^ E I F S W A L D
A u sgabe A
N U M M ER 9
OAONTHeiM
S U N D S V A I
O O S L O i l S T O C K H O J
LEN IN G R A D
IBAlA- 1EMCL
Okowi DANZiO
ERSCHAU
^ MAÖbHI
FRANKFURT Ci
> KRAKAU orro Wit z
INC HEI
Z um nationalen Feiertag des d eutschen Volkes.
A s se sso r O. E. R o c k : D ie R ichtlinien für die G u ta ch tertä tig k eit d er Industrie- und H a n d els kam m e rn im g erichtlichen V erg le ic h s ve rfah re n
D änem arks K a p ital- und Z ah lu n gsbilan z.
N um m er 9 O S T S E E . H A N D E L Jahrgang 1937
^ ‘B u n k e r k c h l e n ^
K L O C K N E R / STETTIN
Gerhardt & Schwarzlose
Reederei, Verfrachtungs- und Schleppgeschäft An- und Verkauf von Schiffsgefäßen aller Art
Eigener Dampfer- u, Kahnpark, Bergungsdampfer, Eisbrecher, Personendampfer
Fernruf 311 91, 30707 u. 36961 C f t A t f t l M l A v b F e r n r u f 3 1 1 9 1, 30 707 u. 36961
Auch nach Büroschluß w I « I bI V 1 | E 9 ^ # l l W f W H Ü L % r f Auch nach Büroschluß
S tettin er O elw e rk e von d er W a ss erseite
Sfefflner Oelwerke Ahtien-tiesellstiiatt, ZüIItiiow b. Stettin
1. M ai 1937 O S T S E E . H A N D E L
I. -
'
W. Kunstmann
G egründet 1870
Reederei Schiffsmakler Schleppschiffahrt
Bunkerkohlen
STETTIN und SWINEMÜNDE Lloyd’s Agent in Swinemünde
Eigene Umschlagstelle in Stettin
In- und ausländische Industrie- u. Bunkerkohlen Betriebsstoffe, Schmieröle H u g o S t i n n e s G . m.b.H.
STETTIN-SASSNITZ
T el.-A d res se: Stinnesugo
Bank D c rM itlih c n liM IG -
nioöeclaffung S t e t t in : J S Ä Ä 5S * 5 5 S
fraffenftunöen: 9 -1 3 7 * 15V2-17, Sonnabenö 9-13VaE r l e d i g u n g a l l e r b a n k m ä ß i g e n G e f d i ä f t e f ü r A l l e
A n n a h m e n o n S p a r g e l b c r n / A u s g a b e n o n p a r b ü c h f o n
Aktienkapital unb Rcfcrocn über 24 Millionen ITIarh.
2 O S T S E E - H A N D E L Nummer 9
Rad. Chrlsf. Grtbel Stettin
Regelmäßige Fraditdampierlinien
zwischen Stettin
und allen hauptsächlichen deutschen und aus
ländischen Häfen der Ost- und Nordsee.
D u rchfrachten nach B innenplätzen und Uebersee.
D am pfer für Massentransporte in der europäisch. Fahrt.
Spezialschiffe zu r B eförderung von langem Eisen.
D am pfer m it Kühlräumen für B utter-T ransporte usw.
Regelmäßige Passagierdampferiinien
zw ischen
S tettin —T allin n (R eval)—H elsingfors Stettin—T allinn (R ev a l)—W iborg
S tettin —W isb y—Stockholm S tettin —Riga
W ö c h e n t l i c h e A b f a h r t e n in a lle n R ic h t u n g e n . B e q u e m e G e le g e n h e i t e n z u R u n d r e is e n a u f d e r O s ts e e b e i
B e n u t z u n g o b ig e r L in ie n .
G e s e lls c h a f t s - u n d P a u s c h a lr e is e n n a c h F i n n la n d , E s t la n d , L e t t la n d , S c h w e d e n , N o r w e g e n .
A u s k ü n f t e in a lle n F r a c h t - u n d P a s s a g e a n g e le g e n h e it e n s o w i e F a h r p lä n e d u r c h d ie R e e d e r e i
Rud.Christ.Gribelyftettin
UNBON
Actien-Gesellschaft für See- und Fluss-Versicherungen in
G e g r ü n d e t 1857
STETTIN
• 4 ®
Fernsprecher Nr. 2 7 0 6 0 Drahtanschrift: „Seeunion“
^ntionol^
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
K H t i n
llt f p r u n g
S t u n t ,
^ c a n o p o t f i y o f j t a c u a ^ /
U n f a l l ? /
pflicW , G a ffe r*
Icifunoofcl)n 6 m ? unfc mfifymmm*
(Soranficmiffd S9,2 SHUlioncn tm
I f e r l i t t a n g lllllllllllllllllllliiilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
S Ü o ß m o r f f 2
1845
^bßnooßtficJimmoen mit unö oftnc nr3tllcf)0 llntcrfucöuno/
S k l n k b e n o perfid) m in gen über kleine Summen,
^ e n i f o a u o b n ö u n g o j
un 6 ^luoftcußt?
D ßclicöccungen-
^t^Döcn^Iungen J924*1935
98,6 SHillionen m i
€ > f t f e e - $ a t i & e l
Wirtsdiaftszeiiung für das Ostdeutsche Wirtschaftsgebiet und die Ostseeländer
A M T L I C H E S O R G A N D E R I N D U S T R I E - U N D H A N D E L S K A M M E R Z U S T E T T I N O R G A N D E R W I R T S C H A F T S K A M M E R F Ü R P O M M E R N .
M I T T E I L U N G E N :
der B ezirksgrup p e Pom m ern des V erein s zur W ahrung d er O de rs ch iffa h rtsin te res se n , Sitz Stettin, des V erein s zur Förderung ü berse eisc h e r H and els b e zie h u n g e n e .V . zu Stettin
des D eutsch -Fin nlän d isch en V erein s e. V. zu Stettin der D e u ts ch -S ch w ed is ch en Vereinigung zu Stettin
D e u ts ch -sc h w ed isch e r N a c h ric h te n d ie n s td e r D eutsch en G es ells ch aft zum Studium S ch w ed en s zu G reifsw ald , b earb eitet unter Mitwirkung der N ordischen A u slan d -In stitu te d er U n iversität G reifsw ald .
H e ra u s g e g e b e n von Dr. H. S c h r ä d e r , S yn d ik u s d er In d u strie- und H a n d els kam m e r.
H r. 9 Stettin, 1 . m ai 1937 17 . Jahrg.
Zum nationalen Feiertag des deutschen Volkes!
Schon immer war uns Deutschen der Mai, vielbesungen und vielgefeiert, der schönste M onat, dessen beginn festlich und fröhlich begangen wurde. Erst das Aufkommen des internationalen Marxismus gab dem 1. M ai eine andere Bedeutung, durch die das deutsche Volk in zwei feindliche Lager gespalten wurde. Der 1. M ai in den Jahrzehnten vor und nach dem W eltkriege war für große Teile der ver*
führten deutschen Arbeiterschaft der Tag des Bekenntnisses zum Klassenkampf und für die volks*
fremden Elemente, die damals in Deutschland wirksam waren, der willkommene Anlaß, die künstlich entfachten Gegensätze zwischen den einzelnen Volksschichten zum oft gewaltsamen Austrag zu bringen,
^ ie nationalsozialistische Bewegung gab zum ersten Male nach der Machtergreifung im Jahre 1933 dem Mai ein neuartiges Gepräge und entkleidete diesen Tag eines klassenkämpferischen Charakters. D er Nationalsozialismus brachte seine hohe Auffassung von der Ehre der A rbeit zum Ausdruck, indem ,er den Feiertag der A rbeit auf den 1. M ai legte und die Millionen fleißig er deutscher Arbeiter jedes Be*=
rUfsstandes zu würdiger, gemeinsamer Feier aufrief.
diesem Jahre wird im Reich des Deutschen A dolf Hitlers der 1. Mai zum fünften Male festlich be*
gangen. Aus der Maifeier ist inzwischen der nationale Feiertag des deutschen Volkes geworden. Nicht
sser kann die Auffassung des Nationalsozialismus von der Ehre und W ürde der Arbeit, aber auch von
Pflicht zur Arbeit, zum A usdruck kommen, als indem gerade dieser Tag zum nationalen Feiertag
4: O S T S E E , H A N D E L Nummer 9
umgeprägt wurde, der alle schaffenden Deutschen zu einem (einmütigen Bekenntnis zum neuen Reich und seinem Führer vereint. D er 1. M ai ist heute das sichtbare Zeichen der neugewonnenen V olks, gemeinschaft, die die wichtigste Grundlage für den Neuaufbau des deutschen Reiches ist.
Deutschland hat seit 1933 iein gewaltiges Stück W eg zurückgelegt. Es sind Ziele erreicht worden, deren Verwirklichung vor 5 Jahren wohl kaum ein Volksgenosse für möglich gehalten hätte. Es werden aber weiterhin noch große Anstrengungen von jedem G lied der Volksgemeinschaft gemacht werden müssen, um die wiedererrungene Freiheit in jeder Beziehung zu sichern und die Grundlagen unseres staatlichen und volkslichen Lebens immer fester auszubauen. Es braucht nur ein jeder an den Vier jahresplan zu denken und sich seine Bedeutung vor Augen zu halten. Insofern schließt der 1. Mai für jeden Deutschen die Verpflichtung in sich, an seinem Platz und nach seinen Kräften mitzuarbeiten an der Schöpfung eines neuen, freien und starken Deutschlands und dem Führer zu folgen und nachzueifern, der sich aufopfert im D ienst um sein Volk.
Die Richtlinien für die Gutachtertätigkeit der Industrie
land Handelskammern im gerichtlichen Vergleichs
verfahren.
V o n A sse sso r O. E . R o c k , S tettin .
