Fala : kwartalnik 1998, nr 2 (33).

Um ow a p artn erska z W etter

Bierdzany * Kadłub Tu rawski

* Kotorz Mały * Kotorz Wielki

* Ligota * Osowiec * Rzędów

* Turawa » W ęgry * Zakrzów

« Zawada

Uroczyste podpisanie um ow y p a r t­

nerskiej między gm iną T u ra w a a m ia­

stem W etter nastąpiło w D om u K u ltu ­ ry w Osowcu 13 m arca 1998 r.

W podpisanym d o k u m e n cie obie strony zobowiązały się do dalszego rozwijania przyjaźni niem iecko-pol­

skiej w zjednoczonej E u ro p ie, d o p ro ­ m owania i p o p ie ra n ia związków i sp o t­

kań między ich m ieszkańcam i, w spól­

notam i religijnym i, organizacjam i i in ­ nymi ugrupow aniam i.

W im ieniu strony niem ieckiej akt podpisał b u rm istrz m iasta W etter Werner Laberenz, n atom iast w im ie­

niu gminy T u raw a wójt Walter Swierc.

Redakcja Prezentacja aktów p artn ersk ich

O d lewej: w głębi H e rb e rt H cnczel - tłum acz, W alter Świcrc - wójt gm iny T u raw a, W er­

n e r L aberenz - b u rm istrz m iasta W etter

Gmina Turawa m a w ice wójta

- z panem Helm utem Wienchem rozmawia

Stanisław PikuI

W ciągu wielu lat Urząd Gminy w Turaw ie zatrudniał dużą grupę praco­

wników. Wśród nich byli pracownicy, którzy po kilku latach, a nawet kilku miesiącach, odchodzili, ale byli też i tacy, którzy w Urzędzie przepracowali niem al cały okres swej pracy zawodo- Dokończenie na str. 2

ISNN 1425-8730

2 Czerwiec 1998

Gmina Turaw a m a w ic e w ó jta

Dokończenie ze str. 1

wej. Czy Pan również do tych pracow ni­

ków należy?

J a je ste m m ieszkańcem Osowca. T u się urodziłem , tu spędziłem dzieciń­

stwo i tu ukończyłem szkołę p o d sta­

wową. Ś red n ią szkołę techniczną uk o ń ­ czyłem w O polu. Z wykształcenia j e ­ stem technikiem budow lanym . Przed podjęciem pracy w U rzędzie Gm iny w T u raw ie w 1993 r. pracow ałem w Fa­

bryce W yrobów M etalowych w Osow­

cu. Mam ju ż za sobą trzydzieści sześć lat pracy zawodowej, ale o przejściu na e m ery tu rę naw et nie myślę. W U rzę­

dzie G m iny w T u raw ie p racu ję n a sta­

nowisku kierow nika R eferatu B udow ­ nictwa.

Co skłoniło Pana do zmiany i podjęcia pracy w Urzędzie Gminy w Turawie?

Ju ż w p o p rze d n ich wypowiedziach podkreślałem , że u rodziłem się na wsi i całe m oje dotychczasowe życie i praca zawodowa związane są ze wsią. N ie wi­

dzę i nie wyobrażam sobie, abym m ógł pracować, a zwłaszcza mieszkać w m ie­

ście. N a wsi czuję się d o b rze i dla mojej wsi, dla mojej gm iny chciałbym p rac o ­ wać i dla niej coś pożytecznego zrobić.

D latego też, kiedy nadażyła się okazja, przeszed łem d o pracy w U rzędzie G m iny. Uważam , że to stanowisko stw arza m i większe możliwości uczy­

nienia d la naszej gm iny czegoś pożyte­

cznego, czegoś, co będzie służyło wszy­

stkim je j m ieszkańcom .

W Urzędzie Gminy pracuje Pan na stanow isku kierow nika R efera tu Budo­

w nictw a. J a k to się stało, że został Pan pierwszym wicewójtem?

W ójt G m iny T u ra w a to tylko je d n a osoba. T a k ja k każdy człowiek może chorow ać, bywa też wzywany n a n a ra ­ dy, szkolenia, wyjeżdża służbowo, a ta­

kże korzysta z n ależnego u rlo p u wypo­

czynkowego. Z atem nazbiera się sporo d n i w ciągu ro k u , w których nie ma W ójta w U rzędzie.

Program „Bezpieczna

W d n iu 7 listopada 1996 r. Zarząd Gm iny T u ra w a przyjął p ro g ra m Rady Bezpieczeństw a i P orządku Publicznego

Turawa w g rafice W altera Ś w ierca

przy Wójcie Gm iny T u ra w a p o d nazwą „Bezpieczna gm ina”.

Zawiera o n elem enty w zorcow ego p ro g ra m u sporządzone­

go przez K o m en d ę G łów ną Policji oraz zadania własne d o ­ stosowane do specyfiki naszej gm iny. C elem nad rzęd n y m p ro g ra m u je s t troska o każdego m ieszkańca gm iny i osoby czasowo tu przebyw ające, stw orzenie poczucia bezpieczeń­

stwa w miejscu zam ieszkania, n a ulicy i w każdym innym miejscu publicznym .

W drażanie p ro g ra m u o p a rte je s t nie tylko na wzajem nej pom ocy m ieszkańców , ale i um iejętności kształtow ania r a ­ cjonalnych m etod w spółdziałania z policją, właściwym za­

chow aniu w p rzy p a d k u zagrożenia, pow szechnym i skute­

cznym przeciw działaniu złu.

P ro g ram „Bezpieczna g m in a” w ym aga w spółdziałania sołtysów i rad sołeckich poszczególnych wsi, K om isariatu Policji w O zim ku i K om endy Rejonowej w O p o lu , wszy­

stkich je d n o ste k OSP z te re n u gm iny, szkół podstaw owych, d ru ży n harcerskich, U rzęd u G m iny, ra d parafialnych. W al­

ka z przem ocą i b ru talnością m usi być pow szechna, łączyć wszystkie środow iska, aby m ożna było odnieść zam ierzony sukces.

Celem działania Rady jest:

• stw orzenie społecznego 6 'o n tu przeciw działania p rze­

stępczości i patologii,

• prow adzenie takiej działalności w śród lokalnej społecz­

ności, któ ra d a poczucie bezpieczeństw a i wyzwoli n o rm a l­

n e zachowania.

Zadania Rady pow inny być realizowane poprzez:

• p ropagow anie znajom ości praw a w społeczeństwie, szczególnie p o p rzez m iejscowe szkoły oraz działalność se­

m inaryjną,

• pobud zan ie inicjatyw społecznych w k ie ru n k u działań n a rzecz popraw y bezpieczeństw a,

Dokończenie na str. 3

Czerwiec 1998 3

Lato za progiem

S ło n eczn a i ciep ła a u r a pozw oliła w m a rc u i k w ietn iu n a w cześniej­

sze rozpoczęcie p ra c p rz y g o to w a ­ wczych d o te g o ro c z n e g o sezo n u u rlo p o w e g o w o śro d k a c h w y p o ­ czynkow ych n a d je z io ra m i tu ra - wskim i.

K ilka o śro d k ó w cało ro czn y ch w ejdzie w sezon „z m a rs z u ”, a ty­

pow o sezonow e ko ń czą p rz y g o to ­ w ania.

P rzy g o to w u ją się ró w n ie ż in sty ­ tu cje, k tó re b ę d ą m iały b e z p o ś re d ­ ni wpływ n a ła d , p o rz ą d e k i b e z ­ p ieczeństw o n a te re n a c h re k reacy j­

nych. W tym celu zw o łan a została w d n iu 2 8 .0 4 .1 9 9 8 r. ro b o cza n a ­ ra d a , k tó rą p ro w a d z ił w ójt gm iny p a n W alter Swierc.

D o u d z ia łu w n a ra d z ie z a p ro sz e ­ ni zostali p rzed staw iciele m .in.:

K o m e n d y R ejonow ej Policji, O p o l­

skiego „ S a n e p id u ”, K o m e n d y R e­

jo n o w e j S traży P o ż a rn e j, O k rę g o -

• angażowanie istniejących podmiotów gospodarczych w partnerską współpracę z policją w zakresie realizacji programów zapobiegawczych,

• zabezpieczenie środków finanso­

wych niezbędnych d o realizacji p r o ­ g ram u „B ezpieczna g m in a ”.

Dotychczas za spraw ą Rady B ezpie­

czeństwa i P orządku Publicznego u k a­

zywały się system atycznie na łam ach

„Fali” inform acje o sposobach zacho­

w ania się i reagow ania w określonych sytuacjach: ja k n ie zostać o k rad z io ­ nym , oszukanym lub pokrzyw dzonym przez ludzi z m a rg in esu społecznego.

Wiele inform acji zaw artych na łam ach

„Fali” poświęconych było o ch ro n ie n a ­ szych dzieci. W skazówki Rady dostoso­

w ane były d o zd a rzeń nasilających się w określonych p o rac h ro k u , w tym szczególnie latem (a więc „na czasie”).

Również dzielnicowi policji w m inio­

nym okresie starali się om awiać w szkołach problem atykę bezpieczeń-

wej D yrekcji G o sp o d a rk i W o d n ej, U rz ę d u R ejo n o w eg o w O p o lu , Z a k ład u G o sp o d a rk i K o m u n a ln e j w K o to rzu M ałym o ra z m iejscow y O SiR. P o n a d to z a p ro sz o n o 14 właścicieli lu b dzierżaw ców n a jb a r­

dziej p rę ż n y c h o śro d k ó w w ypo­

czynkow ych.

