. ja k chłop b e z ro ln y n a zasadzie tej refo rm y m oże s ta ć się W łaścicielem ziemk a m ałorolny .ma m ożność dokupienia zie- m l,, o i stw o rz y ć • sobie z d ro w y w a rs z ta t ' do p ra c y , te k i .robotnikowi powinna, być dana>'m ożność stania się y /sp ółw łaścicie­

lem igoryki. P ra w d a , ,że fabryki nie m o- . zna podzielić. W ten sposób jak się dzieli zienuę, nie m ożna d a ć każdem u refcotni- kcw i po k aw ałk u m aszy n y lub budynku jawi-ycznego,kecz robotnik m oże mleć pra-

?wo co. stania się w pew nej części w śpół- wiaściCrefem — tidzM ow cem -fabryki, moc ze mieć udzihł w O s k a c h i w spółudział -

■w zarządzie fabryki. W znacznym stop^

lun z araazi _to złem u, gdyż s p ra w ie d liw o sci stanie się,zad o ść, a j p rac a ro b o tn ik a ' będzie * znacznie w ydajniejsza, - b o będzie on ts u ł, ż e zyski z niej ni,e tó n ą wi fcieszę-’*'.

M p rzedsiębiorcy, a przechodzą • rów nież ■ i na_ jego w łasność, jednym ;słowem-' ro - ’ b o t e / t ten będzie .czuł, ż e p tacu je n a w ła- •'••

snym . ■ ■' ., ./ . -7 , / . ' A / 7 ~ " / ~ A c ' ., 'ta k ie załatw ienie sp ra w y '"-da te ż 7 i, w io ściań stteu znaczne korzyści,. . g d y ż T ' przyczyni się do stan ien ia różńjrch nie- ‘ ':

zbędnych przedm iotów , w yrabianych’'' w fabrykach. W szelkie inne próby, jakto 'dążenie •/..do,.. ttpaństw owjenia. ’ w ie lk ic h '•7 i

przedsiębiorstw przem ysłow ych, 'c z y .też przekążaniw ich ’ sam orządom , tylko' jesz-' Cze bardzięj doty eliczaso w y stan z a o strzą , gdyż rzuci _ żagiew nieporozum ienia m ię- p z y robotników a państw o, g d y ż w ted y ty m ;ppzedsi ębipręa, w yzy sk u jący m ro­

b o tn ik a będzie już nie p ry w a tn y p rzem y - ’ słow iee, a rząd- lub też samorząd; miejski M y po w iato w y , c z y te ż ha Wet gm inny ' D ro g a dla nas, to droga, na której k a żd y winien znaleźć, m ożność z a sp o k o je n ia ’ sw0ięh_ potrzeb i gdzie p ra c a spotęgow ana zabezpieczy . piony d la tego, kto wznosi.

P rzep ro w ad źen ie szerokich przem ian

^ v ie ,i m npży -się- jakljy w rodzim ym' k ra ­ ju. ^Wychodzi tam żyw ności nie mało-: tyle i >»>< j. i ,— tu. z, iuuz.iea.rni j Oglądają te. tw o ry h o ż e , k tó ry c h tyle się znajduje, a k a żd y piękny w sw ym : gatun- KU, a co już ptactw o to coś galantego.

ć>tamtadv poszliśm y d o m iasta i, „delikał1* ' (delegat) Żaprow adził’ nas do takiej , cha- łupy, co wy,niej' są cudow ności rozm aitei , .Wltiziaicm ‘tam żelazne ubrania a m ira t'ta k ie , w jakich jechali żołnierze n a em bełensu, w idziałem ; m nóstw o brorij roz­

m aitej, kam ieni i figur Cećniejkaich a w re szc ie cął© śc ia n y obrazów w ielkich jak ściana. Sw oja drogą nie w s z y s tk ie mi sio zdały, a to dlatego, że d u ż o ta m jest kobiet .nagutkich, jak ich matka- zrodziła— ’ i m ogliby tam publiezyć na ta k ie bezceń stw a. Moja M aryna gdzieś mi sie zaroni- la^co.uie dziw, bo to jest tam takich izde- ' c e ^ ć o ś 42, ,i luda tam b y ło nie m ało, P rz e - lakłem ,śię p. babsko, ile że to, już b y ło ,k u w ieczorow i, to ś ja łe m jej s z u ia ć .' •

