Orędownik Samorządu
ORGAN ZWIĄZKU GMIN WOJEWÓDZTWA SLĄSKIEGO
]
P re n u m e r a ta wynosi 2 zł. kwartalnie Opłata pocztowa opłacona ryczałtem
T elefon: Katowice 21-47
W y c h o d z i 10 i 25 d n ia m ie s ią c a Red. lAdm.: Katowice Po czto w a 2/II R ed ak to r S t a n i s ł a w K u h n e r t S yndyk Zw iązku Gmin W oj. Śląsk.
O g ł o s z e n i a : Jed n o ła m o w y w iersz milim 50 gr. P r z e d te k s te m 1 zł. za w iersz mm. Rach. w P. K. O. 304 227
N um er 6 i 7 K atow ice, dnia 10. i 25. k w ie tn ia 1923 Rok VIII
TREŚĆ NUMERU: 1. 7. prac Z arząd u Związku Gmin Woj. Śl. 2. Kalkulacja rentow ności p rz e d s ię biorstw komunalnych. 3 Budżety gmin śląskich na rok 1932|33. 4. T rz e b a z tem skończyć. 5. Gminy śl. w obec bezrobocia. 6. O b ra d y śląskich pracow n. komun.
Z prac Zarządu Związku Gmin Woj. Śl.
W dniu 24 marca br. od b yło się posiedzenie Zarządu Związku Gmin Woj. SI.
W zastępstw ie p. Przew odniczącego, zagaił p o siedzenie zarządu i przew odniczył temuż uproszo
ny do przewodnictw a p. prezydent Spaltenstein.
Protokół z ostatniego zebrania przyjęto.
Następnie zreferował syndyk Związku projekt SI. Rady W ojew ódzkiej w niesiony do Sejmu SI. w przedm iocie zmiany niektórych przepisów ustawy o tymcz. uregulowaniu finansów komunalnych.
Na w stęp ie dyskusji, jaka w yłoniła się nad pro
jektem, uchwalono poprosić p. Przew odniczącego, aby w SI. Urzędzie W ojew ódzkim stw ierdził przy
czynę, dla której projektu nie przesłano Związkowi do zaopinjowania. Fakt ten bowiem stoi w sprzecz
ności z przyrzeczeniem , jakie dał sw ego czasu d e legacji Zarządu Związku p. W ojewoda Dr. Grażyń
ski, który ośw iadczył, że w szelkie projekty ustaw, jak w ogóle sprawy dotyczące samorządu terytorjal- nego przesyłane będą Związkowi do zaopinjowania.
Przyjęto do wiadom ości zatwierdzającej rezo
lucje poszczególnych Kół Pow iatow ych Związku, zasadniczo wypowiadając się za tem, że projekt godzi w interesy gmin i narazie jest nieaktualny.
W razie ostatecznym w ypow iada się Zarząd za odstąpieniem 2 proc. w p ły w ó w z udziału w państw, podatku dochodowym i z dodatku kom. do "*tegoż podatku na rzecz SI. Kom. Funduszu pożyczkow o- zapom ogow ego.
Następnie przystąpiono do om ówienia prelimi
narza budżetu Związku na rok 1932/33, przesłanego przed zebraniem przez p. Skarbnika członkom Za
rządu. Przyjęto preliminarz zaprojektowany, przyj
mując 16 zł. za podstaw ow ą składkę od 1000 miesz
kańców. Budżet opiew a tak po stronie dochodo
wej jak rozchodowej na 33.200.— zł. Na w niosek p. Skarbnika, uchwalono skreślić z listy członków gminy: Mnisztwo, M ikuszowice i Studzionka.
Uchwalono dalej z funduszów Związku pokryć pew ne przekroczenia. Upoważniono dalej p. Skar
bnika do umorzenia zaległych składek w tych w y padkach, w których gm iny zw róciły się z wnioskiem o umorzenie zaległości.
W sprawie zwrotu kosztów prowadzenia ew i
dencji ruchu ludności polecono syndykow i robić dalsze starania w SI. Urzędzie W ojewódzkim .
Odnośnie do pretensji miast i gmin natury fi- nansowo-rozrachunkowej do Państwa N iem ieck iego ma syndyk postarać się o autoratywne wyjaśnienie ze strony Ministerstwa Spraw W ewnętrznych.
Przy sprawach bieżących porusza p. prezydent Spaltenstein sprawę zwrotu budżetów przez SI.
Urząd W ojew ódzki w zgl. W ydziały Pow iatow e, p o czerń uchwalono w przedm iocie tym zw ołać specjal
ne zebranie na dzień 1 kwietnia br. na godz. 16,30 do Katowic.
D o w i a d o m o ś c i Szan. Publi czności!
R E S T A U R A C J A „ AD R J A”
K A T O W I C E , ul . M oniuszki 8
z d n i em 12 k w i e t n i a z o s t ał a c z y n n a d o g o d z . 3 r a n o p o d m oi m f a c h o w e m k i e r o w n i c t w e m i m o im s t a r a n i e m b ę d z i e p r o w a d z i ć d o b r ą i t a n i ą kuchni ę, d o b r z e p i e l ę g n o w a n e p i w a i trunki p o c e n a c h p r z y s t ę p n y c h .
P r o s z ę Śzan. P. T. P u b li c z n o ś ć o ł a s k a w e p o p a r c i e . P o l e c a m się
Michura Józef.
R u d o lf B ro d a
K alkulacja re n to w n o ści p r z e d się b io r stw kom unalnych
W e d ł u g z a s a d o g ó l n y c h b u d ż e t o w a n i a w z w ią z - k ac h k o m u n a l n y c h , za p r z e d s i ę b i o r s t w a k o m u n a l n e u w a ż a ć n a l e ż y p r z e d s i ę b i o r s t w a o c h a r a k t e r z e z a k ł a d ó w u ż y t e c z n o ś c i p u bl i c z n e j j a k i E l e k t r o w n i e W o d o c i ą g i , R z e ź n i e , G a z o w n i e , T r a m w a j e , T e a t r y , L o m b a r d y o r a z p r z e d s i ę b i o r s t w a c z y s t o p r z e m y s ł o w o - h a n d l o w e j a k cegi elnie, k a m i e n i o ł o m y , s k l e p y i t. p. N a Ś l ą s k u do n a j c z ę ś c i e j s p o t y k a n y c h p r z e d s i ę b i o r s t w k o m u n a l n y c h n a l e ż ą p r z e d s i ę b i o r s t w a o c h a r a k t e r z e z a k ł a d ó w u ż y t e c z n o ś c i p u b l i c z n e j a m i a n o w i c i e : W o d o c i ą g i , R z e ź n i e i E l e k t r o w n i e '
P r z e d s i ę b i o r s t w a te w i n n y b y ć s a m o w y s t a r cz al ne , to zn a cz y , że w p ł y w y e k s p l o a t a c j i m a j ą w p e ł n i p o k r y w a ć k o s z t y u t r z y m a n i a t y ch p r z e d s i ę b i o r s t w . E w e n t u a l n y z a ś c z y s t y z y s k m a b y ć p r z e l e w a n y na d o c h ó d b u d ż e t u A d m i n i s t r a c j i o g ó l nej. R a c h u n k o w o ś ć t y c h p r z e d s i ę b i o r s t w o g r a n i cz a s ię p r z e w a ż n i e d o n o t o w a n i a r z e c z y w i s t y c h w y d a t k ó w i d o c h o d ó w , b ez r ó w n o c z e s n e g o u w z g l ę d n i e n i a i n n y c h c z y n n i k ó w r a c h u n k o w y c h , w y w i e r a j ą c y c h o l b r z y m i w p ł y w n a k a l k u l a c j ę r e n t o w n o ś c i t yc h p r z e d s i ę b i o r s t w o r a z n a c e n ę j e d n o s t k o w ą w y p r o d u k o w a n y c h , czy b ę d ą c y c h p r z e d m i o t e m e k s p l o a t a c j i d óbr . S t ą d t eż wi el e p r z e d s i ę b i o r s t w k o m u n a l n y c h p o m i m o , że w y k a z u j ą i p r z e l e w a j ą dó b u d ż e t u a d m i n i s t r a c j i o gó l ne j p o z o r n i e d u ż e n a d
w y ż k i , w r z e c z y w i s t o ś c i takich, j a k w y k a z u j ą , z y s k ó w n i e m aj ą, a p r z e c i w n i e , c z ę s t o k r o ć s ą defi- c y t o w a n e , co o k a z u j e się p o p r z e p r o w a d z e n i u d o k ł a d n e j k al kul ac ji .
