Wielkie jubileusze i rocznice

Duszpasterstwo w parafii św. Anny w okresie międzywojennym ożywiały jeszcze wielkie jubileusze obchodzone w całym Kościele. Jednym z nich był Rok Święty. Za początek tych obchodów uważa się rok 1300. Wów-czas to papież Bonifacy VIII pomnożył odpusty i wyznaczył jako miejsce pielgrzymek i zyskiwania odpustów nie tylko bazylikę św. Piotra, ale też św. Pawła – jako dwóch głównych fundatorów Kościoła. Papież Paweł II w bulli Ineffabile providentia z 1470 ustalił obchody Roku Świętego na co 25 lat48. W okresie międzywojennym „Święty Rok Jubileuszowy”, zwany także „Miłościwym latem”, przypadał tylko raz – w 1925 roku. Rozpo-czął go uroczystym otwarciem bram świętych w bazylice watykańskiej papież Pius XI w czasie pierwszych nieszporów z uroczystości Bożego Narodzenia, a więc 24 grudnia 1924 roku49. Rok Święty trwał w Rzy-mie do Wigilii Bożego Narodzenia następnego roku, po czym przez kolejny rok obchodzony był w całym świecie katolickim.

W 1929 roku papież Pius XI obchodził swoje złote gody kapłaństwa. W całym katolickim świecie urządzane były z tego powodu różne

uro-czystości. Przybrały one szczególnie serdeczny charakter w Polsce, gdyż papieża tu pamiętano z czasów, gdy w latach 1919–1921 był nuncjuszem. „Nie będzie ani jednego stowarzyszenia katolickiego, które by złotych godów Ojca Świętego nie uczciły” – stwierdzał „Dzwon Niedzielny”50. Z okazji swoich złotych godów kapłaństwa Pius XI udzielił wszystkim wiernym nadzwyczajnego odpustu jubileuszowego. Warunkami jego uzyskania zarówno dla siebie, jak i dla dusz w czyśćcu cierpiących były: spowiedź i Komunia Święta, dwukrotne nawiedzenie w jednym i tym sa-mym lub w różnych dniach trzech kościołów wyznaczonych przez bisku-pa diecezjalnego i modlitwa w nich w intencjach Ojca Świętego. Ponadto trzeba było jeszcze zachować post przepisany i złożyć jałmużnę51. Dla

48 Leksykon liturgii, op. cit., s. 1312–1313. 49 „Dzwon Niedzielny” 1925 nr 1, s. 9. 50 „Dzwon Niedzielny” 1929 nr 5, s. 75.

dostąpienia odpustu jubileuszowego w Krakowie abp Sapieha wyznaczył jako warunek obowiązujący dwukrotne nawiedzenie bądź to w jednym i tym samym dniu, bądź to w różnych dniach trzech kościołów: kate-dry na Wawelu, kościoła Mariackiego i własnego kościoła parafialnego. Dla parafian kościoła katedralnego i Mariackiego Książę Metropolita wyznaczył jako trzeci do nawiedzenia kościół ojców dominikanów52.

Parafia św. Anny uczestniczyła bezpośrednio w jeszcze jednym wiel-kim i podniosłym wydarzeniu religijnym. Z okazji 1900-lecia ustanowie-nia Najświętszego Sakramentu i Męki Chrystusowej władze kościelne zorganizowały w Krakowie, w dniach 24–25 czerwca 1933 roku Dzień Eucharystyczny. Do udziału w nim zostali zaproszeni wierni z terenu ca-łej archidiecezji53. Uroczystości rozpoczęły się w sobotę w katedrze na Wawelu o godz. 18 nabożeństwem prowadzonym przez Księcia Metro-politę z kazaniem ks. Jana Rostworowskiego SJ54. Następnie tłumy ludu szły przez miasto, śpiewając pobożne pieśni. Wieczorem gromadzili się w kościołach, aby uczestniczyć w całonocnej adoracji Najświętszego Sa-kramentu. Adoracja odbywała się w piętnastu świątyniach krakowskich, m.in. w kolegiacie św. Anny. Kościoły te z trudem mieściły krakowian i przybyłych spoza miasta uczestników zjazdu. Porządek adoracji obej-mował kazania i pieśni. O północy we wszystkich piętnastu kościołach zostały odprawione msze święte i odbyła się wspólna Komunia Święta. W niedzielę w parafiach całej diecezji w łączności z uroczystościami

