Acta Eruditorum […] Calendis Februarii, Anno M DC LXXXII, N.II

Ν. II.

A C T A

E R U D IT O R U M

publicata Ι, ίρβα

Calendis Februarii^ Anno M DC LXKXIIT.

M U S E U M R E G A L I S S O C I E T A T I S . Londini A\ i6gi.

Prodat Lipfiae apud J.Groffium & C.F.F. Haeredes.

R

nunc fromtffimemoresfubjicimus.

M I N E R A L E ergo quod attinet Regnum, fe offerunt pri­

mo petrefada, qua: inter pag. i^.khthyites in modum typi : hoc eft lapis, cujus plano figura pifeis non eft imprefia, fed cavitas la­

pidis interior in figuram ac typum pifeis exa&e eft formatu, ad- eoque quaii matricem aut formam exhibet, cui alia corpora, pro in­

duenda pifeis figura imprimenda fint. Sequuntur plures cntrochita- rum,itcm Coralliorum fpecies ac varietates; ipeciatim Corallium ru- praw,cujus radix fupra truncum corallii albi expanfa p.275.Rupes Ada~

W4»/»wi,ex quain forma cryftallorum fexangulari excreicunt. p. 2gr.

Lapis viridis, Smaragdi $ecies,<\ux intenfius calefacta ,in tenebris,ad tempus notabile,fciiicctper-Jj .horae partem luceat: ita quidem, ut co­

lor ejus viridis, (lecundumca,qu3eobfervavit autor) admoto igne in- caleicentis,inintenfiifimecxruleummutetur, quem pariter retineat, quamdiu iplendet,redeuntepoftmodumnativa viriditate, p. 287. qui Ιαρύ,βnon idem eft cumPhofphoro SmaragdivoElsholziijn obfcrvat.de 4· Piofphoris,n.w.fane haud multum ab eo diferepare videtur. DcTur- toidc etiam refert Autor, Ipeciem eum videri aeruginis,fuo modo petre- actae; id quod praeter colorem & faporejusdem calcinati confirmet:

E unde

unde minus mirum videri poffit, lapidem hunc tandem,praeiertiffl aeri diutii^ expojitum, coloris elegantiam perdere, qua: poffit reftitui per Oleum vitrioli, quod abfumat fatifeentem & deflorefeentemejus fupcrnciem,p.2p4.quod polterius tamen experientia:ferutinio ulterio­

ri committendum,cum alias haud facile fit, colorem Turcoidis deper­

ditum reilituere. Prout vero Autor hoc Joco Turcoidisalterationem con/jdcratj ita fub lapidum 6c fimilium foililium recenfiorie ubivis fe­

re obfeivat, quomodo acidorum refpedufe gerant, an cum iisdem,

&cUm_quibuseffervefcant. Quse inierviunt illuftrando iim ilis ar­

gumenti Autoris feripto, ofthe Luttation, arifingfrom the mixture o f kodies; hoc eft, de luda e mixtura corporum oriunda, quod ipfum jam Gallico Idiomate Pariliis Ao. 79. prodiit, fub T it: Experiences fur lecombat, qui arrivedu melange dudiverfes liqueurs,avec tou- tes fortes des corps, Receniet porro Cryflalium Talccfaw feu Cry- flaUum lsUndicamftmhoYimft.ioy. Refradionesfingulareshujus la­

pidis, ftrudurae tribuit inaequali, ideo, quod is non fruftum unicum ialtem, aut abfolute continuum , ied compofitus fit cx dift‘m£tis la­

minis ieu bradeis, diverfimode contiguis, adeo ut in quibusdam „ locis diflindae ifta: laminae, ialtem unam Refradionem , in aliis du­

as, vel plures efficiant, ρ.μο. Proftat hinc Magnes ponderis 60 li­

brarum, haud quidem ingens adeo pondus elevans, acum tamen novem pedes diftantem movens. Partes queedam ipfius diffradae, in proprium locum denuo repofitae, multum ejus robori addiderunt, p.

3i7.MutabiIe fc.magnetis robur eft, adeo ut fuccellu temporis multum defua vi tradoria,&,qua: inde pendet,appenforum ferramentorum fufpenforia amittat.Pro avertendo tamen hoc defedu,quin & pro eo­

dem, jam fadoforte, corrigendo, facit adionis ejus continuitas, fi- mili fere ratione,atq; in moralibus exercitium virtutum generofiores eas reddit,& animales motiones per crebriorem ufum fortiores eva- dcrefolentjidquodcuriofa ab Autore recenfira confirmat obfervatio magnetis cujusdam armati. Scdecuplum is proprii fui ponderis initio attollebat, fed per aliquot annos fepofitus,quartam roboris partem, a- mifcratj cujus reftitucndi caufla,tantum eidem rurfus,q uantum fufti- nerepoterat, ponderis ferrei fiyt a,ppenfum, & ita aliquandiu reiidus:

hinc ab aliquot feptimanis denuo plus ponderis appenfi ferre poiTe obfervatus fu it: quod ubi pedetentim, addito novifemper ponderis

augmento,

34 A C T A

E R U D I T O R U M . 55 augmento, repetereturperbiennium,lapis ifte non ibium priftinum robur recu peravit, fed vigoris etiamfui incrementum cepit tantum, ut vigccuplum proprii ponderis attolleret, p. 318. Ingens minera- rum lunλ varietas·, p.323. cum vix ullum metallum, tanta minerafeu matricis varietate ludat, ac Luna : ficut Cupri miner a , pr& aliis elegantiffl.morum colorum mixtura conjpicua ejfefolet. Item praeter lunam capillaceam, etiam Cupri capillaris: p. 326. it. capillaceum &

granulatum Cuprumiimal, nativum,in unofrufto. c.I. Miner£ ali?

quot Jovis: qua occafione mentionem Autor injicit mixturae, contra morfum canis rabidi, ex mithridatio & ftanno, plurimi a Venatoribus quibusdam a:ftimatae. p. 329. Plumbum cryflallinum, hoc eft in api*

ces hexagonos finiens, ex minera.p. 329. Ferri miner a, ex qua metal­

lum, plurium longarum & rotundarum irinarum formam, majo- rumqueacicularum craffitiem induens exfurgit. p. 330. Duo ojfa pe­

dis humani in ferrum mutata : item frufium ftirite lapides. ( Gerin., /) ferrificatum, p. 332. Fruftulum naturalis falis Ammo- maci, Y>erfubterraneoscalores, jnlithantra cum fodina prope C ivi­

tatem Angliae Nevv CaiiJe, iublimati,pag. 339, Idem Sal in forma Co­

ni iacharini ex /lia matrice, prout ex terra didi loci fuit eruta, arte fublimatum: uti & Ipiritus vol. ex eodem Sale cum calce viva addita dcftUlatus.p.353. Sal quoddam fingulare (ieu anomalon ) ex monta­

nis Teneriifadefumttim, ad alcaliiatorum Naturam accedens, p. 339.

Fruftum fuccini\pedis longitudine,foilile,fcu fodiendo repertum iub propugnaculis Rensburgenfibus in Holiatia,pedes 18 ijib terra, loco 25: milliaria (intellige Anglicana) a Baltico pariter & Germanico Oceano diftante.p. 343, Fruftumfucctmflavi, cum cicada inclufa: p, 334. Ut & alia, cum culice , mufeis & iimilibus infedis reconditis, c. 1. Sulphur nativum cryftallizatum Peruvianum iemiperfpicuum.

Ρ ·345· Terra- qua: pluviseadinftarcopiofaexaere decidit in Archipe- lago,fub incendio Veiuviia.1631. eaqueduplex,gryfea una, altera bo- laris, fimilisjalapaepulverifatae-.p.^^.hinc&aliaifr^pluvialis, ex TenarifFa,pallidi argillacei coloris infipida. Haxcu.mOleo vitrio-

\i mox eifervefeit, illa: minime.