W e d ł u g z a s a d k a l k u l a c j i w y t w ó r c z e j n a c e n ę s p r z e d a ż y w y t w a r z a n e g o d o b r a s k ł a d a j ą się:
1. k a p i t a ł y p o t r z e b n e d o p r o w a d z e n i a p r z e d s i ę b i o r s t w a ,
2. k o s z t y s u r o w c ó w , 3. k o s z t y z a r z ą d u , 4. r o b oc i z n a , 5. zysk.
C z t e r y p i e r w s z e c z yn n ik i s k ł a d a j ą się n a s u m ę k o s z t ó w w ł a s n y c h , a p o d o d a n i u do tej s u m y c z y n n i k a p i ą t e g o t. j. z y s k u , o t r z y m u j e się c e n ę s p r z e d a ż y . P r z y p r z e d s i ę b i o r s t w a c h s a m o w y s t a r c z a l n y c h a w i ę c Z a k ł a d a c h u ż y t e c z n o ś c i p ub li cz n ej , w k a l k u l a c j i c e n y s p r z e d a ż y o d p a d a z ys k, g d y ż p r z e d s i ę b i o r s t w a t e z y s k u p r z y n o s i ć ni e p o w i n n y , a w p ł y w y z e k s p l o a t a c j i m a j ą p o k r y ć t y l k o k o s z t y w ł a s n e .
P r z e d s i ę b i o r s t w o , a b y m o g ł o p r o s p e r o w a ć , m u si p o s i a d a ć o d p o w i e d n i e u r z ą d z e n i e . T a k i m u r z ą d z e n i e m p r z y w o d o c i ą g a c h s ą sieci r u r o c i ą g o w e , w i e ż e w o d n e , w a r s z t a t y , p r z y e l e k t r o w n i a c h sieci p r z e w o d ó w e l e k t r y c z n y c h , m a s z y n y , d o m k i t r a n s f o r m a t o r o w e , w a r s z t a t y , a p r z y r z e ź n i a c h h a l e u b o j o w e , c hł od ni e, m a s z y n y . T e w s z y s t k i e u r z ą d z e n i a m u s z ą być z a ł o ż o n e z a n i m p r z e d s i ę b i o r s t w o r o z p o c z n i e f u n k c j o n o w a ć . D o z a ł o ż e n i a t yc h u r z ą d z e ń p o t r z e b n y j e s t k a p i t a ł , k t ó r y z w i e się k a p i t a ł e m z a k ł a d o w y m . G d y k a p i t a ł t e n u m i e s z c z o n o j a k o l o k a t ę w i n s t y t u c j i f i n a n s o w e j , to p r z y n i ó s ł b y d o c h ó d w p o s ta c i o ds e t e k . P o n i e w a ż w ł o ż o n o g o j e d n a k w u r z ą d z e n i e p r z e d s i ę b i o r s t w a , d o c h o d u t e g o n i e p r z y n o s i , a l e d o k al kul ac ji k o s z t ó w w ł a s n y c h n a l e ż y wl i c z y ć t a k ą s u m ę , j a k ą b y k a p i t a ł ten p r z y n i ó s ł g d y b y g o u m i e s z c z o n o n a p r o c e n t w ban ku .
D o k o s z t ó w s u r o w c a n a l e ż y z a li c z a ć w s z e l k i e k o s z t y z a k u p i o n y c h , a p o t r z e b n y c h d o f a b r y k a c j i m a t e r j a ł ó w s u r o w y c h , p o m o c n i c z y c h , k o s z t y t r a n s p o r t u i z wó zk i t y ch m a t e r j a ł ó w , cła m a g a z y n o w a n i a i t. p. W w o d o c i ą g a c h b ę d ą t o k o s z t y w y d o b y c i a c z y p r z e j ę c i a w o d y i k o s z t y d o s t a r c z a n i a jej do m i e j s c ko n su r nc ji , w e l e k t r o w n i k o s z t y w y - p r s d u k o w a n i a cz y p r z e j ę c i a p r ą d u i k o s z t y d o s t a r c z e n i a go do m i e j s c k o n s u m p c j i , a w r z e źn i k o s z t y p o ł ą c z o n e z u b o j e m a wi ę c k o ks , s iła e l ekt r.
w o d a , olej, sól i t. p.
D o k o s z t ó w z a r z ą d u n a l e ż ą w s z y s t k i e w y d a t ki p o ł ą c z o n e z p r o w a d z e n i e m p r z e d s i ę b i o r s t w a a m i a n o w i c i e : A d m i n i s t r a c j a , u t r z y m a n i e b u d y n k ó w i u r z ą d z e ń , a m o r t y z a c j a b u d y n k ó w , u r z ą d z e ń m a s z y n o w y c h i n a r z ę d z i , a s e k u r a c j a , o p r o c e n t o w a n i e i s p ł a t a d ł u g ó w i t. p.
D o i o b o c i z n y za l iczać n a l e ż y z a r o b k i w y p ł a c a n e r o b o t n i k o m o r a z p ł a c e p e r s o n e l u f a c h o w e g o . P r z y p r z e d s i ę b i o r s t w a c h c z y s t o h a n d l o w o - p r z e m y s ł o w y c h , a wi ę c o b l i c z o n y c h n a z ys k, n a l e ż y d o w y l i c z o n y c h w y ż e j c z y n n i k ó w k a l k u l a c y j n y c h do li cza ć j e s z c z e o d p o w i e d n i p r o c e n t k o s z t ó w w ł a s n yc h , j a k o z y s k dl a wł aś cic ie l a p r z e d s i ę b i o r s t w a . J a k j uż w y ż e j z a z n a c z o n o c z y n n i k a t ego p r z y k a l k u l a c j i p r z e d s i ę b i o r s t w s a m o w y s t a r c z a l n y c h ni e n a l e ż y d ol i cza ć.
Z w y s z c z e g ó l n i o n y c h w y ż e j c z t e r e c h c z y n n i k ó w k a l k u l a c y j n y c h s k ł a d a j ą c y c h się na s u m ę k o s z t ó w w ł a s n y c h p r z e d s i ę b i o r s t w a , r a c h u n k o w o ś ć w p r z e d s i ę b i o r s t w a c h k o m u n a l n y c h n o t u j e p r z e w a ż ni e : K o s z t y s u r o w c a i k o s z t y r o b o c i z n y w ca ło ś ci , k o s z t y z a r z ą d u , t y l k o c z ę ś c i o wo , a z u p e ł n i e ni e u w z g l ę d n i a k o s z t ó w , k a p i t a ł ó w z a k ł a d o w y c h ; z k o s z t ó w z a r z ą d u ni e u w z g l ę d n i a a m o r t y z a c j i n i e r u c h o m o ś c i , m a s z y n i u r z ą d z e ń . P o n a d t o c z ę s t o k r o ć a d m i n i s t r a c j a o g ó l n a z a ł a t w i a s p r a w y a d m i n i s t r a c y j n e p r z e d s i ę b i o r s t w a , k i e r o w n i k z a r z ą d u Z w i ą z k u , c z y i n n y p ł a t n y c z ł o n e k Z a r z ą d u Z w i ą z k u j e s t r ó w n o c z e ś n i e k i e r o w n i k i e m p r z e d s i ę b i o r s t wa , k o n t r o l ę n a d p r z e d s i ę b i o r s t w e m p r o w a d z i r ó w n i e ż A d m i n i s t r a c j a a w s z y s t k o to o d b y w a si ę b e z o b c i ą ż e n i a k o s z t ó w w ł a s n y c h p r z e d s i ę b i o r s t w a .
J e ż el i d l a p r z y k ł a d u w e ź m i e m y p r z e d s i ę b i o r s t w o — W o d o c i ą g i — z o g ó l n ą s u m ą d o c h o d ó w 400 000, - zł. a o g ó l n ą s u m ą w y d a t k ó w zł. 300.000, to p r z e l a n a n a d w y ż k a j a k o z y s k do b u d ż e t u a d m i n i s t r a c j i w y n o s i zł. 100.000,-. T a k w i e l k a n a d w y ż k ą — w m y ś l z a s a d y , ż e W o d o c i ą g i m a j ą b y ć s a m o w y s t a r c z a l n e i n i e p o w i n n y p r z y n o s i ć z y s k ó w
— m o ż e b y ć p o w o d e m p r z y p o m i n i ę c i u p r z e p r o w a d z e n i a d o k ł a d n e j k a l k u l ac j i , do nie o p a t r z n e g o u c h w a l e n i a o b n i ż k i cen z a w o dę .
