Orędownik Samorządu
ORGAN ZWIĄZKU GMIN WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
m
IP r e n u m e r a t a w y n o s i 2 zł. k w a r t a l n i e . O p ł a t a p o c z t o w a o p ła c o n a r y c z a ł t e m
T e l e f o n : K a to w ic e 21-47
W y c h o d z i 10 i 25 d n ia m ie s ią c a f R ed . iA d m .: K a to w ic e P o c z t o w a 2/II R e d a k t o r S t a n i s ł a w K u k n e r t S y n d y k Z w i ą z k u G m in W o j . Ś ląsk .
O g ł o s z e n i a : J e d n o ł a m o w y w i e r s z m ilim 50 gr. P r z e d t e k s t e m 1 zł. za w i e r s z m m . R a ch . w P. K. O. 304 £27
N a m er 22-24 K atow ice, dii iż* 25. listo p a d a i 10- gru d n ia 1931 S o k VII
r r—*
| TREŚĆ N U M E R U; *• P o ł o ż e n i e i p o t r z e b y g m in ś lą s k ic h n a tle o b e c n e g o k r y z y s u , 2, K ronika.
Położenie 3 potrzeby gmin śląskich aa tle obecnego kryzysu
( N a d z w y c z a j n e W a l n e Z e b r a n i e D e l e g a t ó w Z w i ą z k u G m k W o j e w ó d z t w a Ś lą s k ie g o ) . Cieżkie n ad w yraz przesilenie, jakiem dotknięte
zostało życie gospodarcze naszego kraju, szczegól
nie ostre przybrało formy w Województwie Śląs
kiem. Wskutek działań zewnętrznych i w ew nętrz
nych t. zw. ciężki przemysł śląski zamiera, co obja
w ia się w zamykaniu w arsztatów pracy, jak kopalń i hut, w całości lub częściowo. W następstwie tego rośnie u nas liczba bezrobotnych pracow ników fizycznych i umysłowych.
Obecnie liczba bezrobotnych w ykazuje cyfrę około 65.000 ludzi a obaw iać się należy, że nieba
w em c^fra ta wzrośnie d o około 80.000 ludzi. Już dzisiaj mniejwięcej jedna czw arta część ludności naszego W ojewództw a bezpośrednio dotkniętą z o stała skutkami bezrobocia.
Struktura gospodarcza naszego Województwa, gdzie na stosunkowo b ardzo małym terenie znaj
duje się największe w Polsce nasilenie przemysłu, pow oduje prawie że zupełną zależność samorządu terytorjalnego od przemysłu, pod względem d o c h o dowości. Olbrzymia część naszej ludności, jako robotniczej, nie zasila finansów naszego samorządu,
broniona o d świadczeń na rzecz sam orządu przez nasze ustaw odaw stw o podatkow e. Handel, drobny przemysł i rzemiosło i z a w o d y wolne, które gdzie indziej są stałem źródłem d o ch o d u samorządu, u nas, w dzielnicy przyw ozu i robotniczej, stanowią sto
sunkowo małoznaczny objekt podatkow y. Przyjąć można, że około 70 d o 80 proc. wszelkich w p ły w ó w naszego sam orządu p o chodzą ze źródeł p o datkow ych ciężkiego przemysłu.
Jeżeli więc ten najważniejszy podatnik z a w o dzi, zrozumiałem jest, że sam orząd nasz zagrożony jest w swojej sprawności finansowej. W miarę z a mierania naszego przemysłu maleją d o c h o d y nasze
go samorządu. W ykaz w pły w ó w podatkowych, kilku naszych miast i gmin z p odatku dochodow ego, przemysłowego i o d kopalin za czas od 1. IV. d o 31. X. br. obrazuje ten rzeczostan i stwierdza, że w porze obecnej finanse naszych gmin spadły d o p o ziomu z roku 1926-go. Już za rok przeszły ciężki nasz przemysł, za małym wyjątkiem, w deklaracjach d o podatku d o chodow ego w ykazał deficyt a jesz
cze gorzej w ypadnie w ym iar p odatku d o ch o d o -
w łasn e w a rs z ta ty r e p e r a c ji toronl pod fachow ym k ie ro w n ictw e m —
a r t y k u ł y s p o r t © w e
Katowice, ul. Młyńska 4.
(nowy gmach, m agistratu)
T elefon 33B6. ' T elefon 3366.
2 wego, bodaj najważniejszego źródła dochodu, za
rob. obecny.
Z jednej więc strony, w pływ y naszego samo- rządu w roku obecnym spadły prawie, że d o p o ło w y w stosunku d o w pły w ó w poprzednich, a z drugiej' wzrastają w ydatki sam orządu w związku
2 rosnącem u nas bezrobociem. Wydatki te są k o nieczne, bo nietylko przepisane ustawami socjalne- mi, lecz z uw agi na potrzebę utrzymania ładu i p o rządku wśród tak olbrzymiej masy głodujących bezrobotnych.
\Y kiiboletnśej swej działalności po wielkiej wojnie, sam orząd nasz nie mógł potw orzyć rezerw ani zapasów, bo tak inflacja, jak dewaluacja, jako też słaby rozwój gospodarczy, pilna potrzeba d o gonienia zaniedbali, spow odow anych wojną (brak mieszkań, konserwacja i konieczna rozbudow a urzą
dzeń użyteczności publicznej, n a p ra w a dróg, b u d o w a budynków szkolnych itd.) nietylko, że zupełnie w yczerpyw ały d o tą d bieżące w pływ y naszego sa
morządu, lecz zmusiły go d o uciekania się d o p o życzek. Zadłużenie naszych miast i gmin wynosi obecnie około 50 miłjonów . złotych. Aczkolwiek miasta i gminy nasze posiadają w cale p o k aźny m a jątek, to jednak dla braków chętnych nie mogą uzyskać dogodnego kredytu długoterminowego a zresztą kredyt taki w obecnym stanie rzeczy nie rozw iązałby zagadnienia.
Sam orząd nasz nie może znaleść się w roli b a n kruta. Musi on spełniać mimo wszystko swoje z a dania, tem pilniejsze, że pozostaw iona jego opiece, trosce i zarządow i ludność nasza stała się ofiarą fefęshi, którą p o ró w n ać można z klęską elementarną, Jak p o w ó d ź lab ogień, a której ludność ta własne-
mi siłami przeciwstawić się nie może.
Za wczasu chcąc ustrzec się przed katastrofą załamania się finansowego, nasz sam orząd szuka środków zapobiegawczych.
Z arz ąd y naszych miast i gmin, zrzeszone p r a wie że wszystkie w Związku Gmin W ojewództw a Śląskiego, obradując nad położeniem i potrzebami miast i gmin, a w przewidywaniu przesilenia, już poprzednio w skazyw ały na konieczność kompresji budżetów,_ przestrzegały przed inwestycjami nie o b myślanemu zalecały najdalej posuniętą oszczędność itd. To też stwierdzić należy, że na ogół miasta I gminy nasze d o tą d w yw iązyw ały się ze swoich zad a ń bez potrzeby uciekania się d o pom ocy ze strony Skarbu Śląskiego i Państwa.