G e m ä ß ih re m G e n e ra la u ftra g , „ d ie B e h ö rd e n d u rc h ta ts ä c h liche M itteilu n g en , A n re g u n g e n u n d G u ta c h te n zu u n te r s tü tz e n “ , h a b e n d ie In d u strie - u n d H a n d e ls k a m m e rn sch o n ste ts ih re S a c h k u n d e u n d ih r e E rfa h r u n g e n z u r V e rfü g u n g g e ste llt, w o es g a lt, die G e ric h te u n d ih r e A rb e it bei d e r B e h a n d lu n g w irtsc h a ftlic h e r F r a g e n zu u n te rs tü tz e n . Im m e r e n g e r 'i s t die Z u sa m m e n a rb e it von G erich ten u n d K a m m e rn in d en le tz te n J a h r e n g e w o rd e n u n d im m e r is t d e r A u fg a b e n k re is d e r K a m m e rn d a b e i g e w a c h se n . W o einm al d ie Z u sa m m e n a rb e it b e g rü n d e t w ar, h a t sie sich g e fe s tig t u n d ih re Z w e c k m ä ß ig k e it ste ts a u fs n e u e erw iesen .
A uf d e m G e b ie te d e s g e ric h tlic h e n V e rg le ic h sv e rfa h re n s w aren die In d u s trie - u n d H a n d e ls k a m m e rn g a n z b e s o n d e rs z u r M ita rb e it b e ru fen . W ie sch o n d ie G e sc h ä ftsa u fsic h tsv e ro rd - n u n g v o n 1916, so h a t a u c h d ie a lte V e rg le ic h so rd n u n g a u s d e m J a h r e 1927 sie d a z u h e ra n g e z o g e n . E n ts p re c h e n d d em
§ 20 d e s a lte n G e se tz e s b e stim m t h e u te d e r § 14 d e r n e u e n V e rg le ic h so rd n u n g vo m 2 6 .' F e b r u a r 1935, d a ß d as G erich t vo r d e r E n ts c h e id u n g ü b e r d en E rö ff n u n g s a n tr a g d ie z u s tä n d ig e a m tlic h e B e ru fs v e rtre tu n g d e r In d u s trie u n d d e s H a n d els, also die In d u s trie - u n d H a n d e ls k a m m e r, zu h ö re n h a t, w enn d e r S c h u ld n e r H a n d e ls- o d e r G e w e rb e tre ib e n d e r ist.
A uch im w e ite re n R a h m e n h a t sich d ie H e ra n z ie h u n g d e r K a m m e rn a ls z w e c k m ä ß ig b e w ä h rt. Ih r e d a m a lig e Spitzen- v e rtre tu n g , d e r D e u tsc h e In d u strie - u n d H a n d e ls ta g , h a t m a ß g e b e n d e n E in flu ß b ei d e r S c h a ffu n g d e s n e u e n V ergleichsi- re c h te s g e h a b t. Dier D e u tsc h e In d u strie - u n d H a n d e ls ta g h a t bei seinen A rb e ite n d ie E rfa h r u n g e n d e r d e u ts c h e n Industrie*-'
un d H a n d e ls k a m m e rn zu g leich im E rfa h ru n g s a u s ta u s c h m it d e n G lä u b ig e rsc h u tz v e rb ä n d e n v e rw e rte n k ö n n en .
B ei d e r H e ra n z ie h u n g d e r K a m m e rn i s t v o r allen D i n g e n d e r G e sic h tsp u n k t a u s s c h la g g e b e n d g e w e se n , d en d ie R e i c h s t a g s v o rla g e d e s E n tw u rfe s zu e in e r V e rg le ic h so rd n u n g im J a h r e 1926 w ie fo lg t zu m A u sd ru c k g e b ra c h t h a t: „ D ie B e r u f s v e r -
tre tu n g h a t b e s s e re E rk e n n tn is q u e lle n a ls p riv a te S a c h v e r
s tä n d ig e ; a u c h lie g t es im In te re s s e d e r E i n h e i t l i c h k e i t d e r S a c h b e h a n d lu n g , d a ß die B e ru fs v e rtre tu n g bei a lle n in ih rem B e z irk v o rk o m m e n d e n Z a h lu n g se in ste llu n g e n g e h ö rt w i r d .
S ch o n b a ld n a c h In k r a f ttr e te n d e r V e rg le ic h so rd n u n g von 1927 z e ig te sich in d e r P ra x is, d a ß d ie a n g e s tre b te E in h e it
lic h k e it d e r S a c h b e h a n d lu n g n ic h t allein d u rc h d ie im G esetz e n th a lte n e n V o rsc h rifte n ü b e r A b le h n u n g sg rü n d e u sw . erreich t w e rd e n k o n n te . U m d ie B e ru fs v e rtre tu n g e n w irk lich z u r E r re ic h u n g d e s Z ieles ric h tig ein se tz e n zu k ö n n en , w a r d ie S ch affu n g von R ic h tlin ie n e rfo rd erlich , d ie von a llen K a m m e rn g le ic h m ä ß ig z u b e a c h te n w aren u n d 'd i e m ö g lich st viel E in z e lb e isp ie le u n d e in e m ö g lich st e in g e h e n d e D a rste llu n g d e s W e se n tlic h e n b ei d e r B e u rte ilu n g en th ielten . Im J a h r e 1931 g a b d e r D e u ts c h e In d u strie - u n d H a n d e ls ta g d e n I n d u strie- u n d H a n d e ls k a m m e rn so lch e R ich tlin ien , d ie m it ih re n a llg e m e in e n G ru n d sä tz e n w ertv o lle D ie n ste g e le iste t h a b e n . S ie w a re n von v o rn h e re in n ic h t d a z u bestim m t, als a b g e s c h lo s s e n e s W e rk zu g e lte n . Sie h a b e n v ielm eh r g e m ä ß ih re r e ig en tlich en B estim m u n g d a z u b e ig e tra g e n , d a ß v o n d e n ein ze ln en K a m m e rn n a c h e in e r b e stim m te n R ic h tu n g hin E rfa h r u n g e n g e sa m m e lt un d d ie E rg e b n is s e an ein e z e n tra le
1. M ai 1937 O S T S E E , H A N D E L 5
S telle z u r V e rw e rtu n g w e ite rg e g e b e n w e rd e n k o n n te n . D ie B ra u c h b a rk e it d e r R ich tlin ien zu e rp ro b e n u n d E rfa h r u n g e n zu sam m eln, w a r d am als fü r die K a m m e rn in reich lich em M a ß e G eleg en h eit, d a Z a h lu n g se in ste llu n g e n a n d e r T a g e s o rd n u n g w aren . S eit 1930 b is h e u te ist ih r e Z a h l au f e in M inim um g e su n k e n . S ch o n bei I n k r a fttre te n d e r h e u te g e lte n d en V e rg le ic h so rd n u n g im J a h r e 1935 w ar d ie Z a h l g e rin g ,
■und es b e d u rfte ein er Z e it von n a h e z u 2 J a h r e n , bis m an m it d e m n eu en G e se tz g e n ü g e n d E rfa h r u n g e n g e sa m m e lt h a tte , u m n u n a u c h a n d ie N e u fa ssu n g d e r R ic h tlin ie n zu geh en . D ie se sind d e n K a m m e rn n u n m e h r von d e r je tz ig e n S p itzeriv ertretu n g , d e r A rb e itsg e m e in sc h a ft d e r In d u strie - u n d H a n d e lsk a m m e rn in d e r R e ic h sw irtsc h a fts k a m m e r, ü b e rm itte lt w orden. S ie zeig en k e in e g ru n d le g e n d e n A e n d e ru n g e n . D ie b ish e rig e n G e d a n k e n sind v ielm eh r im g ro ß e n und g a n z e n ü b ern o m m en w o rd en , u n d es ist in m a n c h e r H in sic h t e in6 E rw e ite ru n g d e r A u fg ab en d e r K a m m e r bei d e r M ita rb e it e r folgt. G an z b e so n d e rs h e rv o rg e h o b e n is t d e r G ru n d satz, d a ß die R e c h tsw o h lta t d es V e rg le ic h sv e rfa h re n s n u r w irk lic h v e r
g leich sw ü rd ig e n S c h u ld n ern zuteil w e rd e n soll. N ach d ie s e r R ich tu n g a ls o h a b e n die K a m m e rn m it b e s o n d e re r S o rg fa lt au fz u k lä re n u n d zu p rü fen .
