• Nie Znaleziono Wyników

Orędownik Samorządu. Organ Związku Gmin Województwa Śląskiego, 1928, R. 4, nr 11-13

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Orędownik Samorządu. Organ Związku Gmin Województwa Śląskiego, 1928, R. 4, nr 11-13"

Copied!
10
0
0

Pełen tekst

(1)

O re d O sinik Sam

Prenumerata wynosi 2 zł kwartalnie O płata poczt, op ła co n a ryczałtem

Telefony: Katowice 21=47

O r g a n Z w i ą z k u G m in W o je w ó d ztw a Śląskiego

Wychodzi 1 -go i 15-go dnia miesiąca.

Redakcja i Administracja: Katowice Pocztowa 16/11.

Redaktor: Stanisław Kuhnert.

Syndyk Związku Gmin Woj. Śl.

°^adu

O g ł o s z e n i a : Jednołamowy wiersz milim 30 gr Przed tekstem 60 gr za wiersz mm; Rach. w P. K. O. 304227

Nr. 11, 12 i 13 Katowice, 1 sierpnia 1928 r. Rok IV.

S p ra w o zd a n ie z działaln ości Fu n d u szu B e zro b o c ia w ro k u 1 9 2 7 .

P o w sta ją c e po p rze sz ło 150-letniej niew oli, ro z ­ dzielone p rze z trz e c h zab o rcó w , p a ń stw o polskie, jed noczące s w e dzielnice, b y tu jące m z e z ten ok res czasu, k ażd a w zupełnie innych w a ru n k a c h p o lity cz ­ n y c h i go sp o d arczy ch , z a sta ło całe połacie k raju zni­

szczone i spalone (szczególniej w M ałopolsce) m asy ludności be_z dachu nad g ło w ą i p rze sz ło 450.000 lu­

dzi bez p rac y .

Nie m ając m ożności, jak z re s z tą i w innych k r a ­ jach, usunąć p rz y c z y n klęski bezro bo cia, t. j. b rak u d o sta te cz n e j liczby w a rs z ta tó w p ra c y , rz ą d polski, idąc śladam i Zachodu, z a cz ą ł o k a z y w a ć pom oc p o­

z b aw ion y m p ra c y p rze z w y p ła c an ie d o raź n y c h z a ­ siłk ó w (p ie rw sz e w y p ła c o n o w grudniu 1918 r.) o raz u ruch am ianie ro b ó t .publicznych n a w iosnę 1919 r P o n a d to p rzez pew ien czas w y d a w a n o b e z ro b o czy m z am iast gotów ki p ro d u k ty su row e, p ręd k o jed n ak z a ­ n iechano tej fo rm y pom ocy z pow odu z n a czn y ch k o ­ s z tó w ad m in istracy jn y ch i tru d no ści w zdo b y w aniu ty c h pro du któ w .

W s z y stk o to nie b y ło p lan o w ą w a lk ą z b e z ro ­ bociem , lecz stan ow iło pom oc d o raź n ą w ścisłem tego sło w a znaczeniu, im p ro w izo w an ą poniekąd, pod n aciskiem n ag ły c h konieczności. Nic w ięc d z iw n e ­ go, że w dniu 1 c z e rw c a 1919 r. no to w an o w P o lsce liczbę b e z ro b o c z y ch 354.222 o so b y na tere n ie b. z a ­

boru ro sy jsk ieg o i a u stjja c k ie g o bez Ś ląska, M ało­

polski W sch . i W ile ń szc z y z n y . W m iarę p ew n ej po­

p ra w y w a ru n k ó w g o sp o d arczy ch b ezro b o cie poczę ło się następnie stopniow o zm niejszać i w dniu 1 lipca 1920 r. noto w an o już tylk o b ez ro b o c z y ch 43.558 osób. K ry z y s w p rze m y śle polskim , a w szczeg ól­

ności w łókienniczym , w p ierw sz e j połow ie 1924 r.

w p ły n ą ł na zw ięk szen ie się b ez ro b o c ia do liczby 137 tys. 870 osób. n o to w a n y c h w dniu 1 lipca 1924 r. W m iesiącu ty m Sejm uch w alił po długich d e b a ta c h na p osiedzeniu w d. 24 lipca, u sta w ę z d. 18 lipca 1924

roku o ubezpieczeniu n a w y p a d e k bezro bocia, obej­

m ującą p rc o w n ik ó w fiz y c zn y c h (ro b otn ików ). U s ta ­ w a ta w e s z ła w ż y cie 31 sie rp n ia 1924 r., a w p a ź ­ dziern iku 1925 r. z o sta ła ro z sz e rz o n a n a p rac o w n i k ó w u m y sło w y c h , k tó ry c h zab ezp ieczen ie na w y ­ padek b ra k u p rą c y p rz e ję ły następni?, od 1 sty c z n ia 1928 r. „ Z a k ła d y u b ezp ieczeń p rac o w n ik ó w u m y sło • w y c h “. W ten sposób P o ls k a z ro b iła p o w a ż n v k ro k n ap rzó d w dziedzinie u s ta w o d a w s tw a społecznego, sta ją c w tej m ierze w sz ere g u 18 p ań stw , k tó re w p r o ­ w a d z iły u siebie zab ezpieczenie na w y p a d e k b e z ro ­ bocia i jako ósm e pań stw o , p o siadające p rzy m u s tegp zab ezp ieczen ia (A ustrja, A ustralja, H olandja, Niem cy, R osja, W . B ry ta n ja i W ło ch y ).

Do w y k o n y w a n ia w spom nianej w y ż e j u sta w y po w ołano do ż y cia in sty tu cję pod n a z w ą Fun d usz B ezrobocia.

C a ło k sz ta łt d ziałalności F. B. w y p e łn ia jed nak jeden ty lk o odcinek fro n tu w alk i z bezrobociem , po ­ legającej fak ty c zn ie na łagodzeniu sk u tk ó w tej k lę­

ski społecznej. C zynnikam i, m ającem i z a zad an ie p ro d u k cy jn ą w a lk ę z b ezrdb oc., jako sk utkiem b r a ­ ku d o sta te cz n e j liczb y w a r s z ta tó w p ra c y , są p a ń ­ stw o w e i sp ołeczne b iu ra p o śre d n ic tw a p ra c y i m ini - sterju m ro b ó t publicznych, k tó re m oże z a tru d n ia ć po szuk ujący ch p ra c y p rz y ro b o tach p a ń stw o w y c h i sa m o rz ąd o w y c h , o ile o czy w iście, będzie p o sia ­ dało odpow iednie k re d y ty .

W m yśl p o w y ż sz e g o z in ic ja ty w y m in istra p ra c y i opieki społeczn ej pow ołano do życia, na m o cy u- c h w a ły ra d y m in istró w pod p rz e w o d n ic tw e m m in i­

s tr a ro b ó t publicznych, specjaln y k o m itet m in istró w do za tru d n ie n ia b ezro b o czy ch , m ają cy na celu w y - n aleść ź ró d ła d och o d ó w na p ro w a d z en ie ro b ó t pu­

blicznych i rozdzielić p o siadan e k re d y ty p om iędzy poszczególne gm iny i in sty tu cje p a ń stw o w e .

iiiM iiiiiiiiiiiiiiiiiiM im m iiiiiiiiiiiim iiiiiiiiiiiiim iiim iiiiiiiiiiiiiiiiiim iiH iiiiiiiM iiiiim iiim iiiiiim iiiiiiiiiiii

N ociyilski Sp. z o. o. / Katowice

ulica M arjacka 18 a — Telefon 520 i 1243

Pracownia zawodowe! odilety ochronne!

Ubrania nieprzem akalne — Ubrania kw asoodporne — Ubrania azbestow e Nieprzemakalne płachty l opony.

Hurtowa w n e d a ł technicsnych materiałów gumowych l azbestowych.

Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

(2)

2

C iężkie w a ru n k i ekonom iczne k raju niezm iernie u tru d n ia ły p rac e k om itetu i zdołano jedynie u z y sk ać na w sp o m n ian y w y ż e j cel około 900 ty s. zł. m iesię­

cznie z d o p łat do b iletó w k o lejo w y ch i o płat p o c z to ­ w y c h . P o n a d to M inisterjum p re y i opieki sp o łe c z ­ nej a sy g n o w a ło ze sw eg o skro m n eg o budżetu około 2.500.000 zł. m iesięcznie. Z p o w y ż sz y c h sum ud zie­

lano 6 -p ro c e n to w y c h poży czek, z w ro tn y c h 1 m aja 1929 r., n a ro b o ty sa m o rz ąd o w e , k o n tro lo w an e p rzez d y re k c ję ro b ó t publicznych, gm inom , z z a s trz e ż e ­

niem , że b ęd a one z a tru d n ia ły b ezro b o czy ch , u trz y ­ m ujący ch św ia d cz e n ia z funduszów b ezrob o cia.