G łów nym celem n a ra d y było w zajem n e p o in fo rm o w a n ie się o czynionych p rzy g o to w a n ia c h dla za p e w n ie n ia ła d u i p o rz ą d k u n a d je z io ra m i i w okolicznych m iejsco­

w ościach.

Z w ypow iedzi re fe ru ją cy c h d o ­ w iedzieliśm y się, że:

• N a d b ezp ieczeń stw em w czaso­

wiczów czuw ać b ę d zie 15 fu n k cjo ­ nariu szy policji, k tórzy p ełn ić b ę d ą cało d o b o w ą służbę n a dw óch p o ­ ste ru n k a c h . W d n ia c h w olnych od p racy d z iałan ia ich w spierać b ę d ą fu n k c jo n a riu sz e ru c h u d ro g o w e ­ go, po siad ający n o w oczesne m o to -

stwa. Czynili to każdego ro k u w m aju i we w rześniu.

Aby p ro g ra m „Bezpieczna g m in a”

m ógłby być w szerokim zakresie u p o ­ wszechniony p o trzeb n e je s t zaangażo­

w anie m ieszkańców mających o d p o ­ w iednie kwalifikacje zawodowe (k u ra­

torzy sądowi, psycholodzy, socjolodzy, specjaliści z zakresu pedagogiki spe­

cjalnej, itp.). W korzystniejszej sytuacji są tu wielkie aglom eracje. Ale m usim y też m ieć n a uw adze fakt, że nasilenie zjawisk patologicznych w tych o śro d ­ kach je s t znacznie większe. Małe nakłady uniem ożliw iają nam także n a­

bycie m ateriałów propagandow ych, np. opolskiej F undacji „P ro -L e g e”.

Stąd też apelujem y d o wszystkich, któ­

rzy m ogą pom óc naszem u społeczeń­

stwu, o włączenie się d o działań na rzecz popraw y bezpieczeństw a i likwi­

dacji patologii społecznej n a teren ie gminy.

E dw ard M alisz

cykle. O strz e g a m y zatem p irató w d ro g o w y c h , że łam iąc p rzep isy d ro g o w e , szczególnie n a te re n a c h re k re a cy jn y c h , m o ż n a n arazić się n a d o tk liw e kary.

• Za ła d i p o rz ą d e k n a d je z io ra ­ m i o d p o w ie d z ia ln y je s t Z akład G o ­ s p o d a rk i K o m u n a ln e j i M ieszka­

niow ej z siedzibą w K o to rzu M ałym , k tó ry , ja k o je d y n y d o tej p o ry , uzyskał koncesję n a wywóz nieczystości stałych i p ły n n y ch .

D la w yjaśnienia p ra g n ę d o d ać, że n o w a u staw a o o c h ro n ie ś ro d o ­ wiska zobow iązuje wszystkie osoby fizyczne i p ra w n e , w ładające g r u n ­ tam i n a p o d staw ie ak tu własności lu b um o w y dzierżaw y, d o z a o p a ­ trz e n ia się w o d p o w ie d n ie p o je ­ m n ik i n a śm ieci i p o sia d a n ia sto­

sow nej u m o w y n a ich wywóz.

• W o d a w je z io ra c h : M ałym , Ś re d n im i S re b rn y m n a d a je się d o k ąp ieli, n a to m ia st w je z io rz e D u ­ żym pierw sze wyniki b a d a ń w yka­

zały tzw. zakwit.

W e d łu g za p e w n ie ń „ S a n e p id u ”, w o d a w je z io ra c h b a d a n a będzie system atycznie, a wyniki p o d a w a ­ n e b ę d ą d o p u b liczn ej w iadom ości.

D o k o ń ca je d n a k nie m a pew ności, czy p rz e z całe lato b ęd zie je j p o d d o sta tk ie m , czy też w połow ie sezo­

n u w ystające z d n a k o rz e n ie b ę d ą sk u teczn ie zn iechęcać tu ry stó w d o o d p o c z y n k u w T u ra w ie .

P ytań i b ra k u jed n o zn aczn y ch odpow iedzi było więcej. Dyskusja wykazała, że pozostaje jeszcze wiele p ro b lem ó w d o rozw iązania. Zapisa­

n e z n a ra d y wnioski, ja k stw ierdził W ójt g m in y b ę d ą p o d staw ą d o o p ra c o w a n ia sposobów d ziałan ia i ro z p isa n ia z a d a ń n a poszczególne g ru p y i osoby o d p o w ie d z ia ln e za ich realizację. N ajw ażniejsze, że opuszczający salę uczestnicy n a r a ­ dy stw ierdzili, iż pow iększa się licz­

ba osób, k tó ry m zależy n a p r a ­ w idłow ym rozw oju turystyki w T u ­ raw ie.

J a n Stonoga

Program „B ezpieczna gm ina”

Dokończen ie ze str. 2

4 Czerwiec 1998

Gminne in w estycje w 1998 roku

B udow a stacji u zd atn ian ia wody w K adłubie T uraw skim U rząd Gm iny w br. zajm uje się

głównie kontynuacją inwestycji ju ż rozpoczętych, d o których należą:

• budow a oczyszczalni ścieków,

• budow a kanalizacji sanitarnej w T uraw ie,

• budow a stacji u zd atn ian ia wody w K adłubie T uraw skim .

Z w ym ienionych zdań w III kw arta­

le 1998 r. p rzekazana zostanie d o użyt­

ku stacja uzdatn ian ia wody, k tó ra d o ­ starczać będzie w odę do: K adłuba T u - rawskiego, Ligoty T uraw skiej, Zakrzo- wa Turaw skiego, Rzędowa i Bierdzan.

Oczyszczalnia ścieków wraz z siecią kanalizacyjną dla T u raw y o d d a n a b ę­

dzie d o użytku w IV kw artale 1999 r.

Zlewnia ścieków funkcjonująca przy

G en eraln y re m o n t ul. Sosnow ej w M arszałkach

oczyszczalni przyjm ować będzie w początkowym okresie ścieki san itarn e z pozostałych wiosek gm iny oraz z ośrodków wypoczynkowych zlokalizo­

w anych n ad jezioram i. N a w ym ienio­

n e zadania w br. poniesione zostaną nakłady w wysokości 5600 tys. PLN.

N iezależnie od tego przew idujem y w I II kw artale tego ro k u rozpoczęcie b u ­ dowy w odociągu w Rzędowie. Z uwagi n a ograniczone możliwości finansowe je g o zakończenie planujem y na 1999 r.

Również w 1999 r. przystąpim y d o b u ­ dowy w odociągu w Ligocie T u r a ­ wskiej. W odociągow anie gm iny p la n u ­ je m y zakończyć inwestycją w B ierdza-

nach w 2000 r.

H elm ut Wiench

Częściowo zrekultyw ow any teren przy ul. O grodow ej w T u raw ie

Pierwsze p race przy budow ie sali gim nastycznej w Ligocie T uraw skiej

Czerwiec 1998 _______________________yfcYhV______________________________________ 5

Turaw ianie w W arszaw ie

Z espół P ieśni i T ańca „O sow iec”, wraz z innym i uczestnikam i Opolskiego K o m ite tu O b ro n y O polszczyzny, w dniu 4 kwietnia br. odwiedził Warsza­

wę. O godzinie 11.30 d otarł na Plac Piłsudskiego, gdzie zaczęły zbierać się tłum y O polan. Ponieważ do rozpoczę­

cia manifestacji zostało jeszcze trochę czasu, zespół odwiedził G rób N ieznane­

go Żołnierza i był przed gm achem Za­

mku Prezydenckiego, gdzie wykonano pam iątkowe zdjęcie. Po uform ow aniu się pochodu, na czele którego m aszero­

wała orkiestra górnicza z Górażdży, ze­

spół dał krótki występ dla mieszkańców Warszawy. Członkowie zespołu rozda­

wali też śląskie kołacze, specjalne wyda­

nie „Nowej Trybuny Opolskiej” i wido­

kówki świąteczne z hasłam i broniącymi Opolszczyznę. Po p rzem aszerow aniu przez Krakowskie Przedm ieście i Nowy Świat dotarli do Sejmu, gdzie p rzedsta­

w iciele O polszczyzny w ręczyli m a r­

szałkowi Sejmu Maciejowi Płażyńskie- mu protesty przeciw likwidacji wojewó­

dztwa opolskiego. Potem cały pochód udał się ulicą Piękną i Alejami Ujazdo­

w skim i p rz e d K an c ela rię P re m ie ra . Tam odeg ran o hejnał opolski, a p rze d ­

stawiciele OKOP-u spotkali się z p arla­

mentarzystam i. Dem onstracja przebie- ała bardzo spokojnie, słychać było je- ynie powtarzające się okrzyki „chcemy swego O polskiego”. W ieczorem zm ę­

czony, ale zadowolony z udanej manife­

stacji zespół powrócił do Osowca.

