• Nie Znaleziono Wyników

Wojna francusko-wietnamska (I wojna indochińska) w latach 1946-1954

Rozdział I Wietnam na drodze do I wojny indochińskiej, 1946-1954

4. Wojna francusko-wietnamska (I wojna indochińska) w latach 1946-1954

Decyzje konferencji poczdamskiej w sprawie Indochin odbiły się negatywnym echem w środowiskach dawnych kolonizatorów, którzy nie zamierzali pogodzić się z utratą strefy wpływów. W początkowym okresie dowództwo sił francuskich nie potrafiło wykrystalizować

51 P. Benken, Ofensywa Tet, 1968, Warszawa 2010, s. 31. 52 A. Dmochowski, Wietnam…, s. 20.

53 M. Pietrasiak, Problem wietnamski na forum ONZ, 1945-1977, Łódź 2002, s. 30. 54S. Zapolski, op. cit., s. 93.

55 Patrz: W. Olszewski, Historia Wietnamu, Poznań - Kraków 1991, L. Zaręba, Złota gwiazda nad Wietnamem, Warszawa 196, A. Dmochowski , Wietnam 1962 – 1975, Warszawa 2003, P. Ostaszewski Wietnam. Najdłuższy

28 odpowiedniego planu działań. Tylko jedno było wiadome - pisał gen. Jean Marchand - że należy wkroczyć i przystąpić do pacyfikacji56. Francuzi zajęli Sajgon. Sukcesem zakończyła się także współpraca z Wielką Brytania, która 6 września 1945 roku dokonała przetransportowania jednostek militarnych na wietnamski teatr działań, aby zapewnić wsparcie dla korpusu francuskiego. Dzięki temu, w relatywnie krótkim czasie udało się przejąć kontrolę nad strategicznymi obiektami tj. liniami komunikacyjnymi, szlakami lądowymi, morskimi, a tym samym terenami Wietnamu Południowego. Pomimo tego na północy nadal stacjonował chiński korpus pod dowództwem Le Huana, który w tamtym okresie liczył przeszło 130,000 żołnierzy. Siły francuskie nie były na tyle silne, aby pokonać przeciwnika.

Jedyną drogą w patowej sytuacji okazały się zabiegi dyplomatyczne. 6 marca 1946 roku podpisano w Paryżu porozumienie francusko - wietnamskie, w którym (…) Francja uznała rząd DRW jako wolne państwo z własnym parlamentem, armią i finansami: członka Federacji Indochińskiej i Unii Francuskiej57. Dodatkowo zagwarantowano możliwość stacjonowania 25 tysięcznego francuskiego kontyngentu wojskowego. O tym, czy dojdzie do zjednoczenia trzech części Wietnamu miało wypowiedzieć się społeczeństwo w zaplanowanym referendum. Francja odpowiadała za bezpieczeństwo zewnętrze, a Wietnam za bezpieczeństwo wewnętrzne58.

Na tym ambicje polityczne Francji nie skończyły się, już 1 czerwca 1946 roku ogłoszono niezależność Autonomicznej Republiki Kochinchiny z Nguyenem Binhem, co w szeregach politycznych Północnego Wietnamu wywołało jeszcze większe skonfundowanie. Atak sił francuskich na Hanoi pozostał kwestią czasu. Obietnice Francji okazały się nic nie znaczącymi pustymi frazesami. Zarówno jedna, jak i druga strona, pełne nieufności rozpoczęły dozbrajanie własnych jednostek. Partyzanci z Hanoi przekształcali budynki w gniazda ogniowe, szczeliny, a nawet drążyli podziemne tunele59. Natomiast siły ekspedycyjne osiągnęły wówczas liczebność 60,000 ludzi. Napięcie pomiędzy Ho Chi Mnhem, a Francuzami osiągnęło apogeum.

