Gwałtowna walka o reformę wyborczą, która zaczęła się w osta- tniem cwierćroczu roku 1905 a w jakiej brali żywy udział górnicy i zwycięskie zakończenie tejże zdobyciem równego prawa głosowania, poruszyła śpiące i obojętne dotąd masy robotników i wprowadziła je na drogę ruchu politycznego i zawodowego. Do tego przyłączyło się jeszcze jedno. Równocześnie z walką o reformę wyborczą spływała się wzrastająca konjunktura a ta wywołała w masach roboczych nowe życie i odwagę do walki. Podczas kryzysu (przesilenia) obcinali przedsiębiorcy niemiłosiernie płacę a oto nadarzyła się sposobność wykorzystania po
myślnej konjunktury gospodarczej i oto aby powetować doznaną redu- kcyę płac ale także zdobyć nowe podwyższenie zarobków i inne po
prawy.
Ruch za reformą wyborczą i pomyślna konjunktura w roku 1906 wpływały bardzo korzystnie na rozwój organizacyj zawodowych. Cen
tralne związki należące do komisyi zawodowej zyskały 275.690 nowych członków, z czego przy końcu roku pozostało jako czystego przyrostu 125.171 członków.
1 nasza Unia zdobyła w r. 1906 nowych 22.705 członków, z cze
go ponownie straciliśmy 12.465 członków, tak, że przy końcu roku pozostało czystego przyrostu 10.240 członków. Najsilniejszy przyrost wykazały w wspomnianym roku rewiry Morawska Ostrawa i Kładno.
Jak szalenie w obu rewirach zgłaszano przystąpienia do organizacyi, mówią najlepiej nagie cyfry.
W roku 1906 zyskała Morawska Ostrawa (rewir) 12.551 i Kładno (rewir) 3.098 nowych członków. Z tego wzrostu przypada na miesiące styczeń, luty i marzec w Mor. Ostrawie 8.093 i na Kładno 2898 człon
ków, a na dalsze dziewięć miesięcy 4458 względnie 200 członków.
Masowe przystąpienia do organizacyi w Kładneńskim rewirze przypa
dają bezpośrednio na czas politycznie najbardziej ożywiony. W Mora
wskiej Ostrawie przyłączył się krytyczny ruch zarobkowy. Wiele gór
ników pospieszyło wstąpić do organizacyi, aby w razie potrzeby zape
wnić sobie pomoc organizacyi. I tutaj faktycznie w ciągu pięciu mie
sięcy, licząc od listopada 1902 do 31. marca 1906 zorganizowano sześćdziesiąt procent górników. Zarząd nie wątpił, że tak nagły przy
rost nie da się długo utrzymać, liczył się więc z tem, że z pośród nowo pozyskanych członków kilka tysięcy ubędzie. 1 tak się też stało.
- 82 —
W rewirach Leoben, Falknów, Rosice i Nyrzany przyrost w roku 1906 w poszczególnych miesiącach był prawie tensam. W Trifail ilość wystąpień przewyższyła przyrost. Jest to fakt, który należy tern objaśnić, że ze strony grupy miejscowej w Trifail polecono zarządowi do kierowania organizacyi osobę, która pod żadnym warunkiem w ra
chubę braną być nie mogła.
W północno-zachodnich Czechach mamy do zanotowania zna
czniejszy przyrost nowych członków w ostatnim kwartale 1906 roku a zwłaszcza po bezwstydnej walce na noże z „niezależnymi** 2 paździer
nika w Dux. Od tej chwili nastąpił zupełny zwrot w stosunkach orga
nizacyjnych.
W latach 1907 i 1908 przybytek nowych członków w stosunku do roku 1906 był szczuplejszy, mimo to liczba członków z wyjątkiem Morawsko-ostrawskiego rewiru i Galicyi wzrosła.
Wskutek wstrzymania prac w przedsiębiorstwach w r. 1908 w Mitterbach przy Bischofshofen, Honositz i Schonfeld obok Petschau stra
ciła Unia około 300 członków.
Wskutek emigracyi straciła Unia również członków. Wyemigro
wało w latach 1906, 1907 i 1908 280, 147 i 68 członków uniowych.