Naturalibus fuccedunt ARTIHCIALIA. I. Chymica: ut Oleum.

Nicotian* feu tabaci per defcenfum .* hujus una, vel dux gutta: lin- Su«fchsimpofitie; immediate horrida s convuliiones excitarunt, Sc

E l j.minu»

i.miriuti hora fpatio eam enecarunt: de eodem oleo aliquoties ad- tor Parenti fuo, Tabaci fu mo aflueto, aliquantulum contra odon- talgiam exhibuit, dentibus applicandum , felici plane cum fucceflu:

ipfe vero autortabaci fumo minime afllietuSj, eodem modo aliquan­

do idem oleum cumufurpaflet, tametfi nihil /puti falivarii degluti- verat, nihilominus fumme debilis redditus fuit, cum iupervenientc vomitu p. 352, Oleum per Alembicum deftillatum , ex rad. arbori*

CnAmomijcontuia & in aqua macerata, fimillirhum camphorre,p.352·

Oleu»; macis recens expreilum,liquidum, colorem referens Tintihine croci, &odoratiflunum : id quod confirmat aflertum Linichotti, colerem originalem macis efle icarlatinum. Salia fixa pl urium fim- plicium Vegetabilium,de quibus autor aflerit, quod rite tra&ata, ea­

dem ex diuer/Isfubjedis, multum inter fe differant, tam acrimonia, quam modis aliis, etiamfi a:qualiter fint calcinata: adeo ut ufus eo­

rum promifcuus, in M ed icina minus tutus fit: cum, exempli gratia, Sal Tartari icrup.jj.tam potens fit,ac fcrup.i. Sal.abfinthn.p.^J^ex- f hortis Hermeticu*'fili diis luci velSolis vel ignis expofiti: 3,in tene­

bris aliquandiu lucere iolet, Autor hujus primus recie dicitur Baldui- nus} nunc defun&us, qui tamen nec m odum ,necingredientia ullibi manifeftavit. Eundem D r, Fr. Slare, Anglus, An. 1679 felici fucceC- fu & praeparavit, & Societati Regise exhibuit. Cretam fcilicet calci- rtatam iolvit in f. q. lpiritus nitri , folutionem filtratam evaporat ad Salis confiftentiam : hoc in tefta fub tegula fornicata calcinat, non absque ebullitionis impetu fucceffive,obfervando ubique debitas en- chiriies, (prolixius abautorerecenfitas) reftitante tandem , omnia ubi refrixerint , in tefta capite mortuo flavefeentis coloris, qui quoufque confpicitur, eousque etiam vis luminofa fe extendit: cnlto- dienda rr.afla hrec fedulo ab aere , alias feptiman$ intra fpatium vim fuam am ittit. Obfervationes haud vulgaro circa hunc Phos­

phorum fadae, & ab autore recenfita:, iequenteslunt. Expofitus au­

rora fp len d o ri, pau lo ante Solem exortum,exhibet lucidum quafi rofeum n ito re m: appropinquante vero Sole ad m e rid ian u m, ad in­

tenderem ferri can defacti fplendorem affurgit: p au lo po ft Solis oc- cafum,ad pallidum co lo rem inftar matris perlarum declinat. Luci candelae,velfafeiculi1 iguorumexpofitus,pallidi coloris lu m en , fimi- le illi, quod fub Solis defcenfum afeifeit, contrahere folet: expofitus

vero

3« A C T A

▼ero ad notabile tempus Lunas clariffimae radiis, nec tantillum hinc

l u c e r e obfervatur. In Vacuo Boylianoaflervatus,etiarft per4 aut J

menfcs, proprietatem iftam Luminis rapacem minus folet perdere.

Caufam Phaenomeni hujus in genere redditurus fupra laudatus Dr, Slare, i. id, quod inmiilura iftalumenfuggent, arbitratur eile partes igneas puras Spiritus Nitri,in creta concentratas : 2. modum quod attinet, fieri hoc ipium nonperimbibitionem lucis, fed faltem per impre/iionem ab ilia fa&am,unde oriatur motus in m iilura, luminis produdivus: &c. Noftervero Autor fufpendit prope judicium: in- primis enim quid lux fit, preffius declarari cupit: hinc arbitratur, quod in pra:fenti cafu Sal cretaceus, nitrofus, & aerea· particulae infi- mul inferviant ad componendum fubjedum aptum recipiendo ge­

nuino corpori lucido & c. &c. p. 35:7. Sed praster hunc Phofphorum folidum, Autor praeterea mentionem facit duplicis Phofpbori liquidi·, quorum prioris quidem fupponaturautor Dn.Dan. Krafft i (revera tamen eft Kunckeltus, Eletton Sax. olim a Laboribus Cbymici-s, quife- cretum hoc fi Krajftio conmunicajje affirmavit) pofterioris vero in­

ventor fy? Dn.Boyle,qui nodilucam aeriam appellavit.

Sequuntur 2. Inftrumenta ad PhilofophUni naturalem perti­

nentia: In quibus eminet inprimis a IVeather Clock, feu automaton, mutationes tempeftatum & temperaturae aeris oftendens: conftat principaliter exhorologio cum pendulo, Barometro, thermometro, menfura pluviali,Ventilogio & hygrofeopio. p. 358- Inftrumentum pro mer.furanda quantitate pluvia, quae certo temporis fpatio, fuper certam foli partem,v.g.jugerum defluat,deicriptum p. 358· Autor ejus tft D. Wren, nunc Soc. Rcg.Praefcs Illu ftriifinuis. Furnus Lampadii, inierviens tam exclufioni ovorum, pro obfervando generationis pro- ceiTu,quam digeitioniliquorum&c. p.358. Speculum uflorium ca­

vum , h. e. compofitum ex duobus vitris concavis, uti eo cum volue­

ris ,aqua communi r e p l e n d i s I n f t r u m e n t a Otocouftica tria, pro juvando auditu, cx ebore unum, alterum ex cupro, in forma in­

fundibuli,nifi quodroftrum fit nonnihil inflexum,pro meliori ad au­

rem applicatione & foni receptione: unum ex ftanno figurae conicae;

inclufa cochlea, p. 355);

Hinc 3. Artifici alia Mathematica & Mechanica, v. g. Telejco- ( um b i t e n s , p. 360. Jnfirumentum demonftrans, in q u a n tu m

£ j navis

ERUDITORUM. v

navis adverfo vento vela facere queat, p. 364. Caneofeu navicula Groenlandorum p, 364, Venenum Mac affar enfium, quo arma infi­

ciunt. Cujus cum varii fint modi, in eo, quod hic proflat, apparent crura aliacquepartes fpeciei cujusdam ex cantharidibus, quae videntur mifta cura certo Sale corrofivo. p. $6$.

Denique 4. Pure Mechanica, Statera Chinenfis, exatfte deicri- pta; p, Par follium ligneorum, p. 369. Sembradore Hifpanicus:

hoceft machina, mediante qua fmiuL&aratur & feritur & occatur, Varia Indorum Utenfdia p. 371. item Chirotbec<e & Ocreae IsJanc/orum,

pag-375· ;

Tandem moneta, & alia ad Antiquitatem pertinentia, Opus fv>

Hiuntp. 380.

Pr&ter opinionem crevit fub manibus recenfus Mufei. Sed ea ra-^

tionc confultum voluimus Anglicana lingua minus gnaris, qui nihilo­

minus uti hoc libro f u o c u m fruttu poterunt, f i figuras quibus exprejfa euntia ad amujfimfunt} conferre cum Exccrptishis noftris fufiinuerint.

