IN- 15 .
MON (TOR WARSZAWSKI.
W WARSZAWIE DNIA 3. LUTEGO 1825. ROKU WE CZWARTK.
1
■"... -J" -
D o s t r l e -Ł e 1 1; a m e t m o r o t o g i c z n e w W a r s z a w i e .
Ciepłomierz Ji. jBarometr. f T i a t r. Stan Nieha.
1 mi 1 - | \ Dnia 31 Stycznia
Zrana . . , Popołudniu . Wieczorem .
Stopni zimna Stopni zimna Stopni zimna
. — a . — i
Cali ■>.’] liniy i o,8
», — «1.3
„ — u , 5
Południow o-zachodni Zachodni
Połu dnio w o-zachodni
Chmurno.
Ch murno.
Xięzyc zadęty.
i Lutego
Zrana . . . Popołudniu . Wieczorem .
•Siopm y.nuiiu Stopni ci pła Stopni
. _ 3
• + 3 o
Cali a8 liniy o,i a 7 — 1 1 ,o
„ — 7.a
Polu dnio wo-zacko dni Południowy
Południowy
Pogoda.
Słońce blade.
Chmurno.
a
Zrana . Popołudniu . Wict'zorein .
Stopni zimna Stopni zimna Stopni zimna
. — a . — 3 . — 3
Cali a7 liniy 7 , 1
— 7. 5 .. — 7.4
Zachodni Połu dnio w o-zachodni Zachodni
Zachodni
| Pogoda.
Śnieg prnszy.
Śnieg.
R O Z K A Z D Z I E N N Y D o W o Y S K i Po l s k i e g o .
w K'.»aSerie Glówney D. (la.) 1 4. Stycznia i8aĄ.
w Warszawie.
ZA JfA Y W Y Ż S Z Y M R O Z K A Z E M .
Stosow nie do D ecyzyi N ayiaśnieyszego C E S A R Z A J M C I i K R Ó L A .
O tr z y m u ią u rlo p .
. ^ 8z ią b ie N a y ia śn ie y sz e g o C e sa rz a Jm ci i K ró la .
1‘ liig e l - A d ju ta n t N a y ia śn ie y sz e g o P a n a , 1 o ru c z n ik S o b o le w s k i, z w o ln o śc ią p rz e p ę d z e n ia z im y w K ró le s tw ie P o ls k ie m .
U m ieszczen i z o s ta ią w W o y a k u . Z P u ł k u 6. P ie c h o ty lin io w e 'y , P o ru czriik F ra n c is z e k T r o ja n o w s k i, i z P u ł k u 3. U lan ó w , P o r u c z n ik J ó z e f S k a r ż y ń s k i ,
°^>a 7‘ Pr z y k o m m en d c|* p w an iem do p u łk ó w ( 0 k tó ry c h n a le ż ą .
r ^ orpu8iii Inw alidów i J Jreterandw.
Z pu]'ku c z w a rte g o p ie c h o ty liniow e'y p o d p o ru czn ik A d am C h y liń s k i, w sto p n iu
‘»'licznika , z p rz e z n a c z e n ie m d o K u m - 4>anrni 1. W e te ra n ó w .
P rz e z n a c z e n i zo staią.
w Bdtulionie W e te ra n ó w czynnych.
0 K o n ip m ii p o p raw cze'y w M o d lin ie , 0(lp o ru czm cy : J ó z e f B u d z y ń sk i i J a n D ą
browski.
O ti/.ym iii.j żąd a n e d y m issy e dla iniete- J a,ndiynyc1i.
w Gwardyi,
A n to n 'U^ U G re n ,a d y e r Ów , P o d p o ru c z n ik
° n ‘ R ^ y zn er.
W "i,t ^ J ^ z/ć*
* u ^ S trz e lc ó w K o n n y c h , 1’odpo- ru c z m k K a liv , T> ■?'. 1 ■ ,,
1X1 iom arnacki, w stopniu Po
rucznika.
Olizymutą I rlo p y . u, Sztabie. g łów nym z(tsci Generała Kwatermistrza Ge
neralnego, Podpułkownik Valentin d ’IZuu- W e na dni 20, w Gubernię Wołyńską, Aodporuczmk Zandrowicz, na dni 40- W W,Clk^ ^ięztwo Poznańskie.
A w Gwardyi
zyi H r a t ó ^ r Genera,e D ^ ’U J.: t Äaa*wlwm, Kapitan Wyłeżyń-
„ W % M " iC- do K-ijmv« i w G u l « - me, W ołyńska
Ł , ,, , '' ' v 1 ułku Strzelców kon
n y c h , 1 odporucznü. rp ,
;■ , t o m k o w i c z , przedlu-
^•enie urlopu na „■ • , .
a, , , ■ . ‘» ‘esiąc 1. do G allicyi
A ustryackiey— - W ,, „ , ;
i)n . ., T, Pu-lku Grenady e r ó w ,
A o d p u ł k o w m k D r u z b a c k ; • • o
«, r i • n i , » na m ie s ię c y l ,
" Gubernię P o d o l s k a , ; p , ‘ n ff , . „ - * 1 Podporucznik
na dm 20, w W;„n •
T)„., ’ '» le lk ie Xi<'xtv\o
1 oznanskic.
FV korpusie A r ty lh r y i i Inzenierów.
W Batalionie Saperów , Porucznik Rem- bertowicz, na miesięcy 2. w Gubernię Po
dolską.
w Piechocie
Adjutant Polowy przy Generale Brygady Morawskim , Porucznik Jabłoszewski , na miesiąc 1. w Gubernię Mińską. — w P u ł
ku 7. liniowym, Podpułkownik Zawadzki, na dni 15, w Wielkie Xięztwo Poznańskie,
w Jeidzie.
W pułku 3. Strzelców konnych, Kapi
tan Kowalski, na miesiąc 1, w Wielkie Xięztwo Poznańskie.
w Batalionie W e te ra n ó w czynnych.
Podporucznicy: Grabski, na dńi24, i Gliński, na dni 25.
