Orędownik Samorządu
ORGAN ZWIĄZKU GMIN WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
]
n iw — — B W i
(
P r e n u m e r a ta wynosi 2 zł. kwartaln ie.O płata pocztow a opłacona ry czałte m T e l e f o n : K ato w ice 21-47
V,_______ __ _________
W ychodzi 10 i 25 d n ia m iesiąca R ed. iAdm.: K ato w ice P o c z to w a 2/II R e d a k to r S t a n i s ł a w K u h n e r t S y n d y k Zw iązku Gmin W o j . Śląsk.
O g ł o s z e n i a : Je d n o ła m o w y w ie rs z milirn 50 gr. P r z e d te k s te m 1 zł. za w ie rs z mm. R ach . w P. K. O. 304 227
N em e r 15 i 16 Katowice, 10. i 25. sierpnia 1981 Rok ¥11
l
T R E Ś Ć N U M E R U 1 5 i 1 6 : ]• W y k a z spraw załatw ianych w p o ruezonym z a k re s ie działania. 2. P r z e d r e - | --- --- — ---___1 fo rm ą padatkow ą. 3. Z arząd zenia o szczę d n ościo w e miast niem ieckich. 4. Kronika. IWykaz spraw załatwianych
w poruezonym zakresie działania
Niniejszem przystępujem y do publikowania wykazu spraw, załatwianych przez samorząd terytorjalny w t. zw. „poruezonym" zakresie działania. Podany poniżej wykaz obejm u je działania jednego z miast śl.
W szystkie P. T. Magistraty i Urzędy Gminne niniejszem prosimy o nadsyłanie nam danych do uzupełnienia, wykazu. Redakcja.
1. Przedwczesne zwalnianie i odroczenie uczniów od obowiązku uczęszczania do szkół powszech
nych.
Ustawa o utrzymaniu publicznych szkół powsz. z 28. VII. 1906 r. oraz III rozporządzenie wykonaw
cze do tej ustawy z 6. X I. 1907 r.
2. Nadzór nad prowadzeniem wyborów do zwierzch
ności izraełickiej gminy wyznaniowej.
Każdoczesne poruczenie przez Śląski Urząd W o jewódzki.
3. Spraw y wojskowe
Rozp. M. S . W . z 8. III. 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr.
31/28) w sprawie ogłoszenia ustawy z 23.V. 1924 r. o powszechnym obowiązku służby w ojskow ej oraz rozp. wykonawcze z 16. III. 1930 r. (Dz. U R. P. Nr. 31/30 poz. 270).
' 4. Spraw y wojskowe
Rozp. Prezyd R. P. z 8. X I. 1927 r. o obowiązku odstępowania zwierząt pociągowych etc. (Dz. U.
R. P. Nr. 98/27 poz. 859) oraz rozp. wykonawcze z 6. IV. 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 44. poz. 425).
5. Spraw y wojskowe (gołębi pocztowych)
Ustawa z 2. IV. 1925 r. (Dz. U. R. P. Nr. 45/25 oraz rozporz. wykon, z 17. X I. 1927 r. (Dz. U. R. P.
Nr. 103 poz. 899).
6. Spraw y wojskowe (zasiłki dla rodzin)
Ustaw a z 22. III. 1923 r. (Dz. U. R, P. Nr. 37/23 poz.
246). Ustawa z 23. VI. 1925 r. o przywróceniu mo
cy obowiązującej ustawy z 22. III.1923 r. (Dz.
U. R. P Nr. 37 poz. 246). Ustawa z 13. lipca 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 69 poz. 604) o przy
wróceniu mocy obowiązującej ustawy z 22. III. 1923 r. (Dz. U. R. P. Nr. 37 póz. 246). Ustawa z 22.
III. 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 30 poz. 254). Rozp.
R. M. z 29. V III. 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 80/27 poz. 694) rozp. M. Spr. W . z 19. IX . 1927 r. (Dz.
U. R. P. Nr. 109 poz. 926) wydane w porozumie
niu z M. S . W ., S k arb u i O. S .
7. Spraw y wojskowe (w sprawie dostarczania kwater)
Ustawa z 15. V II. 1925 r. (Dz. U. R. P. Nr. 97 poz. 681 — rozp. Prezyd. R . P . z 7. X . 1927 r.
(Dz. U. R. P. Nr. 90 poz. 802).
8. Spraw y wojskowe (w sprawie utrzymania kwa
ter)
Rozp. M. S. W . z 24. III. 1927 r. wydane w poro
zumieniu z Min. S k arb u i M. S. W . (Dz U R P. Nr. 37 poz. 333).
9. Spraw y wojskow e (fundusz kwaterunkowy) Rozp. Min. S. W . z 2. VI. 1927 r. wydane w po
rozumieniu z M Sk., R. P. i Spr. W ew n. (Dz. U.
R. P. Nr. 56 poz. 496).
10. Spraw y wojskow e (wynagrodzenie za kw atery
stałe).
Rozp. R. M. z 11. VII. 1927 r.; ustawa z 15. V II.
1925 r ) Dz. U. R. P. Nr. 71 poz. 623 art. 12).
11. Spraw y wojskowe (wynagrodzenie za kwatery przejściowe)
Rozp. Rady Min. z 18 VII. 1927 r. (Dz. U. R. P.
Nr. 113 poz. 957).