W ciągu 1926 roku 118 gm in o trz y m ało pożyczki w ogólnej sum ie około 23.600.000 zło tych , na ro b o ty zaś p a ń stw o w e (poza p rzew idzian ein i w budżecie norm alnym ) w y d a n o około 16.000.000 z ło ty ch . Z a­

trudniono w ten sposób około 23.000 rob o tn ik ó w p rz y ro b o tach sa m o rz ą d o w y c h i około 5.000 — p rz y ro b o tach p ań stw o w y c h .

(D okończenie nastąpi.)

Znaczenie w ystawy „W nętrza D o m u “

Technika na usługach gospodarstw a d o m o w e g o " w Katowicach.

o ra z

K ażda z dzielnic P o lsk i od z a ra n ia niepodległo­

ści z m ie rz a ła d o zacieśn ien ia sto su n k ó w h a n d lo w y ch z r e s z tą dzielnic. P r a c a w ty m k ierun k u o k a z ała się konieczną, p o n iew aż poszczeg óln e dzielnice ro z w i­

ja ły się p rze z całe w ieki zupełnie w odm iennych sto ­ su n k ach g o sp o d a rc z y c h . Je d n y m z tak ich c z y n n i­

k ó w z m ie rz a ją c y c h w p o w y ż sz y m kierunku są T a r ­ gi, z k tó ry c h T a rg i W sch od n ie i T a rg i P o zn ań sk ie n a b ra ły z bieg iem lat szczeg ó ln eg o z n aczen ia i z m a­

ły ch z a c z ą tk ó w s ta ły się o.ie p rzeg lądem naszych sił g o sp o d arczy ch .

Je d y n ie G ó rn y Ś ląsk sta l na uboczu i nie ok azał w ty m k ieru nku in ic ja ty w y , co tem b ard ziej jest nie- zrozum iałem , że w ła śn ie zacieśnien ie sto su n k ó w g o sp o d a rc z y c h G. Ś lą sk a z innenu dzielnicam i jest m oże najb ard ziej po żądanem . Nigdzie bow iem gdzie- indziej nie m am y ta k silnej konsum oji, jak na Ś ląsku, a ró w n o cześn ie w żadnej innej dzielnicy niem a ta ­ kiego w y so k ieg o poziom u p o trzeb . N ietylko jednak te m o m en ta p rz e m a w ia ją za konieczn o ścią zap o zn a­

nia G. Śl. z ży ciem g o sp o d arczy m o raz p rodukcją innych dzielnic o ra z n a o d w ró t zap o zn an ia innych dzielnic z b og atem i działam i produkcji g ó rn o ślą ­ skiej. P rz e m a w ia bow iem zatem ló w n ież ta oko­

liczność, że sfe ry h an d lo w e )raz konsum enci g ó r­

n o ślą sc y ciążyli i ciążą jesz c ze dalej ku w y ro b o m zag ran iczn y m , op ierając się na błęduem często p rz e ­ konaniu, że w y ro b ó w dan y ch w P o lsce albo w c a 'e niem a, albo też są go rszej jakości. G łęb sze w ięc zacieśn ien ie sto su n k ó w g o sp o d a rc z y c h G. Ś lą sk a z innem i dzielnicam i P olsk i m a z ty ch p o w o d ó w z a ­ sad nicze znaczenie.

Nie b y ło jed n ak d o ty ch c z a s czy n nik a, k tó ry b y m im o tak ż y w o tn e j p o trz e b y p o tra fił rzucić m yś!

bliższego zap o zn an ia G. Ś lą sk a z p ro d uk cją re sz ty P o lsk i i n a o d w ró t, a to w form ie n ajb ard ziej p rz e m a ­ w iającej, t. j. w form ie w y s ta w y .

Nie m ożna b o w iem z aliczy ć do tego d ro b n y ch urzą d z e ń d o ry w c z y c h , n o szący ch n a z w ę W y s ta w z ro ku 1923, 1925 lub w re sz c ie zeszło ro czn ą, t. zw . W y s ta w ę G o sp o d a rcz o -S p o ż y w c z ą . -O sta tn ia b o ­ w iem b y ła u rząd zen iem bez żadn eg o ideow ego pod­

kładu i obliczoną raczej n a zysk.. J a k jed n ak ż y ­ w o tn ą i kon ieczn ą dla G. Ś ląsk a jest odpow iednia w y s ta w a , najlep szym do w odem jest, że n a w e t ta m in jatu ro w a w y s ta w a z d o ła ła skupić b a rd z o w ielk ą ilość w y s ta w c ó w 'i w y k a z a ć b. w ielkie tran zak cje.

To w łaśn ie w sk azu je, że G ó rn y Ś ląsk nadaje się w p ierw sz y m rzęd zie jako te re n w y s ta w o w y .

T a k ą m y śl n a w sk ro ś z d ro w ą p o c h w y c iła o s ta t­

nio p o w o łane do ż y c ia „Ś ląsk ie T o w a rz y s tw o W y ­ s ta w i P ro p a g a n d y G o sp o d arczej11. K oncentruje ono w sobie w sz y stk ie z a in te re so w a n e czynniki, a w ięc s a m o rz ą d y m iejskie i p o w ia to w e , Izb y H andlow e i R zem ieślnicze, o ra z w s z y stk ie zw iązk i g o sp o d arcze i jest ze w zględ u na ten zespół w sz y stk ic h c z y n n i­

ków jed y n ą w ty m rod zaju k o n cep cją o p a rtą na z d ro w y c h p o d sta w ac h , d a ją c ą g w a ra n cję p o w o dze­

nia.

C elem p o w sta łe g o T o w a rz y s tw a jest u rz ą d z a ­ nie w y s ta w i p o k a z ó w z d zied zin y p rz e m y słu i h a n ­ dlu, ro ln ictw a, o raz w ogólności bliższe zapoznanie Ś ląsk a z p rze jaw a m i ż y c ia g o sp o d arczego innych dzielnic P o lsk i, jak o też zaznajom ienie o w y c h dziel­

nic z życiem Ś ląska. T o w a rz y s tw o ro zp o c z y n a s w ą działalność w b ieżący m roku u rząd zen iem w e w r z e ­ śniu w K atow icach w y s ta w y p. t. „ W n ę trz e dom u“

o raz „T ech n ik a na u słu gach g o sp o d a rstw a dom o- w e g o “. .

Z ap o czątk o w an ie działalności w y s ta w ą p o w y ż ­ szego c h a ra k te ru u zn ać należy za szczególnie ra c jo ­ nalne, daje bow iem g w a ra n cję pew n eg o pow o dzenia.

W y s ta w a b o w ie m p rz y p a d a na cz as jesieni, kied y p ostaw ion e pod dachem budynki n ależy u rzą d z a ć, a

g p m n m n u iH ... mi... iimimiiiiiiłiniiiiiiiniiiiiniiiniiiiniiiiiiininiinininii»niniiiiiiiiinininiiiniiniinii!ininiini^ |

I B an k Zw ią zk u S p ó łe k Zaro b ko w ych S . A . 1

Rachunek źyrowy Bank Polski

C e n trala w P o zn a n iu

Oddział Katowicki P. K. O. 300113

sss przyjmuje wkłady (depozyty), wydzierżawia schowki (safes), otwiera rachunki bieżące, H czekowe; dyskontuje weksle oraz wykonuje wszelkie czynności bankowe.

ODDZIAŁY KRAJOWE: B ielsko, B ydgoszcz, Grudziądz, Kielce, Kraków, Lwów, Łódź, Piotr- ków , Radom, Sosnow iec, Toruń, W arszawa, Wilno. ODDZ. ZAGRANICZNE: Gdańsk, Paryż.

m im iiiim im iiiim iiiim m m m m im m m iiiiiiiim m m m im iiiiiim m iiiiiiiiiiiim iiiiiiim iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM i

(3)

w y s ta w a ta da w łaśn ie n ajlepszą sposobność zap o ­ zn ania się z w szelkiem i p rzed m io tam i p o trzebnem i do w e w n ętrzn e g o u rz ą d z e n ia m ieszkania.

W y s ta w a obejm uje w szczeg ó lno ści n a stę p u ją ­ ce d z ia ły : a rc h ite k to n ic z n y , u rzą d z e n ia w n ę trz a domowego., a w ięc w szelkiego ro d zaju m eble jak k u ­ chenne, p rzed pok o jo w e, pokojow e, o gro do w e, dla p en sjo nató w , hoteli, fortepiany , pianina, gram ofony, z e g ary , o ra z lam py.