Wykreślony zostaie z kontrol.
iv Sztabie G łów nym .
W części Generała Dyżurnego , Kapitan Ignacy Sułkowski, zmarły w dniu (26 G ru
dnia 1824) 7. Stycznia 1825
N a c z e l n y W ó d z (podpisano) KONSTANTY
W. X. R.
Zgodno ¿Oryginałem, p. t. ob: Podszefa Sztabu Głównego
Pułkownik S iem iątkow ski.
W A R S Z A. W A.
— Hrabia La Feronnays, poseł Króla Jmci francuzkiego przy dworze naszego Monarchy, po dwudziennym pobycie u Warszawie, wyruszył dnia wczorayszego w dalszą podróż do Petersburga.
— W przeszły Poniedziałek przybył tu Professor Wileński Doktor Herherski, przy
wołany dla dania swe'y porady iednelnu z tuteys • ych mieszkańców.
— W tych dniach wyszła z drukarni Gliicksberga: «Kronika polska przez Pro- kusza w wieku X. napisana, pierwszy raz wydrukowana z rękopisma nowo wynale
zionego.“ — Rękopism ten iest z począ tku wieku zeszłego ; autor iego znał prócz Pro- kosza ieszcze i innych nam wcale niezna
nych historyków n. p. Kagnimira , Gorana, Nyczka^, Tomka z Mokrzka, którzy tym sposobem mieli uy-sdź baczności wszyst
kich dzieioplsów naszych aż do czasów teraźniejszych. Rozkład dzieła iest zu
pełnie ten sam co w dziele Harthnocha) De Rcpuhlica Pulonorum.“ — Gdyby t a j kronika potrafiła wytrzymać krytykę,
n-zy niosłaby znaczną, przysługę dzieiout
o y czystym. /
PH/AUiCHAll ( dnia 3i Sty«: i i a Lutego.) Brzostowski Franciszek Urabia r Czarnożył — Oriyiuala lUfarenilarz a Lublina — Łowiiiski
Antoni kupiec z Radomia — Górski Antoni Ob.
z Gostynia — Dębski Karol Hr. z Kalisza — MszaiisUi Leopold Prezydent z Siedlec — Szayn- fild Jakób kupiec z Pińczowa — X. Gutowski Wawrzeniec Kanonik z Pułtuska — Jezierski Jar*
tir . z Radomia — Krasiński Wincenty Jenerał z G óry — Neuman kupiec z Kalisza — Cu- kersztein kupiec z Rostyi — Jankowski F r a n ciszek Major z Skierniewic — Lubomirski J ó zef ' Xi;jze z D ubna— Liuhtkeiin ku p ie c z K r ó lewca.
/A Y IE C H J L 1 ( dnia 3o Sty. i i a Lulego) Koźmian Kajetan Radzeń Sianu do Fiotrkowa — Lubina Pułkownikowa do Pułtuska — K rz y ż a n o wski Seweryn Ob. do Kijowa — Jwan Jwanow kupiec do Rossyi— X. Komirowski Adam do Sol
ca — Fermann kupiec do Kola — Xi;jdz Kamiński Kaietan Prowincyal X X . Piiarów do Lowieza —• llobarykin Kapitan do G ó ry Kai- waryi — Łukowski Antoni Major do Zamo
ścia — Bogusławski Podpułkownik do M iędzy- rzyea — Mikorski Jan Hr. do Słubic —- Szu
b ert Adam Podpułkownik do Łęczycy ■— R u - socka Julia Hrabina do Pełczyna — Kitka Ma- ryanna do Dubna.
z Pettn/iurga 5 0 * 0 fltyeriria.
Manifest Jego Cenarskićy Mości, Pragnąc wiernym poddanym naszym u- łatwić ile możności nabycie płodu tak niezbycie potrzebnego, iak iest só);
Zasiągnąwszy zdania rady Państwa, sta- nov.iemy : 1. Sól kraiowa w magazynacli koronnych bądź hurtowo, bądź w tych któ
re w mnieyszych ilościach ią sprzedaią, odtąd sprzedawać się ma z zniżeniem ceny od 5 do 40 kopiiek na pudzie, stosownie do położenia źródeł, tudzież wielkorządztw swe zapasy soli z nich biorących, i *tó- sownie do Większe'y lub mnieysze'y łatwo
ści przewozu. Zniżenie to nastąpi według znłączone'y tu taxy soli na rok 1825, ta- xy na wyraźny nasz rozkaz ogłoszoney:
skarb korony zastąpi brak wynikaiący a tego powodu. 2.) Dla Wielkorządztw do morza Bałtyckiego p r z y tykoiących , tudzież dla .1 •• :h klóre z niemi graniczą, cło wcho- dowe od soli zagraniczne'^ zmniejsza się o 10 kopiek na pudzie w portach Wiełko- rządztw Estonii, Litwy, Kurlandyi i w mieście Narwie; cło webodowe nie zmie
nia się -w portach Petersburgskim , Wiel- korządztwa Ąrcbangielskiego, iako też na Komorach lądowych, gdyż tam łatwo na- bydź soli kraiowey.
Spodziewamy się iż wierni nasi poddani
u y T z ą w tem postępowaniu , dochody ko
ron z żup solnych o trzy miliony Rubli
•/jnnieyszaiącem , nowy dowod oycowskie'y troskliwości naszey-
ft —
Dano w Petersburgu 26. Listopada ro- jseł Króla Jmć Wielkie'y Brytanii odebrgł * czba użytecznych ludzi pomnożyć się mfi
ku '/.bawienia 1824, a Panowania naszego gońcem od swoiego dworu wiadomość, ze że. P. Hohenhuusen podaie proiekt zaku- dwudziestego czwartego.
(podpisano) Alexander.
Król Jmci mianował go Lordem i Parem pić grunt i obrócić go na ten zamiar. Pod- Szkockim z zachowaniem do dalszego czasu pisał iuż na to 10 talarów i życzy aby mo-
— Mówią iż w Narw ie dnia 7 Listopada tytułu i majoratu, który oznaczony będzie żnieysze osoby poszły za iego przykładem, woda wrzała we wszystkich studniach, a 8koro Lord .i‘aku^ 1 dobra w l >111 celu dlj 0 b y wezwanie iego niebyło czczym gło*
w mieyscach niższych tak się podniosła , i£ groziła wylewem.