Działania zbrojne zostały podjęte 19 grudnia 1946 roku. Naprzeciw siebie stanęły dwie zupełne różne pod względem uzbrojenia, wyposażenia, stosowanej taktyki armie. Siły Ho Chi Mnha miały charakter nieregularny, w jego skład wchodziły jednostki partyzanckie Viet Minhu. Powołując się na dane zaprezentowane przez P. Ostaszewskiego (…) Viet Minh

56 Ibidem, s. 113.

57 W. Olszewski, op. cit., s. 342.

58 M. Pietrasiak, Problem wietnamski …., s. 41. 59 W. Olszewski, op. cit., s. 347.

29 mógł skierować do walki ok. 150 tysięcy żołnierzy zgrupowanych głównie w oddziałach partyzanckich z których tylko 30% reprezentowało regularne jednostki bojowe wyposażone w przynajmniej w broń małego kalibru60. Natomiast siły korpusu ekspedycyjnego szacowano na 100 tysięcy61 żołnierzy francuskich, których taktyka polegała na przejęciu kontroli nad wszystkimi najistotniejszymi szlakami transportowymi, rzecznymi, śródlądowymi, tworzeniu sieci baz mających charakter zaopatrzeniowy oraz pozyskiwaniu do współpracy lokalnych wieśniaków, którzy mogliby uczestniczyć w osłabianiu sił Viet Minhu62. Żołnierze francuscy byli zmuszeni do zaadaptowania się do nowych warunków i dostosowania swoich poczynań do działań przeciwpartyzanckich.

Początkowy okres militarnego zaangażowania kontyngentów francuskich w Wietnamie przyniósł sukcesy, ponieważ udało im się opanować sytuację w delcie Rzeki Czerwonej, co doprowadziło do ewakuacji sił Wietnamskiej Armii Wyzwoleńczej63 w tereny górzyste Viet Bacu64. Zwycięstwo okazało się połowiczne, bowiem to właśnie na tych obszarach siły Wietnamskiej Armii Wyzwoleńczej zaczęły intensywnie rozbudowywać sieć partyzancką. Błąd Francuzów polegał na bagatelizowaniu wroga, nie liczeniu się z nim. Żołnierze korpusu ekspedycyjnego nie wierzyli w możliwości zaadaptowania struktur partyzanckich w tak trudnym terenie jakim były góry, gdzie występował deficyt wody, żywności, lekarstw. Zatem dowództwo francuskie nie liczyło się z długotrwałą wojną, nie miało wówczas żadnej koncepcji zwalczania partyzantki65.

Powierzchnia stref utrzymywanych przez Viet Minh wynosiła 1/3 terytorium kraju66. Siły europejskie podjęły natychmiastowe kroki zmierzające do likwidacji Wietnamskiej Armii Ludowej stacjonującej na terenach Viet Bacu. Do realizacji tego celu wysłano 15 tysięcy żołnierzy francuskich, którzy zostali zgrupowani w batalionach. Wsparcie żołnierzom miał zapewnić oddział spadochroniarzy. Pomimo osiągniętego sukcesu podobnie jak uprzednio zwycięstwo okazało się iluzoryczne, bowiem partyzanci nie dążyli do bezpośredniego starcia z przeciwnikiem, co przekonująco wyjaśnia A. Dmochowski konstatując, że w sposób europejski, woleli zaskakiwać przeciwników, unikając bezpośredniego wsparcia, które

60 P. Ostaszewski, op. cit., s. 116. 61 Ibidem, s. 117.

62 Więcej na temat kadr wchodzących w skład Viet Minhu w: J. J. Zasloff, Memorandum RM - 5163/

2-ISA/ARPA, Origins Of The Insurgency in South Vietnam, 1954-1960. The Role Of The Southern Vietminh

Cadres, May 1968, https://apps.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/673001.pdf [ dostęp 25.05.2019 roku]. 63 Wietnamska Armia Wyzwoleńcza została przekształcona w 1949 w Wietnamską Armię Ludową.

64 Viet Bac - tereny górzyste, które były zlokalizowane w pobliżu granicy z Chinami. W czasie I wojny indochińskiej tereny Viet Bacu stanowiły schronienie dla kierownictwa państwowego Demokratycznej Republiki Wietnam. Tutaj też przeniesiono większość instytucji państwowych, jednostki wojskowe.