Appendicem vero ^««eanatomen com paratam ventriculorum Scinte- ftinorum continet,Calendis M artii fumus exhibituri,

H E R M A N N 1 N I C O L A I G R 1 M

dice Orienta], Medici, Compendium Medico-

Chymicum.

BataVis. Ja v a n o r u m ♦ A m o 1679. in g.

P

gae experientiae finu, ut in praefatione loquitur Autor, protra&a.

Primo quidem uniuscujusque affeclus fpecialis remedia & formulas, fibi tam in Europa', quam India ufitatiora, in genere , ille ipfe re- cenfet:hincObiervationumnomine fpeciaJes curationes, hiftoriam nvorbi pauciffimis enarrando , & remedia adminiftrata adjiciendo, Cubjungit: denique in fine Operis,cuiiofam variorum medicamen*·

torum nonnullorum praeparationem, annedtit. Ipfas quod attinet curationes, & remedia adhibita, praeter Vomitoria antimonialia &

purgantiavegetabilia,alterantia adhibita maximam partem de natura SaliutH

?8 A e ΤΑ"

Salium vol. Oleoforum exiihint, five praeparatione jam ita elabora­

ta, five per miftionem in ipfis praftriptiOnibus talia reddita. In ipe- cle' l.i.c.i-obf.i.plij. Hemicrania gravis exacrl falia materia, exteriori­

bus membranis infixa, applicato cum iinteis ipiritu Corn. Cerv. brevi fuit fugata. 0bfij.p.6i. VirgoEpilcpfia habituali a j aetatis anno, ad 15 usque confMata, interpofitis laxativis debitis, fequenti miltura»

crebrius eam capiendo, fuit curata:

Rec.Spir.fangu. humani dr. i.

Tinitur. caftor.

Ε ίΐ fuctini ana dr. Π Sal. fuccini volatil. fer, i*

Aqu.fecundina unc. ij;

Syr. Paeonia: unc. f. Mi

Obfen.Qt).referuntur modi, quibus reftituti fuerint ii, qui fub navali ad Indiam Orien»letn itinere fcorbuto correpti, membrorum rigore

& aliis gravioribus fymtomatis laborarunt. L. l-O bf 26. & 27. contra laterum,fpiritus Salis ainmoniaci acidus potui ordinario inftillatus, mire extollitur. 0bf.^.p,2jf. notatur Diabetes,cum macie^ex abufu potus Thce, curatus, cum diaeta, ut plurimum ex lacie, fequenti mi*

ilura, interponendo quandoque iem. frigid. emwlfiones ; Rec. Liquor. Sal.hsmatitis dr. ii

Tindt. rofarum,

Santal. tubr. ana dr. L Syr. corall. unc. £

Aqu. rofarum.

Nymphae aiia ilnc» ij. M Capiatur cochleatim.

Quod denique praeparationes medicamentorum attincti obfervan- dum eft,quod Autor prafentis fcripti,jam anno 1677 Belgico idio- mate Batavi a: Indorum ediderit Laboratorium Ceylorticum ex inquili­

nis Ceylohitf Iniula: fimplicibus concinnatum, ut patet ex Compend.

hujus Lui. cbf.2j.p10S. (in fpecie ex Ad. Hafnienf Vol. V. obferv.

51. pag. ii\.') quod a Barthol. Ptelat Mtd. h .latinitate donatum, pu- Wics luci, iuppreffo licet penitus Autoris nomine, expofitum fuit,

^lura ergo remediorum, praefenti feripto annexornm, jam in illo La~

h rm rv ) CcylQncnfi fuerunt deftripta, p m e r quas tam en S piritum .T am n

ERUDITORUM/ 39

Tartari fiffafratum, fuliginis fuccinatum, Sal. «immon. funcinatum»

Sal.ammon.theriacaiis,Sal vol. oleofum ex rad. aromaticis deftil- lando eliciendum, Salcran. human.aromaticum, Tinfturam coral­

liorum, cumproprio eorum ipiritu, Tinfturam Sal. Liquorem Hae- matitis, Spiritum Sal. ammon, acidum, mediante quo Tincturam Martis parat,Elixir panis, Elixir Helmontii, Extracilum Opii Tarta- rifatum aromaticum, Haematitem Philoiophicum, aJiaque nonnulla prsparare docet .

L A C H I A V E D E L G A B I N E T T O dei Cavagliere Giofippe Yrancefco Borrh

Μ Ϊ Ι α η φ · h6c eft.

Clavis ad conclave fecretius Jofepfei Franciici

Burrhi, Mediolanenfis Equitis*

Coloniae, 1681* in ix·

C

de eadem, non raro quoque mendaciifima, vifiim fu it, & pra>

fentis,nomine ejus infigniti, feripti mentionem injicere. Bipartitum eft hoc ipfum, cujus priori parte,Editor Anonymus , Burrho tamen minus favens, ut vel ex praefatione innotefeit, fub fpecie Dialogi, aliquot Epiftolas exhibet, quas Burrhum fcripfiile aflerit : quibus fuccin&am Vitie Burrhi hiftoriam, magis tamen Ecclefiafticam,quam civilem fubjungit. In partevero pofteriori recenientur Inftructiones Politicae, quas Burrhus Regi Daniae fubminiftraverit. Epiftolas quod attinet, earundem funt X: In quarum prioribus duabus refertur DiC·

curfus habitus cum quodam nobili Dano,qui cerias quasdam crea­

turas, praeter ha&enus cognitas,adeoque chimericas, utriusque ie- xus in quovis elemento fibi finxerit, quae finr dociles, fcientiarum amantes, fapientibus officioiae, aft inimicae ftoJidorum : quales in aqua fint Ondini feti Nym f&, in Terra Gnomi, in igne SalamAn- dr<e, in Aere vero Sylvi: quee matrimonio jundlae cum hominibus, fiant immortales, & c. In 3. confiderat generationem metallorum, tam naturalem, quam artificialem. In 4. docet fecretum extra­

hendi

4® A C T A

ERUDITORUM. 41

hendi femen a u ri, quod fit lapis verus Philofophorum; in 5. vero, modum coagulandi Mercurium per Saturnum liquefaftum: fvcutiin 6. modum convertendi Mercurium inSolem & L u n am , In 7. de- feribitur aqua deftillata coimetica, ex quibusdam vegetabilibus, pro corrigendis faciei vitiis. In g. referuntur varia fic di& a fecre- ta : v. g. conficere globulos vitreos, qui in igne cum infigni ftre- pitu, inftar bombarda; difplodantur: item ftatuam, quae extinftam candelam, quafi inipirando, reaccendat: mobile perpetaum alchy- mifticum: progerminationem variarum plantarum intra hora: fpa- tium , ex earum feminibus promovere : & deniq; praeparare atra­

mentum crypticum, cujus feriptura evanefeat, quae alio fuperindu-

&o attramento denuo comparcat. In 9. docetur methodus iepa- randi metalla ex fuis mineris, per fufionem cum pulvere compofito ex p, ii.Tartari p.ii.borrac.&p. nitri carbon.pulverif p. i. In deci­

mo denique refertur difeurfus Medici cujusdam Germani, de diffe­

rentia corporis & animae, &ftrudtura corporis animalium mechani­

ca·. cu'\us vi, citra animam, & citra ullam cognitionem, quasvis fuas fundiones edant bruta: & haec omniafimpliciter ex principiis Car-

tefii: & hxc dc Epiftolis.

Altera hujus icripti pars continet plura Axiomata Politica, haud tamen adeo fecreta, ad quorum normam Princeps imperium fuum adminiftrare debeat, illuftrata difcurlibus & exemplis variis.

De quibus tamen omnibus, in Clave hac contentis, fides quidem fit penes Editorem·) judicium vero penes Lettorem.

