Miejsca odpoczynku z zagrodami popasowymi lub koniowiązami

Miejsca odpoczynku⁹¹ to powierzchniowe obiekty rekreacyjno-wypoczynkowe sytuowane wzdłuż szlaków konnych z uwagi na komfort wypoczynku jeźdźców, ale i potrzeby koni. Są one na ogół miejscem pasywnego odpoczynku i regeneracji sił przed dalszą wycieczką, przez co mogą przyczynić się do podniesienia bezpieczeństwa na szlakach. Niekiedy mogą służyć również za nieformalne miejsce biwakowania, np. w czasie organizacji rajdów konnych, o ile zezwala na to udostępniający teren lub jest to dozwolone w regulaminie danego miejsca odpoczynku.

Projektując lub budując miejsca odpoczynku, należy spełnić zapisy o charakterze ogólnym zawarte w rozdziale 15.1 oraz pamiętać o pewnych zasadach:

 każde miejsce odpoczynku powinno mieć własną nazwę, która byłaby elementem rozpoznawczym w obrębie systemu szlaków konnych danej jednostki organizacyjnej PGL LP, zaznaczonym na elementach informacyjno-porządkowych, np. na kierunkowskazach, tablicach informacyjnych itd.;

 miejsca odpoczynku powinny być lokalizowane w miejscach atrakcyjnych wizualnie, obok lub w pobliżu szlaku;

 wskazane jest, aby w obrębie lub w pobliżu miejsc odpoczynku znajdowały się naturalne obiekty wodne, takie jak strumienie, rzeki, jeziora. Woda zawsze sprzyja wypoczynkowi. Z uwagi na wykorzystywanie wody do pojenia koni, w sytuacji, kiedy jakość wody nie jest poddawana systematycznym badaniom sanitarnym, powinno się umieścić tabliczkę ostrzegawczą, informującą, że spożywanie i pojenie zwierząt odbywa się na odpowiedzialność turystów (więcej: rozdział 14.9);

 projektując ogólny układ miejsc odpoczynku, należy ich przestrzeń podzielić na mniejsze i większe „wnętrza”. Podział ten może być sztucznie stworzony poprzez dodatkowe nasadzenia, charakterystyczne dla danego siedliska leśnego. Nie jest jednak wskazane wydzielanie miejsc

91 Miejsce odpoczynku to ogólnodostępny, powierzchniowo wydzielony obiekt rekreacyjno-wypoczynkowy zlokalizowany np. przy szlakach turystycznych. Obiekt ten jest wyposażony m.in. w urządzenia obsługi ruchu turystycznego, infrastrukturę informacyjno-porządkową, w tym szczególnie regulamin.

!

odpoczynku poprzez stosowanie tradycyjnych ogrodzeń z przęseł, które mogą wyglądać sztucznie. Proponuje się natomiast, aby wokół nich wykonać dodatkowe rodzime dla danego miejsca nasadzenia roślinne, które podkreślą ciekawe widoki i jednocześnie ograniczą penetrację przestrzeni leśnych przez turystów (więcej: rozdział 14.5);

 urządzenia obsługi ruchu turystycznego powinny być umiejscawiane z uwzględnieniem widoków na różne obiekty znajdujące się w obrębie miejsca odpoczynku oraz w sąsiedztwie szlaku, np. na stanowiska postojowe w obrębie parkingów leśnych, tereny zabaw itp. Z uwagi na bezpieczeństwo turystów oraz koni istotnym zagadnieniem jest zapewnienie widoczności terenu służącego za miejsce odpoczynku. Siedząc przy ławostołach, jeździec powinien mieć możliwość nadzoru koni przebywających w zagrodach popasowych czy przywiązanych do koniowiązów. Wskazane jest ponadto, aby wszystkie miejsca potencjalnie niebezpieczne i takie, z których mogą pojawić się turyści, były na widoku;

Rys. 49. Prawidłowe optyczne wydzielenie miejsca odpoczynku z wnętrza przestrzeni leśnej

!