D ział zd o bniczy obejm uje w szelkieg o rodzaju d ek o racje, rz e ź b y , ra m y i o b raz y , dziiał te k sty ln y , tk ac k i i h afciarski, obejm ujący w szelk iego rodzaju bieliznę, h afty , koronki, firanki, d y w a n y , kilim y i chodniki, d ział p o rc e la n y i szkła, d ział in stalacy jn y , dział m a te rja łó w dla w y k o ń c z e n ia w n ę trz a m ie sz k a ­ niow ego, jak p a rk ie ty , posadzki, okucia, farb y , po­

k o sty , la k ie ry i ta p e ty , o raz dział u rzą d z e ń k u ch en ­ nych, d ział techniki dom ow ej, a w ięc piece o d k u rz a ­ cze, m a sz y n y do prania, m łynki, m asz y n y do szy cia, m a sz y n y do w y tw a rz a n ia lodów itd.

W łaśn ie w y s ta w a o takim c h a ra k te rz e , obejm u­

ją c a takie szero kie d z ia ły m usi dać rękojm ię p o w o ­ dzenia, p rzy c z e m p o d kreślić n ależy, że ruch bud o­

w la n y na Ś ląsku jest zn acznie silniejszy, aniżeli w

O w o d ę dla W oj. Śląskiego i Z a g ł. D ą b ro w skieg o .

w em p o w sta n ą w O lkuskiem i że ter: c a ły p ro je k t ujęcia w o d y P rz e m s z y z a g ra ż a in tereso m w ielkiego przem ysłu .

O tóż rz e c z o z n a w c y d eleg ow an i p rzez rz ą d p rz y dochodzeniach w odno - p ra w n y c h jednom yślnie stw ierdzili, że w s z y stk ie p o w y ż sz e z a rz u ty są nie­

uzasadnione, albow iem niem a m o w y o n iebezp ie­

czeń stw ie zalew u kopalń do tego stopnia, a b y groziło zatam o w an iem ruchu, z drugiej stro n y u s ta w a w o d ­ na z a b ra n ia o d p ro w a d z an ia do ściek ó w o d pływ ów kopalnianych. (M asow e z a tru w a n ie ryb . R ed.) — R z e c zo z n a w c y stw ierdzili, że w sz y stk ie te z a rz u ty są sztuczn e i że u tru d n iaią one budow ie w odociągu.

W o b ec tego, że w łaściciele te re n ó w postaw ili z a n a d ­ to w y g ó ro w a n e c e n y i d o b ro w o ln a u g o d a nie m oże p rzy jść do skutku, koniecznem jest p rz e p ro w a d z e ­ nie s p ra w y d ro g a w y w ła s z c z e n ia i o sz ac o w an ia są dow ego. C zyn n o ść ta w o b ec sp o d ziew an y ch re k u r • só w stro n z a in te re so w a n y c h zajm ie pew ien ok res czasu, dlatego m im o n ajlep szy ch chęci ze s tro n y r z ą ­ du, p rzy g o to w a n ie na ten cel k re d y tu , u tw o rze n ia k iero w n ic tw a b u d o w y w o dociągu, zało żen ia k o m ite­

tu technicznego. p rze p ro w a d z en ie tej b u d o w y dozna opóźnienia. W in ę za to opóźnienie po noszą w y łą c z ­ nie w łaściciele g ru n tó w i okoliczne kopalnie.

S p ra w a ujęcia w o d y na P rz e m s z y dla Z ag łęb ia D ą b ro w sk ieg o i G. Ś lą sk a b y ła b a d a n a p rz e z sz e re g e k s p e rtó w i sp ecjalistów . O tóż rz e c z o z n a w c y ci o św iad czy li się za p ro je k tem rzą d o w y m , jako jed­

nym z n ajracjo n aln iejszy ch sposobów ro z w ią z a n ia pro b lem u z a o p a try w a n ia w w o dę G. Ś lą sk a i Z a g łę ­ bia D ąb ro w sk iego . M imo ty c h tru d n o ści p ra c e te c h ­ niczne koło b u d o w y w od ociąg u p o su w a ją się n a ­ przód. K ierow nictw o b u d o w y w od ociąg u znajduje się w K atow icach. Na czele stoi inż. R om an M ary - n iarezy k . B iu ra k ie ro w n ic tw a b u d o w y znajdują sie w now.vm gm achu w o je w ó d z tw a .

O d lat d a w n y c h p a lą c ą jest k w e stja z a o p a trz e ­ nia ludności m ia sta K atow ic i okolicznych p rz e m y ­ sło w y c h gm in w z d ro w ą w o d ę w odpow iedniej ilo­

ści. S zczególnie ostatn ie tygodnie, po d czas k tó ry c h p a n o w a ły n ieb y w a łe u pały, d otkliw ie pod w z g lę ­ dem b ra k u w o d y d a ły się w e znaki m ieszkańcom K atow ic i okolicznych gmin. Istn iejące w odociągi nie są w stanie zasDokoić p o trz e b co do ilości po- trz e b o w a n e j w o d y , a n ie ste ty jakość w o d y nie od ­ p o w iad a w ym ogom higjeny. S tą d też R ząd Polski od d a w n a już za m ierz a ł z a ra d z ić złem u, planując ro zbud o w ę sieci w o d ociąg o w ej P a ń stw o w e g o Z a­

kładu W odociągo w eg o . S p ra w a ta t y ł a p rzed m io ­ tem o stre j w y m ia n y zdań p om iędzy zw olennikam i u p ań stw o w ien ia sieci w od ociąg ow ej, a p rz e d sta w i cielam i ciężkiego p rzem y słu , k tó ry , jak z aw sze, tak i w ty m w y p a d k u zn ó w chciał iść po linji w łasn eg o in teresu . O stateczn ie, jak w iadom o, z w y c ię ż y ł p ro ­ jek t rz ą d o w y i rząd poczynił s ta ra n ia w celu zao p a­

trz e n ia Z ag łęb ia Ś ląskiego i D ą b ro w sk ieg o w e w odę.

W n ajbliższym już czasie m iała sie rozpocząć b u d o w a p a ń stw o w e g o w odo ciąg u w M aczkach, k o ­ sztem 16 m iljonów zło ty ch . W o d ociąg ten m iał z a ­ o p a try w a ć w w o d ę całe Z agłębie D ąb ro w sk ie i G ó r­

n y Ś ląsk. P ro je k t w odo ciąg u jest zupełnie g o to w y i szczeg ó ło w o o p rac o w an y , zakupiono 10 kim. ru r, k tó re cz ek a ją na ułożenie. P r z y d o chodzeniach w o ­ d n o -p ra w n y c h n atrafił p ro je k t na p o w a ż n e tru d n o ­ ści ze s tro n y w łaścicieli te re n ó w , n a k tó ry c h m a być ro z b u d o w a n y w odociąg. M ianow icie w łaściciele w si p o staw ili w aru n k i w p ro s t nie do p rz y ję c ia za odstąpienie tere n ó w , a nadto n iek tó re kopalnie w y ­ stą p iły z p ro te ste m p rzeciw k o ujęciu w o d y P rz e m ­ szy, tw ierd z ąc , że ujęcie zapom ocą jazu zw ię k sz y infiltrację w o d y do kopalń z pow odu sp ię trz e n ia w o ­ d y P rz e m s z y nie będzie m ożna do niej o d p ro w ad zać o d p ły w ó w z kopalń ołow iu i cynku, k tó re nieba -

innych dzielnicach, a spotęguje dopiero ten ru ch bu­

dow lany, w ła śn ie u z y s k a n a b. p o w a ż n a poży czk a.

N iezależnie od p o w y ż sz y c h m om entó w , z a p e w ­ n iający ch p o w a ż n ą b a rd z o ilość w y s ta w c ó w o raz w ielkie tra n z ak c je , nie m o żna ró w n ież pom inąć tej w ażn ej okoliczności, że u c z e stn ik ó w w y s ta w y na G. Ś ląsku nie m ożna p o ró w n a ć z z w ied zający m i in ne w y s ta w y . M a się tu do c zy n ien ia b o w ie m z w y - szkolonem i sferam i h a n d lo w o -p rzem y sło w em i, a ku ­ piec z w ie d z a ją c y w y s ta w ę na G. Ś ląsku nie z w ie d za jej z ciek aw o ści, lecz jedynie w ty m celu, b y s tw ie r ­ dzić naocznie, że są p e w n e a rty k u ły now e, k tó ry c h d o ty ch c z a s niep ro w ad ził, w tak im razie p rz e p ro w a ­ dza n a ty c h m ia st tra n z ak c ję , d ając zam ów ienie. N a­

leż y b ow iem p am iętać o tem , że k u p iectw o G órnego Ś ląsk a ro k rocznie w y je ż d ż a na T a rg i zag ran iczn e, w szczególności zaś do W ro c ła w ia , L ip sk a i innych w y s ta w o w y c h m iejscow ości. M a już w ięc pod ty m w zgl. p e w n ą tra d y c ję , w y szk o len ie i p ra k ty k ę . P o w y ż s z e dane p o zw alają ro k o w a ć teg o ro czn ej w y ­ sta w ie „ W n ę trz a dom u “ o raz „T echniki n a u słu g ach g o sp o d a rstw a dom owego*1 najlepsze pow o d zen ie, o czem ś w ia d c z y już obecne b. silne z a in tere so w a n ie , tak że z a rz ą d m a p ow ażn e w ątp liw o ści, c z y nie z a ­ b raknie m iejsca.

