N - 26 .
MONITOR WARSZAWSKI. ' ' ' (
—--- i...U <1 r--- ---
W W A R S Z A W IE D N IA 28. L U T E G O 1825. R O K U W P O N IE D Z IA Ł E K .
U U S t V L e z . c n 1 a m e t e o r o l o g i c z n e w W a r s z a w i e .
Dnia 16 Lutego
Zrana . . . Popołudniu . Wieczorem .
Ciepłomierz li- Barometr. }V i a t r. Stan Nieba.
Stopni zimna . — 12 Stopni zimna . — 7 Stopm /.i ni na . — 11
Cali 28 liniy i,a
» — *,0
„ - «,3
Wschodni Północno-wschodni W'schodni
Wschodni Północno-wschodni
Sloiice.
Stolice.
Xiçàyc.
a7
Zrana . . , Popołudniu . Wieczorem .
Mtipni zimna . _ 1 i Stopni zimna . — 7 Stopni Zimna . — q
Cali 28 liniy 1,5
„ — 0,0 27 - 4.6
Wschodni Północno-wschodni Wschodni Północno wschodni Wschodni Północno-wschodni
Szron.
Chmurno.
Śnieg pruszy.
OBWIESZCZENIA R Z Ą D O W E .
/;<» m m is s y c i W a i e w ó d z t w a M a z o w i e c k i e g oP odaie ninieyszem do publiczney wia
domości.
1). Ze prawo propinowania we wsi U ło- mi w Ekonom ii Raciążek, obwodzie Kuia- wskim położoney, w wieczną lub czasową d zierżaw ę, p o d łu g życzenia Pretendentów za summę Z ł ł . pols. 200. rocznie wypusz
czone zostanie od 1. Czerwca r. b.
T erm in do uk ład ó w o dzierżawę te'y P ropinacyi wyznacza się na dzień 14. M ar
ca r. b. w mieście W ło c ła w e k , w Biórze K om m issarza Obwodu K ujaw skiego.—
Maiący przeto chęć licytowania tego do
chodu zechcą się stawić w dniu i mieyscu oznaczonym , gdzie o wszystkich w a ru n k a c h , pod iakiemi propinacya ta zadzier*
źawioną b ę d z ie , w każdym czasie wiado
mość powziąć mogą. —
2). Z e.fo lw ark separatny Jasień w E k o nom ii Lubochnia, w obwodzie Rawskim sytuow any wypuszczonym zostanie w trzech letnią od 1. Czerwca r. b. dzierżawę, za summę zło. pols. 3,046. gr. 4. rocznie w y
noszącą. —
T e rm in do u k ła d ó w o dzierżawę na dzień 14. Marca r. b. przeznacza się w Bió
rze Sekcyi E k o n o m ic z n e j wy działu S k a r
bowego, posiedzenia swe w P a ła c u R ządo
wym przy ulicy P rze ia zd pod JN. 646. od- bywaiące'y, wszystkich więc chęć dzierża
wienia maiących, wzywa Kommissya W o jewódzka ninieysze'm ażeby przysposobi
wszy się w dowody kw alifik a cy i, po stan o wieniem JO. X ięcia N am iestnika z dnia 24.
Stycznia 1818. r. przepisane'y, tudzież w go
towiznę odpowiadającą p ó łro c z n e y dzierża
wie, zgłosili się do Sekcyi Ekonom iczney, gdzie o szczegółowych dochodach tego fol
w a r k u , iako też i o w arunkach dzierża
w nych p o trze b n a wiadomość udzieloną bydź może.
R adca Stanu Prezes, w zastępstwie Fiozuchowski.
S ek re ta rz J e n e r a l n y , FUipecki.
\y A U S Z A W A.
— J o . X ż e N am iestn ik K róleski m iano
w a ł Prezesem T r y b u n a łu cywilnego Woie- w ód/twa Augustowskiego w Ł o m ż y , JW . Walentego y f ierzchleyskiego, dotąd Radcę P ro k u ra to ry i Jene ralney, k tó r y dnia 21.
b.jin. w Sądnie a p p e lla c y n y y m n a ten Urząd w y k o n a ł przysięgę.
— JW- J e n e r a ł B aykow Ces. Ros. Rze
czywisty Radca Stanu p o w ró c ił z Wilna do Warszawy.
— X . R e k to r S z k o ły Woiewódzkie'y X X . Piiarów w Warszawie m a h o n o r donieść
Szanowne'y Publiczności iż stosownie do R eskryptu Wysokie'y Kom m issyi Rządowe'y W y z n a ń R eligiynych i Oświecenia P u b li
c z n eg o , E x am e n p ó łro c z n y uczniów S z k o ł y rzeczone'y, odbywać się zacznie dnia 1. Marca r. b. we W to re k i trwać będzie p o d łu g liczby oddziałów k la s s , przez dni dziesięć, to íe st: pr/,ez dzień 1. 2. 3. 4. 5.
