obronnej Stalina Warszawy (28 IX 1939) (6/7 IX 1939), Franciszka Dąbrowskiego, – wymienia etapy wojny – identyfikuje postacie: internowania władz Józefa Unruga, Tadeusza obronnej Polski Henryka Sucharskiego, polskich w Rumunii Kutrzeby
– wyjaśnia przyczyny Edwarda Rydza-Śmigłego, (17/18 IX 1939), – porównuje plany Polski i klęski Polski we wrześniu Stefana Starzyńskiego kapitulacji pod Kockiem Niemiec przygotowane na
1939 r. – wskazuje na mapie (6 X 1939) wypadek wojny
kierunki uderzeń armii – identyfikuje postacie: – przedstawia stosunek niemieckiej i sowieckiej Władysława Raginisa, sił ZSRS, Niemiec i Polski – charakteryzuje etapy Franciszka Kleeberga
wojny obronnej Polski – wymienia miejsca – opisuje przykłady kluczowych bitew wojny bohaterstwa polskich obronnej Polski
żołnierzy stoczonych z wojskami
– przedstawia przykłady niemieckimi i sowieckimi zbrodni wojennych – przedstawia polityczne i dokonanych przez militarne założenia planu Niemców w czasie wojny obrony Polski w 1939 r.
obronnej Polski – omawia okoliczności wkroczenia wojsk sowieckich na terytorium Polski w kontekście paktu Ribbentrop–Mołotow
2. Podbój Europy 1. Wojna Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
przez Hitlera zimowa – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia sytuację i Stalina 2. Atak III terminów: alianci, bitwa o terminu: linia Maginota terminów: wojna zimowa, terminów: Komitet Wolnej polityczną i militarną w
Rzeszy na kraje Anglię, kolaboracja – zna daty: napaści państwo marionetkowe, Francji, linia Europie w 1941 r.
skandynawskie – zna daty: ataku III niemieckiej na Danię i państwo Vichy Mannerheima 3. Agresja Rzeszy na Francję (10 V Norwegię (9 IV 1940), – zna daty: wojny – zna datę: ewakuacji niemiecka na Europę 1940), bitwy o Anglię ataku Niemiec na sowiecko-fińskiej (XI 1939 wojsk alianckich z Zachodnią (VII–X 1940) Jugosławię i Grecję (6 IV – III 1940), zajęcia Dunkierki (V–VI 1940) 4. Klęska Francji – wymienia państwa, 1941) republik bałtyckich przez – identyfikuje postacie:
5. Bitwa o Anglię które padły ofiarą agresji – identyfikuje postacie: ZSRS (VI 1940), Vidkuna Quislinga, 6. Wojna na sowieckiej oraz Winstona Churchilla, – przedstawia ekspansję Philippe’a Pétaina Bałkanach niemieckiej do 1941 r. Charles’a de Gaulle’a ZSRS w latach 1939–1941 – omawia sposób
– wskazuje na mapie – opisuje kolejne etapy przejęcia kontroli nad obszary zagarnięte przez agresji Niemiec w latach republikami bałtyckimi ZSRS i III Rzeszę do 1941 1940–1941 przez ZSRS w 1940 r.
r. – opisuje skutki bitwy o
– przedstawia cele polityki Anglię oraz omawia jej Hitlera i Stalina w Europie polityczne i militarne w latach 1939–1941 znaczenie
– przedstawia najważniejsze działania wojenne
w Europie z lat 1939–
1941
94
– wyjaśnia główne przyczyny pokonania Francji przez armię niemiecką w 1940 r.
TSW – Dlaczego 1. Jak pokonać Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Niemcy nie zdobyli flotę brytyjską? – zna datę: bitwy o Anglię – wyjaśnia znaczenie – zna daty: największego – porównuje potencjał – ocenia wkład polskich Anglii? 2. Bitwa o Anglię (VII–X 1940) terminów: operacja „Lew nalotu niemieckiego na militarny wojsk lotników w walki o Wielką
3. Pierwsza – identyfikuje postacie: morski”, Enigma Wielką Brytanię (15 IX niemieckich i brytyjskich Brytanię porażka Hitlera Adolfa Hitlera, Winstona – wskazuje wynalazki 1940), nalotu na Coventry w czasie wojny o Anglię
Churchilla techniczne, które pomogły (14 XI 1940) – wymienia cele Brytyjczykom w walce z – identyfikuje postacie
niemieckich ataków Niemcami Mariana Rejewskiego,
lotniczych na Wielką – przedstawia militarny Jerzego Różyckiego, Brytanię wkład Polaków w obronę Henryka Zygalskiego
Wielkiej Brytanii – omawia założenia niemieckiego planu inwazji na Wielką Brytanię
– wyjaśnia, jakie były przyczyny klęski Niemiec w bitwie o Anglię
3. Wojna III Rzeszy z 1. Przygotowani Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