12. Spraw y wojskowe (rozmiary kwater etc.) Rozp. Rady Min. z 29. VIII. 1927 r. (Dz. U. R. P.
Nr. 81 poz. 705), oraz Rozp. Rady Min. z 18. X I . 1927 r. w sprawie uzupełnienia poprzedniego rozp.
(Dz. U. R. P. Nr. 109 poz. 925).
2 13. S p raw y funduszu bezrobocia oraz pośrednic
twa pracy.
Ustaw a z 18. VII. 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr. 67 poz.
65o). Instrukcja w sprawie czynności państw, urz.
pośr. pracy (Monitor Polski z 25. I. 1927 r. poz.
45). Ustawa i 10. VI. 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr.
58 poz. 585) o społecznem pośrednictwie pracy.
Rozp. Prezyd. R . P. z 24. X I. 1927 r. o ubezpie
czeniu pracowników umysłowych (Dz. U. R. P.
poz. 911) Rozp. R zeszy N. z 1. X I. 1921 r. o opie
ce nad bezrobotnym i (R. B. G. str. 1337). Instruk
c ja M. P. i O. S. w sprawie państwowej pomocy dla bezrobotnych. Rozp. W o j. SI. z 27. IV. 1926 r.
w sprawie zgłaszania wolnych m iejsc w K. U. P. P.
14. Spraw y opieki nad inwalidami wojenno-pow- stańczemi (udzielanie zapómóg, opieka w szpi
talach i w zakładach, środki lecznicze, opieka lekarska, pożyczki, kapitalizacja zapomóg, kon
c e s je kiosków etc., protezy etc.)
Ustaw a z 18. III. 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr. 32 poz.
195) — rozp. wykonawcze z 10. I. 1923 r. (Dz. U.
R . P . Nr. 20 poz. 132). Ustawa z 4. 8. 1922 r.
(Dz. U. R. P. Nr. 67 poz. 608); rozp. wykon, z 1.
V III. 1924 r. Nr. 74. poz. 739. Ustawa z 12 II.
1924 r. (Dz U. R. P. Nr. 21 poz. 223); rozp. wy
kon. z 5.
XII
1925 r. (Dz. U. R . P. Nr. 10 poz. 70).Ustaw a z 3. III. 1925 r. (Dz. U. R. P. Nr. 30 poz.
209); rozp. wykon, z 13. III. 1926 r. (Dz. U. R. P.
Nr. 39 poz. 243) oraz z 30. VII. 1926 r. L. 12082/26 i inw. i z 6. V II. 1929 r. (Dz. U R. P. Nr. 53 poz.
429).
15. Ustalenie, wymierzenie itp. a) zaop. wojsk., b) zaop. b. więźniów polit.
Ustaw a z 6. III. 1928 r. (Dz. U. R . P, Nr. 27 poz.
245)
16. Czynności policji drogowej.
U staw a o zarządzie policji z 11. III. 1850 r. §§ 1 i 6 w związku z § 55 ustawy o właściwości władz z 1. VIII. 1883 r.
18. Sprawy P o licji B u d o w la n e j:
a) udzielanie konsensów budowlanych
16 niemieckiej ord. przem. (na podstawie przepi
sów budowlanych z 1. IV. 1903 r. i 9. II. 1919 r.).
b) kontrola budowli, przeprowadzenie odbio
rów w stanie surowym i do użytku oraz wydawanie odn. poświadczeń
Przepisy policyjno-bud. z 1. IV. 1903 r. i 9. II.
1919 r.
c) badanie rysunków i obliczeń statycznych budowli przem., kontrola tychże etc.
Niem. ord. prżem. z 26. VII. 1900 r.
d) obliczanie i ściąganie opłat za udzielone zez
wolenia.
Ord. z 24. IX . 1929 r. (statut miejscowy).
e) udzielenie zezwoleń na postawienie ruszto
wań i parkanów budowlanych oraz kontrola tychże
Przepisy bud. z 1. IV. 1903 r. oraz 9 II. 1919 r.
f) wydawanie zarządzeń policyjnych w celu przymusowego połączenia nieruchomości z kanalizacją publiczną
Rozp. policyjne z 3. II. 1906 r.
g) czuwanie nad utrzymaniem chodników etc.
Rozp. policyjne z 20. V. 1913 r.
h) załatwienie sprzeciwów wnoszonych przeciw zarządzeniom policyjnem.
Ustawa o właściwości władz i sądów administra
cyjnych z 1. V III. 1883 r.
i) udzielanie zezwoleń na umieszczenie szy l
dów reklamowych Rozp. policyj. z 19. V. 1914 r.
j) utrzymanie przedmiotów najmu w stanie użytecznym oraz czuwanie nad bezpieczeń
stwem, zdrowiem i życiem mieszkańców (od- nośn. do budynków etc.)
Ustawa o ochronie lokat, z 16. X I I . 1926 r. oraz ustawa o zarządzie policyjnem z 13. VII. 1850 r.
i ogóln. prawa krajow ego z 1. I. 1900 r.
k) wydawanie zarządzeń w celu przymusowe
go utrzymania budynków etc. w stanie bez
piecznym i użytecznym
Ustawa o ogóln. zarządzie kraju z 13. VII. 1883 r.