■— Dziennik prowincyonalny morza Bał
tyckiego, zawiera w Nru 51 list naśtępu- iący: «Ważną iest okolicznością nad któ
rą wcale się nie zastanawiano , Se lata prze-
swoiey rodziny. ! sem obiiaiącym się w pustyni!
- - - i ^ i - - - j —
Kroi Wirt. pozwolił P.Dunnr.cker
przy-1 2. stycznia. . ]f}ć i nosić order S. Włodzimierza 4. kl.
— Jedna z Gazet naszych mówi: « roze- kl(5r>n> g° zaszczycić raczył lNayiaśniey- szła się wieść ze i nasz Bząd upomina się sz^ Cesarz WszecJi Bossyy.
o przyznanie wynagrodzenia francuskim j — W Bawarskim cyrkule niższego Me szłego, w zatoce Finnickiey, wcale pra- yll‘ ^runtom' dla lycl1 poddanych, których nu, we wsi Hundorf, pochowano niedawno wie nie było tego gatunkuSardelów, które ¡doLi>a położone w Niderlandach, zostały dziewczynę w 36. godzin po śmierci. Gdy tam zowią Strómlinge. , uśupea *r raitus, a l)r*fz koilv' encyą narodową skoniiskowa- trumnę przysypywano ziemią, usłyszano które pospolicie w wielkiey obfitości tam jne ‘ sprzedane. « ^ | lekkie stukanie, lecz zamiast otworzyć tru-
•ię poławiaią. Prawda że zdarzały się la-1 ^ Utrechcie widzieć można w iednym mnę, pobieżeli stoiący około niey na wieś t a , w których połów sardelów mianowicie j°6I0dzie gruszkowe drzewo, które nietyl- P° ratunek. Nakoniec, gdy stukanie wciąż w porze cliJodney na wiosnę skąpym ^ ^ końcu roku zeszłego po dwakroc tiw a ło , otwrorzono trumnę: było iuż za b y ł nader; lecz wtedy różne okoliczności
służyły do wytłumaczenia takowego przy
padku, iako to: czas w zimie nirprzyie- m n y , poruszenie lodów; lecz natomiast połów letni i iesienny tak był obfitym na brzegach Eslonii i Fmlandyi iż wy starczył na dostateczne opatrzenie kraiu w tak wa
żny artykuł. Tym czasem zaszłego lata i Je
sieni nie poławiały się ani na brzegach Fin- landyi ani też przy Estonii; nawet maleń
kie sardrlki łiillo zwane, ani się poka
zały tego roku. Gdyby miliardy tych ry
bek wyginąć m iały, tedyby zapewne mo-
kwitnęło, lecz teraz ieszcze wydaie owo-
c p. Chowaią owoce zerwane z niego w ie- s.eni i w teraźniey sze'y porze. Drzewo to kwitnęło iuk. często po dwa razy do roku.
a S z w u y c a r y i a?'Grudnia.
— Daie się powszechnie czuć w eałe'y Szwaycuryi dobrodzieystwo zawartycli u- kładów z kopalniami soJnemi przyległych kraiów. Nawet i wielka Bada Fryburg- ska zniżyła cenę soli.
— Dążono w Szwaycaryi pierwe'y ieszcze niż w Królestwie Iiannow crskiem aby za-
1 urt v I A ełAonnl/ _* I l
późno, letarg zamienił się w śmierć isto
tną, lecz ramiona umarłe'y znaydowały się w odmienne'm położeniu.
----Dało się uczuć dnia 5. Stycznia o godzinie 9. w wieczór lekkie wstrząśnie- nienie ziemi w Preuschdorf w kantonie Wórtli, w obwodzieWeissenburgskim, trwa- iąceod 45 do 50 sekund. Niebo i powietrze było w tym czasie nader pogodne. Po
dobne wstrząśnienie ziemi dało się uczuć o pó 1 mili dale'y w Lampertsloch. Gazeta Frankfurcka przytacza, z wiadomości otrzy
manych przez korrespondencyą z Strasbur
ga, wiele dowodów, że powodzie które nie- tylko w Alzaeyi i Lotaryngii, lecz w całey prawie Europie tyle szkód poczyniły, niepo- rze ie wyrzuciło t>dzie na brzegi; wnosić | , . >
, \ .o . ł „ . prowadzić stosunkowe uposażenie dla e- więc należy iż opuściły te zatokj a uda-. , *1 .
3, • B i . , - ■ c , 1 . . ¡Wangehckich pastorow. Całe ewanMielic- ły się na Bałtyckie morze: co leżeliby tak I, • , , . , . .. . „ ®
, , . , . . . . . . kie duchowieństwo w Kantonie Bern ieat „i u •• i
b y ł o , musiałaby bez wątpienia zaysc l a - ! , t »¡chodzą bynaymmey od nic uieznaczących
I J i J o n f!i> nr, 7 L1 .^a . ! . l______ , ,
dfts/.c/ow, lecz zaptwne od lokiey rewolucyi w ziemi. Na skalistym gościńcu do Ettendorf i . r i . ' * 00 do ul>°*ażeniu» na 7 klass podzielone.
kas fizyczna przyczyna, która przyeoto-! n . • . ,
„ „ ł a sira.zny L L dniu 7. L l J L l . . «"“ « W * « ? ■ » * « * * * » •*. _____ - ...