ZSRS a do wojny – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wskazuje powody – ocenia postawę władz
2. Atak terminu: plan terminu: Wielka Wojna terminów: blokada zbliżenia Wielkiej Brytanii sowieckich w czasie
niemiecki na ZSRS „Barbarossa” Ojczyźniana Leningradu, Lend-Lease i USA do ZSRS Wielkiej Wojny
3. Wielka Wojna – zna daty: agresji Niemiec – zna datę: bitwy pod Act – przedstawia warunki Ojczyźnianej Ojczyźniana na ZSRS (22 VI 1941), Moskwą (XI–XII 1941) – zna datę: blokady prowadzenia działań
4. Stosunek bitwy pod Stalingradem – identyfikuje postać: Leningradu (1941–1944) wojennych przez Niemcy ludności ZSRS do (VIII 1942 – II 1943) Gieorgija Żukowa – identyfikuje postać: na terenie ZSRS okupanta – omawia przełomowe – wskazuje na mapie Friedricha von Paulusa – wyjaśnia przyczyny i 5. Walki o znaczenie bitwy przełomowe bitwy wojny – przedstawia przebieg okoliczności zdobycia Leningrad i Stalingrad stalingradzkiej dla Niemiec i ZSRS: pod działań wojennych na przewagi militarnej przez
przebiegu II wojny Moskwą i pod froncie wschodnim w ZSRS
światowej Stalingradem latach 1941–1943
– wyjaśnia przyczyny – charakteryzuje stosunek ataku III Rzeszy na ludności do okupanta na Związek Sowiecki zajmowanych terenach – przedstawia etapy przez Niemców wojny niemiecko- – przedstawia, w jaki sowieckiej sposób Niemcy traktowali – wyjaśnia, jakie czynniki jeńców sowieckich spowodowały klęskę
ofensywy niemieckiej na Moskwę w 1941 r.
4. Polityka okupacyjna 1. Polityka Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
95
III Rzeszy niemiecka – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia postawy wobec wobec ziem terminów: ruch oporu, terminów: pacyfikacja, terminów: „przestrzeń terminów: Babi Jar, Holokaustu
okupowanych getto, Holokaust, obóz Generalny Plan Wschodni, życiowa” (Lebensraum), Ponary, czetnicy 2. Ruch oporu w koncentracyjny gwiazda Dawida, obóz „ostateczne rozwiązanie – zna datę: wybuchu okupowanej Europie – przedstawia założenia zagłady kwestii żydowskiej”, antyniemieckiego 3. Polityka rasowej polityki – zna datę: powstania „Szoah”, „Żegota”, powstania w Paryżu (VIII niemiecka wobec Żydów hitlerowców oraz metody Generalnego Planu szmalcownicy 1942)
4. Holokaust jej realizacji Wschodniego (1942) – zna datę: konferencji w – identyfikuje postacie:
5. Postawy – identyfikuje postacie: Wannsee (I 1942) Josipa Broza-Tity, Raoula
wobec Holokaustu Adolfa Eichmanna, Ireny – identyfikuje postacie: Wallenberga, Henryka
Sendlerowej Heinricha Himmlera, Sławika,
– wymienia założenia Oskara – porównuje sytuację
niemieckiego Generalnego Schindlera ludności na terytoriach Planu Wschód – wskazuje na mapie okupowanych przez – charakteryzuje politykę obozy koncentracyjne i Niemców
okupacyjną Niemiec obozy zagłady w Europie – wymienia kraje, w – przedstawia przebieg których powstały rządy zagłady europejskich kolaborujące z Niemcami, Żydów
oraz kraje, gdzie rozwinął – omawia postawy się ruch oporu ludności ziem – wyjaśnia, jakimi okupowanych wobec sposobami ludność Holokaustu
terenów okupowanych i niemieckich agresorów niosła pomoc Żydom
– omawia bilans Holokaustu
5. Wojna poza 1. Walki w Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Europą Afryce Północnej – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia konsekwencje 2. Wojna na terminu: bitwa o Atlantyk terminów: Afrika Korps, terminów: U-Boot, terminu: operacja „Torch” włączenia się USA do Atlantyku – zna daty: ataku Japonii pakt trzech, wilcze stada, pancernik, lotniskowiec – zna datę: nalotów na wojny
3. Przystąpienie na USA (7 XII 1941), bitwy konwój, Enigma – zna daty: ataku Włoch Maltę (1940–1942) Japonii do wojny pod El Alamein (X–XI – zna daty: podpisania na Egipt (VIII 1940), – wskazuje na mapie 4. Ofensywa 1942), bitwy o Midway (VI paktu trzech (IX 1940), lądowania wojsk obszary opanowane przez
japońska w Azji 1942) bitwy na Morzu niemieckich w Afryce Japończyków
– identyfikuje postać: Koralowym (V 1942), (1941), walk o do końca 1942 r.
