sukcesu w czasie rządów E. Gierka
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU IV
władze komunistyczne w – omawia działalność Polsce przygotowywały się NSZZ „Solidarność” w do konfrontacji siłowej z okresie tzw. karnawału
opozycją „Solidarności”
3. Stan wojenny i Wprowadzenie stanu Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
schyłek PRL wojennego – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: zamordowania – ocenia postawy Świat wobec sytuacji w terminu: stan wojenny terminów: Wojskowa Rada terminów: Tymczasowa G. Przemyka (1983) społeczeństwa wobec Polsce – zna daty: wprowadzenia Ocalenia Narodowego Komisja Koordynacyjna – identyfikuje postać: stanu wojennego Reakcja społeczeństwa stanu wojennego (12/13 (WRON), ZOMO, NSZZ „Solidarność”, Kornela Morawieckiego
Opozycja XII 1981), zniesienia stanu internowanie Ogólnopolskie – charakteryzuje opozycję
antykomunistyczna poza wojennego (22 VII 1983) – zna daty: pacyfikacji Porozumienie Związków antykomunistyczną w
„Solidarnością” – identyfikuje postacie: kopalni Wujek (16 XII Zawodowych (OPZZ) Polsce w latach 80. XX w.
Ostatnie lata PRL Wojciecha Jaruzelskiego, 1981), przyznania – zna daty: zawieszenia Lecha Wałęsy Pokojowej Nagrody Nobla stanu wojennego (XII – przedstawia okoliczności L. Wałęsie (1983) 1982), powstania OPZZ wprowadzenia stanu – identyfikuje postać: (1984), zamordowania ks.
wojennego w Polsce Jerzego Popiełuszki J. Popiełuszki (1984) – wskazuje wydarzenia, – charakteryzuje przebieg – identyfikuje postacie:
które doprowadziły do stanu wojennego w Polsce Grzegorza Przemyka, upadku komunizmu w – przedstawia reakcję Zbigniewa Bujaka,
Polsce społeczeństwa na stan Władysława Frasyniuka,
wojenny Bogdana Lisa
– omawia okoliczności – przedstawia reakcję zniesienia stanu świata na sytuację w wojennego w Polsce Polsce w okresie stanu
wojennego
– charakteryzuje sytuację PRL po zniesieniu stanu wojennego
TSW – Jak Początki Pomarańczowej Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Pomarańczowa Alternatywy – wyjaśnia znaczenie – zna daty: pierwszych – identyfikuje postać: – wyjaśnia, jak władze – ocenia wpływ Alternatywa Po co robić happeningi? terminu: Pomarańczowa akcji ulicznych Krzysztofa Skiby reagowały na akcje Pomarańczowej
walczyła z We Wrocławiu Alternatywa Pomarańczowej – przedstawia okoliczności Pomarańczowej Alternatywy na
komunizmem? Działalność – zna datę: szczytu Alternatywy (1981), końca powstania Pomarańczowej Alternatywy kształtowanie postaw
po Okrągłym Stole aktywności ulicznej działalności Alternatywy – omawia działalność antykomunistycznych i
Pomarańczowej Pomarańczowej – przedstawia stosunek Pomarańczowej obalenie komunizmu
Alternatywy (1988) Alternatywy (1990) Polaków do akcji Alternatyw po Okrągłym – identyfikuje postać: podejmowanych przez Stole
Waldemara Fydrycha działaczy Pomarańczowej – wyjaśnia, jakie idee Alternatywy
przyświecały Pomarańczowej Alternatywie – wymienia przykłady akcji Pomarańczowej Alternatywy
87
4. Rozpad bloku Kryzys ZSRS i zmiana Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wschodniego sytuacji międzynarodowej – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia rolę M.