Zdaie iii; iż w następną wiosnę i lulo, po- „ , a/ v' a> c‘‘^s ,c ironkow do 2,200. . pokazały się źródła itudzia ławiać
Danii, ...— ,
_ • ł • . / , . i, • puiącym sposobie; i ierw s, a Kiassa 14 uas miaro się zdarzyć w pierwszey połowie u- . oonrt T, , ^ płynionogo wieku. .t0 r° W >° 2200 DruSa JtiaSM 2 6 Pasl0‘
tanne i bagniste
'«•USW v*y łM n Jt/Włły * 1 U y - JJ . I J i --- --- » ô
awiać będą sardele na brzegach Skanii, .len ( ’/-awit'i aiące 170 pastoiów) kałuże, kamienie zaś wklęsły. Na drodze
>anii, Pomeranii i Holsztynu, iak to iuż 8‘§ teraz Podł^ poprawy w nastę- a Weilersweiller do Lüzelstein wy.ryski- ___ ... . , puiącym sposobie : Pierwsza klassa 14 uas- wnła „ lnav. ...
— W Bydze dnia 9. Grudnia o godzinie 1. z południa orkan zrzucił posąg kolosal
ny Ś. Krzysztofa stoiący na szańcach przed
rów po 2000 fr. Trzecia klassa 27 pasto
rów po 1800 fr.; czw arta klassa , 27 pasto
rów, po 1600 fr.; piąta klassa 27 pastorów po 1-iOO fr.; szósta klassa 26 pastorów po bramą Karola. Upadaiąe zabił żołnierza i20Q fr. ; siódma klassa, 23 pastorów uo z 4. pułku marynarki, zdruzgotawszy mu ¿qOO fr (Q
głowę. (z D i. I 1.)
(Z Listuj. Bawiłem przez tydzień w Pe
tersburgu, a za powrotem do domu zasta
łem list od Ciebie. Teraz wiesz iuż, że
■i Fr..niJurtu 22 Stjcitnia
— Dnia 20. Stycznia Posiedzenia Seymu
wała blizko wioski fontanna, na stopę, grubości. Af.y znowu można ieździć mu
siano odwrócić źródło do pobliskiego do
łu. w roiksiwg niedaleko od pomiimio- ne'y Gminyr spostrzeżono ich wiele w pomie- nionym czasie. INiedaleko studni zamko- wey wyniosła podziemna woda kawał ska
ły na dolinę, a strumień na którymby ; mtyny mleć mogły , wy płynął z otworu.
W Jagerthal rozpadła się góra i stoczyła się na dół z krzakami i drzewami. Wie
le robotników nieskończyło ieszcze pracy ‘ uprzątnienia gruzu. ( G B. H .)
■i L o n d y n u (<} Myrznia.
Gazety nasze są w większe'y części za- powodź w stolicy niezrządziła tak wielkich Niemieckiego w tranklurcie zno
szkód, iak ogłasza,ą wasze gazety. Ze wszy- * u rozpoczęte zostały. Cesarsko - Króte- stkioh naszych znaiomy cli zadeu straty n.e- 8ki 1 /lec':6> vvlsly tayny liadca i Poseł pre- doznał, prócz stpacliu i smutku ; gdzie me- z>(iuil c> Baron Munch - btsLUnghauscn nua- gdzie nasiękły wodą suKii.e i sprzęty ¡¿o- il0vvul zastępcą swoim P. Cario^iiz Króle-
•podarskie. Podług wyracuowan.a naypo- sko - Saskiego liadcę taynego i Posta przy > pe.fnioiie szczegółami mieyskiego festynu dobnieyszego do prawdy, utraciło życie Niemieckim. ,
j
danego w Bristol na cześć Hrabiego Li- około 3000 osób w ogóle. W towarach i — Bząd wielkiego Xiçstwa llessen Darni- vcij ool i Pana Cármirig, którym miasto budówlacl/ iest meiakie uszkodzenie. Ce. sztadzkiego. nakazał ścisły examen uczniów | ofiarowało prawo miéyskie i wyborny o*sarz, Bząd i możuieysi mieszkańcy taką w względzie wiadomości potrzebnych do ' biad.
okuzuli s/laclittuosc i czynuosc iz VNieie akademickiego kursu, ¿aden ki’aïowiec nie I Gdy' Sekretarz Jeneralny mumcypalności tysięcy lu.iz., którzy w swoich własnościach będzie po skończonym uniwersyteckim kur. | przy b ył z zaproszeniem dostoynyeh Pa- Bzkody doznali, otrzymano bezwłoczuą po* do examinu wydziałowego przypuszczo- odpowiedział Hrabia J,jivćvpo(>l iż u- moc, a tłum biedny cli ia.\ie ma zaopairze- ny , który niezlozy dowodu ze m u ł pra- ważiił 1ę grzeczność iako wynagrodzenie me iakiego nigdy medo¿uawai. i odług ‘wo do uabywan.a tey unueięlności, z któ-j zu swoie starania o dobro publiczne. Po
wiedział że„woyna His'pańska przyczyni
ła mu wiele kłopotów, lecz że obecny start rzeczyr niepozwala się niczego obawiać, J moiego przekonania powódź ta iest p rj- !rey chce slanąć pr/.ed wydziałem. JNawel
w dziwem błogosławieństwem dla l'tiers* Iwoyskowi, i inne osoby które bywaią na burga; wykazała bowiem, iakby cudem, lekcy ach nie w zamiarze usposobiona się tyle dobrocz
zaufania poo
sianem, pomiędzy zw.uv,cunikami i poa
j j --i
izynności, miłości bliźniego i do służby kraiowe'y, muszą poddadź się nnię iz y w y z á z y m a mżS i.y m fprzepisanym examinom doyrzałości.
w ładneim , że K to cokolwiek umie natlai przewidywać, doslrzeze iż dobre skutki ia- kie wynikną wazą, więcey niżeli .szkoda zrządzona. (L . d. Li.J
t üz¿úáo¿mu 14 M}rznuii!
— Dnia 9. b. m. P. Btnj. Bloomfield Po-
— Gazeta Westfalska donosi iż teraz ro
zeszło się wezwanie przez P. IJaJitn/wusen do założenia o*ady ul ogii h na płonnych stepach Westfalii. Gdy na tey drodze da
l e k o przed nami postąpiła Szway carya, llollandy a i Niderlandy , nienaleźy wątpić iż nie lednemu żebrakowi i włóczędze po
da się sposób do pracowania, przez co li-
\e sobie pochlebia iż pokóy nie będzie przer- wauy. P. Canning rrzekł potem że otrzy
mawszy iuż prawo mieyske od innnego wiel
kiego handlów ego miasta ( Liverpool), był w icce'y w stanie niżeli kto inny ocenić zasłu
gi angielskich nęgocyantów. Wielbił start swobody i pokoiu którego kray używa * który utrzy mać się spodziewał.