65 S. Zapolski, op. cit., s. 140. 66 Ibidem, s. 350.

30 przechyliłoby szalę zwycięstwa na jedną ze stron67. Ostatecznie pierwsza faza wojny zakończyła się pomyślne dla Francuzów, którzy nie zdawali sobie z sprawy jak wielkie implikacje będą niosły za sobą kolejne starcia z żołnierzami generała Vo Nguyen Giapa68, realizującymi strategię działań dau tranh69.

Lata 1949-1950 przyniosły ze sobą zmianę w odniesieniu do poszczególnych akcji militarnych realizowanych przez siły wietnamskie. Należy podkreślić, iż armia francuska w tamtym okresie czuła się wyczerpana permanentnymi potyczkami z przeciwnikiem, który na wietnamskim teatrze działań stawał się niewidzialny. Zmęczenie fizyczne i psychiczne w bezpośredni sposób przekładało się na nieefektywność zdolności bojowych francuskiego korpusu ekspedycyjnego.

Inaczej było w szeregach wietnamskich. Partyzanci rozbudowywali bazy, fortyfikowali obszary o znaczeniu strategicznym, gromadzili niezbędne zaopatrzenie i wyżywienie. Dodatkowo w 1949 roku Chińska Republika Ludowa z Mao Tse Tungiem na czele wyrażała poparcie dla poczynań Ho Chi Minha (…) już w okresie pierwszych 6 miesięcy

67 A. Dmochowski, Wietnam…, s. 33.

68 Vo Nguyen Giap - urodził się w 1911 roku w prowincji Qunag Binh, której to tereny znajdowały się pod protektoratem Francji. Zmarł w 2013 mając 102 lata. Przyszły dowódca uczęszczał i ukończył francuskie liceum Alberta Lycee Albert Sarrauta, oraz Uniwersytet w Hanoi. Po jego ukończeniu pełnił funkcję nauczyciela Jego działalność nauczycielska przejawiała się na wielu płaszczyznach, ponieważ już wtedy działał w podziemiu komunistycznym. Jego antyfrancuskie podejście uległo intensyfikacji za sprawą śmierci jego żony we francuskim więzieniu. Nawiązał kontakty z Ho Chi Minhem., z którym tworzył partyzantkę określaną mianem Viet Minh. Dowodził wojskami wietnamskimi zarówno w I jak i II wojnie indochińskiej oraz wojną z Chinami w 1979 roku. Po zjednoczeniu Wietnamu w 1975 w Socjalistyczną Republikę Wietnamu Vo Nguyen Giap został Ministrem Obrony Narodowej. Więcej na temat Vo Nguyen Giapa w: S. Pascoe, A critical analysis of the

operational performance of general Vo Nguyen Giap 1940-1945, Geddas Paper, 2000, s. 19-29, Ch. W. Alsup,

General Vo Nguyen Giap, Operational Genius or Lucky Amateur, Newport 1993,

https://apps.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/a266602.pdf [dostęp 25.05.2018 roku], C. D. Wordsworth, Senior General Vo Nguyen Giap Military Genius or Communist Butcher?, 2000, s. 1-49,

https://smallwarsjournal.com/documents/wadsworth.pdf [dostęp 25.05.2018 roku], R. O Neil, The Strategy of

General Giap since 1964, Cannaberra 1969,

http://sdsc.bellschool.anu.edu.au/sites/default/files/publications/attachments/2016-03/06_sdsc-oneill.pdf, [dostęp 25.05.2018 roku], AMSZ , Departament II, Wietnam Północny 1968 rok, 15/73 wiązka 3, D. II. Wiet. 0-10-1-65,

Krótka biografia towarzysza Vo Nguyen Giapa, k. 1-2.