7. 8. 9. 10. 11. w e dług ro z k ła d u n a u k przez Tow arzystw o do ksiąg elem en
tarn y c h zrobionego. Uczniowie zate'm k a ż dego oddziału odbywszy swóy examen
w dniu p rz e z n a c z o n y m , tegoż samego dnia zeydą się po p o łu d n iu n a godziną 3cią do swoie'y Klassy przyniósłszy z sobą każ
dy wcześnie m u , daną d ru k o w a n ą kartę, z zapełnieniem r u b r y k do zap¡su sz k o ln t- nego p o trze bnych, i przez R o d zicó w , Opie
kunów , lub dozor nad sprawowaniem się ucznia m a ią c y c h , podpisaną, oraz opłatę szkolną na półrocze letnie , lub Attest u*
rzędowy uwolnienia odnie'y» otrzym a kwi- lai y u s z , i nadal stosownie do swego uspo
sobienia i m oralnego sprawowania się u- mieszczony będzie w klassie przyzw oitey.
A tak z końcem E xam inu ukończy się Za
pis dzięsięciu oddziałów klass i k o n tro la kwitary uszowa zamkniętą zostanie , poczem iuż żadnego ucznia R e k to r nie będzie m ó g ł przyiąć.
— Od dnia 1. b. m. wolno iest K obietom koun,o ieździć w bocz nych ulicach Saskie
go U g r o d u , od godziny 6 z r a n a do 5 po p o łu d n iu . Wielka środkowa ulica iest od tego wyłączona. P ró cz masztalerza może mieć K obieta p rz y sobie leszcze lednego męzczyznę towarzyszącego ley konno.
1‘HZYIŁ. CU A LI ( dniu 26 i 27 Lutego. ) Lubińska Józefa Hiabmaz Dluyiey.koscielnćy — Tólmska oby»,
lCzęstochowy — liorytonska Bry
gida Pułkownikowa z Miijdzyrzyca — Połetilo Jau Kasztelan z Lublina — Wasilewski Jan Rud ca z Łowicza — Dobroński Józet Objw. j. Ku dy — Jabłonowski Stanisław Anjze z Siecie- chowa — Laszczyiiski Kazimierz Oby». 2 Gur- ua — Kazanowicz Płatnik z Krasnego stawu Uuski Mikodcm Obyw. ze wsi Uordy.
W llU C U A Ll ^ dnia 26 1*7 Lulcgo } Ohm Albert ogrodnik do Wiednia— Hey feld Karol Fryderyk kupiec do Gdańska — Kul
czycki kapitan do Modliua — Strzyżewski Piotr Pułkownik do Jabloiinéy Woli — Wielopolski Alexander Urabia do Clirobiza — X Żmije
wski Antoni Proboszcz do Pułtuska — Podoski Antoni Hr. do Husinowa — Zboin»ki Hr. do Pie przewa — Kalisz Szymon kupiec do ¿.ubrania
— Krasiuski August Hrabia do Węgrzynowa,
z Petersburga 30 Stycznia. (12 Lutego.)
— Panow ie B u rn e tt, angielski P u łk o w n ik , i B lakhead P a r is h , p rz y d a n i do Poselstw a
K ró la Jm ci W. B r y ta n ii, i P. B aron L in . den , Sekretarz Legacyi W irtembergskie‘y, mieli zaszczyt b y d ź przedstawionemu N . Cesarzowi i N. C esarzo w ej Matce dnia 28.
b. m. przed balem.
— U ra b ia F e r r o n a y s , po seł francuzki po»
w ró c ił dnia 29. m. do P etersburga.
— P. Savelow , synowiec H rabiego Guric- w a , i u rz ędnik bióra d ó b r k o ro n y w M o
s k w ie , m ianow any został K a m e rju n k re m J. C. Mości.
— D onoszą z K ry m u co następuis : D a- wnie'y potrzeba b y ł o koniecznie odbydź konno część drogi prowadzącą do n ik ity ń - skich o s a d , lecz teraz c a ły b atalion p r a cuje aby ią uczynić dogodną dla powozów.
S łońce świeciło codziennie cho ć b y ty lk o przez chwilę p rz y końcu Października»
lubo deszcze i b u rz e zapow iadały iuż ie-
*ień n;t początku tegoż miesiąca. P o pierw szym iesiennym deszczu k rz ak i róż miesię
cznych i róży D a m a s z k u , k tó re są t a k piękne i w o n n e , zostały obficie o k ry te pękam i i kwiatami. R ozw inęło się ta k ż e wiele innych róż nych kwiatów ogrodowych i p o lnych na traw n ik a ch o k ry ty c h zielono
ścią. W ielka ilość drzew zawsze zielonych#
i rozm aitych owoców będących w planta- cyach N i k i t y n a , zadziwia oko p rz yie m nie n a w e t i w poźn e y porze roku. Z naczny niedostatek w ody m aiącey ta k w ielki w p ły w na uprawę tych nowych z a ł o ż e ń , musi k o niecznie pochodzie z zaniedbania ź r ó d e ł i dawnych a k w e d u k tó w , lecz iest ona m niey p o trz e b n ą latorośli w in n e y , drze
wu o liw n e m u , m o r w i e , aniżeli in n y m r o ślinom.