O becne jednak położenie zmusza d o wołania 0 pom oc i dlatego Z arząd naszego Związku, zw o ławszy w dniu 21. bm. drugie w tym roku n a d zw y czajne walne zebranie delegatów naszych miast 1 gmin, przedstawił na femże obecne położenie i w y k azał potrzeby, oraz przedłoży? postulaty, p o d y k to w ane potrzebą chwili i troską o przyszłość.
Ustalono możliwość uniknięcia katastrofy zała
mania się finansów gmin naszych a to przez sa
m opom oc gmin i przy pom ocy czynników p a ń stwowych.
* * *
W d a m 21 listopada br. zebrało się w sali R a d y Miejskiej w Katowicach przedstawicieli 108 m iast i gmin w liczbie 148 osób, w obecności przed
stawicieli S ejm u Śląskiego i W arszaw skiego pp.
posłów Kędziora, Różańskiego, Halfara, Dr. Kocura, Koja, G rzesika, Ziętka, ja rc z y k a i przedstawicieli
Śląskiego U rzędu W ojew ódzkiego d d. Naczelników' B r. Bartla, Dr. Dworzańskiego, Dr. HeSmskie^o i Dr.
Ręgorowicza, starostów pp. Korola, Szalińskiego i zast. p, Dr. Seidlera.
_ Zebranie zagaił przewodniczący Zarządu Związku Gmin, p. prezydent Dr. Kocur, witając obecnych i komunikując porządek obrad. W myśl porządku obrad, zabrał pierw szy głos p. prezydent Spaltenstein, który omówił położenie i potrzeby gmin śląskich na tle obecnego kryzysu.
R eferat p. prez. S paltensteina (w skróceniu):
P o t r z e b a z a j ę c ia s i ę g m in a m i I o b m y ś le n ie p o m o c y .
Gminy śląskie znalazły się w bardzo tru d n em położeniu. Pomoc szerzej pom yślana jest konieczna.
Położenie gmin śląskich jest tem trudniejsze, że z jednej strony maleją dochody, z drugiej zaś rosną wydatki zwłaszcza socjalne z powodu katastrofal
nego bezrobocia i osłabienia gospodarczego p ła tn i
ków podatkowych. Stan dochodów gmin zmalał w ostatnich miesiącach od 15 proc. do 50 proc. z a leżnie od stanu m ajątkowego danej gminy, w zglę
dnie zależnie od tego, czy ma dochody własne, oprócz wpływ ów z podatków; stan ten w ykazuje dalej tendencję zniżkową i we wielu gminach sp a
dek dochodów ogólnych pójdzie jeszcze dalej, unie
możliwiając prowadzenie normalnych agend. Już obecnie mamy gminy w naszem W ojew ództw ie, które nie mogą utrzym ać równowagi dochodów i rozchodów, a o jakichkolwiek inwestycjach m a
rzyć nie mogą.
K a t a s t r o f a b e z r o b o c ia .
Zniżka wpływów spowodowana została k a t a strofą bezrobocia, które jeszcze nie osiągnęło swego punktu szczytowego i jakkolw iek obecnie już m am y na terenie W ojew ództw a około 65.000 bezrobotnych, to w niedługim czasie liczba ta wzrośnie do około 80.000 robotników a może i więcej, jeżeli się zważy, że stanem tym dotknięte są i rodziny bezrobotnych, to dojdziemy do potwornej cyfry ć wi erć miljona ludzi, czyli czwarta część ludności W ojew ództw a naszego stają się ofiarą klęski, którą już śmiało porównać można z klęską elem entarną powodzi łub ognia, gdyż ludzie nią dotknięci w łasnemi si
łami niczem jej przeciwstawić się nie mogą.
F © m oc g m ie , k t ó r e s a m e p o m o c y p o t r z e b u j ą . Oczywiście przychodzi bezrobotnym z pomocą i państw o i komitety bezrobocia i wreszcie gm iny;
te ostatnie jednak są już na krańcu możliwości, a brak ich wszechstronnej pomocy najdotkliwiej odbić się może na losie bezrobotnych.
P r z y c z y n y z m n ie j s z e n ia s i ę f in a n s o w e j s p r a w n o ś c i g m in .
Gminy mimo najlepszej woli i najstaranniejszej gospodarki nie będą mogły w przyszłości podołać swoim zadaniom, o ile nie znajdą się środki, które zasilą wydatnie w pływy gmin, względnie o ile nie będą zmniejszone ciężary, jakie gm iny obecnie ponoszą.
a) W iem y wszyscy, że wielki przem ysł kurczy się z dnia na dzień i w skutek kryzysu ogranicza
3 produkcję, w następstwie czego nie w ykazuje d o chodu. Co gorsza za lata ubiegłe uzyskał już ciężki przem y sł znaczne redukcje podatku dochodowego tak, że już obecnie niektóre gminy nietylko że nie otrzym ują żadnych udziałów, ale jeszcze . m uszą zwracać, względnie zgodzić się na zaliczenie na przyszłość pobranych już kwot. Los ten czeka w przyszłości bardzo wiele gmin, a m ogą się zna
leźć w takim położeniu wszystkie gminy p rz e m y słow e o ile przem ysł produkcję jeszcze bardziej ograniczy. W podobny sposób kurczy się dochód gmin i z innych podatków, , głównie z powodu ograniczenia pracy i zubożenia* ogółu płatników.
b) Niemniej ważnym momentem zmniejszenia finansowej sprawności gmin jest fakt zmniejszenia subwencyj udzielanych gminom przez skarb śląski na ważne cele, a w szczególności na cela szkolnic
tw a średniego i zawodowego, oraz szkół dokształ
cających. W ydatki te są bardzo poważne i ciężkie dla dużych gmin, a dla mniejszych rów nają się praw ie niemożności prowadzenia i utrzym ania tych szkół.
■ c) Podobnie ma się spraw a ze zm niejszeniem zwrotu kosztów utrzym ania instytucji zastępczych Funduszu Bezrobocia, w których na. skutek wzrostu bezrobocia sztab urzędników rośnie a dotacje na utrzym anie maleją.
d) Poza zm niejszeniem się wpływów podatko
wych, .kurczeniu się subwencyj i zmniejszeniu zw rotu kosztów, najpow ażniejszym ciężarem je st ogólne zwiększenie się wydatków socjalnych, po łączonych zu trzym aniem najuboższej ludności, oraz leczeniem bezrobotnych, która to kwestja nie je st jeszcze dotąd należycie rozwiązana.
e) N ajtrudniejszym może do rozwiązania pro blemem, który ciąży na gminach i bardzo je o bar
cza je st spraw a poruczonego zakresu działania, to je st szereg funkcji, około kilkadziesiąt, które gminy w ykonują w zastępstw ie władz państwowych bez żadnego odszkodowania. Zdaje się, że nie będzie w tem przesady, jeśli powiem, że połowa admini
stracji gminy znajm uje się tylko sprawami własnego zakresu, a conajmniej połowa zajmuje się sprawami poruczonemi. G dyby w tej dziedzinie udało się wprowadzić jakieś uproszczenie, względnie ulgi dla gmin, to sprawność ich podniosłaby się znacznie, przez zmniejszenie w ydatków administracyjnych.
O to są najpoważniejsze przyczyny ogólnie naszkicowane, które zdaniem Związku Gmin, spo
wodowały zachwianie równowagi finansowej gmin.