Dalszy ciga aasti^

T U T y n W "A _{R2 15} w fyciu społecznym naszego państwa,

przy jednoczesnym wystrzeganiu się gwałtownego druzgotania wszystkiego tego, co obecnie istnieje, zapewni rozkwit i rozwój odradzającej się Polsce, opartej o szerokie warstwy włościańskie i ro­

botnicze.

1 KsasIcA W.lg>?»Cintar7nie.n„MCTr^, | U |,'WiMIMW Bul I IM ||l ,1 mm -.^xaxaa3ii»^.'Brifr-gr ■aŁ-.TOigsałaaxa

P r z y n a d c h o d z ą c y c h ś w ię ­ ta c h B ożego N a ro d z e n ia z a s y ­ ła m y w s z y s tk im C z y te ln ik o m 1 P rz y ja c io ło m „G a zety L u d o ­ w ej" n a jse rd e c z n ie jsz e ży czen ia.

Redakcja.

L I S T Y .

Sios ludowca z Zissii Kaliskiej.

Od czasu, jak tylko powróciłem z W arszaw y z Kongresu Ludowego „Pia- stowców, myślałem Wciąż o tern, żeby skreślić parę słów do „Gazety Ludowej"

o postępach pracy organizacyjnej wśród ludu tutejszego. Widzę jednak teraz, że organizowanie ludu w takiej okolicy, gdzie szkolnictwo i czytelnictwo mało jest rozwinięte, to nie takie łatwe, posta­

nowiłem jednak nie dawać za wygrane i nadal uświadamiać rodaków o potrzebie organizacji ludowej.

Odzywam się więc do W as gospoda­

rze. oraz W y bezrolni i małorolni, wołam do Was wielkim głosem: Ludu Polski, który pragniesz, żeby Ci w Polsce było debrze. W y bezrolni, którzy chcecle zo­

stać samodzielnymi gospodarzami, i Ty służbo folwarczna, wyzyskiwana przez obszarników! Organizujcie się i łączcie wszyscy wspólnie w Polskie Str. Lud.

„Piast". Gdyż to jest najlepsze nasze Stronnictwo. Stwórzcie silna i karna ar­

mie ludowców, a wtedy śmiało możemy stanąć do walki z wrogami ludu polskiego.

Dokąd nie stworzycie silnej organizacji, będziecie zawsze jakby ta kupą suchych liści, 'które lada powiew małego wiatru na wszystkie strony rozsypie. Jak z ty­

mi liśćmi wiatr, tak z nami postępują na­

si panowie, a również i wielu z księży.

Któż nie pamięta tej agitacji przedwybor­

czej. owych wieców, urządzanych przez naszych panów obszarników lub też ich pachołków, na których nam tak ładnie mówiono, a nawet zaklinano, że kto Po­

lak i kocha Ojczyznę, ten niech głosuje na listy bezpartyjne. My bracia chłopi nie byliśmy jak potrzeba zorganizowani, więc i nie' wszędzie wystawiliśmy swoje

„piastowskie" listy chłopskie.

Bracia chłopi! Widzimy więc z tego, że dokąd się nie złączymy w ścisła or­

ganizację polityczną, dokąd nie będziemy mieli wytkniętego programu, który nam wskaże drogę do polepszenia naszego by- tu i nie wpoimy w nas tej idei ludowej, to zginiemy jak ta garść suchego1 piasku, izu- cona w morze.