(4)

W sprawie zatrudnienia bezrobotnych.

Z eb ran ie naczeln ik ó w gm in ok ręg u k a to w ic k ie ­ g o Z w iązk u Gm in W oj. Śląskiego, na w n io sek p.

burm . P o p k a ze Siem ianow ic, po stan o w iło zw ró cić

;się do z a in te re so w a n y c h m in iste rstw , a b y p rz y bu­

d o w ie p a ń stw o w y c h to ró w ko lejo w y ch i p o d ob ny ch .pracach, z a re z e rw o w a n o p ew ien k o n ty n g en t ro b o t­

n ik a dla b e z ro b o tn y c h W o je w ó d z tw a Śląskiego. O d­

p o w ied n io u zasad n io n y m em oriał s y n d y k Z w iązku w y s ła ł w dniu 1. c z e rw c a b r. do z a in te re so w a n y c h m in iste rstw , a obecnie w dniu 16. lipca br. M in ister­

s tw o K om unikacji (D e p a rta m e n t U trzy m a n ia i budo­

w y ) donosi, że D y re k c ja Kolei P a ń s tw o w y c h w K a­

to w ica c h p o sia d a pew ien k o n ty n g e n t w ła sn y c h ro ­ b o tn ik ó w sta ły c h , k tó ry c h w p ie rw s z y m rzęd zie z a ­ tru d n ia n a ro b o ta c h ko lejo w y ch . R o b o tn icy ze s tr o ­ n y p rzy jm o w a n i są ty lk o w ok resie w zm ożo ny ch ro b ó t b u d o w lanych , p rzy c z e m p ie rw sz e ń stw o m ają

•tacy,, k tó rz y już w lata ch p o p rzedn ich p rac o w ali na kolei i nabyli już pew n e p ra k ty k i. P r z y robo tach,

o d d a w a n y c h d o w y k o n a n ia p ry w a tn e m p rz e d się ­ b io rstw o m , p rz e d się b io rstw a te najm ują b e z p o śre - ,dnio siły rob o cze i D y re k c ja Kolei nie posiada w p ły ­ w u na ich p rzy jęcie, donosi dalej M in isterstw o .

O dpow iedź p o w y ż sz ą M in iste rstw a K om unika­

c ji n e g a ty w n ie w ięc z a ła tw ia d a n y m em o rjał w s p ra ­ w ie z a re z e rw o w a n ia p e w n e g o k o n ty n g en tu dla b e z ­ ro b o tn y c h śląskich. P o ż ą d a n e m b y ło b y , a b y w p rz y ­ szłości ta k M in isterstw o K om unikacji, jak p o sz cz e ­ gólne d y rek c je kolei z a re z e rw o w a ły sobie p raw o

•w spółdziałania p rz y najm ie sił rob o czy ch . T y m spo­

so b e m b o w iem M in iste rstw o i poszczeg ó lne d y re k ­ cje z y s k a ły b y w p ły w na p rz e d się b io rstw a p ry w a tn e , zatru d n ia n e p rz y ro b o ta c h rz ą d o w y c h w kierunku z a tru d n ia n ia w sk a z a n y c h p rz e z u rzę d o w e b iu ra po­

ś re d n ic tw a p ra c y b e z ro b o tn y ch . T ą d ro g ą idąc, m o- ,żnaby też s tw o rz y ć k o n ty n g en t robotnika, o co z a ­ b ieg a ł Z w iązek Gmin.

O stosunek gmin śląskich do Banku Gospodarstwa Krajowego.

W sp ra w ie zaliczen ia d alszy ch gm in śląskich do rzęd u m iejscow ości, w k tó ry c h B an k m oże udzielać p o ż y c z e k w listach z a sta w n y c h , (p. 2 pism a z dnia 1? k w ie tn ia br.), b an k o p raco w u je obecnie d alsze u- zupełnienie listy ty c h m iejscow ości, celem p rze d ­ sta w ie n ia odpow iedniego w nio sk u R adzie N ad zo r­

czej a n astęp nie p. M in istrow i S k a rb u do z a tw ie r­

dzenia. W e w niosk u tym u w zględnione b ę d ą gm iny śląskie w szerokiej m ierze.

W przedm iocie udzielenia p o ż y c ze k d łu g o te rm i­

n o w y ch na k o sz ty regulacji R a w y (p. 3), D y re k c ja .na posiedzen iu z dnia 27 c z e rw c a b r. w y p o w ie d z iała /się odm ow nie.

W końcu kom unikuje D y re k c ja B anku G ospo­

d a rs tw a K rajow ego, że p r z y zaciąganiu- p o ż y czek p rz e z gm iny górno śląsk ie, d o sto so w an e z o sta n ą w p rz y s z ło śc i p rze z B ank ty lko form alności, w y m a g a ­ ne p rz e z u s ta w o d a w s tw o tu zobo w iązu jące. O ile z a ś chodzi o zab ezp ieczen ie p o ż y c ze k na nieru ch o ­ m ościach gm innych, B an k z re g u ły w y m a g a ć będzie hipoteki.

P ism em z dnia 13. k w ie tn ia b r. Z a rzą d Z w iązku G m in z w ró c ił się do p re z e sa B an k u G o sp o d a rstw a K rajow eg o , p. d r. G óreck iego w s p ra w a c h : 1) k re ­ d y tu u lgow ego d la gm in śląskich, 2 ) .u dzielania po­

t y c z e k h ip o teczn y ch , 3) p o ży czki na um orzenie ko ­ s z tó w regulacji R a w y , a w końcu w s p ra w ie fo rm al­

ności, w y m a g a n y c h p rze z B an k G o sp o d a rstw a K ra ­ jo w e g o p rz y udzielaniu p o ż y czek gm inom śląskim .

N a pism o to n a d e sz ła odpow iedź z d a tą 13 lipca b r., w k tó re j D y re k c ja B an ku G osp. K rajow ego do- ,nosi: 1) że w sp ra w ie obniżenia o p ro ce n to w a n ia po­

ż y c z e k ko m u n aln y ch i h ip o teczny ch , o p ro c e n to w a ­ nie to od po w iad ać m usi o p ro cen to w an iu obligacyj w z g lę d n ie listó w z a sta w n y c h , czyli 7 proc. Ze w z g lę ­ d u na k o n ju n k tu rę lo k acy jn ą, B an k nie m oże obni­

ż y ć obecnie o p ro c e n to w a n ia sw y c h emisji. S p ra w a ta m oże b y ć a k tu a ln ą d o p iero w m iarę odpow iedniej z m ia n y sy tu acji n a ry n k u pieniężnym .

S to so w n ie do sp ecjaln ych ulg p r z y k re d y ta c h , u d zielo n y ch gm inom śląskim , nie leż y w k o m p eten ­ cji B anku G o sp o d a rstw a K rajo w ego i s p ra w a ta m o­

że b y ć jed yn ie p rzed m io tem z a in te re so w a n ia w ład z p a ń stw o w y c h w zg lędn ie sa m o rz ąd o w y c h .

W sprawie jednorazowego zasiłku wzgl. dodatku do uposażenia.

D la b ra k u odpow iedniego uw iadom ienia, w nie­

k tó ry c h gm inach śląskich, jak się dow iadujem y, nie w y p ła c o n o praco w n ik o m jed n o ra zo w e g o zasiłk u za cz as od 1 k w ie tn ia d o 30 c z e rw c a 1928 roku i nie w y ­ p ła c a się d o d atk u do u p o sa że n ia za lipiec, sierpień i w rz e sie ń br.

W o b ec tego kom unikujem y, że M in iste rstw o S k arbu-o kó ln ikiem 1.: D. III - 1130 - 1 z dn. 4 k w ie t­

nia br. doniosło, co n a s tę p u je :

v,O sobom , o b jęty m a rt. 1— 4 ro zp o rz ą d ze n ia P r e ­ z y d e n ta R zeczp o sp olitej z dn. 23 s ty c z n ia 1928 r. w s p ra w ie jed n o ra zo w e g o zasiłk u dla funkcjonarju- s z ó w p a ń s tw o w y c h , sędzió w , p ro k u ra to ró w , osób w o jsk o w y c h o raz e m e ry tó w , w d ó w i sie ro t (Dz. U.