— Zaufanie czasem n i e r o z m y ś ln e , z któ- r e m rodzice polegaią n a n ie z n a io m y c h , nayw ięcey cud z o ziem ca ch , powierzaiąc im wychowanie swoich d z ie c i, b y ł o powodem Ministrowi Oświecenia do zwrócenia i c h uwagi na m ądre rozporządzenia Ukazu z>
1757 r . , p o d łu g k tó re g o osoby poświęca- iące się nauczaniu w domach prywatnych#
p o w in n e b ydź opatrzone w zaświadczenia z d o ln o śc i, osoby zaś prz y y m u ią ce do sie
bie G w uernerów bez tak ważnego świade
ctwa , podlegaią pieniężne”y karze 100 r u bli. N iem ożna dosyć powtarzać publiczności tego środka, k tó ry ma cel ustrzeżenia m ł o dzieży od niebezpieczeństw , n a k tó re ią wystawia zb y t częste nadużycie u-
fności w N auczycielach poło żo n ey .
( D z. P e t .)
__ W U niw ersytecie naszym oddano n a
ukę lite ratu ry wschodniey, Professorowi S ę
kowskiemu i Jego A djunktow i P . D ia fa r r o
dem z P ersyi. J n sty tu t Wschodni z a ło ż o
n y w r o k u 1823 przez H r. N et$ tlro d c Mi
—
11 *
—n istra S ek re ta rz a Stanu Spraw Zew nętrz
n y c h , liczy te ra z tylko 16 uczniów, lecz po m n o ży się na przyszłość. P rócz trzech g łó w nych jęsyków A z y l: a rab sk ieg o , p e r
skiego i tu re c k ie g o , nauczać tani będą ta
ta r s k ie g o , m ongolskiego , k ałm uckiego , mandczu , cliinskiego, ormiańskiego i no- wogreckiego. , Jn s ty tu t w y s ła ł i u?, czte
rech uczniów do K a u k a z u , gdzie icli mę użyć inko tłum aczów G eneralny G u b e rn a
t o r 3t r mułów. Rząd tego zakładu powie
rz o n y zo stał Radzcy S ta n u ¿śiLhing. ¡Mó
wią że drugi taki In sty tu t urządzony bę
dzie p rz y głó w n y m »¿labie J C. Mości.
( D i . Frh.J
v Cola 11 Lutegs.
Dziś rano o trzech kwadransach na sió
dm ą godzinę ostatni Xiążę G oty i Alten- h u rg a F ry d e r y k IV z a k o ń c z y ł swe życie na gw ałtow ne uderzenie krwi do płuc. T r z e j Agnaci f k re w ni z linii oyca^ obięli dzie
dzictwo po nim , a przez wydane patenta, dotychczasowe ta k m ądre M inisteryum ie- d y n ą i wspólną naywyższą władzą mianowa
li , a i do dalszego w tym względzie posta
nowienia.
► --- IT f I 1 --- --,
> 'I
x F rankfurtu Ig Lutego
— W H ildburgshauseń p o łą c z y ły się gmi
n y wyznania luterskiego i kalwińskiego w ieden K ościół protestancki. X iąże panuią- c y iako doczesny naczelnik Kościoła ewa- nielickiego w sv\oie'm X ięztw ie zezw olił na t o , lecz d o d a ł i i na przyszłość każdy wyznaiący religiią re fo rm o w a n ą , któ ry przybędzie do iego kraiu musi p rz y łą czy ć się do Kościoła ewanielickiego. (E t.)
— W Obwodzie Reiencyi M o n a ste rsk ie j ukończono mimo wszelkich trudności 13$
mili tra k tu bitego , od którego iuż myto p o b ie ra ią , pom iędzy temi iest ty lk o 4§
mili piasczystego tr a k tu bitego. Z tak wielkiemi trudnościam i przychodziło wal
czyć, iż każda mila w ogóle uważaiąc 40,000 T alarów k o s z to w a ła , a oprócz t e go utrzy m a n ie kosztować będ/.ie 500 tal.
rocznie. R e ie n c y i K róleska od dwóch lat ro b o tę dróg bitych iak ty lk o można b y ł o n a n a j d r o b n i e js z e części p o d z ie liła , ab) puszczaiąc w an tre p ry zę , podać ią w ręce klassy naywięce'y ro b o tą za ię tey , usuwa
jąc przez to możnieyszych spekulantów.
Postępowanie takowe skutek w y b o rn y li
try ierdził.
— Jak wielki o d b y t w od y m in e r a ln e j w N leder S e lte rs, Fai hingen , Sc/m ullach i V f eilbach bydz m u s i , i ztąd nieiako wnoJ sić m o ż n a , iż A d m in istra c ja tych w ó d , do obwiązywania tylko korków u butelek potrzebuie na ro k oko ło 60,000 s k ó r o- wczych.
— Gazeta Aszafenburska przytacza oso
bliwsze zdarzenie . trzech złoczyńców zam
kniętych w więzieniu w H e r s fe ld , p rz ep iło w a ło iednę k ra tę o k n a ; umieli ią pote'm tak zręcznie wpraw iać napow rot za pomo
cą ckleba ulepionego z gliną, że ślusarz k t ó r y w p e w n jm czasie o g ląd ał stan zam ków i k r a t , tego nie postrzegł. Czytelnik spodziewa się że którego p o ra n k u strażnik z a s ta ł klatkę otw artą i p u s t ą ; wcale n ie;
te ł o t r y nie ż ą d a ły w o ln o ści, lecz wy- godnieyszego odbywania swego rzemiosła.