W r z e c z y w i s t o ś c i za ś r e n t o w n o ś ć t ych W o d o c i ą g ó w p r z e d s t a w i a się n a s t ę p u j ą c o :
W p ł y w y : zł. 400.000,—
K o s z t y :
a) K a p i t a ł Z a k ł a d o w y : 6 °/o o d w a r t o ś c i w i e ż y w o d n e j , r u r o c i ą g ó w i u r z ą d z e ń
zł. 900.000,— 54.000,—
b) W y d a t k i w e d ł u g k s i ą g n a s u r o w c e r o b o c i z n ę i cz ę ś ć k o s z t ó w z a r z ą d u . . .
300.000,—
c) R e s z t a k o s z t ó w Z a r z ą d u : 1) A m o r t y z a z j a : 2 proc.
w a r t o ś c i r u r o c i ą g ó w w i e ż y w o d n e j o d zł. 900.000 zł.
18.000,— a 5 p r oc . od w a r tości r u c h o m oś c i
20 000,— zł. 1.000,— 19.000,—
2) 1)2 p o b o r ó w c z ł o n k a Z a r z ą d u Z w i ą z k u k o m u n a l n e go, k t ó r y j e s t k i e r o w n i k i e m p r z e d s i ę b i o r s t w a z ł . 4.000,—
z a n a d z ó r i p r a c e a d m i n i s t r a c y j n e d o k o n a n e p r z e z A d m i n i s t r a c j ę o g ó l n ą
zł 5.000,— 9.000 — zł. 382.000,—
R z e c z y w i s t y c z y s t y z y s k w y n o s i zł 18.000,—
i t y l k o o t ę k w o t ę m o ż e e w e n t u a l n i e by ć o b n i ż o n a c e n a j e d n o s t k o w a za 1 m3 w o d y , o ile k o s z t y Z a r z ą d u nie w y n o s z ą wi ęc ej ni ż w y ż e j w y l i c z o n o o r a z o ile z y s k t e n ni e z o s t a n i e p r z e z n a c z o n y n a f u n d u s z i n w e s t y c y j n y a l b o n a f u n d u s z n i e s p o d z i e w a n y c h s z k ó d . ( W w o d o c i ą g a c h t a k i e s z k o d y p o w s t a ł y w z i mi e 1928/9/.
O c z y w i ś c i e , ż e k o ń c o w a n a d w y ż k a zł. 18.000, m o ż e u l e d z z m i a n i e p i z y z a s t o s o w a n i u i nn y ch s t a w e k o p r o c e n t o w a n i a k a p i t a ł u z a k ł a d o w e g o o r a z a m o r t y z a c y j n e j .
R e n t o w n o ś ć p r z e d s i ę b i o r s t w a z a l e ż n a też j e s t o d k o n s u m p c j i w y t w a r z a n y c h cz y e k s p l o a t o w a n y c h d óbr . J e ż e l i k o n s u m p c j a w y c z e r p u j e n a j w y ż s z ą z d o l n o ś ć e k s p l o a t a c y j n ą p r z e d s i ę b i o s t w a , t o r e n t o w n o ś ć b ę d z i e k s z t a ł t o w a ć się in plus, bo k o s z t y o p r o c e n t o w a n i a k a p i t a ł u z a k ł a d o w e g o i k o s z t y z a r z ą d u w s t o s u n k u d o r e s z t y k o s z t ó w w ł a s n y c h m a l ej ą, p r z e c i w n i e , g d y k o n s u m p c j a m a l e j e i j e s t m n i e j s z a niż w y n o s i z d o ln o ść e k s p l o a t a c y j n a , r e n t o w n o ś ć k s z t a ł t o w a ć się b ę d z i e in mi nus , b o k o s z t y k a p i t a ł u z a k ł a d o w e g o i k o s z t y z a r z ą d u w s t o s u n k u d o r e s z t y k o s z t ó w w ł a s n y c h w z r a s t a j ą .
W e d ł u g z a s a d k s i ę g o w o ś c i p o d w ó j n e j s t o s o w nej w p r z e d s i ę b i o r s t w a c h p r y w a t n y c h , k s i ę g o w o ś ć m a d a ć r z e c z y w i s t y o b r a z s t a n u m a j ą t k o w e g o i r o z w o j u p r z e d s i ę b i o r s t w a a p o n a d t o m a d a w a ć n i e z b ę d n y m a t e r j a ł k a l k u l a c y j n y . T y c h w a r u n k ó w o b e c n a r u c h o m o ś ć w p r z e d s i ę b i o r s t w a c h k o m u n a l n y c h ni e s p e ł n i a i w s k u t e k t e g o t eż nie j e s t w s t a n i e p r z e d s t a w i ć r z e c z y w i s t y c h w y n i k ó w g o s p o d a r ki t y c h p r z e d s i ę b i o r s t w . M a t e m u k r e s p o ł o ż y ć n o w e r o z p o r z ą d z e n i e Min. S p r a w W e w n . o p r o w a d z e n i u r a c h u n k o w o ś c i w p r z e d s i ę b i o r s t w a c h k o m u n a l n y c h , k t ó r e g o p r o j e k t z o s t a ł o g ł o s z o n y j e s z c z e w c z e r w c u 1930 r. w „ B u c h a l t e r z e P o l s k i m " . A l e i t en p r o j e k t p o m i m o , że u s u w a wi e l e w ą t p l i woś ci , w p r o w a d z a t w o r z e n i e f u n d u s z ó w , r e g u l u j e s pra wrę p o ż y c z e k z a c i ą g a n y c h p r z e z p r z e d s i ę b i o r s t w a cz y p r z e z Z w i ą z e k K o m u n a l n y d la p r z e d s i ę b io r s t w a , u s t a n a w i a p r o c e n t s t a w k i a m o r t y z a c y j n e j w y k a z u j e p o w a ż n e luki, o ile chodzi o u z g o d n i e ni e w y k o n a n i a b u d ż e t u z r a c h u n k i e m s t r a t i z y s k ó w o r a z s z e r e g u i n n y ch k w e s t y j b u c h a l t e r y j n y c h .
J e d n a k ż e i n a p o d s t a w i e o b e c n i e p r o w a d z o n e j w p r z e d s i ę b i o r s t w a c h k o m u n a l n y c h r a c h u n k o w o ś c i , k a l k u l a c j ę r e n t o w n o ś c i ni e t r u d n o p r z e p r o w a d z i ć , z w ł a s z c z a , że c z yn n ik i k a l k u l a c y j n e k t ó r y c h r a c h u n k o w o ś ć ni e n o t u j e , j a k k a p i t a ł z a k ł a d o w y , i c z ęś ć k o s z t ó w z a r z ą d u d a j ą się wy l i c z y ć i u s t al i ć n a p o d s t a w i e k s i ą g i n w e n t a r z o w y c h o r a z iloś :i i w i el koś ci ś w i a d c z e ń d o k o n a n y c h p r z e z A d m i n i s t r a c j ę o g ó l n ą n a r z e c z p r z e d s i ę b i o r s t w a . A r z e c z ą n a j w a ż n i e j s z ą j e s t , a b y t e g o r o d z a j u p o c i ą g n i ę c i a g o s p o d a r cze w Z w i ą z k a c h k o m u n a l n y c h j a k : z a k ł a d a n i e n o w y c h p r z e d s i ę b i o r s t w , p o d w y ż s z a n i e cz y o b n i ż e n ie cen j e d n o s t k o w y c h , w y p r o d u k o w a n y c h p r z e z
p r z e d s i ę b i o r s t w a d ó b r , d o k o n y w a n e b y ł y t y l k o p o p r z e p r o w a d z e n i u d o k ł a d n e j i ścisłej kal kul ac ji , k t ó r a w y k a ż e , cz y z a m i e r z o n e p o c i ą g n i ę c i a m o g ą b y ć d o k o n a n e i w j ak i ej mi er z e.