Próby reform w ZSRS terminów: pierestrojka, terminów: głasnost, terminów: mudżahedini, terminów: „imperium zła”, Gorbaczowa i R. Reagana
Jesień Ludów Jesień Ludów uskorienie, aksamitna dżihad, efekt domina, pucz Janajewa w zmianie układu sił w
Rozpad ZSRS – identyfikuje postacie: rewolucja, Wspólnota Konferencja – zna daty: puczu Janajewa polityce międzynarodowej Ronalda Reagana, Michaiła Niepodległych Państw Bezpieczeństwa i (1991), rozwiązania RWPG
Gorbaczowa (WNP) Współpracy w Europie i Układu Warszawskiego
– przedstawia rolę – zna daty: obalenia (KBWE), komitety (1991)
Michaiła Gorbaczowa w komunizmu w Polsce, helsińskie, Karta 77 – identyfikuje postać:
upadku komunizmu w Bułgarii, Rumunii i na – zna daty: interwencji Giennadija Janajewa państwach bloku Węgrzech (1989-1990), zbrojnej ZSRS w – wyjaśnia, jakie były wschodniego rozpadu ZSRS (1990), Afganistanie (1979–1989), przyczyny rozwiązania
zjednoczenia Niemiec przejęcia władzy przez M. RWPG
(1990), rozwiązania ZSRS Gorbaczowa (1985), i Układu Warszawskiego (XII 1991) katastrofy w Czarnobylu – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje postacie: (1986), ogłoszenia katastrofy w Czarnobylu Václava Havla, Borysa niepodległości przez Litwę dla Europy i ZSRS
Jelcyna (1990)
– przedstawia przejawy – identyfikuje postać:
kryzysu ZSRS w latach 80. Nicolae Ceauşescu
XX w. – charakteryzuje politykę
– wymienia próby reform R. Reagana i jej wpływ na w ZSRS i określa ich skutki zmianę sytuacji
polityczne międzynarodowej
– wyjaśnia okoliczności – charakteryzuje rozpadu ZSRS wydarzenia Jesieni Ludów
w państwach bloku wschodniego
– omawia proces rozpadu ZSRS, uwzględniając powstanie niepodległych państw w Europie
5. Początek III Geneza Okrągłego Stołu Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Rzeczypospolitej Okrągły Stół – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia znaczenie obrad Wybory czerwcowe terminów: obrady terminów: Obywatelski terminów: Urząd Ochrony terminu „gruba Okrągłego Stołu dla Budowa III Okrągłego Stołu, wybory Klub Parlamentarny Państwa (UOP), linia”/„gruba kreska” i przemian politycznych w
Rzeczypospolitej czerwcowe (OKP), sejm kontraktowy, weryfikacja problem z jego Polsce
– zna daty: obrad hiperinflacja – zna daty: ponownego rozumieniem Okrągłego Stołu (II–IV – zna daty: wyboru W. zalegalizowania NSZZ – zna datę: debaty 1989), wyborów Jaruzelskiego na „Solidarność” (IV 1989), Miodowicz–Wałęsa (XI czerwcowych (4 VI 1989) prezydenta (VII 1989), przyjęcia nazwy 1988)
– identyfikuje postacie: powołania rządu T. Rzeczpospolita – identyfikuje postacie:
Lecha Wałęsy, Wojciecha Mazowieckiego (12 IX Polska (29 XII 1989) Alfreda Miodowicza,
Jaruzelskiego 1989) – identyfikuje postacie: Mieczysława Rakowskiego
– wskazuje wydarzenia, – identyfikuje postacie: Czesława Kiszczaka, które doprowadziły do Tadeusza Mazowieckiego, Leszka Balcerowicza, upadku komunizmu w Bronisława Geremka, Krzysztofa
88
Polsce Jarosława Kaczyńskiego Skubiszewskiego – podaje postanowienia i – omawia okoliczności skutki obrad Okrągłego zwołania Okrągłego Stołu
Stołu – przedstawia reformy
– prezentuje następstwa rządu T. Mazowieckiego wyborów czerwcowych
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU V ROZDZIAŁ VI: POLSKA I ŚWIAT W NOWEJ EPOCE
1. Europa po rozpadzie Europa na przełomie XX i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