Zwracam się jeszcze do Ciebie jmdu Polski, pow. Tureckiego, przeważnie do W as którzy mieszkacie w gm. Tokary i Kowale Pańskie. Szczerze Wam po­

wiem. że będąc W

„Piastowców" w

Kongresie poznałem lecie na

W arszawie

naszyćh" 'posłów i działaczy ludowych, jak Bojkę. Witosa, Dębskiego i innych.

Widziałem, jak ludzie Ci starają się o polepszenie naszej doli chłopskiej. Mia­

łem również sposobność rozmawiać z oby­

watelami, z innych powiatów Rzeczypo­

spolitej. W rozmowie naszej obywatele ci zwracali się do mnie z pytaniem, jak tam u nas organizacja ludowa się rozwi­

ja. W tedy ja ze wstydem musialem od-

•zec, że u nas dotąd wszystko bardzo sła­

bo się rozwijało, krótko mówię, ruchu lu­

dowego tak. jakby nie było. Dość powie­

dzieć. że na owym Kongresie, ze wszyst­

kich zakątków Rzeczypospolitej były de­

legacje, jednak z pow. Tureckiego prócz mnie nie było nikogo.

To też wzywam was wszystkich, stańmy wspólnie i licznie, pod Sztandar Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast", zamiast bałamutnych piśmideł, czytajmy uczciwe pisma ludowe, jakiem! są: „Ga­

zeta Ludowa i „Piast".

Andrzej Graczyk.

Chłop-luidowiec z Podarka.

Z Osady Lubicz pow. Lipnowskiego.

Osada nasza leży nad samą dawną gra­

nicą niemiecką, wskutek tego jesteśmy tutaj ciągle narażeni na napady Niemców.

Niema prawie wieczoru, ażeby nie strze­

lali na nasza stronę z karabinów, dwa ra­

zy to strzelali nawet do miasteczka na­

szego z armat. Było to 23 października i 1 listopada w nocy. Zranili od tych strzałów 11 osób, z których 4 zmarły.

Rzucali naw et bomby z aeroplanu, lecz te szkód w ludziach nie poczyniły. W po­

łowie listolpada odbył się tu wiec ludowo- narodowy. Ludu zjechało się dużo. P rzy­

jechało 4 posłów — ks. Makowski z Ry­

pina, p. Bochenek i dwóch innych, któ­

rych 'nazwisk nie pamiętam, wszyscy ze Związku Ludowo-Narodowego. Najwięcej ze wszystkich prawił poseł Bochenek, który pouczał ludzi, że nie powinno być żadnych partj-i, lecz sam ciągle nawoły­

wał ludzi do Związku Ludowo-Narodo­

wego i rzucał obelgi na ludowców. Nie szczędził też kamieni potępienia i dla na­

szego posła ludowego Wasilewskiego, za to,. że ten się w Sejmie wyraził, że „jak nie pomogą nasze głosy, to pomogą kosy"- Oburzyło mię to do żywego, bo byłam wtenczas w W arszawie w Sejmie i sły­

szałam na własne uszy, w jakim sensie poseł Wasilewski użył tego wyrażenia.

Tylko, że pan poseł Bochenek skorzystał z tego, żę posła Wasilewskiego w Lubi­

czu nie było 1 poprzekręcał jego myśl.

Boli mię to bardzo, że niektórzy nasi po­

słowie zamiast omawiać na wiecach w a­

żne sprawy państwowe i wysłuchiwać zdania zebranych wyborców, rzucają je­

dni na drugich obelgi.

Stefania Stankiewiczówna,

Z Łowickiego. W dniu 15 października r. b. mieszkańcy wsi Urzecza i Przez­

wisk w Księstwie Łowickiem złożyli na czerwony krzyż następujące sumy: Urze- cżaki na ręce Zarządu miejscowej straży ogniowej 100 m. 50 fen., 150 f mąki, 40 f kaszy, Przezwiszczaki — 80 m. 50 fen.

Taż okolica organizuje koło Czerwonego Krzyża pod (przewodnictwem p. Franci­

szka Wojdy z Soboty.