O d k ilk u miesięcy co noc wychodzili na k ra d iie ż , powracali przedednieni do wię
zienia i w kładali swoie kaydany. Może b y to trw ało przez długi czas, g d yby w je
d n y m domu w Oberhaurt gdzie zabili w ła
ściciela i iego matkę, krz y k i c ó r e k / które zamknąwszy się na górze w o ła ły o pomoc, nie zm usiły ich dospieszncy ucieczki , i do zostawienia części sw oiej odzieży po któ- re'y sprawiedliwość ich o d k ry ła.
z liu m ' uręa 18 Lute po
W wydane'y pod dniem 12 b. m. odez
wie do sk ła d e k wszystkich mieszkańców królestwa Ha nnowerskiego zachęcającej, J. K. M. X iąż e Cenni ridge s ta n ą ł na cze
le centralnego komitetu do wsparcia wy
lewem dotkniętych. W e d łu g doniesień ze Stade do dnia 10 b. m. dochodzących, 7.000 domów b y ło zalanych w Xięztwie Brem eńskiem i kraiu I l a d e l n , k tóre w zna
c z n e j części zniszczone zostały; przeszło 50.000 ludzi znaydow ało się w naywięk- sze'ni niebezpieczeństwie .życia lub w nę
dzy i u b ó s tw ie ; b y d ła rozmaitego g atu n k u niezliczona ilość zatonęła: 200 ludzi przeszło woda p ochłonęła . T o wszystko iest ty lk o cząstką te'y nieprzeyrzane'y nę
dzy i spustoszeń iakie p a d ły na okolice nadm orskie począwszy od Ekonom ii Win- sen aż do granic N id e rla n d z k ic h , a oso
bliwie w YVschodnie'y F ry z y i.
— W e d łu g wszelkich podań i porównań, gdy po pew nych miescach ustawione mia
ry , nie dochodzą tak w y so k o , aby z pe
wnością cale odznaczyć się d a ły , zdaiesię iż wylew dnia 4 L u teg o przeszło do 21 stóp wysokości doszedł. (L . d B.)
z H r u X 0 l l i 14. Lutego.
— H o le n d e rs k ie gazety są n a pe łnione wiadomościami o straszliwych spustosze
niach , zrządzonych przez orkan z dnia 4 b. m.; d o k n ą ł on prawie wszystkie okoli
ce. W szystkie zasiewy są zniszczone, a pola potrzeba na nowo zasiewać. W g ro b li p r z y W ate rlan d zro b iła woda o- tw ó r na 96 stóp głęboki a na 33 s z e ro k i, iednakowóż b idzie napraw iony w końcu bieżącego miesiąca. Cale miasto Zwoll stało pod w o d ą , a dnia 7 b. m. naliczo
no iuż w niem 19 utoniętych osób. Przy- K am pen zawaliło się 8 domów, a 14 osób zostały w gruzach z a g rz e b a n e ; na wyspie K a m p e r z a p a d ł się dom ieden z 9ciu lu
dźmi , a w K am perveen ani jedno prawie bydlę nieocalalo. Piękna wieś liork przy Amsterdamie i 36 innych wiosek sloią pod w od ą ; w T e x e l zginęło bardzo wiele b y d ł a , pom iędzy inneuii obora ze 150 sk o pami. S tratę b y d ła rogatego cenią w o- góle 10,001) sztuk a owiec i00,0J0. Dnia 8 p rz y b y ło do A m szterdam a 200 nieszczę
śliwy cii na ło d z ia c h , pomiędzy któremi z n a y d o w ał się także ieden biedny c z ło w iek , trzym aiący na rę k u d/.iecie swoię zmavłe od g ło d u i zinin i podczas żeglu
gi.
( O . U. I t . J— Na wyspie Cous powódź tak nagie w ezbrała , że naw et i zaiące ocalić się n|e- m o g ł y , i znaleziono ich 25 ulopionych.
W Zelandy i wiele grobel przerw anych.
W Z aa rdam obadwa reform ow ane Kościo
ł y sa n a pe łnione b y d łe m , k tó rem u lednak niedostaie paszy. N a brzegu Ostzannen braknie Czółen, tak dalece iż niemożna b y ło ratow ać nieszczęśliwych. Nieszczę
ścia zrządzone przez tę powódź są nieprze
liczone.
— Nakazana przez K ró la Jmć pod d. 9 b. m. s k łs d k a na wsparcie wylewem zu
bożonych , rozciągnięta iest na cale k ró lestw o, żadnego nu* wyymuiąc domu. N a d to K ról Jmć r o z k a z a ł aby zbożem i t. p.
naładow ane statki niezwłocznie do okolic z a lanych u d a ły się.
— K ró l Jmć zalecone przez Siebie składki domowe p o m n o ż y ł 100,000 Zł. z p ryw a t
n e j s w e j kassy, nie rachując w to sumin przeznaczony cli na wsparcie nayw iększym niedostatkiem uciśniony eh.