69 Teoria militarna zaprezentowana przez Vo Nguyena Giapa w aspekcie politycznym wyróżniała trzy fazy. Pierwsza tzw. Dan Van – czyli działania podejmowane w swoim gronie o charakterze propagandowym mającym na celu dokonanie aktywizacji wśród walczących. Druga, Binh Van- działania, które podejmowano w szeregach przeciwnika chodziło o sabotaż, nawoływaniu do dezercji. Trzecia, Dich Van- w niej następowały działania propagandowe na szeroką skale, aby doprowadzić do nieposłuszeństwa względem rządu Południowego Wietnamu. Jeśli chodzi o walkę zbrojną, ona podobnie jak element polityczny opierała się na trzech filarach. Po pierwsze, działania propagandowe wtedy kiedy przeciwnik był najsilniejszy, dokonywano ataków małymi siłami z jednoczesnym unikaniem starcia z przeciwnikiem (taktyka moskitów). Druga faza, która można by było nazwać partyzancką lub mobilną, następowała w momencie wzrostu sił armii rewolucyjnej, która mogła stawić czoła przeciwnikowi. Owa faza charakteryzowała połączeniem działań konwencjonalnych i niekonwencjonalnych. Trzecia faza, w której następowała główna kontrofensywa zmierzająca do pokonania wroga miała nastąpić w momencie gdy armia rewolucyjna osiągnie odpowiedni potencjał militarny. Więcej na temat strategii Vo Nguyen Giapa w: D. Pike, PAVN, Peoples Army of Vietnam, 1986, s. 213-253, V. N. Giap,

Peoples War, Peoples Army, Hanoi, 1961, https://www.marxists.org/archive/giap/1961-pwpa.pdf, [dostęp

31 nowi sprzymierzeńcy dostarczyli Wietnamczykom 50 tysięcy karabinów i 200 karabinów maszynowych, a 20 tysięcy viethminowców przeszkolono w chińskich obozach70. Pomoc dla DRW odzwierciedlała się przede wszystkim w zaopatrywaniu jej w wyposażenie i uzbrojenie, co w pozytywny sposób wpłynęło na zdolności bojowe poszczególnych zgrupowań taktycznych. Związek Radziecki i Czechosłowacja również udzielały pomocy militarnej.

Drugi etap konfliktu rozgorzał w północnej części Wietnamu, dokładniej na granicy z Chińską Republiką Ludową. Dowodzący siłami francuskimi wysoki komisarz Leon Pignon. stawiał sobie za cel przejęcie kontroli nad dwoma najważniejszymi centrami Północnego Wietnamu Hajfhong - Hanoi. Zdaniem dowódcy owe działania miały wpłynąć negatywnie na morale partyzantów i Wietnamskiej Armii Ludowej. Po drugie, dzięki kontrolowaniu tych terenów liczono na udaremnienie procederu dostarczania sprzętu i zaopatrzenia napływającego z Chińskiej Republiki Ludowej71.

Wietnamska Armia Ludowa nie zaprzestała dokonywania aktów zaczepnych, w szczególności na terenach przylegających do Rzeki Czerwonej, zajmując krok po kroku pozycję przeciwnika. Wojska francuskie nie pozostały bierne na poczynania partyzantów. W 1951 roku rozpoczęły akcję o kryptonimie La Hong Phan skierowaną na przejęcie kontroli nad posterunkami wroga. Intensyfikacja działań ze strony Wietnamskiej Armii Ludowej doprowadziła do odwrotu załogi jednego z posterunków francuskich, ulokowanego w Cao Bang i dowodzonego przez generała Marcela Carpentiera. Sytuacja francuska stawała się patowa, tym bardziej że Wietnamska Armia Ludowa w latach 40 posiadała bardzo znaczącą strefę kontrolowanych przez siebie wpływów oscylującą wokół 350 kilometrów. Sukcesy sił partyzanckich były możliwe dzięki pomocy militarnej przyjaciół (ZSRR i ChRL). Należy zaznaczyć, iż w 1951 Viet Minh otrzymywał 20 ton sprzętu miesięcznie, a 1952 już 5000 ton72.