ZSRS XIX wieku – zna datę: wejścia Polski, – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia rolę W. Putina w Rosja w nowej Czech i Węgier do NATO terminu: Wspólnota terminów: Euromajdan, terminu: oligarchia przywróceniu Rosji roli
rzeczywistości (1999) Niepodległych Państw rewolucja róż – zna daty: I wojny mocarstwa
Wojna w Czeczenii – identyfikuje postać: (WNP) – zna daty: wojny w czeczeńskiej (1994–1996), Wojna w Jugosławii Władimira – zna daty: powstania Jugosławii (1991–1995), II wojny czeczeńskiej
Putina Wspólnoty Niepodległych ludobójstwa w Srebrenicy (1999–2009), wojny o – wyjaśnia okoliczności Państw (1991), (1995), porozumienia w Osetię Południową (2008) wstąpienia Polski, Czech i pomarańczowej rewolucji Dayton (XI 1995), – identyfikuje postacie:
Węgier do NATO (2004), rozpadu rewolucji róż (2004), Dżochara
Jugosławii (1991–1992) Euromajdanu Dudajewa, Ramzana – identyfikuje postacie: (2013/2014) Kadyrowa
Billa Clintona, Borysa – identyfikuje postacie: – charakteryzuje sytuację Jelcyna Aleksandra Łukaszenki, polityczną na Kaukazie i w – charakteryzuje rządy W. Wiktora Naddniestrzu
Putina w Rosji Janukowycza, Wiktora – wymienia problemy, z Juszczenki, Micheila jakimi spotkały się Saakaszwilego podczas transformacji – omawia proces ustrojowej kraje demokratyzacji Ukrainy i
postsowieckie Gruzji
– prezentuje skutki – przedstawia przyczyny i rozpadu Jugosławii skutki wojen w byłej
Jugosławii i Czeczenii
TSW – Terroryzm w Pierwsze zamachy Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
walce o niepodległość Śmierć w teatrze – wyjaśnia znaczenie – zna datę: zamachu na – zna datę: zamachu w – zna datę: pierwszego – ocenia postawy Atak na szkołę terminu: terroryzm szkołę w Biesłanie (2004) teatrze na Dubrowce ataku terrorystycznego w bojowników czeczeńskich
– wyjaśnia przyczyny – wymienia przykłady (2002) Rosji przeprowadzonego i postawę władz rosyjskich
narodzin terroryzmu zamachów – identyfikuje postać: przez bojowników wobec problemu
czeczeńskiego terrorystycznych Szamila Basajewa czeczeńskich (1995) czeczeńskiego
organizowanych przez – opisuje przebieg – identyfikuje postać:
bojowników czeczeńskich zamachu na teatr na Wiktora – omawia skutki społeczne Dubrowce Czernomyrdina
i polityczne zamachów – przedstawia przyczyny, – omawia przebieg i skutki bojowników czeczeńskich przebieg i skutki zamachu zamachu na szpital w
na szkołę w Biesłanie Budionnowsku
89
– opisuje działania władz rosyjskich skierowane przeciwko terrorystom czeczeńskim
2. Konflikty na świecie Daleki Wschód Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
po 1989 roku Kraje afrykańskie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: ludobójstwa w – ocenia problem Współczesne konflikty na terminu: Al-Kaida terminów: polityka terminów: masakra na Rwandzie (1994), terroryzmu
świecie – zna datę: ataku na World neokolonializmu, placu Tiananmen, wybuchu wojny domowej – ocenia wpływ USA na Konflikt palestyńsko- Trade Center (11 IX 2001) apartheid, Autonomia talibowie, tzw. Państwo w Jemenie (2015) sytuację polityczną
izraelski – identyfikuje postać: Palestyńska Islamskie – identyfikuje postać: współczesnego świata
Wojna z terroryzmem George’a W. Busha – zna datę: inwazji USA na – zna daty: porozumienia Baszara al-Asada – wyjaśnia przyczyny i Irak (2003) izraelsko-palestyńskiego – wyjaśnia, dlaczego skutki wojny z – identyfikuje postacie: w Oslo (1993), masakry na manifestacja chińskich terroryzmem po 2001 r. Osamy bin Ladena, placu Tiananmen (VI studentów w 1989 r.