Przez przedstawienie tego stanu rzeczy chcemy uświadomić W ładze państw ow e, S ejm Śląski i spo
łeczeństwo, że nadeszła pora wszczęcia akcji rato wania gmin, o ile nie md! dojść do całkowitego ich załam ania się. Gminy śląskie jednak załamać się nie mogą i nie powiemy z różnych przyczyn, z których zapewne wszyscy sobie spraw y zdajemy i o których, zdaniem moim, w tej chwili mówić nie trzeba.
Sposctfej p©m©ey.
Związek Gmin wierzy, że pomoc tę i zrozu
mienie potrzeby pomocy znajdzie u czynników do tego powołanych, a to tem więcej, że jest ona w granicach możliwości. Związek Gmin ze swej strony wnosi następujące postulaty:
a) zwiększenie udziału gmin w państwowym podatku dochodowym z 15 proc. na 30 proc. jak
to miało miejsce do 1926 r. P aństw o bowiem na- szem zdaniem nie wiele na tem ucierpi, a dochody gmin poważnie wzrosną.
b) Zaprow adzenie opłat adm inistracyjnych gminnych za niektóre czynności wedle uznania gmin, co z jednej strony przyniesie gminom pewne dochody, a z drugiej pow strzym a wielu od w no
szenia nieraz niepotrzebnych i bez znaczenia pism, a przez to zmniejszy w ydatki na administrację.
c) Podniesienie opłat w komunalnych szkołach średnich ogólnokształcących i zawodowych, o ile wydatki nie będą w yrów nane subwencjami w zglę
dnie dotacjami ze S karbu Śląskiego. Postulat ten może wydawać się na oko bardzo niepopularnym , ale gdy się go bliżej rozw aży je st słusznym. Do każdej bowiem szkoły komunalnej uczęszczają uczniowie zamieszkujący w danej gminie, ale za
zwyczaj przew agę m ają uczniowie, czy uczenice z innych gmin, a naw et innych W ojewództw . Słusznem zatem jest, ażeby gmina utrzym ująca szkołę otrzym ała subwencję przynajm niej za tych, którzy do niej z innych gmin chodzą. Zdaniem naszem lepiej je st podnieść raczej opłaty, jeżeli subwencje są niemożliwe, aniżeli szkoły całkowicie lub częściowo likwidować, a do tego napewno dojdzie, jeżeli gminy znajdą się w jeszcze go r
szeni położeniu.
d) W reszcie w ysuwa Zw iązek Gmin p ro jek t zorganizowania „ P a ń s t w o w e j P o m o c y n a d z w y c z a j n e j d l a Ci. Ś l ą s k a " na czas kryzysu gospo
darczego. Potrzeba takiej nadzwyczajnej pomocy zdaje się nie ulegać wątpliwości, ponieważ W o j e wództwo nasze znajduje się w najkrytyczniejszem położeniu w stosunku do innych województw, p o nieważ żadne nie w ykazuje takiego nasilenia bez
robocia i w żadnem wojew ództw ie niema takiej trudności poprostu wyżywienia się, jak w naszem W ojewództw ie, choćby ze względu na jego cha
rakte r przemysłowy. Z resztą u naszych sąsiadów zachodnich widzimy taką nadzw yczajną pomoc przez państw o zorganizowaną już od kilku lat, gdyż inaczej gminy tam tejsze już dziśby się nie utrzymały.
jeżeli zaś uznam y konieczną potrzebę zorga
nizowania takiej pomocy, to m uszą się znaleść i środki na ten cel potrzebne. Ze zasiłków tych byłyby zasilane te gminy, które norm alnie nie m ogłyby spełniać swych zadań, pozostaw ione sam e sobie. W yszukanie zaś pieniędzy na te cele musi być pozostawione czynnikom państwowym, z na
szej strony w ysuw am y propozycję przeznaczenia na tę pomoc funduszów przeznaczonych na tan- gentę, ewentualnie innych pieniędzy, o których zwrot Skarb Śląski zabiega u S karb u Państw a.
O to są znowu naszkicowane krótko sposoby pomocy gminom, oczywiście nie wyczerpujące cał- -kowicie zagadnienia. O ile bowiem znajdą się inne sposoby i środki zaradcze, albo jakieś praktyczniej
sze rozwiązanie, będziemy tylko za nie wdzięczni.
. * * *
Po p. Spaltensteinie zabrał głos naczelnik gminy G odula p Rudzki, który przemówienie sw e poświęcił położeniu gmin przem ysłowych. P„
Rudzki specjalnie omówił spraw ę U rzędów O k r ę gowych.
4 N astępny mówca, naczelnik gminy Tychy, p.
W ieczorek przemówienie swoje poświęcił położe
niu gmin wiejskich. Zwrócił uwagę na m ałe do
chody gmin wiejskich a stosunkowo wysokie w y
datki socjalne. Specjalnie omówił spraw ę dróg i szkolnictwa, stwierdzając, że pożądanem byłoby, aby budowano tanio z uniknięciem luksusu, na który nas nie stać.
Mówcy referaty swoje zakończyli odpow ied- miemi rezolucjami, które następnie poddał p rz e wodniczący pod głosowanie. W szystkie rezolucje p rzy ję to jednogłośnie w następującem brzmieniu:
I.
Ciężkie przesilenie, jakiem dotknięte zostało życie gospodarcze naszego kraju, wywiera ujem ny swój w pływ w dotkliwej mierze na dochody podatkowe naszych miast 3 gmin. W następstwie przesilenin tego dochody te maleją, a zachodzi obawa, iż fakt ten nie rychło dozna naprawy. W celu uniknięcia załamania się sprawności finanso
wej gmin naszych, II N. W . Z. D. Zw. G. W . SI.
w zyw a wszystkie zarządy naszych miast i gmin, aby
1. przy układaniu budżetu na rok 1932/33 kie
rowano się jak najdalej posuniętą oszczędnością, by budżety te były obniżone o przynajmniej 30 proc.,
2. zarządy naszych miast i gmin w ykorzysta
ły wszystkie możliwe źródła dochodu, jakie w s k a zuje ustaw a o tymczasowem uregulow aniu finan
sów komunalnych.
3. zaniechano inwestycyj, których plan a m o r
tyzacji i ciężary odsetkowe nie pokryte z o stały b y z dochodów budżetu zwyczajnego lub z dochodów pochodzących z odnośnych inwestycyj.
II:
N" W. Z. D. Zw. G. W . SI. w ysuw a projekt zorganizowania „Państw ow ej Pomocy N adzw yczaj
nej dla Śląska" na czas kryzysu gospodarczego.
P otrzeba takiej nadzwyczajnej pomocy jest ko
nieczna, ponieważ W ojew ództw o nasze znajduje się w najkrytyczniejszem położeniu z wszystkich innych w ojewództw i ponieważ żadne inne nie w y kazuje takiego nasilenia bezrobocia, jak nasze.
W żadnem innem województwie nie istnieją rów
nież podobne do naszych trudności wyżywienia, a to ze względu na przem ysłow y charakter nasze
go W ojewództwa. W yszukanie środków pienięż
nych na proponow aną pomoc pozostawić musimy czynnikom państw ow ym a z naszej strony w y su w am y propozycję przeznaczenia na tę pomoc fun
duszów przewidzianych mi tangentę, a ewentl. tych kwot, o których zw rot S k arb Śląski zabiega u S k a rb u Państw a. Do organu, którem u zleconóby podział w pływów „Państwowej Pomocy N adzw y
czajnej dla Śląska" na poszczególne gminy, prosi
m y przywołać w charakterze delegatów 2—3 oso
by, proponow ane przez Zarząd Związku Gmin W oj. Śląskiego.