Wcześniejsza próba zainstalowania przez Francuzów posterunków wzdłuż granicy z Chińską Republiką Ludową okazała się niemożliwa do realizacji. Politycy francuscy odpowiedzialnością za niepowodzenia obarczyli głównodowodzącego sił ekspedycyjnych, dlatego też postanowiono dokonać rotacji personalnych. Naczelne dowództwo objął gen. Jean de Lattre de Tassignv73. W pierwszych dniach sprawowania władzy wojskowej skierował

70 A. Dmochowski, Wietnam..., s.48.

71 Należy zaznaczyć, iż koncepcja zaprezentowana przez Leona Pignona budziła ożywioną dyskusję w szeregach francuskich wojskowych. Otóż plan kontroli na linii Haiphong - Hanoi popierał generał Pierre Rivet Przeciwnikiem zaprezentowanego przez niego stanowiska był generał Marcel Alessandri. Konflikt na linii Rivet –Alessandri wpływał negatywnie na cały proces dowodzenia oddziałami francuskimi.

72 A. Dmochowski, Wietnam…, s. 39.

73 Jean de Lattre’a de Tassigny - generał francuski dowodzący podczas I wojny indochińskiej toczącej się w latach 1946-1954. Stworzył on system umocnień. Owe fortyfikacje składające się z dwóch linii oporu miały za zadanie chronić deltę Rzeki Czerwonej przed działaniem sił Wietnamskiej Armii Ludowej.

32 działania w rejon delty Rzeki Czerwonej, która miała stać się swoistą tamą chroniącą przed przeciwnikiem. Od 13 stycznia do 18 czerwca rozgorzała zacięta walka o te tereny. Zwycięstwo przypadło oddziałom Tassigny’ego. Zadecydowało o tym przede wszystkim doświadczenie wojskowe, skuteczne dowodzenie, ale także wsparcie ze strony lotnictwa. Sukces w rejonach delty tchnął w żołnierzy francuskich iskrę nadziei na zwycięstwo w Azji Południowo –Wschodniej.

Na jej fali postanowiono podjąć kolejny krok w walce o odzyskanie wpływów w tej części świata, co miała zapewnić tzw. koncepcja Tassingy’ego74. Zakładała ona stworzenie wietnamskich sił zbrojnych, po to aby z jednej strony odciążyć żołnierzy francuskich i przenieść ciężar walki z ich barków a z drugiej wykorzystać ludność do hamowania intensywności ataków ze strony partyzantów. Na podstawie przyjętej w 1951 roku ustawy o mobilizacji wprowadzono trwający 2 lata pobór, który miał odbywać się na zasadzie zaciągu ochotniczego. Na czele sił marionetkowych stanął Nguyen Van Minh.

Należy nadmienić, że w początkowym etapie działań owa formacja była postrzegana jako banda niedoświadczonych żołnierzy, cechująca się nieludzkimi zachowaniami. Poważną przeszkodą w ich profesjonalizacji stanowił deficyt uzbrojenia, z którym w później sobie poradzono. Pomimo istnienia zachowań patologicznych, jednostki potrafiły skutecznie odciążyć żołnierzy francuskich, podejmujących na ich rzecz działania w Azji Południowo-Wschodniej. Dodatkowo z inicjatywy generała dokonano budowy umocnień i elementów fortyfikacyjnych (...) tzw. linia Lattre ’a rozciągająca się od Zatoki Ha Long na północy poprzez Vinh Yen i Viet Tri na zachodzie i ponownie kierująca się na południowy zachód ku nadbrzeżnej miejscowości Phat Diem, skutecznie okalała dwa najważniejsze punkty francuskiego punktu oporu: Hanoi i Hajphong, pozwalając jednocześnie utrzymać kontrolę nad strategicznym rejonem delty Rzeki Czerwonej75.

Polityka zmierzająca do przeniesienia ciężaru zmagań zbrojnych na barki Wietnamczyków, nie zmniejszyła militarnego zaangażowania Francji. Kolejne zaciekłe starcie toczące się od listopada 1951 do lutego 1952 roku zakończyło się sukcesem wojsk francuskich (bitwa o tereny Hoa Binh). Zainteresowanie byłych kolonizatorów tymi terenami wynikało przede wszystkim z chęci kontrolowania bardzo istotnych arterii komunikacyjnych, które stały się punktem przerzutu, zaopatrzenia dla jednostek Wietnamskiej Armii Ludowej. Blokada owego terenu uniemożliwiłaby oddziałom partyzanckim transport uzbrojenia,

74 Więcej na temat I wojny Indochińskiej, szczególnie w aspekcie politycznym w pracy P. Ostaszewskiego,

Wietnam. Najdłuższy konflikt powojennego świata 1946-1954, Warszawa 2000, s. 115-218.