1) nakładanie grzywien policyjnych za prze
kroczenie
a) przepisów poi. bud. z 1. IV. 1903 — 9. II. 1919 r b) ustawy przem. z 26. VII. 1900 r. i § 367 niem.
kod. karn.
m) udzielanie zezwoleń na budowę stacyj ben
zynowych itp.
Rozp. Ministerj. z roku 1913, rozp. Prezydenta R . P. z roku 1929 i rozp. W o j. Si. z 24. III. 1930 r.
n) udzielanie zezwoleń na urządzenie wycią
gów (dźwigów)
Rozp. policyj. z 17. X . 1913 r.
o) udzielanie zezwoleń na budowę kin itp.
Rozp. policyj. z 3. V II. 1913 r.
p) udzielanie zezwoleń na budowę i urządze
nie teatrów publicznych etc.
Rozp. policyj. z 18. VI. 1909 r.
r. badanie cyrków karuzeli, huśtawek i t. d.
pod względem konstrukcyjnym Rozp. p o licy jn e z 11. 3. 1850 r.
s) wystawianie poświadczeń dla władz skar
bowych o dokonanych budowach
Ustawa o ulgach planowo znoszonych budowli z 22. I X . 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr. 88)
t) sporządzenie wykazów udzielonych k on sen- sow budowlanych itp. dla zakładu u b ezp ie
czeń społecznych
Ustawa ubezp. z 19. VII. 1911 r.
17. Czynności policji wodnej.
Ustawa o zarządzie policji z 11. III. 1850 §§ 1 i 6.
dowlanych i wykazów zmian w stanie bu
dynków
Instrukcja katastralna III z 21. II. 1894 r.
w) wprowadzenie statystyki ruchu budowlane
go dla Głównego Urzędu Statystycznego w W arszaw ie
Rozporządzenie Prezydenta R. P . z 10. VIII. 1930 r.
19 Zwalczanie mszycy wełnistej
Rozp. W o j. SI. z 23. V II. 1924 r. (Dz. U. SI, Nr.
19— 20).
20. W spółdziałanie z Śląską S t a c ją O ch ion y R o ślin.
Ustaw a z 10. X II. 1924 r. (Dz. U. ŚLfNr. 27. 1925) 21. W ykonyw anie ustawy o ogrodnictwie dział
kowym.
Ustawa z 31. lipca 1919 r. R. G. B. S. 1371 z r.
1919.
22. Rozdział udziałów pomiędzy gminy z podat
ku dochodowego.
Dz. U. Śl. Nr. 17. poz. 30 r. 1926.
23. W ykładanie do publicznego wglądu list wy
miaru podatku dochod.
Ustawa o państw, pod. dochod. (Dz. U. R . P. Nr.
58 poz. 411 z r. 1925)
24. Pośredniczenie przy doręczaniu nakazów p ła t
niczych.
ja k powyżej.
25. Udzielanie informacji itd. w sprawach państw, pod. dochod.
ja k powyżej.
26. Przeprowadzanie spisu ludności dla wymiaru pod. dochod.
ja k powyżej.
27. Podział pomiędzy gminy komunalnego podat
ku od kopalin.
Ustawa o tymczasowem ureg. finansów kom. (Dz.
U. SI. Nr. 17. poz. 30 z r. 1926).
28. W y kład an ie do publicznego wglądu list wy
miaru podatku przemysłowego.
Ustawa o państw, pod. przemysł. (Dz. U. R. P.
Nr. 79 poz. 550) z r. 1925).
29. Doręczanie nakazów płatniczych na podatek.
przemysł.
ja k powyżej.
30. W y m ia r państw, pod. gruntowego.
Ustawa z 15. VI. 1923 r. (Dz. U. R. P. Nr. 65 poz.
505) oraz § 2 Rozp. z 12. IV. 1924 r, (Dz. U. R.
P. nr. 35 poz. 339) wzgl. art. 2 rozp. z 10 X II.
1926 r. (Dz. U. R. P. Nr. 121 poz. 697).
31. Zestawienie list oraz uskutecznienie wymiaru składek na rzecz SI. Izby Rolniczej.
Ustawa z 24. VI. 1925 r. (Dz. U. Śl. Nr. 10 poz.
23).
32. Zestawienie list składk. od wypadków w r o l- nictwie.
oraz tymcz. instr. (Gaz. Urz. W o j. Ś l. Nr. 9, 1925) 33. W ykonanie prac, uskutecznienie wymiaru ora*
pobór opłat na rzecz SI. Fund.^Gosp.
Ustawa z 8. II. 1928 r. (Dz. U. Śl. Nr. 4, 1928) 34. Udzielanie informacyj w sprawie podatku od
spadku i darowizn.
Ustawa z 17. m aja 1926 r. (Dz. U. Śl. Nr. 17).
35. Pobór państw, pod. grunt.
Przepisy o postęp, przy poborze pod. grunt, z 5 VI. 1923 r. (Dz. U. R. P. Nr. 65 poz, 505).
36. Pobór opłaty na rzecz SI. Fund. Gosp.
Ustawa z 8. II. 1928 r. (Dz. U. ŚL Nr. 4 poz. 6).
37. Zakwestjonowanie znaków pieniężnych i spo
rządzanie protokółów dla Państw. Zakładów Graficznych.
Uchwała Rady Ministrów z 27. VI. 1927 r. § 11 (Monitor Polski Nr. 219. poz. 560).