— W łaśnie w te'y chwili nadeszła wiado
mość iż powszechnie ulubiony X iąże N a stępca tro n u wczoray rano (dnia 13 Lut.) znay d o w ał się w P ó ł n o c n e j Ilollandyi w mieyscach wylewem dotkniętych, p rz ykła - d aijc się wsparciem i radą do ulżenia nie
szczęść. Dziś Jego K rólewiczówska Mość do Overyssel udadź się zamyślą 1’.
<— Spodziewają się iż za dziesięć dni zdo- ł a ią naprawić tam y w mieyscu g ł ó w n e j przerw y w D urgendam .
— 1 Utreehska prow ineya wiele ucierpia
ła przez wylew.
— Gazety w półurzędow e nic niewspo- m n iały o słabości k t ó r e j K ról Jm ć od nie- iakiego czasu p o d le g a ł; milczenie to nie w s w o ie j porze stało się powodem do fa ł
szywych wieści; i tak czytamy w Gazetach P a r y z k ic h : »Zdrowie K ró la Jrnci N id e r
landzkiego zamiast popraw iać się, coraz większą wznieca obawę. Kor/.ystaiac z tcy sposobności mamy h o nor zaspokoić w tym względzie naszych P a ry z k ic h kol- legów, zapewniając i c h , iż stan zdrowia J. K. M. codziennie się polepsza , i zupe ł
ne wyzdrowienie blizkie'm iest bardzo.“
(Oracle.)
— P rzedaią w teraz w L oedynm wino kra- , io w e , które wcale niezłe b ydź m a , litro n po 25 centimów.
— W miesiącu Lipcu b. r. nastąpi w K a r lem wystawa przedmiotów kraiow ego prze
mysłu. Rozdane będą n agrody w złotych srebrnych i bronzow ych medalach.
— W Antwerpii pokazywano 6 wołów k tó re razem w ażyły 7250 funtów ; naytęższy i.
nich w a ż y ł 1470 fun. ( G . B . I i . J
7. Londynu 12 l utego.
— K ró l d a w a ł posłuchania w swoim pa
ła c u w C arlton od d r u g ie j aż do p ią te j.
Wszyscy" Ministrowie mieli pryw atne p o słuchanie u N. Pana.
— Dziennik urzędowy ( Ftondon Gazette) donosi żc X ż e A7orlhum herland mianowa
ny iest nadzw yczaynym posłem i Ministrem pełn o m o cn y m do assystowania przy obrzę
dzie namaszczenia Króla Jmci Francuzkiego.
— f a z gazeta donosi że P. Latnh miano
wany Ministrem p e łnom ocnym przy dwo
rze M adryckim.
— D nia 6go I/.ba niższa nie ze brała się w komplecie prawnym.
— Dnia i Lut. H rabia Liverpool w niósł daw n ie j zapowiedziany proiekt »względem mianowania Kommissyi do rozpoznania stanu Ir la n d y ii, szczególnie zaś we wzglę
dzie okoliczności, które m o g ły bydź p o wodem do rozruchów' w"tej części Z je d n o czonego Królestw a. »Po uczynionych u w a gach przez H r. D a rn lry, M argrabię L a n d s- d o w n , i L o rd ó w H olland i K in g , wniesie
nie tego p roiektu przyięto.
— N a Posiedzeniu Izby n iższe j z d. 8.
D o k to r Lim hington do n ió sł I/.bie o nastę- puiącem zda rze n iu : dwóch K atolików I r landzkich zaślubiło dwie P rezbytcryanki;
małżeństw u p o b ło g o s ła w ił X ią d z katolic
ki. N atychm iast Magistrat w trą c ił ie ka
żde z osobna do więzienia, i co zgroza wy
znać p u b lic z n ie , prawo Irlaridyi .upow a
żnia to b a rb arz y ń stw o . X iądz k atolicki
musiał uchodzić ponieważ to prawo n a
znacza za czyn takow y karę s'mierci. Za
— us» —
cny członek i ą d a ł aby Izba wsławiła się za uwięzionemi i zasłoniła Xiçdza katoli
ckiego p rzed wściekłością fanatyzmu prote- slantów. W niosek iego przyięty z o s ta ł, i w tym przedmiocie adress podany będzie Królowi. ( E t.)
— Rozpraw y o towarzystwie Katolickie'm Zaięły całe posiedzenie z dnia 11. L utego w Izbie nizs/.e'y, a chociaż trw a ły do w p ó ł do drugiey rano, odroczono ie aż do 14. t. m. N igdy ieszcze spory z obu slron żywsze nie b y ły .
— Towarzystwo Katolickie zgromadziło się w Dublinie dla naradzenia się nad gro-
% c m mu niebezpieczeństwem. P ostanow i
ło prz eło ży ć parlam entowi przez H ra b ie go D onoughnore proźbę aby w przód ro z poznano ustawy towarzystwa nim prawo o iego istnieniu wyrzecze.
— Dziennik S ta r czyni naatępuiące uw a
gi: ,,P arlam e n t teraźnieyszy rozpoczął sw óy zawód na samym początku nowego p ano
w a n ia , tym sposobem pięć la t dopiero b ytu swoiego liczy', a iuż szóste posiedze- dzenie rozpoczął. Ostateczny kres roz
wiązania iego następnie w Kwietniu 1827.