33 sprzętu wojskowego. Pomimo zrealizowania wytycznych skonkretyzowanych przez Francję, nie udało się osiągnąć spektakularnych efektów, które stałyby się czynnikiem determinującym proces pokojowy w Indochinach. Tego procesu nie ułatwiła zmiana na stanowisku głównodowodzącego sił francuskich. Śmierć Tassigny’ego w 1952 r. i przejęcie kontroli nad armią przez generała Raoula Salana stała się początkiem nowej polityki, diametralnie różniącej się od poprzednika

Zmiana steru władzy, sukcesy, które de facto nie miały charakteru strategicznego, niekonsekwencja w realizacji zadań doprowadziły do sytuacji, w której to siły wietnamskie zaczęły przejmować kontrolę w Wietnamie. W latach 1952-1953 generał Vo Nguyen Giap postanowił podjąć kontrofensywę znad Rzeki Czerwonej w kierunku Laosu, dążąc do wyzwolenia jednego z plemion wietnamskich Tajów. Generał wietnamski zdecydował się na daleko idące kroki używając do tego celu sił trzech dywizji w rejonach Van Jen, Ngia Lo, Tu Le. W połowie października zdobyto kluczowy w tym rejonie posterunek francuski Ngia Lo. W drugiej połowie listopada 1952 zajęto obszary pomiędzy Rzeką Czarną i granicą laotańską.76 Żołnierzom Vo Nguyen Giapa udało się przejąć kontrolę w kilku posterunkach wcześniej obsadzanych przez Francuzów tj. Sop Hao, Muon Hom, Muong Het. Należy zaznaczyć, iż francuska strategia wojny indochińskiej polegała na obronie terenu poprzez system umocnionych posterunków77, których było około 900. Oddziały francuskie nie mogły pozostać obojętne na działania przeciwnika, odpowiedź stanowiło rozpoczęcie kolejnych akcji przeciwko siłom Giapa pod kryptonimem „Lorreine”, co nastąpiło 29 października. Kroki poczynione przez generała Salana doprowadziły do zajęcia Ngoc Thap, Phan Doan, Phu Yen Binh.

Pomimo sukcesów generał Salan zdecydował się podjąć bardzo radykalne i budzące w szeregach armii niezadowolenie działania związane z wycofaniem jednostek z zajętych terenów. Na decyzję Salana wpływ miało kilka czynników, jednym z nich był brak niezbędnego zaopatrzenia, oraz wielkie, niewspółmierne do osiągniętego rezultatu, straty poniesione przez Francuzów. W latach 1952-1953 Wietnamska Armia Ludowa mogła poszczycić się przede wszystkim poszerzeniem kontroli nad objętymi walkami terytorium. Jednocześnie generał Vo Nguyen Giap zdawał sobie sprawę, iż ostatnim bastionem, o który należało walczyć i który znajdował się pod protektoratem Francji stanowiła delta Rzeki Czerwonej.