R. P . Nr. 7, poz. 41), p rz y z n a je się je d n o ra z o w y z a ­ siłe k w w y so k o śc i 45 p ro c. u p o sażen ia, w zględnie w y n a g ro d z e n ia m iesięczn eg o p rz y analogicznem z a ­ sto s o w a n iu p o stan o w ień , z a w a rty c h w a rt. 1— 4 p o ­ w o ła n e g o ro zp o rz ą d ze n ia P re z y d e n ta R z e c zy p o sp o ­ litej.

J e d n o ra z o w y zasiłek , o k tó ry m m o w a w u stę- .pie poprzednim niniejszego arty k u łu , będzie w y p ła ­

c o n y w dniach 20 k w ie tn ia i 20 m aja 1928 ro ku w d w ó c h ró w n y c h r a ta c h 11.

W sk u te k sto so w a n ia u s ta w y up o sażeniow ej tak - ,że do u po sażeń p ra c o w n ik ó w k om unalnych, w e w s z y s tk ic h ty c h w y p a d k a c h , gdzie d a n y m iejscow y s ta tu t u p o sa że n io w y z a w ie ra analogję, w y p ła c ić n a ­ le ż y p o w y żej o m a w ia n y jed n o ra zo w y dodatek.

P od o bnie p rz e d s ta w ia się s p ra w a d o d a tk u do uposażenia w m iesiącach lipcu, sierpniu i w rześn iu 1928 roku. W tej sp ra w ie M in iste rstw o Skarb u, okól­

nikiem z dnia 4 lipca br. L : D. III - 2140/1 donosi, co n a s tę p u je :

R a d a M in istró w na posiedzeniu w dniu 30-go c z e rw c a 1928 ro ku p o w z ię ła n a stę p u jąc ą u c h w a łę :

„Na zasad zie art. 5 u stęp 1 u s ta w y s k a rb o w e j na ro k *1928/29 R a d a M in istró w p o leca M inistrow i S k a rb u w y p ła c ić osobom , ob jęty m a rt. 1—4 ro zpo ­ rz ą d z e n ia P re z y d e n ta R zeczy po spolitej z dn. 23-go

(5)

5

■stycznia 1928 roku w sp ra w ie jed n o razo w eg o z a sił­

k u d la fun kcjo narju szów p a ń stw o w y c h (Dz. U. R. P . Nr. 7) w II. k w a rta le ok resu b u d żeto w eg o 1928/29 m iesięczne dod atki w w yso k o ści 15 proc. u p o sa że ­ nia w zgl. w y n a g ro d z e n ia m iesięczn eg o p rz y an alog i­

cznem za sto so w a n iu postanow ień, z a w a rty c h w art.

1— 4 pow o łan ego rozp o rząd zen ia P re z y d e n ta R z e ­ czypospolitej.

Sekcja Studjów Samorządowych przy Wolnej Wszechnicy w Warszawie.

S e n a t W olnej W szech n icy w W a rs z a w ie podał do w iadom ości M in iste rstw a S p ra w W ew n.. że w r. b. p o w s ta ła na W y d ziale N auk P o lity c zn y c h i S po łeczn y ch W olnej W sze c h n ic y n o w a sekcja s tu ­ djów sam o rz ąd o w y c h .

Z adaniem sekcji sam o rząd o w ej jest k s z ta łc e ­ nie te o re ty c z n e i p ra k ty c z n e k a n d y d a tó w facho­

w y c h do p ra c y w sa m o rz ąd a c h m iejskich i ziem ­ skich. P ro g ra m stud jów jest c ztero letn i i obejm uje d w a la ta k sz ta łce n ia w z a k re sie nauk p raw n ic z y c h i ekonom icznych (Collegium P oliticum i Econom i- cum ) o raz d w a la ta stu d jó w b ard ziej specjalnych, z w ła sz c z a ro k p o św ięco n y jest w y łą c zn ie specja-

W y p ła ta do d atk u dla c z y n n y ch fu n k cjon arju szów za m. lipiec 1928 roku n astąp i w dniu 16. lipca 1928 r., za m iesiąc sierp ień i w rz e sie ń 1928 ro k u ró w n o c z e ­ śnie z w y p ła tą u po sażen ia w zg lędn ie w y n a g ro ­ dzenia.

W y p ła ta d o d a tk u d la e m e ry tó w , w d ó w i sie ró t m a n astąp ić w dniach 1 sierp n ia i 1 w rz e śn ia 1928 r w dw óch ró w n y c h ra ta c h “.

lizacji w z a k re sie p rzed m io tó w kom un aln ych (m. >, u rb a n isty c z n y c h ). Na p ie rw s z y ro k stu d jó w p rz y j' m ow ani są k an dy d aci, p o sia d a jąc y u koń czo ną sz k o ­ łę średnią, n a następ n e la ta stu d jó w m ogą w s tę p o ­ w a ć kan d y d aci, p o sia d a jąc y ró w n o w a ż n e p rz y g o ­ to w an ie u n iw e rsy te ck ie .

S z c z eg ó ło w y p ro g ra m stu d jó w m ożna o tr z y ­ m ać w kancelacji W olnej W sz e c h n ic y P o lsk iej w W a rsz a w ie , ul. Ś n iadeckich 8.

M inister S p ra w W ew n . okólnikiem z 15 m arc a 1928 r. SS 406/28 zaleca sam o rząd o m udzielanie ze sw ej s tro n y p o p a rc ia p o w y ż sz e j sekcji, a z w ła sz c z a kiero w an ie na to studjum sty p e n d y stó w , p rzy jm o ­ w an ie w c h a ra k te rz e p rac o w n ik ó w — a b so lw e n ­ tó w sekcji itp.

Fundusze

na budow nictw o m ieszkaniowe.

W „K urjerze W a rs z a w s k im 11 p. P io tr D rzew ieck i pisze na p o w y ż sz y tem at, co n astęp u je:

Jak k o lw iek zasadn iczem źró d łem funduszów na b ud o w n ictw o m ieszkaniow e w k ażd y m k raju jest k ap itał rodzim y, tw o rz ą c y się stopniow o z o sz cz ę d ­ ności sp o łe c z eń stw a — to jed n ak pow olność tego p rocesu, w o bec w ielkich zaniedbań w budo w n ictw ie w P olsce, zm usza nas, na w z ó r ich p a ń stw zachodu, do szuk an ia d o d a tk o w y c h źródeł.

N a k ap itał z a g ra n ic z n y liczyć tutaj nie m ożem y.

B u dow nictw o m ieszkan io w e bow iem , o p a rte na k a ­ pitale zag ran icznym , nie m oże zap ew n ić ze sw ego dochodu o p łaty ra t ro czn y ch w w alucie z a g ra n ic z ­ nej i m o gło b y w y w o ła ć konieczność o p łaty ty ch ra t z zapasu w a lu t B anku Polskiego, co m ogło b y ujem ­ nie w p ły n ą ć na w a rto ś ć obieg o w ą pieniąd za polskie­

go. O baw iać się tego n ależy w szczególności z te- 20 pow odu, iż p o p raw a sp ra w y m ieszkaniow ej w y ­ m aga d o p ły w u i u ży cia corocznie now ego kap itału i to w w iększej m ierze, niż w z ro s t ludności. S u m a­

ry cz n e ilości tego k ap itału m o g łyb y n iew ątp liw ie ujem nie z a w a ż y ć na bilansie p łatn iczy m , tem b ar- dziej, iż p rz y obecnej stopie p ro cen to w ej sum a p ro ­ c e n tó w od pożyczki długo term in ow ej p rz e k ra c z a ć m oże d w u k ro tn ie w y so k o ść p o życzonego kapitału.

O b a w y tej niem a np. p rz y zaciąganiu p o ż y czek z a ­ g ran ic zn y c h dla ro ln ic tw a lub p rzem y słu , gdzie że źró d eł, o p a rty c h na produkcji, n ietylko o p łacać m o­

żna r a ty roczne, ale n a w e t d o k o n y w ać dalszej ro z ­ b ud ow y .

P o lsk a o niep ew n y m bilansie p łatn iczy m , bud o­

w n ictw o m ieszkan io w e o p rzeć w ięc trw a le m oże jedynie na k ap itałach rodzim ych, k tó ry c h tw o rzen ie jest zasadn iczym m om entem p o p raw y . W ty ch w a ­ ru n k ach s p ra w a funduszów , k tó re b y śpiesznie m o­

g ły z a ra d z ić klęsce m ieszk anio w ej w P o lsce, jest

zagadnieniem n ajaktualniejszem . D zisiejszy stan m ieszk an io w y w p ły w a ujem nie na z d ro w o tn o ść p o­

kolenia obecnego z pow odu w z ro s tu gruźlicy, z w ię k ­ sza też cierpien ia b ezd om ny ch i niezam o żny ch, z a ­ g raż a ją c n a w e t spokojow i społecznem u.