DE VERA P R O P O R T I O N E CIRCULI AD Quadratum circumfcriptum in Numeris

rationalibus

a

G O T H O F R E D O G V I L i E L M O L E I B N I T I O expreffa.

URoportiones curvilineorum ad Re&ilinea inveftigare Geometrae

*■ femper funt conati, & tamen nunc quoque, etiam poft Algebrarn.

hiWam, nondum ea resiatis in poteftateeft, fecundum m eth o d os

F qui-

quidem tuclenus publicatas; neque enim hxc problemata ac! aequa-*

tiones Algebraicas revocari poffunt: & ufum tamen pulcherrimum habent,inprimisin Mechanica ad purae Geometriae terminos reducen­

da, quod norunt, qui talia profundius infpexere, pauci quidem, fed maxime eximii Mathematicorum. Primus Archimedes, quantum c°niW,invenir, quae fit ratio inter conum,fiphaeram, & cylindrum ejusdem altitudinis &b?.fis, nempe qualis eft numerorum 1,2,3,ita ut cylinderfit triplus coni,&fefquialterfphaerae; unde iphtram & cy­

lindrum etiam fepulcro fuo infculpi julTit: Idem invenit quadratu- T A B .I V .ram Parabolae. Noftro feculo repertus eft modus metiendi figuras curvilineas innumerabiles,inprimis quandoordinataeBC,in Schema­

te i,funt in ratione utcunque multiplicata aut fubmultiplicata, di- refta aut reciproca, ab/ciflarum AB vel D C; erit enim figura A BCA ad reftangulum circumfcriptum A B C D , ut unitas ad numerum ra­

tionis multiplicationem exprimentem* unitate audum. Exempli gra­

tia, quia in Parabola abfciilis AB five DC,exiftentibus ut numeris na­

turalibus, 1,2,3,&c-ordinatae BC,funt ut eorum quadrata < ,4 ,9)&c.

feti in duplicata ratione numerorum, tunc numerus rationis multi­

plicationem exprimens erit 1: ergo erit figura A BCA ad redangulum circumfcriptum ABCD,ut 1 ad 2 qu,i;feu ut 1 ad 3: five, figura erit tertia pars rectanguli. Si ABvel CD maneant numeri naturales, &

B C fiant cubi, 1,8,17, &c. (nempe in Paraboloide cubica) foret ratio ordinatarum triplicata rationis abfeiffarum: Ergo figura ad redan- gulum,ut 1 ad 3HN five 4 '»^eu Pars quarta. Sin DC fint quadrata*

BC cubi, five ratio ipforum BC, rationis ipfarum D C triplicata fub- duplicxm, erit figura iparaboloides cubico- fubquadratica) ABCA ad redangulum A B C D ,ut 1 ad i; feuduas quintas redanguli con- ftituet. In reciprocis, numero rationis multiplicationem exprimen­

ti praefigitur fignum —,five minus.

Sed circulus nondum hadenus cogi potuit fub hujusmodi leges, quamvisab omni retro memoria a Geometris exercitus. Nondum enim inveniri potuit Numerus exprimens rationem Circuli A, ad qua­

dratum circumfcriptum BC Figur.i, quod efi quadrarum diametri DE. Nec inveniri potwit ratio circumferentia; ad diametrum > quai eft quadrupla rationis Circuli adQuadratum.Archir, ;edes quidem Po­

lygona Circulo inferibens & ciretimfcribflas, queuiam major eft in- fcriptjj,

4» A C T A

fcriptis & minor circumlcriptis, modii oftendit, exhibendi limites in?·

tra quos circulos cadat,five exhibendi appropinquationes:efleicilicet rationem circumferentiae ad diametru,ma)orem quam $ad i,ieu quam iia d 7,'& minorem quam 21 ad 7. Hanc Methodu alii funtprofecuti, Ptolemaeus,Vieta,Metius,iecf maxime Ludolphus Colonieniis, qui o- ftenditefle circumferentiam ut 3. 1 4 1 59 16$ ?5 8 979 3 1 3 8 4 ^ (^cc*

ad diametrum, ad i. 0 0 0 0 0 ap o o ooo oooo ooo o Verum hujusmodi Appropinquationes,etfiinGeometriapratilica utiies,nihiltamencxhibent,quodmentifatisfaciat,avidaeveritatis,niii progreffio talium numerorum in infinitum continuandorum repe- riatur. Multi quidem perfcflum Tetragonifmum profeifi funt , ut Cardinalis Cufanus, Orontius Fimeus, JofephusScaliger, Thomas Gephyrander, Thomas Hobbes, led omnes falio; calculis enim Ar­

chimedis vel hodie Ludolphi, refellebantur.

Sed quoniam video,multos nonfatis percepiiTe, quid defidere- tur: fciendumeft,Tetragonifmum fiveconverfionem circuli in xqua- le quadratum, aliamve re&ilineam figuram ( quas pendet a ratione circuli ad quadratum diametri, vel circumferentiae ad diametrum) polle intelligi quadruplicemjnempe vel per calculum,vel perconftru- clionemlinearem;utrumq;velaccurate,velpropemodum. Q uadra- luram per calculum accuratum voco Analyticaw, eamvero quae per Conftruftionem accuratam fit, voco Geometricam : per calculum prope verum, habetur apprQpinquatio^zt Qonfau&ionevn prope ve­

ram, Mecbanifmus. Appropinquationem longillime produxit Lu- dolphus; Mechanifmos egregios Vieta,Hugenius, aliique dedere.

Conflrutlio Geometrica accurata haberi poteft, qua non tantum Circulum integrum,fcd& quemlibet feitorem (ive arcum metiri li­

ceat, motu exadlo atque ordinato,fedqui curvistranfcendentibus competatjqya; per errorem alioqui Mechanica cenientur, cum ta­

men aeque fint Geometricae,ac vulgares: licetAlgcbraica: non iint,nec ad aequationes Algebraicas,leu certi gradus,reduci queant; fuas enim, proprias,etfi nonAlgebraicas,tamen analyticashabcnt. Sed illa hic pro dignitate exponi non poflunt.Quadratura Avalyticafcxk quae per calculum accuratum fit,iterum in tres poteft diPpefci; inAnaly ticam tl'anfcendentem, Algcbraicam, & Arithmeticam. Analytica trans- cer“kns}inter alia habetur per a:quadonesgradusindefiniti,ha(itenus

f 2 ane-

E R U D I T O R U M 45

a nemine confideratas, ut fi fit X ^ X a e q u a l.3 0 , & queratur X , re- perieturefle 3, quia 3*4,3 eft 2 7 ^ 3 five 30 : quales aequationes pro circulo dabimus ilio loco. Algebraica expreilio fit per numeros, licet irrationales, vulgares/eu per radices aquationum communium: qu*

quidem pro quadratura generali circuJiicdonsqueimpolfibiliseft.

Supere/} Quadratum Arithmetica, quse faltem per feries fit, exhiben­

do valorem circuli exaitum progreifione terminorum, inprimis ra­

tionalium, qualem hoc loco proponam.

Inveni igitur: vid. fig. 3.

Quadrato Diametri exiftente 1

circuli aream fore: i 4 ^ —£ ψ τ <fcc.

nempe quadratum Diametri integrum demta ( ne nimius fiatvalor) ejus tertia parte , addita rurfus ( quia nimium demfimus ) quinta, demtaque iterum (quia nimium rc-ad­

jecimus) fep tim a;& ita porrO.

Hritq; valor jufto major 1 errore tamen exiften-; infra *

m in o ri—"j |

major - ...7

minor i — . . . . . . ^

&c. & c.