76 W. Olszewski, op. cit., s. 361. 77 A. Dmochowski, Wietnam…, s .42.

34 8 maja 1953 roku nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku głównodowodzącego sił francuskich. Generała Salana zastąpił generał Henry Navarre78. Nowy dowódca już w pierwszych dniach po powołaniu na stanowisko skonkretyzował nowy plan strategiczny, którego realizacja miała doprowadzić do zwycięstwa nad komunistami. Generał kładł nacisk na działania skierowane w trzech kierunkach tj: z delty Rzeki Czerwonej, Luang Prabang, Trung Bo. Propozycja nie uzyskała szerszej akceptacji w kręgach politycznych. Pomimo tego dowódca francuski zdecydował się rozwinąć natarcie na terenie delty tonkińskiej. Dla realizacji tego celu najważniejsze stało się przegrupowanie oddziałów, aby zapewnić im odpowiednią mobilność i manewrowość podczas starcia z komunistami. Zdecydowano się także na powołanie mniejszych jednostek w sile batalionu składających się z Wietnamczyków, aby wykreować swoistą przeciwwagę dla kroków poczynionych przez przeciwnika. Jako miejsce ostatecznej bitwy z żołnierzami generała Vo Nguyen Giapa, generał Navarre wyznaczył teren Dien Bien Phu (niedaleko granicy z Laosem). Owa decyzja była podyktowana tym, iż dowódca był przekonany, iż w krótkim czasie nastąpi kontrofensywa Wietnamskiej Armii Ludowej, dlatego też biernie nie zamierzał oczekiwać na bieg wypadków. Przygotowania do starcia z partyzantami otrzymały kryptonim „Castor”. Dowódca wybierając teatr operacyjny przyszłego starcia liczył przede wszystkim na to, że uda się zablokować marsz komunistów, a dokładniej 316 Dywizji Piechoty WAL w kierunku Laosu oraz uniemożliwić im eksploatacje i korzystanie ze znajdujących się nieopodal plantacji ryżu.

Bitwa o Dien Bien Phu79 rozpoczęła się 13 marca 1954 roku. Załogę stanowiło około 13 tysięcy żołnierzy: piechota, pododdziały artylerii i kompania czołgów80. Natomiast siły wietnamskie znajdujące się pod dowództwem Vo Nguyen Giapa dysponowały przewagą liczebną w stosunku 5:1. Otrzymywały również wsparcie ogniowe od Chińskiej Republiki Ludowej. Vo Nguyen Giap w rejon bazy ściągnął pięć z dziesięciu dywizji Viet Minhu (55

78 Plan Navarre’a - zakładał nowe podejście do I wojny Indochińskiej w zakresie strategicznym. Otóż według niego na samym początku należało określić odpowiednie cele militarne, plan działania, który następnie dowództwo sił francuskich by realizowało i się nim kierowało. Według Navvarre’a sprawności dowodzenia nie służył podział władzy na tę o znaczeniu wojskowym i politycznym. Navvarre’a uważał, że należało skupić w jednym ręku zarówno prerogatywy polityczne jak i wojskowe. W ocenie generała skoncentrowanie w jednym ręku dwóch sfer miało stać się czynnikiem, który doprowadziłby do zwycięstwa w Azji Południowo-Wschodniej.

79 Dien Bieh Phu - znajdowało się 18 kilometrów na północno – zachodnim krańcu Wietnamu, niedaleko granicy z Laosem. Przed rozpoczęciem działań przez Francuzów Dien Bien Phu zostało ufortyfikowane. Owe umocnienia otrzymały imionami żon francuskich. Na Północnej części doliny Francuzi wznieśli trzy umocnienia: Anna Maria, Beatrycze, Gabriela. W centralnej części znajdowały się umocnienia Dominika, Klaudyna, Eliana, Hugette. Natomiast na zachodzie rozlokowano i jednocześnie odseparowano od pozostałych fortyfikację o nazwie Izabela.

35 tysięcy ludzi)81 i najcięższą artylerię, która rozkazał ulokować na wzgórzach82. Plan Giapa został zrealizowany w trzech fazach: (…) pierwsza od 13 do 17 maja 1954, wojska wietnamskie zdobyły odcinek północny: w drugiej od 18 marca do 30 kwietnia – opanowały łańcuch wzgórz wschodnich i odcinek środkowy, w trzeciej zaś, trwającej od 1 do 8 maja - dokonały całkowitego rozgromienia przeciwnika (…)83.

Partyzanci dokonywali przede wszystkim ostrzału pozycji francuskich ze wzgórz, które górowały nad kotliną doprowadzając do chaosu w szeregach przeciwnika. Ponadto siły francuskie, znajdując się w okrążeniu, nie mogły otrzymać niezbędnego, zaopatrzenia ze względu na kontrolę szlaków przez oddziały Viet Minhu i niszczenie przez nich pasów startowych. Doprowadziło to do kuriozalnej sytuacji, w której żywność mogłaby być zrzucana jedynie drogą powietrzną, a to przy permanentnym ostrzale przeciwnika nie było,