Ze w sz y stk ic h sto so w a n y c h obecnie sposobów ro zw ią z a n ia tego zag ad n ien ia w p a ń stw ac h , z ru jn o ­ w a n y c h p rzez w ojnę i d o tk n ięty ch p rze z sp ad ek w a r ­ tości pieniąd za — w y ró ż n ia sie sk u te c z n o ścią sposób niem iecki. J e s t 011 p rzeciw staw ien iem sposobu w ie ­ deńskiego, hołdującego socjalizm ow i. O statn i spo­

sób nie znalazł w żadnem p a ń stw ie n aślad o w n ictw a.

Ze w zględ u na podob ieństw o w a ru n k ó w ekon o m icz­

nych, w y n ik ły c h z inflacji, z w y w o ła n e g o p rzez nia zniszczenia k ap itału pieniężnego i ze sposobu odbu ­ d o w y jego p rze z w a lo ry z a c ję d łu gó w p rze d w o je n ­ ny ch — w N iem czech i w P o lsce, niem iecki sposób z d ob ycia funduszów na b u d o w n ictw o zasługuje na n aślad o w n ictw o w P o lsce. T y m środ kiem jest 0- p arcie funduszu na pod atk u od nieruchom ości, okre ślanym w sposób zależn y od w y so k o ści n o rm y k o ­ m ornego.

O becnie u sta w o d a w s tw o niem ieckie z e z w a la na podniesienie kom ornego do n o rm y 129% p rz e d w o ­ jennego w złocie, o b ciążając nieruchoniości p o d a t­

kiem 40% od kom ornego, z czego p o ło w a p rz y p a d a na rze c z funduszu b u d o w y m ieszkań. Do tej no rm y p a ń stw o niem ieckie doszło stopniow o w ciągu kilku lat od ukończen ia inflacji i s tw o rz y ło tą d ro g ą tak znaczn e fundusze, że nietylko usunęło b ra k m iesz­

kań, ale obecnie w y d a tn ie podnosi k u ltu rę m ie sz k a ­ niow ą całej ludności. G d y b y tenże sposób b y ł z a sto ­ so w a n y w P o lsce w ciągu u b ieg ły ch la t kilku, z n ak o ­ m icie b y się p o lep szy ł stan m ie sz k an io w y nie­

zam ożnej ludności. W o b ec tej n iew ątp liw ej m o­

żliw ości n iezam ożna ludność nie pow in na b y ć w P o l­

sce pozo staw io n a sw em u losow i na łask ę o c z ek iw a ­ nia na stopniow e i z b y t pow olne tw o rze n ie się k a p i­

tału rodzim ego, lecz w in n y b y ć p rze d sięw z ię te e n e r­

giczne u siłow ania szy b szej pom ocy.

(D okończenie nastąpi.)

(6)

N ależy o dróżnić czte ro le tn ie stu d ja s a m o rz ą ­ do w e na p o w y ższej sekcji, a 3-m iesięczne k u rsy dla p rac o w n ik ó w sa m o rz ą d ó w p o w ia to w y c h i m iejskich u rz ą d z a n e co rocznie na Studjum A dm inistracji Ko­

m unalnej p rz y tej sam ej W olnej W sze c h n ic y w W a rsz a w ie . O statn ie k u rsy są odpow iednikiem n a szy c h c o ro c z n y c h k u rsó w dla u rzęd n ik ó w kom u­

n aln y c h p rz y S ta ro s tw ie K rajow em w Poznaniu, n a to m ia st n o w o u tw o rz o n a sek cja stan o w i c z te ro ­ letnie studjum p rz y W y d z ia le Nauk P o lity c z n y c h i S p o łe cz n y c h W olnej W sze c h n ic y .

K r o n ik a .

K atow ice. (M apa W o je w ó d z tw a Śląskiego.) N a­

k ład W y ż . U rz. G órn. w K atow icach. P o d z ialk a 1:100.000. F o rm a t 160X94 cm. C ena 10 zł. Z am ó­

w ie n ia przyjm u je się ró w nież telefonicznie. Jako jed y n ą b a rd z o d o k ład n ą i n iezb ęd ną dla w sz y stk ic h in sty tu c y j p a ń stw o w y c h , sa m o rz ąd o w y c h i p r y w a t ­ nych, po leca i w y s y ła za z aliczk a: W y łą c z n y sk ład głó w n y . K sięgarn ia T a d eu sz M ikulski. K atow ice, ul.

M arjack a 2, tel. 15-82. Ze w zg lęd u ną m ały nakład, w sk a z a n em jest w cześn iejsze zam aw ianie.

K atow ice. (Z dzied zin y opieki społecznej.) S ta ­ ty s ty k a działalności m iejskiego u rzęd u opieki spo­

łeczn ej w K atow icach za ro k u b ieg ły w y k azu je, że w a lk a z gruźlicą na tere n ie m iasta p rz y b ra ła w ub.

ro ku w ię k sze ro zm iary , niż w roku 1916. Do u rzędu zgłosiło się w ciągu całego roku 200 osób, z a g ro ż o ­ ny ch gruźlicą. Z ty ch leczono w szpitalu 97, am bu­

lato ry jn ie 20 osób. K oszta leczenia w y n o siły 17.228,92 zł.

Wystawa

„Wnętrze dom u“ i „Technika na usługach gospodarstwa domow.“

odbędzie się

w K a t o w i c a c h

w aa oil 16-jo września do 3-go października 1928 r.

Każde miasto i gm ina dostarczyć powinny pla­

styczne modele domów i budowli, wzory, rysunki i szkice architektoniczne. Ożywiony ruch budo­

wlany i należyte urządzenie vnętrz domostw j e s t n a k a z e m g o s p o d a r c z y m c h w i l i .

W yjaśnień udziela i zgłoszenia przyjmuje:

Śląskie To w a rzystw o Wystaw i P ro ­ pagandy G o s p o d . w Katowicach

ulica Pocztowa 16. Tel. Nr. 13-23 i 21-47.

Istniejące trz y kuchnie w y d a ły ogółem 91.590 litró w m leka ,na ogólną sum ę 43.325 zł. Z kuchni ty ch k o rz y sta ło 3.961 osób.

W m iejskim szpitalu dziecinnym leczono 329 dzieci. P rz e c ię tn y czas p o b y tu d ziecka w szpitalu w y n o sił 52 dni. Szpital dysponuje obecnie 60 łóż­

kam i i okazuje się już za sz cz u p ły dla dzieci, z g ła ­ sz an y c h w celach leczniczych. P ielęg n acją dzieci zajm o w ało się 7 sió str z zakonu słu żebniczek N ajśw . M arji P a n n y i 40 uczennic ze sz k o ły pielęgniarek.

O gólne w y d a tk i z w iązan e z leczeniem w szpitalu w y n o siły 68.676,20 zł., z czego m iasto po k ry ło 27.452,15 zł. P o z a te m p rz y szpitalu urząd zo no szkolę pielęgniarek. Z 40 uczennic d o ty ch c z a s zdało egzam in 21 uczennic.

Na o b sz arz e m ia sta istnieje siedem kuchni lu­

dow ych, a m ianow icie p rz y kościele śś. P io tra i P a w ła. p rz y kościele M arji P a n n y , p rz y zakład zie M arkiefki w B ogucicach, dla b e z ro b o tn y ch p rz y z a ­ kładzie św . Jad w ig i w Załężu, p rz y z ak ład zie św w B ogucicach. Kuchnie w y d a ły ogółem 868.861 E lżbiety, w reszcie p rz y zak ład zie O. O. B o n ifratró w p orcyj, w tem 710.438 b e z p łatn y ch . T y tu łe m su b ­ w encji o trz y m a ły kuchnie ze śro d k ó w m iejskich 49.200 zł. w gotów ce.

S u b w en cy j dla z a k ła d ó w d o b ro czy n n y ch i sie­

ro ciń có w udzielono w ciągu ro k u w k w ocie 10.375 zł. P o z a te m udzielono pom ocy dle 1133 b iednych dzieci, p rz y stę p u ją c y c h ^ o pierw szej kom unji św ., o raz w y d a n o 564 ubrań, 1039 p a r bucików , 429 su ­ kienek. K oszta z tą ak cją z w iązan e w y n o siły 43.176,28 zł., czyli p rzeciętn ie 38,20 zł. dla jednego dziecka.

K atow ice. W m iejsce p. Dr. Alfonsa G órnika, d o ty ch c z a so w e g o p re z y d e n ta m iasta K atow ic, kom.

R ad a M iejska w y b ra ła p rez y d e n te m m iasta p. Dr.