Tota ergo feries continet omnes appropinquationes fimul, five valo- res jufto majores & jufto minores: prout enim longe continuata in- telligitur,erit error minor fradione data, ac proinde &: minor data quavis quantitate. Quare tota feries exatffum exprimit vaJorem.Et li­

cet uno numero fumma ejusferiei exprimi non poffit, & feries in infi­

nitum producatur; quoniam tame una lege progreflionis confiat, fo- tafatis mente percipitur. Nam, fiquidem Circulus non eft quadrato commenfurabilis,nonpoteft uno numero exprimi,fed in rationalibus necefiario per ieriem exhiberi debet; quemadmodum & Diagonalis quadrati, &fedtio extrema & media ratione facia, quam aliqui divi­

nam vocant,aliaeque mult?e quantitates,quae funt irrationalej.Et qui­

dem fi Ludolphus potuiflet regulam dare, qua in infinitum continua­

remur numeri 314159 &c,dedifl'et nobis quadraturam Arithmeticam exadam in integris, quam nos exhibemus in fractis.

Ne quis autem in his parum verfatus putet, ieriem ex infinitis terminis conftantem nonpofle asquari Circulo, qui eft quantitas fi­

nita

4 4 A C T A

nita: fciendum eft,multasferies numero terminorum infinitas,efle in fumma quantitates finitas. Exempli facillimi loco fit feries ab unitate decrefcens, progreifionis geometricae duplae, Ψ/ζΗΚτ?

&c.ininfinitum;qua:tamennonfacjrpiusquam i. Nam in adje&a linea reftaAB (Fig.f.) quse fit i, erit AG§,&refiduum (CB) biiecan- doin D, habebis CD-t; & refiduum (D B) bifecandoin E, habebis D E ,'| i & refiduum (EB) bifecando inF, habebis EF, ; & ita con ­ tinuando iinefine, nunquam egredieris terminum B. Idemin fra - ftionibus numerorum figuratorum ieu triangulo Harmonico fieri, a me alibi oftenfiimeft.

Multa notari poffent circa hanc Quadraturam, fed qua: nunc perfequi non vacat; hoc tamenprxterire non oportet, terminos ie- riei noftrie, { , ^ i & c , efle progreifionis harmonicas, fi ve in con­

tinua proportione harmonica,ut experienti patebit: Quin & perfal- tum, i,|·, i , ,TT^ & c , eft etiam feries progreifionis harmonicae j &

‘“ dem feries harmonice proportionalium.

lta<V, cumCirculus fit & c>“ W ~ T T ~ f W ? & c>

poltenorem leriem partialem, a priori fubtrahendo; erit magnitudo Circu Indifferentia duarum ferierum progreifionis harmonica:. Et quoniam quotcunque terminorum numero finitorum progreifionis harmonicae fumma, compendio aliquo iniri poteft, hinc appropin­

quationes compendiofe, ( fipoftLudophinamilliseffetopus) duci poffent.

Si quis in ferienoftra terminos figno—affe&os tollere volet, is duos proximos * { - j , i t e m i t e m * &

HPi 7 j 9 ’ ^ lta potro, in unum addendo , habebit feriem novam pro magnitudine Citculi, nempe f ( i d e f t f - f ) (ideft ^ )

(ld )

Quadrato inferipto exiftente. |

Erit Arca Circuit i r i o * τ ^{. i_ .j.} jr s ,r

Sunt autem numen 3.35. yp. !95· 313& c, excerpti perfaltum exferie numerorum quadratorum (4.9.16.15. & c.) unitate minutorum, un­

de fit feries : 3.8. 15. 24. 35. 48. 03.80,99.120,143.168.195.224.255.

*??·323.360.399. &c. ex cujus ieriei numeris, quartus quisque poft ptvmum noftereft. Inveniautem (quod memorabileeft) feriei infi-

nUiC ^ ϊ + lV fummam effe |,q«»n

F 2 & fini-

ERUDITORUM. 4$

& fimptici faltu'«xce^ehdo,nempe|4t7 £ ^ j f9 4c5j4<5Y9&c,ejusie- riei infinitae fumma facit ^ ieu Sed fi ex hac iterum, fimplici faltu terminos excerpamus, nempe : ’ cjus %'1C* 'nfi- nitaefummaerjt S e m ic ir c u lu s ,pofito quadratumDiametri efie i.Quo­

niam autem eadem opera & quddratUf'4Hyper boL· Arithmetica habe­

tur,placet totam harmoniam oculis fubjicere:

i i j 4 f ί 7 8 ? ie i i u i j 14 i f 16 r/ iS 19

1 4 9 16 iy 3649^481 100 1 1 1 1 4 4 169 19 6 11 y 156 189 314 361 4 ° ° 038 i f 14 3 * 4 8 6 3 8 0 9 9 110 143 168 19? 1 1 4 1*5188 3

*

°

I I t I _ I I . _ I I _ I I I _____£ _____ J . ____ I _ I I I I _ T S r r v

3 ? I ? 2?3 548 63 8099 120 143 158 195 2.141? fa ? 8l i T 3So3 99 »

4 6 A C T A

f · iV * T f · ST · 95 · Ϊ4Τ · T99 * i f ? · J T J · 3^9 & c , I · Ύ* · 4? * /o · T50 · T5? * 224 1 *f-ff

i t _ T 1

T? * * · 99 ’ * ' 19? · ’ '

* .. .

I I T T

• y · · · 4ϊ · · · ΐ ϊ δ ° · · 2 i ?

a q u a tu r | ... |

. circulo ABCD cujus

V potentia infcripta f a r sequatur l ^ypcrbols: C BEH C,cu- ? eft *

^ jus quadratum ABCD *

Sitin &£»>·<* 5. Afymptotis AF,AE, fibi normalibus, Hyperboias curva dcfcripta G C H , cujus vertex C , potentia vero Hyperbolae in­

feri pta five quadratum, quod rectangulo fub ordinata quacunque E H , in fuamabicifiam A E , femper aequale eil·, fit ABCD : circa hoc quadratum defcribaturCirculus,& ponatur Hyperbola ita confinua- ta a C usq; ad H,ut fit AE dupla ipfius AB. Tunc pofito AE efie unita­

tem, erit A B |,& ejus quadratum ABCD erit |,&Circulus cujus poten­

tia in fcripta eft ABCD,erit|>fcf &e. Hyperbolae vero (cujus po­

tentia infcripta ell: idem quadratunv|)pomoCBEHGquae logarithmus rationis ipfius BE ad AB(five bin ariijreprxfen ta^ eritl^ Jg^ jIo & c,

J O H A N N I S O L E A R I I

SereniiT. SaxJDucis Joh. Adol?hi Concionatoris Aulici Pri- manijCori(ili?.rii Ecclef.& Superint.General,

ERUDI TORUM. 47

m S t t n f f X W c m

Hoc eft

A N N O T A T I O N E S Α Ό S C R I P T U R A M totius Vd.AC Nov. Te jiam. Germanica, Tomis

V coraprehenf&t Lipfisjfumtifcus Joh* Chriftoph. Tarnovii. in Fol.

O

maniam, praecipue Theologis ac Verbi Divini Miniftris, utiliffimum

& va\de accommodum, poft Generalem totius Scriptura Clavem i f Introductionem,pandit: I. Uniuscujusque Libri Biblici (a ) Nomeri.

claturam(b) Comprehenfionemfummariam (c) Diftindionem accu­

ratam (d) Interpretum felediorum recenfionem (e) Principalis fcopi confidcrati-oncni (f) Au tori tatis Canonica: ile prorfus Divinae certitu­

dinem mfaUiVikm (g) Siiccinftam & verfibus mnemonicis inclu&m recenfionem, II, Singulorum Capitum (i) iummarium una voce ex- preffum (2) Juftam partitionem ($)Exquifitnm connexionem una cum fcopi primarii oftenfione (4) Dictorum praecipuorum & phra- feologiae facrac notabilioris exfontibus Hebraicis & Graecis dedu&am explicationem (5)OfusDida6licijParacietici,atqueP£edeutici necefla- viamdemonftrationem (6) per fententias Patrum Ecclefiae Veteris, ac

(7) 15. etiam Lutheri, fuinckntem illuftrationem,

D. VALENTINI ALBERTI, P+P. Lipfienfls,

I N I E R E S S E P R & K l P U A R U M R E L t - gtonum Ghmifiianarum m omnibus Fidei A r­

ticulis deducium.