38. Sporządzanie zawiadomień dla W ydziału S k a r bowego o wykonaniu dostaw etc.
Ustawa z 15. VII. 1925 r. art. 46 o państw, pod.
przemysł.
39. Książkowanie dochodów i wydatków o bjęty ch budżetem.
Na podstawie instrukcji kasowej.
40. Udzielanie zezwoleń na urządzanie zakładów przemysłowych.
Ustawa przemysł, z 30. VI. 1900 r. § 16 i ustaw a o właściwości władz itd. z 1. V III. 1883. § 109.
41. Udzielanie zezwoleń na uruchomienie kotłów parowych.
J a k powyżej § 24 oraz przepisy o zakładaniu k o tłów parowych z 17. X II. 1908 r. *
42. Udzielanie zezwoleń na prowadzenie przem y
słu szynkarskiego.
Ja k ad. 40 oraz rozp. Min. S k arb u z 7. II. 1928 r.
(Dz. U. R. P. Nr. 60).
43. Udzielanie zezwoleń na urządzenie przedsta
wień.
Ustawa przemysł, z 30. VI. 1900 § 33a.
44. Udzielanie zezwoleń na prowadzenie biur po
średnictwa pracy.
Ustawa z 2. VI. 1910 r. oraz ustawa przemysł, z 30. V I. 1900 § 34.
45. Udzielanie zezwoleń na handel truciznami.
Ustawa przemysł, z 30. VI. 1900 r. § 34
46. Odebranie prawa dokształcenia term inatorów . J a k powyżej § 126.
47. Zasądzenie osób do płacenia wsparcia.
Na podstawie ustawy o domicylu z 30. V. 1908 wzgl. 23. VII. 1912 r. § 43 ustawy o kom petencji władz itd. z 1. V III. 1883 r. i § 1601 wzgl. 1606 kodeksu cywilnego.
4
48. Umieszczanie osób w domu pracy przymusowej.
Ustawa o domicylu z 23. VII. 1912 r.
49. Załatwienie spraw ubezp.
Ord. ubezpieczeniowa z 19. lipca 1911 r (Dz. U.
Rz. Nr. 42 str. 509).
50. Rozstrzygnięcie sporów — Sa.d Przemysłowy.
Ustawa o sądach przemysł, z 29. lipca 1890 r. w brzmieniu obwieszczenia kanclerza R zeszy z 29.
września 1901 r. (Dz. U. Rz. Nr. 1901 str. 353).
51. Rozstrzygnięcie sporów itp. — Sąd Kupiecki.
U staw a z 6. lipca 1904 r. (Dz. U. Rz. Nr. 30 str. 266).
52. Spraw y urzędu rozjemczego.
Ustawa z 16. grudnia 1926 r. w sprawie ochrony lokatorów (Dz. U. SI. Nr. 29 poz. 54).
53. Sp raw y urzędu stanu cywiln.
U staw a z 6. lutego 1875 r. o urzędowem stwier
dzaniu stanu cyw.
54. Sp raw y m iejscow ej władzy policyjnej.
Ustawa o zarządzie policji z 11. III. 1858 r. oraz ustawa z 30. V II. 1883 r. o ogólnej adm. kraju oraz ord. m iejskiej z 30. V. 1853 r. i ustawy o zarzą
dzie poi. na G. SI. z 19. VI. 1912 r.
55. Spraw y karno-administracyjne.
Rozp. o postęp, karno-adm. z 22. marca 1928 r.
56. Spraw y zwalczania chorób zwierzęcych.
Rozp. Prezydenta R. P. z 22. VIII. 1927 r.
57. Spraw y dot. znalezionych rzeczy.
Rozp. z 27. X . 1899 r. §§ 965 i 977.
58. Sprawy nieszczęśliwych wypadków.
Ord. ubezp. Rzeszy.
59. Sp raw y leczenia zakaźnie chorych prostytutek.
Ustawa z 30. VI. 1900 r. oraz rozp. Prezydenta R. P. z 22. VIII. 1927 r.
60. W ydaw anie kart kwitowych.
Regulam in dot. wydawania kart. kwitowych z 20.
X I . 1911 i 5. X I. 1921 r.
61. Szczepienie ospy.
U staw a z 18. IV. 1874 r.
62. W ydaw anie kart wojażerskich.
O rdyn acja przemysł.
63. W ydaw anie książek roboczych.
J a k powyżej.
64. W ydaw anie świadectw niezamożności. i ubó
stwa.
Rozp. z 24. IV. 1923 r. oraz § 118 ust. 2 proc.
cyw. i cyrkularz Ministerstwa Spr. Wewn. z 18.
V. 1895 r.
65. W ezw ania właścicieli przedsiębiorstw do z g ło szenia pracowników umysłowych do ubezpie
czenia.
Rozp. Prezydenta R. P. z 24. X I. 1927 r.
66. Spraw y obywatelstwa (wydawanie poświad
czeń itd.)
Ustawa z 20. I. 1920 r. R esk ry p t Min. Spr. W ew n . z 18. V. 1923 r. Nr. A E . 6214/23 oraz ustawa z 10.
I. 1920 r. art. 10. Rozp. Min. Spr. W ew n. z 19. X I . 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 100 poz. 898 § 5) oraz okólnik Nr. 5 Min. Spr. W ew n. z 8. I. 1929 r. Nr.
A P . 780763/10.
67. Nadawanie obywatelstwa polskiego, stwierdze
nie z urzędu lub na wniosek stron.
