O R Ę D O W N I K S A M O R Z Ą D U
ORGAN ZWIĄZKU GMIN WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
...
| P renum erata w ynosi 2 zł k w artalnie | W y d a w c a £ R edakcja i A dm inistracja: I
= Opłata pocztow a opłacona ryczałtem | _ . . „ . . . . . z . = „ . i
T elefon: Katowice' 3141-47 1 / . w i ą z e K b m i n W oj. s l . | K atow ice, ulica P ocztow a 2 , 11.
... i n 111 n 111 n 111111111111111111! n 11111111111 m 1111111111 iii 111 u i n i u 111111 ir: n i l i l l i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i l l i i i i i i i i i i i i l i i i l l l i l l i l i i i i i l i r
Nr 10 Katowice, paźd ziern ik 1936 r. RoK XII
TREŚĆ: .Różnice w sy s te m ie ubezpieczeń socjslnyclhi i ochro ny pracy, obow iązującym m , Śląslku, i w resziciei Bollslkd. —
Z e Związku 'Gmin W ojewództwa. Śląskiego. 'Plamy orfłdtóemato w e ■związków sam orzędow ydb. — Przegląd' orzeczniatw a. — P rzegląd ustaw,, rozporządzeń .ii t. p. —
Różnice w systemie ubezpieczeń socjalnych i ochrony pracy, obowiązującym na Śląsku i w reszcie PolsKi
I. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE.
N a obszarze W ojew ództw a Śląskiego ustaw odaw stwo ubezpieczeniow e jest ujednolicone w cieszyńskiej części w całości, zaś w górnośląskiej części w działach:
ubezpieczenia od w ypadków i chorób zaw odow ych, o raz ubezpieczenia pracow ników um ysłow ych.
D latego o ile chodzi o różnice w ustaw odaw stw ie ubezpieczeniow ym , to zachodzą one jedynie na górnoślą
skiej części W ojew ództw a w następujących działach ubezpieczenia:
ubezpieczenie na w ypadek choroby,
ubezpieczenie inwalidzkie i pozostałych rodzin, w k tó ry c h to działach obow iązują na górnośląskie) części W ojew ództw a Śląskiego przepisy O rdynacji U bezpiecze
niowej z dnia 19 lipca 1911 r. do tej p o ry w ielokrotnie now elizow ane, zaś w pozostałej części P aństw a, przepisy ustaw y z dnia 28 m arca 1933 r. o ubezpieczeniu społecz
nym (Dz. U. R. P. N r 51, poz. 396) w raz z dalszymi zm ianam i, wreszcie
ubezpieczenie górnicze, pensyjne i chorobow e u re gulowane pruską ustaw ą o bractw ach górniczych w brzm ieniu rozporządzenia M inistra Przem ysłu i H a n d lu z dnia 17 czerwca 1912 r., obow iązującą ty lk o na g ó rn o śląskiej części W ojew ództw a Śląskiego.
W tej form ie ubezpieczenia górniczego, jak na gór
nośląskiej części W ojew ództw a Śląskiego, nie zna ustar w odaw stw o ubezpieczeniow e ogólnopaństw ow e. Prze
widuje natom iast w ram ach ogólnego ubezpieczenia eme
rytalnego, w edług ustaw y o ubezpieczeniu społecznym , specjalnie korzystniejsze w aru n k i dla kategorii p raco w ników górniczo-hutniczych, p on ad to w Zagłębiu D ą
brow skim istnieje B ratnia Kasa, k tó rej działalność ogranicza się do- udzielania jedno razo w y ch odpraw .
Ubezpieczenie na wypadek choroby.
Z arów no ord. ubezp. jak i ustaw a o ubezpieczeniu społecznym przew idują ubezpieczenie obow iązkow e i do
puszczają ubezpieczenie do brow olne oraz konty nu ację ubezpieczenia.
O r g a n i z a c j a :
U bezpieczenie chorobow e n a górnośląskiej części W ojew ództw a Śląskiego p rzeprow adzają:
Kasy Ogólno-M iejscowe — jako ty p zasadniczy (11), Kasy W iejskie (2),
Kasy Przem ysłow e (24), mające ch a rak ter kas spe
cjalnych, n ad to
B rackie Kasy C h o ry ch (2), istniejące na podstaw ie ustaw y o bractw ach górniczych.
Kasy Ogólno-M iejscowe obejm ują zasadniczo wszyst
kie kategorie p racow nikó w za w yjątkiem ubezpieczo
n y ch w kasach specjalnych.
U staw a o ubezpieczeniu społecznym pow ierza p rz e
prow adzenie ubezpieczenia U bezpieczalniom Społecz
nym .
W szystkie te instytucje posiadają statu ty zatw ier
dzane przez władze nadzorcze. Posiadają one sam orząd,
Z m i a n a l o K a l u Z wi ą z Ku Gmi n Województwa SląsKiego.
Niniejszym kom unikujem y, iż z dniem 7 w rześnia br. biuro Związku Gmin W oj. Śl. zostało przeniesione do lokalu przy ul. Pocztowej 2, pokój 30, tel. 341-47
przez dopuszczenie w skład organów ty ch instytucyj przedstaw icieli pracow ników i pracodaw ców . Zakres działania ty ch organów jest dosyć szeroki.
Z arów no w ubezpieczałniach społecznych, jak i w kasach chory ch istnieją specjalne fundusze rezerw ow e, mające służyć celom ubezpieczenia chorobow ego. U sta
wa o ubezpieczeniu społecznym pow ołała ponad to spe
cjalny „Fundusz U bezpieczenia na w ypadek choroby i m acierzyństw a'1 będący osobą praw a publicznego, a k tó ry pow staje n a skutek w zajem nej reasekuracji ubez- pieczalń.
O r z q c z n i c t w o:
O rzecznictw o na górnośląskiej części W ojew ództw a Śląskiego spraw ują w pierw szej instancji U rzędy U bez
pieczeń, w drugiej W yższy Urząd Ubezpieczeń. W nie
k tó ry c h w y padkach przysługuje praw o rewizji do W oje
wódzkiego Urzędu Ubezpieczeń.
O rzeczn ictw o według ustaw y o ubezpieczeniach spo
łecznych spraw ują w spraw ach o obow iązek ubezpiecze
nia w pierw szej instancji U rzęd y W ojew ódzkie, w d ru giej M inisterstw o O pieki Społecznej, zaś w sprawach o świadczenia ubezpieczeniow e specjalne komisje świad- czenicwe.