Żeby tak wśzyscy zrozumieli ten pię­

kny cel, jakim jest ofiara dla rannych żoł­

nierzy, obrońców' naszej P o lsk i!"

Z, g m in y D u n in ó w p o w ia tu G o sty ń sk ieg o .

Zostały dokonane w gminie naszej nowe wybory na wójta. Starosta p Pina- mewłcz. wyznaczył wybory na 17 listopa­

da. Gmina nasza podług nowych przepi­

sów bezy 5,000 wyborców. Na zebranie jednak stawiło się 170 osób. Pomimo to wyborow dokonano i 126 głosami został wybrany nowy wójt. Widocznie tak so­

nie zyczył pan baron Icke, dziedzic Du­

ninowa wszechwładny pan w naszej gmi­

nie. Zebranie było wyznaczone na godz.

w rano, lecz zawiadomienie o wyborach i zebraniu nadeszło do niektórych wiosek dopiero po południu tegoż dnia. Tak np było ze wsią Jeżewo, która zawiadomie­

nie to otrzymała dopiero o godz. 1-szej po południu. Polowa sołtysów w gminie me widziała zupełnie o tym zebraniu. Ma- S ó rp UnW i ObracI? ,Duninów piekne lasy, p n re, pan baron Icke gorączkowo trzebi.

F n r S ? ,d° fabryki papieru -Soczewka"

sprzedał drzewa na pniu za miljon marek.

gdvżWż S C Z i e d ,nak panu baronowi;

S r h 7 7 ? ikl handlarz drzewem He- tan kupuje działkę po działce ąbie na potęgę. Tak to wykonuje s;e r> ? u’Państwowieniu lasów 1.° odbudowie kraju. Nim ustawa zosta­

nie wprowadzona w życie Henoch Sza- k 4 v afpnVVrąble' pan baron miliony do

a,- ,howa, a rząd polski przejmie na własność wygolone do czysta pole.

Wojtek.

N i e d o ł ę s t w o u r z ę d ó w . nia-rh° dł'ugicb j mozolnych przygotowa- do zbilfJ n? StdP1® Mmislerstwo Skarbu ao zbierania daniny państwowej. Poru- 2° S .fes,pektoraty Skarbowe rządku A lM ’ 26 jGiSt .wszy stkO' w por nieporządki d'.opi,er0 zaczęły s-ie orz? sknrL, B C0: się dzieje? tospek-

? 7 - - ^ m ę c z e n i urzę,dowo­

dzić czv uly 4 s°bie trudu, aby spraw- orzez nich 'płatnicze rozsyłane dzo często a J dobrze wypisane. Bar- jest to I? S ° darZe- których ca!a wi'n£*

dworów g,rui?ta Podkupione ze drobnych pacid Z gospodarstw tyle co ' nh^U Uu kilkunastumorgowych kilkunastu t??Jarnik' po,s’a,dacz kilku lub oatrzFtol ęCy m'0T?ów. Takie niedo- jazde do naraża gospodarzy na wv boć «iiAWlatU’ a często i do W arsza- aby prze?1?!?1? ? 4! ani ^ d z i ć się na to.

więcej niż ,®ed.baWwL°. urzędów płacili i pieniedi7v ^w inm . J est to strata czasu a nawet i d ro ż sz y ^ ~ ? pie,n¥ z stracić i x Zy‘ Pmniądze można

A. Kobus.

pozbycia r°MST , • wypróbowany sposób ciem reum^T ° W’ wywołanych gość- lamii’ ischSs yzme,m’ Podagrą, nerwobó- łamanipm I N pc'strzałem. darciem, lub ką i t d ' ka^arem’ zapaleniami, hiszpan- ża flPrmm6 S7 kawałek Rheumonu. zwił- s?e 1 przykłada na bolące miej-

sa- ' ■ union wywołuje samoistnie ma ł?m 7 ^ ? ya n.aidotliwsze bóle. W ca-

■ lecie^ użyta ze skutkiem niezawc- Rheumon otrzymać mo­

żna w każdej aatece i składzie.