Choć więc w e d łu g wszelkiego podobień
stwa przed Czerwcem lub Lipcem r. 1826 rozwiązany nie będ-r.ie , z te'm wszystkie'm iuz zaczyna się Epoka w k tó re y re p rez en tanci ludu zaiąć się powinni utwierdzeniem swey wziętośei. Zdaie się iż te'y uwadze przypisać należy lak szybki postęp wszy
s tk ie g o , co publicznemi iriteressami zowią:
t ru d n o poiąc p anuiąc y w tym względzie pospiech; wszystkie rachunki i roczne Bi"
le są iuż do przedstawienia g o to w e, równie iak proiekta w jd a lk ó w . K anclerz izby skarbowey i Sekretarz iego P a n IJerries najsurow sze w ydali rozkazy do wszyst- kfeh wydziałów rządow ych względem po
śpiechu i sami osobiście nad skrupulatne'm
"yko n an iem tychże rozkazów czuwali.
J^st to zaiste wielkie udoskonalenie n o wego t r y b u a d m in istr a c y i, gdy wszystkie rachunki i proiekta gotowe są do p rzed
stawienia na pierwsze dni posiedzeń p a r
lamentów ycli. Przed obudwoma poprzed- niemi zgromadzeniami i z b , papiery rze
czone ledwie po n p łynieniu dwóch lub trzech miesięcy posiedzeń p rz eło żo n e bydź m ogły. Interesa pryw atne P arlam e ntu , to iest bile zatwierdzenia nowo utw orzo
nych kom paniy i t. d. znaczną część cza
su teraźnieyszego zebrania się zaymą. Ja- ko p rz y k ła d mnóstwa dotąd niesłychane- g ° proiektów, p rzytoczym y tu tylko , że ieden członek izby nizsze'y ma do wnie
sienia 50 Bilów lego rodzaiu. Z atrudnie
nia te zaymuiąc nadzwyczay Kommissye P arlam e ntow e, m ogą znacznie p rz ed łu ży ć lego teraźnieysze z*branie się.«
— Dnia 7. Lutego Pocztą Lizbońską ode
brane listy z Portugalii , nie są tak po-
^*>ślne, iakby tego z dawniey szych spo- gię n a ]ej<a,].0> Nowi Ministrowie
°bięli urzędów swoicii z tom zaufa
niem i.-.U r J
Iego oczekiw ano; naw et tym cza
sowo ty lk 0 zastępujący P a n P in h e ir o nowo nuaoowanp»A iw- • ^ go Ministra mteressow zagrani • czny iz do iego przy bycia, niech c iałp rzy - iąc o jJOW 'eclziaiHo^i na siebie za ten urząd.
i jaz ra ego Suhserra o dłożony został i zaczęto nav et po w ą tp iew ać, czy wcale p rz y jd z ie do lego. Zniecierpliwością ocze- kiwano przybycia I-ana S i u à r f f w tc-m p r z e k o n a n iu , iż się nayw j?ce«y p rz y łożyć może może do ustalenia w ątpiiweg0 sianu Gabinetu portugalskiego.
— N ie możemy zrozumieć dla cze«-o dzienniki Pnryzkie rozpościerają swoie
wnioski nad zmianą Ministrów w Lizbonie.
Wszystkie usiłuią w tem zdarzeniu odkryć cóś więce'y a niżeli wolne użycie w ładzy Króleskieyr. Z iedne'y stro n y udaią go za try u m f polityki Angiclskie'y, a z drugie'y u- trzym uią że wpływ F r a n c y i nie poniósł przez to uszczerbku.
Nie w tem iest prawdziwy p u n k t widze
nia rzeczy; nie tak dowodziliśmy gdy F ran - cya postanowiła wydać w oynę Hiszpa
nii. Żaden oświecony p o l i t y k , żaden sta
tysta nie poczyty w a ł ią iako powód zm ar
twienia dla tego kraiu i nie o p ła k iw a ł stra- ly w p ły w u naszego do gabinetu gdzie od 1814 użyć go nie mieliśmy sposobności. *)
Cóż w te'm tak dziwnego że W. B ry ta
nia posiada niejaką wziętość w Padzie pań stwa k tóre, ta k iak Portugalia, ze wszyst
kich stron przystępne iest od morza. P e wni jesteśmy że oświeceni członkow ie ga
binetu T uilleryyskiego nie widzą rzeczy z ta k fałszywego stanowiska. W iedzą na ia- kiey podstawie opiera się równow aga Eu*
ropy, i n ie p o d o b n a do p ra w d y aby uw a
żali iako nieprzyjacielskie względem F r a n cyi , środki tak iawnie przedsięwzięte dla utrzym ania te'y ró w n o w ag i, a tak potrze*
bne, w te'y chwili zwłaszcza, dla spokoyno- sci E uropy.