Obiad był wspaniały. Przy Lordzie Prezydencie siedzieli po prawe'y obadw*
\
Ministrow’e , a po lewéy X ie Beaufort i Biskup z Balii. Wniesiono pierwsze toasty;
powodzenie kościoła i zdrów ie Króla 1 zdro
wie Xiçcia York i Woyska! zdrowie Xię- cia Klarencyi i marynarki!'
Lord Prezydent wniósł pote'm toast va zdrowie szanownego Lorda Liverpool , pierw szego Lorda Skarbu J. K. M. który,, rzek i, wyniósł potęgę i pomyślność An- glii na szczyt nieznany dotąd.
Zacny llrabia odpowiedział i i powo
dzenie swoich zarządów przypisuie odbie
ranemu wsparciu od handlu. Dodał, iak dniem pierw e'y, ze ma pewną nadzieię u- trzymania pokoiu.
Wniósł pote'in Lord Prezydent toast za zdrowie szanownego P. Canning, Sekreta
rza Stanu w wydziale zagranicznym.
Na ten czas Pan Canning przymówił się w krótkości.
»Mości Panowie, rzekł, skoro zważymy wszystkie trudności które Angliia pokona
ł a , niepodobna przewidzieć do iakiego sto
pnia pomy ślnośęi doyśdź może. Musi więc bydz coś'*szczególniey dobrego w konsty- tucyi sprawiaiąęe'y podobne skutki. Ja mniemam że ie'y żywioły znayduią się w szlachcie oświeconey i wspaniałe'y, w pil
ności i nieskazitelności Urzędników i w du
chowieństwie uczone'm , gorliwe'm i su- mienne'm.
Minister zakończył mowę swoię kilku grzecznemi wyrazami dla negocyanlów Bri
stolu.
Po obiedzie Hrabia Liverpool powrócił do Bath, a Pan Canning poiechał do Lon
dynu przez Oxford. (Ei.J
■— Zaczęto ogłaszać korrespondycyą po
między rządem Stanów Zjednoczonych a rządem angielskim, tyczącą ąię niektórych trudności w wykonaniu traktatu o zanie
chanie ljapdlu niewolnikami. Zdaie się iż Senat ann-ryk.msM poczynił b ył nieiakie odmiany w traktacie pierwiastkowym, któ- l l °° z,s,,dy dyplomatycy amerykańscy i angielscy iednozgodnie przyjęli , i że rząd angielski miał g0 iuż ratyfikować. Na
daremnie ostatni wzbrania się przystać na mody fikacye przez senat uczynione. Nay- .stotmeysza znich tyczy sJę pri)vva pr7,e.
Irząsan.a okrętów, które, w traktacie, roz
ciągało się do brzegów Ameryki i Anlyllów, a ki ore teraz senat elice ograniczyć do sa
mych tylko Antyllów. l'on i e d y n e g o li
stu P. Canning który do ląd ogłoszono,.
*est stałyj oświadcza on wr stanowczym
*Posobie ze rząd angiehki iest daleki aby n»al’ ulegać woli Senatu. (Mor. Chro.J
‘ -^e'partament osad otrzymał depesze z Malty od Markiza Hasting*. Dochodzą one do dnia 3 z m. i donoszą że Cesarz marokański uzbroił korsarzy przeciwko
S a rd y n ii.
Mówią,iż Bząd zamyśla znieść ustawy tyczące się handlu zboża. Twierdzą także 8*ę zatrudnia rozpoznaniem planu u- k ?,ymania wszystkich gościńców własnym sztem , a nałożenia podatku na konie, _p ?8t t>°^ oru drogowego.
0|Jraliśniy I.sty z Paryża od naszego
p a n u .^ e T a slTady w stol.cy Francy i wzglę tSPOnflt’1‘, i '‘ . ^ ^
**
dem niepodl^oJ' £ • a . ■ . zbliżaią się A™ 1‘>k-'noW więcey
do pplity ki P. ^ ani ŻeU
o w.clkiey w j p S . . mało . » Hiszpanskieyr prze
ciw powstańcom Ampr.„, • r , \ . . u,eryki i zapewne znay- dowac się na niéy K-.ł,. , „ v, , , , 3 wiele Genera-
ł o w , U o r j c Ł p o s ,i p m , , ni(! c j a s 1,1 b >+ ® * » ' " • « d . t « d .
rzy chcą przez to odzyskać łaskę Kró- k s k ą .— Zapewniają że wszyscy nadzwy- czayni Ambassadorowie przyby waiący zro- zmaitych państw Europy na obrzęd nam ^ szczenią Karola X. zgromadzą się w Pa
ryżu i że roztrząsać będą sprawy Grecyi i Ameryki. ( Clol e.J
»— Kury e r ogłasza za bezzasadną wieść iakoby Major Laingh miał się udadź do Airy ki w celu wybadania biegu rz. Nigru.
— Przez itatek pocztowy' przybyły dnia 5. t. m. z Cape-Coast, z kąd odpłynął dnia 6 Października, dowiaduiemy się iż woysko Ashantów stanęło w Commassie.
Udało mu się uniknąć zemsty Ackimów, którzy nie maiąc dostateczney amniuni- cyi oprzeć się ich pochodowi nie mogli.