III.
N. W . Z. D. Zw. G. W. SI. przypomina, że Zw iązek nasz już od roku 1927 doprasza się p rzy wrócenia gminom naszem dawniejszego udziału w państw ow ym podatku dochodowym, tj. udziału w wysokości 30 proc. Obecnie prośbę tą wznawia
m y ponownie, a czynimy to w pełnem przeświad
czeniu, że tylko przez podwyższenie om awianego udziału z 15 proc. na 30 proc utrzym ać zdołam y sprawność finansową naszych g-min. Udział w p a ń stwowym podatku dochodowym jest najpoważniej- szem źródłem, dochodu naszych gmin.
IV.
Z uwagi na następstw a przesilenia g o s p o d a r
czego, jakie szczególnie groźne form v p rzy b rało w W ojew ództw ie Śląskiem, delegaci śląskich m iast i gmin zwracają się z prośbą do W ład z P a ń s tw o wych o przyjście w pomoc gminom Śląskiem przez 1. podniesienie ilości gndzin nauczania w k o munalnych szkołach średnich, wydziałowych i do
kształcających oraz przez obniżenie w ynagrodzę nia za godziny nadliczbowe w tychże zakładach szkolnych a to przez zastosowanie przepisów u s ta wy z dnia 22 grudnia 1925 r. (Dz. U. R. P. Nr.
129 poz. 918) do stosunków szkolnych w W o j e wództwie naszem, a to z uwagi na to, że obecna sytuacja finansowa gmin naszych nie jest k o rzy st
niejsza, jaką ona była w roku 1926 i 1927, kiedy przepisy cyt. ustaw y zaprow adzone ustaw ą z dnia 29 grudnia 1925 r. (Dz. U. SI. Nr. 19 poz. 47) w W ojew ództw ie naszem zobowiązywały; na ro k przyszły zapowiada, się naw et pogorszenie obec
nej sytuacji finansowej, wobec czego gminy n a sze ,utrzvm uiące komunalne szkoły średnie, w ydzia
łowe i dokształcające zabiegać muszą o oszczęd
ności w wydatkach także na polu szkolnictwa, 2. ograniczenie przv m u su uczęszczania do szkół dokształcających tylko do term inatorów, a b y w ten sposób uzyskać oszczędności rzeczowe i personalne,
3. zezwolenie na podniesienie op vaty w ko m u nalnych szkołach średnich, wydziałowych i z a w o dowych, o ile wydatki na te szkoły nie będą w y równane subwencjami lub dotacjami ze S karbu Śląskiego; aczkolwiek bowiem żądanie to może w ydawać się bardzo niepopularnem , to jednak j e s t ono słusznem, bo lepiej będzie podnieść opłaty szkolne, jak likw idow ać‘częściowo lub całkowicie omawiane szkoły, co nastąpić musiałoby, gdyby opłat n'e podniesiono,
4. przyznanie gminom naszem ekwiwalentu za te funkcje poruczone, za które dotąd gminom na
szem nie udzielano żadnego wynagrodzenia, 5. przez zreorganizowanie Urzędów O k r ę g o wych i Komunalnych Urzędów Pośrednictwa P ra cy i to w kierunku obniżenia udziału gmin w kosztach ich utrzymania.
V.
N. W . Z. D. Zw. G. W. SI. w yraża prośbę by fundusze i pomoc, zebrane przez Ogólnopolski Komitet dla spraw Bezrobocia w W arszaw ie, by
ły przydzielane na teren W ojew ództw a Śląskiego z uwzględnieniem istniejącej tu cyfry bezrobotnych.
Uważamy, że obecnie przynajm niej 1/4 zebranych przez Ogólnopolski K omitet funduszy należałoby przydzielić na teren Siąska.
* *
P oza powyżej podanem i i uchwalonemi re z o lucjami, polecono Zarządowi załatwić n a stęp u jące w n io sk i:
I. D o t. u b e z p ie c z e n ia feesrofeotnyefi od w y p a d k ó w prasy p ra cy i na w y p a d e k ch o ro b y .
W myśl instrukcji Śląskiego Urzędu W o je wódzkiego z dnia 25 m aja 1931 r. gminy zobowią
zane są zatrudniać wszystkich bezrobotnych, po- bieraiących wsparcia z pomocy państwowej i Jdla najbiedniejszej ludności przy robotach publicznych.
G m iny stosujące się do tej instrukcji wchodzą w konflikt z Zakładem Ubezpieczenia od wypadków oraz z Kasami Chorych, które dom agają się u b e z pieczenia wymienionych osób.
P rosim y przeto uprzejm ie o łaskaw e u regulo
wanie spraw y ubezpieczenia od w ypadków i na w ypadek choroby tych bezrobotnych, którzy obo
wiązani są odpracowywać przy robotach publicz
nych otrzym yw ane wsparcia z pomocy państw o
wej i z pomocy dla najbiedniejszej ludności.
II. D o t . r e o r g a n iz a c j i U r z ę d ó w O k r ę g o w y c h i K o m u n a ln y c h U r z ę d ó w P o ś r e d n ic t w a P r a c y :
W uzupełnieniu brzmienia punktu 5-go rezolucji V-tej Nadz. W alnego Zebrania Zw. Gmin W o j.
SI. uważa za wskazane rozszerzyć upraszaną re o r
ganizację Urzędów Okręgowych i Kom. U rzędów Pośrednictwa Pracy także na urzędy ewidencji ruchu ludności.
O dnośnie do U rzędów Okręgowych prosimy o przywrócenie Urzędom O kręgow ym dotacji n a leżnych z tytułu § 70 ordynacji powiatowej z dnia 29 marca 1881 r. za sprawowanie funkcji policji krajowej oraz na pokrycie powstałych wydatków za w ykonywanie prac z zakresu adm inistracji państwowej. Równocześnie wnosi się o zlikwido
wanie przynajmniej w gminach przemysłowych O bw odow ych Urzędów O kręgow ych oraz zespole
nie tychże z Urzędami Gminnemi i to p rz y n a j
mniej do czasu ostatecznego załatwienia sp raw y Urzędów Okręgowych.
Nadmieniamy, że n. p. w powiecie Katowickim wszystkie U rzędy O kręgow e zespolone są z U rz ę dami Gminnemi, przez co koszty gmin, ponoszone na utrzym yw anie U rzędów O kręgowych są mini
malne. Inaczej przedstaw ia się spraw a z U rz ę d a mi O kręgowem i w powiecie Swiętochłowickim i innych, gdzie udział gmin w kosztach u trz y m y w a nia Urzędów O kręgow ych jest bardzo wysoki, do
chodzący w niektórych gminach nieraz do w y so kości 1/3 wszystkich wydatków danej gminy.