Ryszard M ohrhardt

Ważna inform acja dla brudasów

P rzew ażająca w iększość m ie sz k a ń ­ ców naszej g m in y w ie, że n ależy z a ­ chow ać czystość i p o rz ą d e k , i p r z e ­ strz e g a tej zasady d la w łasn eg o d o ­ b r a i d o b r a w spółm ieszkańców .

D o b rze je d n a k w iedzieć, co n a te n te m a t m ów ią o b o w iąz u ją ce przepisy.

O d d n ia 1 stycznia 1997 r. o b o ­ w iązuje u staw a z d n ia 12 w rześn ia 19 9 6 r. o u tr z y m a n iu c z y sto śc i i p o rz ą d k u w g m in a ch , o p u b lik o w a n a w D zien n ik u U staw z 1996 r. n r 132 poz. 621.

U s ta w a o k r e ś la z a d a n i a g m in y o ra z obow iązki właścicieli i u ży tk o w ­ n ik ó w n i e r u c h o m o ś c i d o ty c z ą c e u tr z y m a n ia c z y sto śc i i p o r z ą d k u o ra z w a r u n k i u d z ie la n ia zezw oleń p o d m io to m św iadczącym u słu g i w tym zakresie.

U staw a d e fin iu je p ojęcie o d p a d ó w k o m u n a ln y c h i zalicza d o nich o d p a ­ dy stałe i p ły n n e pow stające w g o sp o ­ d arstw a ch d o m o w y ch i w obiek tach użyteczności p u b liczn ej, w tym n ie ­ czystości g ro m a d z o n e w szam bach.

R a d a G m iny w T uraw ie ju ż w lutym 1997 r. p o d ję ła stosow ną uchw ałę w tej sp raw ie.

W sz y stk ic h p r z e p is ó w o m a w ia ć n ie będziem y, ale w a rto w iedzieć, że właściciele i użytkow nicy n ie ru c h o ­ m o ś c i o b o w i ą z a n i s ą p o s i a d a ć u rz ą d z e n ia d o sk ła d o w an ia o d p a d ó w (p o jem n ik i i szam ba), g ro m ad z ić j e w

nich, a n a s tę p n ie usuw ać i u n ie szk o ­ dliwiać. P o n ad to zobow iązani są d o oczyszczania ch o d n ik ó w położonych w z d łu ż n ie ru c h o m o ś c i ze ś n ie g u , lo d u , błota i innych zanieczyszczeń.

Przy u su w an iu o d p a d ó w k o m u n a l­

nych właściciele i użytkow nicy n ie ru ­ chom ości m ają obow iązek k orzysta­

n ia z u słu g zakładów d o tego u p ra w ­ n io n y c h i p o sia d a ją c y c h sto so w n e dokum enty. Chociaż takie zezwolenie m oże uzyskać każdy, w naszej gm inie u p raw n io n y m d o tego i posiadającym o d p o w ied n ie zezw olenie je s t Zakład G o sp o d ark i K o m u n aln ej i M ieszka­

niow ej w K o to rzu M ałym .

W ażna d la właścicieli i u ż y tk o w n i­

ków n ie ru c h o m o śc i je s t in fo rm a c ja o k onieczności g ro m a d z e n ia w szelkich r a c h u n k ó w za wywóz o d p ad ó w , p o ­ niew aż w ładze g m in y m o g ą z a rząd a ć o k az a n ie tak ich d o w o d ó w n a o k o li­

czność u d o k u m e n to w a n ia z g o d n e g o (albo n ie) z u staw ą p o stę p o w an ia .

M ieszkańcy m o g ą we w łasnym za­

k resie wywozić stałe o d p a d y k o m u ­ n a ln e n a g m in n e w ysypisko w B ier- d z a n a c h . W ysypisko cz y n n e j e s t o d w to rk u d o soboty w g o d z in a c h o d 8.00 d o 14.00, za o p ła tą - w e d łu g o b o w ią z u ją c e g o c e n n ik a ; ta m te ż uzyskuje się sto so w n e p o k w ito w an ie.

O d p a d y m o g ą być w yw ożone n a in n e le g a ln e w ysypiska, w in n y c h g m in a c h , ale za u zy sk an ie m d o k u ­

m e n tó w p o tw ie rd z ają cy c h d o k o n a ­ n ie z a p ła ty . C zy ta k ie c z y n n o ś c i o p ła c a ją się, to in n a sp ra w a . T ak więc wywóz o d p a d ó w należy u d o k u ­ m e n to w ać , aby n ie n ara zić się n a p o ­ w ażne przykrości.

Osoby, k tó re nie u d o k u m e n tu ją fa­

k tu wywozu o d p a d ó w p o d le g ają wy­

sokiej k arze grzyw ny (do 5000 PLN).

N ależy się zastanow ić: czy w arto zapłacić wysoką grzyw nę zamiast nie­

wielkiej opłaty miesięcznej za legalny wywóz odpadów. Blisko 98% mieszkań­

ców gm iny wybrało legalną drogę. W stosunku d o pozostałych 2% Zarząd G m iny będzie zm uszony (na p odsta­

w ie p o w o ła n e j ustaw y) w ystąp ić z wnioskiem o u karanie, co nie je s t naj­

lepszym wyjściem. Spodziewam y się, że m ieszkańcy to zro z u m ieją.

O soby w yw ożące o d p a d y p ły n n e (z szam b) bez zezw olenia m o g ą takie u zyskać o d W ójta G m iny p o złoże­

n iu w nio sk u i właściwych d o k u m e n ­ tów.

Dalszy wywóz bez zezw olenia grozi a re sz te m i w ysoką grzyw ną.

U w aga! P o g o rsz y ły się z n a cz n ie w y n ik i b a d a ń w o d y p itn e j u ję c ia w o d n e g o w T u ra w ie-M a rsz ałk a ch , co w skazuje, że w strefę o c h ro n n ą ujęcia wywozi się nieczystości z szam b i o d ­ p a d y rolnicze, co je st ABSOLUTNIE ZABRONIONE

Franciszek M ikietów

Fabryka w Osowcu - zbędne h e k ta ry

6

_______________________________ Jifflfa

_____________________

W Polsce, w m inionym okresie poli­

tycznym, ziem ia nie m iała większego znaczenia i dlatego też niewiele koszto­

wała. W gospodarce rynkow ej stała się tow arem , i to stosunkow o d rogim . Aby ziem ię uszanow ać i d o b r z e ją w ykorzy­

stać ustanow iono praw o, k tó re na jej właścicieli nakłada p odatki, i to wcale niem ałe. Ustawodawca stanow iąc takie praw o miał n a celu nakłonienie użyt­

kownika - szczególnie, gdy je s t nim po d m io t gospodarczy - do właściwego zagospodarow ania ziemi. T en , kto p o ­ siada nieużytki bądź g ru n ty , z których nie korzysta, m usi płacić podatki w ta­

kim wymiarze, ja k za grunty zagospoda­

rowane. Ja k wcześniej wspomniałem, od gruntów przeznaczonych na cele przem ysłow e trzeba płacić „słone” pie­

niądze; w p rzy p ad k u b rak u możliwo­

ści ich zagospodarow ania pozostało je d n o wyjście - sprzedaż.

Fabryka w Osowcu zajm uje dzie­

siątki hektarów. Dawniej, kiedy ziemią nie interesowali się jeszcze ekonomiści, gdyż była własnością państwa, mało kto liczył się z nią. W zdecydowanej wię­

kszości użytkownicy nie martwili się też porządkow aniem spraw notarialnych, ja k o że nie m iało to większego znacze­

nia, który z państwowych użytkowni­

ków figuruje w zapisach. W m om encie

„zm aterializowania” się gruntów , każdy kto potrafi liczyć stara się zaprowadzić porządek w księgach wieczystych.

Osowiecka fabryka ma to ju ż za sobą.

Kolejnym krokiem je st optym alne za­

gospodarow anie własnych ju ż g ru n ­ tów, lub ich sprzedanie. Do tej pory o d ­ sprzedano budynki mieszkalne wraz z całą in fra stru k tu rą (wodociąg, kanali­

zacja, kotłownia itp.) spółdzielni miesz­

kaniowej, czyli profesjonalnem u adm i­

nistratorowi. Do U rzędu G m iny prze­

kazano natom iast obiekty użyteczności publicznej: dom kultury, rem izę straży pożarnej, drogi i boisko sportow e wraz z g runtam i, na których zostały w ybudo­

wane. S przedano również ja z (stawidła) na Małej Panwi.

Konkludując należałoby podkreślić, że dalsze administrowanie budynkam i mie­

szkalnymi w ram ach obowiązującego prawa lokalowego mogłoby doprowadzić do obniżenia ich wartości, gdyż d o ch o ­

dy uzyskiwane z najm u nie pokrywały kosztów eksploatacji zasobów m ieszka­

niowych. Spółdzielnie mieszkaniowe, w yposażone w zaplecze adm inistracyj­

ne i techniczne, stosują przepisy praw ­ n e pozwalające na prow adzenie właści­

wej gospodarki. Przepisy dotyczące go­

spodarki mieszkaniowej, które obo­

wiązywały fabrykę, ja k o adm inistratora mieszkań, odbiegały od spółdzielczych, gdyż gospodarka mieszkaniowa nie należała do statutowej działalności FWM. T akie obiekty ja k obecne G m in­

n e C e n tru m K ultury wraz z p rz e d ­ szkolem , rem iza OSP, drogi publiczne oraz boisko LZS „Stal” Osowiec od d a­

w na służyły całej społeczności i obecne praw o umożliwiło skierow anie ich do k o m p e ten tn eg o zarządcy. Co d o ja zu na Małej Panwi, to na pew no dalsze je g o utrzym ywanie, przy nieznacznym stopniu wykorzystania, pogłębiałoby koszty ogólne zakładu. Zbycie obiektu n a rzecz firm y zajmującej się budow ą tu rb in w odnych gw arantuje p ra ­ widłowe je g o wykorzystanie. Chcę podkreślić, że w trakcie zaw ierania aktu um owy sprzedaży został określo­

ny jednoznaczny kieru n ek zagospoda­

row ania jazu , mianowicie pod budow ę elektrow ni wodnej.