B udżety gm in ślą sk ic h na rok 1932/33
D n i a 1 k w i e t n i a br. o d b y ł o się w r a t u s z u w K a t o w i c a c h z e b r a n i e pp. b u r m i s t r z ó w i n a c z e l n i k ó w g m i n p r z e m y s ł o w y c h , k t ó r e g o c e l e m b y ł o o m ó w i e n i e i u s t a l e n i e j e d n o l i t e g o p o s t ę p o w a n i a m i a s t i g m i n p r z y z a l e ca n e j p r z e z w ł a d z e n a d z o r c z e o b ni żce b u d ż e t ó w . W ł a d z e n a d z o r c z e (SI. R a d a W o j e w ó d z k a i W y d z i a ł y P o w i a t o w e ) z w r a c a j ą o b e c ni e p r z e s ł a n e im do w g l ą d u b u d ż e t y m i a s t i g m i n na r o k 1932/33 i ż ą d a j ą r o z m a i t y c h o b n i ż e ń b u d ż e tów, t a k po s t r o n i e d o c h o d o w e j , j a k m i a n o w i c i e r o z c h o d o w e j .
Z e b r a n i u p r z e w o d n i c z y ł p. p r e z y d e n t dr. K o cur, a o b e c n y c h b y ł o 48 p r z e d s t a w i c i e l i m i a s t i g m i n śl.
P o z a g a j e n i u p, P r z e w o d n i c z ą c y p r z e d s t a w i ł cel z e b r a n i a i o m ó w i ł o b e c n ą f i n a n s o w ą s y t u a c j ę gmi n. W s k a z a ł n a f a kt z m n i e j s z a n i a się w p ł y w ó w i z w r óc i ł u w a g ę n a to, że n a l e ż y się l iczyć j e s z cze z d a l s z y m u b y t k i e m . W o b e c t e g o w s k a z a n a j e s t j a k n a j d a l e j i dą c a o g l ę d n o ś ć p r z y u s t a l a n i u b u d ż e t ó w . P o d k o n i e c z a w e z w a ł z e b r a n y c h do w y p o w i e d z e n i a się n a t e m a t z a le c e ń z a p r o p o n o w a n y c h g m i n o m p r z e z w ł a d z e n a d z o r c z e z o k a z j i z w r o t u
b u d ż e t ó w .
N a w i ą z u j ą c do p r z e m ó w i e n i a p. P r z e w o d n i c z ą cego, p. s y n d y k K u h n e r t s t w i e r d z i ł , iż w p o w i e cie ś w i ę t o c h ł o w i c k i m w e z w a n o k i lk a g m m d o p o d n i e s i e n i a s u m n a r z e c z s k ł a d e k dl a Z w i ą z k u r e g u lacji R a w y . D a le j i n f o r m u j e , że w b u d ż e t a c h , n a d e s ł a n y c h d o w i a d o m o ś c i , w ł a d z e n a d z o r c z e d o m a g a ł y się z m n i e j s z e n i a c yf r b u d ż e t o w y c h po s t r o ni e d o c h o d o w e j o r a z o b n i ż e n i a s t r o n y r o z c h o d o we j p r z e w a ż n i e n a p o z y c j a c h p e r s o n a l n y c h . D o m a g a n o sie n a s t ę p n i e o p ł a t n a r z e cz f u n d u s z u e m e r y t a l n e g o , a w k o ń c u o b n i ż e n i a d o d a t k u k o m u n a l n e g o , p ł a c o n e g o p r a c o w n i k o m ko m. w m i e j s c e ś w i a d c z e ń l e k a r s k i c h i e k w i w a l e n t u k o l e j o w e g o . G d y b y p r a c o w n i k o m ko m. o d e b r a n o t e n ż e d o d a t e k ’ n a ś w i a d c z e n i a l e k a r s k i e , g m i n y b y ł y b y z m u s z o n e w i nnej f o r m i e p ła c i e te ś w i a d c z e n i a , a k t ó r e b y ł y b y w t e d y p r a w d o p o d o b n i e w y ż s z e o d o b e c n e g o d o d a t k u .
W d y s k u s j i z a b r a ł g ł o s j a k o p i e r w s z y p. p r e z y d e n t S p a l t e n s t e i n , o m a w i a j ą c w d ł u ż s z e m p r z e m ó w i e n i u o b e c n ą c i ę ż k ą s y t u a c j ę f i n a n s o w ą g m i n , k t ó r ą o d c z u w a j ą n a m i e j s c u w ł a ś n i e b u r m i s t r z o w i e i n a c z e l n i c y g m i n , j a k o k i e r o w n i c y a d m i n i s t r a c j i k o m u n a l n e j . B u d ż e t y t r z e b a z m n i e j s z y ć z n a cz n i e, z a l e ż n i e o d s y t u a c j i d a n e j g m i n y , i naczej g m i n y z a ł a m a ł y b y się f i n an s ow o . J e s t d o p r z e w i d z e n i a , ż e w p ł y w y p o d a t k o w e w b i e ż ą c3?m r o k u b u dż e to » w y m z n a c z n i e się z m n i e j s z ą od o b n i ż o n y c h j uż za r o t 1931/32. C h o d z i o to, w j a k i s p o s ó b doj ść do z n i ż e n i a i j a k i e d z i a ł y p r z e d e w s z y s t k i e m z n i ż y ć ; c z y o s z c z ę d n o ś c i s z u k a ć n a l e ż y w d z i a ł a c h p e r s o n al n y c h , cz v w p i e r w s z y m r z ę d z i e w d z i a ł a c h rze»
c z o w y c h . W ł a d z e z a l e c a j ą z n i ż y ć w y d a t k i p e r s o n a l n e i ni e p r z e p r o w a d z a ć ż a d n y c h i n w e s t y c y j , p r ó c z n a j n i e z b ę d n i e j s z y c h . M o ż n a p r z e w i d z i e ć s k r ó c e n i a n a n a p r a w y , g o r z e j p r z e d s t a w i a się s p r a w a z p r z e d s i ę b i o r s t w a m i , b o w i e m w t y m d zi a l e n i e d a się ws zę dz i e p r z e p r o w a d z i ć o s z c z ę d n o ś c i , b o
s zp i t al e , o c h r o n k i itd. t r z e b a u t r z y m y w a ć n a od- p o w i e d n i m p o zi omi e. Z a l e c a ł o b y się p o z o s t a w i ć p o z i o m d o t y c h c z a s o w y - N a j w i ę k s z ą bolączka, dla g m i n , to o p i e k a s p o ł e c z n a . O b e c n i e j e s z c z e k o m i t e t y p o m a g a j ą , ch oc ia ż i te d o c h o d y s ą c o r a z m n i e j s z e . P r z y tej s p o s o b n o ś c i d o m a g a ć s ię n a l eż y , a b y g m i n o m p r z e k a z y w a n o n a c z as p i e n i ą d z e z F u n d u s z u B e z r o b o c i a i z W o j e w ó d z t w a , b o w i e m g m i n y ni e z d o ł a j ą n a d a l z a l i c z k o w a ć w y p ł a t y za s ił ków.
D a l e j r o z p a t r u j e m ó w c a s p r a w ę r e d u k c j i p o b o r ó w . Z a l e c a się ni e z m i e n i a ć s t a t u t ó w m i e j s c o w y c h i w y t ę ż a ć w s z e l k i e wys i ł ki , b y m o ż l i w i e ni e o b n i ż a ć n a d a l p o b o r ó w p r a c o w n i k ó w k o m . S y t u a c j a n a Ś l ą s k u j e s t b o d a j n a j t r u d n i e j s z a . N i g d z i e n i e n a p o t y k a m y n a t a k u t r u d n i o n e s t a n o w i s k o p r a c o w n i k a k o m. , j a k w n a s z e j d z i el ni cy. S p o k ó j i ł a d p u b l i c z n y w e wi el ki ej m i e r z e z a l e ż n e s ą u n a s o d o p a n o w a n i a n e r w ó w p r z e z p r a c o w n i k ó w k o m. , u k t ó r y c h p o p r o s t u p o d z i w i a ć n a l e ż y h a r t d u c h a i p o c z u c i e o b o w i ą z k o w o ś c i .