A dam a K ocura, k tó ry u z y s k a w s z y zatw ie rd z e n ie w ładz, w dniu 26 lioca br. n a specjalnem po sied ze­

niu kom. R a d y M iejskiej w p ro w a d z o n y zo stał w urząd. W p ro w a d ze n ia dokonał p. W o jew o d a Dr.

G rażyń ski.

N ow em u p rez y d e n to w i p. Dr. K ocurow i z racji objęcia now ego z a sz c z y tn e g o co p raw d a, ale tru d ­ nego urzędu, red a k c ja pism a naszego na tej drodze sk ła d a ży c ze n ia najpom yślniejszej p ra c y dla d o bra m iasta i kraju.

P . K uhnert, s y n d y k Z w iązku Gmin W oj. Śl„ z dniem 1 sierp n ia ro zp o czął sw ój teg o ro c zn y urlop Z astęp o w ać go będzie p rz e w o d n ic z ąc y Z arządu Zw.

Gmin. p. b u rm istrz Flach, k tó ry in te re se n tó w p rz y j­

m uje w biurze Z w iązku, P o c z to w a 16. telef. 21-47, w ś ro d y i piątki od godz. 10 do V2 l 2.

W a rsz a w a . (K ursy sam o rząd o w a.) D nia 1-go p aźd ziern ik a br. ro zp o c z y n a się w W a rs z a w ie na studjum adm inistracji kom unalnej p rz y w y d ziale po­

lity czn y m W olnej W szechn icy Polsk iej IV. z kolei k urs dla p rac o w n ik ó w se m o rz ąd o w y c h i trw a ć b ę ­ dzie do końca sty c z n ia 1929 r. K urs o d b y w ać się będzie do końca sty c z n ia 1929 r. K urs o d b y w ać się będzie w dw óch ró w n o leg ły ch grup ach (o ile zgłosi się odpow iednia liczba k an d y d a tó w ), a m ianow icie:

na grupie A dla p rac o w n ik ó w m iejskich i p o w ia to ­ w y ch , na grupie B dla p raco w n ik ó w gmin w iejskich.

P. M inister S p ra w W e w n ę trz n y c h , gen. S kład- kow ski, specjalny m okólnikiem , ro ze słan y m do w o ­ jew odów , poleca, a b y Sam orządy w y s y ła ły na kurs p o w y ż sz y i n astęp n e p raco w n ik ó w , zajm ujących sta n o w isk a sam odzielne i w y k a z u ją c y c h spęcjąjne

(7)

uzdolnienia. K andydaci, p rzy jęci na kurs, m ają o- trz y m ać urlo p y płatne.

M ikołów. W e w to rek , dnia 17 lipca rb. odbyło się publiczne posiedzenie R a d y M iejskiej, n a k tó rem załatw io no c a ły sz e re g sp raw .

Na w stę p ie p rzy ję ła R a d a M iejska do w ia d o ­ m ości p ro to k ó ł rew iz y jn y G łów nej k a sy m iejskiej za m iesiąc c z e rw ie c rb. Dalej udzieliła w y ją te k z z a ­ kazu b udow lanego p. B o ro w sk iem u na b u dow ę do ­ m u m ieszkalnego p rz y ulicy P olnej i p. Ję d ra sz k o w i na budow ę dom u m ieszkalnego p rz y ulicy M łyńskiej.

D alej w y ra ż o n o zgodę na z a w a rc ie u m o w y m ię­

d z y M a g istra tem a W o je w ó d ztw e m Śl„ dot. su b ­ w encjo n o w an ia m iejskiego gim nazjum żeńskiego na rok b u d ż e to w y 1928/29 w brzm ieniu przedłożon em i u regu lo w ano p o b o ry dla k iero w n iczk i m iejskiego gim nazjum żeńskiego. P o z a te m uchw alono w y b ru ­ kow ać sz aro g łaz e m zakopiańskim i ustro ń sk im jed­

ną p o ło w ę R ynku. Na p rz e p ro w a d z en ie drogi z P la n t na now e boisko uchw alono k w o tę w w y s o ­ kości 4000 złotych. W dalszy m ciągu o b rad u c h w a ­ liła R a d a M iejska w yk o n an ie b u d o w y w o dociągów . W końcu uchw alono p o b ierać o dsetki od p ła tn i­

ków , z a leg ający ch z daninam i kom unalnem i w w y ­ sokości 50°/o sta w e k p a ń stw o w y c h .

W arszaw a. (K alendarz S a m o rz ą d o w y na rok 1928.) D uża k sią ż k a o 352 stro n ach , k siążk a-p o d rę- cznik dla p rac o w n ik ó w sta ły c h i n iestały ch , p łatn y c h i b e z p ła tn y c h d z ia łac z ó w sam o rządu . W e d łu g zgod­

nej ODinji ty ch praco w n ik ó w , sp o ty k a m y n astępu jące ź ró d ła inform acyjne, w ed łu g ich w ażn o ści i z n a cz e ­ nia p rak ty c zn e g o . 1. W y k a z u s ta w o d a w s tw a w z a ­ k resie u stroju i działaln o ści S a m o rząd u w R zplitej

P la n z ab u d o w an ia przed łużo nej ulicy H allera po o by d w ó ch stro n ach , u sta n o w io n y p rzez tu tejszą R ad ę gm inna w porozum ieniu z tu te jsz y m U rzędem O k r ę g o w y ! ^ jest w y ło ż o n y od 23-go lipca do 8-go sierp n ia 1928 r. do publicznego w g lądu w tu tejszy m U rzędzie gm innym w godzinach u rzęd o w y ch .

Z a rz u ty p rze c iw k o planow i n ależy w nosić do tu tejszeg o Z arząd u gm innego w w y ż e j w y z n a c z o ­ nym czaso k resie.

Mała Dąbrówka, dnia 20 lipca 1928.

Za rzą d Gm iny.

N aczelnik gm iny.

(— ) K o s m a.

Polskiej, u ło żo n y p rze z se k re t. B iu ra Z jazd ó w R.

G rochow skiego, z a w ie ra zu pełne z e sta w ien ie w ed .ug d ziałó w (p rzep isy ogólne, sk a rb o w o ść . drogi, ro ln ic­

tw o, p rac a , budow le, o św ia ta , p ra c o w n ic y sa m o rz ą ­ du i t. d.) w sz y stk ic h obecnie o b o w iązu jący ch d e k re ­ tów . u sta w , ro zp o rząd zeń , z k ró ciu tk iem podaniem treści, p rze jrz y śc ie ułożone, p o zw alające na szy b k ie odnalezienie p o szu kiw aneg o p ra w a . 2. P o ra d n ik S a m o rz ą d o w y obejm uje 113 w y ja śn ie ń w form ie p y ­ tań i odpow iedzi na zagadnienia, n a strę c z a ją c e się w codziennem u rzęd o w an iu p rac o w n ik ó w adm in istr.

p o w iatow ej i gm innej, p rz y udzielaniu ra d i w s k a z ó ­ w e k o b y w a te lo m w ro zm a ity c h sp ra w a c h i sto su n ­ kach w zw iązk u z p ra w e m oby w atelsk iem , z p ła c e ­ niem p o d a tk ó w i t. d. (T y tu ły n ie k tó ry c h ro zd z ia ­ łó w : a k ta sta n u cyw iln ego. B udżet. D ok u m en tów w y d o b y c ie z Rosji. — D ozór szk o lny. — K asy ch o­

ry ch . K o szty leczenia. — O b y w a te lstw o polskie. — P o d a tk i. — R a d a m iejska i m a g is tra t i w iele innych.

A utoram i są pp .: P o d w iń sk i i H ujda z Min. S p ra w W ew n. 3. T e rm in arz b u d ż e to w y i p o d a tk o w y . 4.

A rty k u ły z a w ie ra ją rz u t ok a n a g łó w n e d ziedziny działalności sam orządu , p odając dane s ta ty s ty c z n e , w sk a z ó w k i p ro g ra m o w e i p ra k ty c z n e drogi realizacji w sp ra w a c h z d ro w ia publicznego, opieki społecznej, b u d o w y dró g gm innych, spółek d ro g o w y ch . 5. O b­

s z e rn y dział s ta ty s ty k i ogó lno -państw o w ej. 6. Z w y ­ kłe inform acje k a le n d a rz o w e, jak ta ry fy pocztow e, stem plow e i t. d.

J e s t to 3-ci roczn ik K alen d arza S am o rząd o w eg o , w y d aw an eg o pod pew n ym i w zględam i iako c ią g ło ś ć ; d latego na p o czątk u za łą c zo n a jest tre ś ć d w ó ch ro c z ­ ników poprzednich. R oczniki te m o żn a n a b y w a ć w ad m in istracji po cenie 1 zł i 2 zł. — C e n a ro czn ik a

1928 r. — 5 zł.

