1
Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę I, edukacja przyrodnicza
Temat: Ślady zwierząt
Treści kształcenia:
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
f) zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby) i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia.
Dodatkowe:
Edukacja polonistyczna
1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:
a) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce zrozumieć, co przekazują;
komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia.
Zajęcia komputerowe
1) posługuje się komputerem w podstawowym zakresie: uruchamia program, korzystając z myszy i klawiatury.
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Rozpoznaje napotkane ślady zwierząt,
● Wyciąga wnioski z obserwacji i doświadczeń,
● Rozmawia na temat zagrożenia ze strony zwierząt,
● Potrafi zachować się w sytuacji zagrożenia.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Dokonuje obserwacji,
● Kształci umiejętność prowadzenia rozmowy,
● Słucha ze zrozumieniem,
● Potrafi wnioskować,
● Posługuje się komputerem.
Kompetencje kluczowe:
● Porozumiewanie się w języku ojczystym,
● Kompetencje informatyczne,
● Umiejętność uczenia się.
Środki dydaktyczne:
● Komputery,
● Zasoby multimedialne: karta pracy („Jakie zwierzę tu było?), ćwiczenie interaktywne („Czy wiesz, jakie ślady zostawia wiewiórka, a jakie sikorka?”),
● Miękki ołówek (z grupy B),
● Lupy,
2
● „Karta badacza” dla każdego ucznia,
● Blok rysunkowy, kredki.
Metody nauczania:
● Programowana: z użyciem komputera,
● Problemowa: dyskusja dydaktyczna,
● Praktyczna: wycieczka.
Formy pracy:
● Indywidualna jednolita,
● Zbiorowa jednolita.
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Zajęcia poprzedzone są spacerem do pobliskich parków lub lasu Podczas lekcji nauczyciel będzie nawiązywał do tego właśnie spaceru. Może też prosić uczniów o przypomnienie sobie wycieczki. Pyta dzieci, czy kiedykolwiek widziały ślady zwierząt. W czasie rozmowy należy zwrócić uwagę na różne ślady: sierść, pióra, odchody, gniazda na drzewach itp. Uczniowie wykonują rysunki zapamiętanych śladów na kartkach z bloku rysunkowego.
Nauczyciel zachęca klasę do rozważań, kto mógł zostawić ten ślad, o czym może świadczyć dany ślad, po co ludzie obserwują ślady zwierząt.
Etap realizacji
Uczniowie rozpoznają zwierzęta po pozostawionych śladach, wypełniając kartę pracy z zasobu multimedialnego.
Nauczyciel zachęca do odpowiedzi na pytania: „Które zwierzę zostawia najbardziej wyraziste ślady?”, „Jak sądzicie, czy ślady zwierząt można zobaczyć tylko w zimie?”, „Gdzie jeszcze można zaobserwować ślady zwierząt?”.
Następnie dzieci wykonują zadanie interaktywne (zasób multimedialny).
Kolejnym punktem zajęć jest dyskusja poruszająca następujące problemy:
● Czy do każdego zwierzęcia można podejść? Dlaczego?
● Które ze zwierząt może być niebezpieczne dla człowieka?
● Jak należy się zachować, aby nie narazić się na niebezpieczeństwo ze strony zwierząt?
● Po czym rozpoznamy, że w pobliżu jest niebezpieczne zwierzę?
Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, zwracając uwagę również na zwierzęta chore.
Etap końcowy
Podczas rozmowy nauczyciel, zadając pytania: „Czy ludzie też pozostawiają ślady?”, „Jakie to są ślady?”, „Czy wiecie, jaki ludzki ślad służy do identyfikacji osób?”, wprowadza uczniów do zadania polegającego na stworzeniu przez nich odcisków linii papilarnych i uzupełnieniu otrzymanej Karty badacza.
3 Karta badawcza
PROBLEM: Jaki jest twój ślad?
HIPOTEZA: Czy to prawda, że ślad twojego kciuka jest jedyny i niepowtarzalny?
DOWÓD:
1. Pomaluj dokładnie miękkim ołówkiem kawałek kartki.
2. Dotknij kciukiem pomalowanego miejsca.
3. Odciśnij palec na białej kartce.
4. Obejrzyj przez lupę powstały ślad.
5. Porównaj swój ślad ze śladem koleżanki/kolegi z ławki.
6. Porównaj go z innymi znakami.
WNIOSEK: Czy odbity wzór twojego kciuka jest taki sam, jak inne wzory?
Nauczyciel wyjaśnia, że wzór, który powstał na kartce, to odbicie linii papilarnych. Służą one do identyfikacji ludzi, ponieważ są niepowtarzalne.
Na zakończenie uczniowie wypowiadają się na temat, skąd wiadomo, co działo się wiele lat temu oraz czy obecnie ludzie zostawiają jakieś ślady dla potomnych.
Dodatkowo:
Wykorzystując zaproponowany scenariusz zajęć, nauczyciel może zaobserwować, czy uczeń:
● Jest spostrzegawczy,
● Potrafi wyciągać wnioski z obserwacji,
● Czyta ze zrozumieniem,
● Logicznie odpowiada na pytania,
● Bierze udział w rozmowie.
Ponadto można sprawdzić, jaka jest ogólna wiedza dziecka i jakim zasobem słów dysponuje.
Słowa kluczowe:
ślady zwierząt, tropy, linie papilarne, identyfikacja, zagrożenie ze strony zwierząt, bezpieczeństwo