Ze względu na specyficzne w arunki, ja k ie były w ym agane przy powstawa­

niu fabryki, zajęty został obszar około

50 hektarów . W historii fabryki czyta­

my, że je j budow a - wykorzystując o d ­ pow iednie ukształtow anie te re n u - rozpoczęła się od w ykonania kanału.

P ociągnęło to za sobą zajęcie znacznej pow ierzchni. N astępnie, z rów nolegle b u d o w an y m osiedlem robotniczym , powstawały obiekty przem ysłow e. Aby zakład właściwie funkcjonow ał w ybu­

d o w an o szkoły, sklepy, rem izę stra­

żacką, d o m k u ltu ry itp. O becnie kanał fabryczny, który m ierzy około 3 km długości i m a m iejscam i 30 m szeroko­

ści oraz zalesione brzegi, je s t w pew ­ nym sensie „niechcianym dzieckiem ”.

Ilość w ody p o b ie ra n a przez zakład z k an ału n a d zień dzisiejszy stanowi je g o odsetkow y przepływ . Brzegi kanału przew id u je się d o zabudow y letnisko­

wej, a sam k an ał m oże służyć różnym celom . Poza o biektam i i in fra stru k tu rą przem ysłow ą, ak tu aln ie zbędnym i dla zakładu, fabryka przygotow uje do sprzedaży g ru n ty p o d budow nictwo je d n o ro d z in n e . Po załatw ieniu nie­

zbędnych w ym ogów form alno-praw ­ nych „pod m ło te k ” będzie postawio­

nych około 20 działek budow lanych.

Wyzbycie się zb ędnych terenów oraz o p ty m a ln e w ykorzystanie części p rze­

mysłowej um ożliw i fabryce pro w ad ze­

nie bardziej racjo n aln ej działalności.

P iotr Jendrzej

O biekty i tere n y Fabryki W yrobów M etalowych w O sow cu p rzezn aczo n e n a sp rzed aż

Czerwiec 1998 7

N asze szkoły u progu w a k a c ji

- ro zm o w a z p a n e m S ta n is ła w e m J a n ik ie m , d y re k to re m GZEAS

Rok szkolny zbliża się do końca. Jakie ważne inwestycje były prowadzone w tym roku w naszych placówkach?

Najważniejszą inwestycją w bieżącym roku była niewątpliwie rozbudow a Szkoły Podstawowej w Zawadzie, na którą w ydano ju ż 580 000 PLN. Re­

m ont ten będzie kontynuow any, istnie­

je bowiem potrzeba wymiany dachu, dotychczasowych urząd zeń grzewczych na olejowe w istniejącej ju ż kotłowni ekologicznej, w ym iana stolarki okien ­ nej, drzwiowej i podłóg.

Na ten cel zabezpieczono środki w kwocie 200 000 PLN. Dyrektorzy dbając o swoje placówki, systemem go­

spodarczym wykonali rów nież wiele pożytecznych robót, np. w K adłubie T uraw skim dokończono re m o n t sali gim nastycznej, a w Ligocie T uraw skiej rozpoczęto budow ę takiej sali. P onie­

waż szkoły otrzym ały swój budżet, za­

tem d y rektorzy wszystkich placówek stali się je g o d y sp o n e n tam i i m uszą tak nim gospodarow ać, aby podstaw ow e potrzeby były zaspokojone. O prócz tego zdobyw ają i szukają pieniędzy u sponsorów - rzem ieślników i ludzi ży­

czliwych szkole. B udżet z subwencji państwowej otrzym anej z M inisterstwa

Finansów, o którym wspom niałem , zo­

stał podzielony na każdą placówkę.

Subwencja ta starcza zaledwie na płace, poch o d n e płac, opał i energię.

Czy istnieje groźba zam knięcia którejś z naszych placówek?

Nie, takiej groźby nie ma. Z godnie z zatw ierdzonym i projektam i organiza­

cyjnymi szkół, w nowym ro k u szkol­

nym stru k tu ra organizacyjna placó­

wek oświatowych na te re n ie gm iny p o ­ zostaje bez zm ian.

Czy posiada Pan informacje, ilu ucz­

niów na terenie naszej gminy zostanie nie sklasyfikowanych?

D ążeniem wszystkich dyrektorów i nauczycieli naszych szkół je s t stopnio­

we elim inow anie drugoroczności.

P rzykładem tego m oże być fakt, że na te re n ie całej gm iny pow tarzać będzie klasy około 10 uczniów. W ostatnich 3 latach b ardzo wielu absolwentów n a ­ szych szkół, tj. około 40%, po d ejm o ­ wało n au k ę w szkołach średnich typu m atu raln eg o , a wielu z nich k o n ty n u ­ uje studia wyższe.

Co czeka placówki w nowym roku szkolnym?

Nowy rok szkolny to czas wdrażania reform y systemu edukacyjnego. O d

września 1999 r. w szkołach podstawo­

wych będą klasy od I do VI oraz klasy ósme. Natom iast uczniowie, którzy ukończą w czerwcu 1999 r. klasę VI - od 1 września 1999 r. rozpoczną naukę w I klasie gimnazjalnej. W 2000 r. w szkołach podstawowych będą się uczyć dzieci klas I-V I, a w gim nazjum I i II.

W roku 2001 naukę rozpoczyna w gi­

m nazjum klasa III. Planuje się , że na terenie gm iny T uraw a będą utworzone 3 gimnazja. Dzieci z tzw. zerówki pozo­

stają w przedszkolach. W związku z wprow adzeniem reform y systemu ed u ­ kacyjnego nauczyciele będą zobo­

wiązani do intensywnego dokształcania się i zdobywania dodatkowych specjali­

zacji.

W których placówkach mają nastąpić zm iany na stanowiskach dyrektorów?

Dnia 15 czerwca br. odbędzie się kon­

kurs na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej w Osowcu i Przedszkola Publicznego w Zakrzowie Turawskim, podczas którego - m am nadzieję - zo­

staną w ybrani nowi kierownicy tych placówek.

Dziękuję za rozmowę Teresa Żulewska

In fo rm acja o p rac y Rady i Zarządu Gminy Turawa w I k w a rta le 1998 r.

R ad a gm in y

W I kw artale 1998 r. R ada G m iny w T uraw ie odbyła dwa posiedzenia. Na sesji w d niu 26 lutego br. rozpatryw ane były tem aty niem al wyłącznie gospodar­

cze. Najważniejszym d o k u m en tem uchw alonym przez Radę był budżet gminy wraz z p ro g ra m em społeczno- -gospodarczym na rok 1998. Rada wysłuchała też inform acji o planach go­

spodarczych n a 1998 r. Zakładu Go­

spodarki K om unalnej i Mieszkaniowej oraz O środka S portu i Rekreacji.

Rada rozpatrzyła też inform ację o re­

alizacji zadań za 1997 r. z zakresu opieki społecznej, realizowanych przez G m in­

ny O środek Pomocy Społecznej w T u ­

rawie. Ze spraw ozdania przedstaw io­

nego przez kierow nika GOPS panią Irenę Słupską wynika, że w 1997 r.

pom ocą finansow ą objętych było 228 rodzin, a pom ocą socjalną 236.

R ada G m iny przyjęła też p ro g ra m osłonowy na ro k 1998 dla rodzin o bard zo niskich dochodach.

W ażnym i tem atam i były też in fo r­

m acje o w ykonaniu zadań rzeczowych z zakresu m elioracji oraz w ydatkach na działalność ochotniczych straży po ­ żarnych w 1997 r.

N a kolejnej, d rugiej sesji, ja k a się odbyła w bieżącym ro k u , w m ięsiąc po

odbyciu sesji lutowej, ra d n i w ysłucha­

li inform acji o:

• zadaniach gospodarczych realizo­

w anych przez Zakład G ospodarki Ko­

m u n a ln ej i Mieszkaniowej w 1997 r.,

• zadaniach gospodarczych realizo­

w anych przez O środek S p o rtu i Re­

kreacji w 1997 r.,

• w ykonaniu p lanu gospodarczego przez F abrykę W yrobów Metalowych Sp. z o.o. w Osowcu w 1997 r.

Problem atyka bezpieczeństwa publi­

cznego w 1997 r. została przedstaw io­

na przez funkcjonariuszy K om isariatu

Dokończenie na str. 8

8 Czerwiec 1998

Inform acja o p rac y Rady i Zarządu Gminy Turawa

w I k w a rta le 1998 r.