III. D o t. z a p o m o g i g w ia z d k o w e j d la b e z r o b o t n y c h .
G miny Śląskie uwzględniając wielką biedę, w jakiej znajdują się od kilku lat bezrobotni, r o k rocznie udzielały z okazji świąt Bożego N arodze
nia bezrobotnym jednorazowej zapomogi. W r o ku bieżącym będzie trzeba również przyjść z p o mocą bezrobotnym, jednak obecnie finansowe p o łożenie gmin jest tak trudne, że prawie żadna z gmin z własnych funduszów nie będzie w stanie udzielić jakiejkolwiek zapomogi gwiazdkowej bez
robotnym. Dochody gminnych komitetów do spraw bezrobotnych są bardzo nikłe, bo składki u rz ę d ników przem ysłowych państwowych itd., które stawiły poważny dochód komitetów, obecnie w pły
w ają do Ogólnego Komitetu Niesienia Pomocy Bezrobotnym. G miny nasze mogłyby przyjść z pomocą bezrobotnym z okazji świąt Bożego N a
rodzenia tjdko w razie przekazania odpowiednich
■subwencyj przez Ogólny Komitet lub przez U rząd Wojewódzki.
Na podstawie takiego stanu rzeczy, prosimy J W P a n a W ojew odę w imieniu wnioskodawców, o w yasygnowanie z funduszów Ogólnego K om itetu Niesienia Pomocy Bezrobotnym, lub z funduszów wojewódzkich gminom większych kwot, celem, udzielenia bezrobotnym nadzwyczajnych zapomóg gwiazdkowych.
IV . D o t. fw iik ey j z le c o n y c h .
U rzędy Gminne obarczane bywają coraz w ię
cej funkcjami zleconemi, dla załatwienia których utrzym ywać muszą dosyć kosztowny apara t urzę»
dniczy, a ponieważ funkcji tych je st coraz więcej, gminy zmuszone są aparat ten powiększać przy coraz bardziej zmniejszających się dochodach.
I tak na przykład w skutek nowej procedury sądowej S ądy zwracają się do gmin, przysyłając im formularz do wypełnienia dotyczący stanu m a
jątkowego oskarżonych. A ponieważ przestępstw w obecnych czasach jest coraz więcej, więc też i gminy otrzym ują coraz więcej takich form ularzy nieraz i kilkanaście dziennie do wypełnienia, któ
ra to funkcja w ym aga dużo czasu i pracy.
Nie mniej pracy przysparzają gminom P o w ia towe Komendy Uzupełnień, które domagają się, aby gminy czy to wręczały karty mobilizacyjne czy też ściągały książeczki wojskowe i inne d o kumenty, wreszcie spełniały inne funkcje, które równie dobrze mogłyby U rzędy Pocztowe speł
niać.
Najwięcej zaś pracy przysparzają przym usow e ściągnięcia należności tak Kasom Chorym jak i
Zakładowi Ubezpieczeń. Takich przym usow ych
ściągnięć jest dziennie kilkanaście i te zajm ują Gminom najwięcej czasu i kłopotów i ściągają nienawiść interesentów do U rzędów Gminnych.
Również i Spółka Bracka zwraca się do Gmin 0 różne stw ierdzenia, które mogliby załatwiać starsi braccy, a n a w e t ostatnio poczęły się do Gmin z w racać „Ślązak" i Bank R o ln y ' celem z a mówienia interesentów czy też w ręczenia im pism, jak również K asy Oszczędności o wydanie opinji co do m ajątku ubiegających się o pożyczkę oraz ręczy cieli.
W len sposób przypada na ogólną liczbę wpływów około 30—50 o/° różnych fimkcyj zleco
nych, które Gminy zmuszone są wykonywać 2a inne instytucje do tego stopnia, że nie są w s t a nie tym pracom podołać.
Z uwagi na finansowe położenie grnin, koniecz
nie należy odebrać niektóre funkcje zlecone, a.
szczególnie już te, które spraw iają gminom n a j
więcej kłopotów, wzgl. które je finansowo n a jw ię cej obarczają.
P . K. U. powinno posługiwać się U rzędam i Pocztowemi w doręczaniach swoich pism.
Kasy Chorych i Zakład Ubezpieczeń posługi
wać się winne własnemi egzekutorami, czy też są
dami w przym usow em ściąganiu należności.
Spółka Bracka winna sięgnąć do pośrednictwa starszych brackich.
Stanowczo zaś już uwolnić należałoby gminy od świadczeń na rzecz „Ślązaka", Banku Rolnego 1 Kas Oszczędności, które to instytucje po pomofc udawać się powmne do przedsiębiorstw, trudnią
cych się wjrwiadami. Jeżeli zaś nieuniknione je st
spełnianie t. z. funkcyj zleconych, natenczas po
winno się umożliwić gminom pobieranie należytych opłat.
V. B o t . o p ł a t s a k a r t y c y r k u l a e y j n e . Na mocy art. 280 Konwencji Genewskie], k a r ty cyrkulaeyjne winne wystawiać władze adm ini
stracyjne I. instancji (Starostwa), które jednak w y konanie tych funkcyj zleciły U rzędom Okręgowym . Za czynności te władne są władze adm inistra
cji I. instancji pobierać opłatę w kwocie 12,00 zło
tych od jednej wygotowanej karty cyrkuł acyjnej.
U rzędy O kręgow e majace najwięcej pracy p rz y wystawianiu tych kart cyrkulacyjnych, nie m ogą choćby tylko dla pokrycia pow sta
łych kosztów rzeczowych ani grosza pobierać, mimo iż muszą:
a) wy pi sywać łub uzupełniać przedłożone wnioski na karty cyrkulaeyjne,
b) wypisywać blankiety kart cyrkulacyjnych, c) naklejać fotograf je,
d) wciągać przedłożone wnioski i w ygotow ane karty cyrkulaeyjne do rejestru,
e) odbierać od stron przynależną opłatę w kwocie 2,00 złotych od jednej karty cyrkulacyjnej i f) raz w tygodniu odstawić do S taro stw a w ygo
tow ane w ciągu tygodnia karty cyrkulaeyjne w raz z ściągniętą opłatą.
Z tytułu tych czynności — tak np. w U rzę
dzie O kręgow ym w którym w przeciągu roku za
łatwiono około 4.000 kart cyrkulacyjnych — pow
stałe koszta rzeczowe w y n o s z ą :
a) za klej do nalepiania fotografji... 15,00 zł b) zakup spinaczy do spinania wniosków 16,00 „ e) za atra m e n t... 2,50 „ d) za reje str dla zapisywania wniosków
i kart cyrkulacyjnych (z w yjątkiem bieżącego roku, którego dostarczyło
S tarostw o b e z p ł a t n i e ) ... 80,00 „ e) zakup 2 tuzin p i ó r ... 120 „ f) za papier na k o r e s p o n d e n c j ę ... 0,80 „ g) podróż do S tarostw a z kartami cyrku-
•lacyjnemi i opłatą 52 razy a 8,85 zł. 460.20 „ razem 575/70 zł.
Nie wspornica się tutaj o wydatkach person a 1- aych, mimo iż urzędnicy, w skutek naw ału pracy, zmuszeni są poza godzinami urzędowemi zająć się załatwianiem kart cyrkulacyjnych.
W bieżącym roku dochodzi do tych prac j e szcze jedna czynność i to wyszukiwanie i dołącza
nie do nowych — poprzednich wniosków, którą to funkcję wykonywały dotychczas Starostwa.
A nalogicznie'do powyżej wymienionych czyn
ności, U rzędy O kręgow e m uszą nieomal te same prace wykonywać przy prolongowaniu kart cyrkula
cyjnych na rok 1932 tak, że S tarostw a dają tylko sw oją pieczęć i podpis urzędnika legitymującego.