D ie R ich tlin ien stellen ein leiten d g ru n d s ä tz lic h fest, d ä ß e s A ufgabe d e r In d u strie - u n d H a n d e ls k a m m e r als g ese tz lic h b e ru fe n e r G u ta c h te rin s ta n z ist, d ie T ä tig k e it d e s G erich tes, d as im ü b rig e n d as V e rg le ic h sv e rfa h re n im A m tsb e trie b le ite t und d ie E rö ffn u n g d e s V e rfa h re n s sow ie d ie B e stä tig u n g des V erg leich s u n te r eig en e r V e ra n tw o rtu n g en tsch eid et, d u rch g u ta c h tlic h e S te llu n g n a h m e auf G ru n d ih r e r b e so n d e re n w irt
sch aftlich en S a c h k u n d e u n d E rfa h r u n g e n zu u n te rstü tz e n . D ie G u ta c h te n d e r K a m m e r h a b e n d a n e b e n zu r U n te rr ic h tung d e s V e rg le ic h sv e rw a lte rs, d e s G lä u b ig e rb e ira ts u n d d e r G läu b ig er B e d e u tu n g u n d w e rd e n v ielfach au ch im V erg leich s- term in v erlesen . E s is t d a ru m erfo rd e rlic h , sie so au sfü h rlich zu h a lte n , d a ß sich d a ra u s a lle w esen tlich en T a ts a c h e n u n d U m stä n d e e rg e b e n , d ie fü r die w irtsc h a ftlic h e B e u rteilu n g d es V e rg le ic h sa n tra g e s, in s b e so n d e re f ü r d ie E n ts c h e id u n g des G erichts, von B e d e u tu n g sind. E in e k u rz g e h a lte n e a b le h n en d e o d e r zu stim m e n d e A e u ß e ru n g , d ie d ie G rü n d e fü r d ie S te llu n g n a h m e d e r K a m m e r n ic h t e rk e n n e n lä ß t, g e n ü g t in d e r R e g e l n ich t. E s w ird a ls A u fg a b e d e r K a m m e rn b e zeichnet, d ie V e rh ä ltn isse d e s S c h u ld n e rs a u fg ru n d d e r e in g e re ic h te n U n te rla g e n sow ie d u rc h e ig en e E rm ittlu n g e n u n d F e stste llu n g e n a u fz u k lä re n . D a b e i sind b e so n d e rs fo lg e n d e P u n k te zu p rü fe n :
1- D ie w irtsch aftlich e und p ersö n lich e V erg leich s W ürdigkeit d e s S ch u ld n ers,
2. d ie A n g e m e sse n h e it d e r g e b o te n e n V e rg le ic h sq u o te , 3. im Z u sa m m e n h a n g d a m it die P rü fu n g d es g e sa m te n
ü b rig e n In h a lts d es V e rg le ic h sv o rsc h la g e s d ah in , o b er d e n im G esetz fe s tg e le g te n V o ra u sse tz u n g e n g e n ü g t '(§§ 7, 8 u n d 9 V e rg l.O .),
4. d ie P rü fu n g d e r a n g e b o te n e n S ich er Stellung d e r V e r
g leich serfü llu n g ,
5. d ie E rh a ltu n g s fä h ig k e it d es sc h u ld n erisch en B e trie b e s n a c h D u rc h fü h ru n g d e s V erg leich s.
Bei a lle n d iesen E rm ittlu n g e n m ü ssen K a m m e r u n d G erich t in sb e so n d e re a u c h zum Z w e c k e d e s A u stau sch es von E r f a h
ru n g e n eng Z u sam m en arb eiten . E s soll au ch d a n n d en K a m m e rn e rn e u t G e le g e n h e it z u r S te llu n g n a h m e g e g e b e n w erd en , w en n d e r V e rg le ic h sv o rsc h la g eine n ich t n u r u n w esen tlich e A b ä n d e ru n g e rfä h rt.
W ä h re n d in § 20 d e r a lten V e rg le ic h so rd n u n g d e n K a m m e rn d a s R e c h t z u r B e n en n u n g e in er b e stim m te n V e rtra u e n s p e rs o n e in g e rä u m t w ar, is t d ie se B estim m u n g in d e r n e u e n V e r g le ic h so rd n u n g w e g g efallen . D ie R ich tlin ien h e b e n jed o ch h e rv o r, d a ß bei d e r B e ste llu n g d e r V e rtra u e n s p e rs o n d e n G erich ten o ft V o rsc h lä g e e rw ü n s c h t sind, zu m al d ie G erich te in d e r P ra x is d u rc h w e g d e r A u ffassu n g d e r K a m m e rn g e fo lg t sind, d a ß d ie f ü r d e n S ch u ld n er, n a m e n tlic h fü r d ie V o r
b e re itu n g d e s V e rg le ic h s a n tra g e s b e re its tä tig g e w e se n e n P e r so n en d iese V o ra u sse tz u n g e n in d e r R e g e l n ic h t erfüllen. D a s G e se tz sc h re ib t v ielm eh r vor, d a ß d e r zu b e ste lle n d e V e r g le ic h sv e rw a lte r eine vo m S ch u ld n er u n a b h ä n g ig e P e rs o n sein m u ß , d ie m it ih m b is zu m Z e itp u n k t d e r B e ste llu n g in k e in e rle i p e rsö n lic h e n o d e r g esc h ä ftlic h e n B e z ieh u n g en g e s ta n d e n h a t.
U m ein e e in g e h e n d e P rü fu n g d e r V e rh ä ltn iss e d e s S c h u ld n e rs d u rc h fü h re n zu k ö n n e n u n d w e itg e h e n d e A u fk lä ru n g zu e r h a lte n , is t es e rfo rd e rlic h ,d a ß d e r S c h u ld n e r n e b e n d en im G esetz b e z e ic h n e te n U n te rla g e n (V erzeich n is d e r G lä u b ig e r und S c h u ld n er, E r k lä r u n g e n ü b e r V e rm ö g en sau sein an äetf- se tz u n g e n m it n a h e n A n g e h ö rig e n , U e b e rsic h t ü b e r d e n V e r m ö g e n s sta n d , B ezeich n u n g d e r S ich erh eiten , B e re ite rk lä ru n g z u r L eistu n g d es E id e s, V e rm ö g e n s ü b e rsic h t u n d B ilanz, E r k lä ru n g e n ü b e r V e rfü g u n g e n ü b e r V e rm ö g e n s g e g e n stä n d e ) w e ite re g e e ig n e te A u fk lä ru n g e n g ib t. Z u fo r d e rn is t:
1. D a rle g u n g d e r G rü n d e, die z u r Z a h lu n g su n fä h ig k e it g e f ü h r t h a b e n , u n d A n g a b e n ü b e r d e n Z e itp u n k t d e r z u ta g e g e tre te n e n Z a h lu n g ss c h w ie rig k e ite n (K lag en , P fä n d u n g en, W e c h se lp ro te ste , v e rtra g lic h e S ic h e ru n g e n e in z e ln e r G läu b ig er, K ü n d ig u n g d e s B a n k k re d its u n d d e rg le ic h e n ), 2. d ie U m sa tz z a h le n d e r le tz te n d re i J a h r e , g e g e b e n e n
fa lls a u f G ru n d d e r U m sa tz ste u e rb e sc h e id e ,
3. d ie P riv a te n tn a h m e n d e r le tz te n d re i J a h r e einschl. e t w a ig e r Z u w e n d u n g e n a n F a m ilie n m itg lie d e r u n d V e r
w a n d te sow ie von d em U n te rn e h m e n g e z a h lte r P erso n al- Steuern, L e b e n sv e rs ic h e ru n g s p rä m ie n u n d d e rg le ic h e n , 4. n ä h e re A n g a b e n ü b e r die H ö h e d e r U n k o ste n , ü b e r die
K a lk u la tio n u n d R e n ta b ilitä t (P re iss c h le u d e re i),
5. ein e E rk lä r u n g d e s S ch u ld n ers d a rü b e r, o b er a n S te lle d e s O ffe n b a ru n g s e id e s die e n ts p re c h e n d e V e rsic h e ru n g a b g e g e b e n h a t. G e g e b e n e n fa lls is t e in e A b sch rift d e s V e rm ö g e n s v e rz e ic h n isse s zu v e rla n g e n ,
6. n ä h e re A n g a b e n ü b e r die B e re c h n u n g d e r V e rg le ic h s
q u o te, d ie g e p la n te E rfü llu n g d e s V e rg le ic h e s, U n te r la g e n ü b e r die G ü te ein er b e ig e b ra c h te n B ü rg sc h a ft und d e n W e rt u n d die V e rw e r tb a rk e it a n d e rw e itig e r S ic h e r
h e iten ,
7. A n g a b e n ü b e r v o rh a n d e n e s P riv a tv e rm ö g e n einschl. L e b e n sv e rsic h e ru n g (R ü c k k a u fs w e rt) u n d e tw a ig e r V e rfü g u n g e n d a rü b e r,
8. b e so n d e re K en n tlic h m a c h u n g von V e rw a n d te n fo rd e ru n g e n .
D ie R ich tlin ien h e b e n h ie rz u b e so n d e rs h e rv o r, d a ß d ie K a m m e rn sich n ic h t au f d ie A n g a b e n d es S c h u ld n e rs u n d seines
6 O S T S E E - H A N D E L Nummer 9
T re u h ä n d e rs v e rla sse n d ü rfen , so n d e rn d ie s e a u f ih re R ic h tig k e it n a c h p rü fe n m üssen. B e so n d e re s A u g e n m e rk is t h ierb ei d a ra u f zu rich ten , ob d e r S ta tu s lü ck en lo s u n d d ie B e w e rtu n g d e r ein zeln en A ktiv- und P assiv p o sten , • in s b e s o n d e re im H in b lick a u f A b sc h re ib u n g e n , rich tig e rfo lg t ist. Es- w ird a u ß e r d e m em p fo h len , z u r ein g e h e n d e n A u fk lä ru n g E rk u n d ig u n g e n bei d e n V e rtra u e n sle u te n d e r K a m m e r einzuziehen, in s b e s o n d e re bei K re d itsc h u tz ste lle n , d en G läu b ig ern o d e r G lä u b ig e r
sc h u tz v e rb ä n d e n , g e e ig n e te n F a c h le u te n d es G e sc h ä ftsz w e i
g es, B a n k e n u n d d e rg le ic h e n . M it ih re r H ilfe k a n n sich d ie K a m m e r ein Bild ü b e r R uf, W ü rd ig k e it, Z u v e rlä ssig k e it, Z a h lü n g sw e is e und G e sc h ä ftsg e b a re n d es S ch u ld n ers v e r
sch affen . E s is t au c h zu p rü fen , o b die B u ch fü h ru n g d e s S c h u ld n e rs k ein e e rh e b lic h e n M än g el au fw e ist u n d . einen k la re n U e b e rb lic k ü b e r d en V e rm ö g e n s sta n d g e w ä h rt. G e g e b e n e n fa lls sollen die K a m m e rn beim G e ric h t d ie N a c h p rü fu n g d e r G e sc h ä ftsb ü c h e r, d e r K a lk u la tio n , d e s W a re n la g e r s u n d d e rg le ic h e n d u rc h v e re id ig te B ü c h e rre v iso re n und S a c h v e rs tä n d ig e a n re g e n .
