Szlaki konne a torowiska kolejowe

13.9.3. Szlaki konne a torowiska kolejowe

Pojazdy szynowe osiągają duże prędkości, generują hałas i wibracje, a dodatkowo ich masywność może powodować lęk u konia. Z tego powodu dopuszcza się, choć nie jest to wskazane, prowadzenie szlaków konnych wzdłuż i w poprzek korytarzy kolejowych, zwłaszcza czynnych i często wykorzystywanych.

Jeżeli nie ma innej możliwości i szlaki konne muszą być prowadzone w pobliżu torowisk kolejowych, należy pamiętać, że przekraczanie linii kolejowych przez turystów konnych, zgodnie z opinią PKP Polskie Linie Kolejowe z dnia 13 marca 2014 r. (ILK2d-5002-52/14), jest możliwe w miejscach wyznaczonych⁷¹:

 przejazdów kolejowo-drogowych użytku publicznego kategorii „A”,

„B”, „C”, „D”⁷²;

 przez skrzyżowania dwupoziomowe, np. wiadukty. Rozwiązanie to jest jednak bardzo kosztowne, z tego też względu nie zalecane do realizacji;

 przejść dla pieszych:

o na poziomie szyn kategorii „E”, które mogą być użytku publicznego, z wyjątkiem tych, które są zabezpieczone labiryntami,

71 Więcej informacji na ten temat znajduje się w:

 Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 26 lutego 1996 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie (Dz. U. z 1996 r. Nr 33, poz. 144 z późn. zm);

 Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz. U.

z 1998 r. Nr 151, poz. 987).

72 A – przejazdy użytku publicznego z rogatkami lub przejazdy użytku publicznego bez rogatek, na których ruch na drodze kierowany jest sygnałami nadawanymi przez pracowników kolejowych.

B – przejazdy użytku publicznego z samoczynną sygnalizacją świetlną i z półrogatkami.

C – przejazdy użytku publicznego z samoczynną sygnalizacją świetlną lub uruchamianą przez pracowników kolei.

D – przejazdy użytku publicznego bez rogatek i półrogatek, bez samoczynnej sygnalizacji świetlnej.

o użytku niepublicznego typu „F”. Ich funkcjonowanie musi jednak odbywać się na podstawie umowy zawartej pomiędzy zarządem kolei a organizatorem turystyki konnej.

Przekraczanie torów kolejowych poza wyżej wymienionymi miejscami jest NIEDOPUSZCZALNE. „Dzikie przejścia” mogą być przyczyną zniekształcenia ław torów, skarp nasypów i przekopów oraz rowów odwadniających, powodować degradację elementów podtorza, narażać na niebezpieczeństwo zarówno użytkowników transportu kolejowego, jak i jeźdźców.

Tworząc szlaki konne, należy ponadto uwzględnić kilka zasad natury ogólnej:

 nie jest wskazane projektowanie przecięć szlaków konnych z istniejącymi liniami kolejowymi, jeżeli w promieniu około 3 km znajduje się istniejący i czynny przejazd kolejowo-drogowy;

 szlaki konne powinny być prowadzone w możliwe największej odległości od torów kolejowych, tj. muszą być odsunięte od granic obszaru kolejowego o minimum 10 m z tym, że odległość ta od osi skrajnego toru nie może być mniejsza niż 20 m (więcej: rozdział 13.3);

 szlaki konne na przecięciu z torami kolejowymi powinny być prowadzone prostopadle do nich;

 z obu stron przejścia, licząc od skrajnej szyny toru kolejowego, należy przewidzieć odcinki poziome szlaku o pochyleniu podłużnym nieprzekraczającym 2,5% i o długości nie mniejszej niż 15 m.

Odległość trzeba powiększyć o 10 m, jeżeli spadek szlaku w stronę przejazdu przekracza 5%;

 początek najbliższej krzywizny poziomej szlaku konnego powinien znajdować się w odległości co najmniej 4 m od skrajnej szyny toru kolejowego na skrzyżowaniu;

 na przecięciu szlaków konnych z torowiskami, niezależnie od rodzaju zabezpieczeń ruchu, muszą być zachowane odpowiednie warunki widoczności. Dla szlaków konnych odległość punktu obserwacyjnego⁷³ od torów kolejowych powinna wynosić minimum 35 m. Przy kolejkach normalnotorowych jako V max przyjmuje się prędkość 40 km/h, natomiast dla kolejek wąskotorowych wynosi ona 25 km/h;

 ze względów bezpieczeństwa wskazane jest odseparowanie szlaków konnych od korytarzy kolejowych poprzez szpaler krzewów i drzew lub inne rozwiązania techniczne. Zastosowanie ich wiąże się jednak z koniecznością poczynienia dodatkowych uzgodnień oraz ewentualnymi pracami budowlanymi.