Zaznacza się, że w pływ y do kasy U rzędu O kręgow ego są bardzo szczupłe i składają się prze
w ażnie z kar pieniężnych które — z powodu ode
brania Urzędom O kręgow ym praw a karania prze
stępstw wynikających i ustaw i rozporządzeń n ie
mieckich są tak minimalne, że wyżej wymienione wydatki rzeczowe pokryw ać m sza kasy gminne.
jfik w ynika z budżetu jednego z Urzędów Okręgowych zamiast preliminowanej w roku 1930/31
kwoty 2000, 00 złotych, tytułem wpływów z kar pieniężnych, otrzym ano tylko kwotę 1310,50 zło
tych, zaś w roku 1931/32 zamiast kwoty 2200,00 otrzym ano za pierwsze półrocze 294,20 złotych.
W obec powyższego prosim y w imieniu wnio
skodawców, by wyłącznie S tarostw a względnie. P o sterunki Policji W oj. SI. zajmowały się w ystaw ie
niem kart cyrkulacyjnych, albo też by U rzędom O kręgow ym wolno było pobierać opłatę c a pok ry cie odnośnych kosztów rzeczowych, lub też by U rzędy O kręgow e otrzym ały z dotychczasowej opłaty w kwocie 2,00- złotych od jednej kar ty cyr
kulacyjnej p ew ną kwotę na pokrycie tychże, gdyż U rzędy Okr ęgo we przy obecnie panującym stanie faktycznym nie będą w stan ia w skutek uszczuplenia wpływów w ydatków pokryć z własnych wpływów a R ad y Gminne nie zgodzą się, aby pokrywać te wydatki z kas gminnych, tembardziej, że za wy
stawianie kart pobiera się opłaty, które w całości w p ł yw a ją do kasy S ta ro s tw a .
V I. D o t. u lg o w e g o w ę g la n a p o t r z e b y szk o ln e* . Liczne gminy walczą z trudnościami dostawy potrzebnej ilości węgla dla budynków szkolnych. G ro
zi obawa, że dla braku środków, niejednokrotnie nie będzie można należycie ogrzewać ubikacyj szkol
nych, wobec czego ucierpi nauka szkolna.
Zwracam y się przeto z u przejm ą prośbą do Pana W ojew ody o wstawiennictwo w kopal
niach państwowych, dzierżawionych przez S kar- bofernj, aby gminom na cele szkolne dostarczono węgla czy to bezpłatnie, czy przynajm niej na w a
runkach, ulgowych i po cenach zniżonych.
¥11 o Dot. u trzyimania dróg. gmiiaaych.
W pozycji wydatków gminnych nie ostatnie miejsce zajmu ją wydatki na utrzym yw anie dróg gmin
nych. Dotychczas gminy nasze starały się na ten cel przekazać każdą możliwą kwotę by chociaż w części naprawić zaniedbania z czasów wielkiej wojny i lat następnych. Na ogól: stan dróg gm in
nych nie jest dobrym, zaś sieć ich w stosunku do środków gminnych jest nadzwyczaj długa.
Prosimy przeto Pana W ojew odę o łaska
we spowodowanie by S ejm Śląski w roku p iz y - szłym 'udzielił znaczniejszej pomocy gminom na
szym na utrzym yw anie dróg gminnych. Bez tej pomocy bowiem gminy nasze nie zdołają p rz e p ro wadzić choćby najskromniejszych napraw, a drogi gminne nie będą temi środkami kom unikacyjnem i, jakiemi być powinne.
¥111. D o t. z a p r z e s t a n ia prac p r z y regu lacji Kawy.
O becne trudne położenie finansowe zmusiło liczne gminy do zaprzestania wszelkich inwesty
cyj. Bez względu na trudne położenie gmin z a interesowanych, pobiera Związek Regulacji R aw y nadal swoje składki w takiej wysokości, w jakiej je pobierał w latach poprzednich, t. za. kiedy gm i
ny znajdowały się w dobrem położeniu fm anso- wem. Wobec faktu, że nowy rok budżetowy bę
dzie gorszym, od bieżącego, już dzisiaj stwierdzić m ożna i należy, że zainteresowane w regulacji R a w y gminy nie będą mogły nadal ponosić skła
dek na rzecz regulacji Raw y w dotychczasowej wysokości. W skazanem więc jest, by albo zaprze-
-Stano dalszej regulacji Rawy, albo conajmaiej w znacznej mierze regulację tę ograniczono.
* *
*
Pod koniec zebrania uchwalono wysłać m e- m orjai do Rządu i w ybrano delegację, która u da
ła się do p. W ojewody celem przedstawienia mu przebiegu nadzwyczajnego W alnego Zebrania i wyniku obrad.
Kronika
Koto Pow iatow e Lubliniec.
W dniu 15 listopada, br. odbyło się w Koszę
cinie posiedzenie Kola Powiatowego Z w iązku Gmin Woj. Śl. na pow iat Lubliniec. Zebranie zagaił o godz. 14-tej przew odniczący Kola, p. burmistrz Or- Sicki, witając obecnych oraz jako gości pp. starostę Biolika, posła Różańskiego i urzędnika Wydziału Pow iatow ego p. Zimera.
Następnie syndyk Zw iązku, p. Kubnert omówił spraw ę Urzędów O kręgowych, d o czego p. S ta ro sta p o d ał d o wiadomości, iż w powiecie Lubliniec- kim z dniem 1 kwietnia 1932 r. zreorganizowane zostaną Urzędy Okręgowe. Zamiast dotychczaso
w y ch 3-ch U. O., powstanie w powiecie 8 U. O., na czele których stać b ędą niepłatni kierownicy.
U rzędy te siedzibę swoją mieć będą w Gminach, w których znajdują się posterunki Policji. Według dotychczasow ych obliczeń obniżą się przez to zna
cznie koszta utrzymania Urzędów O kręgow ych i to praw ie o połowę. Zebrani z zadowoleniem p rzy
jęli d o w iadomości to oświadczenie p. Starosty.
Dalej omówił syndyk Związku spraw ę komisji sanitarnych, d o czego dał wyczerpujące wyjaśnie
nia p. starosta Biolik.
W przedmiocie w niosków na Nadzwyczajne Walne Zebranie, omówił syndyk Związku nasam- przód potrzebę zwołania N adzwyczajnego Walnego Zebrania Gmin Woj. ŚL, a następnie obecną finan
sow ą sytuację gmin. W końcu referent zaznajomił zebranych z treścią rezolucyj, jakie mają być uch w a
lone na Nadzwyczajnem Walnem Zebraniu. Zebrani zgodzili się na rezolucje, podnosząc tylko jeszcze spraw ę subwencji na drogi gminne.
Odnośnie do spraw y kosztów utrzymania Koła P ow iatow ego uchwalono, by w przyszłości dla gmin pow iatu, Lublinieckiego podw yższyć stawkę zasadniczą, o p łacaną na rzecz Związku ze zł. 18 — n a 20 z!., a uzyskaną tą drogą nadw yżkę 2 zł.
przeznaczyć na potrzeby Koła Powiatowego.
P o wyczerpaniu porządku o brad podziękował p. Przewodniczący p. Staroście za przybycie na posiedzenie i udział, poczem zamknął zebranie.