Ustawa z 21. I. 1920 r. art. 8. — rozp. Min. S p r.
W ew n. z 7. VI. 1920 r. art. 12 i 13 (Dz. U. R. P.
Nr. 52 poz. 320) Art. 55, 56, 57 i 58 Konw encji Genewskiej z 15. V. 1922 r.
68. Czynności kom isji dla badania cen.
Rozp. Prezydenta R. P. z 31. V III. 1926 r. (Dz. U.
R. P. Nr. 91 poz. 527), oraz rozp. Min. Spr. W ew n z 19. lipca 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 87 poz. 761)
§ 1). R esk ry p t Województwa SI. z 17. X . 1928 r.
PH. 1273/66.
69. Spraw y utworzenia kom isji do badania cen i je j uprawnienia.
Ustawa niem. z 4. 8. 1914 r. o cenach m aksym al
nych (Dz. U. Rz. Nr. 339). Obwieszczenie kancle
rza Rzeszy z 17. 12. 1914 r. (Dz. U. Rz. str. 516).
Obwieszczenie z 29. IX . i 4 X I. 1915 r. (Dz. U.
Rz. str. 673). Ustawa z r. 1914 w sprawie prze
miału żyta (Dz. U. Rz. str. 462). R esk ry p t Mini
stra Spr. W ew n. z 15. X . 1929 r. Nr. Apr. 1196/47.
79. Przeprowadzenie lustracyj Młynów, piekarń i cukierni.
Ustawa z r. 1850 (Dz. U. Pr. str. 195) oraz ustawa z r. 1883 (Dz. U. Pr. st. 267).
Architekt i Budowniczy
Katowice
ulica Zabrska 18. Telefon nr. 27-59.
B U D O W N I C T W O N A D ZIEM NE
Budowa domów mieszkalnych i osiedli
Wykonaniebudynkówprzemysłowych
Budowle betonowe i żelazo-betonowe
Przed reformą podatkową
I IW związku z przygotowywaną w Ministerstwie S karb u „małą reformą podatkową" Rada naczelna organizacyj ziemiańskich wyłoniła, pod przewodnic
twem senatora Steckiego, specjalną kom isję podat
kową. K o m isja ustaliła następujące ogólne w y tyczne w zakresie reformy systemu podatków bez
pośrednich: 1) dążenie do odrzucenia radykalnych i raptownych zmian obecnego systemu, 2) wzmoc
nienie elastyczności i podatków w sensie przysto
sowania ich wysokości do siły płatniczej ludności, 3) przystosowanie do zasady powszechności i spra
wiedliwości opodatkowania, 4) prostota i logiczny układ podatków, wiążących je w jedną całość, 5) usprawnienie i ulepszenie wymiaru, 6) oszczędność w kosztach wymiaru. W zakresie obowiązujących
ustaW podatkowych, kom isja wypowiedziała się m.
in. za przekazaniem samorządom podatków grun
towych, który to podatek ma zastąpić wszelkie, pobierane dotychczas przez związki komunalne, daniny bezpośrednie z gruntów. Następnie za utrzymaniem podatku dochodowego w charakterze niezmienionym. W dalszym ciągu kom isja prze
widuje możliwość wprowadzenia uzupełniającego podatku majątkowego, wolnego od progresji i pow
szechnego, oraz wypowiada się za reformą podatku od spadku i darowizn ze względu na doniosłość z agadnienia kapitalizacji w Polsce. W szczególności najbliższa rodzina, spadkodawcy, a zatem zstępni, rodzice, rodzeństwo i żona (mąż) powinni być wolni od podatku od spadków i darowizn.
Z a r zą d ze r ia oszczędnościowe miast niemieckich
Niemiecki związek miast przedłożył Rządowi R zeszy i Prus m em orjał w sprawie planowanych przez miasta niemieckie oszczędności. M em orjał ten rozważany będzie przez Gabinet Rzeszy, a za
wiera następujące postanowienia:
W e własnym zakresie miasta niemieckie zdą
ża ją do obniżenia wydatków w dziedzinie wydatków perso n aln y ch i rzeczowych. W tym kierunku zwią
zek miast spodziewa się oszczędności na sumę 250 m iljonów marek. Poszczególne miasta natychmiast rozpoczynają planowane redukcje, w związku z kto- remi planuje się obniżenie świadczeń na cele opieki społecznej. Oszczędności tym sposobem osiągnięte, jeszcze w roku bieżącym m ają wydać 45 miljonów marek. Przez dalsze obniżenie wsparć liczy się na dalszych 30 miljonów oszczędności, a ogółem dolicza się związek miast niemieckich kwoty 325 miljonów marek, zaoszczędzonych przez zarządze
nia miast, poczynione we własnym zakresie.
W przedmiocie ubezpieczenia bezrobotnych, ubezpieczenia na czas kryzysu, zaieca m em orjał
związku miast niemieckich zasadę indywidualnego badania potrzeb oraz obniżenia wsparć. W sk u tek tego spodziewa się związek miast niemieckich, że Rząd R zeszy będzie mógł zrezygnować z dopłat ze strony miast.
D alej zaleca m em orjał uwolnienie miast ze świadczeń doraźnych na bezrobotnych, a brakujące około 400 miljonów marek na ten cel proponuje związek miast uzyskać z ułatwień reparacyjnych, wzgl. przez nałożenie specjalnego podatku na b ez
robotnych.