D ie R ich tlin ien le g e n so d an n d e n K a m m e rn g a n z b e s o n d e rs e in g e h e n d d ie P llic h t auf, b ei d e r A e u ß e ru n g ü b e r d e n E r ö ffn u n g sa n tra g alle ih r w esen tlich ersc h e in e n d e n T a tsa c h e n zu b e rü c k s ic h tig e n . In v o rd e rs te r L inie soll sich ih re S te l
lu n g n a h m e auf die im G esetz a n g e fü h rte n A b le h n u n g sg rü n d e e rs tre c k e n , v o r a lle m also d a ra u f, o b d e r S c h u ld n e r seinen V e rm ö g e n s v e rfa ll d u rc h U n re d lic h k e it, P re issc h le u d e re i o g e r L eich tsin n h e rb e ig e fü h rt h a t u n d o b e r d e n A n tra g . auf E r ö ffn u n g d e s V e rg le ic h sv e rfa h re n s n a c h d e r A u ffassu n g d es o rd e n tlic h e n G e sc h ä ftsv e rk e h rs sch u ld h aft v e rz ö g e rt h at. E s w ird d a ra u f h in g ew iesen , d a ß zu d em le tz tg e n a n n te n P u n k t bei A k tie n g e se llsc h a fte n , G esellsch aften m it b e s c h r ä n k te r H a f tu n g u n d G e n o sse n sc h a fte n auf die H ö h e d e r R ü c k stä n d e an ö ffen tlich en A b g a b e n , G e h ä lte rn u n d L ö h n en , M ieten u n d G e b ü h re n zu a c h te n ist, d a d a d u rc h oft ein A n h a lts p u n k t fü r die B e u rte ilu n g d es T a tb e s ta n d e s e in er sch u ld h afte n V e rz ö g e ru n g g e g e b e n w ird. U n re d lic h e s o d e r le ic h tfe rtig e s V e rh a lte n sei d a n n a n z u n eh m en , w enn die F e s ts te llu n g e n d e r K a m m e r e rg e b e n , d a ß d e n G lä u b ig e m g e g e n ü b e r e tw a d u rc h V o r
le g u n g z u re c h tg e m a c h te r o d e r g e fä lsc h te r B ilanzen falsch e A n g a b e n z u r E rla n g u n g von K re d ite n g e m a c h t w o rd en sind, w en n k u rz v o r d e r Z a h lu n g se in ste llu n g a u ß e ro rd e n tlic h g ro ß e B e ste llu n g e n a u f K re d it erfo lg te n , w en n d e r T a tb e s ta n d d e r W e c h se lre ite re i fe s tg e ste llt w ird b ezw . in g rö ß e r e m U m fa n g G efä llig k e itsw e c h se l g e g e b e n w u rd e n , w enn d e r S c h u ld n e r zum S c h a d e n d e r G lä u b ig e r le ic h tfe rtig K re d ite g e g e b e n h a t, d ie P riv a te n tn a h m e n n ic h t im V e rh ä ltn is zu d e n U m s ä tz e n u n d E rtra g s m ö g lic h k e ite n d e s U n te rn e h m e n s steh en o d e r w enn d e r S c h u ld n e r sein er P flich t a ls G e sc h ä ftsle ite r n ich t n a c h g e k o m m e n ist.
Im G e g e n sa tz zu d en a lte n R ich tlin ien sind h e u te g a n z b e so n d e rs ein g eh e n d d ie G e sic h tsp u n k te a u fg e fü h rt, die bei d e r P rü fu n g d e r A n g e m e sse n h e it d e r V e rg le ic h sq u o te zu b e a ch ten sind. D ie V e rg le ic h sq u o te k a n n n ic h t re in sch em atisch a u s d en im S ta tu s a n g e g e b e n e ^ Z iffern e rre c h n e t w erd en . V ie l
m e h r is t u n te r B erü c k sic h tig u n g d e r In te re ss e n d e r G lä u b ig e r e in erseits, d e r w irk lich en L e istu n g sfä h ig k e it d es S ch u ld n ers a n d e re rse its, zu b e u rte ile n , o b sie d en e rz ie lb a re n U m sä tz e n fü r d e n F a ll ein er M ö g lich k eit zur W e ite rfü h ru n g d e s U n te r n e h m e n s e n tsp ric h t. E s m ü ssen d a b e i die a u sz u so n d e rn d e n , a b z u so n d e rn d e n ,b e v o rre c h tig te n F o rd e ru n g e n u n d d ie V e r
fa h re n sk o ste n , die von d e r A k tiv su m m e v o rw e g a b z u z ie h e n sind, B e rü c k sic h tig u n g fin d en . E s w ird d a ra u f h in g ew iesen ,
aucli b e so n d e rs so rg fä ltig zu p rü fen , in w iew eit ein E rla ß z. B. von S teu ern , bezw . ein V e rz ic h t o d e r R ü c k tritt zu e r re ic h e n ist.
B esseru rig ssch ein e, also E rk lä r u n g e n , in d en e n sich der S c h u ld n e r fü r d en F a ll ein er B esserung; sein er V erh ältn isse in n ä h e r e r o d e r w e ite re r Z u k u n ft zu e in er Z u sa tz q u o te v e r
p flich tet, w a re n in den a lte n -R ic h tlin ie n n o c h a ls erstrebensl- w e rt b e z eich n et. E s w ird h e u te d a ra u f h in g ew iesen , d a ß mit solchen B esseru n g ssc h e in e n n ich t die b e ste n E rfa h r u n g e n g e m a c h t w o rd en sind. E in B esseru n g ssch ein soll d a h e r nu r z u g e la sse n w e rd e n , w enn g a n z b e stim m te U m stä n d e eine e rh e b lic h e B e sse ru n g d e r V e rh ä ltn iss e d es S ch u ld n ers in a b s e h b a re r Z e it e rw a rte n lassen. In a lle n a n d e re n F ällen , in s
b e so n d e re d an n , w e n n e rs t n ach J a h r e n eine solche B esse
ru n g e rw a rte t w ird, h a t d e r B e sse ru n g ssc h e in fü r d ie G läu b ig e r k ein e g r o ß e B e d e u tu n g u n d e rs c h w e rt auf d e r an d eren S eite u n t e r U m stä n d e n die w e ite re E n tw ic k lu n g d es schuld- n e risc h e n U n te rn e h m e n s in e rh eb lich em M aße. U m ein e w irk liche S a n ie ru n g d e s S ch u ld n ers zu e rre ic h e n , ist also in der R e g e l von B e sse ru n g ssc h e in e n ab z u se h e n . E in e Z u s a t z q u o t e
is t s te ts von b e s t i m m t e n B ed in g u n g en , z. B. d e r E r re ic h u n g ein es b e stim m te n LTmsatzes o d e r R e i n g e w i n n s a b h ä n g ig zu m ac h e n und, a b e r a u c h n u r in d iesem F all, auf einen b e s t i m m t e n Z e itp u n k t a b zu stellen .
N a c h M ö g lich k eit soll d a ra u f , h in g e w irk t w erd en , d a ß V e r
w a n d te auf die G elte n d m a c h u n g ih r e r e tw a ig e n F o rd e ru n g e n v e rz ic h te n o d e r so la n g e m it ih r e r F o rd e r u n g zurücktretens, bis d ie ü b rig e n b e te ilig te n G lä u b ig e r ih re q u o te n m ä ß ig e B e frie d ig u n g e rh a lte n h ab en .
G rö ß te B e d e u tu n g ist n ach d e n R ich tlin ien d e r F o r m u l i e r u n g und d e r B estim m th eit d es V e rg le ic h sv o rsc h la g e s beizulegen- D ie V e rg le ic h sq u o te m u ß in b a r g e b o te n w e rd e n , H ö h e und F ä llig k e it d e r ein zeln en R a te n b e s t i m m t sein und die V o lls tre c k b a rk e it d a rf im F a l l e d es V e rz u g e s n ich t d u rc h B e
d in g u n g e n e rs c h w e rt o d e r u n m ö g lich g e m a c h t sein. D ie W ie d e ra u fle b e n sk la u s e l soll in allen F ä lle n d e n S c h u ld n e r b e d in g u n g slo s v e rp flic h ten . E s sei w e ite r zu b e a c h te n , so wird b e to n t, d a ß d e r V e rg le ic h sv o rs c h la g n ic h t au f d ie R e c h te und P flic h te n D ritte r w ie zum B eispiel M ietssch u ld n er, B ü r g e n
o d e r A b s o n d e ru n g s b e re c h tig te r ü b e r g r e i f t .