I t

M SI

Narady w Londynie. Francuski pre­

zydent ministrów Klemenso pojechał do Anglii na naradę z angielskim ministrem Lojdem Dżordżem. Maja ta m . zapaść bardzo ważne uchwały między nimi oby­

dwoma. Mówią nawet, że ma tam nastą­

pić między Anglia a Francją takie zespo­

lenie, żeby bez zezwolenia tych dwóch państw nic nie mogło się stać.

Nowa Koalicja państw europejskich, Jest bardzo możliwe, że jeżeli Ameryka nie podpisze traktatu pokojowego, to An­

glia, Francja i Wiochy utworzą nowe przymierze, czyli Koalicję już bez Ame­

ryki.

Sprawa Galicji Wschodniej. Jest mo­

żliwe. że sprawa Galicji Wschodniej zo­

stanie przez Radę Najwyższa w Paryżu wznowiona. Delegacja polska, złożyła w tej sprawie obszerny memoriał, czyli pismo. Klemenso przyznaje nam w tej sprawie całkowita słuszność.

Protest górników w sprawie Galicji Wschodniej. W Krakowie odbył się zjazd górników i hutników z całej Polski. Przed rozpoczęciem obrad uchwalono protest przeciw oderwaniu Galicji Wschodnie1! od Polski. Protest kończy się słowami:

„Górnicy polscy wyrażała przekonanie, że niema siły ludzkiej, któraby zdołała cderwać tę ziemię od swej macierzy”.

Wojska amerykańskie przeciw Niem­

com. Z Wiednia donoszą, że 12 tysięcy żołnierzy amerykańskich, znajdujących się nad rzeką Renem, zostanie użytych przeciw Niemcom, o ile ci ostatni nie pod- piszą dodatkowego traktatu pokojowego.

Polska otrzyma część okrętów wojen­

nych niemieckich i austriackich. Z Pa­

ryża donoszą, że Rada Najwyższa Koa­

licji postanowiła przy podziale okrętów wojennych niemieckich i austriackich część tych okrętów oddać Polsce.

Kat Górnego Śląska usunięty. Niemie­

cka gazeta „Kurjer Śląski" donosi, że niemiecki komisarz na Górnym Śląsku Hresing, który w okrutny sposób prze­

śladował Polaków, został przeniesiony do Magdeburga.

Połączenie kolejowe Górnego Ślą­

ska i Małopolski. Od kilku dni zaczęły kursować' pociągi osobowe pomiędzy Górnym Śląskiem a Małopolską.

Nie udało im się. Czesi starają się cenieczme pokazać światu, że Polacy na Śląsku Cieszyńskim chcą należeć do Zzech. W tym celu urządzili Czesi w Mi- chałkówieach zgromadzenie, na 'którem ulał przemawić przekupiony przez Cze­

chów Kożdoń. Ludność polska oburzona Mka bezczelnością nie dała Kożdoniowi mówić i wypędziła go z Michałkowie.

o zabezpieczenie ludu polskiego na Śląsku Cieszyńskim. Wobec nieustannych gwMtów i ucisku czeskiego stosowanych do ludności polskiej na Śląsku Cieszyń­

skim Rada Narodowa Księstwa Cieszyn- X ego wzywa lud polski, aby użyć całej nnwagi państwa polskiego dla zapezpie- c S ludności polskiej. Przesiadowama czeskie są tak wielkie, ze jeżeli me zo- staną przerwane, to może .wybuchnąć P°Vwintecie urzędów zachodnieji Ukra­

i n / dXoSzu z Wiednia, że.rząd Petlury

‘"zw iązał'w szy stk ie wiedeńskie urzędy f-Nmdniej Ukrainy (Galicji Wschodniej),

" p r ądników uwolnił ze służby.