W ** apud Da viceni Fjeifcherum,i0 gi. in u . Non

N

ram eamque unicam Salutis viam non ignorare, fua quidquam inter- eiTe arbitrantur.

Suppofito autem, quod per Interejfe Partium, in Religione puta diffidentium,nihil defignatum aliud hoc inloco velit, cjuatn ·7τζω'(ον αλ>ι5ϊς reite; & 7τξωτυν fecus fentientium, limites etiam conftuuit Autor accuratos inter Religionis cujuscjuc Articulum Prin- cipalijjimum, & Principium Primum Dogmaticum: Certus, Articu­

lum dejuflificatione v.g.per fidem, de Capite Summo Ecclefi<* vifibilt in- fallibilique Pontifice Romano, de Abfoluto Pradcftinationk Decreto, a fuis utique Patronis ac Defenforibus pro Principaliilimis haberi, alios ab aliis; Primi vero Principii Dogmatici partes non niii horum effa­

torum» Deni dixit, Papa dixit, Ratio dixit, aliquod in eorundem fcholis occupare ideo, quod articulis fingulis a fuis, jam expreile, jam tacite fubfternantur, reveraque Analyfis omnium ultima m ifta tandem fiat.

Quibus fundamentis inilituti fui jadis, ad ipfam Articulorum 9s&)yicw pedem promovet,quatuor ubique faciens dicendorum mem­

bra. Quorum primo diftinfte perque partes proponit Thefin fuam, in LibrisLutheranorum Symbolicis definitam, Didoque Scriptura- rum Claffico, aut teftimonio etiam ecclefiaftico probatam. Secun­

do Antithelm aliorum fubjicit, e primariis cujusqae Partis feriptis aG Scriptoribus petitam: atque ita fubjicit, ut fimul & Syncretiftarum, ut vocant, indolem, ubi thefin icii. noftram in gratiam adverfie pattis infle&unt aut detorquent ; & reliquorum Antagoniftarum artes, cum aequi vocationis myfterio fua dogmata conantur occulta­

re, notet ac obiervet. Tertio ipfum non folius Lutheranae,fed con­

trariarum quoque Religionam Interefle, quo nimirum adducta &

permota

48 A C Τ Α

permota anaqusque hocilludvcftatuar,pcrfcquitur. Quartum ni- que ex Hiftoria Ecclefiaftica erroris cujusque repetit originem. Atquc hxc Ungula, ordine jam dicto, in Articulo de S.Scriptura,dc DEO, dc CH RISTO , oelntcgritatis & Corruptionis ftatu,dePrsdeftinationc, de ]uftificadone, de Sacramentis in genere, deBaptilmo, deSacra Cce- na,deEccJeiia&Hierarchiis,deAdiaphoris& de Statu poit mortem, reliquis nimirum, quibusipecialis titulus datus non eft, ad alios co- gnarosArticulos rcdadis,il!isquc potillimumThefibus feledis A n ti- theiibusqae,in quibus Intereffe Partium fuit maxime C4>nipicuurn,ib*

lerti Audio,8cadσ·υνοίφ&αν Articulorum, integramque fidei cato- aam plenius intelligendam perquam utili, exequitur.

' C A S P A R I S Z I E G L E R I

D E J U R I B U S M A J E S T A T I S TRACTA- tus Academicus,in quo pleraque omnia, qua

de Poteflatc ( f Juribus Principis di/putari folcntl flnffiim exponuntur.

Wittebergie i

68

4

M :\gmim libro huic decus ab Auctore, Confiliario Saxonko, Anteceffove in inclyta Leucorca primario, viro tot in luccm editis literarum monimentis, de orbe erudito praxlariiiime merito.

Opusipfumex variis Difputationibus Academicis in unum hoc volu­

men fuccrevit,in duos libros itadiftributum, ut prior inter Regalia exhibeat ea, quse πςώτως τοκύ^ον afficiunt : pofterior vero in iis, quae fiici augmento potiffimum inferviunt, occupetur. Argumen­

ta finguia utilisfimi opcrisutrecenfeamus, ipfa eorum prohibet am­

plitudo ac varietas. Habent hic, quod difeant, fubditi : habent, .quo doceantur, Magiftiatus: habet ipla, quod fequatur,Majeftas.

Inftruunt Theologum, quae de jurcMajeflatis circafatra integris un­

decim Difputationibus,a p. 241 adifiy traduntur. JCto,etiam quae in foro inufus fu os transferat, abunde fubminiftrant tot Piacjudicia, ac Refponia Prudentum, inprimis Nobilisfimi JCtorum in Acadc- m u ^ Lttcbcrgenfi Ordinis, quae explicandis juris cujuscunque Quae- ftioftibus pasfim inferuntur. Civijjs vero Scienti* cultori ea propi-

£ nantuj

ERUDITORUM, 49

nantur principia, qua; iequi tuto poffit, quibusque imbutus probe ac munitus aperniciofis aliorum dogmatibus cavere fibi quam optime valeat. Adeo vel hic Ziegleri liber comprobat, quantum confuli Reipublica: Jiterariae per iilospoffit, qui cum civilis Canonicique ac publici Juris folidiore fcientia, SS. etiam Theologiae, civilis item ac moralis Phibfophise, imo humaniorum quarumcunque literarum cultumper omne vitse fpatium conjungunt.

S E B A S T I A . N I S C H E L C K E N S ,

JC tiE T ANTECESSORIS FRISII, ELEM ENTA Jurisprudentiis. Romana: quibus accesfit liber ejus

repetit x.pr&lettionis de Succe sfione ab inteftato,ex prx~

fcnpto NoHelk 118 concinnat

F ra n c q u e r a e , 1681. in 4.

H Oc opufculum, pro tyronibus, ceu videtur, con/criptum^, eun­

dem ordinem methodumqueiervat, qua in fuis Jurisprudentiae elementis Juftinianus utitur. Auflor enim totum id ad Imperato­

ris duftum quadraginta & una tabulis mnemonevticis complexus, in eo potiffimum occupatur, ut lingulas, quse in iis occurrunt,dcfinitio- nes atque divifiones, uberiori tum ex antiquitate Romana, tum hi- ftoria nonnunquam recentiori petita explicatione partim illuftret, partim legibus Romani ae no vilfimi Juris, nec non nobiliorum In­

terpretum au&oritate confirmet, pramiffis cuique titulo paragra- phorum numero, quique in Pande&e, Codice Sc Novellis eidem re- fpondeant, fuccin&a recenfione. Adjedus de fucce/frone ab inte- flato libellus fex capidbus abfolvitur. Primum fucceffionis hujus homonymiam, definitionem atque divifionem exhibet. Secundum Defcendentium jura cum primi tum ulterioris ordinis explicat. Ter­

tium,quomodo fuccedant Adfcendentes, docet. Quartum Colla- teralium ordinem enarrat. Quintum , quo jure conjuges utan­

tur , fuggerit. Sextum denique, quando fuccedat Fifcus, propo­

nit; ?eudorum ,’ut &Saxonico jure,ikubi res poftulat, non peni­

tus negkfto.

το A C T A

e r u d i t o r u m ; _5J

M . J A C O B 1 T H O M A S I I

P R A L F J T I O M E S S U B A U S P I C I A D i s ­ putationum fuarum in AcademiaLipfienfi r e c it a t * ,

argum enttoarii.