E in e S ic h e rste llu n g d e r V erg le ic h se rfü llu n g , so h e o e n die R ich tlin ien h e rv o r, sei g ru n d s ä tz lic h a n z u stre b e n . D ie Sichel'- Stellung m ü sse ta ts ä c h lic h b e ig e b ra c h t, n ich t also n u r zu- g e s a g t o d e r im V e rg le ic h sv o rs c h la g v e rs p ro c h e n sein. B ü rg ' sc h a fts e rk lä ru n g e n seien auf ih re re c h tlic h e G ü ltig k eit h in zu prü fen . E s soll bei h y p o th e k a ris c h e n B e la stu n g e n m it b e so n d e re r V o rsic h t v o rg e g a n g e n w e rd e n , d a d a b e i i m a l l g e m e i n e n
k e in e g u te n E rfa h r u n g e n g e m a c h t w o rd e n sind. T r e u h ä n d e
risch e U e b e re ig n u n g e n d es W a re n la g e rs , d e r D e b ito re n o d e r a n d e re r zu r M asse g e h ö rig e r G e g e n stä n d e w e rd e n a ls n i c h t
g e e ig n e te M ittel z u r S ic h e rste llu n g d es V e rg le ic h s bezeichnet- G em äß ein em d rin g e n d e n W u n sc h e d e r W irtsc h a ft soll d er K e rn p u n k t d e r B e u rte ilu n g s g e sic h tsp u n k te d e r K a m m e r die F r a g e d e r E rh a ltu n g d e s sch u ld n erisch en U n te rn e h m e n s nach D u rc h fü h ru n g d e s V e rg le ic h sv e rfa h re n s sein. K ra n k e und le b e n su n fä h ig e B e trie b e , sei es, d a ß d ie s e L e istu n g su n fä h ig ' k e it au f fe h le n d e fin an zielle M ittel o d e r a u f m a n g e ln d e k a u f
m ä n n isc h e S a c h k e n n tn is o d e r S o rg fa lt z u rü c k z u fü h re n ist>
v e rd ie n e n n ic h t e rh a lte n zu w e rd e n . A u ssc h la g g e b e n d soll sein, d a ß ein B e trie b in d e r L a g e ist, d u rc h d e n V erg leich in Z u k u n ft au ch d e r v o lk sw irtsc h a ftlic h e n G e sa m th e it zti dien en .
1. Mai 1937 _______ O S T S E E , H A N D E L 7
um S chluß g e b e n die R ich tlin ien H in w e ise fü r die B e u rte i
lung von L iq u id atio n sv erg leich en . H ie r soll m it b e s o n d e re r V orsicht zu W e rk e g e g a n g e n w e rd e n , in d em in s b e s o n d e rs bei e rs t seit k u rz e m b e ste h e n d e n U n te rn e h m e n eine g e n a u e E rrechnung d e r L iq u id a tio n sq u o te u n d e in e a u sre ic h e n d e U eb erw ach u n g d e r L iq u id atio n e rfo lg t. Auf die A b n a h m e d e s.
E ides, d a ß d e r S c h u ld n e r n a c h b e ste m W issen sein V e r
m ögen und seine V erb in d lic h k e ite n so v o llstän d ig a n g e g e b e n und die v e rla n g te A u sk u n ft so v o llstän d ig e rte ilt h a b e , a ls er dazu im sta n d e sei, m u ß b e s o n d e rs h in g e w irk t w erd en . D e r N achteil d e s L iq u id atio n sv erg leich s lie g t d arin , d a ß e in e b e stim m te F rist, in n e rh a lb d e re n die M in d e stq u o te ausgel- sehiittet sein m uß, n ich t v o rg e s c h rie b e n ist. D ie R ich tlin ien em pfehlen d a h e r, vom S c h u ld n e r e in e so lch e F r is t im V e r
gleich sv o rsch lag zu e rw irk en , w eil die G lä u b ig e r so n s t n ich t v o llstreck en k ö n n en . E s sollen d a b e i a u c h b e stim m te T e r
m i n e fü r die einzelne R a te n z a h lu n g sic h e rg e ste llt w e rd e n , ß er L iq u id atio n sv erg leich d a rf n ich t zu m A ufbau eines n eu e n
n tern e h m e n s d ienen, zu m al bei ih m ein e W ied e rau fleb en s- Klausel a u sg e sc h lo sse n ist. E s m ü sse v e rs u c h t w erd en , so et°n e n die R ichtlinien, eine w e n ig ste n s te ilw e ise Sicheii- stellung d e r M in d estq u o te zu erreich en . D ie L iq u id ieru n g im W eg e d e s K o n k u rse s sei im ü b rig e n g e g e n ü b e r d e m Liqui- c a^ ,0ns,v erg leich m eist d e r V o rz u g zu g e b en .
Die R ichtlinien sind d a m it in ih re n w esen tlich en Z ü g e n a u f gezeichnet. Sie zeig en d ie F ü lle d e r E in z e lh e ite n , d ie zu each ten und zu p rü fe n sind u n d sie z eig e n d a m it auch' d e n
b e d e u te n d e n U m fa n g d e r M ita rb e it d e r K am m er. E rw ä h n t sei noch, d a ß b ei a lle r S o rg fa lt, m it d e r d ie A rb e it zu, leisten ist, d e r F o rtg a n g des V e rfa h re n s n ich t a u fg e h a lte n w e rd e n d arf. Is t z. B. einm al Z a h lu n g se in ste llu n g e rfo lg t, so lie g t es im In te re s s e a lle r B eteilig ten , d u rc h ein e ra s c h e E n ts c h e i
d u n g K la rh e it zu h ab en , o b d e m A n tra g a u f E rö ffn u n g d e s V e rg le ic h sv e rfa h re n s sta ttg e g e b e n o d e r o b e r a b g e le h n t w ird , in w elch le tz te re m F a lle von A m ts w eg en ü b e r die E rö ffn u n g d e s K o n k u rsv e rfa h re n s e n tsch ied en w e rd e n m u ß . D ie V e r g le ic h so rd n u n g g ib t d en K a m m e rn z u r A e u ß e ru n g ein e F r is t von n u r e in er W o ch e, d ie in A u sn ah m efällen au f 2 W o ch en v e rlä n g e rt w e rd e n k an n . In d ie s e r k u rz e n Z e it m u ß d ie u m fa sse n d e u n d ein g eh e n d e A u fk lä ru n g a lle r w e se n tlic h e n P u n k te a b g e sc h lo sse n sein.
M ag auch le tz tlic h die V e ra n tw o rtu n g b eim G e ric h t liegen, so sind sich d ie K a m m e rn d o c h b e w u ß t, d a ß sie bei ih r e r B e ra tu n g und U n te rs tü tz u n g d e r G e ric h te d e r W irtsc h a ft g e g e n ü b e r v e ra n tw o rtlic h sind. D ie W irtsc h a ft h a t einen A n sp ru ch d a ra u f, d a ß d ie K a m m e rn sich b ei ih r e r A rb e it voll fü r ein w irtsc h a ftsn a h e s R e c h t ein setzen . A uf d e m G eb iete d e s V e rg le ic h sv e rfa h re n s k ö n n e n sie d ies n u r, w e n n sie bei allen v o rk o m m e n d e n F ä lle n z u r B e g u ta c h tu n g h e ra n g e z o g e n w e rd e n , also ih re E rk e n n tn isq u e lle n in säm tlich en G e w e rb e zw eig en d e r In d u strie , des H a n d e ls einschl. d es L a n d h a n d e ls, d e r V e rsic h e ru n g e n , d e r B a n k e n u n d d es V e rk e h rs fin d en . D a n n w ird au ch d a s Z iel d e r „ E in h e itlic h k e it d e r S a c h b e h a n d lu n g “ b ald e rre ic h t w e rd e n k ö n n en .
Dänemarks Kapital- und Zahlungsbilanz.
£ Mill. K r. A bw ertu n gsgew in n . — Z ah lu n g sb ilan z w ieder aktiv.
W ie in den V o rja h re n h a t d ie S ta tistisc h e A b teilu n g a u f 9 r ? nd em ei ß e k a n n tm a c h u n g . d e s ' H a n d e lsm in iste rs vom
• 2. 36 von d en B an k en , G e sc h ä ftsu n te rn e h m e n u n d Eimzel- P eisonen A n g a b e n ü b e r d e re n G u th a b e n bezw . V e rp flic h tu n gen g e g e n ü b e r d em A u slan d e e in g ez o g en . A uf G ru n d d ieses H - f erialS *St C*ne K a p italb ilan z a u fg e s te llt w o rd e n , d ie ein 1 ü b e r die Z u sa m m e n se tz u n g und d e n U m fa n g d e r ein- y n ?n ß o ste n gib t. G e g e n ü b e r d em V o rja h r e h a b e n sich Cle‘ Z iffern w ie fo lg t e n tw ic k e lt:
K a p i t a 1 b i 1 a n z in Mill. K r.):
V e r p f l i c h t u n g e n
-jänische S ta a tso b lig a tio n e n usw . im A u slan d e _ V p o thekenbanken- u. S ta a tsb a u fo n d s-V e rp fl.
^ e m e in d e a u le ih e n
^ re d it- u< H y p o th . V erein ig u n g so b i. i. A uslande n ere d än isch e W e rtp a p ie re im A uslande ä n d e r e fe s te V ersch u ld u n g
e rp flich tu n g en auf lfd. R ec h n u n g
E n d e 1936
748 145 395 130 225 15 399
E n d e 1935 838 180 453 120 220 15 411
r In s g e s a m t 2057 2237
G u t h a b e n
A usländische W e rtp a p ie re in D ä n e m a rk 300
ä n d e r e fe s te G u th a b e n 25
m h a b e n auf lau fen d e R e c h n u n g 366 305
25 353 683 1554 In s g e s a m t 691
1 tto v e rp flic h tu n g e n 1366
sJh , ^ ^ ern / ü r ^ 6 h a b e n sich g e g e n ü b e r 1935 s ta rk ver- o )en. H ie rb e i h a t die E n tw e rtu n g e in er A n zah l L ä n d e r
v o rn eh m lich seinen E in flu ß a u sg e ü b t, w ä h re n d d ie re e lle n V e rä n d e ru n g e n v e rh ä ltn ism ä ß ig g e rin g sind. Bei e in er A b n a h m e d e r V erp flic h tu n g e n um 180 Mill. K r. u n d e in e r Z u n a h m e d e r G u th a b e n u m 8 Mill. K r. is t also ein e V e rrin g e ru n g d e r N e tto v e rp flic h tu n g e n u m ' 188 Mill. K r. f e s tz u stellen.