R e a s u m u j ą c s w o j e p r z e m ó w i e n i e , p. p r e z y d e n t S p a l t e n s t e i n z a p r o p o n o w a ł n a s t ę p u j ą c e r e z o l u c j e :
1. z wr óc i ć się do F u n d u s z u B e z r o b o c i a z p r z e d s t a w i e n i e m , że f u n d u s z wi n i e n g m i n o m p r z e s y ł a ć p r z e z n a c z o n e n a w y p ł a t ę zasiłki z g ó r y , a nie j a k d o t ą d z d o łu, p o n i e w a ż g m i n y w o b e c n e j s y t u a c j i f i n a n s o w e j n a d a l w y p ł a t z a s i ł k ó w z a F u n d u s z z a l i c z k o w a ć nie m o g ą ;
2. z a l e c a s ię n a r a z i e r e d u k c j ę w y d a t k ó w r z e c z o w y c h , w s t r z y m a ć się n a l e ż y n a t o m i a s t m o ż l i w i e o d r e d u k c j i p e r s o n e l u i o b n i ż k i p o b o r ó w d o p ó t y , d o p ó k i o s t a t e c z n o ś ć d o t e g o g m i n y n a s z e ni e z m u s i ;
3. n a l e ż y d o m a g a ć się n o w y c h ź r ó d e ł d o c h o d ó w n a o p i e k ę s p o ł e c z n ą a ni e z o s t a w i a ć t e g o c i ę ż a r u li t y l k o s i ł o m f i n a n s o w e m g m i n j k o m i t e t ó w ,
P. P r z e w o d n i c z ą c y u z u p e ł n i a z g ł o s z o n e r e z o l u c j e i to o t yl e, że p r o p o n u j e
4 w r a z i e k o n i e c z n o ś c i s t a n o w e g o r e d u k o w a ć e w e n t l . s i ł y k o n t r a k t o w e , j a k p r a c o w n i k ó w b u d o w n i c t w a , nau c zy c i el i, l e k a r z y itd.
W dal sze j d y s k u s j i p r z e m a w i a l i pp. Dr . Ko»
c u r , R o s t e k , F i g n a , S p a l t e n s t e i n , R u d z k i , Brol l, S z e j a , S i t k o , F o j k i s , K u h n e r t i i nn i . P o n i e w a ż s p r a w p o r u c z o n y c h co r o k u p r z y b y w a ( r ó ż n e k o m i t e t y , b i u r a m e l d u n k o w e , s p r a w y w o j s k o w e itd.) d o s z ł y n o w e a g e n d y , w o b e c c z eg o p r z y b y ł o w i ę ce j p r a c y od r o k u ub . N a w a l p r a c y w i n n a w ł a d z a n a d z o r c z a m i e ć n a w z g l ę d z i e i ni e z a le ca ć wo~
g ó le r e dukc j i.
P o d k o ni e c p. pr e z. S p a l t e n s t e i n p o r u s z y ł s p r a w ę p r o j e k t u n o we l i d o u s t a w y o t y m c z . u r e g . fin.
kom. , w myśl. k t ó r e g o d o c h o d y g m i n m a j ą się z m n i e j s z y ć . P. p o s e ł Koj , j a k o r e f e r e n t u s t a w y w
K o m i s j i S e j m o w e j , z d a ł s p r a w o z d a n i e z p r z e b i e g a o b r a d p o s i e d z e n i a K o m i s j i S e j m o w e j .
P. F o j k i s p r o p o n u j e , a b y i n d y w i d u a l n i e o b n i ż a ć b u d ż e t y , j e d n a k ni e r e d u k o w a ć p e r s o n e l u . O p o d a t k o w a n i e się g m i n n a r z e cz SI. Kom, F u n d u s z u p o ż y c z k o w o - z a p o m o g o w e g o w w y s o k o ś c i 5 pr o c.
u w a ż a j a k o n i e w s k a z a n e .
P. Brol l d a j e w y r a z o b a w i e , iż n i e w ą t p l i w i e r e d u k c j a p o b o r ó w o d b i j e się na s p r a w n o ś c i a d m i n is tr a c j i.
N a p r o w a d z o n e p o w y ż e j r e z o l u c j e p r z y j ę t o j e d n o gł o ś n i e , j a k r ó w n i e ż z g o d z o n o się na t e z y w y s u n i ę t e w p r z e m ó w i e n i a c h p o s z c z e g ó l n y c h m ó w c ó w .
P o p r z e s z ł o d w u g o d z i n n y c h o b r a d a c h , p. P r z e w o d n i c z ą c y s t r e ś c i ł w y n i k o b r a d , p o c z e m z a m k n ą ł p o si ed z e ni e.
T rzeba z tem sk oń czyć
G m i n y n a s z e z l e c o n ą m a j ą o p i e k ę l e k a r s k ą n a d b e z r o b o t n y m i . K o s z t y s t ą d p o w s t a ł e , z w r a c a j ą W y d z i a ł y P o w i a t o w e . Z d a w a ć b y się m o g ł o , ż e w o b e c t e g o s p r a w a l e c z e n i a b e z r o b o t n y c h ni e p o w i n n a n a p o t y k a ć na ż a d n e w i ę k s z e t r u d n o ś c i . W p r a k t y c e j e d n a k z m u s z o n e s ą g r a i n y do p o k r y w a n i a l i k w i da c j i l e k a r s k i c h i r a c h u n k ó w a p t e c z n y c h , a d o p i e r o po z e b r a n i u p o k w i t o w a n y c h t y ch li kwi - d ac y j , czv r a c h u n k ó w , W y d z i a ł y P o w i a t o w e w z g l . SI. U. W o j . z w r a c a j ą w y ł o ż o n e k w o t y D i i S j e się t o n i e s t e t y b a r d z o c z ę s t o ze z n a c z n e m o p ó ź n i e n i e m , co p r z y o b e c n e m f i n a n s o w e m p o ł o ż e n i a g mi n , n a r a ż a n a s z w a n k a k c j ę l e c z e n i a b e z r o b o t n y c h . G m i n y b o w i e m c o r a z m n i e j s ą w s t a n i e z a l i c z k o w a ć r a c h u n k i l ec z en i a d la b r a k u f u n d u s z ó w .
N a l e ż y wi ę c k o n i e c z n i e d o m a g a ć się, a b y W y dz i a ł y P o w i a t o w e , j eże l i j u ż ni e z a l i c z k u j ą k o s z t ó w l e c z en i a b e z r o b o t n y c h , to p r z y n a j m n i e j o d w r o t n i e z w r a c a ł y z a l i c z k o w a n e i w y d a t k o w a n e , p r z e z g m i n y k w o t y .
G m iny I?.- w o b e c b e z r o b o c ia .
W d n i u 8. k w i e t n i a b r p d b y ł o się p o s i e d z e n i e k o m i s j i Z w i ą z k u G m i n W o j e w . di a s t u d i o w a n i a s p r a w b e z r o b o t n y c h i n a ] ' b i e d n H SZcl dności. W s k ł a d tej komi sji w c h o d z ą n a c z e p y g m i n : B ro l l ( W e ł n o w i e c ) . F r y c ( N o w a W i e ś ) Mi ch n a ( R o ź d z i e ń - S z o p i e n i c e ) , P o l a k ( Ś w i ę t o c h ł o wice), R u d z k i ( G o du l a ) , S i t k o ( K o ń c z y c e ); S z a j a (Janów), T o r a a n e k ( O r z e g ó w ) i s y n d y k Z w i ą z k u K u b n e r t . P r z e w o d n i c z ą c y m k o m i s j i o b r a n o raacz, S z e j ę . P o z a p o z n a n i u się z d o t y c h c z a s o w e r n i s t a r a n i a m i p o s z c z e g ó l n y c h nacz. g m i n o r a z b i u r a Z w i ą z k u G m i n w s p r a w i e p o d w y ż k i z a s i ł k ó w d la b e z r o b o t n y c h i n a j b i e d n i e j s z e j l u dn oś ci o m ó w i o n o
ŚLĄSKA FABRYKA KONSERW MIĘSNYCH I WĘDLIN
GULASZ CIELĘCY
JULIUSZ BUZOWIEC NOWE HAJDUKI G. ŚL.
u l. 3 -g o M aja n r . 42
c a ł o k s z t a ł t z a g a d n i e n i a i p o s t a n o w i o n o z e b r a ć cy- f r o w y m a t e r i a ł j a k o p o d s t a w ę d l a d a l s z e g o s t a - dj um, Z e b r a n i e s t wi e r d z i ł o , ż e d o t y c h c z a s o w e z a siłki są n i e w y s t a r c z a j ą c e i że k o n i e c z n e m j e s t z n a l eźć p o m o c w y d a t n i e j s z ą . S y n d y k o w i Z w . G m i n p. K u h n e r t o w i p o l e c o n o z e b r a n i e m a t e r j a ł ó w , p o czerń w n a j n i ż s z y c h d n i a c h o d b ę d z i e się d a l s z e p o s i e d z e n i e k om i s ji . W k o ń c u z a p r o p o n o w a n o po z e b r a n i u m a t e r j a ł ó w i o p r a c o w a n i u t ez z w o ł a ć n a d z w y c z a j n e w a l n e z g r o m a d z e n i e Zw. G m i n .