Plany o których wykonanie ta k często kusiło się w Lizbonie stronnictw o m ienią
ce *ię narzędziem osób znakomitych w k r a ju i ieszcze znakomitszych w kraiach za
g ra n ic z n y c h , b y ł y t a k i e , iż m usiały zwro
cie uwagę ' mocarstw a , które więce'y niżeli wszelkie inn« zaymuie się utrzym aniem spokoyności i praw ey w ładzy w P o rtu g a lii. Sama t j l k o złośliwość ducha stro n niczego może z takiego zdarzenia b ra ć po wód powstania przeciw M inisteryum , k tó re uprzedzić go nie m o g ł o : gdy toż samo zdarzenie zmierza do ustalenia pokoiu w E uropie na zasadacli ustanowionych w W ie
dniu w 1814 r. ( Courier.J
— Z okazyi parlamentowycli festynów da
wanych przez mówcę niższe'y iz b y , M or- ning-H erald powiada , źe mówca pobiera co rok 6,000 F. S. penśyi z dochodów jedne
go h o te lu , i doslaie nowy srebrny serwis za każdem zw ołaniem P a rlim e n tu .
— Listy z wyspy Śte'y H eleny z dnia 12 G rudnia użalaią się na bardzo m a ły han
del, który od czasu śmierci N apoleona tam że czuć się daie. C. B. II.
z M adrytu 2 Lutego.
— K ró l d o zn a ł no w e g o paro x y zm u p o d a g r y , k tó r y go p rz y m u s ił nieopuszczać łóżka.
—*- X iąże Trillaherm osa , p o se ł Hiszpański w P o r tu g a lii, o tr z y m a ł r o z k a z , aby się w przeciągu 48 godzin u d a ł w mieysce swoiego urzędowania.
— Mówią t u teraz o umowie zawarte'y z pew ną Hiszpańską kom panią względem wybudow ania dwóch liniowych o k r ę tó w , 6ciu fregalt i 6 brygów . (C . B. II.)
— Lucyari M u ra t znaydow'ał się w Gi
braltarze c h c ą c , iak m ó w i ł , p o p ły n ą ć do Stanów Zjednoczonych ; schw ytany na zie.
mi liíszpaiískie'y uwięziony został i osadzo
ny w Algesiras. T a m z a p y ty w a ł go się JeiTerał Józef O ' Domini k tó ry nie ukry*
i) K u r y t r j na b a r d z o kr ót k; j p a m i ę ć ; i p o s k r u - m i e n i e r e w o l u o y i l l i s z p a n s k i é y za p o m o r u w o v s k a H m n n i z k i e g o t ak / . m a r t w i ł o i fozi/j t i zVl o p o l i t y k ó w » n a w e t s i a t v s i ó w a n g i c i s k i c h , źe i a w n i e w p a r l a m e n c i e z v e z y l i z w y c i ę s t w a s t r a ż n i k o m F e i d y n a t i d a V I I .
( J'ny. Red Etoi.)
w a ł mu rozkazu odebranego z M a d r y tu , aby go uwięził ieżeli tylko wstąpi na zie
mię hiszpańską.
--- IW O» mm ---
* P a ry ża 15 Lulrgo
— Margrabia Clermont • T o n n e r r t, Mini
ster w oyny, p rz e ło ż y ł Królowi: że Kommis- sya wyznaczona postano w ieniemKróleskiem z dnia 30 Czerwca 1824 dla zebrania fak
tów i dokumentów mogących wykazać rz ą
dowi przyczyny i nagłość kredytów dodat
kowych na t’ok 1823, ukończyła swoię pra
cę. W ażne fakta rozwinięte w nie'y ciężą na wielu pierwszych urzędnikach admini
stracyi wo)skowe'y i usprawiedliwiają po*
deyrzenie przenieW ierstwa wielu osób w cywilnośi i. Monarcha w skutek tego prze
łożenia rzecz tę o d esłał do Ministra spra
wiedliwości aby osądzoną b y ła podług praw Królestwa.
— K ról na przełożenie Xięcia Doudeau- villeMinistra domu Króleskiego, który sam zwiedził dokładnie ten ząkład, n a d a ł na
zwisko Z u k ła d u Fuóle+kiego zakładowi P.
Ilu p p e y czyszczenia wody z Sekwany przez użycie węgla.
— X iąd ź M accarlhy m ia ł w poście mie
wać Kazania u d wo r u ; lecz gdy słabość nie dozwoliła mu w ypełnić tego obow ią
zku zastąpił go Xiądz C iraud Proboszcz K a te d raln y w C lerm ont i Wielki W ik ary Dyecesyi. D uchow ny t e n , m i a ł pierwsze Kazanie w dzień Oczyszczenia N. P a n n y wieczorem w obliczu K róla i rodziny K ró- leskiey. Mówił o uszanowaniu ludzkie'm i stawił za p r z y k ła d K ró la , k tó ry się za
szczyca gruntowną pobożnością. (E t.)
— K ról kazał złożyć Hrabinie L a F tr . ronays żonie P o s ła francuzkiego p rz y dworze rossyyskim , summę 3000 fr. na wsparcie Francuzów którzy uszkodzeni zo
stali przez wylew w Petersburgu.
— J. K. M. K ról Sardynii w yniósł X cia Curignan ze stopnia J e n e ra ł - Porucznika na stopień Jenerała jazdy.
»— W izbie deputowanych P. Fournas wniósł p ro ie k t do odm iany niektórych a r ty k u łó w statutu organicznego izby, przez k t ó r ą b y , iak t w i e r d z i ł , postęp w działa
niach izby nadzwyczay ułatwionym został.