N a d z ó r :
W edług przepisów O rd. U bezp. właściwymi wła
dzam i nadzorczym i n a d Kasami C h o ry ch są U rzęd y U bezpieczeń, zaś w drodze orzecznictw a spraw ują n a d zó r rów nież W yższy i W ojew ódzki U rząd Ubezpieczeń.
W edług ustaw y o ubezpieczeniu społecznym funkcje w ładzy nadzorczej spraw uje M inisterstw o O pieki Spo
łecznej. Zakres n ad z o ru państw ow ego z ustaw y o ubez
pieczeniach społecznych jest szerszy o d zakresu przew i
dzianego1 w O rdynacji.
O b o w i ą z e k :
Z aró w n o według O rdynacji, jak i ustaw y o ubez
pieczeniu społecznym obow iązkow i ubezpieczenia p o d legają pracow nicy fizyczni i um ysłow i za w yjątkiem nie
k tó ry c h k ategoryj, w yszczególnionych w ustawach.
O bow iązkow i ubezpieczenia podlegają rów nież chałup
nicy. O ba ustaw odaw stw a zw alniają od obow iązku ubez
pieczenia osoby, k tó ry c h zarobek przew yższa pew ne ustalone m aksim um .
N ależy zaznaczyć, że według ustaw y o ubezpiecze
niu społecznym, przym us ubezpieczenia pracow ników ro ln y ch w U bezpieczałniach jest zawieszony, natom iast do świadczeń z ubezpieczenia chorobow ego na rzecz praco w n ikó w ro ln y ch zobow iązani są pracodaw cy.
S k ł a d k i :
W p rak ty ce wysokość składek w Kasach C h o ry ch na górnośląskiej części W oj. SI. w ynosi od 4— 5% za ro b kó w ubezpieczonych, jednakow oż O rdynacja dopuszcza sk.adki znacznie wyższe, naw et pow yżej 10% zarobków .
W razie składki wyższej ponad 5% nie m oże kasa udzie
lać świadczeń statutow ych.
U staw a o ubezpieczeniu społecznym przew iduje składkę zróżniczko w an ą według kategorii pracow ników , m ianowicie składka dla praco w n ik ów um ysłow ych w y
nosi 4,6'% zarobku, zaś dla pozostałych ubezpieczonych 5% zarobku.
Zarów no według ustaw y o ubezpieczeniu społecz
nym iak i O rdynacji na pracodaw cę p rzy p ad a do za
płaty ]/3 część składki, zaś na ubezpieczonego % .
Sposób pobierania składek jest jednakow y i opiera się n a systemie k on to w y m .
Ś w i a d c z e n i a :
Zakres świadczeń, udzielanych przez Kasy C h orych i Ubezpieczalnie Społeczne, obejm uje opiekę lekarską w czasie choroby i połogu oraz świadczenia gotów kow e.
O ba ustaw odaw stw a znają zakres świadczeń statu tow ych, to jest tak ich , k tó re instytucje ubezpieczeniow e m ogą przyznać statutem , oraz ustaw ow ych, t. j. takich, k tó re instytucje m uszą świadczyć obow iązkow o.
O ile chodzi o zakres świadczeń w prak tyce, to jest m niej więcej jednaki. W iększe różnice w ystępują przy świadczeniach dla członków rodzin, gdyż według O rd y nacji świadczenia dla członków rodzin m ają ch arak ter świadczeń statu to w y ch, zaś według ustaw y o ubezpiecze
niu społecznym należą do świadczeń ustaw ow ych. Dalej według O rdynacji ubezpieczony m a praw o do świadczeń z dniem ubezpieczenia, zaś według ustaw y o ubezpiecze
niu społecznym , jeżeli chodzi o świadczenia gotów kow e, dopiero po upływ ie pew nego okresu wyczekiwania.
P onad to ustaw a o ubezpieczeniu społecznym n a kłada na ubezpieczonych drob ne opłaty p rz y k o rzy sta
niu ze świadczeń, zaś O rdynacja dopiero śląską nowelą z 1934 r. w prow adziła m ożność pobierania przez Kasy C h o ry ch op łat 20 gr za wystawienie k arty porady.
D o p ł a t y :
N a górnośląskiej części W ojew ództw a Skarb Śląski zw raca Kasom C h o ry ch połowę kosztów , zw iązanych z opieką połogow ą dla członków rodzin ubezpieczonych.
Ubezpieczenie inwalidzkie i pozostałych po nich rodzin.
O r g a n i z a c j a :
U bezpieczenie inw alidzkie na górnośląskiej części W ojew ództw a Śląskiego przep ro w ad za Zakład U bezpie
czenia na w ypadek inw alidztw a w C horzow ie. Jest on zorganizow any jako osoba praw n a O1 pew nym zakresie sam orządu p rzez dopuszczenie przedstaw icieli praco
daw ców i ubezpieczonych. System ubezpieczeniow y jest o p arty na zasadzie kapitałow ego pokrycia rent, oraz na zasadzie znaczkow ej.
W edług ustaw y o ubezpieczeniu społecznym ubez
pieczenie em erytalne ro b o tn ik ó w (na górnośląskiej czę
ści W ojew ództw a Śląskiego' zwane ubezpieczeniem inwa
lidzkim ) p rzeprow adza Zakład U bezpieczeń Społecznych
w W arszaw ie oraz U bezpieczalnie Społeczne. W Z akła
dzie U bezp. Spoi. istnieje specjalny Fundusz U bezpiecze
nia E m erytalnego R obotn ik ó w , będący osobą praw a publicznego.
Ubezpieczenie em erytalne ro b o tn ik ó w oparte jest na zasadzie kapitałow ego p o k ry c ia przyszłych świadczeń, przew idzianych dla osób w danej chwili ubezpieczonych, oraz na systemie kon to w y m , t. zn. że prow adzi się ewi
dencję pracodaw ców i ubezpieczonych.
Obowiązek ubezpieczenia:
O ba ustaw odaw stw a obejm ują obow iązkiem ubez
pieczenia pracow ników fizycznych, za tru d n io n y ch za w ynagrodzeniem , a ustaw ą o ubezpieczeniu społecznym rów nież zatru d n io n y ch bezpłatnie.
S k.!: a d k i:
O rdynacja przyjm uje za podstaw ę w ym iaru skła
dek i przyznaw ania świadczeń klasy zarobkow e w licz
bie 8. Klasa 1 najniższa obejm uje zarobki do 660 zł ro cz
nie i odpow iada jej składka tygodniow a w wysokości 40 gr, najw yższa klasa 8 obejm uje zarobki p onad 2.700 zł rocznie i odpow iada jej składka tygodniow a w wysokości 3.90 zl. Składki obciążają w połowie pracodaw ców i prar ccbiorców . O ile chodzi o rzeczyw iste obciążenie tem i składkam i zarobków , to według danych Zw iązku P ra
codaw ców Przem ysłu G órniczo-H utniczego za ro k 1935 obciążenie to wynosi 6.34% 'w ypłaconych zarobków .