cen-tralnymi odprawiały się sumy i trwała po nich adoracja eucharystyczna55. W głównym dniu kongresu 25 czerwca o godz. 930 wyruszyła z kate-dry wawelskiej wielka procesja eucharystyczna na Rynek Główny. Pro-cesję otwierał krzyż i kompania honorowa wojska. W rozmodleniu kro-czyły parafie za parafiami w alfabetycznym porządku dekanatów, za nimi szli przedstawiciele organizacji i bractw, a wreszcie długie sze-regi duchowieństwa. Wielką procesję z Najświętszym Sakramentem

52 Odpust jubileuszowy dla krakowian, „Dzwon Niedzielny” 1929 nr 32, s. 508. 53 Do Krakowa na Dzień Eucharystyczny!, „Dzwon Niedzielny” 1933 nr 24, s. 377–378. 54 Kraków w hołdzie Bogu Eucharystycznemu, „Dzwon Niedzielny” 1933 nr 27, s. 434. 55 Przed dniem eucharystycznym w Krakowie, „Dzwon Niedzielny” 1933 nr 26, s. 413.

prowadził książę metropolita Adam Sapieha, poprzedzany przez księży biskupów Włodzimierza Jasińskiego z Sandomierza, Franciszka Lisow-skiego z Tarnowa i Stanisława Rosponda, sufragana krakowLisow-skiego. Za celebransem kroczyli przedstawiciele władz. Procesję zamykały szeregi sodalicji, inteligencji żeńskiej i męskiej. Na drzwiach głównych kościo-ła Mariackiego na wysokim rusztowaniu ustawiono ołtarz. Mszę świę-tą pontyfikalną celebrował biskup tarnowski Franciszek Lisowski, zaś kazanie o kulcie Eucharystii i jej roli w wychowaniu młodzieży wygło-sił biskup sandomierski Włodzimierz Jasiński56. Po kazaniu nastąpiła chwila uroczystego błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem stu-tysięcznej rzeszy. Całość podniosłej uroczystości zakończył śpiew hym-nu Boże coś Polskę, powierzający kraj i państwo pod opiekę Boga, oraz dziękczynne Te Deum laudamus57.

Papież Pius XI rozszerzył na cały świat katolicki, obchodzony w Rzy-mie w 1933 roku, powszechny nadzwyczajny jubileusz ku uczczeniu 1900-lecia Odkupienia. Trwał on od oktawy Wielkanocy w 1934 roku do takiej samej oktawy w 1935. Arcybiskup Adam Stefan Sapieha z upo-ważnienia Stolicy Apostolskiej określił warunki uzyskania w Krakowie odpustu jubileuszowego. Trzeba było poza obowiązującym zawsze wa-runkiem odbycia spowiedzi i przyjęcia Komunii Świętej trzykrotnie na-wiedzić każdy z czterech kościołów i odmówić tam ściśle określone mo-dlitwy przed Najświętszym Sakramentem, przed ołtarzem Chrystusa Ukrzyżowanego lub krzyżem oraz przed ołtarzem lub obrazem Matki Bożej. Tym razem w grupie kościołów jubileuszowych obok katedry wa-welskiej, kościoła Mariackiego oraz Świętych Piotra i Pawła znalazła się także kolegiata św. Anny58.

Podejmowane wysiłki duszpasterskie utrwalała praktyka kaznodziej-ska. W okresie międzywojennym w kaznodziejstwie polskim domino-wała tematyka moralna. Podkreślano potrzebę przestrzegania Dekalogu, miłość do prawdy Bożej i wierność Kościołowi, broniono małżeństwa

56 Kraków w hołdzie Bogu Eucharystycznemu, „Dzwon Niedzielny” 1933 nr 27, s. 434. 57 Ibidem, s. 435.

i rodziny, podejmowano walkę o trzeźwość narodu i wykładano naukę społeczną Kościoła. W realizacji tego widziano także prawdziwe dobro narodu polskiego. Nie pierwszy raz bowiem aspekt religijny łączył się ściśle z patriotycznym59.