Spodziewać się należy, iż okoliczność ta skłoni do przedsięwzięcia środków skute
cznych w celu przeszkodzenia nieprzyja
ciołom naszym w nabywaniu w Eimina, lub w którymkolwiek innem mieyscu, za
pasów do prowadzenia woyny wewnęlrzne'y potrzebnych, przez którą handlowi nasze
mu i wolności państw tamleyszych, naszych sprzymierzeńców, wielki uszczerbek przy
noszą. Jeżeli chęć zysków kolonialnego rządu Holendrów , działaiącego iuż to na własny rachunek , iuż teź iako Aienci kup
ców Amerykańskich nie bardzo skrupula
tnych, staie się przyczyną iż bez nay mniey- sztgo wahania się rozszerzają nędzę i spu
stoszenia wśród nieszczęśliwych ludów ley części ziemi, dostarczaiąc iedntmu pań
stwu sposobów do zniszczenia drugiego, zdaie się iż tym sposobem obowiązkiem iesl W. Brytanii zabieżeć złemu. Doday- my ieszcze iż znakomita siła iaką mamy na tych wybrzeżach, i przychylność ku nam wielkiego Fanty sów narodu fwyiąwszy ElminyJ, złączone z działaniem n szey e- skadry , uskutecznić to niezawodnie po
trafią.
— Zapewniaią iż Xiąże Northumberland będzie Posłem nadzwyczaynym Króla JMci W. Brytanii na obrząd Koronacyi Króla JMci Francuzkiego mianowany, i że ma z wielką wystąpić wspaniałością.
— Mowy Hrabiego Liverpool i P. Can
ning na uczcie oliarowane'y im przez mia
sto Bristol godne są tym większey uwagi, ze ci Ministrowie pierwszy raz mówili na publiczney uroczystości od u/nania l\ze- czypospolitych Ameryki południowey. Z upodobaniem postrzezono iż obadwa iak naymocniey są przekonani że pokóy po
wszechny przerwany nie będzie.
— Wynaleziono niedawno exemplarz e- dycyi bardzo rzadkie'y, albo raczey nie
zn a n e j, iedenastu tragedyy Shakespeara.
Udycya iest z r. 1603, z roku zgonu tego wielkiego poety. Widać w nie'y niezbity dowód tego co twierdziła większa część ie- go Komentatorów i co często powtarzał Lord B yron: że aktorowie, dla przypodo
bania się widzom nieuczonym, poprzyda- wali do wszystkich szluk angielskiego E- schyla , sceny żartobliwe, niegodne trage
dy i. Książka znaleziona z świadcza że ża
dna iego sztuka nieucierpiała W' tym zu- cliwalem przydaniu tyle co Hamlet. Smak Woltera powinien był rozróżnić, to co należało do tego wielkiego człowieka , od tego co trzeba było przypisać iego nieu
miejętnym skuzicieloni; i na ten czas b y ł
by sobie oszczędził wstydu że śmiał nay- rzadszemu geniuszowi iaki kiedy istniał, nadaw ać nazwisko dzikiego piianicy. (Ei.J
* Mądrym 5 Stycanlp.
— Uważaią tu Se od chwili przybycia Xięcia Masymiliano Saskiego nikt nie zo
stał stracony. Wiele duchownych zaleca na kazalnicach zapomnienie , przebaczenie i zgodę pomiędzy wszystkiemi Hiszpanami.
Dobroczynny wpływ Francyi nader się czuć daie. Amnestya rtie iest wprawdzie ogłoszona, lecz liczne uwolnienia z wię
zień po całeih prawie królestwie wróżą ią niezawodnie. .
— Król i Króleska rodzina towarzyszy Xięciu Maxymilianbwi we wszystkich ie
go przechadzkach i zwiedzają z nim insty- tuta publiczne iako i pomniki st licy.
— Listy z Cortinna z ostatnich dni Gru
dnia zbiiaią naydokładnie’y wiadomość u- mieszczoną w pismach francuzkich, iako
by z tamtąd wypłynęła wyprawa do Ame
ryki ; owszem zdaie się iż zamiar ten od
łożony m został do czasu nieoznaczonego-
— Na mocy nowe'y ugody, Garnizony Francuzkie nie mają żadnego prawa wda
wania się, tkoroby rozruchy po za mara
mi twierdz przez nich obsadzony ch w szczę
te były.
— Wyyście Francuzkiego woyska z Le*
rid a, dało powód zakonnikom i Pro
boszczom do uroczystych obchodów ; na przyszłość ma tam stać Garnizonem ba
talion ochotników. W I\eus (Katalonii) odd/.iały roialistów wszczęły zaburzenia, lak iż w skutek tego wiele aresztowań nastąpić musiało.
— O przywróceniu lnkwizyeyi wcale iuż nie ma mowy. S k u t k i e m tego iest rozw iąza
nie Junly, k t ó r a pod przewodnictwem Bis
kupa z Cuenęa wygotowała procedurę, do świętego Trybunału zaprowadzić się maią-
cą.
— X. Martinez przyjął ofiarowane mu Biskupstwo Malag-. *Osoby świadome rze»
czy mniemaią, iż to mianowanie iest dowo»
dem niełaski.
— Teraz właśnie mówią iz Jeneralny Intendent Policyi P. Uuliuo Goiualez nie
długo mieysce swe utraci.
— Ma bydź przeznaczony kapelusz kar
dynalski dla Patryarchy indyyskiego. Ar
cybiskupi Toledański X. Jnguanzo, otrzy
mał go w tych dn ach.
— Jenerał San*Roman, J e n e r a ł - J n s p e k t o r
milicyy prowincyonalnych, przykłada się zawsze z chwalebną gorliwością i czynno- ścią do ich urząd/,, nia, które niebawnie będzie uzupełnionym.
— Towarzystwo Guadalquiviru urządziło dokładną parną żeglugę pom ę Izy Kady- xem a Barcelloną. Statek parny F>cyna Am alia bierze podróżnych i towary i wstę
pnie w swey drodze do portów Gibraltar, Malaga, Alikante i Taragona.