W edług ustaw y o ubezpieczeniu społecznym składka jest zróżniczkow ana na dwie kategorie:
1) dla ro botników , za tru d n io n y ch w górnictw ie i h u t
nictw ie, w ynosi 5.8% zarobków , p rzy czym ubez
pieczony płaci 3.6% , zaś pracodaw ca 2.2% , : 2) dla pozostałych ubezpieczonych składka w y n o
si 5.2% , p rzy czym na ubezpieczonego p rz y p a
da 3.3% , na pracodaw cę 1.9%.
O becnie na okres przejściow y obniżono składki dla kategorii pierw szej do 4.8% zarobków , p rzy czym na ubezpieczonego w ypada 2.9% , zaś na pracodaw cę 1.9%, zaś dla kategorii drugiej do 4 .2 % ,'p rzy czym na ubezpie
czonego w ypada 2.6% , zaś na pracodaw cę 1.6%.
Ponad to ustaw a o ubezpieczeniu społecznym p rz e
widuje od czw artego ro k u działalności Zakładu U bezpie
czeń Społecznych specjalne dopłaty na pokrycie zaległych i nieściągniętych składek. T rzeba bow iem pam iętać, że ubezpieczenie em erytalne ro b o tn ik ó w w prow adziła do
piero ustaw a o ubezpieczeniu społecznym od 1 stycznia 1934 r.
W obecnej chwili składki n a górnośląskiej części W ojew ództw a Śląskiego są wyższe.
Ś w ia d c z e n ia :
Do zakresu świadczeń ubezpieczenia inwalidz
kiego, według obu irstawodawstw. należą św iad
czeni:® rentowe (renta inwalidzka i starcza),, dalsi świadczenia o charakterze doraźnym (np. zapomo
ga pośmietrna), wreszcie świadczenia lecznicze.
Przy porównanin świadczeń należy zazna
czyć, że Zakład Ubezp. Spoi. inarazlie nie płaci ża
dnych rent, nikt, bowiem nie wypełnił jeszcze okre su wyczekiwania, wynoszącego1 200 tygodni skład
kowych,
O ile chodzi o rodzaje świadczeń, udzielanych przez Zakład Ubezpieczeń w, Chorzowie i Zakład Ubezp, Sipoh, oraz o warunki, od których spełnie
nia zależy prawo do świadczeń, to są ogółem po
dobne, lecz należy zaznaczyć, że ustawa o ubezp.
spoi. posiada ponadto specjalne warunki, korzyst
niejsze dla kategorii pracowlników, zatrudnionych w górnictwie i hutnictwie. .Warunki te polegają przeważnie na skróceniu okresu wyczekiwani a.
W ybitne różnice zachodzą przy1 nstalanju w y sokości świadczeń rentowych, zarówno co do spo
sobu ustalania świadczeń jak: i ich wysokości.
Zestawiając wysokość świadczeń rentowych, udzielanych przez. Zakład Inwalidzki z temi', które Zakład Ubezp. 8;>oł. będzie udzielał w przyszłości uwydatnia się takie różnice: przy rentach o małej ilości składek renty udzielane na podstawie przepi
sów. Ordynacji są wyższe, aniżeli według ustaw y o iuibezp. społ. — renty o średniej ilości składek są mniej więcej równe —• natomiast, według przepisów Ordynacji przy dużej ilości składek, będą znacznie niższe aniżeli przewidziane ustawą o ubezp. spoi.
D o p ł a t y :
Dopłaty Skarbu Państw a wynoszą na górn części Woj. $1. p!rzy rencie inwalidzkiej i wdowiej
100.— zł rocznie, zaś Przy sierocych 50.— zł, na tomiasl według ustaw y o ubezp. spoi. wynoszą p rzy rencie inwalidzkiej ii wdowiej 24.— zł, zaś przy sierocej! 12.— zł rocznie.
S k r ó t y :
Zarówno Ordynacja jak i ustawa o ubezp. społ.
przewidują skróty rent w razie zbiegu ze św iad
czenie1,mi z innego ubezpiecznia — ponadto O rd y nacja w razie zbiegu z dochodami z pracy.
O r z e c z n i c t w o :
Według przepisów Ordynacji orzecznictwo za
równo co do obowiązku ubezpieczenia jak i; świad
czeń sprawuje W yższy i1 Wojewódzki Urząd Ubez
pieczeń.
Ustawa -o ubezp. społ. przewiduje cepraw d . specjalne sądownJietwo ubezpieczeniowe, jednak do czasu powołania takich specjalnych organów orze
kających, agendy te spełniają w zakresie orzecz ■ nictwa co do obowiązku ubezpieczenia; U rzędr Wojewódzkie i Ministerstwo Opieki Społecznej, b ę dące 11 instancją, zaś o świadczenia Sądy1 Rozjem
cze,
N a d z ó r :
Nadzór - nad Zakładem Ubezpieczenia na w y
padek inwalidztwa w Chorzowie sprawuje Woje wódzki Urząd! Ubezpieczeń, zaś nad Zakładem Ubezpieczeń Społecznych Ministerstwo' Opieki Spo^
łecznei
Instytucie specjalne:
W końcu należy zaznaczyć, że obok Zakładu na wypadek: inwalidztwa w Chorzowie, na, podsta
wie przepisów Ordynacji, spełnia funkcje ubezpie
czeniowe Kasa Emerytalna dla robotników kolei państw ow ych Ib. dzielnicy pruskiej. Ma ona cha
rakter instytucji zastępczej „Sonderaiistalt“.
U bezpieczenie górnicze (brackie).
Na 'górnośląskie1! części Woj- Śl. ubezpieczenie górnicze przeprow adzają dwie instytucje: Spółka Bracka w Tam. Górach i Pszczyńskie B ractw o Górnicze. Oibie instytucje działają na podstawie statutu i oprócz Ubezpieczenia pemsyjnego p ro w a
dzą 'Ubezpieczenia na wypadek choroby. Ponieważ świadczenia chorobowe nie mo;gą być niższe od udzielanych przez Kasy Ogólno - Miejscowe, dla- lego nie: będziemy się tym działem zajmować.