E in e n b e so n d e rs g ro ß e n R ü c k g a n g w e ise n d ie S ta a ts o b li
g a tio n e n auf, w ovon d e r H a u p ta n te il au f d ie A b w e rtu n g z u rü c k z u fü h re n ist. Bei ein em R ü c k g a n g u m 90 Mill. K r. fü r d en g a n z e n P o ste n ist allein a n A b w e r t u n g s g e w i nijn 110 Mill. K r. zu verzeich n en . D e s w e ite re n w u rd e d e r P o ste n no ch um e tw a 14 Mill. K r. d u rc h A b tra g u n g u n d etwq) 4 . bis u Mill. K r. e in g e fü h rte S ta a tso b lig a tio n e n v e rr in g e rt; w ä h re n d a n d e re rse its d e r B e tra g d e r b e id e n sch w ed isch en A n leih en vom M ai 1936 in H ö h e von 44,6 Mill. K r. (hinzutrat.
A uch d ie V e rm in d e ru n g d e r V e rp flic h tu n g e n d e r . H y p o t h e k e n b a n k e n usw . ist in d e r H aüptsfache a u f d ie H e ra b s e tz u n g des G u ld e n k u rs e s zu rückzU führen. D ie E n d e 1936 von d e r H y p o th e k e n b a n k in G ro ß b rita n n ie n aufgenom ,- m en e A nleihe von 1,5 Mill. K r. ist in d e r A u fstellu n g noch' n ich t e n th a lte n , d a d e r B e tra g e rst im J a n u a r ein g in g . D ie K o m m u n alan leih en z e ig e n au c h d en R ü c k g a n g , d e r sich b e so n d ers b ei d en a lte n ’V o rk rie g sa n le ih e n a u s g e w ir k t h at.
O b lig a tio n e n und W e rtp a p ie re im A u slan d e zeig e n eine Z u n ah m e die zum T eil au f M e h rä u sfu h r, z. T . je d o c h d u rch E rh ö h u n g d e r fü r R ec h n u n g d ä n is c h e r S ta a ts a n g e h ö r ig e r im A u slan d e bei B a n k e n u. ä. g e fü h rte n D e p o ts zurückzuj- fü h re n ist.
8 O S T S E E . H A N D E L Nummer 9
L a u fe n d e G u th a b e n u n d V e rp flic h tu n g e n E n d e 1936 (in Mill. K r.)
G u th a b e n V e rp flic h tu n g e n S aldo
N o rw e g e n 28,0 9,0 + 19,0
S ch w ed en 28,4 31,5 - 3,1
F in n la n d 8,9 1,6 + 7,3
Is la n d 14,9 1,4 + 13,5
G ro ß b rita n n ie n 84,4 216,6. • — 132,2
F ra n k re ic h 20,9 10,8 + 10,1
"N iederlande 8,5 19,0 — 8,5
B elg ien 2,9 6,2 — 3,3
D e u t s c h l a n d 53,0 41,0 + 12,0
O e ste rre ic h 1,8 0,7 + 1,1
U n g a rn 0,6 0,2 + 0,4
T schecho Slow akei 2,2 2,1 + 0,1
P o le n 4,1 0,7 + 3,4
S chw eiz 2,6 5,6 — 3,0
Ita lie n 4,6 2,1 + 2,5
S p an ien 7,2 2,4 + 4,8
V e re in .. S ta a te n 26,6 32,9 — 6,3
C a n a d a 6,1 1,9 + 4,2
A rg en tin ien <3,0 0,5 + 2,5
C hina 1,3 0,4 + 0,9
J a p a n 0,5 0,6 - 0,1
S iam 9,9 0,2 + 9,7
B rasilien 2,7 2,1 + 0,6
A n d e re L ä n d e r 43,2 9,9 + 33,3
In s g e s a m t 1936 366,3 399,4 — 33,1
1935 353,4 411,1 — 57,7
U n te r d en A k t i v p o s t e n ze ig e n sich n u r g e rin g e V e r
ä n d e ru n g e n . D ie .G u th a b e n u n d V e rp flic h tu n g e n in l a u f e n d e r R e d h n u n g la u te n zu >etwa 4/s auf fre m d e W ä h ru n g . Im L a u fe d e s J a h r e s 1936 sind d ie V e rp flic h tu n g e n u m 12 Mill. K r. v e rrin g e rt, w ä h re n d die G u th a b e n u m 13 Mill. K r.
stieg en , - so d a ß eine V e rb e sse ru n g u m 25 M ill K r. eingetrei'- te n ist.
D ie B e trä g e v e rte ile n sich au f d ie w ic h tig ste n W ä h ru n g e n w ie fo lg t (in Mill. K r . ) :
G u th a b e n V e rp flic h tu n g enö
1936 1935 1936 1935
D ä n isc h e K ro n e n 76,7 78,6 82,1 73,1
S ch w ed isch e K ro n en 21,1 26,9 13,2 40,9
P fu n d S terlin g 151,2 147,4 222,0 212,3
R e ic h sm a rk 32,4 17,9 19,9 16,5
H o ll. G u ld en 3,2 4,1 16,7 17,3
F ra n z . F ra n k e n 14,5 21,0 6,3 9,3
D o lla r 30,6 22,1 27,7 28,2
Z a h l u n g s b i l a n z D ä n e m a r k s (in Mill. K r.) I. A u sg a b e n :
A. L a u fe n d e A u sg a b e n : G e sa m te E in fu h r Z in se n d ie n st
E in n a h m e n ausl. U n te rn e h m e n R e ise a u s g a b e n
A n d e re lfd. A u sg a b e n
B. K a p ita la u s g a b e n : S ch u ld en d ien st
E in fu h r d ä n is c h e r W e rtp a p ie re E in fu h r au sl. W e rtp a p ie re
1936 1935 1934
1484 1329 1354
105 110 110
15 15 10
45 30 25
20 20 20
1749 1578 1594
40 40 40
33 17 28
13 14 9
101 86 92
1850 1664 1686
1380 1267 1235
215 201 191
5 5 5
15 15 15
30 32 20
64 58 55
30 25 20
15 15 15
31
1754 1649 1556
46 5
44 21 38
15 14 10
10 10 10
115 50 58
1869 1699 1614
D ie b e d e u te n d ste n V e rä n d e ru n g e n w e ise n d ie V e rp flic h tu n g e n in sch w ed isch en K ro n e n u n d die G u t h a b e n i n R e i c h s m a r k a u f ; b ei le tz te re n ist es v o n E in flu ß g e w esen , d a ß ein B e tra g von etw a 10 Mill. K r. in d e r K ap ita lb ila n z v o n fe s te m G eld a u f la u fen d e R e c h n u n g ü b e rtra g e n w u rd e .
D ie Z a h l u n g s b i l a n z w a r w i e i m V o r j a h r e a k t i v , w ä h re n d sie n o c h 1934 p a s s iv ,w a r ; a lle rd in g s lieg en d ie E in n a h m e n n u r 19 Mill. K r. h o h e r a ls die A u sg ab en . ^
A u s g a b e n i n s g e s a m t II. E in n a h m e n :
A. L a u fe n d e E in n a h m e n : G e sa m ta u sfu h r
B ru tto -F ra c h te in n a h m e n P a s s a g ie re in n a h m e n Z in se in n a h m e n
G e sc h ä ftse in n a h m e n im A usland E in n a h m e n von ausl. S chiffen T o u ris te n e in n a h m e n
A n d e re la u fe n d e E in n a h m e n A u sfu h r vo n G old
I n s g e s a m t la u fe n d e E in n a h m e n B. K a p ita le in n a h m e n :
A u fn ah m e ö ffe n tlic h e r A nleihen A u sfu h r d ä n is c h e r W e rtp a p ie re A u sfu h r a u slän d . W e rtp a p ie re A n d e re K a p ita le in fu h r In s g e s a m t K a p ita le in n a h m e n
E i n n a h m e n i n s g e s a m t
Di e w e s e n t l i c h s t e V e r ä n d e r u n g w e i s t d i e H a n d e l s b i l a n z a u f , in d e r e in e S te ig e ru n g d e r E in fu h r u m 155 Mill. K r. u n d eine S te ig e ru n g ’d e r A u sfu h r u m U 3 Mill. K r. e in g e tre te n ist, so d a ß d e r E in fu h rü b e rsc h u ß p m 42 Mill. K r. h ö h e r a ls im V o rja h re ist.
D ie Z in sa u s g a b e n sind u m 5 M ill. K r. g e rin g e r, w obei zu be rü c k s ic h tig e n ist, d a ß die A b w e rtu n g e n ih re W irk u n g e n Bur im le tz te n V ie rte lja h r u n d d ie 'B e fre iu n g von d e r Go e in lö su n g sp flic h t n u r im le tz te n M o n at d es J a h r e s 1936 au s ü b en k o n n te n . Im T o u ris te n v e r k e h r g la u b t m a n eine g r ö ß ere S te ig e ru n g d e r A u sg a b e n als d e r E in n a h m e n v eran sch lag en zu k ö n n e n . D ie E rh ö h u n g d e r S c h iffsa u sg a b e n u n d -,e' n n a h m e n ist a ls eine F o lg e d e r P re isste ig e ru n g e n u n d d e s er h ö h te n G ü te ru m sc h la g s a n z u se h e n . D ie K a p i t a l e i n n a h m e n
ü b e rs tie g e n d ie A u sg a b e n u m 14 Mill. K r., v o rn eh m lich a d e r V e rk a u f d ä n is c h e r W e rtp a p ie re d ie E in fu h r ü b e rstie g , m ag b e m e r k t w erd en , d a ß von d e r e rh ö h te n A u sfu h r allein 7 Mill. K r. a u f d ie E rh ö h u n g von D e p o ts in d ä n isc h e n B a n k e n
fü r a u slän d isch e R e c h n u n g entfallen.
D ie V e rb e s s e ru n g d e r la u fe n d e n K o n te n d e r K ap ita lb ila n z um 25 Mill. K r. e n ts p ric h t d e n E rw a rtu n g e n , die a n d ie E r g e b n is se d e r Z a h lu n g sb ila n z zu k n ü p fe n sind.