T a k u. p. odtąd nie maią bydź wybierani W ice-P rezisi, lecz z 5 kandydatów, z któ
rych ieduego K ról Prezesem m i a n u i e , in n i 4 przez ciąg całego posiedzenia maią bydź Wice-Prezesami. Liczba członków do wa
żności postanow ień potrzebna, zamiast 216 wynosić ma ty lk o 109 i t. d. Mimo opo- ru P. Benj < onstant postanowiono proiekt wziąć pod rozwagę, Lecz P. L a Bourdon
na ye, z a w o ła ł, , iż nie b y ło naw et w tym względzie przyzwoitego głosowania. Gdy mu z a p rze cza n o , p ro sił o g ł o s , lecz mu Prezes o d m ó w i ł , wtedy w stąpił do m ó
wnicy w o ła ią e : >< Więc sam sobie pozwo
lę.» Z tąd pow stała w rzaw a, a wreszcie P. Bourdonnare. u stąp ił, p ro sił tylko o głos aby m ó g ł zwróoić uwagę izby na ie'y u- rządzenie. D opełniono te g o , lecz p ie r
wsze postanowienie u trzym ało się.
— Z m a rły M onarcha fr an cu z k i, równie iak ieden z iego sław nieyszych poprzedni
ków, w iedział to d o b r z e , mówi Biskup D n puy, że pomiędzy zatrudnieniami K ró lów nuyuiyleczm eysze.m dla krain ie*t czu
wanie , aby dzieci wychowane b y ły w b o ia i- ni B o g a , z n a ły p>ze/>isy 1'eligH i obowiązki stanu swa iego. (W yiątek z listu L udw ika XI I I do Biskupa de Poitiers z d. 15 Grud.
1640). Jakoż u rz ą d z e n ie , k tó re wyszło
pod dniem 8 Kwietnia zeszłego r o k u , pi-
«ane iest w ty m duehu. Oddaiąc s zk o ły f>t>d bezpośredni dozór Biskupów, urządzę*
nie to nie nadsie Duchowieństwu żadney w ład z y ; wyraża ty lk o obowiązek p o łą c z o n y z ich pow ołaniem , i zamierza dla nich -ułatwić iego wykonanie: nie iest to ża
d n a nadzw yczayna rzecz, iest to h o ł d od
d an y te'y w ła d z y k tó r ą J e z u s C h r y s t u s p o w ierzy ł swoim k ap łan o m ażeby czuwali nud wychowaniem religiyne'm i s k ła d a m w iary święte'y: urządzenie to n ie daie w re szcie żadnych przywileiów du- o h o w n y m , lecz u trzym uie i utwierdza ie- den z naypięknieyszych , którego zawsze u żyw ali, to iest prowadzenia m ło d z ie ż y n a d r o g ę cnoty, żywienia ich pokarm em zdro
wych n a u k , i zachowania ich niew inno
ści od zarazy występków. Z tego powodu B iikup D u p u y przepisuie swoim plebanom p ra w id ła m ą d re i użyteczne tyczące się w y b o ru N auczycieli i dozoru nad szk o ła
mi.* nadewszystko zaleca ostrożność nay- większą względem Nauczycieli. „C hcąc , m ó w i , uiąć was na ich stronę nie omiesz- k a ią zapewne p r z y ta c z a ć , że te n albo ów m a wyobrażenia religijne i wielką rm ralnośd:
te ogólne wyrazy, te p o c h w a ły których w y słow ienie samo pokazuie styl zwyczay-
•ny d e is tó w , nie pow inny was uwodzić.
D o w ia d u jc ie się czyli kan d y d a t byw a w k o śc ie le , czyli zacho* uie przepisy Religii i przystępnie do SS. S A K R A M E N T Ó W : wierność w w y p e łnianiu tych chrześciań*
skich powinności iest n a jle p s z ą rękoym ią czystości obyczaiów i prawości zasad.“ Bi
skup dzieli pote'm s zk o ły na stipendialne i pryw atne: pierwsze są pod iego bezpo
średnim d o z o r e m , drugie pod dozorem p lebanów . (u4mi de la Bel.).
— P P . O u y r a r d , Bollac , i inni uw ięzie
ni zostali 12. Lutego. P. O u v ra rd wczo- r a y w yprow adzony z o sta ł z więzienia śte'y P e la g ii, i zapieczętowano wszystkie iego papiery.
— D n ia 4 b. m. wylew w ody do stał się w D u n k ierce do twierdzy, z n ió s ł m o s t , a
¡4« wsi nadbrzeżnych aż ku Gravelingen s ły c h a ć b y ło dzwonienie na gwałt.
— Dnia 4. L u teg o w ezbrane m orze pę
dzone g w a łto w n y m wiatrem P ó łn o c n o - wschodnim wzniosło się do nadzwyczayne'y wysokości, o k r y ło groblę Sangatte tak wyso
k o że co chwila obawiano się aby ie'y nie ze rw ało i nie zalało całey okolicy. W Calais m o rze zalało tro to e ry p o r to w e ; w Boulognt p o cz y n iło wiele s z k o d y , mianowicie zni
szc zy ło p ię k n y za kła d kąpieli morskich.
z« S ta m b u łu 25 Stycznia.