G A Z E T A L U D O W A 5

Nowe pieniądze papierowe lednoma;

kowe. Polska Krajowa Kasa Pożyczko wa. .począwszy od 12 grudnia r. b. pusz­

cza w obieg nowe bilety bankowe (pienią­

dze papierowe) jednomarkowe. Pieniądze te mają datę 17 maja r. b. Numera tych pieniędzy rozpoczynają się: Serja I AA od Nr. 100001.

Desikin zdobył podobno skarby Pe­

tlury. Przy zajęciu miasta Płoskirowa na Pedelu wpadl podobno w ręce Denikina cały pociąg, złożony z 24 wagonów, w którym znajdowały się kasa i bank rzą­

du ukraińskiego, na czele którego stał Petlura. Podobno zawratość złota i sre­

bra, oraz pieniędzy papierowych car­

skich wynosiła kilka miliardów rubli, a miliard to tysiąc milionów.

Rozstrzelanie krwiożerczej Róży. Sąd wojskowy w Kijowie skazał na śmierć przez rozstrzelanie agentkę bolszewickiej

„czerezwyczajki", Izę Szwarc. W czasie urzędowania przybrała ona sobie imię Róży. Iza Szwarc zamordowała własno­

ręcznie kilkuset skazańców. Wyrok śmier­

ci został wykonany.

Wałki nad rzeką Wołgą. Bolszewicy zostali tam przez Denikina pobici i cofnę­

li się. Podobno kozacy znieśli tam 3 puł­

ki bolszewickie.

Klęska Kołczaka. Podobno wojska bolszewickie rozbiły zuipelnię armję Koł­

czaka. Armja ta poszła w. rozsypkę. Żoł­

nierze wymordowali w niej oficerów.

Wszechrosyjski .kongres „sowietów”

bolszewickich. Ź Paryża donoszą, że na odbywającym się w Moskwie Kongresie, czyli Zjeździe delegatów bolszewickich z całej Rosji uchwalono jednogłośnie, iż republika bolszewicka pragnie żyć w zgo­

dzie ze wszystkimi narodami świata i zwraca się do całego świata, jak i do każdego poszczególnego narodu z propo­

zycja zawarcia pokoju.

Bolszewicy ponieśli wielkie straty.

Ze Szwecji donosźą, że 'delegaci bolsze­

wiccy w Dorpacie przyznali, że bolszewi­

cy ostatnio ponieśli wielkie straty. Sięga­

ją one 25 do 30 tysięcy ludzi zabitych i rannych. Wskutek tego musieli bolsze­

wicy powstrzymać swoją ofensywę.

Cesarze i króle gwałtownie szukają posad. Donoszą z Wiednia, że przybył tam książę Cyryl, syn byłego króla buł­

garskiego i ma ochotę dostać się na tron austriacki. Również i były cesarz Karol marzy o wskrzeszeniu wielkiej monarchii austro - węgierskiej, w której językiem urzędowym jjylby niemiecki.

Zachciewa mu się co?

Były austriacki cesarz Karol zwrócił się do rządu’ czeskiego z prośba o pozwo­

lenie zamieszkiwania w Czechach. Rząd czeski odmówił.

Dla polskiej arystokracji tara ojczy­

zna, g&iic folwark. Posłem litewskim przy rządzie angielskim został mianowa­

ny hrabia Alfred Tyszkiewicz. Jeden Tyszkiewicz .podczas wojny zrobił się ł Ukraińcem, drugi jak widzimy trzyma ’ z wrogim dla Polski rządem litewskim, ciekawi jesteśmy kiedy trzeci Tyszkie­

wicz przyprawi sobie warkocz i ogłosi się za Chińczyka.

Popłoch w Prasach Książęcych, czyli jak je Nieriicy nazywają. Wschodnich.

Strasznie sie tam obawiają, że wojska li­

tewskie. łotewskie, a nawet i rosyjskie bolszewickie lada -dzień napadna na te zie­

mie. Bolszewicy niemieccy już nawet szykuia się. żeby przy pomocy bolszewi­

ków rosyjskich owładnąć tam rządy.