Mitteilungen der Industrie- u. Handelskammer
Glückwunschtelegramme zum Geburtstag des Führers und Reichskanzlers.
D i e W i r t s c h a f t s k a m m e r P o m m e r n r i c h t e t e a n d e n F ü h r e r u n d R e i c h s k a n z l e r z u s e i n e m G e b u r t s t a g f o l g e n d e s T e l e g r a m m :
„ I n T r e u e f ü r d e n F ü h r e r u n d E r n e u e r e r d e s d e u t s c h e n V o l k e s , i n D a n k b a r k e i t f ü r W i e d e r h e r s t e l l u n g v o n E h r e u n d U n a b h ä n g i g k e i t d e r N a t i o n , i n B e w u n d e r u n g f ü r W i e d e r b e l e b u n g d e r d e u t s c h e n V o l k s w i r t s c h a f t i n a r b e i t s f r i e d 1 i' c h e m S c h a f f e n w ü n s c h t z u m 4 9. G e b u r t s t a g e G l ü c k u n d G e s u n d h e i t d i e
W i r t s c h a f t s i k a m m e r P o m m e r n , S t e t t i n “ . D i e I n d u s t r i e - u n d H a n d e l s k a m m e r z u S t e t t i n t e l e g r a f i e r t e w i e f o l g t :
„ Z u m 4 9. G e b u r t s t a g e w ü n s c h t i n T r e u e u n d D a n k b a r k e i t d e m S c h ö p f e r d e s R e i c h e s d e r D e u t s c h e n , d e m E r n e u e r e r d e s d e u t s c h e n V o l k e s j d e m W i e d e r h e r s t e l l e r d e u t s c h e r E h r e u n d U n a b h ä n g i g k e i t , d e m W i e d e r e r w e c k e r d e u t s c h e r V o l k s w i r t s c h a f t i n a l l e n i h r e n , . L e b e n s ä u ß e r u n g e n G l ü c k u n d S e g e n
D i e I n d u s t r i e -
u n d H a n d e l s k a m m e r S t e t t i n “ .
Einzelhandel
V e rein fa c h u n g d er E in z e lh a n d e ls o r g a n is a tio n .
R e ic h sw irtsc h a ftsm in iste r h a t a u f V o rsc h la g d e r W ir t
sc h a ftsg ru p p e E in z e lh a n d e l u n d n a c h A n h ö ru n g d es L e ite rs er R e ic h sg ru p p e H a n d e l zum Z w e c k e d e r O rg a n isa tio n s- V ereinfachung Z u sa m m e n le g u n g e n von F a c h g ru p p e n in d e r irts c h a fts g ru p p e E in z e lh a n d e l a n g e o rd n e t. M it W irk u n g A pril ist die fo lg e n d e F a c h g ru p p e n g lie d e ru n g in K ra ft g e tre te n :
F a c h g ru p p e N a h ru n g s- u n d G e n u ß m itte l
aus d en b is h e rig e n F a c h g ru p p e n N a h ru n g s- u n d G enuß- m ittel u n d R o h e is;
2- F a c h g ru p p e T a b a k ;
F a c h g ru p p e B ek leid u n g , T e x til un d L e d e r
aus d en bischerigen F a c h g ru p p e n T e x til-E in z e lh a n d e l, S c h u h -E in z e lh a n d e l, L e d e r u n d S c h u h b e d a rfsa rtik e l, S p o rt- u n d J a g d a r tik e l (sow eit S p o rta rtik e l);
F a c h g ru p p e R a u m g e sta ltu n g u n d M usik
aus d en b ish e rig e n F a c h g ru p p e n M öbel, T a p e te n u n d L i
noleum , M u sik ;
F a c h g ru p p e E is e n w aren , E le k tro - u n d H a u s g e rä t aus d en b ish e rig e n F a c h g ru p p e n E isen -, Stahl- u n d M e ta llw a re n , H a u s ra t, G las- u n d P o rz e lla n w a re n , B e le u c h tu n g und E le k tro g e rä t, s a n itä re u n d K ü h la n la g e n , S p o rt- u n d J a g d a r tik e l (sow eit J a g d a r tik e l) ;
a c h g ru p p e G e su n d h e itsp fle g e , C hem ie u n d O p tik ish e rig e F a c h g ru p p e G esu n d h eits- u n d K ö rp e rp fle g e ; C em ische, o p tis c h e u n d c h iru rg isc h e A rtik e l;
7. F a c h g ru p p e K ra ftfa h rz e u g e , T re ib s to ff, G a ra g e n
aus d en b is h e rig e n F a c h g ru p p e n K ra ftfa h rz e u g e u n d K ra ftfa h rz e u g b e d a rf, G a ra g e n u n d T a n k s te lle n b e trie b e ; 8. F a c h g ru p p e M aschinen
aus d en b is h e rig e n F a c h g ru p p e n L an d m asc h in en - uind N ä h m a sc h in e n h a n d e l, F a h rr ä d e r, B ü ro m a sc h in e n u n d O r g a n isa tio n sm itte l ;
19^ F a c h g ru p p e K o h le n ;
10. F a c h g ru p p e K u n stg e w e rb e , , P a p ie r- u n d S piel w a re n aus d en b is h e rig e n F a c h g ru p p e n P a p ie r, S c h re ib w a re n , B ü ro b e d a rf; S p ielzeu g , K o rb w aren , K inderw agen.; L ed er-, G a la n te rie w a re n , K u n s tg e w e rb e ; B rie fm a rk e n .
A u ß e rd e m b leib en z u n ä c h st als F a c h g ru p p e n b e s te h e n : Ü l, F a c h g ru p p e R u n d fu n k u n d
12. F a c h g ru p p e J u w e le n , G old- u n d S ilb e rw a re n , U h re n . H ie rz u tr e te n n o c h zw ei se lb stä n d ig e F a c h a b te ilu n g e n : Z o o lo g isch e A rtik el, le b e n d e T ie re u n d B e sta ttu n g s w e se n . D ie d re i Z w e c k v e re in ig u n g e n W a re n h ä u s e r u n d E inheitspreisi- g e sc h ä fte , F ilia lb e trie b e , V e rsa n d g e sc h ä fte sow ie die Z w e c k g e m e in sc h a ft A lth an d el sind u n v e rä n d e r t beibehalten.,
E rh eb u n g ü b er d ie B e s te u e r u n g d e s E in z e lh a n d e ls.
D as S tatistisch e R eic h sa m t w ird a u c h fü r d a s J a h r 1936 eine E rh e b u n g ü b e r die B e ste u e ru n g d es E in z e lh a n d e ls v o r
n eh m e n u n d z u r E rm ittlu n g d e r ste u e rlic h e n B e la stu n g die d a z u n o tw e n d ig e n B e trie b sm e rk m a le fe stste lle n . S chon in d e r n ä c h ste n Z eit w e rd e n vom S ta tistisc h e n R e ic h sa m t die E rh e b u n g s fra g e b o g e n v e rs c h ic k t w erd en . J e d e m F r a g e b o g e n w ird ein A n sch reib en b e ig e fü g t. D e r F ra g e b o g e n ist vom S ta tistisc h e n R e ic h sa m t m it Z u stim m u n g d e r W irtschaftsi- g ru p p e E in z e lh a n d e l a u fg e s te llt w o rd en . E r e n ts p ric h t bis auf g e rin g e re A b w eich u n g en d em F ra g e b o g e n , d e r b e i d e r z w eite n E r h e b u n g d es S ta tistisc h e n R e ic h sa m te s .benutzt:
w o rd e n ist. J e g r ö ß e r die B eteilig u n g d es E in z e lh a n d e ls a n d e r E r h e b u n g is t u n d je s o rg fä ltig e r d ie F r a g e n b e a n tw o rte t w erd en , d e sto w e rtv o lle r w ird d as E rg e b n is d e r E rh e b u n g sein.
D ie G e h e im h a ltu n g d e r A n g a b e n in d en F ra g e b o g e n ist g e sich ert. D e r E in z e lh ä n d le r, d e r sich a n ' d e r E rh e b u n g b e te i
ligt, e rh ä lt dein F ra g e b o g e n vom S ta tistisc h e n R e ic h sa m t m it e in er K e n n -N u m m e r v erseh en . Auf d e m F ra g e b o g e n se lb st ist bei d e r A usfü llu n g n u r d e r G esc h ä ftsz w e ig (m ö g lich st g en au ) a n z u g e b e n , n ich t a b e r d ie F irm a o d e r d e r N am e d e s E in z e lh ä n d le rs . D as S ta tis tisc h e R e ic h sa m t k a n n d a h e r au s d en ein zeln en F ra g e h o g e n n ic h t e n tn eh m en , w elch er E in z e lh ä n d le r d e n F ra g e b o g e n a u sg e fü llt h at.
„ A u ß e r g e w ö h n lic h e U e b e r s e tz u n g “ im E in z e lh a n d e l.