– przedstawia przyczyny Saddama Husajna 1989), wybuchu wojny w zakończyła się dominacji USA we – wyjaśnia, na czym polega Syrii (2011), aneksji niepowodzeniem współczesnym świecie polityka neokolonializmu i Krymu (2014) – wyjaśnia, jakie są
jakie niesie za sobą skutki – identyfikuje postacie: przyczyny współczesnych – przedstawia przyczyny i Nelsona Mandeli, Jasira konfliktów w Afryce charakter wojny w Iraku Arafata, Icchaka Rabina,
– omawia zjawisko Szimona terroryzmu islamskiego Peresa
– przedstawia rozwój gospodarczy Chin i Japonii w drugiej połowie XX w.
3. Polska w latach 90. XX Reformy gospodarcze Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wieku Koszty społeczne – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia przemiany transformacji ustrojowej terminów: gospodarka terminów: plan terminu: „wojna na górze” terminu: popiwek polityczne i gospodarcze w Rozpad obozu wolnorynkowa, Balcerowicza, bezrobocie, – zna daty: początku – zna datę: rozwiązania Polsce po 1989 r.
solidarnościowego prywatyzacja pluralizm polityczny „wojny na górze” (1990), PZPR (I 1990) Sytuacja wewnętrzna – zna datę: uchwalenia – zna daty: wdrożenia uchwalenia małej
Polski Konstytucji RP (2 IV 1997) planu Balcerowicza konstytucji (X 1992), Konstytucja – identyfikuje postacie: (1990), wyboru L. Wałęsy noweli grudniowej (XII Rzeczypospolitej Polskiej Tadeusza Mazowieckiego, na prezydenta (XII 1990), 1989), reformy
Lecha Wałęsy, Aleksandra pierwszych w pełni administracyjnej (1997) Kwaśniewskiego, Lecha demokratycznych – identyfikuje postacie:
Kaczyńskiego wyborów do parlamentu Jana Krzysztofa – wymienia najistotniejsze (27 X 1991), wyboru A. Bieleckiego, Jarosława przemiany ustrojowe i Kwaśniewskiego na Kaczyńskiego ekonomiczne III prezydenta (1995), – omawia koszty Rzeczypospolitej wyboru L. Kaczyńskiego społeczne reform
na prezydenta (2005) gospodarczych – identyfikuje postacie: – charakteryzuje scenę Leszka Balcerowicza, Jacka polityczną pierwszych lat
90
Kuronia, Ryszarda demokratycznej Polski Kaczorowskiego – przedstawia proces – omawia założenia, budowania podstaw realizację i skutki prawnych III gospodarcze planu Rzeczypospolitej Balcerowicza
– wyjaśnia przyczyny rozpadu obozu solidarnościowego – wymienia reformy przeprowadzone pod koniec lat 90. XX w.
– omawia podstawy ustrojowe III
Rzeczypospolitej w świetle konstytucji z 1997 r.