Franklina Delano kapitulacji wojsk włoskich Guadalcanal (VIII 1942 – – przedstawia
Roosevelta i niemieckich w Afryce (V II 1943) rozwiązania militarne,
– wymienia główne strony 1943) – identyfikuje postacie: które obie strony konfliktu w Afryce i w – identyfikuje postać: Bernarda stosowały podczas rejonie Pacyfiku oraz ich Erwina Rommla Montgomery’ego, Dwighta zmagań na Oceanie najważniejsze cele – wyjaśnia, na czym Davida Eisenhowera Atlantyckim strategiczne polegało strategiczne – przedstawia przebieg
znaczenie bitew pod El walk w Afryce Alamein i pod Midway i – charakteryzuje lokalizuje je na mapie ekspansję japońską w Azji – wyjaśnia znaczenie – omawia działania bitwy o Atlantyk dla losów wojenne na morzach i
96
II wojny światowej oceanach
6. Droga do 1. Początek Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
zwycięstwa Wielkiej Koalicji – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – przedstawia wizję 2. Bitwa na Łuku terminów: terminów: konferencja w terminów: Lend-Lease Act, terminu: operacja powojennego świata Kurskim i jej następstwa Karta atlantycka, Wielka Teheranie, operacja konferencja „Bagration” zarysowaną
3. Walki na Koalicja, Wielka Trójka „Overlord” w Casablance, operacja – identyfikuje postać: w Karcie atlantyckiej przez Sycylii i we Włoszech – zna datę: podpisania – zna daty: bitwy na Łuku „Market Garden”, linia Clausa von Stauffenberga przywódców USA 4. Konferencja w Karty atlantyckiej (14 VIII Kurskim (VII 1943), Gustawa – przedstawia przyczyny, i Wielkiej Brytanii Teheranie 1941 r.) konferencji w Teheranie – zna daty: konferencji w okoliczności i skutki
5. Otwarcie – identyfikuje postacie: (XI–XII 1943), lądowania Casablance (I 1943), zamachu na Hitlera drugiego frontu w Józefa Stalina, Franklina wojsk alianckich na Sycylii ofensywy Armii – charakteryzuje Europie Delano Roosevelta, (VII 1943), bitwy o Monte Czerwonej na froncie założenia polityki
Winstona Churchilla Cassino (V 1944), operacji wschodnim (VI 1944), zagranicznej wielkich – wyjaśnia genezę „Overlord” (6 VI 1944) zamachu na A. Hitlera (VII mocarstw w czasie II powstania i cele Wielkiej – przedstawia decyzje 1944), bitwy pod Falaise wojny światowej
Koalicji podjęte podczas obrad (VIII 1944)
Wielkiej Trójki w – identyfikuje postacie:
Teheranie Dwighta Eisenhowera,
– wyjaśnia, na czym Stanisława Maczka polegało strategiczne – przedstawia etapy znaczenie bitew i operacji formowania się Wielkiej militarnych na froncie Koalicji antyhitlerowskiej wschodnim i zachodnim w – przedstawia decyzje latach 1943–1944 podjęte pod-czas
konferencji w Casablance – opisuje walki na froncie zachodnim i we Włoszech w latach 1943–1944
Koniec II wojny 1. Ład jałtański Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: – ocenia założenia ładu
światowej 2. Koniec wojny – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: bitwy na jałtańskiego
w Europie terminu: terminów: operacja terminów: Wał Pomorski, Morzu Filipińskim (VI – ocenia decyzję
3. Walki na ład jałtański berlińska, bezwarunkowa taktyka „żabich skoków” 1944), Amerykanów o użyciu
Dalekim Wschodzie – zna daty: konferencji kapitulacja, kamikadze – zna daty: bitwy o Iwo – charakteryzuje bomby atomowej 4. Kapitulacja jałtańskiej (4–11 II 1945), – zna daty: operacji Jimę (II–III 1945), założenia polityki przeciwko Japonii Japonii bezwarunkowej berlińskiej (IV 1945), zdobycia Berlina (2 V zagranicznej wielkich
kapitulacji III Rzeszy (8/9 zrzucenia bomb 1945), mocarstw w czasie II V 1945) atomowych na Hiroszimę i – identyfikuje postać: wojny światowej – identyfikuje postacie: Nagasaki (6 i 9 VIII 1945), Douglasa MacArthura – wyjaśnia, w jakich Józefa Stalina, Franklina bezwarunkowej – charakteryzuje działania okolicznościach nastąpiła Delano Roosevelta, kapitulacji Japonii (2 IX na froncie wschodnim, kapitulacja III Rzeszy
Winstona Churchilla 1945) zachodnim i na Pacyfiku w
– przedstawia decyzje – przedstawia wielkie latach 1944-1945 podjęte podczas operacje strategiczne na – omawia metody konferencji jałtańskiej froncie wschodnimi prowadzenia walki w
zachodnim rejonie Azji i Pacyfiku oraz
97
– omawia okoliczności przedstawia ich skutki kapitulacji Japonii
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU I
ROZDZIAŁ II: POLACY PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ
1. Dwie okupacje 1. Podział ziem Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polskich – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – porównuje i ocenia 2. Okupacja terminów: Generalne terminów: traktat o terminów: volksdeutsch, terminu: operacja okupacyjną politykę
niemiecka Gubernatorstwo, granicach „gadzinówka”, Akcja „Tannenberg” władz niemieckich i
3. Terror wysiedlenia, deportacja, i przyjaźni, łapanka, Specjalna „Kraków”, – zna daty: wyborów do sowieckich wobec hitlerowski sowietyzacja volkslista, akcja AB granatowa policja, zgromadzeń na Kresach polskiego społeczeństwa 4. Okupacja – wskazuje na mapie – zna daty: podpisania Pawiak, paszportyzacja (X 1939), deportacji
sowiecka tereny pod okupacją traktatu o granicach i – zna daty: Akcji Polaków w głąb ZSRS (II, 5. Deportacje w niemiecką i sowiecką przyjaźni (28 IX 1939), Specjalnej „Kraków” (XI IV i VI 1940 oraz V/VI głąb ZSRS – charakteryzuje główne akcji AB (V–VI 1940), 1939), paszportyzacji 1941)
cele niemieckiej i zbrodni katyńskiej (IV–V (1940) – przedstawia zmiany sowieckiej polityki 1940) – identyfikuje postać: terytorialne na ziemiach
okupacyjnej – wskazuje na mapie Hansa Franka polskich pod okupacją
miejsca masowych – przedstawia i – przedstawia deportacji egzekucji Polaków pod porównuje politykę Polaków w głąb ZSRS okupacją niemiecką oraz okupanta niemieckiego na
zsyłek i kaźni ludności ziemiach wcielonych do polskiej w ZSRS III Rzeszy i w Generalnym – podaje przykłady Gubernatorstwie terroru niemieckiego i – charakteryzuje życie sowieckiego codzienne w kraju pod – wyjaśnia, jaki cel okupacją niemiecką na zamierzali zrealizować przykładzie Warszawy Niemcy, mordując
polską inteligencję – omawia okoliczności i przebieg zbrodni katyńskiej
2. Władze polskie na 1. Powstanie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
uchodźstwie polskiego rządu na – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna datę: ewakuacji – wyjaśnia znaczenie – ocenia znaczenie układu emigracji terminu: rząd terminów: układ armii Andersa na Bliski terminu: Rada Narodowa Sikorski–Majski dla
2. Stosunki emigracyjny Sikorski–Majski, armia Wschód (VIII 1942) RP sprawy polskiej w czasie
polsko-sowieckie – identyfikuje postać: Andersa, sprawa – identyfikuje postać: – omawia losy polskich II wojny światowej 3. Armia Polska w Władysława Sikorskiego katyńska, katastrofa Kazimierza żołnierzy internowanych
ZSRS – przedstawia gibraltarska Sosnkowskiego po klęsce wrześniowej
4. Sprawa okoliczności powstania – zna daty: powstania – przedstawia
katyńska polskiego rządu rządu emigracyjnego (IX okoliczności podpisania 5. Śmierć emigracyjnego 1939), układu Sikorski– układu Sikorski–Majski
98
Sikorskiego – wyjaśnia, jakie Majski (30 VII 1941), – opisuje okoliczności znaczenie miała zerwania stosunków wyjścia z ZSRS Armii działalność rządu rządu emigracyjnego z Polskiej gen. Władysława emigracyjnego dla ZSRS (25 IV 1943), Andersa
Polaków w kraju i na katastrofy gibraltarskiej – omawia polityczne
uchodźstwie (4 VII 1943) skutki katastrofy
– identyfikuje postacie: gibraltarskiej
Władysława – przedstawia tworzące Raczkiewicza, się w ZSRS i w kraju pod Władysława Andersa, okupacją ośrodki Stanisława Mikołajczyka przyszłych polskich – omawia postanowienia władz komunistycznych układu Sikorski–Majski
– przedstawia
okoliczności formowania się Armii Polskiej w ZSRS – wyjaśnia przyczyny zerwania przez ZSRS stosunków dyplomatycznych z polskim rządem emigracyjnym w Londynie
3. Polskie Państwo 1. Początki Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Podziemne działalności – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie konspiracyjnej terminów: Polskie terminów: Związek Walki terminów: partyzantka terminów: Polityczny
2. Powstanie Państwo Podziemne, Zbrojnej (ZWZ), Hubala, Służba Komitet
Armii Krajowej Armia Krajowa (AK) Delegatura Rządu RP na Zwycięstwu Polski (SZP), Porozumiewawczy (PKP), 3. Działalność – zna datę: powstania AK Kraj, Rada Jedności cichociemni, Kedyw, akcja Narodowa Organizacja
ZWZ-AK (14 II 1942) Narodowej (RJN), Szare scaleniowa Wojskowa, Bataliony
4. Polityczne – identyfikuje postacie: Szeregi, mały sabotaż, – zna daty: powstania SZP Chłopskie, Narodowe Siły podziały polskiego Stefana Roweckiego ps. dywersja (IX 1939), ZWZ (XI 1939) Zbrojne, Gwardia podziemia Grot, Tadeusza – zna datę: powstania – identyfikuje postacie: Ludowa, Armia Ludowa 5. Polskie Komorowskiego ps. Bór Delegatury Rządu RP na Henryka Dobrzańskiego, (AL)