Nadto ponieważ między Spółka Bracką a Pszczyńskim Bractw em Górniiczem nie zachodzą znaczimejsze różnice, jak również z uwagi, źc Pszczyńskie Bractwo' Górnicze Jest stosunkowo małą instytucją w; porównaniu ze Spółką Bracką, będziemy mówić tylko o tej ostatniej;.,
Ubezpieczenie pensyjne brackie jest ubezpie
czeniem dodatkowym na wypadek niezdolności za
wodowej, niezależnie od- oho wiązkowego1 ubezpie
czenia inwalidzkiego na podstawie przepisów Or
dynacji.
O b o w i ą z e k :
Obowiązkiem ubezpieczenia są objęci wszyscy robotnicy obojga płci, zatrudnieni w zakładach brackich.
S k ł a d k i :
Składki opłacają w połowie pracodawca i ubez
pieczony według 6 grup zarobkowych, z, których najniższa obejmuje zarobek miesięczny do 75— z!
ze składką 3,60 zł, zaś najwyższy zarobek miesię
czny: ponad 225.— zł ze składką 15;.— zł miesię
cznie.
O ille chodzi o rzeczywiste obciążenie zarób - ków składkami, to według danych Spółki Brackiej wynosiła 13,04% zarobków w roku 1934, zaś obec
nie według danych Zw iązku Pracodaw ców P rze - mysiui Górni.-Hutn. ma wynosić około 16%.
Ś w i a d c z e n i a :
Świadczenia., udzielane przez Spółkę Bracką są podobne do świadczeń, udzielanych przez Za
kład Ubezpieczenia na wypadek inwalidztwa w Chorzowie. Świadczenia te są wcale wysokie.
Przeciętna pensja w foku 1934 wynosiła dla iinwalidiy 43,03 zł1, dla wdowy 19,78 zł, dla sieroty zupełneji 14,50 zł, niezupełnej 11,— zł, przy czym wysokość rent sierocych jest stała.
O r g a n i z a c j a :
Spółika Bracka prowadzi, swą działalność nu, podstawie statutu, przy czym do Władz Spółki są dopuszczeni przedstawiciele ubezpieczonych i pra
codawców.
Nadzór sprawuje Ministerstwo Opieki Spo
łecznej.
O r z e c z n i c t w o :
Orzecznictwo! sprawują .specjalne organa.. Od decyzji Zarządu przysługuje prawo odwołania do Komisji; świadczeniowej. Dalej istnieje Bracki. Sąa Rozjemczy w Katowicach, jako instancją, ostatecz
na W yższy Bracki Sąd Rozjemczy w Warszawie.
Ubezpieczenie brackie w Zagłębiu Dąbrowskim.
Poza .górni. częścią Woje w. Śh nie zna uistawo' daw stw o ubezp. ubezpieczenia górniczego w for
mie pensyjhego.
Natomiast ustawa o ubezpieczeniu społecznym, uwzględniając niekorzystne warunki pracy górni
czo - hutniczej, przewiduje pew ne korzystniejsze form y ubezpieczenia tej kategorii pracowników w ramach ogólnego obowiązku ubezpieczenia. P ra cownicy górniczo - hutniczy płacą składkę wyższą o 0,6% aniżeli kategorie pracowników, jednak w a
runki uzyskania przez nich świadczeń są znacznie lżejsze.
Ostatnio w Zagłębiu Dąbrowskim Minister"
stwo Opieki: Społecznej rozporządzeniem z dnia 27 sierpnia 1935 n. o ubezpieczeniu brackim w po wiecie będzińskim, dokonało reorganizacji dawniej
szych stosunków. Zostały połączone wszystkie d a wniejsze kasy górnicze w Kasę Bratnią Zagłębia Dąbrowskiego', oraz uregulowano jednolicie sposób składkowania i świadczeń.
O b o w i ą z e k :
Obowiązkowi ubezpieczenia podlegają praco
wnicy, zatrudnieni w zakładach pracy, szczegół'.
WO' w rozporządzeniu wymienionych1, niezależnie
■od obowiązku ubezpieczenia emerytalnego robot
ników według przepisów ustaw y o ubezpieczeni u społecznym.
S k ł a d k i :
Składki są stałe i wynoszą dla mężczyzn 3,30 zł. miesięcznie, dla kobiet 1,60 zł miesięcznie, i spo
czywają wyłącznie na pracownikach. Ponadto po
siadacze zakładów pracy mają wpłacić pewne kwoty do bratniej kasy.
Ś w i a d c z e n i a :
Świadczenia są udzielane w formie jednorazo
wych odpraw, których wysokość wynosi, od 100 do 950 z), zależnie od czasu przebytego' ubezpie
czenia. Nadzór sprawuje Ministerstwo Opieki Spo
łecznej.
II. O CHRONA PRAC Y.
Na G. Śląsku obowiązują następujące ustawy względnie rozporządzenia, dotyczące ochrony p ra
cy, a mianowicie:
1. Rozporządzenie Ministra Pracy i Opiek Społ. z dnia 15 lipca 1924 r. (Dz. U. R. P. nr. 65/643) o przyjmowaniu i wydalaniu robotników w okresie demobilizacji gospodarczej. Rozporządzenie to zno
welizowało ustaw ę niemiecką z dnia 12 lutego 1920
Ze Związku Gmin W
Plany oddłużeniowe związków samorządowych U rz ąd W ojew ódzki Śląski w ydał do sam orządów okólnik z dnia 8 października br. n r Sm. 15/15/2, w k tó ry m wskazał na konieczność przyśpieszenia przedłoże
nia Komisji Oszczędno,ściowo-Odłużeniowej dla Sa
m orządu T erytorialnego w W ojew ództw ie Śląskim w niosków o wszczęcie postępow ania oddłużeniow ego, a to dlatego:, że C entralna Komisja O szczędnościowo- O ddłużeniow a zakończy swe prace praw dopod obn ie już z końcem ro k u 1936. Z uwagi na ten m om en t za
chow anie te rm in u 20 października 1936 r., zakreślonego pow ołanym okólnikiem U rzęd u W ojew ódzkiego dla złożeniai Komisji w niosków o oddłużenie jest w in te
resie sam orządów niezbędne.