D e r R eichs- u n d P re u ß isc h e W irtsc h a fts m in iste r h a t in einem S c h re ib e n a n d ie In d u strie - u n d H a n d e ls k a m m e r zu B erlin vom 22. J a n u a r 1937 zu d e m B eg riff der, a u ß e rg e w ö h n lic h e n U e b e rs e tz u n g fo lg e n d e rm a ß e n S tellu n g g « n o m m e n :
M it d e r U m w a n d lu n g d es u rs p rü n g lic h e n C h a ra k te rs d e s E in z e lh a n d e lss c h u tz g e se tz e s zu einem B e ru fs g e se tz ist, w ie ich b e re its in m ein em R ü n d e rla ß vom 24. O k to b e r 1934 — V 5763/35 —, a u f d e n ich m ich im ü b rig e n ' bezie h e, e r k lä r t h a b e , n u r n o c h in se lte n e n F ä lle n d ie M ö g lich k eit g e g e b e n , aus G rü n d e n d e r a u ß e rg e w ö h n lic h e n U e b e rs e tz u n g die A us-
10 O S T S E E , H A N D E L Nummer 9
n a h m e b e w illig u n g zu v e rsag en . D a ra u s e rg ib t sich aucn die V e rp flic h tu n g fü r die V e rw a ltu n g s b e h ö rd e n u n d B erufs Ver
tre tu n g e n , bei d e r F e s tste llu n g von T a tsa c h e n , die eine a u ß e r g ew ö h n lic h e U e b e rs e tz u n g b e g rü n d e n sollen, alle S o rg falt u n d bei d e r B e a n tw o rtu n g d e r F ra g e , ob eine a u ß e rg e w ö h n liche U e b e rs e tz u n g v o rlieg t, b e so n d e re Z u rü c k h a ltu n g zu ü b en . D a eine S te llu n g n a h m e zu d e r von Ih n e n etw as e n g g e s te llte n F ra g e , w ann die N o tla g e ein es g a n z e n H a n d e ls zw eig es ein er G e g e n d v o rlieg t, leicht zu n eu en A u sle g u n g s
sc h w ie rig k e ite n fü h re n k ö n n te, m ö ch te ich m eine S te llu n g n a h m e zu d em G e sa m tp ro b le m d e r a u ß e rg e w ö h n lic h e n U e b e r se tz u n g wie fo lg t z u sa m m e n fa sse n :
1. D ie A b g re n z b a rk e it eines ö rtlic h e n B ereich es, in n e rh a lb d e ss e n d ie B e w o h n e r eines b e stim m te n U m kreistes ih re n B e d a rf a n g e w isse n W a re n e rfa h ru n g sg e m ä ß d ec k e n . 2. D a s V o rh a n d e n se in ein er V ielzahl sc h u tz w ü rd ig e r (fachlich tü c h tig e r u n d w irtsch aftlich a rb e ite n d e r) V e rk a u fss te lle n ein u n d d e s s e lb e n H a n d e ls z w e ig e s in n e rh a lb d ieses (Z iffer 1 ) , B ereic h es.
3. D ie V ielza h l d e r V e rk a u fss te lle n m u ß , g e m e s se n a n d em n o rm a le n B e d a rf d e r a u f sie e in g e s te llte n V e rb ra u c h e rk re is e (Z iffer 1), ü b e r die allg e m e in b e ste h e n d e U e b e rse tz u n g in n e rh a lb d es E in z e lh a n d e ls h in au s u n g ew ö h n lich g ro ß sein.
4. D ie N e u e rric h tu n g e in e r w e ite re n V e rk a u fs s te lle d es g le i
ch en H a n d e ls z w e ig e s in n e rh a lb d es zu 1 g e n a n n te n B e reich es m u ß m it e in e r an G e w iß h e it g re n z e n d e n W a h r sch ein lich k eit z u r F o lg e h a b e n :
a) eine e rn stlich e G e fä h rd u n g d es B e sta n d e s d e r G e s a m t
heit, d e r in n e rh a lb d e r V e rk a u fs g e g e n d v o rh a n d e n e n G e sch äfte (Z iffer 1) in d e r d u rc h sie re p r ä s e n tie rte n M ö g lich k eit ein er a u sre ic h e n d e n B e d a rfs d e c k u n g .
E s g e n ü g t also n ich t, d a ß z. B. ein z e ln e G esc h ä fte im L e istu n g sw e ttb e w e rb zum E rlie g e n k o m m en , d a ß eine U m sc h ic h tu n g deä U m s a tz e s e rfo lg e n w ird, d a ß d e r E r tr a g a u s d e r g e w e rb lic h e n T ä tig k e it d e r In h a b e r u n te r d en S ta n d sin k t, „ u m d ie In h a b e r von V e rk a u fss te lle n n e b s t d e re n F a m ilien n a c h d e m fü r ih re L eb en s V erhält
nisse ü b lich en h e rk ö m m lic h e n L e b e n sz u sc h n itt a n g e m essen zu u n te rh a lte n (S ich eru n g d e r b ü rg e rlic h e n N a h ru n g )“ u s w .;
b) eine G e fa h r fü r die a llg e m e in e n In te re ss e n , d. h. vom v o lk sw irtsc h a ftlic h e n G e sic h tsp u n k t a u s. D ie se G e fä h r
d u n g m u ß u n m itte lb a r a u s d e m W e g fa ll e in e r a u s r e i
c h e n d e n B e d a rfs d e c k u n g sm ö g lic h k e it fü r d ie h ie r n a c h Z iffe r 1 b e a c h tlic h e n B e v ö lk e ru n g s k re ise entstehen*
H ie rn a c h en tfällt die P rü fu n g d e r a u ß e rg e w ö h n lic h e n U e b e r se tz u n g b e re its b eg rifflich in a llen F ä lle n d e r U e b e rn a h m e u n d in solchen, in d en e n eine B ezieh u n g zw isch en d e n B e w o h n e rn e in e r b e stim m te n G eg e n d u n d d e n V e rk a u fss te lle n e in es b e stim m te n ö rtlic h e n B ereic h s fü r die D e c k u n g eines B e d a rfs a n g e w iss e n W a re n n ic h t g e g e b e n ist, w ie z. B. bei V e rk a u fss te lle n d e r H a u p tv e rk e h r s s tra ß e n .
Verkehrswesen
Eisenbahn-Güterverkehr *)
a) Deutsche Tarife.
Deutscher Eisenbahn-Gütertarif, Teil I Abt. A. M it G ü ltig k e it vom 1. M ai 1937 tritt d e r N a c h tra g V III in K raft.
*) B e a rb e ite t vom V e rk e h rs b ü ro d e r In d u s trie - u n d H a n d e ls k a m m e r zu S te ttin , d a s a lle n In te re s s e n te n fü r A u sk ü n fte in E is e n b a h n ta rifa n g e le g e n h e ite n g e g e n g e rin g e G e b ü h r zu r V e rfü g u n g steh t.
Deutscher Eisenbahn-Gütertarif, Teil I Abi. B. M it G ü ltig k e it vom 1. M ai 1937 tr itt d e r N a c h tra g II in K raft.
Reichsbahn-Gütertarif, Heft C II b (Ausnahmetarife).
In den Ausnahmetarifen
3 B 2 (Feuertonwaren)
9 S 1 (Rohkupfer und Metallabfälle) 12 B 6 (Siliziumkarbid)
18 B 3 (Mineralwasser)
w u rd e die G ü ltig k e itsd a u e r lä n g ste n s b is 30. A pril 1938 und in dem Ausnahmetarif
14 B 16 (Leuchtöl)
w u rd e die G ü ltig k e itsd a u e r lä n g s te n s b is 31. M ai 1938 v e rlä n g e rt.
b) Deutsche Verbandtarife.
Deutsch-Ungarischer Seehafen-Donaii-Umschlagtarif. M it Gül tig k e it vom 20. A pril 1937 w u rd e d e r N a c h tra g II h e r a u s -
g e g e b e n .
c) Ausländische Tarife.
Tschechoslowakisch-Polnischer Eisenbahnverband für den Seehafenverkehr. U n te r g le ic h z e itig e r A u fh eb u n g d e r b ish e
rig e n A u sg ab e tritt m it G ü ltig k e it vom 1. M ai 1937 ein n eu er T eil II, H e ft 4 (H olz, H o lz sto ff u n d H o lz w a re n ) in Kraft,) d) Verschiedenes.
Aenderungen von Bahnhofsnamen. N a c h ste h e n d e B a h n h o f s
n am en w e rd e n b zw . w u rd en w ie fo lg t g e ä n d e rt:
von : auf:
B o d en (b. W o lk en stein ) B re sla u -S c h o ttw itz B reslau -S ch w o itsch B uchw itz
B u k o w in e C ren sitz
F a lk e n b e r g (b. T o rg a u ) F rie d e b e rg (Q ueis) G ro ß M o ch b ern G ro ß N äd litz G rü p p e n b ü h re n H o sk e
K a sc h e w e h (K r. W o h lau ) K e rp ric h -H e m m e rsd o rf
G re n z e K o b e rw itz
L a sk o w itz -B e c k e rn M eiesch w itz N e u d o rf-D irsd o rf N ie d e rb e u n a N ie d e r E ic h s tä d t N ik risc h
Ö ttin g en (B ay.) P a k u sw itz Paw elvvitz P isk o rsin e
P o so tte n d o rf-L e sc h w itz P ristram '
P u sc h k o w a R o g o sa w e R o th s ü rb e n S ad ew itz S ch lan ey S ch ö n b a n k w itz
G ro ß rü c k e rs w alde B r e slau - B u rg w eide B re sla u -G u e n th e rb rü c k e B uchen (N ied ersch les.) B u ch en h ain
K ren sitz
F a lk e n b e r g (E lster) F rie d e b e rg (Ise rg e b .) L o h b rü c k
N ä d lin g e n B o o k h o lz b e rg E ls te ro d e B ru n n w iese
H e m m e rsd o rf G ren ze R ö ß lin g e n
M a rk s tä d t F ü n fte ic h e n
N e u d o rf-B a d D irsd o rf B euna
L a n g e n e ic h s tä d t H a g e n w e rd e r O e ttin g e n (Bay.) R iste n a u
W e n d e lb o rn
K irch lin d en (Kr. W o h lau W ein h ü b e l
B re ite n ta l (Schles.) H u b e rtu s h o f B arg en
R o th b a c h (K r. B reslau) Schill
S chnellau Schönlehn
am:
22. 5. 1937 19. 4. 1937 19. 4. 1937 19. 4. 1937 19. 4. 1937 22. 5. 1937 22. 5. 1937 19. 4. 1937 19. 4. 1937 19. 4. 1937 22. 5. 1937 22. 5- 1937