Państwo Podziemne – wymienia sfery Kraj (XII 1940) Jana Karskiego, Jana – zna daty: akcji pod działalności Polskiego – identyfikuje postacie: Nowaka-Jeziorańskiego Arsenałem (1943),
Państwa Podziemnego Kazimierza – omawia proces zamachu na F. Kutscherę
– wyjaśnia, jaką rolę Sosnkowskiego, Jana budowania struktur (II 1944)
odgrywała Armia Bytnara ps. Rudy wojskowych Polskiego – identyfikuje postacie:
Krajowa – wskazuje na mapie Państwa Podziemnego Michała
Karaszewicza-rejony – wyjaśnia, na czym Tokarzewskiego, Cyryla
najintensywniejszej polegała akcja scaleniowa Ratajskiego, Franza działalności polskiej – wymienia najważniejsze Kutschery partyzantki akcje zbrojne ZWZ-AK – charakteryzuje – przedstawia struktury – charakteryzuje działalność partyzantki Polskiego Państwa działalność polskich partii majora Hubala Podziemnego politycznych w okresie – omawia strukturę i
99
– omawia rolę Rady okupacji działalność Szarych Jedności Narodowej w – przedstawia działalność Szeregów
strukturach Polskiego Delegatury Rządu na Kraj – wyjaśnia, w jaki sposób
Państwa Podziemnego rząd emigracyjny
– wyjaśnia, na czym utrzymywał kontakty z
polegała działalność krajem pod okupacją
Delegata Rządu na Kraj
TSW – Zbrojne akcje 1. Akcja pod Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polskiego ruchu oporu Arsenałem – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna datę: decyzji AK o – ocenia zaangażowanie 2. Akcja „Główki” terminu: akcja pod terminów: zamach na F. terminów: przejściu od biernego młodych ludzi w walce z
Arsenałem Kutscherę, sabotaż, akcja pod Arsenałem oporu do ograniczonej okupantem – zna datę: akcji pod dywersja, Kedyw („Meksyk II”), akcja walki z okupantem
Arsenałem (III 1943) – zna datę: zamachu na „Główki” (1942)
– identyfikuje postać: Jana Franza Kutscherę (II – identyfikuje postać: – omawia przebieg
Bytnara ps. Rudy 1944) Emila Fieldorfa ps. Nil zamachu na F. Kutscherę
– przedstawia przyczyny i – identyfikuje postacie: – przedstawia metody skutki akcji pod Tadeusza Zawadzkiego działalności Kedywu
Arsenałem ps. Zośka, Franza – omawia przebieg akcji
Kutschery pod Arsenałem
– przedstawia przyczyny i skutki zamachu na F.
Kutscherę
– wyjaśnia, jakie represje spotkały Polaków za przeprowadzenie akcji pod Arsenałem
4. Społeczeństwo 1. Niemiecki Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polskie pod okupacją terror – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wymienia znaczenie – zna daty: zamordowania – ocenia postawy 2. Postawa terminów: łapanka, terminów: Generalny Plan terminów: kontyngent, rodziny Ulmów (24 III Polaków wobec polityki
Polaków wobec okupacji Holokaust, getto Wschód, Rada Pomocy czarny rynek, Żydowska 1944) okupantów
3. Zagłada – wymienia postawy Żydom „Żegota”, Organizacja Bojowa – identyfikuje postać: – ocenia postawy polskich Żydów Polaków wobec polityki Sprawiedliwy wśród (ŻOB), szmalcownik, Stepana Bandery Polaków wobec 4. Powstanie w okupanta niemieckiego Narodów Świata, rzeź Ukraińska Powstańcza – opisuje przebieg Holokaustu getcie warszawskim – przedstawia metody wołyńska Armia (UPA), czystki powstania w getcie
5. Polacy wobec eksterminacji narodu – zna daty: powstania etniczne warszawskim
Holokaustu żydowskiego Generalnego Planu – zna daty: decyzji o – przedstawia stosunek
6. Rzeź wołyńska Wschód (1942), wybuchu przeprowadzeniu państw zachodnich do
powstania w getcie Holokaustu (1942), Holokaustu warszawskim (19 IV początku wysiedleń na
1943), rzezi wołyńskiej Zamojszczyźnie (XI
(1943) 1942), tzw. krwawej
– identyfikuje postacie: niedzieli (11 VII 1943) Marka Edelmana, Ireny – identyfikuje postacie:
Sendlerowej, Józefa i Władysława
Wiktorii Ulmów Bartoszewskiego, Zofii – przedstawia założenia Kossak-Szczuckiej,
100
Generalnego Planu Witolda Pileckiego, Jana
Wschód Karskiego
– wyjaśnia, w jakim celu – omawia wysiedlenia na okupanci prowadzili Zamojszczyźnie i ich walkę z polską kulturą skutki
– charakteryzuje warunki życia w getcie
– opisuje postawy Polaków wobec Holokaustu
– przedstawia przyczyny i przebieg konfliktu polsko-ukraińskiego na Kresach Wschodnich
5. Plan „Burza” i 1. Plan „Burza” i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