Kolo P ow iatow e Rybnik.
W środę, dnia 18 listopada br. odbyło się w Rybniku_ posiedzenie Kola P ow iatow ego Związku Gmin Woj. Śl. na pow iat rybnicki, któremu prze
wodniczył p. burm. Weber, a w którym udział wziął, op rócz reprezentantów miast i gmin pow. rybnic
kiego, starosta p. Wyglenda.
7
Referat o finansowem położeniu gmin i potrze
bach tychże wygłosił syndyk Związku, p. Kuhriert a p o przeprow adzonej dyskusji przyjęto projekt re
zolucji dla N adzwyczajnego Walnego Zebrania Związku Gmin w dniu 21 listopada br. D odatkow o zgłosił i uzasadnia! odpow iednio p. naczel: Mrozek dalsze rezolucje, a mianowicie w sprawie urzędów okręgowych, funkcyj zleconych, kas chorych i spółki brackiej, oraz zakładu ubezpieczeń społecznych.
W wniosku dot. ubezpieczenia od w y p a d k ó w bezrobotnych, domaga! się referent interwencji w S i Urzędzie Wojewódzkim w tym kierunku, by ure
gulow ano spraw ę ubezpieczenia o d w y p a d k ó w tych bezrobotnych, którzy obowiązani są otrzym y
w ane wsparcia o d p ra c o w y w a ć przy robotach publi
cznych. Gminy bowiem, stosujące się do instrukcji 51. U. Woj. z dnia 25. V. 31r. w sprawie zatrudnia
nia bezrobotnych pobierających w sparcią z pom ocy państwowej! dla najbiedniejszej ludności przy robotach publicznych, w chodzą w konflikt z Kasą Chorych oraz z Zakładem Ubezpieczenia o d w ypadków .
Drugi wniosek traktował spraw ę podziału fun
duszów z tytułu podw yżki opłat pocztowych.
G łów ny Komitet Niesienia P om ocy Bezrobotnym w Warszawie podzielił sumę 1.500.000 zł. otrzym aną z tego tytułu za pierwsze 15 dni. października w ten sposób, że na W ojew ództw o Śląskie i poznańskie razem przypadła suma 250.000 zł. Ponieważ Woj.
Śląskie najbardziej dotknięte jest kieską bezrobocia, prosi się o interwencję, by najmniej jedna czw arta wszystkich d o ch o d ó w przypadła na Woj. Śląskie, gdyż taką ilość w stosunku d o bezrobocia w calem Państwie, Śląsk wykazuje.
Urzędy Gminne obarczane byw ają coraz wię- ce! funkcjami zleconemi, dla załatwienia których utrzym yw ać muszą dosyć kosztowny a p ara t urzę
dniczy, a ponieważ funkcji tych jest coraz więcej, Gminy zmuszone są a p a ra t ten powiększyć przy coraz bardziej zmniejszających się dochodach.
W obec tego wnosi się o interwencję u władz, aby Urzędom Gminnem odebrano choć w części nie
które funkcje zlecone, szczególnie te, które spraw ia
ją najwięcej kłopotów i zajmują czas. P. K. U. p o winno posługiwać się Urzędami Pocztowemi w d o ręczeniach swoich pism; Kasy Chorych i Zakład Ubezpieczeń w ściąganiu przymusowej należności posługiwać się winny własnemi egzekutorami, czy też sądami; Spółka Bracka starszymi brackiemu Inne funkcje winny b yć gminom w formie opłat w ynagradzane.
Ostatni wniosek w sprawie kart cyrkulacyjnych dom agał się, by wyłącznie Starostwa względnie Posterunki Policji Woj. SI. zajmowały się w ystaw ia
niem kart cyrkulacyjnych, albo też by Urzędy Okręgowe otrEyniywały wynagrodzenie na pokry
cie kosztów rzeczowych przy wystawieniu tychże kart.
P a n burm. W e b e r wnosi, by W ojewódzki K o
mitet Bezrobocia przydzielał fundusze dla poszcze
gólnych powiatów z uwzględnieniem istniejącej cyfry bezrobotnych w danym powiecie.
P oparto również wniosek gmin pow. K atowic
kiego w przedmiocie w yasygnowania z funduszów Ogólnego Komitetu Niesienia Pomocy B ezrobot
nym lub z funduszów wojewódzkich większych kwot, celem udzielenia bezrobotnym nadzw yczaj
nych zapomóg gwiazdkowych.
8
W szystkie powyższe rezolucje zebrani p rz ed stawiciele jednogłośnie zatwierdzili.
P. naczeln. Mrozek referował następnie o p r o jekcie ordynacji wyborczej do rad gminnych i sej
mików powiatowych w Woj. SI. Zebrani specjal
nie podkreślili, że Sejm SI. winien p rzy uchwale
niu ordynacji wyborczej dla związków pow iato
wych przy wyborach do sejmików powiatowych uwzględnić propozycje wyborów pośrednich człon
ków sejmików powiatowych przez rady gminne wzgl. miejskie. Zebrani wypowiedzieli się kate
gorycznie przeciwko propozycji wyborów bezpo
średnich, jako niefortunnych.
W przedmiocie ilości członków rad miejskich 1 gminnych oraz ławników wypowiedzieli się ze
brani za obniżeniem ilości członków przewidzia
nych w projekcie, bo projektow ana ilość członków wprowadziłaby tylko niepotrzebny balast biurokra
cji. Uchwalono następujące propozycje co do ilości, członków rad gminnych:
9 radnych w gminach do 3.000 mieszkańców 12 „ „ „ od 3 000 do 10.000 mieszk.
15 „ „ „ „ 10.000 „ 15.000 18 „ „ „ „ 15 000 „ 20.000 23 „ „ „ „ 20.000 „ 30 000
24 „ „ ponad 30.000 mieszk.
Ilość ławników w gminach wiejskich pro p o n o wano następująco:
2 ławników w gminach do 6.000 mieszkańców 4 „ „ „ od 6.000 do 15.000 mieszk.
6 „ „ „ „ 15.000 „ 30.000 8 „ „ „ ponad 30.000 mieszk.
Odnośnie do ilości członków rad miejskich w obu częściach W ojew ództw a Śląskiego propono
wano następującą ilość radnych wzgl. ławników’:
12 radnych w gminach m. do 5.000 mieszkańców 18 yy w y> od 5.000 do 10.000 21 yy yy yy „ 10.000 „ 2o 000 24 „ yy yy Y) „ 20.000 „ 30 000 27 yy yy yy „ 30 000 „ 50.000
30 « » » „ 50.000 „ 70.000
33 w y» n „ 70.000 „ 90 000 36 „ yy yy yy „ 90.000 „ 120.000
Na każde dalsze rozpoczęte 30.000 mieszkań
ców pow ołuje się dalszych 3 radnych.
Odnośnie do ławników w gminach m. propo
nowano ilość 12 ławników w gminach od 100 — 200.000 mieszkańców.
S praw ę zastępstw a naczelnika gminy, o b jętą w art. 57 postanowiono zm ienić.o tyle, by s ta tu t miejscowy regulował przepis, który z ław ników zastępuje naczelnika gminy.
Do art. 58 wniesiono propozycję, by już gm i
ny liczące ponad 3.000 mieszkańców mogły w d r o dze statutu miejscowego ustalić stanow isko p ła t“
nego naczelnika gminy.