Przyszła kreska na Matyska. Koszta utrzymania angielskiej armji -okupacyjnej w Niemczech wynosić mają półtora mi- 1 ljona funtów szterlingów. Koszta te mu-

! s-ą pokryć Niemcy

posła Błyskosza z Podlasia ć Braci Prawosławnych na Podlasiu i Chehnszczyźnie. Bracia Włościami wyznania Prawosławnego,! Udaję się do W as Poąl-as-iacy i Chelmszczyżnianie z bratnim słowem i radą. Nie słuchajcie ludzi złej woli i niepowołanych agitato­

rów, którzy się mianują Ukraińcami i chcą nas różniczkować i dzielić na Polaków i Ukraińców. Ci łudfcńe chcą tylko mieć zajęcie, aby w mętnej wodzie ryby łowić.

Pomnijcie na te czasy, gdzie to ci sami działacze wmawiali -w. Was Bracia P ra ­ wosławna!, że Wy jesteście Moskalami i tylko przy Rosji jest nasze zbawienie.

Trzymali Was w ciemnocie, aby móc z Was lepiej korzyści ciągnąć. Pomnij­

my Bracia, że my nigdy nie byliśrdy ani Moskalami ani Ukraińcami. Byliśmy do roku 1874-5 Unitami, czyli grefco-katoli- kami. Przypomnijmy sobie, jak to nasi ojcowie razem zgodnie chodzili na mo­

dlitwę do kościołów unickich i wyznawali wiarę katolicką. W on czas kościół rzym­

sko-katolicki w stosunku do kościoła uni­

ckiego zachowywał się i garnął, iak brat ku siostrze. Tak było właśnie za daw­

nych rządów polskich. Moskwa nam pó­

źniej narzuciła praw osław ie.. Krew mę­

czenników naszych na Podlasiu — w Drelowie, Pratuline i Krożach na Litwie, to jest nasza .polska Golgota. cierpień przez długie dziesiątki lat za wiarę i na­

rodowość, Nie mamy do Was, Bracia, ani żalu, ani żadnej pretensji, żeście ulegli prawosławiu, bo to trudno było w ytrzy­

mać. Trzeba było ponosić wielkie ofiary, by wytrwać. Lecz teraz, kiedy na ze­

garze dziejowym wybiła godzina zmar­

twychwstania Polski, kiedy nasza naju­

kochańsza O jczyzna. dźwiga się ze stu- jpięćdziesięciołetniej ni-ewołi. kiedy nam nasi wrogowie Moskale i Niemcy tylko same gruzy zostawili na Podlasiu i Ch-eł-

■mszczyźnie, kiedy nam wszystkim, tak katolikom, ja k ,i prawosławnym chodzi o jedną sprawę — odbudowanie naszej Ojczyzny i' naszych sadyb — mamy na Was, Bracia Prawosławni, zwrócone .o- I czy, czy W y usłuchacie nas, swoich z krwi i kości braci, czy też pójdziecie za agitatorami, którzy sie mianują Ukra­

ińcami i. podają Wam strawę, z trucizną bratniej nienawiści. My Polacy-katolicy nie cheemy Wam pamiętać tego, żeście nieraz byli naszymi prześladowcami na równi z rządem rosyjskim, boście nie wi­

dzieli, co uczynili. Byliście obałamuceni przez wroga Moskala i jego apostołów popów. Darujemy i przebaczamy Wam wszystko. Niecił Wam przebaczy też i Bóg, który wszystkich pas będzie sa­

dził za nasze postępowanie. Lecz nadal niech pomiędzy nami zapanuje ład, praca, porządek i miłość bratnią., Wzywam Was. Bracia PodlaSi-acy i Chełm szczanie, podajcie sobie bratnie dłonie bez różnicy wyznania dla -odbudowy naszych zagród gospodarskich, ł » inaczej wymordują nas