Z uwagi na to, że poczynania miast niemieckich wydadzą wynik dopiero po upływie kilku miesięcy, domaga się związek miast od Rządu przejściowych kredytów na przeprowadzenie planowanej akcji.
Oprócz tego związek miast niemieckich p e r traktuje z Rządem i Bankiem Rzeszy o konwersję krótkoterminowych zobowiązań miast na długoter
minowe.
W końcu m emorjał podnosi, że uważa za k o nieczne obniżenie cen na produkty żywnościowe.
Szyldy em alio wane i p ie c z ą tk i
dostarcza po korzystnych ce n ach
kaaezukowe i metalowe
Fa b ryka Stempli I Z s k fa d R y to w n k z y
E. FMANITZA i Ska
K A T O W I C E , ulica Pocztowa 1 . Telefon 11-80.
Kronika
Majątek Zakł Ubezp. S p ot w Król. Hucie
powiększył się o 16 miljonów złotych.
Ja k wynika z ogłoszonego w tych dniach sp ra
wozdania rocznego Zakł. Ubezp. Spół. w Król.
Hucie — kryzys gospodarczy nie wyrządził tej in
stytucji chwilowo żadnych szkód. Przeciwnie, ja k wynika z cyfr — dochody tej instytucji i ilość członków ubezpieczonych znacznie się zwiększyły.
I tak m ajątek Zakł. Ubezp. Spół. w Król. H u
cie powiększył się w roku sprawozdawczym o 16,529.694 zł. Liczba ubezpieczonych wynosiła z końcem roku 1929 42.442 osób. W ciągu roku 1930 przybyło 11.136 ubezpieczonych, ubyło zaś 10.772, tak że z końcem roku 1930 posiadał Zakład 42.805 członków ubezpieczonych.
Liczba pracodawców z końcem roku 1929 wy
nosiła 4.694. W roku 1930 przybyło 1090, ubyło zaś 351, t a k ż e z końcem 1930 r. liczba pracodaw
ców wynosiła 5.433. K ry zys gospodarczy dał się we zeaki instytucji tylko przez to, że wielu człon
ków zalega z uregulowaniem składek. Kwota, z którą członkowie zalegali — wynosiła z końcem roku sprawozdawczego 1.549.220 zł. Na pierwszem m iejscu z zaległościami w składkach stoi m. K ato
wice z kwotą 417.515 zł., Bielsko 225.648 zł., Król.
Huta 53.470, Rybnik 73.547 zł., Pszczyna 89.918 zł., Św iętochłow ice 30.540 zł., Tarn. Góry. 13.486 zł.
i Lubliniec 9.629 zł. Następnie kontrolerzy stw ier
dzili, że 467 pracowników nie zostało zgłoszonych do ubezpieczenia, w 764 wypadkach zaś opłacano
za niskie składki. W roku 1930 pobierało rentę- na starość 2088 osób, 702 osoby rentę inwalidzką, 897 osób renty z tytułu wdowieństwa, i 1055 osób renty z tytułu osierocenia.
Sprawozdanie roczne wykazuje ogólny m a ją tek Zakładu w sumie 67,068.920.58. zł.
Dalszy w zrost wkładów oszczędnościo
wych w K. K. O.
Miesiąc czerwiec przyniósł dalszy wzrost wkładów oszczędnościowych złożonych w Komunalnych Kasach Oszczędności naszego Województwa, o 777.738,79 złotych, które wynoszą obecnie włącznej sumie 104.941.304,24 zł.
W pierwszej połowie lipca zdenerwowania publiczności spowodowane wstrzymaniem w ypłat przez niektóre instytucje finansowe zagraniczne udzieliło się również i wkładcom, m ającym uloko
wane swe kapitały w Komunalnych Kasach O s z cz ę dności, którzy zaczęli swe wkłady wycofywać.
Rezerw y kasowe pozwoliły jednak Kasom O s z cz ę dności na wypłatę żądanych sum bez ograniczeń.
Ponieważ w obecnej chwili ruch ten ustał,, wypada podkreślić, że tego rodzaju uleganie p o płochowi i zdenerwowaniu, odbija się w pierwszym rzędzie na publiczności, gdyż stw arzając atm osferę podniecenia, przynosi szkodę m aterjalną w postaci straty procentów i straty na kursach przez zakup- no walut zagranicznych.
T rz eb a bowiem by szeroki ogół społeczeństw a uświadomił sobie, że złoty polski ma dostateczne zabezpieczenie i że wkłady oszczędnościowe zło
żone w Komunalnych Kasach Oszczędności, czy to miejskich czy powiatowych są na mocy ustawy pupilarne pewne, gdyż ręczy za nie nietylko raa-
W dniu 21. sierpnia zmarł nagle w Contrexeville
Ś. p.
Inż. Józef Dworzaóczyk
G en eraln y D y re k to r i W ice p re z e s Zarządu G iesche Spółki A k cyjn ej w K atow icach
W ś. p. Zmarłym, który przez siedem lat udzielał Swych sił i zdolności naszemu Towa- warzystwu, tracimy cennego współpracownika, dzięki zaletom Swego charakteru ogólnie szano
wanego i poważanego zarówno przez kolegów jak i podwładnych.
Ś. p. Zmarłego zachowamy na zawsze we wdzięcznej i trwałej pamięci.