4. Polska w NATO i EU Polityka zagraniczna Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Polska droga do UE – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia rezultaty Polskie społeczeństwo terminów: NATO, Unia terminu: referendum terminów: Trójkąt terminów: polskiego członkostwa w
wobec Unii Europejska akcesyjne Weimarski, program Środkowoeuropejskie NATO i UE
Polska w strukturach – zna daty: przyjęcia Polski – zna daty: referendum „Partnerstwo dla Pokoju” Porozumienie NATO do NATO (12 III 1999), akcesyjnego (VI 2003), – zna daty: podpisania o Wolnym Handlu Polska w wojnie z wejścia Polski do UE (1 V udziału wojsk polskich w Układu europejskiego (XII (CEFTA), grupa
terroryzmem 2004) wojnie w Afganistanie 1991), powstania Trójkąta luksemburska
– identyfikuje postać: (2002) i Iraku (2003) Weimarskiego (1991),
Aleksandra – identyfikuje postacie: wyjścia ostatnich wojsk – opisuje udział Polski w Kwaśniewskiego Bronisława Geremka, Billa rosyjskich z Polski (1993), wojnie z terroryzmem – przedstawia przyczyny i Clintona, Borysa Jelcyna podpisania protokołu
skutki przystąpienia Polski – wymienia i omawia akcesyjnego Polski do do NATO i UE etapy integracji Polski z Paktu
– wymienia korzyści, jakie UE Północnoatlantyckiego przyniosła Polsce – przedstawia postawy (1997), podpisania integracja z UE oraz Polaków wobec problemu Traktatu nicejskiego wejście do NATO integracji Polski z UE (2000)
– omawia konsekwencje – identyfikuje postać:
członkostwa Polski w Włodzimierza
NATO Cimoszewicza
– określa główne kierunki polskiej polityki zagranicznej – wymienia i omawia etapy polskiej akcesji do NATO
5. Świat w erze Globalizacja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
globalizacji Rewolucja informacyjna – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia skutki zjawiska Kultura masowa terminów: internet, terminów: terminów: antyglobaliści, terminu: Dolina Krzemowa amerykanizacji kultury na
91
Globalna wioska czy telefonia komórkowa, amerykanizacja, kultura bogata Północ, biedne – omawia szanse i świecie
globalne miasto? globalizacja masowa Południe, „globalna niebezpieczeństwa dla
Współczesne migracje – wyjaśnia, jakie szanse i – opisuje przejawy wioska” człowieka, wynikające ze zagrożenia niesie za sobą globalizacji we – wymienia poglądy współczesnych zmian globalizacja współczesnym świecie przeciwników globalizacji cywilizacyjnych – omawia zalety i wady – wskazuje cechy – przedstawia skutki
nowych środków współczesnej kultury rozwoju turystyki
komunikacji masowej – omawia przyczyny,
– opisuje zjawisko kierunki i skutki ruchów amerykanizacji migracyjnych we – przedstawia współczesnym świecie konsekwencje wzrostu
poziomu urbanizacji współczesnego świata – wyjaśnia, na czym polega zjawisko przeludnienia
6. Wyzwania Problemy demograficzne Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
współczesnego świata Nierówności społeczne – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – przedstawia działania Przestępczość terminu: przeludnienie terminów: bogata Północ, terminów: Czarna Afryka, terminów: arabska wiosna, podejmowane w celu zorganizowana – wymienia najważniejsze biedne Południe Europol, efekt cieplarniany Państwo Islamskie, niwelowania problemów Zagrożenie terrorystyczne zagrożenia społeczne – wymienia problemy – określa przyczyny i protokół z Kioto demograficznych, Zagrożenia ekologiczne współczesnego świata demograficzne skutki narastania – zna daty: wejścia w życie społecznych i
współczesnego świata nierówności społecznych protokołu z Kioto (2005), ekologicznych we – wskazuje rejony świata, we współczesnym świecie arabskiej wiosny (2010– współczesnym świecie w których występują – wyjaśnia, jakie 2013)
największe nierówności zagrożenia niesie za sobą – przedstawia przyczyny i
społeczne przestępczość skutki przemian w świecie
– prezentuje zagrożenia zorganizowana arabskim w latach 2010–
ekologiczne – przedstawia działania 2013
współczesnego świata współczesnego świata na – wyjaśnia, na czym rzecz poprawy stanu polegają kontrasty ekologicznego naszej społeczne we
planety współczesnym świecie
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU VII
92