Bez kwestyi są to tacy członkowie, którzy najmniej osiągli jednoroczny czas karencyjny, kto tej karencyi nie osiągnie, nie otizyma w myśl międzynarodowego układu karty przestąpienia. Faktycznie wyemigrowa
nie członków za granicę jest o wiele większe, niżli wspomniane cyfry wykazują.
Ponieważ omawiamy kwestyę emigracyi, możemy podnieść tę oko
liczność że się często zdarza, iż niezorganizowani górnicy, którzy chcą do Ameryki wyemigrować, usiłują wydostać karty przestąpień w ten sposób że chcą naraz zapłacić wkładki do Unii za rok lub dwa. Ci także 'towarzysze wiedzą właśnie, że w Ameryce muszą należeć do or- sanizacyi a jeśli przyjdą tam niezorganizowani, muszą zapłacić wkładkę zapisowego około 130 koron. Unii zapłacić 30 koron a w Ameryce za- szporować 130 koron, to z pewnością nie byłby zły interes. Zarząd rozumie się odrzuca takie prośby, gdyż stoi na tem niewzruszalnem stanowisku, że czas karencyjny ma być uzyskany a me kupiony.
Ilość śmiertelnych wypadków zanotowaliśmy w roku:
1906 1907 1908 c z ło n k ó w ... 57 163 234 kobiet i członków . . . . 82 152 237
Poniższa tabela przedstawia nam ruch członków w ostatnich trzech latach:
— 83 —
1906 1907 1908
R e w i r
Było człon
ków C 3(U
Było człon
ków C 3
<u M
Było człon
ków C 3 O)
przy stąpiło wy stąpiło 2 f O. 3
przy- stąpiłOj wy stąpiło 2 f
a 3
przy stąpiło i wy stąpiło
S -§0.3
Mosty- Komotów-
Cieplice . . . 1075 175 163 2523 1565 62-0 1340 78 5-8
Falknów-Łokieć . 1077 403 37-4 967 415 42-9 546 136 24-9
Pilzno-Strzybro-
Nirszany . . 665 180 27-0 1717 1214 711 828
373
—
Kładno-Slany 3098 2604 84-0 557 365 65-5 860 43-3
Mor. Ostrawa 12551 5448 43-4 4000 5199 129'9 1889 4382 2319
Oslawany-Rosice 632 245 38-7 1075 618 57-4 241 — —
Półn. kraje Alpej
skie . . . . 1720 1637 95-1 2613 1714 65-5 1631 1032 630
Połud. kraje Al
pejskie . . . 901 1374 152-4 897 426 47-4 808 514 63-6
Galicya . . . . 986 399 40-4 440 537 1220 337 411 121-9
Razem . 22705 12464 54-9 14779 12053 81-5 ' 8485
1
6926 81-6
Rewiry Nyrzany i Rosice nie wykazały w roku 1908 żadnego ubytku członków. Z końcem roku był nawet w obu rewirach przyrost wyższy jak to zestawienie stanu członków z roku ubiegłego włącznie z nowemi zgłoszeniami w czasie roku 1908 podaje i mianowicie w Ny- rzanach o 128 członków a w Rosicach 211 członków. Fakt ten należy objaśnić tą okolicznością, że z końcem roku 1907 kilka grup miejsco
wych nie porachowało się punktualnie, wskutek czego członkowie ich nie zostali wliczeni do stanu członków z początkiem roku 1908 do cen- centrali Uniowej, gdzie cyfra bywa zestawiana podług obliczonych wkładek.
Wogólności można z powyższej tabeli wywnioskować, że fluktuacya jest bardzo znaczna. Nie ulega wątpliwości, że zawisła ona w przewa
żnej części od silnej zmiany miejsca pracy przez górników. Wszak kasy brackie wykazują zmianę członków od trzydzieści do sto procent.
W każdym razie musimy naszą uwagę zwrócić na stabilizacyę raz pozyskanych członków. Pobieranie wkładek musi być lepiej zorganizo- wanem, niż to dotąd się dzieje. Bardzo wiele grup pozostawia przy
padkowi, czy członek płaci wkładki lub nie, tam, gdzie są stali pod- kasyerzy do pobierania wkładek, zmiana nie jest tak znaczną.
