1
Scenariusz zajęć
IV etap edukacyjny, informatyka
Temat: Oświetlenie planu. Korekta zdjęć w programie Picasa
Treści kształcenia:
Informatyka:
4. Opracowywanie informacji za pomocą komputera, w tym: rysunków, tekstów, danych liczbowych, animacji, prezentacji multimedialnych i filmów. Uczeń:
3) opracowuje obrazy i filmy pochodzące z różnych źródeł, tworzy albumy zdjęć;
1) edytuje obrazy w grafice rastrowej i wektorowej, dostrzega i wykorzystuje różnice między tymi typami obrazów;
2) przekształca pliki graficzne, z uwzględnieniem wielkości plików i ewentualnej utraty jakości obrazów;
6. Wykorzystywanie komputera oraz programów edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin. Uczeń:
1) wykorzystuje oprogramowanie dydaktyczne i technologie informacyjno-komunikacyjne w pracy twórczej oraz przy rozwiązywaniu zadań i problemów szkolnych;
7. Wykorzystywanie komputera i technologii informacyjno-komunikacyjnych do rozwijania zainteresowań, opisywanie zastosowań informatyki, ocena zagrożeń i ograniczeń, aspekty społeczne rozwoju i zastosowań informatyki. Uczeń:
3) zapoznaje się z możliwościami nowych urządzeń i programów związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i potrzebami edukacyjnymi.
Cele zoperacjonalizowane:
Uczeń:
● Zna podstawowe typy oświetlenia w fotografii
● Zna pojęcie temperatury barwowej oraz balansu bieli
● Zna narzędzie do korygowania oświetlenia fotografii
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Potrafi wymienić podstawowe typy oświetlenia w fotografii
● Potrafi zdefiniować pojęcie balansu bieli oraz temperatury barwowej
● Potrafi skorygować oświetlenie zdjęcia w programie graficznym
● Potrafi opisać rozkład oświetlenia na zdjęciu
Kompetencje kluczowe:
● Kompetencje informatyczne
● Porozumiewanie się w języku ojczystym
● Kompetencje społeczne i obywatelskie
2
Środki dydaktyczne:
● Komputery podłączone do Internetu i sieci szkolnej
● Zainstalowany na komputerze program PhotoFiltre 7 wraz z pakietem spolszczającym
● Aparat fotograficzny, środki do skopiowania zdjęć z aparatu na komputer (kabel USB, łączność Bluetooth itp.)
● Lampy (np. lampki biurkowe) do oświetlenia fotografowanej postaci/obiektu z różnych stron
● Film (samouczek): „Podstawowa korekta błędów oświetlenia na planie – program Picasa”
● Prezentacja multimedialna: „Oświetlenie planu”
Metody nauczania:
● Podające: opis
● Problemowe: dyskusja
● Praktyczne: ćwiczenia Formy pracy:
● Jednolita
● Indywidualna lub grupowa (w parach) Przebieg zajęć:
Etap przygotowawczy
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z tematem oświetlenia w fotografii, zwracając ich uwagę na takie aspekty oświetlenia, jak charakter światła (miękkie, twarde, ogólne, punktowe), temperatura barwowa (światło dzienne, światło żarowe) oraz kierunek padania światła na fotografowany obiekt.
Nauczyciel przygotowuje zestaw zdjęć mających różne wady związane z oświetleniem (zdjęcia prześwietlone, niedoświetlone, mało kontrastowe, zbyt jaskrawe, o ochłodzonych oraz ocieplonych barwach), które posłużą za przykłady do zaprezentowania na zajęciach narzędzi korekcji oświetlenia zdjęć. Jeśli nauczyciel nie dysponuje takimi przykładami, może pobrać zdjęcia np. z portalu Wikimedia i do celów demonstracyjnych pogorszyć ich parametry oświetleniowe w edytorze grafiki.
Etap wstępny
Nauczyciel pyta uczniów, jakie znają rodzaje oświetlenia w fotografii, i prosi o opisanie ich cech charakterystycznych oraz wyróżnienie typów światła.