P la n zab u d o w a n ia p rzed łu żo n ej ulicy K ato w ic­

kiej po lew ej stro n ie od c m e n ta rz a do dom u m iesz­

kalnego Spółki H ohenlohego, u sta n o w io n y p rze z tu ­ tejsz ą R ad ę gm inną w porozum ieniu z tu te jsz y m U rzędem O k rę g o w y m je s t w y ło ż o n y od 6 do 21 sierp n ia 1928 r. do publicznego w g ląd u w tu te jsz y m U rzędzie gm innym w godzinach u rzę d o w y ch .

Z a rz u ty p rze c iw k o planow i n a le ż y w n o sić do tu tejszego Z a rzą d u gm innego w w y ż e j o znaczo nym czaso k resie.

Mała Dąbrówka, dnia 31 lipca 1928 r.

Naczelnik G m in y.

w z. (— ) S tru żek .

(8)

W ydział P o w ia to w y w Tarnow skich Górach o g łasz a niniejszem

Konkurs

na posadę technika

d la P o w ia to w e g o U rzęd u B udow lanego.

W y m a g a n e jest :

1) O by w atelstw o Dolskie, 2) n iep rz ek ro c z o n y 40 ro k ży cia. 3) w y k sz ta łc e n ie śred n ie (tj. szk oła p rz e ­ m y sło w a ) w y k sz ta łc e n ie fachow e w b u dow nictw ie, w bud ow ie i k o n se rw ac ji szos i znajom ość u s ta w o ­ d a w s tw a tej dziedziny.

P o ż ą d a n a jest ró w n ież znajom ość w e le k try fik a ­ cji i w w o do ciągach.

P rz y ję c ie od z a ra z n a razie n a p ó łro c z n ą próbę, poczem m oże n a stą p ić stab ilizacja. O dszkodow anie n a cz as p ró b y podług u m ow y , po stabilizacji podług g ru p y IX.

W raz ie rów nych- kw alifikacji G ó rn o ślązacy m ają p ierw sz e ń stw o .

W nio sk i w ra z z ż y cio ry sem , św ia d ec tw a m i słu żb ow em i (w łączn ie szkolnych), św ia d ec tw e m zd ro w ia, o b y w a te lstw e m i m oralności n a le ż y p rz e d ­ ło ży ć do W y d z ia łu P o w ia to w e g o w T a rn o w sk ic h G ó rach do dnia 4 sierpn ia 1928 r.

O fe rty n ieuw zględnione p o z o sta n ą b ez odpo­

w iedzi.

Tarn. Góry, dnia 27 lipca 1928.

P rz e w o d n ic z ą c y W y d z ia łu P o w ia to w e g o : B o c h e ń s k i .

Urząd gminny w Chropaczowie

rozpisuje niniejszem

konkurs

na 2 p o s a d y nauczycielskie

p rz y tu tejszej d o k sz ta łca jąc e j szkole pow szechnej.

Od k a n d y d a tó w na te sta n o w isk a w y m a g a się p ełn y ch k w alifik acy j dla szk ół po w szech n y ch . P o - żą d an e m jest, ż e b y posiadali oni uko ń czo n y albo w y ż s z y k u rs nauczy cielski, albo k u rs kalkulacyjno- b u c h a lte ry jn y dla nauczycieli d o k sz ta łca jąc y c h szk ó ł zaw o dow ych- albo k u rs ry su n k o w y dla nauczycieli ty c h szkół.

K andydaci w inni objąć 36 w zgl. 45 godzin nauki tygodniow o.

Z głoszenia przy jm uje się do dnia 6-go sierp n ia 1928 r.

Naczelnik gminy

w z. W . R o zm ary n o w sk i.

(9)

m

1

...

Katowicki Oddział Tow. Mai. U H M

„SNOP"

w W a r s z a w i e

przyjmuje do ubezpieczenia od ognia budowle i ruchomości miejskie, wiejskie i przemysłowe Również ze względu na nadchodzący sezon ubezpieczeń ziemiopłodów od gradobicia, przyj­

muje się już obecnie zgłoszenia. Wszelkich informacji tak ustnych, jak i pisemnych udziela

niezwłocznie

Biuro Towarzystwa „Snop“

Katowice, ul. Sokolska 9. Tel. 21-76

Poszukuje się zdolnych ajentów.

l n j iii n in iiiiiiiin iii in iiii in i in in iiii n i iiiiiiiin i [iTTTl

;3G€:

JAN BADURA

W łaściciel Cegielni

Katowice i B rzezinka

Telefon Katowice 1745

Cegłe

poleca

w każdej ilości najlepszego gatunku po ce­

nach konkurencyjnych z dostawą na budo­

wę własnemi furmankami i samochodami.

i „ T p y łc n 1

Amerykańskie maszyny do pisania ra =

$ p . X c . p .

= P r z e d s i ę b io r s tw o w s z e lk ic h p r a c inży< = n ie r s k ic h , n a d - p o d z ie m n y c h i ż e l b e t o n . =

= S p ecja ln o ść b u d o w y !

ROYAL

maszyny do liczenia, powielania etc. przy- bory biurowe, papier. Prosimy zażądać oferty

E.BrasZCZOk i S k a . I 1 K a to w ic e

Katowice, ul. Kościuszki 16 Tel. 1949

Drogi, szosy, mosty, tory kole­

jowe, kanalizacje, instalacje, centralne ogrzewania,, filtracje, ulepsz, patentu, wiercenia za wodą i minerałami i p r a c e w szelkiego rodzaju.

I ul. Wawelska nr. 1 Telefon 660

J

^ m i i i i i i i ł i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i m m m m i M m M i ł i i i i m i i i i i m ^

| P rze d s ię b io rs tw o |

| b u d o w la n e |

I R o b e rt Pietruszka 1

Rok założenia 1904 Telefon nr. 1109

in ż y n ie r b u d o w n ic z y

w Siemianowicach

| w ykonuje wszelkie prace w c h o -1 I dzące w zakres budow nictw a. 1

\ i i i i i i i i i i i i i i i i i i m i i i i i i i i i i i i i i i i i i i M m i m i i i i i i i i i i i i i m m m i ^

ii

E. Lamia/Katowice

Telefon 1433 Sobieskiego 13

Fabryka Zdrowotno-technicznych urządzeń i aparatów

Oddział I.

Centralne ogrzewania - Instalacje na- i odwadniające - Urządzenia s a n i t a r n e desinfekcyjne,

| | | | Oddział II.

Filtry zapobiegające tworzeniu się k a m i e n i a kotłowego „ N y g r a m i t ”

m

UteiplPranfy.

u

w WARSZAWIE, Plac Małachowskiego 4. Zaloż. w r. 1892.

Zawiera u b e z p i e c z e n i a od ognia, kradzieży z włamaniem i transportów oraz na życie i od nieszczęśliw. wypadków.

Towarzystwo U b e z p i e c z e ń

„ P r z e z o r n o ś ć 11 S. A. jest obecnie zrzeszone z najpo­

tężniejszą wszechświatową in­

stytucją ubezpieczeń. „The Prudential Assurance Com­

pany Ltd.11 w Londynie, za­

łożoną w roku 1848. Kapitał r e z e r w o w y 200.000.000,—

funtów szterlingów.

Oddział w Katowicach,

u l. Marsz. Piłsudskiego 25/27. Tel. 602.

Dyrektor O d d z i a ł u : W. M ł o d z i a n o w s k i .

Cytaty

Powiązane dokumenty

■ Telefon 1999 niołomów, Kostki brukowe wszelkich wy­.. miarów, krawężniki, szaber, dziki bruk, łom,

opłat, gdyby się okazało, iż opłaty są nie w spółm iernie w ysokie w stosunku do kosztów utrzym ania tejże gałęzi Zarządu Komunalnego, za której

W naszej gospodarce komunalnej stąd dużo czasu drogiego traci się na poszukiw anie źródeł dochodu, na załatw ienie formalności czy spraw , z gospodarką

Ze spraw ozdania D yrek tora Biura okazało się, że liczba udziałów, zgłoszonych przez m iasta na skutek uchw ały Zarządu Związku M iast w tej spra­. wie, jest

cia zobowiązań znowelizować w ten sposób, że do umów dołącza się tylko uwierzytelniony odpis uchwał organu stanowiącego1, zatwierdzonych przez w łaści­.. wą

datek, k tó ry był gminnym podatkiem przem ysłowym. Obok tego podatku figurow ały dodatki do podatku gruntowego i podatek budynkow y. Obecny system opodatkow ania

‘działają naturalnie również .legalnie, przy czym jest -bardzo ważnym, że gminy takie nie będą musiały starać się- o uprawnienie,, gdyż art.. miasta Żor,

S zereg spraw uchwalono zlecić do wykonania zarządowi Związku Gmin W oj. Burmistrzów ków Gmin W oj. m odbyło się roczne walne ze­. branie Stow. Śląskiego,