P rzy tej sposobności przypom inam y, że należy zw rócić uwagę na należyte określanie w projektach planów oddłużeniow ych osób wierzycieli. W szeregu bow iem przypadkach, w planach oddłużeniow ych od nośnie tego p u n k tu używ ają gm iny określeń błędnych, nieścisłych łu b wreszcie niejasnych, zwłaszcza, o ile chodzi o w ierzytelności Skarbu Śląskiego i autonom icz
n y c h funduszów śląskich. Poza ty m dane, dotyczące poszczególnego długu są bardzo skąpo wyszczególnio
ne, co w w ysokim stopniu u tru d n ia ocenę nie tylk o sytuacji finansowej gm iny, lecz i realności opracow a-
roku (Dz. Ust. Rzeszy sir. 218) i obowiązuje tylko na terenie górnośląskiej1 części W ojewództwa Ślą
skiego. Rozporządzenie to było w latach później
szych 1926— 1930 i. 1934 r. nowelizowane,
2. Rozporządzenie Ministra Opieki Społecznej z dnia 14 lipca 1924 r. (Dz. U. R. P. nr. 65/642) 0 zwijaniu i uruchamianiu przedsiębiorstw w okre
sie demobilizacji gospodarczej. Rozporządzenie to równeż znowelizowało ustawę niemiecką z dnia 8 listopada 1920 r. (Dz. Ust. Rz. Niem. str. 1901) 1 obowiązuje tylko na terenie górnośJ. części, W o jew ództw a Śląskiego.
3. Ustawa o Radach Zakładowych z dnia 4 lu
tego 1920 r., zawierająca ordynację wyborczą do rad, zakładowych, następnie rozporządz. o utwo
rzenia Komisji Arbitra,żowo “ Pojednawczych wraz z komisjami taryfowymi. Ta ustawa i rozporządze
nia, obowiązują wyłącznie na górnośląskiej części Wojew. Śląskiego w brzmieniu oryginalnym' (nie
mieckim!). Z ogólno - polskich ustaw w tej dziedzi
nie obowiązuje tylko: a) ustaw a o urlopach, oraz b) rozporządzenie o inspekcji pracy i o ochronę rynku pracy. (Załącznik d) do sprawozdania gene rałnego Komisji Budżetowo - Skarbowej Sejmu Śląskiego)1.
>jewództwa Śląskiego
nego przez nią planu oddłużenia. K oniecznym więc jest, aby w planach oddłużeniow ych w prow ad zon o zam iast spotykanych często oznaczeń w stosunku do w ierzytelności Skarbu Śląskiego i funduszów śląskich, określeń tego- rodzaju jak: Skarb Śląski, U rząd W oje
wódzki.. Bank G ospodarstw a K rajow ego itp. - Dkre- ślenia następujące:
Skarb Śląski — Śląski Fundusz G ospodarczy Skarb Śląski — Śląski Fundusz D rogow y Skarb Śląski — pożyczka z b u d żetu W oje
w ództw a Śląsk, z ro k u 19../19..
Śląski K om unalny Fundusz P ożyczkow o-Z apom o- gowy itd.
Z kolei należy zw rócić uwagę na niewłaściwość łączenia w niosków oddłużeniow ych z w nioskam i o udzielenie subwencji, na p okrycie deficytów b ud żeto
wych. lub inn ych bieżących wydatków- gm iny, gdyż tego rodzaju stawianie sprawy (pom ijając już to, że o subwencji decydują zupełnie inne czynniki) — kom pli
kuje w w ysokim stopniu prace nad ustaleniem p lanu oddłużenia, obejm ujące jedynie zbadanie m ożliwości finansow ych sam orządu w zakresie spłaty zaciągnię
ty ch zobow iązań i ustalenie na podstaw ie tego zbada
nia i w niosku gm iny planu obsługi długów.
je s t b ardzo w skazanym , aby do w niosków od d łu żeniow ych dołączono re tro sp ek ty w n y przegląd w y d a t
ków i dochodów gm iny na podstaw ie cyfr z zam knięć rachu n k o w y ch za ostatnie 5 lat tj.: za lata 1931/32, 1932/33, 1933/34, 1934/35 i 1935/36. Zestawienie to w y
szczególniałoby dochody i w ydatki według działów
bu dżetow ych. U łatw iłoby to bow iem zorientow anie się w ogólnej sytuacji finansow ej nie ty lk o zaintereso
wanej, gminie, lecz i Komisji O szczędnościow o-O ddłu- żeniowej, p rzy ustalaniu planu oddłużenia.
Przegląd orzecznictwa
TEZA. M ieszkanie z konieczności w rozum ieniu art. 29 śląsk iej u staw y o ochronie lokatorów as 16 grudnia 1926 poz. 54 Dz. U st. ś l. m oże się m ieścić rów nież w budynku, nie podlegającym przepisom tej ustaw y.
(Wyrok z1 214 manca. 19,3(6 1. rej. 96412^34.))
PR Z E B IE G SPR A W Y . W ilhelm G., właściciel dom u w W ..., zam ierzając p rzep row adzić eksmisję A u
gustyna B. na podstaw ie w y ro k u sądowego, przezna
czył dla B. lokal na m ieszkanie z konieczności w no- w ow ybudow anym dom u swoim i zw rócił się do U rzęd u G m innego w W ... o w ydanie m u zaświadczenia o do
starczeniu m ieszkania z konieczności w myśl art. 29 śląskej ustaw y o ochronie lok ato ró w z 16 grudnia 1926 r.
U rz ąd G m inny decyzją z 6 sierpnia 1934 r. od m ó wił G. w ydania pow yższego poświadczenia, uzasadnia
jąc odm ow ę ty m , że mieszkanie, przeznaczone dla B., m a stanow ić ty lk o przejściow e ulokow anie go, gdyż z m ieszkania tego, jako mieszczącego się w now ow ybu- dow anym dom u. B. będżiie. m ógł być w yeksm itow any już bez dostarczenia m u innego m ieszkania z k o nieczności.
O dw ołania G. od powyższej decyzji W ydział Po
w iatow y w K atow icach orzeczeniem z 15 października 1934 r. nie uw zględnił z pow odów , p rz y to czo n y ch w decyzji U rz ęd u G m innego, i decyzję tę zatw ierdził.
N a orzeczenie to G. wniósł skargę do N ajw yższe
go T ry b u n a łu Adm inistracyjnego', zarzucając w niej, że odm ow a w ydania m u pośw iadczenia, przew idział nego w art. 29 ustaw y o ochronie lokato rów , z tego p o w odu, że ofiarow ane m ieszkanie z konieczności nie podlega ustawie o ochronie lokatoróy/, jest praw nie nieuzasadnione.