73 Punkt obserwacyjny zlokalizowany jest na wysokości 1 m nad osią jezdni, a w przypadku szlaku konnego – 2,5 m nad osią szlaku konnego.

Rys. 14. Przecięcie szlaku konnego i torowiska a zachowanie warunków widoczności

Nawierzchnia szlaków konnych przecinających torowiska nie może być modyfikowana przez organizatora turystyki konnej. Z perspektywy bezpieczeństwa ważne jest jednak, aby w miarę możliwości była ona pozbawiona przeszkód o charakterze wypukłym i wklęsłym, a najlepiej, by była na tym samym poziomie co górna krawędź szyn torów kolejowych. Wszelkie otwory związane ze specyfiką budowy torowiska na przecięciu ze szlakami konnymi powinny być możliwie najmniejsze i najlepiej nie przekraczać 2 cm szerokości, wysokości czy głębokości.

Przejścia przez tory kolejowe są na ogół utwardzone i różnią się odcieniem od jezdni, chodników, ścieżek i innych ciągów komunikacyjnych. Z uwagi na czuły zmysł wzroku koni wskazane jest dążanie do tego, aby nawierzchnie te miały podobny odcień. Podejmując jednak jakiekolwiek działania w tym zakresie, zawsze należy uprzednio uzgodnić je z zarządcą terenu – z PKP Polskie Linie Kolejowe.

Skrzyżowania szlaków konnych z torowiskami kolejowymi powinny być wyposażone w stosowne oznakowanie, zlokalizowane:

 w obrębie korytarzy szlaków konnych, gdzie powinien znajdować się znak ostrzegawczy o potencjalnym niebezpieczeństwie (więcej: rozdział 16.6); w obrębie przejazdów drogowo-kolejowych muszą się znaleźć znaki

drogowe umieszczone w pasie drogowym⁷⁴: A-10 i G-1a lub A-9 i G-a1 oraz G-1b, G-1c i G-3;

 w obrębie korytarzy kolejowych – zgodnie z zasadami obowiązującymi na terenach zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe.

Rys. 15. Propozycja oznakowania przejazdów drogowo-kolejowych na szlakach konnych na przecięciu z torowiskiem kolejowym

Jednostki organizacyjne PGL LP, będące organizatorami turystyki i rekreacji konnej, na etapie projektowania szlaków konnych powinny poczynić ponadto uzgodnienia m.in. z zarządcą terenu⁷⁵ w odniesieniu do sposobu zabezpieczenia skrzyżowań drogowo-kolejowych. Jednostki organizacyjne PGL LP powinny pamiętać, że:

 przejazdy kategorii A i B oraz przejścia kategorii E obsługiwane urządzeniem zabezpieczającym powinny być oświetlone w porze nocnej

74 Zgodnie z:

 Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r, w sprawie warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. 220, poz. 2181 z późn. zm) oraz załącznikiem nr 1;

 Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1393 z późn. zm.).

75Sposoby zabezpieczenia skrzyżowań drogowo-kolejowych, w tym przecięć szlaków konnych ustalane są w trakcie komisji terenowych z udziałem przedstawicieli zarządu kolei, zarządu drogi i Policji.

W miejscach, gdzie szlaki konne prowadzą wzdłuż przejść dla pieszych, na ogół nie ma konieczności stosowania szlabanów, choć w niektórych sytuacjach mogą być wskazane.

oraz w dzień podczas mgły i w innych warunkach ograniczonej widoczności. Oświetlenie to powinno być tak zaprojektowane, aby źródła światła nie powodowały oślepienia kierujących pojazdami szynowymi oraz innych uczestników ruchu drogowego, w tym konnego.

Przy projektowaniu oświetlenia przejazdów należy przestrzegać następujących warunków:

o oświetlony powinien być cały przejazd wraz ze znajdującymi się na nim lub w jego pobliżu urządzeniami zabezpieczającymi, o sposób oświetlenia nie powinien negatywnie wpływać na

widoczność sygnałów i znaków drogowych,

o szczegółowe warunki w zakresie instalacji oświetleniowych znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 26 lutego 1996 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie (Dz. U. z 1996 r. Nr 33, poz. 144 z późn. zm.);

 na przejazdach kategorii D zlokalizowanych w wykopach należy w obszarze trójkątów widoczności przewidzieć poszerzenie dla wykopu do wysokości 1–1,2 m nad główką szyny z uwzględnieniem roślinności i pokrywy śniegu.

!

13.9.4. Szlaki konne