% Turynu * Stycim»-
— Podług ostatniego spisu ludności, do.
pełnionego starannie przez naszą cywilną administracyą , ludność te'y stolicy , licząc w nią i stare zamki wynosi 107,588 mie
szkańców, to iest 33,000 dusz więcey ani
żeli w czasie spisu odbytego w 181-1. r- Po
większenie to równie znaczne iak i szybka, iest dowodem dobrodziestw restauiMOy, która, przywracaiąc n a m naszych praw ych Monarchów i Xiążjt , rozwinęła przez han
del, przemysł, roi lictwo i prawdziwą wol
ność , korzyści sprawiające zwykle powię
kszanie ludności k raiu, pomnażając wy
gody i dobre mienie mieszkańców.
( G a z . d . F r . )
t Rzym u 8 Stycznia.
•— Ciało Dyplomatyczne miało zaszczyt złożyć w dzień Nov ego roku swoie ży
czenia Naywyższemtt 'Pasterzowi. Przy te'y okoliczności postrzeżono nieiaką różnicę.
Pius VIL przyymował tylko poiedynczo W swoim Gabinecie Naczelników Legacyy, Leon '/aś XII. dał publiczne posłuchanie członkom ciała dyplomatycznego połączo
nym z wszystkiemi Legacyami.
Odbyło się to po raz pierwszy dopiero, albow’iem w roku zeszłym Papież b ył w łey epore -czasu śmiertelnie chory.
Zabrał głos Xiąże Laval - Montmorency, iako naydawnieyszy Poseł. W niewielu wyrazach wyraził obawę ciała dyplomaty
cznego w iaką wprawił ie stan Oyca S. za
raz po zaięciu stolicy apostolskie'y, i ukon
tentowanie którego członki iego doznały"
i udzieliły go swoim dworom, widząc ze Oyciec Ś. oddaie się zaszczytnym pracom Jubileuszn.
Po wyyściu z Watykanu, ciało dyplo
matyczne udało się z powinszowaniem do Królowe'y Sardyńskiey wdowy i do Infan
ta Xięcia Lukki. (Et.)
— Przybył tu X . N asalli, Arcybiskup Tyryyski i Nuncyusz Apostolski przy związku Szwaycarskim.
— Na czele Inątytutów do przyymowa- nia i pielęgnowania pielgrzymek iest po
bożna Przeorysza Xiężna Doria - Patnphi- li. Xiężna Lukki, Infantka Hiszpańska Ludwika Karolina, bardzo często przycho
dzi rano i wieczór dla zwiedzenia ubogich pielgrzymek i chorych.
— Poczynione na rozkaz rządu areszto
wania sprawiły tu wielkie wrażenie, gdy nawet znakomite i bogate osoby znayduią
•ię w liczbie aresztowanych. W nocy x dnia 25 z. m. zaprowadzono kilka set osób do więzienia nawet z samego miasta.
— Cudzoziemcy z Anglii iNiemiec półno
cnych udali się prawie wszyscy do Neapo
lu. Pobożność Oyca Ś. zbudowała wszy.
slkich Prawowiernych. Przy otworzeniu drzwi świętych Papież wszedł na kolanach i nie jr/.yiął ofiarowanych sobie kobier
ców i poduszek.
— Z powodu zgoni: Ferdynanda I. Króla Neapoiitanskiego zamknięto W’ Turynie wszystkie Teatra aż do końca Marca. (C.
B. U .)
■--- ■■ OOP m --- x P a r y ż a 20 Stycznia
— Bióro Izby Deputowanych wprowa
dzone przez Ministra spraw wewnętrznych miało zaszczyt przełożyć Królowi proiekt do prawa o liście Cywilney, przyięty przez Izbę na przedośtatniem posiedzeniu.
— Pan S ay rozpoczął na nowo dnia 14 Stycznia,. o 8mey godzinie wieczór, w kon- serwatoryum sztuk i rzemiosł, kurs pu
bliczny i bezpłatny Ekonomii przem ysło
wcy , który z powodu słabości przerwać b y ł musiał.
— Xiąże Tayllerm d kazał wypłacić 1000 franków D j rektorowi Ubogich.
— Departament Północny wspiera pięk
ne sztuki w nader zacnym sposobie. Ił
ży wa on wszystkiego do zachęcenia talen
tów. W Lille iest publiczna wystawa pję.
knych kunsztów , na którey naylepsze sztu
ki przynoszą artystom medale; miłośnicy sztuk pięknych złieraią się, dla ułatwie
nia prz< claży dzieł. Miasta Lille, Dou
ai i Valenciennes daią pensye nayeelniey-
*Aym wychowańcom swoich szkół, i posy- łąią ich wspólnym kosztem na naukę do
^ 6<S —
Paryża. Niedawno miasto Lille posłało medal złoty rzeźbiarzow i B r a , i zakupi
ło iego dwa naylepsze posągi dla tamtey- szego Kościoła.
— „Ary&tarcha razem z Konstytucyynym dziennikiem użalaią się że Francyra nie
czynna iest w przedmiocie osad Ameryki południowe'y, że stanęła na samym osta
tku w linii działań politycznych, mogąc stanąć na czele. LatVvo iest odpowiedzieć na takie wymówki j do czego nayprostsze rozumowanie będzie dostatecznemu. Po
dług iednego z tych dzienników, Francya powinna była działać przeciw osadom, podług drugiego za osadami : oba zaś wy- mawiaią Francyi nieczynność , mówiąc iż przez to wyszła z koła powszechne'y po
lityki »
«Zastanówmy się że tu nie Francya ale Anglia wyszła z koła powszechnego, czy
niąc k ro k , który, ie'y zdaniem, iest dla nie'y użyteczny, i który przez to samo nie iest interesem powszechnym ale ie'y pry
watnym. Co do Francyi, która ściśle do
pełnia umów zawartych dla powszechnego dobra , ta nie wyszła bynaymniey z obrę
bów nakazanych ie'y przez obowiązek dla tegoż dobra powszechnego.”
„Jeżeli więc iest odłączenie iakie, to pochodzi od Anglii: Francya bardzie'y niż kiedy iest połączona z polityką stałego lądu; nigdy interessów prywatnych nie przekłada nad interesa ogólne. Jest przy
słowie, ie osobista moralność zahiia ogól
ną moralność', ieszcze wiçce'yby można powiedzieć, że osobista polityka zabiia powszechną politykę." (Et.)