M O T Y W Y W Y R O K U . N . T. A. rozw ażył, co następuje:
Przepis art. 29 śląskiej ustaw y o ochronie lo k ato ró w z 16 grudnia 1926 r., przew idujący, że w ykonanie w y ro k u eksm isyjnego nastąpić m oże dopiero po p rzed łożeniu oświadczenia właściwego urzędu gm innego, iż pozw anem u zostało oddane przez ten urząd do objęcia m ieszkanie z konieczności, m a z n a tu ry rzeczy na celu jedynie doraźną ochronę eksm itow anego' i jego ro dzi
ny i zapew nienie m u w zw iązku z eksmisją dachu nad głową; z przepisu powyższego nie w ynika, by pom iesz
czenie takie nie m ogło się znajdowaić w b u d y n k u n o wym , nie podlegającym ustawie o ochronie lokatorów , dlatego ty lk o, że ustaw a ta nie uzależnia ew entualnej eksmisji od dostarczenia m ieszkania z konieczności.
Przyjęcie takiej zasady, me znajdującej żadnego opar
cia w pow ołanym przepisie ustaw ow ym , prow adziłoby do konsekw encji, że eksm itow anych wogóle nie mo- żnaby um ieszczać w now ych dom ach (art. 2 lit. h cy
tow anej ustaw y), choćby naw et w ty m celu specjalnie zbudow anych, co niew ątpliw ie nie odpow iadałoby rów nież ani p ostulatom opieki społecznej, ani p o trze
bo m życia. To- też przyjąć należy, że okoliczność, iż dane pom ieszczenie nie podlega przepisom ustaw y o ochronie lo katorów , nie m oże sama przez się pozba
wiać tego pom ieszczenia cechy mieszkania z koniecz
ności w rozu m ieniu art. 29 tej ustawy.
Skoro za tym skarżący zw rócił się do u rzędu gm in
nego z zaofiarow aniem dla B. lokalu mieszkalnego' w swoim dom u i dom agał się uznania tego lokalu za mie
szkanie z konieczności, to urząd gm inny nie był u p ra w niony do odm ow y w ydania skarżącem u oświadczenia, przew idzianego w art. 29 powyższej ustaw y, z tego tylk o pow odu, że lokal ten znajduje się w now ow ybu- dow anym dom u.
K ierując się pow yższym i rozw ażaniam i, T ry b u n a ł uchylił zaskarżone orzeczenie, jako niezgodne z ustawą.
TEZA. W sparcie publiczne, udzielone przez; czynniki,
„sprawujące opiekę społeczną po z?, obrębem w ojew ództw poznańskiego i jjom orskiego oraz górnośląskiej części w oje
w ództw a ślą sk ieg o , nie pow oduje w ed łu g § 14 niem ieckiej ustaw y o siedzibie w sparcia z 30 m aja 1908 (D z. U st. Rz.
str. 381) spoczyw ania biegu czasokresu jednorocznego, po
trzebnego w®dług § 10 tejże u staw y do nabycia siedziby iwsparcia.
(Wyirok z, & k w ietn ia 193)6 ]., rej. 4'45l9/3'4.)
P R ZE B IEG SPR A W Y . M iejscowy Związek W spie
rania U bogich w K... przyjął z dniem 3 stycznia 1933 r.
w swoją opiekę od u rzęd u opieki społecznej (W ohl- fah rtsam t) w G dańsku m ałoletnią H elenę G., córkę nie
zam ężnej A nny G., i umieścił ją w zakładzie sierot w K..., gdzie dziecko to przebyw ało do 13 czerwca 1933 r.
W ychodząc z założenia, że A nna G., m im o, iż od r. 1929 zam ieszkuje w L..., nie nabyła tam siedziby wsparcia ze względu na, okoliczność, że pobierała w ty m czasie wsparcie w postaci utrzy m yw ania jej nie
ślubnego dziecka p rzez opiekę społeczną w G., Miej
scowy Związek W spierania U bogich w K... zw rócił się do K rajow ego Związku W spierania U bogich w T...
o p o krycie tych k o sz tó w na zasadzie § 30 lit b) ustaw y z 30 maja 1908 (Dz. Ust. R z. str. 381), a wobec odm ow y w ytoczył spór przed W ojew ódzkim Sądem A dm ini
stracyjnym w T...
A dm inistracyjny w T ... skargę uw zględnił i zasądził pozw anego na zw ro t pow odow i spornych kosztów w kwocie 161 zł oraz na ponoszenie kosztów sporu.
W uzasadnieniu tego w yro ku Sąd w yw iódł, że z brzm ienia § 14 cytow anej wyżej ustaw y niemieckiej 0 siedzibie wsparcia w ynika, iż bieg rocznego czaso
kresu, potrzebnego do uzyskania siedziby wsparcia (§ 10) spoczywa w czasie trw ania publicznego wsparcia.
S koro wiec A nna G., zamieszkała w L... o d r. 1929, k o rzystała z opieki społecznej w G. w osobie swego dziecka H eleny do 8 listopada 1932 r., to nie mogła ona naibyć siedziby wsparcia w L... i stała się ubogą k ra jową, w obec czego pozw any obow iązany jest do zw ro tu w yłożonych p rzez pow oda kosztów opieki społecz
nej na zasadzie art. 30 cytow anej ustawy.
M O T Y W Y W Y R O K U . R o zpatrując odwołanie, wniesione od pow yższego w y ro k u im ieniem K rajowego Zw iązku W spierania U bogich przez Starostę K rajow e
go Pom orskiego, N . T. A. rozw ażył, co następuje:
Jak to w ynika z brzm ienia § 14 ustaw y z 30 maja 1908 r., nie każde wsparcie publiczne pow oduje spo
czywanie biegu czasokresu jednorocznego1 z § 10 tej ustaw y, lecz tylko wsparcie, udzielone przez związek w spierania ubogich, t. j. przez jeden z m iejscowych lub krajo w y ch zw iązków w spierania ubogich, u tw o rzo n y ch n a zasadzie pruskiej ustaw y w ykonaw czej do ustaw y o siedzibie wsparcia z 8 czerwca 1871 r. (Zb. ust. p.
str. 130). W obec tego przepis ten stosow any być musi w Polsce jedynie w stosunku do zw iązków wspierania ubogich, istniejących w w ojew ództw ach poznańskim 1 pom orskim oraz na górnośląskiej części w ojew ództw a śląskiego.
W sparcie przeto , udzielone przez czynniki, spra
wujące opiekę społeczną po> za obszarem ty ch woje
w ództw , ty m bardziej wsparcie, udzielone na obszarze W olnego M iasta Gdańska, a więc po- za granicam i P ań
stwa, już z tego pow odu nie pow oduje spoczyw ania biegu czasokresu jednorocznego, potrzebnego według
§ 10 tej ustaw y do nabycia siedziby wsparcia.