Dokończenie ze str. 7

Policji w O zim ku. N a sesji został też w ybrany zastępca wójta. Został nim p an H elm ut W iench. R adni przyjęli też P rogram Profilaktyki i Rozwiązy­

w ania Problem ów Alkoholowych do ro k u 2000. P rogram zaw iera nowe rozw iązania w walce ze zjawiskiem al­

koholizm u na te re n ie gminy.

Z a rz ą d gm iny

W I kw artale 1998 r. Zarząd Gm iny odbył 6 posiedzeń. Prace Z arządu w tym okresie koncentrow ały się na przygotow aniu spraw ozdania z reali­

zacji b u d że tu i p ro g ra m u g o sp o d a r­

czego gm iny za 1997 r.

W związku z tym na posiedzeniach Z arządu G m iny złożono inform acje z pracy poszczególnych referatów U rzę­

d u Gm iny, także kierownicy p o d ­ ległych je d n o ste k składali spraw ozda­

nia z realizacji zadań własnych. W tym okresie Zarząd rozpatrzył:

1. Działalność inwestycyjną w 1997 r.

2. Realizację zadań z zakresu opieki społecznej i m elioracji.

3. Działalność OSP w m inionym roku.

4. Realizację zadań ZGKiM i OSiR w 1997 r.

Całościowe rozliczenie w ykonanych zadań finansowych i rzeczowych za 1997 r. Zarząd przedstaw ił Radzie Gm iny, któ ra skierow ała j e na posie­

dzenia komisji.

Na jed n y m z odbytych posiedzeń Zarząd Gminy przyjął przygotowany przez Zespół Ekonomiczno-Administra­

cyjny Szkół „Program rozwoju oświaty do 2000 ro k u ”. Do radykalnych zmian w oświacie dojdzie po wejściu w życie ustawy o reorganizacji oświaty.

W om aw ianym okresie Zarząd po ­ dejm ow ał tem at realizacji p ro g ra m u

„Bezpieczna g m in a” i wraz z p rzed sta­

wicielami K om isariatu Policji w O zim ­ ku i K om endy Rejonowej Policji w O polu dyskutow ał nad spraw am i bez­

pieczeństw a w gm inie.

U stalono nowe godziny dyżurów n a p o ste ru n k u w T uraw ie, tj.: w pon ie­

działki godz. 15.00-17.00.

Na je d n y m z kolejnych posiedzeń Zarząd wysłuchał informacji o funkcjo­

now aniu służby zdrowia na terenie gmi­

ny. W spotkaniu brali udział przedsta­

wiciele ZOZ w O polu i kierownik G m in­

n eg o O śro d k a Z drow ia w T uraw ie.

Z arząd G m iny wyraził rów nież swo­

j e stanowisko w spraw ie utrzym ania województwa opolskiego. Przygotowa­

n o p rojekt uchwały, który został p rze d ­ stawiony i przyjęty na posiedzeniu se­

sji.

Przyłączono się rów nież do o rg an i­

zowanej w W arszawie dem onstracji wysyłając z gm iny je d e n autobusu.

W I kw artale Zarząd G m iny podjął łącznie 19 uchw ał, k tó re dotyczyły:

zm ian b u d że tu gm iny, ogłoszenia wy­

kazu nieruchom ości przeznaczonych d o sprzedaży, pow ołania pełn o m o cn i­

ka Z arządu G m iny ds. Rozwiązywania Problem ów Alkoholowych.

P odejm ow ano rów nież szereg ro z­

strzygnięć bieżących, wynikających z p otrzeb gminy.

K azim iera Ptaszyńska E dw ard M alisz

Roztańczony Kadłub

O tym , że m ieszkańcy K adłuba p o trafią pracow ać w iedzą wszyscy.

A że i bawić się u m ieją - świadczy ja k huczn ie i w esoło p ow itano Nowy R ok n a b alu sylw estrow ym zorganizow anym p rzez OSP. W n a ­ stę p n ą sobotę zabaw ę ta n e c z n ą z o r­

ganizow ało m iejscow e Koło M niej­

szości N iem ieckiej, a w ko lejn ą - R ad a Rodziców tutejszej szkoły.

O rg a n iz a to ro m przyśw iecał je d e n cel: pozyskać śro d k i finansow e n a swoją działalność. I w szystkim się to u d ało . Ale to n ie koniec. N a jb a r­

dziej aktyw ni m ieszkańcy, z sołty­

sem n a czele, obeszli z „N iedźw ie­

d ziem ” okoliczne w ioski. D o ch o ­

d e m obdzielili p o trz e b u ją c e in sty ­ tucje, a zabaw ą ta n e c z n ą d la dzieci i d o ro sły ch uśw ietnili „zabicie”

n ied źw ied zia i koniec k a rn a w a łu . N ie z a p o m in a się w naszej wsi o je j n ajstarszych m ieszk ań cach . W szkole i p rz e d sz k o lu św iętujem y o d lat D zień Babci i D ziadka, w w iejskiej świetlicy koło D FK z o rg a ­ nizow ało p rzy kaw ie i ciastkach sp o tk a n ie d la seniorów . Im p re z y , w k tó re w łączają się m ieszkańcy, szkoła, DFK, d o sk o n a le in te g ru ją n asze śro d o w isk o , czyniąc j e ak ty ­ w nym n a k ażd ą okoliczność. N ie ­ d a w n o obchodziliśm y uroczyście D zień M atki i O jca. Z now u w spól­

n ie - K oło M niejszości N iem ieckiej z a d b a ło o p o c z ę stu n e k i n a g ro d y , a dzieci p rzy g o to w ały b o g aty p r o ­ g ra m artystyczny... i znow u baw iła się cała wieś. Ś p iew an o , recy to w a­

n o w iersze w ję z y k a c h polskim i n ie m ie c k im , i w g w arze śląskiej.

W k ró tc e w akacje, lato, o k re s w ytę­

żonej p ra c y szczególnie d la ro ln i­

ków i o rg a n iz a to ró w czw arteg o ju ż festy n u p o d h a słe m „60 lat J e z io r T u ra w s k ic h ”, k tó ry o d b ęd zie się w d n ia c h 1 i 2 s ie rp n ia b r.

M iejscow e zespoły artystyczne zaczynają ju ż działać. C o p o k ażą - trz e b a być i w idzieć.

Krystyna Borkowska

Czerwiec 1998 9

s u k c e s

O d 4 lat Polski Związek T en isa Stołow ego o rg an izu je tu rn iej p o d nazw ą „Mini O lim pie G am es” o Mi­

strzostw o Polski am ato ró w d o lat 12.

W tym tu rn ie ju nasza m ło d a tenisi- stka stołowa - Kam ila Borkowska, uczennica III klasy Szkoły P odsta­

wowej w K adłubie T u raw sk im - o d ­ niosła duży sukces zajm ując I m iejs­

ce w elim inacjach w ojew ódzkich w O p o lu , I miejsce w półfinałach M i­

strzostw Polski w K oninie, n a to ­ m iast b ęd ąc najm łodszą zaw od­

niczką finałowej szesnastki zajęła V m iejsce w finałach M istrzostw Polski w Jastrzęb iu Z droju.

W u z n a n iu te g o su k cesu , W ójt G m in y u fu n d o w a ł zaw odniczce p ro fe s jo n a ln ą ra k ie tk ę firm y „B ut- te rfly ”, sp raw iając je j tym p r e z e n ­ te m o g ro m n ą ra d o ść . O d red ak cji

„Fali” p rzekazujem y m łodej tenisist- ce życzenia dalszych sukcesów n a zielonych stołach.

V m iejsce - finał lu rn ic ju w Ja strz ęb iu Z droju

B ie g

po z w y c ię s tw o

Sylwia D ługosz, uczennica klasy VII Szkoły Podstaw ow ej w T u raw ie, odniosła ostatnio dw a znaczące su ­ kcesy w lekkoatletyce w biegu n a 300 m. N ajpierw w ygrała zaw ody w ojew ódzkie w K ęd zierzynie-K oź- lu (czas b ie g u 4 4 ,1 7 s.), p o te m była najszybsza n a zaw o d ach m a k ro re - g io n aln y ch w B ielsku-B iałej u zy ­ skując jeszcze lepszy w ynik - 4 2 ,3 7 s. Życzym y w ytrw ałości i d a l­

szych sukcesów .

D yrektor W ydziału K ultury i S p o rtu U rzęd u W ojew ódzkiego w K oninie wręcza p u ch ar i n a g ro d ę za zajęcie I-go miejsca

Zwyciężczyni lu rn ic ju (2 z. lewej) wraz z rcp rczcn lacj Opolszczyzny w K oninie

T e n is o w y

Sport w gm inie

10 Czerwiec 1998

Sport w gm inie

Z a w o d y w ę d k a rs k ie

O d kilku lat, w pierwszą sobotę czer­

wca, spotykają się w ędkarze z terenu gminy, by wspólnie zmierzyć się o n a­

g ro d ę Rady G m innej ds. Sportu. W tym roku zawody odbyły się na wale J e ­ ziora Dużego. Nie było wielkich brań, mim o to doświadczeni w ędkarze p o tra ­ fili złowić kilka leszczy. N ajlepszym i okazali się:

Stefan Bal z Osowca - I miejsce Zdzisław Gaszyński z Osowca - II miejsce

Ryszard Pawleta z Węgier - III miej­

sce

Jerzy Dziuba z K adłuba Turawskiego - IV miejsce

Ryszard Zgórecki z Osowca - V miejs­

ce

P iłk a rs k ie tu rn ie je

Dnia 3 czerwca br. na dwóch boi­

skach klubu „Stali” Osowiec rozegrano

chała, a na d odatek nieobecni obarczają winą organizatorów. Tak napraw dę za­

winiły osoby odpow iedzialne za sp o rt w poszczególnych szkołach. T urniej ten rozgrywany je st od wielu lat w stałym term inie, zawsze 1 lub 2 czerwca, i jeżeli w tym czasie w niektórych szkołach or­

ganizuje się wycieczki lub inne imprezy, m ożna sądzić, że osobom odpow iedzial­

nym za sport w danej szkole nie zależy na udziale w turnieju. Stąd też czynione zarzuty po adresem organizatorów są bezzasadne. Aby nie doszło do p o d o ­ b n y ch n ie p o ro z u m ie ń w przyszłym roku, ju ż z dużym wyprzedzeniem infor­

mujemy, że następny turniej odbędzie się w stałym term inie, 1 lub 2 czerwca, o czym szkoły zostaną jeszcze pisem nie powiadom ione.