Obrady śiąsk icli
pracow ników kom unalnych
Z w i ą z e k Z r z e s z e ń U r z ę d n i k ó w i P r a c o w n i k ó w K o m u n a l n y c h W o j . Ś l ą s k i e g o (Z. Z. U. P. K.) z w o łał n a d z i e ń 24 k w i e t n i a br. z j a z d d e l e g a t ó w do R y b n i k a n a VI W a l n e Z g r o m a d z e n i e Z w i ą z k u .
D e l e g a t ó w p r z y b y ł o z c a ł e g o Ś l ą s k a p r z e s z ł o 100, m. in. p p dr. O r l a ń s k i , r a d c a m a g i s t r a t u w a r s z a w s k i e g o , dal ej j a k o j e d y n y p r z e d s t a w i c i e l w ł a d z p. buwswst rz W e b e r , c z ł o n e k p r e z y d j u m . Z r z e s z e nia na c ał ą P o l s k ę G a j e w s k i , K u h n e r t , s y n d y k Zw.
G m i n W o j . SI., p r e z e s h o n o r o w y Z w i ą z k u , J a - s t r z e m b s k i , p r e z e s Z w i ą z k u prac. m i e j s k i c h m.
W a r s z a w y .
Z e b r a n i e z a g ai ł o godz. 11 p r e z e s Z w . W o j e w ó d z k i e g o p. S w o b o d a z Król . H u t y , k t ó r y w k r ó t k i e m p r z e m ó w i e n i u p r z y w i t a ł r e p r e z e n t a n t ó w G ł ó w n e g o Z a r z ą d u Z r z e s z e n i a , p. b u r m i s t r z a W e b e r a i d e l e g a t ó w Z w i ą z k u N a s t ę p n i e o d c z y t a n o list m a r s z a ł k a S e j m u SI. p. W o l n e g o i t e l e g r a m y p r e z y d e n t a K a t o w i c p. Dr. K o c u r a i K o j a
z M i k o ł o w a . D o P r e z y d j u m W a l n e g o Z g r o m a d z e n i a zo st al i w y b r a n i j e d n o g ł o ś n i e : m a r s z a ł e k h o n o r o w y z j a z d u p. b u r m i s t r z W e b e r , m a r s z a ł e k z j a z d u p. dr. O r i a ń s k i , inż. P a k u ł a i S z c z e p a ń s k i . P o w y b o r z e P r e z y d j u m n a s t ą p i ł y p r z e m ó w i e n i a p r z e d s t a wicieli w ł a d z , i n s t y t u c y j i o r g a n i z a c y j p o k r e w n y c h . I m i e n i e m m. R y b n i k a , Z w i ą z k u G m i n i S t o w a r z y
s z e n i a B u r m i s t r z ó w p o w i t a ł Z j a z d p b u r m . W e b e r . W d ł u ż s z y m r e f e r a c i e dr. O r l a rusk i ( W a r s z a w a ) r e f e r o w a ł g ł ó w n e p u n k t y P r e z y d i u m Z r z e s z e n i a w W a r s z a w i e , z m i e r z a j ą c e d o p o l e p s z e n i a b y t u p r a c o w n i k ó w k o m u n a l n y c h i s a m o r z ą d o w y c h . P o r e f e r a c i e p r z y s t ą p i o n o d o w y b o r u k o m i s j i mat ki . W y b r a n o : n a p r z e w o d n . — s y n d y k a K u h n e r t a , p p ; O f e r t o w i c z a ( Ka t o wi ce ) , B r o d ę (Król. H u t a ) , P y k d (Lubl ini ec) , B l u s z c z y k a ( Mysłowice), L e n a r t o w i c z a ( P s zc z yn a ) , K o w o l a (Mikołów). P o w y b o rz e k o m i s j i - m a t k i zdali s p r a w o z d a n i e z d z i a ł a l n o ści Z a r z ą d u W o j . SI. z koiei s e k r e t a r z Zw. p.
R y s z k a , s k a r b n i k Z w. p. K r a w c z y k , p r e z e s Zw.
ip: S w o b o d a . N a s t ę p n i e K o m i s j a R e w i z y j n a z d a ła s p r a w o z d a n i e z p r z e p r o w a d z o n y c h r e w i z y j kasjr, k t ó r ą znalezi ori o w n a j l e p s z y m p o r z ą d k u . W d y s k u s j i n a d s p r a w o z d a n i e m z a r z ą d u w n i e s i o n o r e -
■ z o l uc j ę , a w n a w i ą z a n i u do r e f e r a t u p. dr. G d a ń ski ego, p r e z e s Zw. w n i ó s ł nas t. r e z o l u c j ę :
„ V I - t e W a l ne Z g r o m a d z e n i e D e l e g a t ó w Z w i ą z k u Z r z e s z e ń U r z ę d n i k ó w i P r a c o w n i k ó w K o m u n a l nych W o j e w ó d z t w a Ś l ą s k i e g o , o b r a d u j ą c e w R y bn ik u w d n i u 24 k w i e t n i a 1932 r. z n i e p o k o j e m d o w i a d u j e się o z a m i e r z e n i a c h , z d ą ż a j ą c y c h do d a l s z e g o o b n i ż e n i a p o b o r ó w p r a c o w n i k ó w k o m u n al nych, p r z y c z e m m i ę d z y i n n e m i u l e g n ą ć m a j ą o bn i żc e d o d at k i k o m u n a l n e , w y p ł a c a n e t y t u ł e m
p o m o c y l e k a r s k i e j i e k w i w a l e n t u za p r z e j a z d y k o l e j o we .
Z u w a g i n a silne z a l u d n i e n i e w W o j e w ó d z t w i e n a s z e m o r a z z p o w o d u ispecjalnej s t r u k t u r y g o s p o d a r c z e j n a s z e g o W o j e w ó d z t w a i z w i ą z a n e m i z t e m i f a k t a m i n a s t ę p s t w p r z e ż y w a n e g o k r y z y s u , u r z ę d n i k i p r a c o w n i k k o m u n a l n y w W o j e w ó d z t w i e Ś l ą s k i m , j a k n i g d z i e i ndziej w R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j , b e z p o ś r e d n i m a s t o s u n e k u r z ę d o w y z n a j - l i c z n i e j s / e m i ma s ar ni n a s z e g o s p o ł e c z e ń s t w a .
L i c z n i r z e s z e n a s z y c h b e z r o b o t n y c h , dal ej ko r zv s ta ja c vc h z opieki s połecznej i % p o m o c y
* 5 J i i t i i i
dl a n a j b i e d n i e j s z e j l udnoś ci , t y s i ą c e i n w a l i d ó w w o j e n n y c h i p r a cy , w d ó w i s i e r o t , p r z e d e w s z y s t - k ie m i p r a w i e w y ł ą c z n i e z n a u r z ę d n i k a i p r a c o w ni ka k o m u n a l n e g o , j a k o r e p r e z e n t a n t a u s t a w o w e j p o m o c y p a ń s t w o w e j i s a m o r z ą d o w e j o r a z p o m o c y p r y w a t n e j . C a ł y n i e o m a l c i ę ż a r u s p a k a j a n i a m a s b e z r o b o t n y c h i b i e d n y c h s p a d a na b ar k i u r z ę d n i k ó w i p r a c o w n i k ó w k o m u n a l n y c h a ni e b ę d z i e p r z e s a d ą , j eżel i s t w i e r d z i m y , ż e w z g l ę d n y s p o k ó j w ś r ó d g ł o d u j ą c y c h i b e z r o b o t n y c h j e s t w y n i k i e m i n a s t ę p s t w e m usi lnej i o b y w a t e l s k i m d u c h e m o wi a n e j p r a c y i z a b i e g ó w t y ch ż e p r a c o w n i k ó w k o m u n a l n y c h .