O liczbie grup miejscowych i miejsc płatniczych w latach 1904 i 1905 poucza nas następująca tabela.
— 84
-Liczba grup miejscowych i miejsc płatniczych w roku R e w i r
1904 1905 1906 1907 1908
... — ...
Mosty-Komótow-Cieplice ... 27 24 40 62 63
| S zatzlary ... 5 5 4 5 5 Falknów i Ł o k i e ć ... 20 19 23 27 30 Pilzno, Strzybro, Budziejowice, Nyrzany . 20 20 27 33 33 Ktadno, S i a n y ... 6 34 38 43 45 Mor. O s t r a w a ... 22 32 41 45 47 Oslawany, R o s i c e ... 3 3 4 9 10 Półn. kraje a l p e j s k i e ... 18 18 29 34 41 Połud. kraje a lp e js k ie ... 4 10 11 11 U G a l i c y a ... 1 2 7 9 10
Razem . . 126 167 224 278 295
Rozwój Unii w poszczególnych latach od czasu założenia pod względem liczby członków w stosunku do ogólnej liczby zatrudnionych robotników w górnictwie (włącznie z naftą i woskiem a wyłączając saliny) przedstawia się cyfrowo następująco:
R e w i r
1903 1904
jest niz.
1905
Liczba zatru dnionych10 botników Z tego jest organiz.
Liczba zatru dnionychro botników Z tego orga
Liczba zatru dnionychro botników Z tego jest organiz.
w ca łości nasto w ca łości o
co g
1 •—
CS o O Cfl
nasto 1 Mosty-Komótow-Cieplice 28794 695 2-4 27067 1016 3-7 26988 689 2-5 S z a t z la r y ... 3057 149 4-8 2906 91 3-1 3263 158 4-8 Falknów-Łokieć . . 7186 790 10-9 7117 918 12.9 7089 683 9'fi Pilzno-Strzybro-Nyrzany 9970 754 7-5 970! 1400 14-4 9249 865 9-3 Praga, Kładno, Siany 15736 128 0-9 15625 197 1-3 15946 1270 7-9 M. O s t r a w a ... 37031 1480 3-9 37059 3079 83 36456| 10803 29-6 Oslawany-Rosice . . . 3736 295 7-9 3729 288 7-7 3806! 159 4-2 Półn. kraje alpejskie 19269 968 5-0 18020 1885 10*4 18679 1818 9-7 Połud. kraje alpejskie . 8909 738 8-3 8751 2243 256 9084 1184 13-0 G a lic y a ... 13101 — — 14627 414 2-8 15084 120 0-7
Bukowina ... 206 — — 227 210 - —
Razem . . 146995 5997 4-1 144829 11531 7-9
i
145854 17749 12-1
— 85 —
R e w i r
1906 1907
> jest niz.
1908
g ó £ Z tego jest s U s S l organiz.
[Liczba zatru dnionychro botników Ztegc orga
Liczba zatru dnionychro botników Z tego jest organiz.
X 3 g o S 2
-J - a w ca łości nasto w ca łości nasto w ca łości ................ 1 nasto j Mosty-Komotow-Cieplice 27102 1747 6-4 28840 2666 9 2 30555 3898 12-8 S z a tz la n y ... 3364 102 3 0 3008 39 1-2 69 Falknów-Łokieć . . . 7077 1357 19-2 7782 1909 24-5 2319
Pilzno-Strzybro-Budzie-j o w i c e ... 8938 1350 15-1 9087 1843 20-3 2799 Praga, Kładno, Siany 19509 1764 10-7 16731 1956 11-7 2443 Mor. Ostrawa . . . . 37420 17906 47-8 38778 16707 43-1 14214
Oslawany-Rosice . . . 3895 546 140 4049 1003 247 1455
Póln. kraje alpejskie 19334 1901 9-8 19854 2800 14.1 3404 Połud. kraje alpejskie . 8965 711 7-9 9180 1182 12-9 476 Galicya ... 13109 707 5-3 14140 610 4-3 536 B u k o w in a ... 256 — — 323 —
"
Razem . . 146378 27989 19-1 151773J30715 1
20-2 32613
W