* * *

Jedynym wolnym od rozgrywek klu­

bowych term inem je st Boże Ciało i w tym d n iu , co ro k u , rozgryw any je s t piłkarski turniej klubów o Puchar Wój­

ta Gminy Turawa. Najlepsze w arunki do przeprow adzenia tego rodzaju im ­ prezy posiada klub „Stali” Osowiec i tam ostatnio (11 czerwca) spotkały się piłkarskie drużyny.

Po pięciu godzinach zm agań Puchar Wójta Gm iny Turawa zdobyła p ier­

wsza drużyna „Stali” Osowiec.

Kolejne miejsca zajęły zespoły:

II miejsce - LZS Ligota Turawska, III miejsce - LZS Kotorz Mały, IV miejsce - LZS Turawa,

V miejsce - II drużyna „Stali” O so­

wiec.

J u b ile u s z o w y w y ś c ig

W dniach 1-3 maja br. odbył się V Jubileszowy O gólnopolski Wyścig Kola­

rski o „Błękitną W stęgę Jezior Tura- wskich” - M em oriał Joachim a H alu- pczoka. Wyścig składał się z czterech etapów o łącznej długości 366 km. Jak co roku, otw arcie kolarskiej im prezy odbyło się w Turaw ie następnie kolarze ruszyli na trasę I etapu Turawa-Zdzie- szowice o długości 130 km. Na II etapie (2 maja) odbyła się ja zd a indyw idualna n a czas n a trasie O zim ek-D ąbrow i- ce-O zim ek (długość 26 km). Na III, 50-kilom etrow ym etap ie , na osiedlu ZWM w O polu rozegrano kryterium uliczne.

IV etap (3 maja) - długości 160 km - rozpoczął się w Turawie, z dw ukrotnym okrążeniem je zio r turawskich, a zakoń­

czył m etą w Pokoju.

Biuro wyścigu mieściło się w ośrodku

„Peters” i tam (3 maja) nastąpiło u ro ­ czyste zakończenie wyścigu, ogłoszenie wyników i w ręczenie nagród przez o r­

ganizatorów i sponsorów.

W klasyfikacji generalnej wyścigu I miejsce zajął Grzegorz Gronkiewicz, II miejsce Krzysztof Szafrański, III miejs­

ce Bogusław Piątek - wszyscy re p re ­ zentowali MAT Jelcz Laskowice.

Przeciętna prędkość lidera wyścigu wyniosła 41,8 km/h.

Rom an Borkowski

D rużyny szkolne T u raw y , Osowca i Zakr/.o- wa T uraw sk ieg o , któ re w rozgryw kach o

„P u ch ar W ójta G m iny T u raw a " zajęły czołowe m iejsca

turniej piłkarski szkól o P uchar Wójta Gminy Turawa. Brały w nim udział 4 szkoły, a rozgrywki prow adzono syste­

mem „każdy z każdym ”. I miejsce i Pu­

char Wójta Gm iny Turawa zdobyła drużyna ze Szkoły Podstawowej w Tu­

rawie. Kolejne miejsca zajęły drużyny:

II miejsce - SP Osowiec,

III miejsce - SP Zakrzów Turawski, IV miejsce - SP Bierdzany.

Mimo że na wniosek wszystkich d y re­

ktorów szkół zm ieniono ustalony wcze­

śniej term in , część d ru ży n nie doje- Piąty jubileuszow y Wyścig o B łękitną W stęgę Je z io r T uraw skich

Czerwiec 1998 11

Co słychać Domu D ziecka w Turaw ie

W D om u Dziecka obecnie przebywa 52 wychowanków (w tym 10 p rz e d ­ szkolaków). Dzieci uczęszczają d o SP w T u ra w ie oraz d o szkół p o n a d p o d s ta ­ wowych w O p o lu (LO, LZ, ZSZ, SOH P). Placówka m a ten d en cję ro z­

wojową. O d 01.09.br., w ram ach in n o ­ wacji pedagogicznej, funkcjonow ać będzie now a g ru p a dzieci, któ ra zaj­

m ie sam odzielnie m ieszkanie i p row a­

dzić będzie własne gospodarstw o d o ­ mowe. T ak w świat dorosłych w prow a­

dzeni zostaną wychowankowie po ukoń­

czeniu podstawówki. Do głównych za­

d a ń należeć będzie przygotow yw anie posiłków, sam odzielne ro bienie zaku­

pów, dokonyw anie op łat za czynsz, en e rg ię i w odę - czyli prow adzenie całego gospodarstw a dom ow ego.

Przybliży to w arunki pobytu dzieci d o dom ow ych, pozwoli n a lepsze przy­

stosow anie się d o otaczającej rzeczywi­

stości i nabycie um iejętności po trzeb ­ nych w n orm alnym życiu.

Dbajm y o czystość naszych w si

Czystość, ład i p orządek są cecham i mieszkańców Opolszczyzny, w tym tak­

że i mieszkańców naszej gminy. Są je d ­ nak okresy, w których zapom inam y o podstawowych zasadach zachowania się. Dotyczy to szczególnie czasu wzmo­

żonych prac polowych. Pragniem y zwrócić się do rolników , aby po p ra ­ cach polowych, d o których używa się agregatów upraw ow ych, przy wywozie o bornika, przy sp rzątan iu perzu, słomy, siana i innych p ro d u k tó w ro l­

nych, przyw rócić należyty p o rzą d ek i czystość, poniew aż w przeciw nym wy­

p ad k u stanow i to zagrożenie dla in ­ nych użytkowników d ró g , nie mówiąc ju ż o estetycznym wyglądzie naszych

sołectw.

Redakcja

W ostatnim czasie Dom Dziecka w T uraw ie, dzięki wsparciu K uratora Oświaty w O polu i Fundacji W spółpra­

cy Polsko-Niemieckiej w Warszawie, został częściowo wyrem ontowany. Po­

siada rów nież plany renow acji n a naj­

bliższe lata.

15 czeiwca nastąpi odbiór prac przez inwestora, PSP, PIP i „Sanepid”. Pałac zyskał nową drewnianą, stylową klatkę schodową, nowy, w części, dach oraz po­

koje, w których wymieniono podłogi, okna i drzwi.

Bez wsparcia z zewnątrz nie byłoby możliwe prowadzenie prac renowacyjno- -remontowych XVIII-wiecznego pałacu.

Dzieci są bardzo wdzięczne, że będą mogły mieszkać w godziwych w arun­

kach. Najbliższe plany obejmują rem ont łazienek, dalszej części dachu, instalacji c.o., wod.-kan. oraz elewacji.

D yrektor Domu Dziecka w Turawie A rkadiusz Cichecki

H ieny cm entarne

W dalszym ciągu m am y do czynie­

nia z kradzieżą kwiatów z m ogił na cm entarzach. Czym kieruje się osoba k rad n ą c doniczkę z płyt globow ych, tru d n o zrozum ieć. Przecież ekwiwa­

lentność uzyskanych pieniędzy za nie­

spokojne sum ienie (jeżeli j e w ogóle ma) - żadna.

Z achodzą zatem pytania: kto to jest?

czy żyje w śród nas? kto tego kogoś wy­

chował? czy w sytuacji ujaw nienia oso­

ba taka doświadczy po tęp ien ia otocze­

nia, w którym żyje i pracuje? N atu ra l­

nie, pytania takie m ożna mnożyć w nieskończoność. Redakcja „Fali” m oże wyrazić n a łam ach swego pism a je d y ­ nie zdum ienie, że w śród ludzi, istot ro ­ zum nych, m oże istnieć tak dalekie ze­

zwierzęcenie.

Redakcja

In ic ja ty w a godna w sparcia

Powołany 27 lutego 1997 r. Społecz­

ny K om itet Pomocy Szkole w Ligocie T uraw skiej postawił sobie za zadanie rozbudow ę tutejszej szkoły, powię­

kszając ją o salę gim nastyczną.

Rok 1997 przeznaczony był na:

przygotow anie placu p o d budow ę, pełnej dokum entacji, grom adzenie niezbędnych środków finansowych oraz m ateriałów budow lanych.