powstanie jego przebieg – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje postać: – ocenia decyzję władz warszawskie 2. Przyczyny terminu: terminu: plan „Burza”, terminu: operacja „Ostra Ericha von dem Bacha- polskiego podziemia
wybuchu powstania godzina „W” zrzuty Brama” Zelewskiego dotyczącą wybuchu
warszawskiego – zna czas trwania – zna daty: opracowania – zna daty: operacji „Ostra – omawia okoliczności powstania, uwzględniając
3. Wybuch powstania planu „Burza” Brama” (VII 1944) polityczne i militarne, sytuację międzynarodową
powstania warszawskiego (1 VIII–2 (1943/1944) – identyfikuje postać: które wpłynęły na i wewnętrzną
4. Walki X 1944) – identyfikuje postać: Antoniego Chruściela ps. podjęcie decyzji o – ocenia postawę
powstańcze – przedstawia przyczyny i Tadeusza Monter wybuchu powstania w aliantów zachodnich i
5. Upadek i skutki opisuje skutki powstania Komorowskiego ps. Bór, – opisuje realizację planu Warszawie ZSRS wobec powstania
powstania warszawskiego Leopolda Okulickiego „Burza” na Kresach warszawskiego
– przedstawia założenia Wschodnich
planu „Burza” – przedstawia sytuację w – charakteryzuje etapy Warszawie w przededniu przebiegu powstania powstania i opisuje jej warszawskiego wpływ na bezpośrednią
decyzję wydania rozkazu o wybuchu powstania – omawia postawę wielkich mocarstw wobec powstania
warszawskiego
6. Polacy 1. Armia Polska Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
w koalicji anty- we Francji – wyjaśnia znaczenie – zna daty: walk o Narwik – zna daty: powstania – identyfikuje postacie: – ocenia udział Polaków hitlerowskiej 2. Polskie Siły terminu: Polskie Siły (V 1940), walk o Tobruk armii gen. Z. Berlinga w Zygmunta Szyszko- w walkach na frontach II
Zbrojne w Wielkiej Zbrojne na Zachodzie (VIII – XII 1941), walk o ZSRS (V 1943), bitwy pod Bohusza, Karola wojny światowej Brytanii – wymienia i wskazuje na Monte Cassino (V 1944), Falaise (VIII 1944), bitwy Świerczewskiego
3. Polacy podczas mapie miejsca bitwy pod Lenino (X pod Arnhem (IX 1944) – charakteryzuje proces walk w Europie najważniejszych bitew II 1943) – identyfikuje postacie: formowania się polskich Zachodniej wojny światowej z – identyfikuje postać: Stanisława Maczka, oddziałów wojskowych 4. Wojsko Polskie udziałem Polaków (walki Władysława Andersa Stanisława we Francji
w ZSRS o Narwik, bitwa o Anglię, – wymienia polskie Sosabowskiego,
101
oblężenie Tobruku, Monte formacje wojskowe Zygmunta Berlinga Cassino, Arnhem) uczestniczące w – opisuje szlak bojowy
najważniejszych bitwach polskich jednostek II wojny światowej wojskowych walczących
na lądzie, na morzu i w powietrzu na wszystkich frontach II wojny światowej
7. Sprawa polska pod 1. Polska lubelska Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
koniec wojny 2. Jałta a sprawa – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje postacie: – ocenia stosunek wielkich polska terminów: Manifest terminów: Polska Partia terminów: Krajowa Rada Iwana Sierowa, Jana mocarstw do sprawy 3. Represje wobec PKWN, Polska lubelska, Robotnicza (PPR), proces Narodowa (KRN), Stanisława Jankowskiego, polskiej
Polskiego Państwa Tymczasowy Rząd szesnastu Niepodległość („NIE”) Kazimierza Pużaka
Podziemnego Jedności Narodowej – zna daty: powstania – zna daty: powołania – wyjaśnia, w jaki sposób 4. Tymczasowy (TRJN) PPR (1942), konferencji KRN (31 XII 1943/1 I decyzje Wielkiej Trójki w Rząd Jedności Narodowej – zna daty: ogłoszenia w Teheranie (1943), 1944), powstania Rządu Teheranie
Manifestu PKWN (22 VII konferencji w Jałcie (II Tymczasowego łamały postanowienia 1944), powstania TRJN 1945), procesu szesnastu Rzeczypospolitej Polskiej Karty atlantyckiej
(VI 1945) (VI 1945), (XII 1944), rozwiązania – omawia postawy
– wyjaśnia, w jakich – identyfikuje postacie: AK (19 I 1945) działaczy Polskiego okolicznościach Stanisława Mikołajczyka, – identyfikuje postacie: Państwa Podziemnego komuniści przejęli władzę Leopolda Okulickiego, Edwarda Osóbki- wobec reżimu
w Polsce Bolesława Bieruta -Morawskiego, Augusta komunistycznego
– omawia okoliczności i – wymienia Emila Fieldorfa ps. Nil skutki powstania TRJN postanowienia – podaje przejawy
konferencji w Teheranie i zależności powojennej w Jałcie dotyczące sprawy Polski od ZSRS
Polski – opisuje metody represji
– przedstawia zastosowane przez najważniejsze etapy komunistów wobec procesu przejmowania Polskiego Państwa władzy w Polsce przez Podziemnego komunistów