Uzupełnia wypowiedzi uczniów oraz omawia pojęcie temperatury barwowej, a także znaczenie balansu bieli w fotografii. Przy omawianiu temperatury barwowej może posłużyć się poniższą tabelą:
3
Źródło światła Temperatura barwowa Odcień barw
Zachmurzone niebo 6000-6500 K Zimny
Słoneczne niebo 5200-5600 K Zimny
Lampa błyskowa 5500 K Zimny
Jarzeniówka 4000-4500 K Zimny
Żarówka 3200 K Ciepły
Płomień świecy 1800-2000 K Ciepły
Nauczyciel przedstawia definicję temperatury barwowej oraz balansu bieli, wskazując na wzajemne powiązanie tych zagadnień. Podsumowuje temat, dążąc do sformalizowania definicji typowych rodzajów oświetlenia (światło rysujące, wypełniające, kontrowe, miękkie, twarde, punktowe, rozproszone).
Etap realizacji
Następnie nauczyciel wykorzystuje prezentację multimedialną pt. „Oświetlenie planu”.
Omawia zasady oświetlenia planu przy wykonywaniu fotografii oraz przykładowe zdjęcia obrazującymi wpływ typów oświetlenia na wygląd zdjęcia.
Podkreśla znaczenie światła w fotografii jako głównego czynnika determinującego odbiór zdjęcia, jego estetykę oraz klimat. Zwraca także uwagę, że przy dzisiejszych możliwościach technicznych istnieje wiele narzędzi pozwalających na skorygowanie wad fotografii powstałych w wyniku zastosowania nieodpowiedniego oświetlenia lub ustawień aparatu.
Następnie nauczyciel wyświetla film (samouczek) pt. „Podstawowa korekta błędów oświetlenia na planie”.
Po obejrzeniu filmu nauczyciel omawia na przykładzie programu PhotoFiltre 7 następujące pojęcia związane z edycją zdjęć w programie graficznym, np. poziomy jasności, światła i cienie, korekcja balansu bieli, balans kolorów, barwa/nasycenie, wykorzystując zdjęcia spreparowane na etapie przygotowawczym.
Uczniowie przystępują do ćwiczeń praktycznych. Jedna osoba zgłasza się na ochotnika, aby pełnić funkcję modelu do zdjęć. Wybrani uczniowie oświetlają model za pomocą lamp (światło z góry, z boku, z dołu, z tyłu, oświetlenie trzypunktowe itp.), a wskazany uczeń lub nauczyciel robią zdjęcia. Wykonane zdjęcia należy zgrać do folderu sieciowego i udostępnić uczniom.
Uczniowie uruchamiają program PhotoFiltre 7 i otwierają zdjęcia wykonane przy różnym oświetleniu. W miarę możliwości korygują wady oświetlenia, np. rozjaśniają cienie. Dyskutują na temat wpływu oświetlenia na klimat zdjęcia.
Etap końcowy
Uczniowie wraz z nauczycielem wyszukują przykłady stron, na których można znaleźć wartościowe wiadomości dotyczące oświetlania planu zdjęciowego (np.:
fotografiadlaciekawych.pl, http://www.national-geographic.pl/multimedia/porady-foto/2/).
4
Informacje o najciekawszych wyszukanych zasobach wysyłają pocztą elektroniczną pozostałym uczniom.
Dodatkowo:
Uczeń zdolny może przygotować prezentację o zaletach korekcji parametrów naświetlenia zdjęć przy wykorzystaniu formatu RAW. Powinien opisać format RAW jako „cyfrowy negatyw”, bezstratny, surowy format zdjęć, zapisywanych prosto z matrycy aparatu, bez kompresji oraz elektronicznego przetwarzania, przewyższający format JPEG możliwościami edycyjnymi), przedstawić darmowe narzędzia służące do edycji tego typu plików, np. Raw Therapee, DCRAW.
Do prezentacji uczeń może dołączyć własne prace fotograficzne i omówić je pod kątem oświetlenia oraz wykonanej obróbki cyfrowej.
Słowa kluczowe:
fotografia, oświetlenie planu, Photo Filtre 7, cyfrowa obróbka zdjęć, balans bieli, temperatura barwowa