— P. Legracieux, były wydawca odpowie
dzialny Kuryera francuskiego, skazany wy
rokiem sądu policyi poprawcze'y na trzymie
sięczne więzienie i zapłacenie 2000. franków kary pieniężne'y, za poduszczenia wzgardy i nienaw:ści ku Rządowi, w umieszczeniu pisma, obeymuiącego zastraszaiące proro
ctwa które miały wyniknąć z woyny Ili- szkańskie'y, appellował od tegoż wyroku.
Pan Jaubert', generalny Adwokat, biorąc na uwagę że pismo zaskarżone przestało iuż dzisiay bydź szkodliwem , i że oby
watel Legracieux, opuszczony od wydaw
ców Kuryrera za których był sadzony, żyie w te'y chwili w A vig n o n , w stanie bliskim nędzy , zdał się zupełnie na łaska
wość Sądu.
Sąd zważywszy okoliczności w któryrch się znayduic oskarżony, przyiął iego appellacyą ; uwolnił go od winy i skazał go tylko na zapłacenie kosztów. —
— Ministerstwo woynyr wyznaczyło 5000 fr. nagrody za wynalezienie massy naysku- tecznie'y wystrzałom karabinowym opiera- iące'y się. Doświadczenia odbydź się ma- ią z flintą francuzkiego kalibru, nabitą kulą funta ważącą a £ łóta prochu. Strze
lać się będzie do środka i czterech ro
gów wynaleźdź śię maiącey P ły ty , która musi przynaymniey stopę kwadratową in eć wielkości, maiąc przy tem ciężar
7 funtów ważący'. Zrobiona zaś ma bydi z takiego Materyału, któryby łatwo wy
rabiać można b y ło , któryby nie prędko rdzewiał, i nie droższy b y ł od żelaza ku
tego. Nagroda przysądzoną zostanie za płytę któraby oparła się kuli karabinowe'y w naymnieyszey odległości przed ozna
czoną metą 40 Metrów (128 stóp.)
— W yszło z druku dzieło : « Wykład pro
stego nader sposobu zmnieyszenia procen
tów od publicznych funduszów we Fran
cyi, przez Pana L afond - Ladebat, byłego
deputowanego departamentu Sekwany i Gi
ron dy. «
— W samym Departamencie Pui - d u -Do
me zniesiono 40 posad poborowych.
—Liczba złotych i srebrnych medalów, rozdanych przez P. Rochefoucauld, dy
rektora sztuk nadobnych w muzeum, wy
nosiła 100 sztuk , iako to : 76 dla malar
stwa, 7. dla dzieł rzeźbiarskich, 12 «a ryciny na miedzi a 5. za prace Litografi
czne. Pomiędzy uwieńczonemi malarzami znaydowało się siedm mężatek i tyleż pa
nienek.
— Stycharz Bouche - Desnoyers, członek Instytutu, Kawaler legii honoroweV i or
deru S. Michała, mianowany został pier
wszym sztycharzem nadwornym i człon
kiem Rady muzeum Króleskiego.
— Semiramis , Opera Rossyniego, przy
obiecana była od dawna lubownikom tea- atru, a przecież niedopełniono przyrzecze
nia. Teraz dowiaduiemy się , że partytura wraz z pozostałemi effektami teatru Lon
dyńskiego który zbankrutował, została za
pieczętowaną.
— Dziennik Sporów powstaie przeciwko Ministeryum z powodu Portugalii. Oso
bliwsze czyni rozumowanie z których mq- żnaby wnieść, że P. H yde cle Neuville po
został w Lizbonie bez Instrukcyi, z uwol
nieniem z którego mu niewolno było ko
rzystać i że dwie fregaty Francuzka Cyrce i A rm ida przepłynęły koło Lizbony nie zgłassaiąc się do niego po rozkazy.— Po
tem znowu Dziennik Sporow odnawia' wszystkie wieści które od dni 15tu roze
szły się o Portugalii i wyrzuca Ministe
ryum Francuzkiemu że postradało nad Portugaliią wpływ, którego nigdy nie mia
ło, i że nasz handel utraci 1500 mil brze
gów.
Wszystko to iest bezzasadne, a Dziennik Sporów mógłby przypomnieć sobie, że mó
wiąc o Portugalii powiedział w innym cza
sie iż ten krayr iest winnicą samey tylko Anglii. Nie można także poiąć iakim spo
sobem pismo to rozumie że nasz handel 1500 mil brzegów utraci ; ponieważ przyr- puściwszy że te kraie będą podlegały wpływowi Hiszpanii, wiemy że ten Król ogłosił wolność handlu dla wszystkich na
rodów, a przypuściwszy że wpływowi An
glii ulegną, musiałaby Angliia naszą fla
gę wyłącz, ć, a wypadek takowy nie tak prędko nastąpi.
Dziennik Sporów' nieszczęśliwy w rozu
mowaniach mè iest szczęśliwszy w przyta
czaniu wiadomością Donosi że Pan Ilyd e de Neuville pozostał w Portugalii i że fre- gatta Armida przepłynęła koło Lizbony nie zgłosiwszy się do niego. Otóż P. Hy
de de Neuville przybył do Brest właśnie na fregacie A rm ida i iutro wieczorem będzie w Paryżu. *)
—, Wypłynęło z Calais zeszłego tygodnia do Dover 12 statków pocztowych ; było 302 podróżnych na pokładzie, pomiędzy któremi znaydowali się Hrabia Ilarro- why, Professor Klaproth (z depeszami do pruskiego posła w Londynie) i P in fV a h h , kaznodzieia angielskiego poselstwa w Kon
stantynopolu.
i) Donieśliśmy na słowo naszego prywatnego Korrespondenta , ze P. Hyde de Neuville byt
i go Stycznia w Lizbonie, i ze podobnóm b y ło do prawdy ii pozostanie d lu ź ć y Ta osta
tnia wiadomość niebyła dokładny i zbiia ił teraźniejsze doniesienie. (F.tJ
DODATEK.