Katowice, dnia 24-go sierpnia 1931 r.
Rada Nadzorcza i Zarząd Gieseiie Spółki Akcyjnej w Katowicach.
ją tek samej K asy Oszczędności, ulokowany w pew
nych pożyczkach, ale również miasto lub powiat całym swym majątkiem i dodatkowo całą sw oją siłą podatkową.
D latego też posiadacze kont w Komunalnych Kasach Oszczędności mogą być zupełnie spokojni
o
swoje wkłady i nie potrzebują dawać się unosićłatwemu zdenerwowaniu, względnie iść na lep bez- podstawnych pogłosek.
Zimną krew i opanowanie powinna im przy
wrócić świadomość, że Komunalne Kasy Oszczęd
ności są instytucjam i, opierającemi. swą działalność na podstawie specjalnej ustaw}?, której celem w ła
śnie było zabezpieczenie drobnych oszczędności przed spekulacją i stratą. Ustawa ta zawiera sze
reg postanowień zabezpieczających wkłady nor
mujących całokształ gospodarki Kas Oszczędności, z których wymieniamy następujące:
1. Komunalne K asy Oszczędności są zakładane przez miasta lub powiaty które ręczą za zo
bowiązania K asy całym majątkiem i siłą p o datkową.
2. Komunalnym Kasom Oszczędności przyznany został przywilej pupilarnego bezpieczeństwa dla wkładów oszczędnościowych-
3. Działalność Komunalnych Kas Oszczędności nosi charakter wybitnie społeczny, ponieważ moment zysku został zupełnie wykluczony.
4. Działalność Komunalnych K as Oszczędności została przez ustawę uregulowana, przyczein położony został specjalny nacisk na absolutną pewność przeprowadzanych przez Komunalną Kasę Oszczędności.
5. Komunalne K asy Oszczędności podlegają pod każdym względem ścisłej kontroli własnych władz samorządowych, państwowych władz :nadzorcz3Tch i kontroli Związku, który prze
prowadza dwa razy do roku rew izję w Kasach i bada celowość i pewność każdej udzielonej pożyczki i całość gospodarki.
W o b ec powyższego, hasłem wdz isiejszej nie
pewnej dobie złej konjuoktury i kryzysu powinno być dla każdego obywatela, lokowanie swych pie
niędzy w Komunalnych Kasach Oszczędności.
P asze kupne są drogie,
to też zapobiegliw y gospodarz winien s t a r a ć s ię o w y t w o r z e n i e j a k n a j w i ę k s z e j i l o ś c i p a s z w e w ł a s n y m g o s p o d a r s t w i e .
Najlepsza, niezastąpioną paszą dla krów d o j
nych i młodzieży jest dobre siano łąkowe. Takiego dobrego siana trzeba mieć jaknajwięcej.
A w jaki sp osób? P r z e d e w s z y s t k i e m z a s i l a j ą c ł ą k ę k a in it e m . Ten nawóz - niem ający so
bie równego na łąki - wydatnie zwiększa plony sia
na i polepsza jego gatunek. Pod wpływem kainitu pojaw iają się na łące trawy słodkie i koniczyny, a znikają trawy kwaśne i chwasty. Inwentarz siano z takich łąk zjada z zwiększym smakiem i lepiej mu o no służy na zdrowie. Dobre siano powoduje zwię
kszenie mleczności u krów, silniejszy rozwój mło
dzieży.
A więc widzimy jasno, że s t o s o w a n i e k a i n i t u n a ł ą k i p r z y c z y n i a s ię d o z w i ę k s z e n i a d o c h o d u z o b o r y .
Tembardziej, że nakład jest niewielki - kaimt bowiem jest nawozem jest bardzo tanim, wagon kai
nitu (10 ton) kosztuje na kredyt, razem z dostaw ą tylko 520 złotych.
O informacje w sprawie nabycia kainitu zwra
ca ć się należy do najbliższego „ROLNIKA".
Z W yższego Stucijnm Handlowego w K ra kow ie.
Wpisy na rok akademicki 1931/32 rozpoczynają się 1. września 1931 r. w pierwszym gmachu W. S. H. przy ul. Sienkiewicza 4. Do wpisu w ch a rakterze studenta należy przedłożyć: 1. świadectwo dojrzałości państwowej (lub równorzędnej) szkoły średniej ogólnokształcącej; 2. dokument stwierdza
ją c y uregulowanie stosunku do służby w ojskowej;
3. 3 niepodklejone fotografje; 4. wypełnione druki W. S. H. (deklarację wpisową, indeks, legitymację, ślubowanie imatrykulacyjne).
Na zasadzie § 2 ust. 1. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 grudnia 1928 r. (Dz. U.
Rz. P. Nr. 104 poz. 945 ustanowił P. Prezes Sądu Apelacyjnego Katowice Inż.
Rom ualda Nowie- kiego,
Hajduki W. biegłym sądowym w zakresie przemysłu chemicznego a mianowicie w dziedzinie przemysłu gazu świetlnego, badania w ody do picia, urządzenia do skraplania powietrza, amoniaku i kwasu węglowego, oraz zanieczyszczania powietrza gazami przemysłowemi, na O kręg Sądu O k rę
gowego w Katowicach.