Lipftae A. i6Sh apud Joh. Fuhrmannum.in8.

O

,

nem non repcrturum in iis arbitremur quaedam wfibus fuis ingenio- que accommoda. Theologo exempli cauia, quae dccaufis Atheifini) (pnef. 65.) de fuperbia, primi in paradifo falfi matre, (praef. 8®·) de du­

plici morte, una. corporis, altera anima, ( praef. 38.) de dogmateFro- clianmrumJuper vifionequadam Ezecbielts (pr. 63.) de tejltbtu veri­

tatis Bernbardo, Anshelmo^at^ altis (pr. 84. & 8j.) differuntur : qua:

contra Machiavellum, indignantem quod ethnica religio fit abolita, (pr. 69.·) contra eos, qui Poetarum fabulas ad Hiftoriam faeram detor­

quent i(pr.8i.) contra duplicis contradictoria veritatis ajjertorcs, (pr. 42.) contra Gentiles Deum coelo alligantes (pr. 4. & 25.) difceptan- tur, non poterunt non probari. Inveniet Politicus, quae cum frudu legat dc Macbiavelhflis Monarchomachis,(y\·.49.) de pomo eridos in certamine dignitatum civilium, (pr. z6.) de Optimatum & Plebejorum in Republica conjunElione, ( pr. 39.) de Republica Rerumpublicarum, (pr. 37.) aJiisque ejus generis. Ethicus ut paffim inargumenta mora­

lia incidet, & q uam plurimos Ariftotelis in libris Ethicis locos, veluti I.Ntc. 9. d( πεπηξωμενοις «τ^ς άξίτην, fpr. 13.)& illum i.M agn.Mo- ral. ult.fapientiam hero , prudentiam ejus procuratori comparantem (pr.04.) illuftratos animadvertet: ita praecipue de vindicata ( pr. 52. &

57.) a peftilenti Thema Hobbefii dogmate deflatu hominis naturali, quem in bello omnium contra omnes conftituit, morum Philofophia gratulabitur.Grammatico proverbia de modio/s/«(pr.7^.)de bar-

^*jfo*w»»?4(pr.73-.)illudque Anglorum,quo Utlagatum caput ajunt

G 2 luPl~

lupinum habere (pr, jp. ) explicata placebunt. Hiftorlafum cupido non injucundum erit memoriam Mauritii ElcHaru Saxoni* ( pr. 4 4 . y doilorumquccjuoriindam virorum, Joachimi Camerarii (prsefat^j.) Joh.BcnedicliCarpzevii(pr. 24 )F rid .L cib n u tzii{yr.j.)recolere·,de brafilianorum item lingua, religione ac Rcpublica (pr. i6.)cognofcere.

Necdefuturavel Phyfico vel Dialcdico funt, q u x cum voluptate le­

gant. Aft fatendum tamen, prarcipuam in his Praefationibus pagi­

nam facere Philofophtc am Hiftoriam, quam & antehac in Schediafma.- teHifloricoho. 1665 evulgato, inque Exercitatione tle exufiionemun- di Stoica, aliisque ad Stoicae inprimis Philofophiae Hiftoriam facien- tibusdiffert ationibuiLipiiae a. 1676editis, & in noviffimo hoc opere illuftandam Auftor fufcepit. Huc enim fpe&ant, quae de fententia Ari fio telis circa originem corporis & anima humana,^ pr.67.) de con- troverfia de tribus in homine animabas, ( pr. 46.) de erroribus genti­

lium circa animam hominis, (pr. 4 6 .& 4 8 ·) deμ ετ ζ/07Γα&θία Ari- fiotelicorum} &πα&άα Stoicorum, ^uvra&eia Epicureorum, (pr. jy.) de triplici Gallorum Philofophia comparata cum triplici Gracorum (pr, 79 ) de caufis ineptiarum barbari <xvi Scholaflici, (pr.82.) de origi­

ne controverfix Scholaftica de principio individuationis, (p r.^ .J de affe-

£libutfe mifcentibiucontroverfix degymeoiratia, ( pr. 56.) ejusdemque generis aliis alibi traduntur. Qua: cum ita fint,confukumommno fore putamus rei Vitevariae, fi 8c Dijputationes ipiae, quae Praefationi­

bus bifee occafionem praebuerunt} jun&im edantur; & varii item argumenti orationes juftae, quas paratas idem A udor praelo habet, in publico quamprimum conlpiciantur.

M T T H O G R A P H 1 L A T I N I

H T G I N U S y 'Fulgentius, Lactantius Placidus, & Albncus Philo

fopbits. Th, Munckerus omnes e Mjfi (f conjeffluris emen­

davit (f commentants infiruxit. Amftelod.

2

0

Proft. Lipfia: apud Joh. Groffiunij&C.F, F. Ha:r.

F abularem hiftoriam, quam Mythologiam vocant,explicare jn- ftiusrunt complures Veterum Gr«ci seque ac Latini: quorum

tamen

V A C T A

tam en pleraque monumenta interciderunt, pauca ad nospervene- runt. E larinis qua: fu per funt, olim Bafileae& poil apud Commefi- nos iunftim edita Ih.Munckerus cum Commentariis, eo ipfo,qua diem iu vim obiit, anno, emi fit in publicum, Clariifimi Ar>g!i Thom&

Cale ea in rc haud dubiexmulatusindu&riam. Is enim ex Graecis Fa­

bularis hjftoriaeScr/ptoribus jam Cantabrigiae a. 1671 Palaephati, He- racliti,ac Anonymi cujusdam Heraclito recentioris de Incredibilibus libellos,cum Pornuti Commentario de natura Deorum,opufculisque fimilibus aliis: anno 1675 vero Parifiis Bibliothecam Apollodori, Cononis Narrationes 50 , Ptolemaei Hephaeftionis novae ad variam eruditionem Hiftoriae libros 7, Parthenii Nicaenfis Erotica, ac Anto­

nini Liberalis Metamorphofes, cum Praefationibus & notis erudi- tHlimis, in lucem ediderat. Illius ergo exemplo Munckerus nofter Latinis Mythologis illuftrandis omni ftudio incubuit, tandemque duobus eos tomis comprehenios edidit: quorum priorHygiriifabulat

& Poetico» Afironomicon: alter Fabii Planciadis Fulgentii Mytholo- gias, Continentiam Virgilianam, & libellum deprifeo fermor.e 5 La-

«Slantii Placidi argumenta Metamorphofeon Nafomanarum, δε Albri- ci Philolophi commentariolum de Imaginibus Deorum exhibet. In Notis, quae cuivis paginae fubftrataefunt, pleniffimus Autorum ho­

rum,quos explicandosfufcepit,habetur Commentarius j ex omnibus omnino,qui hiftoriam fabularem perfecuti funt, contextus monu­

mentis : I extus ex optimis impreffis & Mftis Codicibus emendktus

&reftitutus, di&io ex variis autoribus illuftrata, Indices etiam co*

piofi congefti funt, & cuivis Autorum de ftylo , aetate & vitaipfius edirionibusque antea vulgatis Diflertatio praefixa:utinftru&umfa­

bularis hiftoriae thefaurumdedifle magno ftudio apparatum, do&is- iimus autor cenfendus Iit,

THE A E R 1 A L N O C T I L U C A :

Orfime tte w Pbanomena^nd a ProceJJ] o f a f a B i>

tioiu J e l f shinnig fubftance, hy Rob. Boyle^ F eflw V o f th e R o j a l L o n d . i6&o„ i ,

Q j h .c

E R U D Ϊ Τ ORUM. ^

H A C Τ Α h. e.