W obec tego należało przyjąć, że G. nabyła sie
dzibę wsparcia w L... z upływ em jednorocznego p o b y tu w tej gminie.
A poniew aż obowiązek Krajowego Zw iązku W spie
rania ubogich do zw rotu kosztów opieki społecznej p o zostaje w edług § 30 lit. b) ustaw y z r. 1908 ty lk o w ów czas, gdy siedziba wsparcia ubogiego nie m oże być stw ierdzona, — należało, zm ieniając zaczepiony w y
rok , oddalić skargę na koszt powoda.
TEZ A . Zgodnie z przepisem art. 273 § 2 kodeksu zio- bow iązań (poz. 598 1933 D z. U st.) przedaw nienie z § 30 a) niem ieckiej ustaw y o siedzibie w sparcia z 30 m aja 1908 (D z.
U st. Rz. str. 381) nie może być w postępow aniu sporno- adm inistracyjnym uw zględniane z urzędu.
(W yrok z 8 czerw ca 1'9I3I6 1. re;j. 2044/315.)
śnia 1934 r. W ojew ódzki Sąd A dm inistracyjny w P...
zasądził pozw anego na zapłacenie pow odow i k w o ty 436 zł 75 gr w raz z 10-% odsetkam i od 24 grudnia 1.933 r., jako dnia doręczenia skargi pozw anem u, tytułem z w ro tu reszty kosztów wsparcia, udzielonego ubogiem u Ignacem u B. w czasie od 1 stycznia 1931 r. do 30 listo
pada 1931 r.
Dalej idące pow ództw o, m ianow icie odnoszące się do z w ro tu kosztów w spierania B. za czas od 1 m arca do 31 grudnia 1930 r. w kwocie 210,50 zł z % W o je
w ódzki Sąd A dm in istracyjny oddalił, przyjm ując, że pretensja odnośna uległa z upływ em ro k u 1932 p rze
daw nieniu po myśli § 30 — a) ustaw y o siedzibie wspar^
cia z 30 maja 1908 r., a zarazem orzekł, że koszty sporu ponosi w % częściach pozw any, a w części pow ód.
O d powyższego w y ro k u wniósł p o w ó d do- N . T. A.
odwołanie, zarzucając, że przyjęcie przez Sąd a quo przedaw nienia było niedopuszczalne, poniew aż p o zw any zarzu tu przedaw nienia nie podniósł.
M O T Y W Y W Y R O K U . N . T. A. rozw ażył, co następuje:
Jak w y n ik a z akt sprawy, pozw any w to k u postę
pow ania nie w ystąpił z zarzutem przedaw nienia, w o
bec czego w m yśl art. 273 § 2 K odeksu Zobow iązań z 27 października 1933 poz. 598 Dz. U st. Sąd a quo nie był upraw n io ny do uw zględnienia przedaw nienia z urzędu.
G dy zaiś pozw any w to k u postępow ania w ysoko
ści udzielonego wsparcia nie zakw estionow ał, kw estio
nując jedynie jego potrzebę, w ty m zaś kierunku w y ro k Sądu a quo. ustalający potrzebę wsparcia, nie został zaskarżony i stał się, o ile chodzi o wsparcie, udzielone za czas od 1 stycznia 1931 r. począwszy, praw om ocnym ,
— p rzeto T ry b u n ał, opierając się na pow yższych nie- zakwestionowainych ustaleniach w y ro k u sądu a quo, przyjął, że p o trzeb a wsparcia B. istniała rów nież w okresie od1 1 m arca do 31 grudnia 1930 r.
TEZA . Z dniem w ejścia w życie rozporządzenia P r e z y denta R zeczypospolitej o w ykonyw aniu praktyki lekarskiej z 25 w rześnia 1932 poz. 712 Dz. U st. u traciły moc obow iązu
jącą te postanow ienia niem ieckiej ustaw y przem ysłow ej, obo
w iązującej w ów czas na górnośląskiej części W ojew ództw a Śląskiego, które dotyczą przedm iotów , unorm ow anych p ow yż
szym rozporządzeniem .
(W yrok z 16. II. 19,3:6 1. rej. 3121815/33.)
TEZA. O graniczenie udziału w zgrom adzeniu pu b licz
nym iprziez żądanie kart w stępu sam o p rzez się nie pozbaw ia teg o zgrom adzenia charakteru zgrom adzenia publicznego.
(Wyrok z 07. I. 1®3‘8 1., rej. 296/36.)
TEZA. Term iny przedaw nienia, zakreślone w ust. 2 airt. 56 rozporządzenia Prlezydenta R zeczypospolitej o ubez
pieczeniu pracow ników u m ysłow ych z 24 listopada 1927 poz. 911 Dz. U st., nie m ogą być przez władzie restytu ow an e.
(W yrok z 3. I. 1036 1. rej. 1398/30.)
TEZA. Do 4-/letniego okresu studiów w yższych , o k tó
rych m owa w art. 37 u staw y em erytaln ej z 11 grudnia 1923, policzalny je s t czas studium , odbytego na innym fak u ltecie, o ile z o sta ł on przez odnośne władz); uniw ersyteck ie zaliczony do okresu studium , zakończonego przepisanym i egzam inam i.
('Wyrok z 01. II. 1906 1. rej. 4l®7'©2.)
TEZA. D la uzasadnienia odm owy zezw olenia na prze
w łaszczen ie nieruchom ości ziem skiej w b. dz. pruskiej na za
sadzie § 3 p. 2 O bw ieszczenia Rady Związkowej z 15 m arca 1918 r. Dz. U st. Rz. str. 123 nie w ystarcza okoliczność, że nabyw ca w chw ili nabycia nieruchom ości, przeznaczonej na cele gospodarstw a rolnego, nie uprawia rolnictw a jaiko z a wodu głów n ego, lecz potrzebne je s t jeszcze stw ierdzenie, że nie u p raw iał on go i poprzednio jako zawodu głów n ego.
(Wynok z 1<2. III. 191316 1. reg. 7018/3(4.)
TEZA . Dla oceny charakteru średniej szk oły tech n icz
nej w R zeszy N iem ieck iej, której ukończenie je s t w m yśl art. 6 ust. 2 u staw y t 21 w rześnia 1922 poz. 823 Dz. U st.
jednym z w arunków zachow ania ty tu łu inżyniera, m iarodaj
ny je s t ustrój szkolnictw a w edług ustaw odaw stw a n iem iec
kiego.
(W yrok z. 3'0. I. 10316 1. reij, ,88619/33..)