Rys. 50. Zły przykład miejsca odpoczynku – ograniczenie widoczności z uwagi na wydzielenie go z przestrzeni leśnych

 przestrzeń wypoczynku dla turystów powinna być umiejscowiona wewnątrz drzewostanu tak, aby pozwalała na wypoczynek zarówno w cieniu, jak i w słońcu – rano, w południe i wieczorem;

 miejsca odpoczynku powinny być lokalizowane w lesie średnio co 10–

20 km od siebie. Odległość miedzy każdym z nich powinna być jednak uzależniona od charakteru szlaku, tj. od tego, czy jest rajdowy, czy też rekreacyjny, oraz od lokalnych uwarunkowań środowiskowych, szacowanych potrzeb turystycznych i umiejętności jeździeckich turystów. Za miejsca odpoczynku mogą być uznane w szczególnych przypadkach również ośrodki jeździeckie, gospodarstwa agroturystyczne itp. Im szlaki mają charakter bardziej rekreacyjny, tym większa wskazana jest gęstość rozmieszczenia tego typu obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych w lesie;

 wielkość miejsc odpoczynku powinna być uzależniona od szacowanego średniego natężenia ruchu turystycznego. Uznaje się, że powinny one mieć minimalną wielkość około 20 x 20 m;

 zaleca się, aby urządzenia obsługi ruchu turystycznego oraz infrastruktura informacyjno-porządkowa konkretnego miejsca odpoczynku były zlokalizowane po jednej stronie szlaku konnego, znajdującej się nieco wyżej niż okoliczny teren. Dzięki temu obiekt ten będzie lepiej widoczny w przestrzeni leśnej oraz zostanie zminimalizowane niebezpieczeństwo „kolizji” różnych grup turystów. Lokalizowanie urządzeń po obu stronach szlaku jest uzasadnione tylko wówczas, gdy teren jest bardzo intensywnie odwiedzany przez turystów;

 na terenie wszystkich miejsc odpoczynku zaleca się umieszczanie kierunkowskazów prezentujących kierunek i odległość do innych

!

!

najbliżej położonych miejsc odpoczynku (zarówno kolejnego, jak i poprzedniego) (więcej: rozdziały 16.3, 16.4).

W obrębie miejsc odpoczynku, w sąsiedztwie strefy przeznaczonej dla jeźdźców powinna znajdować się przestrzeń na postój, ewentualnie rozsiodłanie koni. Przestrzeń (z koniowiązami lub zagrodami popasowymi) powinna spełniać następujące warunki:

 być zlokalizowana:

o po stronie zawietrznej w stosunku do dominującego kierunku wiatru, ewentualnie być osłonięta od wiatru. Jest to szczególnie istotne w wypadku tworzenia palenisk na ognisko na terenie miejsc odpoczynku, gdzie należy je ustawiać w odległości minimum 10 m od koniowiązów i/lub zagród popasowych,

o w oddaleniu od naturalnych i sztucznych obiektów wodnych, np. strumieni, aby konie nie zanieczyszczały ich odchodami;

 nawierzchnia w obrębie stref postoju dla koni powinna być miękka, np.

porośnięta trawą, częściowo piaszczysta⁹², może to być też gleba rodzima;

 odległość miejsc postoju dla zwierząt i na pobyt ludzi w obrębie danego miejsca odpoczynku powinna być różna. Niektórzy wolą być w bezpośrednim sąsiedztwie koni, inni – tylko mieć je na widoku. Ze względów bezpieczeństwa uznaje się, że odległość ta nie powinna być jednak mniejsza niż 3 m;

 miejsca postoju dla koni mogą mieć postać:

o zagród popasowych dla koni, każda np. z dwoma boksami (więcej:

rozdział 14.4),

o koniowiązów (więcej: rozdział 14.6),

o miejsc do przewieszenia liny pomiędzy dwoma słupami lub drzewami (więcej: rozdział 14.6);

 w ramach danego miejsca odpoczynku powinny znajdować się minimum dwa oddzielne miejsca na postawienie koni, np. dwie oddzielne zagrody popasowe składające się z dwóch boksów każda lub jedna zagroda i jeden koniowiąz, ewentualnie dwa koniowiązy;

 urządzenia w obrębie strefy postoju koni muszą być bezpieczne dla zwierząt, być wykonane z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia koni, umożliwiać ich czyszczenie i odkażanie oraz nie powodować urazów, uszkodzeń ciała i innych cierpień (więcej: rozdział 8 i 14.1);

 z uwagi na koszty budowy i utrzymania nie jest wskazane tworzenie zadaszonych zagród popasowych.

92 Nawierzchnia w pełni piaszczysta nie jest wskazana, gdyż trudno utrzymać ją w czystości oraz może powodować dyskomfort, jeśli koń miałby stać na niej dłużej niż kilka minut.

!

15.3. Parkingi