D o t y c h c z a s o w y s ta n r z e c z y w o g r o m n e j m i e r z e z u ż y w a sił y i n e r w y u r z ę d n i k a i p r a c o w n i k a k o m u n a l n e g o . Jeż el i za ś oni w da l sz e j m i e r z e o b a r c z e n i mi e l i b y z o s t ać w ł a s n e m i , a n o w e m i t r o s k a m i o los w ł a s n y i r o d z i n , to s k u t k i t e g o w y w o ł a ć m o g ą f a ta ln e n a s t ę p s t w a n ie t y l k o dla u r z ę d n i k ó w i p r a c o w n i k ó w k o m u n a l n y c h ale co g o r s z a , d l a s z e r o k i c h m a s p o w i e r z o n y c h t a k t o w i , p r a c o w i tości, z a p o b i e g l i w o ś c i i ż y c z l i wo ś ci t y c h ż e p r a c o w n i k ó w pu b l i cz n yc h.
S t w i e r d z a m y , że dalsza- p a u p e r y z a c j a s t a n u u r z ę d n i c z e g o w y j d z i e t y l k o na s z k o d ę d o b r a p u
b l ic z ne go i d l a t e g o s z ó s t e W a l n e Z g r o m a d z e n i e Del. Zw. Z. U P. K. W . Śl. z w r a c a się do k o m p e t e n t n y c h c z y n n i k ó w z a p e l e m , b y n a p r o w a d z o n e n a w s t ę p i e z a m i e r z e n i a ni e z o s t a ł y w p r o w a d z o n e w życie".
R ewo l uc j ę tę p r z y j ę t o h u c z n e mi o k l a s k a m i . P o k r ót ki ej , lecz o ż y w i o n e j d y s k u s j i u d z i e l o n o c a ł e m u Z a r z ą d o w i a b s o l u t o r j u m . P o d c z a s p r z e r w y o b r a d o w a ł a k o m i s j a * m a t k a i n a w n i o s e k jej w y b r a n o do z a r z ą d u p r z e z a k l a m a c j ę nast. p p. : P r e ze s S w o b o d a (Król. H u t a ) , w i c e p r e z e s P a k u ł a ( K a t owice) , s e k r e t a r z ' K o t l ar s k i (Kroi. H u t a ) , s k a r b n i k K r a w c z y k ' ( K a t o w i c e ) , zast. sekr . R y s z k a ( M y s ł o wice) i 5 c z ł o n k ó w d o p o s z c z e g ó l n y c h k o m i s y j .
P o d ł u ż s z e j d y s k u s j i u c h w a l o n o b u d ż e t n a r o k 1932-33 w w y s o k o ś c i 12.200 zł. p o o b u s t r o n a c h. W p u n k c i e n a s t ę p n y m u c h w a l o n o w y d a w a ć w ł a s n y o r g a n p r a s o w y i w t y m ce lu p o r u c z o n o z a r z ą d o w i w y b r a ć s p e c j a l n ą k o mi s ję , k t ó r a się t ą s p r a w ą z a jmi e. N a s t ę p n i e p r z y j ę t o ki lka w n i o s ków, z k t ó r y c h j a k o n a j w a ż n i e j s z e p o d a j e m y : u t w o r z e n i e b i u r a i u s t a l e n i e p ł a t n e g o s e k r e t a r z a z w i ą z k u , z w r o t k o s z t ó w p o d r ó ż y d e l e g a t ó w n a z e b r a n i a z a r z ą d u , z a p r o t e s t o w a n i e p r z e c i w d a l s z y m o b n i ż k o m d o d a t k ó w k o m u n a l n y c h do p o b o rów. j a k o n a s t ę p n ą m i e j s c o w o s ć V I I - g o W a l n e g o Z e b r a n i a j e d n o g ł o ś n i e w y b r a n o T a r n o w s k i e G ó r y .
P o z a k o ń c z e n i u o b r a d d e l e g a ci u d a l i się n a w s p ó l n y o bi ad , n a k t ó r y m w n i e s i o n o t o a s t y n a cześć d z i a ł a c z y z w i ą z k o w y c h . B a w i o n o się j e s z c z e c h wil ę, n a s t ę p n i e w s z y s c y w y r u s z y l i n a z w i e d z e ni e m i a s t a .
Z j a z d u d a ł *ię z n a k o m i c i e ; k o ł o r y b n i ck i e , j a k o o r g a n i z a t r r z j az du , vvywiązało się j a k n a j l e p i e j z z a d a ni a , z w ł a s z c z a p a n o w i e S z c z e p a ń s k i , G r y c h t o ł i G r z e s i c z e k , k t ó r y m s p e c j a l n i e d z i ę k o w a n o . P o o b r a d a c h w y s ł a n o t e l e g r a m h o ł d o w n i c z y d o p. P r e z y d e n t a R z e c z y p o s p o l i t e j .
Z r e z o l u c j i u c h w a l o n y c h p r z e z Z j a z d w y m i e ni ć n a l e ż y j e s z c z e :
a) “V I - t e W a l n e Z g r o m a d z e n i e Del. Z w Zr z . U.
i
P r a c . Koni. z w r a c a się do pp. C z ł o n k ó w S t ó w . B u r m i s t r z ó w i N a c z e l n i k ó w G m i n o r a z Z w i ą z k u G m i n W o j . SI a b y w i n t e r e s i e k u l t u r a l n e g oi
s p o ł e c z n e g o p o d n i e s i e n i a s t a n u u r z ę d n i k ó wi
p r a c o w n i k ó w k o m . u dz i el i ć r a c z y l i s w e g o m o r a l n e g o p o p a r c i a s p r a w i e r o z w o j u i r o z r o s t u n a szej or ga ni za c j i .*
R e z o l u c j ę tę p r z y j ę t o j e d n o g ł o śn i e .
b) N a s t ę p n i e wn i ó s ł p O f e r t o w i c z z K a t o w i c d a l s z e 3 re zo l u c j e, r ó w n i e ż p r z y j ę t e j e d n o g ł o ś n i e i z u z n a n i e m .
V I - t y Z j a z d D e l e g a t ó w U r z ę d n i k ó w i P r a c o w n i k ó w K o m u n a l n e g o W o j . Ś l ą s k i e g o u c h w a l a :
1. W z y w a się Z a r z ą d Z wi ąz ku , b y p r z e c i w s t a w i ł się j a k i m k o l w i e k b ą d ż z a m i a r o m c z y n n i k ó w m i a r o d a j n y c h , m a j ą c y c h na ce lu o d e b r a n i a u r z ę d n i k o m s a m o r z ą d o w y m p r z y z n a n e g o na p o d s t a w i e r o z p o r z ą d z e n i a W o j e w o d y Ś l ą s k i e g o z dni a l 2 III.
1927 r. (Dz. U. SI. Nr. 11 poz. 28) d o d a t k u k o m u n a l n e g o w y n o s z ą c e g o d o 20 proc. do u p o s a ż e ń i to w o b e c b r a k u j a k i c h k o l w i e k p o d s t a w p r a w n y c h
N a u z a s a d n i e n i e p o w y ż s z e g o p r z y t o c z o n o co n a s t ę p u j e : W ł a d z e n a d z o r c z e p r z y z a t w i e r d z e n i u b u d ż e t ó w r o c z n y c h n a r o k 1932/33 z a k w e s t i o n o w a ł y w s t a w i o n y p r z e z Z w i ą z k i K o m u n a l n e d o d a t e k ko- m u n a l n j ’ p r z y z n a n y u r z ę d n i k o m s a m o r z ą d o w y m do w y s o k o ś c i 20 proc . d o u p o s a ż e ń i t o w z a m i a n p r z y s ł u g u j ą c y c h f u n k c j o n a r i u s z o m p a ń s t w o w y m p r a w k o r z y s t a n i a z b e z p ł a t n e j p o m o c y l e k a r s k ie j d la s i e b i e i r o d z i n y , 50 proc. zni żki k o l e j o w e j itp.
K w e s t j o n o w a n i e t e g o ż d o d a t k u p r z e z w ł a d z e n a d z o r c z e ni e m a p o d s t a w p r a w n y c h i u d e r z a w p o d s t a w o w e p r a w a s a m o r z ą d ó w .