– przedstawia metody działania polskich komunistów w celu przejęcia władzy w państwie
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU II
ROZDZIAŁ III: ŚWIAT PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
1. Powojenny podział 1. Skutki II wojny Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
świata światowej – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia, dlaczego – ocenia znaczenie
2. Konferencja w terminów: Organizacja terminów: układ terminów: plan Marshalla państwa Europy powstania ONZ i NATO Poczdamie Narodów Zjednoczonych, dwubiegunowy, procesy (Europejski Plan Wschodniej nie
102
3. Procesy Karta Narodów norymberskie, Rada Odbudowy), skorzystały
norymberskie Zjednoczonych Bezpieczeństwa ONZ, denazyfikacja, z planu Marshalla
4. Powstanie ONZ – zna daty: podpisania Zgromadzenie Ogólne demilitaryzacja, – wyjaśnia, w jaki sposób 5. Plan Marshalla Karty Narodów ONZ, sekretarz generalny dekartelizacja, zrealizowano w
6. Okupacja Zjednoczonych (VI 1945), ONZ, Powszechna demokratyzacja Niemczech zasadę
Niemiec konferencji poczdamskiej deklaracja praw – zna daty: ogłoszenia czterech D
(VII–VIII 1945) człowieka, strefa planu Marshalla (VI 1947) – porównuje politykę – identyfikuje postacie: okupacyjna – identyfikuje postacie: państw zachodnich i ZSRS Józefa Stalina, Harry’ego – zna daty: konferencji Clementa Attlee, George’a wobec Niemiec pod
Trumana założycielskiej ONZ (IV Marshalla okupacją
– wymienia 1945), I procesu – wskazuje na mapie
postanowienia norymberskiego (XI 1945 państwa, które konferencji w Poczdamie – X 1946), uchwalenia przyjęły pomoc USA w – przedstawia cele ONZ Powszechnej deklaracji ramach planu Marshalla
praw człowieka (1948) – przedstawia polityczne – wskazuje na mapie skutki II wojny światowej podział Europy na blok – wyjaśnia przyczyny zachodni i wschodni dominacji USA i ZSRS – przedstawia bilans II w powojennym świecie wojny światowej
dotyczący strat ludności i zniszczeń
– omawia strukturę ONZ i jej działalność w okresie powojennym
– opisuje politykę zwycięskich mocarstw wobec Niemiec
2. Początek zimnej 1. Ekspansja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wojny komunizmu w Europie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje postać – ocenia politykę ZSRS
2. Doktryna terminów: żelazna terminów: doktryna terminów: Bizonia, Waltera Ulbrichta wobec państw Europy
Trumana kurtyna, zimna wojna, Trumana, blokada Berlina powstanie berlińskie – wyjaśnia genezę Środkowo-Wschodniej
3. Kryzys mur berliński Zachodniego, NATO – zna daty: przemówienia blokady Berlina – ocenia politykę państw
berliński – zna daty: – zna daty: ogłoszenia W. Churchilla w Fulton Zachodniego okupacyjnych wobec
4. Powstanie proklamowania RFN (IX doktryny Trumana (III (III 1946), powstania – podaje przyczyny Niemiec NATO 1949), powstania NRD (X 1947), blokady Berlina Bizonii (1947), powołania wybuchu powstania
5. Powstanie 1949), budowy muru Zachodniego (VI 1948–V Trizonii (1949), berlińskiego
berlińskie berlińskiego (1961) 1949), powstania NATO powstania berlińskiego – omawia różnice między
6. Powstanie – identyfikuje postać: (1949) (VI 1953) państwami niemieckimi
dwóch państw Harry’ego Trumana – identyfikuje postać: – wskazuje na mapie niemieckich – wskazuje na mapie Konrada Adenauera podział Niemiec na strefy 7. Budowa muru terytorium RFN i NRD – wskazuje na mapie okupacyjne
berlińskiego – wyjaśnia, czym była żelazną kurtynę – przedstawia proces zimna wojna – przedstawia sposób powstania dwóch państw – przedstawia przyczyny przejmowania władzy niemieckich
powstania dwóch państw przez komunistów w
niemieckich państwach Europy
103
Środkowo-Wschodniej – wyjaśnia, w jaki sposób doktryna Trumana miała powstrzymać rosnące wpływy komunistów na świecie
– wskazuje okoliczności powstania NATO – opisuje okoliczności budowy muru berlińskiego
TSW – Historia muru 1. Miasto Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
berlińskiego podzielone żelazną – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje postać: – identyfikuje postacie: – wyjaśnia znaczenie – ocenia znaczenie, jakie
kurtyną terminu: mur berliński Helmuta Kohla Johna Fitzgeralda terminu: Checkpoint dla podzielonego Berlina
2. Ucieczka do – zna daty: rozpoczęcia – wyjaśnia, jaką rolę w Kennedy’ego, Ronalda Charlie miały wizyty
lepszego świata budowy muru propagandzie Reagana – zna daty: śmierci prezydentów USA J.F.