T EZA . U ży ty w p. 3 ust. 1 art. 19 rozporządzenia Pre- zydienta R zeczypospolitej o zapobieganiu upadłości na ob sza
rze okręgów Sądów A pelacyjnych w Poznaniu i Toruniu oraz Sądu O kręgow ego w K atow icach z 6 m arca 1928 poz. 244 D z. U st. term in „op łaty skarbow e" obejm uje także i k oszty sądow e.
(W yrek z 1 rej. 1213(1/32.)
TEZA . U iszczen ie składki ubezpieczeniow ej za pracow nika u m ysłow ego pow oduje skutki prawne, zw iązane w m yśl art. 111 i 112 rozporządzenia P rezydenta R zeczypospolitej z 24 listopada 1927 poz. 911 Dz. U st. ze zgłoszen iem do ubezlpieczenia. — o czy w iście niezależn ie od obow iązku praco
daw cy udzielenia Zakładow i U bezpieczeń w szelkich prawem w ym aganych inform acji.
((Wyrok ;zj 6. IV. 19(316 1. .rej. 85i6'8y'3!3.)
Z A SA D A P R A W N A . O chotnicza służba wojsko.wa w części, przekraczającej obow iązkow ą służbę w ojskow ą w W oj
sku P olskim , podlega obliczeniu do 10-letn iego okresu n ie
przerwanej służby państw ow ej, przew idzianego w art. 11 ustaw y em erytaln ej.
>(Z asada praw na. Wipis. -dto k s. z>as. pr. — wyrok zi 16. III.
1936 1. rej. 8774/3'2.)
TEZA. Przy u stalan iu ilości lat, podlegających z a li
czeniu do w y słu g i em erytalnej na zasadzie art. 97 ustaw y em erytalnej z 11 grudnia 1923 r. w brzm ieniu, nadanym tem u artykułow i ustaw ą z 18 m arca 1931 poz. 170 D z. U st., służba sam orządow a w P a ń stw ie Polskim , zaliczalna do em erytury z m ocy ustępu 2 art. 81 u sta w y em erytalnej, pow inna być traktow ana na równi z zaliczalną do em erytury służbą pań
stw ow ą polską.
(W yrok z '23. III. 1986 1. rej. 73108/32;).
TEZA . Prowadz|enie w arsztatu rzem ieśln iczego przez zastęp cę dopuszczalne je s t po za w ypadkam i, określonym i art. 40 praw a p rzem ysłow ego poz. 468 1927 Dz. U st., tylk o ze stron y osoby, która sam a posiada uzdolnienie zaw odow e do prow adzenia danego rzem iosła.
(W yrok :z 17. IV I©i3i6 I. rej.. ©510(0/313.)
TEZA. W ydatki na zastąp ien ie istn iejących urządzeń produkcyjnych nowem i są w tej sw ojej części, która prze
w yższa ich w ów czas już zam ortyzow aną część w artości, tylko 0 ty le potrącalne, o ile powodem dokonanej w ym iany było tak ie zu życie tych urządzeń, że dalsze ich używ anie groziło
pogorszeniem źródła dochodu.
(W yrok z 29. I. 19'3!6 i. rej. 9906/32.)
TEZA . W ym iar sa m o istn eg o podatku kom unalnego od jezior, oparty na przychodzie w zgl. dochodzie z ich ek sp loa
tacji, je s t n ieleg a ln y , jako sprzeczny z postanow ieniam i art. 9 1 21 ustęp 2 ustaw y z 11 sierpnia 1923 o tym cz. ureg. fin . kom.
poz. 747 Dz. U st.
(W yrek z 1!3. III. 19®6 l. rej. 194(0/33.)
TEZA. O płaty dodatkow e z art. 7 u staw y o ochronie lokatorów poz. 406/24 Dz. U st., o k tórych je s t m owa w § 3 p. 1 rozporządzenia z 29 grudnia 1926 poz. 95/27 Dz. U st.
w spraw ie podatku od lokali, nie stanow ią p czycyj potrącal- nych z kom ornego w przypadkach, gdy kom orne bieżące prze
kroczy gran ice procentow e, podane w art. 7 n. 2 ustaw y o ochronie lokatorów .
(W yrok z 24. IV. 19,316 J. .rej. 506/36.)
TEZA . P lac nie nadający się pod budowę z powodu nie- odwodnienia go (art. 175 lit. b) praw a budow lanego poz.
372/27 Dz,. Us(t. i § 26 rozporzącfzenfa z 3 listopada 1927, poz. 913 Dz. U st.)
(Wynoik ,zi 24. IV . 19(3i6 1. rej. 21974/33.)
TEZA . P ostan ow ien ia art. 49 ust. 1 u staw y o tym cz.
ureg. fiu. kom. nie doznały zm iany ani przez przepis art. 2
§ 1 ani p rzez klauzulę d erogacyjną generalną art. 212 § 2 ordynacji podatkowej z 15 m arca 1934 poz. 346 Dz. U st.
(W yrok z ;5. V. 1936 ‘1. rej. 606,6/36.)
Komunikat
N akładem Głów nej Księgarni W ojskow ej Min.
Spr. W ojsk., w opracow aniu historycznym prof. H e n ryka Mościckiego, ukazało się nadzw yczaj ciekawe w y
daw nictw o, z k tó reg o dochód przeznaczono n a Siero
ciniec im. M arszałka Józefa Piłsudskiego.
W y daw n ictw o to, zatytułow ane „P am iątka po Marszałku. Józefie Piłsudskim " ma an celu spo p u lary zow anie najbardziej ch arakterystycznych fragm ehtów życia Wielkiego. W odza i składa się z kilkuset cennych zdjęć, oraz pow iedzeń M arszalka.
, P am iątk a po M arszałku Józefie Piłsudskim "
w sposób ciekaw y i m iły zapoznaje czytelnika z og ro
m em pracy, dokonanej przez Józefa Piłsudskiego, z Je
go ideałam i i św iatopoglądem .
Jest to pierwsza, w ydana drukiem , m onografia ty cząca się osoby M arszałka.
D ochód przeznacza się na Sierociniec im. M arszał
ka Józefa Piłsudskiego T ow . O pieki nad sierotam i po poległych w ojskow ych i dziećm i inwalidów.
W ydaw n ictw o jest rozpow szechnione wyłącznie za pośrednictw em specjalnych delegatów, k tó ry m jed
nak nie w olno inkasować jakichkolw iek kw ot.
Cena egzem plarza 15,— zł.
Druk: D rukarnia Śląska, Sp. z ogr. odp., K atow ice, ul. B atorego 2 i K ościuszki 15. — T elefon 308 78 i 304 26.