Do chwili obecnej zebrano i zużyto na budow ę ponad 10 tys. PLN. Potrzebne kwoty uzyskano z organizowanej zaba­

wy karnawałowej, ze sprzedaży złomu, a p rzede wszystkim z opłat rodziców i mieszkańców Ligoty Turawskiej. Wielu z nich pracow ało przy rozbiórce sta­

rych budow li oraz obsłudze ciężkiego sprzętu. P rag n ę zatem tą d ro g ą se rd e­

cznie podziękow ać wszystkim, którzy w jakikolw iek sposób przyczynili się do tego, aby tak p o trze b n a inwestycja zo­

stała rozpoczęta.

Dyrektor Szkoły Podstawowej w Ligocie Turawskiej D anuta Matysek

Z policyjnych rap o rtó w

W okresie od 1 stycznia 1998 r. do 31 m aja 1998 r. w ra p o rta c h policyj­

nych dotyczących gm iny turawskiej odnotow ano:

1. W łam ania do obiektów - 3 1 , 2. K radzieże (ogólnie) - 12, 3. K radzieże sam ochodow e - 2, 4. W łam ania d o sam ochodów - 8, 5. In n e przestępstw a - 16,

6. O gółem zdarzenia drogow e - 25, w tym:

w ypadki - 8, kolizje - 17, zabici - 1, ra n n i - 16.

12 Czerwiec 1998

Dzień M a tk i

w Szkote P o d staw ow ej w Turaw ie

W d n iu 27 m aja br. uczniowie Szkoły Podstawowej w T u ra w ie przy­

gotowali dla m atek tradycyjny „kołocz i kafej” oraz p ro g ra m artystyczny, któ­

rym umilili swoim m am om czas poczę­

stunku.

W p ro g ram ie, który przygotowały dzieci z klas m łodszych ( I- II I ) oraz dziewczyny z klasy V II, znalazły się wiersze, inscenizacje i m uzyka in stru ­ m entalna. Składał się on z nastę­

pujących pozycji:

• kl. I - „Na strag a n ie” J. Brzechwy;

• kl. II - wiersze i piosenki różnych autorów ;

• kl. III - m ontaż słowno-muzyczny

„Dla M atki” oraz przedstawienie „Czer­

wony K apturek” w edług Ja n a Brze­

chwy;

• kl. V II - wiersze oraz „nadzór ga­

stronom iczny”.

Całość p rzep latan a była utw oram i muzycznymi w ykonywanym i przez uczniów na keyboardach i ak o rd e o ­ nach.

Mamy podziękow ały m ałym wyko­

nawcom rzęsistym i oklaskam i.

Pomocy przy przygotow aniu tego p ro g ra m u udzieliły dzieciom nauczy­

cielki miejscowej szkoły: Beata Zucho- wska, Iwona Słychań, Lidia Graczyk oraz Dorota Nowara-Wieczorek.

Dorota Nowara-Wieczorek

Sybilla Ja g u ś opow iada „jak to pierw ej było”

Dziewczyny ze szkolnego zespołu T IC TAC w tań cu dyskotekow ym

W eronika Kilian z I klasy p rzy p o m n iała wiersz, jak i zaprczento- U czn;owie klasy III i IV w przed staw ien iu „B rzydkie kaczątko”

wała w ko n k u rsie recytatorskim w Dylakach

Czerwiec 1998 13

Za spraw ą sołtysa wsi K otorza Małego - p an i Anny D ługosz - w m aju 1993 r.

pow ołano d o życia chór, który przyjął nazwę „H eim at E cho”.

W je g o skład w chodzą 22 osoby, w tym 3 mężczyn. O becnie ch ó r został

„w zm ocniony” akordeonistą. O d m o­

m e n tu założenia zespół prow adzony był przez p an ią Annę Długosz. O na rów ­ nież troszczyła się o d o b ó r re p e rtu a ru . K orzystano w tym celu ze starych śpiew­

ników, tak śląskich ja k i niemieckich.

R e p e rtu a r w zbogacano także pieśniam i zasłyszanymi.

C hór uświetnia swymi występam i uroczystości obchodzone we wsi, takie jak: Dzień Matki, Dzień Dziecka, Dzień Seniora, Sw. M arcina, itp. Bywa również zapraszany na p o dobne uroczystości w innych miejscowościach. Z dużym pow odzeniem od 3 lat kieruje zespołem pani Anna Widera.

Redakcja

„H eim at Echo”

Z okazji Urodzin serdeczne gratulacje i życzenia zdrowia, pomyślności i szczęścia w życiu osobistym, wielu

radości i satysfakcji z owoców życia rodzinnego, spełnienia marzeń w klimacie życzliwości

i wdzięczności otoczenia

Pani M agdalenie Grzesik z Ligoty Turawskiej składa W ójt Gminy

W o statnim n u m erz e „Fali” ukazały się życzenia u rodzinow e dla pani Juli Jończyk / K olorza M ałego (ukończyła 85 lal). Ponieważ nie d o sta r­

czono nam wcześniej zdjęcia Ju b ilatk i, zam ieszczamy je w tym w ydaniu.

Życzenia dla Księdza Proboszcza

Z okazji 40-lecia kapłaństwa księdza Józefa Swolanego z p a ra fii K otorz W ie lk i serdeczne życze n ia z d ro w ia oraz w szelkich łask Bożych składają wszyscy w dzięczni parafianie.

Do życzeń dołączają się czytelnicy i redakcja „Fali”

Podziękow anie

Dyrekcja i pracownicy Szkoły Podstawowej im.

H. Sienkiewicza w Zakrzowie T uraw skim składają serdeczne podziękow anie sołtysom wsi Zakrzów T uraw ski i K adłub T uraw ski za zorganizow anie wyśmienitej zabawy uczniom naszej szkoły w dniu 31 stycznia br.

P ragniem y rów nież wyrazić swe uznanie dla p o ­ mysłowości i zaangażow ania organizatorów im ­ prezy w krzew ieniu w środow isku dziecięcym idei kultywowania obrzędów i obyczajów wsi opolskiej, ja k im było prezentow anie „W odzenia niedźwie­

dzia”. Do podziękow ań p rag n ie dołączyć się w im ieniu uczniów i własnym K om itet Rodzicielski, na rzecz któ reg o organizatorzy im prezy przekaza­

li część doch o d u . U zyskana kwota z pewnością w spom oże organizację im prez dla uczniów naszej Szkoły.

Dyrekcja oraz R ada Rodziców

14 Czerwiec 1998

W ogródku

C h o d z ę p o o g r ó d k u J e s t e m T a m

J a k g d y b y s a m T y lk o r o ś lin y

I j e d n a m a ła d ż d ż o w n ic a P lą c z e się m ię d z y n a m i.

M arian Pohl

k k k

J e s t e m j a k p a s o ż y t K tó r y n i e m a W ła s n e g o k ą ta A j e d n a k s z u k a

S z u k a m w y trw a le Sylwia M aj

k k k

Jak wiosenny wietrzyk

B u ja m w o b ło k a c h J a k w io s e n n y w ia tr J a k w io s e n n y w ie tr z y k

K tó r y n ie w ie d o k ą d leci Joanna Kilijanek

K ącik poezji

k k k

Z a m y k a m s k r z y n ię z ły c h w s p o m n i e ń Z a c z y n a m o d n o w a

N o w y m s z la k ie m Z j e d n ą ty lk o o s o b ą Z B o g ie m

Barbara Pawlyta

k k k

M iło ść j e s t s ło ń c e m , z r a n a w s ta ją c y m J e s t k r o p l ą r o s y o b r z a s k u lś n ią c ą J e s t ta k j a k r ó ż a c o się ro z w ija

J e s t ta k j a k m o ty l c o w n i e b o się w z b ija . N a jp ie r w n ie ś m ia ło , d e l i k a t n i u t k o

P o te m j u ż r a ź n ie j le c z w c ią ż w o ln iu tk o G d y j e j p o z w o lą w s e r c a c h z a g o ś c ić W te d y się w z n o s i j a k p t a k n a w o ln o ś c i.

W te d y j e s t p i ę k n a , p o r y w a ją c a J e s t ta k w s p a n ia ła - o lś n ie w a ją c a J e s t b u r z ą , w ic h r e m i z a w ie r u c h ą J e s t p e ł n i ą sz c z ę śc ia - ży c ia o tu c h ą .

M ałgorzata Bolibrzuch

k k k

T e n d e s z c z p o d o b n y d o p o r a n n e j ro s y T e n p ła c z p o d o b n y d o u ś m ie c h u

T e tw a r z e j a k b y ta k ie s a m e - s e r c a k o c h a ją c e ta k s a m o

P o c a łu n k i j a k b y ta k ie s a m e , ty le , ż e i n n e . T a s a m a p o s ta ć p ła c z ą c a n a m o ic h k o la n a c h i t e n u ś m ie c h - p r a g n ą c y u sz c z ę śliw ić r e s z tę ś w ia ta

N ie s te ty rz e c z y w is to ś ć w c ią ż ta s a m a .

Barbara Pawlyta

Czerwiec 1998 15

Wojewódzkie Przedsiąbiorstwo Budownictwa Komunalnego w Opolu ul. Cygana 5 proponuje

najnowsze oferty oczyszczalni ścieków

typu BIOGRADEX, bądące nową generacją oczyszczalni o doskonałych parametrach.