Przepisy odnoszące się do w yboru naczelnika gminy (art. 58) należałoby przenieść do ordynacji gminnej.
P. S taro sta przem aw iał również na tem at o r
dynacji wyborczej, podkreślając specjalnie b rak lokali na odbywanie posiedzeń w projektowanej ilości członków rad gminnych. Ponieważ często lo kale są za szczupłe i nie przygotow ane na tak
w ygórowaną ilość członków, dla braku miejsca,,, uniemożliwiłyby obrady jawne, lub też gminy zmuszone byłyby budować specjalne sale posie
dzeń, albo też do odbyw ania posiedzeń w lokalach publicznych.
W następstwie powyższych wy wodó w uchwa
lono następującą rezolucje:
„Posiedzenie Koła Powiatow ego R ybnik z w r a ca się do Nadzwyczajnego W alnego Z e b ra n ia przez Zarząd Związku, ażeby N. W. Z, Z w iązku Gmin orzekło się za proponow anym przez Zarząd Związku pośrednim sposobem w yborów członków sejmików powiatowych przez rady gminne a dalej by obniżył ilość członków rad gminnych i miej
skich, jako też ławników w projekcie ordynacji wyborczej do sejmików powiatowych.
P rzy sprawach bieżących poruszono spraw ę płacenia czynszu mieszkalnego przez nauczycieli szkół powszechnych (Zebrzydowice i Turza). P.
Syndyk polecił danem gminom zwrócić się w p rost do W ydziału Oświeć. Publicznego, by tenże p rze
kazywał gminom w prost należny czynsz miesz
kalny od nauczycieli, wbraniających się go płacić.
Naczelnik gminy Zebrzydowice porusza s p ra wę przyłączenia obszarów dworskich do gmin.
Mi mówicie te gminy, które odebrały te re n y lasów państwowych, nie o trzym ują odszkodow ania za, utrzym yw anie dróg publicznych W tej spraw ie p. syndyk Kubnert wyjaśnił, że jeszcze w roku 1927 zaw artą została umowa pomiędzy p. Cenkie- rem w imieniu Nadleśnictwa w Rybniku i zainte- resowanemi gminami i to tej treści, że Nadleśnic
two zatrzym uje z podatku gruntow ego “30 proc. i za te 20 proc. u trzym uie Nadleśnictwo drogi.
Umowa ta została przez W arszaw ę zaakceptow aną.
— Do tej samej spraw y w yjaśnia jeszcze inspekt tor Wydz. Pow. w Rybniku, że spraw a o ty le nasuwa trudności, że dom eny nie płacą podatku?
dochodowego i obrotowego. S praw a jest w toku ostatecznego załatwienia.
Na tem zebranie zakończono. P o zebraniu p.
syndyk K uhnert załatwił jeszcze z kilku gminami bieżące sprawy.
Koło Pow iatow e Pszczyna.
Kolo Pow iatow e Związku Gmin Woj. ŚL na na pow iat Pszczyński o d było swe posiedzenie w Pszczynie w dniu 20 listopada br. Zebraniu prze
w odniczył przew odniczący Koła, p. burmistrz Figna, a udział wziął w zastępstwie p. starosty, p. wice- starosta Dr. Riess. Po zagajeniu i odczytaniu p o rządku obrad, udzielił p. Przewodniczący głosu p.
syndykowi Kuhnertowi, który omówił obecną sytu
ację finansową gmin i w związku z tem zakomuni
kow ał o rezolucjach jakie mają być przedłożone Nadzwyczajnemu Walnemu Zebraniu Związku Gmin Woj. Śl.
Po referacie tym w yw iązała się obszerna dys
kusja, w której przemawiali pp. Wieczorek, Bud niok, Zieleźnik, Figna, Wiatr, Burek, i inni. Wszyscy m ów cy podkreślali zgodność swoją ze zgłoszonemi rezolucjami, a specjalnie podkreślili palącą potrzebę uregulowania spraw szkolnych i d rogow ych w p o wiecie.
Po blisko 3-goddnnych naradach zamknął p*
Przewodniczący posiedzenie.
Właściciele
nieruchom ości
Podwyższenie wartości waszych d o m ó w podniesie solidne i b ardzo tanie odrestaurowanie tychże, w ykonane przez znaną o d 50 lat F-mę m a l a r s k ą
AUGUST DYLLA ♦ Zakład m alarski
Sp. z o. o.
w KATOWICACH, ulica Marjacka nr. 3. — T el. 2301
Bliższych informacji prosimy ż ą d a ć ustnie lub telefonicznie.
ę--- — i - ... ... ...%
Wielki wybór przy borów kosmetycznych na gwiazdkę
p o le c a
DROGERJA ŚW. BARBARY właściciel WIJ Cl ECH I 1TKIEWICZ
KATOWICE, ul. M. P iłsudsk iego 10 T elefon 1666
O ddział wszelkich przyborów pszczelarskich, wszelkie artykuły kosme
tyczne, Farby — Lakiery P o k o s t y — P e n d z l e — O l e j e — S m a r y .
* ' ... ...I
E. Braszczok i Ska I
KATOWICE
K ościu szk i 16 T elefo n 1949
M iii im i iii im i iim iiu w iiiiiiiiiiiim iiiiiiiiiif iiiiiiiii! iiii! ! ! iiiiiiiiiiiii! iiiiiiiiiiiiiiiiM i
Skład papieru artykułów i maszyn biurowych
Drukarnia
dostarcza druki wszelkiego rodzaju dla Urzę
dów, Przemysłu i Handlu.
'♦=4=^=^=^=^=#=^=4iiiiii*=#=*=4=*=^=4=^=^=
Śląski Zakład Witrażów — Oszkleń i Mozaiki
1
ll'
99 A n t i ą u e 66
Salbert i Gierich
ŚWIĘTOCHŁOWICE G. Śl.
ulica Bytomska nr. 6a. Telefon nr. J6-75
' A r t y s t y c z n e w i t r a ż e dla k o ścio łó w , b u d y n k ó w ś w i e c k ic h z w s z e l k i c h g a t u n k ó w szkła, w e d ł u g p r o j e k t ó w w ł a s n y c h i n a d e s ł a n y c h O s z k l e n i a g e o m e t r y c z n e . L a m p y w i t r a ż o w e , p o k o jo w e , s to jąc e, w is z ą c e , ś c ie n ne, p la fo n o w e . ( N o w o c z e s n e s z y ld y r e k l a m o w e ś w i e t l n e ) S z k ło w e n e c k i e n a fasad y , p o s a d z k i etc.
( R e p a r a c j e i r e k o n s t r u k c j a u s z k o d z o n y c h okien w i t r a ż o w y c h ) W s z e l k i e k o s z to ry s y , p r o j e k t y , r y s u n k i
i p o r a d y gratis.
♦III
*III
❖II!
❖!•!
+
III
m r a i
D R U K I
Czasopisma Broszury Statuty Odezwy
Formularze P la k a ty
k sięg i rachunkowe Zaproszenia
Listy, koperty i t. d.
wykonuje terminowo, solidnie 1 tanio
Drukarnia
Siemianowicka
Właśc.: P i o t r P r o u o M s
S iem ia n o w ice, ul. Staszyca 17
lin