N O C T I L U C A A E R E A , S E U N O V A

qu adam Vh&nomena & F ro ceffu sβ φ β antis. a r t i­

ficialis per f i lucentis+ Per Robertum Bojle, Societa­

tis Regu Socium. Londmi 1680. in S*.

N

excrcuit manus; illa quidem,ad explicandaNaturse in illis recondita fecreta,has vero ad elaborandum eadem accuratius. Phoiphori ita­

que artificialis praemiffa fuperius confideratio exigit omnino, ut Si Nodtilucae,eaque praefentis feripti occafione,injiciatur mentio. Prae­

mittit autem Nobiliflimus Autor differentiam Phofphorum inter &

No&iVucam : dum illo innuitur corpus, quod ab objedo lucido, Sole vel igne illuftratum prius,aliquandiil in tenebris lucet, quale eft famoius ille Lapis Bononienfis, & Phoiphorus Hermeticusl&aVduini, collationem quorum mutuam fuperioribus jam annis fingulari feri- pto inftituit Chnfi. Mcnzeliiu, D. Med: Noctiluca vero taie jfignificat corpus, quod citra praeviam extrinfecus fadam illuminationem, in- fitaluce in tenebris fulget, Hujus tres recenfentur differentiae: i.eft Noftiluca confiflens (feu gummea) quibusdam conflans dicta, quae fub fpifliori confiftentia continuo lucet. 1 . Nottiluca liquida, five quae fluidi liquoris texturam obtinet. De quibus jam Kirchmaierm dif- iertatione peculiari jegit. Hifce fibi a D.Kraftmonftratis,tertiam, ceu proprii ingenii, (haud tamen absque repetitis fruftraneorum tentaminumtajdiis) partum,fuperaddit Autor differentiam, NoBi- lucamfiil. Aeream, quae quidem ipfamore priorum non /oleat fplen- dere, attaduvero aeris immediate lumen fpargat, ita quidem , ut non ipfa materia NodiIucae,ied ejus effluvia cum aere admiffo per- mifta,lucis phaenomena exhibeant. HifcepraemiiHs,fubjungitplu- res obfervationes , in quibus accurate omnia recenfentur phaenome­

na, circa aeream hanc nodilucam notabilia , ifta fpeciatim , qua:

in relatione ejus ad aerem apparent, utpote tamadprodudionem,

<\uam propagationem lucis ejus fpecialiter neceflavii, utut vis ejus daftica ab illa imminuatur: item quod lu x, & fumus lucidus, fiam-

mse

m * ad inftaVjfenfiUs, caloris haud videatur .particeps, nec pulverem

p y r i u m accendereaptus,ututdenfior & unftuofior luciferae materiae

portio, difpofita magis adincalefcentiam, & combuftionem exiftat : quod materia lucifera, etiam citra aeris admi/fionem,caloris paulo in­

tentioris impetu, fulgurationes quasdam edat,&c, Ex quibus & aliis co inclinat, ut arbitretur, lucem nodilucae dependere a peculiari & ce­

lerrima agitatione particularum quarundam minutarum materia: lu­

cifera, in magnitudine, figura & textura itafpecialiterconftitutarum, utimpeJlere valeat contiguum aetherem ad oculum usquenoftrum:

quodq; aeris externi contadus,multum contribuat ad fpecialemiftam agitationem; in Noftiluca quidem eonfiftente, tanquam adjuvans, in aerea v. tanquam neceffarium concurrens. Sequitur denique ipfaNo- ililucae hujus aereae praeparatio, quae confiftit in Urinae humanae putre- fadaead confiftentiam fpiffioris fyrupi feu mollioris extra&i inipifTa- tione; quod magma cum triplo arenae permiftum, fuccelfivis ignis a- perti deftill^par. gradibus,uique ad fummum ejus rigorem , donec fub finem dcft.i\lauomsprodeatmateria,caetcris prioribus ponderofior, &

in fluido prius, deftillatopromte fubfidens in Receptaculo,quae eft illa ipfaNodijuca, Qui ProcelTus,num quoad principaliora cum modo Kunckeliicoincidat, cogitandum rerum harum peritis relinquimus.

P E T R I LOT1CHI1 S E C U N D I ECLOGA, in qua Serenisfima du& Germanica Domus Saxo

ftica t f Palattna ab origine p rim a p ercen p n tu r j L. Joachitni Felteri, P o e fiW .in Ac a d ,L ip fN e t i i Phile logicis

Htfioricis lUufirata,

Lip/iscj anno i6xi.in g. apud J.H .F ro m m a n n u m .

I

tis reperiri arbitrantur. NamutiPoetas alios,tanquam humanae Sa­

pientiae Dodores & Civilis PrudentiaeMagiftros,introduxit alibi, cum Rappolto, AnteceiTore fuo, ad Philofophiameos exigens, ideft,Phi- lofophorum dogmata ex Poetarum fcriptis collefta erudito orbi fi- ftens·. ita optimum Superioris Seculi Poetam,Petrum Lotichium Se­

cundum,in medium nunc producit, velui locupletem antiquiorum temporum & hiftoric» veritatis teftem.

Primam

ERUDITORUM. .55

Primam Scripti partem ipia facit E clo ga, eterfis politisque Lo- tichii Poematis,fepofitistantifpei· a liis , huc translata. Cujus textu i plena deinde manu flores a d fp e rfit,e Philologorum partim ,partim Hiftoricorumhortis atque Viridariis decerptos, fed u lu s^o A o yj# '- μεν&>. Cum enim Carmen hoc Heroicum , in Saxoniae Ducis JO- HANNIS W ILH ELM I, & Palatina: Principis D O RO TH EiB SU- SANNJ£ Illuftrisfimas Nuptias confcriptum , Celfisfimos SponiI atq; Sponfx Majores inde ab origine p r im a repetat; non modoipfum argumentum Carminis, partes , atquegenus exhiftoria; propria:que arris legibus Autor explicat; fed uberius quoque de SerenisCimx Utriusque,cumSaxonic;e, tum Palatinx Domus origine, Majoribus, Heroum , «pios utraque babuit,rebus domiforisquepneclaregcftis, de Germaniae populis antiquis,metallifodinishmc inde per Sudetum juga repertis,Urbium, quin& Academiarum incunabulis, "Nomini­

bus ,lnGgnibus > & incrementis,de arcibus praedatoriis & carum de- ftrudlione,aiiisqne rebus canam antiquitatemfpirantibus diiTerit, II- luftriEpithalamioubiqueduce uiiis atque indice: idqueeofadtcom­

pendio, ut HiftoriaSaxonica & Palatina antiquior,veiutin nuce exhi­

bita hocipfo commentario fuiiTe videatur. In extremo geminus, pro Philologicarum &Hiftoricarumrerudifcrimine, indiculus occurrit.

1 4 COSMOGKA PH IE AISEE-, C O N T EN A N T L A SpHERE, l' ufage du Globe terrejtre, ί ί la Geographie & c.parGillcs deLaitnay.

j.e.

COSMOGRAPHIA FACILIS, SpH/ERICAM, USUM GLOBI terreftris, Geographiam complexa.

Auftore Gu.Launuyo, Parifiis i6$i. in 12.

L ibellus h ic^, in gratiam Nobilitatis^, Cofmograpfiiam compendia :Όΐη; iexus, poftcommunisfima de Corporibus Cceleftibus,juxta Ptolemxj hypomefm, & Elementaribus, ad placita Ariftotelis, prae- miila; Sphserce artificialis circulos,ut & Globi terreftris ufum,per vul­

go hic tradi ibiica, explicat. In Geographia Terrarum continentium, Marium & c. partes generatim recenfuifle contentus ·, foli Europa:

fpecialius deieribend®, ied ftricftim , operam ( nifi quod fuae Genti pr$.cipui quid Gallus indulfit )

impendit.

Ψ A C T | A ’