3. Solidarni z berlińskiego (VIII 1961), komunistycznej odgrywał pierwszej ofiary (VIII Kennedy’ego i R. Reagana
berlińczykami zburzenia muru mur berliński 1961) przy próbie
4. Upadek muru berlińskiego (XI 1989), – wyjaśnia, dlaczego przekroczenia muru
zjednoczenia Niemiec ludzie uciekali do Berlina berlińskiego, wydarzeń
(1990) Zachodniego przy Checkpoint Charlie
– wymienia przyczyny (1961)
zbudowania muru – opisuje, jak budowano
berlińskiego mur berliński
– omawia okoliczności – wyjaśnia, w jaki sposób
upadku muru opinia międzynarodowa
berlińskiego zareagowała na budowę
muru berlińskiego
3. Za żelazną kurtyną 1. ZSRS po II Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wojnie światowej – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie
-2. Kraje terminów: kraje terminów: odwilż, tajny terminów: Rada terminów:
demokracji ludowej demokracji ludowej, referat Chruszczowa, Wzajemnej Pomocy żdanowszczyzna, 3. Odwilż w bloku powstanie węgierskie destalinizacja, Układ Gospodarczej (RWPG) Kominform
wschodnim – zna datę: wybuchu Warszawski – zna daty: powstania – zna daty: powstania
4. Powstanie powstania węgierskiego – zna daty: śmierci J. RWPG (1949), Kominformu (IX 1947),
węgierskie (X 1956) Stalina (5 III 1953 r.), wkroczenia Armii – identyfikuje postać:
5. Polityka – omawia cechy powstania Układu Czerwonej na Węgry (XI Andrieja Żdanowa
odprężenia charakterystyczne Warszawskiego (1955), 1956), końca okresu – charakteryzuje i państw demokracji XX Zjazdu KPZR (II 1956) odprężenia między porównuje sytuację ludowej – identyfikuje postać: Wschodem a Zachodem społeczno-polityczną w – wymienia przyczyny i Nikity Chruszczowa (1960) ZSRS po zakończeniu II skutki powstania – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje postacie: wojny światowej węgierskiego w 1956 r. śmierci Stalina dla Josipa Broza-Tity, i po śmierci Stalina
przemian w ZSRS i Ławrientija Berii, Imre krajach demokracji Nagya
ludowej – wyjaśnia, w jakich
104
– omawia przejawy okolicznościach doszło do odwilży w ZSRS konfliktu między – przedstawia ZSRS a komunistycznymi najważniejsze tezy władzami Jugosławii referatu N. Chruszczowa – charakteryzuje sposób na XX Zjeździe KPZR i sprawowania władzy konsekwencje i prowadzoną politykę wygłoszenia tego przez N. Chruszczowa przemówienia – przedstawia przebieg – omawia okoliczności powstania węgierskiego z powstania i znaczenie 1956 r.
Układu Warszawskiego – wymienia przejawy odprężenia w relacjach międzynarodowych w latach 1953–1960
4. Daleki Wschód po II 1. Wojna domowa Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wojnie w Chinach – zna datę: wojny w Korei – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia następstwa
światowej 2. Polityka (1950–1953) terminów: Wielki Skok, terminów: Kuomintang, terminów: Czerwona procesu dekolonizacji
wewnętrzna Mao – wskazuje na mapie rewolucja kulturalna reedukacja Gwardia (hunwejbini), Zedonga Koreę, Wietnam i Chiny – zna daty: wojny – zna daty: powstania Czerwona książeczka
3. Wojna – wymienia domowej w Chinach Chińskiej Republiki – zna daty: rozejmu w
koreańska komunistyczne kraje (1946–1949), początku Ludowej (X 1949), Panmundżonie (1953) 4. Klęska Francji Dalekiego Wschodu Wielkiego Skoku (1958), proklamowania Republiki – opisuje komunistyczne w Indochinach – omawia przyczyny i rewolucji kulturalnej Chińskiej (1949), bitwy reżimy w Chinach i Korei
skutki konfliktów w Azji (1966–1968) pod Dien Bien Phu (1954) Północnej,
w czasie zimnej wojny – identyfikuje postacie: – identyfikuje postacie: szczególnie uwzględniając Mao Zedonga, Kim Ir Czang Kaj-szeka, stosunek władzy do Sena, Ho Szi Mina Douglasa MacArthura jednostki
– omawia sposoby – przedstawia przyczyny i – przedstawia rywalizację realizacji i skutki tzw. skutki wojny domowej w USA i ZSRS podczas wojny Wielkiego Skoku w Chinach po II wojnie w Korei
Chinach światowej
– wyjaśnia, w jaki sposób – opisuje skutki polityki przebiegała rewolucja gospodarczej i kulturalnej kulturalna w Chinach Mao Zedonga
– opisuje proces dekolonizacji Indochin
5. Rozpad systemu 1. Przyczyny Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
kolonialnego rozpadu systemu – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: wojny w – przedstawia kolonialnego terminów: dekolonizacja, terminów: metoda tzw. terminów: Indyjski Algierii (1954–1962), najważniejsze skutki 2. Powstanie Indii Trzeci Świat biernego oporu, Rok Kongres Narodowy, Liga wojny w Biafrze (1967) polityczne i gospodarcze
i Pakistanu – wskazuje przyczyny Afryki Muzułmańska, – identyfikuje postać: procesu dekolonizacji
3. Konflikt rozpadu systemu – zna datę: Roku Afryki Organizacja Jedności Charles’a de Gaulle’a – ocenia rolę Mahatmy indyjsko-pakistański kolonialnego (1960) Afrykańskiej (OJA), Ruch – charakteryzuje konflikty Gandhiego w procesie