Polecam y inż. Nowickiego w sprawach spornych w dziedzinie zanieczyszczań wód przez ścieki fa
bryczne oraz przy zanieczyszczaniu powietrza g a zami przemysłowemi.
2 prasy sam orządu tery to rialn eg o .
Wyszedł ostatnio z druku zeszyt 1 i 2 z r. b- kwartalnika „Samorząd Terytorjalny" — w ydaw nictwa Związku Pow iatów Rzplitej Polskiej (W arszawa, Plac Napoleona 7) o treści następującej:
Z zagadnień nadzoru nad samorządem komu
nalnym w sprawach opieki społecznej — dr. Jerzy Panejbo.
Teorja przedsiębiorstw komunalnych — dr. Leon W ładysław Biegeleisen.
Zarys organizacji województwa stołecznego — Jan Strzelecki.
Polityka oszczędnościowa Rzeszy Niemieckiej a samorząd tery tor jalny — M. J.
Ustrój samorządu ziemskiego na Litwie Kowień
skiej — M. J.
Reforma administracji rumuńskiej 1929 r. W. B.
O rganizacja „municypjów" na Węgrzech — M. J.
Wnioski komisji dla usprawnienia administracji publicznej przy Prezesie R ady Ministrów w sprawie reformy podziału administracyjnego Państwa — W. B.
W ydatki i dochody związków komunalnych w ostatniem trzechleciu (w latach 1928/29, 1929/50 i 1930/31) — Antoni Hebrowski.
Działalność banków komunalnych w 1930 r. — W. G.
Uzupełnia zeszyt przegląd orzecznictwa N. T. A., przegląd ustawodawstwa, obszerna i wszechstronna kronika, przegląd piśmiennictwa oraz bibljografja samorządowa polska, francuska i niemiecka.
Zeszyt powyższy ze względu na swą bogatą i ciekawą treść winien się znaleść w rękach jak- najliczniejszej rzeszy sam orządowców i społeczeń
stwa.
Aczkolwiek broszura ta porusza zagadnienie re
formy i podziału administracyjnego, realizowane obecnie w Niemczech, niemniej przeto poruszone przez autora zagadnienie może zainteresować nie tylko samorządowców, lub fachow ców w dziedzinie administracyji państwowej i komunalnej, ale i szer
szy ogół obywateli, interesujących się sprawami re
formy administracji u nas. Sfery gospodarcze znaj
dą tu również b. cenne uwagi, dotyczące sposobów i metod zmniejszenia kosztów administracji publicz
nej.
W arszaw a.
Nakładem Związku Miast Polskich wyszła z druku broszura p. Jana Strzeleckie
go, b. dyrektora Departamentu Samorządu w Min.
Spr. Wew., pod tytułem „Reforma Podziału Admi
nistracyjnego Okręgu Przemysłowego Nadreńsko- Westfalskiego".
Autor, znaw ca spraw samorządowych, porusza w niej zagadnienie racjonalizacji administracyji k o munalnej i harmonizowania potrzeb życia gospo
darczego z ^organizacją samorządu terytorjalnego.
Poruszone w broszurze zagadnienie może mieć analogję dla naszych stosunków na G órnem Śląsku i Zagłębiu Dąbrowskiem i doświadczenie tam zdo
byte może ułatwić zagadnienie reformy administra
cji w tej części Polski. Broszurą tą powinny się za
interesować przedewszystkiem miasta i gminy G ó r
nego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego.
Z i m ą b ł o t a ,
desacze śniegi u tru d n iają dostaw y z koiei.
P o c o się męczyć, marznąć w zimie, w ożąc kainit z kolei. Czyż n ie l e p i e j ju ż t e r a z z a m ó w i ć k a i n i t p o d z a s i e w y w i o s e n n e i przywieść go jesienią, gdy sucha pogoda, to i człowiek i konie mniej się zmęczą.Nic się na tem nie straci, b o k a i n i t k o s z t u j e t y l e s a m o e s y s ię g o s p r o w a d z i w je s i e n i , c z y w z i m i e - 520 złotych za wagon (10 ton) na kredyt wraz z dostawą. Widzimy, że cena to b a r
dzo przystępna, a nawet można powiedzieć wprost tania, b o kainit jest doskonałem nawozem, który skutecznie działa pod wszystkie rośliny, kto go ch o ć raz sprobował - to tak wnim zasmakował, że go już zawsze używa.
Radzimy więc nie zwlekać i kainit pod jarzy
ny sprowadzić w jesieni. Wszelkich informacyj, d o tyczących nabycia kainitu udzieli najbliższy „ R O L NIK",
E. BIAŁAS, Mikołów
ul. Skotnica 6.
(Górny Śląsk)
Telefon 139Z a k ł a d y I n s t a l a c y j n e
P r o je k t u je i w y k o n u je w s z e lk ie prace e le k tro -te c h - niczne, oraz p ierw sz o rz ę d n e urządzenie sanitarne, łaźnie, susznie i z a o p atrze n ie domów wodociągam i
z studzien głęb okich i t. p.
Adolf Leopold Fabryka stem pli ♦ Zakład graw erski K A T O W I C E , ulica Kościuszki nr. 9
T E L E FO N Nr. 21-53
Stemple kauczukowe i metalowe. — Pieczątki. lWr~ Stemple dla badaczy mięsa.
Szyldy metalowe i emaljowe oraz wszelkie inne prace w zakres mego fachu wchodzące.