Oczyszczalnia BIOGRADEX

charakteryzuje sią niezwykle korzystnymi parametrami:

bardzo wysoką skutecznością oczyszczania ścieków

(gwarantuje spełnienie norm EWG oraz polskich po roku 2000);

niższymi kosztami inwestycyjnym i w stosunku do rozwiązań tradycyjnych;

małymi kosztami eksploatacji (w cenach 1996 roku od 0,30 do 0,50 zł/m 3);

niskim zużyciem energii (~ 0,30 kW h/m 3);

nie jest uciążliw a dla otoczenia (jest bezzapachowa);

zajm uje bardzo mały teren (3 -5 razy mniejszy od oczyszczalni tradycyjnej);

krótkim okresem realizacji inwestycji;

proces technologiczny sterowany jest przy pomocy komputera;

zakres zastosowania - od 250 m3/d do kilkudziesięciu tys. m3/d.

Oczyszczalnia BIOGRADEX została nagrodzona 8 czerwca 1994 r. NAGRODĄ II STOPNIA

przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa

16__________________________________________________________________Jfe&j&y_________________________________________________Czerwiec 1998

KRZYŻÓW KA NR 25

1

1

2

ro 3 4 5

53

6 7 8 9

\ 2 ■

10

32 46

11

h

52 m

i .

■

14

■

13

10 12 ■ ^I ■

14

T _{39 48}

15

3 8 22

16 17 18

■

19 20 21

38

22

49

ro 24

1

Ą _{54 1}

28 6

27 28

35

%

Z i

CO

r ^ °

4

co

t tb q 3 _m

32o Z ^{5 V I}

^(C 4

29

35 36 37

27

38

32

£> 55

40

o 44

42

51

43 44

■

i ^{43 18 15 16} 56

45

41 50 45 21

M ²⁶ H

46

■ ■

47

19 ■

48

■ ■ ³⁰

49

7 ■ ¹¹ J ■

50

24 33 23 36 9

51

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34

35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51

52 53 54 55 56 57

Kwartalnik Towarzystwa Miłośników Ziemi Turawskiej „Fala”

Redaktor naczelny - Leonard Richta, sekretarz redakcji - Teresa Żulewska, redaktor techniczny - Roman Borkowski Z redakcją stale współpracują: W alter Świerc, Edward Malisz, Stanisław Pikul, Piotr Jendrzej

Skład i druk: W ydawnictwo instytut Śląski Sp. z o.o., 45-082 Opole, ul. Piastowska 17, tel. (0-77) 540-123

Redakcja nie odpowiada za treść umieszczonych reklam i ogłoszeń, nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów.

Czerwiec 1998 17

ZNACZENIE WYRAZÓW:

Poziomo: 1. p rac u je przy w rzecio­

nach. 6. biskup w arm iński od 1698 a od 1702 kanclerz wielki k o ro n n y , 10.

posłannictw o, 11. geolog i historyk gó­

rnictw a (1809-62), a u to r pierw szych polskich prac naukow ych o górn ic­

twie, 12. zbiorowisko traw iaste na o b ­ szarach m iędzyzw rotnikow ych, 18. n a­

zwa w ybranego króla p rze d koronacją, 14. pierw iastek o 1. a. 51, 16. ru ch o m a skala przyrządów astronom icznych lub geodezyjnych, 19. pisarz rosyjski (1791-1859), a u to r „K roniki ro d zin ­ n ej”, 22. część zbroi płytowej osłaniającej tułów , 23. statek N oego, 26. w aluta N iem iec, 28. m iasto w woj.

suwalskim nad Pisą, 29. np. Mała Pa- new. 31. gwiazda filmowa lat 20 i 30- tych, G reta G ustafsson. 32. kończyna gó rn a, 34. zimowa atrakcja, 36. król Szekspira, 39. je d e n z głównych p o ­ rtów Ja p o n ii, 41. cynfolia, 44. rodzaj zupy, m oże być czerwony, 45. faza,

stopień rozw oju, 46. likier kminkowy, 47. tworzywo sztuczne w oryginalnej pisowni, 48. roślina je d n o ro c zn a , spo­

k rew niona z gryką zwyczajną, 49. żyw­

ność, pasza, 50. w odospad na granicy K anady i USA, 51. poeta francuski (1524-85), przyw ódca Plejady.

Pionowo: 1. m iasto na U krainie nad W orskłą, 2. m oże być klasy zerowej, 3.

interw ał, 4. m iasto i p o rt we Francji n ad Sonim ą, 5. wada. 6. błoniasta fałda w sercu, 7. członek sądu re p r e ­ zentujący czynnik społeczny, 8. rzeka w pn.-wsch. C hinach, najdłuższy dopływ A m uru, 9. p ro ro k izraelski,

15. je d n o stk a czasu w dziejach ziemi, część ery, 17. najprostsza a n ten a , 18.

stosowana w silnikach odrzutow ych i turbinach, krótki kanał, 20. zalotnik, 21. n arząd, 24. n a powiece, 25. rzeka w T urcji, A rm enii i A zerbejdżanie, dopływ K ury, 27. pierw otnie gw ara środow isk przestępczych, później określonych g ru p społecznych, 30. wy­

rób m asarski z kaszą, 32. am erykański śpiewak (1898-1976), m urzyński działacz światowego ru ch u obrońców pokoju, 33. dla niektórych je st celem życia, przebieg życiowej działalności zawodowej, 35. k rain a historyczna w płn. H iszpanii i Francji, 37. trójkątny przyrząd rysunkow y, 38. poeta fra n ­ cuski (1854-91), a u to r „Statki p ijane­

go”, 40. różanecznik, 42. asyryjska bo ­ gini miłości, płodności i wojny, 43. p ie­

rw iastek o 1. a. 57.

Oprać. P iotr Jendrzej Litery z pól ponum erow anych od 1 do 57 utw orzą rozwiązanie.

W śród Czytelników, którzy do 30 sierpnia 1998 r. prześlą praw idłow e rozw iązanie n a adres: U rząd G m iny w T u ra w ie ul. O polska 39c, Redakcja

„Fali”, rozlosow ana zostanie nagroda książkowa. Za praw idłow e rozwiązanie krzyżówki n r 24 n ag ro d ę książkową wylosowała pan i Grażyna Morawiec zam. K otorz Mały ul. O polska 75. N a­

g ro d ę wysyłamy pocztą.

WEK dom

Sklep W ielobranżowy

Ozimek, ul. Powstańców Śl.2a tel. 6 5 1 -9 2 0 , 6 5 1 -2 3 4

Renata i W erner Klimek zapraszają Klientów w godz. 9 .0 0 -1 7 .0 0 , w soboty 9 .0 0 -1 3 .0 0

Polecają m.in.:

- blisko 2 0 0 w zorów tapet - okleiny samoprzylepne

- kasetony styropianowe białe i z okładziną drewnopodobną - masy uszczelniające (silikonowe, akrylowe i poliuretanowe)

- farby emulsyjne, olejne, akrylowe, chlorokauczukowe oraz impregnaty do drewna - kleje i zaprawy klejące firm Henkel i Atlas

- narzędzia ręczne i sprzęt do remontu mieszkań

- płytki ceramiczne ścienne, podłogowe, mrozoodporne i parapetowe - boazerię panelową PCV

- drzwi harmonijkowe - tapicerkę drzwiową

KUPUJ w WER-domie

Ponad 7-letnia tradycja firmy

to pewność udanych zakupów!

18 Czerwiec 1998

M y ś l i n i e u c z e s a n e

★

Sięgaj p o laur! Ale n ie z cu d zej głowy.

* * *

G dy racje są k ru c h e , u sztyw nia się stanow isko.

* * *

K to znalazł ech o , te n się p o w tarza.

-k-k*

T w orzyć o sobie m ity, bogow ie nie zaczynali inaczej.

• k - k k

Czy m yślenie je s t fu n k cją sp o łeczn ą, czy fu n k c ją m ózgu?

Schodźm y z d ro g i spraw iedliw ości! J e s t ślepa.

C zasem u tw ó r m a d o w yboru: stać się d ziełem a u to ra albo d ziełem sztuki.

H U M O R

M arynarze po rejsie udają się całą g ru p ą d o spowiedzi.

- Zadaw ałem się z wiewiórką - mówi pierwszy.

Ksiądz wyznaczył p o k u tę i słucha drugiego.

- Zadaw ałem się z wiewiórką - mówi drugi.

K ilkunastu kolejnych m arynarzy w ym ieniło ten sam grzech, ale ostatni nie.

- A ty nie zadaw ałeś się z wiewiórką? - pyta na wszelki w ypadek ksiądz.

- Nie - odpow iada tam ten - ja nazywam się Wiewiórka.

k k k

- Co p an a do m nie sprow adza? - pyta lekarz pacjenta.

-J e s te m hom oseksualistą, panie doktorze.

- Ach! A j a taki nie uczesany.

k k k

- J a k się miewa twój mąż?

- Znacznie lepiej niż przed miesiącem. T eraz całe d n i łowi ryby w w annie.

- Myślę, że pow innaś pójść z nim do psychiatry.

- Dlaczego? J a b ard z o lubię ryby.

k k k

Przychodzi Masztalski d o lekarza:

- N iech p a n sobie siądzie, pan ie Masztalski, o tutaj, i niech mi p a n powie, od kiedy to się zaczęło p a n u wydawać, że je s t p an psem?

- O d szczenięcia, p an ie doktorze.