W § l. p r z y t o c z o n o r o z p o r z ą d z e n i a W o j e w o d y 5)1. p r z y z n a n o Z w i ą z k o m K o m u n a l n y m p r a w o p r z y z n a w a n i a s w o i m f u c k c j o n a r i u s z o m p o b i e r a j ą c y m u p o s a ż e n i e na z a s a d a c h u s t a w y z dn i a 9. X.
1923 r. (Dz. U. R. P. Nr. 116), o ile n ie s ą u b e z p i e c z e n i w K a s a c h C h o r y c h , e k w i w a l e n t w f o r m i e d o d a t k u k o m u n a l n e g o n i e p r z e k r a c z a j ą c y : dl a u r z ę d n i k ó w n i e ż o n a t y c h 10 p r o c , dl a u r z ę d n i k ó w ż o n a t y c h 20 p ro c , m i e s i ę c z n e u p o s a ż e n i a .
W m y ś l § 4 t e g o ż r o z p o r z ą d z e n i a , u c h w a ł y k o r p o r a c y j Z w i ą z k ó w S a m o r z ą d o w y c h p r z y z n a j ą c e t e d o d a t k i , w i n n e być p o w z i ę t e w e f o r m i e s t a t u t ó w m i e j s c o w y c h i z a t w i e r d z o n e p r z e z w ł a ś c i w e w ł a d z e n a d z o r c z e .
Z g o d n i e j ? z a l e c e n i e m cyt. r o z p o r z ą d z e n i a W o j e w o d y SI. Z w i ą z k i K o m u n a l n e w m i a r ę m o ż n o ś c i z a s o b ó w f i n a n s o w y c h , n a p o d s t a w i e z a t w i e r d z o n y c h p r z e z k o r p o r a c j e s a m o r z ą d o w e i w ł a ś c i w e w ł a d z e n a d z o r c z e s t a t u t ó w p r z y z n a ł y s w o i m u r z ę d n i k o m w s p o m n i a n y d o d a t e k k o m u n a l n y w w y s o k o ś c i 8-20 proc. do u p o s a ż e ń .
Z c h w i l ą z a l e g a l i z o w a n i a s t a t u t ó w m i e j s c o w y c h p r z e z k o r p o r a c j e s a m o r z ą d o w e i w ł a ś c i w e w ł a d z e n a d z o r c z e , p r z y z n a n y e k w i w a l e n t s t a ł się n i e r o z e r w a l n ą c z ęś ci ą u p o s a ż e n i a u r z ę d n i k a s a m o r z ą d o w e g o i p r a w e m n a b y t e m .
P r a w o t o p o b i e r a n i a o m a w i a n e g o d o d a t k u k o m u n a l n e g o z a g w a r a n t o w a n e z o s t a ł o u r z ę d n i k o m s a m o r z ą d o w y m d e k r e t a m i s t a n o w i ą c e m i i n t e g r a l n ą cz ę ś ć d o d o k u m e n t ó w n o m i n a c y j n y c h , w o b e c c z e g o o t w i e r a d r o g ę s ą d o w ą dl a r o s z c z e ń , w y p ł y w a j ą c y c h ze s t o s u n k u s ł u ż b o w e g o .
» *
*
_ 2. W z y w a się Z a r z ą d Z w i ą z k u , b y w w y p a d kach zni es ie ni a d o d a i k u k o m u n a l n e g o p r z e z Z w i ą z ki K o m u n a l n e , w p o r o z u m i e n i u z z a r z ą d a m i k ó ł z w i ą z k u w y s t ą p i ł z o d p o w i e d n i ą s k a r g ą n a d r o g ę s ą d o w ą .
3. W z y w a się Z a r z ą d Z w i ą z k u do w y s t o s o w a n i a o d p o w i e d n i e g o t n e m o r j a t u do w ł a d z n a d z o r cz ych k o r p o r a c y j s a m o r z ą d o w y c h , o r a z w s z e l k ic h Z a r z ą d ó w Z w i ą z k ó w S a m o r z ą d o w y c h , w m y ś l t r e - ci p o w z i ę t e j a d l. r e zo lu cj i .
W sp ra w ie zw rotu odpraw y dla
k o n tra k to w eg o n a u c zy ciela gpmn.
N a p o l e c e n i e s z k o l n y c h w ł a d z n a d z o r c z y c h , j e d n o z m i a s t śl. w y p ł a c i ł o o d p r a w ę w w y s o k o ś c i kilku m i e s i ę c z . p o b o r ó w b. t y m c z a s o w e m u n a u c z y ciel owi g i m n a z j u m mi e j s k i e g o . N a u c z y c i e l ó w z w o i- n i o n y z o s t a ł w t e r m i n i e u m o w n y m z z a j m o w a n e j p o s a d y , p o n i e w a ż M i n i s t e r s t w o n i e u d z i e l i ł o m u d a l s z e g o z e z w o l e n i a n a n a u c z a n i e z p r z y c z y n y n i e z ł o ż e n i a e g z a m i n u .
Z ł o ż y w s z y n a s t ę p n i e p r z e p i s o w e e g z a m i n y , na u c z y c i e l d w o t r z y m a ł p o s a ię p o z a S U s ' < i e m . ’ M a g i s t r a t d a n e g o m i a s t a z w r ó c i ł się do W y d z i a ł u O P , b y W y d z i a ł s p o w o d o w a ł n a u c z y c i e l a d o z w r o t u o t r z y m a n e j o d p r a w y . W y d z i a ł o d m ó w i ł p o ś r e d n i c t w a i s t w i er d z i ł , ż e n a u c z y c i e l o w i n a l e ż a ł a się o d p r a w a .
S t a n o w i s k a t e g o p o d z i e l a ć nie m o ż e m y , a m i a n o w i ci e z n a s t ę p u j ą c y c h p o w o d ó w :
A r t . 116 u s t a w y z d n i a 17 l u t e g o 1923 r. o p a ń s t w o w e j s ł u ż b i e c y w il n ej (Dz. U. R. P. Nr. 21 poz. 164) o d n o ś n i e od o d p r a w y p r z e w i d u j e w o s t a t n i m u s t ę p i e , co n a s t ę p u j e :
„ P r a w o j e d n a k do w y n a g r o d z e n i a t e g o ( o d p r a w y ) nie s ł u ż y f u n k c j o n a r i u s z o w i p a ń s t w o w e m u , o ile u p r z e d z o n o g o o z a m i a r z e z w o l n i e n i a w t e r m i n i e t r z e c h m i e s ię c y " .
W y j a ś n i a j ą c o M i n i s t e r s t w o W y z n a ń Rei. i O ś w . P u b l. o k ó l n i k i e m z d n i a 20 s i e r p n i a 1927 r.
Nr. 1-14102/27 k o m u n i k u j e , że p o s t a n o w i e n i a art. 116 p o z o s t a j ą w m o c y i p o my śl i t e g o ż o d p r a w a w i n n a b y ć z w r ó co n a . P o n i e w a ż p r z e p i s y u s t a w y z 17 l u t e g o 1922 r, m a j ą z a s t o s o w a n i e do n a u c z y c i e l i s zk ó ł k o m u n a l n y c h , p r z e t o ó w n a u c z y c i e l w i n i e n by ł p o b r a n ą o d p r a w ę zwróci ć, i t o d l a t e g o , że w y p o w i e d z i a n o m u s t o s u n e k s ł u ż b o w y w u m o w n y m t r z y m i e s i ę c z n y m t er mi ni e.
Z d a n i e m n a s z e m b roni j e d n a k n a u c z y c i e l a i z w a l n i a z o b o w i ą z k u z w r o t u u s t a w y § 814 k o d e k s u c y w i l n e g o (B. G B ) , k t ó r y p o w i a d a , że nie m o ż n a w o m a w i a n y m w y p a d k u ż ą d a ć z w r o t u , j eże l i ś w i a d czący, a wi ę c M a g i s t r a t wi ed zi ał , iż d o ś w i a d c z e n i a o d p r a w y n i e j e s t z o b o w i ą z a n y . O d n o ś n y M a g i s t r a t p o w i n i e n b y ł z n a ć p r z e p i s c yt § 814 i w s k u t e k n i e d o p a t r z e n i a d a ł ś r o d e k o b r o n y d a n e m u n a u cz yci el owi .
