Zainteresowanie crowdfundingiem w Polsce jest zdecydowanie mniejsze niż w Sta-nach Zjednoczonych i krajach Europy Zachodniej, jednak jego rola wzrasta z roku na rok.
Pierwszą zbiórką w formule finansowania społecznościowego, choć bez udziału wyspe-cjalizowanej platformy crowdfundingowej, była kampania, której cel polegał na wyprodu-kowaniu krótkometrażowego filmu przez absolwenta Wyższej Szkoły Filmowej (wszyst-ko.net). Nie posiadał on wystarczających środków na realizację swojego przedsięwzięcia, w związku z tym zwrócił się do społeczności internetowej o wsparcie jego pomysłu, w za-mian proponując kopię filmu na DVD oraz umieszczenie nazwiska darczyńcy w napisach końcowych. Ostatecznie kampania zakończyła się sukcesem. Wsparło ją 688 osób, od których pozyskano łącznie ponad 28 tys. złotych248. Dzięki nagrodzie Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, środkom własnym oraz tym uzyskanym ze zbiórki udało się w 2007 roku rozpocząć produkcję filmu, który premierę miał w 2009 roku.
248 K. Król, op. cit., s. 102.
4.3. crowdFunding w polSce
Jak wcześniej wspomniano, pierwsze platformy crowdfundingowe dotyczyły przede wszystkim muzyki, sztuki i gier komputerowych. Pierwszą platformą crowdfundingową w Polsce jest istniejąca od 2007 roku wytwórnia muzyczna MegaTotal.pl. Portal ten zre-alizował od początku swojego istnienia ponad 80 projektów muzycznych i wydał 60 płyt o nakładzie ponad 50 tysięcy egzemplarzy. Wytwórnia ta ma już ponad 100 tys. fanów i korzysta z niej około 5000 artystów249.
Finansowanie społecznościowe spotyka się z zainteresowaniem polskich sportow-ców. Jedna z najstarszych platform crowdfundingowych w Polsce – Polakpotrafi zbierała w 2014 roku środki na doskonalenie umiejętności i start w Igrzyskach Olimpijskich w So-czi łyżwiarza Zbigniewa Bródki, który ostatecznie zdobył tam złoty medal250.
W 2015 roku w Polsce działało ponad dwadzieścia portali crowdfundingowych.
Oprócz liderów, którzy funkcjonują na rynku od lat, systematycznie powstają nowe plat-formy, inne z kolei kończą swoją działalność. Wśród portali funkcjonujących w Polsce działają zarówno te oparte na dotacjach i nagrodach, jak i biznesowe (inwestycyjne i po-życzkowe). Wybrane portale zostały przedstawione w tabeli 20.
Tab. 20.
Platformy finansowania społecznościowego w Polsce
Lp. Nazwa Model Informacje uzupełniające
1. beesfund.pl model udziałowy i bonusowy platforma, która zrealizowała z sukcesem 5 emisji, pozyskano łącznie 1 537 400 zł.
2. crowdangels.pl model udziałowy platforma, która zrealizowała 2 emisje, pozyskano łącznie 152 500 zł, dotyczy również crowdfundingu nieruchomości.
3. crowdcube.pl model udziałowy polska filia jednej z największych platform finansowania społecznościowego na świecie, zebrano ponad 162 mln gBp.
4. damnasport.pl model donacyjny portal finansujący projekty sportowe, zrealizo-wano 5 projektów na łączną kwotę 7 255zł.
5. domore.pl wmodel donacyjny akcje typowo pomocowe, portal kreuje i promuje nowoczesną charytatywność.
6. fanimani.pl model donacyjny wspieranie różnych akcji charytatywnych poprzez zakupy w internecie.
7. fundujesz.pl model donacyjny pierwszy portal finansowania społecznościo-wego skierowany do trzeciego sektora.
8. ideowi.pl model donacyjny i udziałowy jednym z sukcesów była zbiórka środków dla polskiej drużyny w regatach dookoła świata „Barcelona world race”.
9. megatotal.pl model donacyjny pierwszy polski portal crowdfundingowy istniejący od 2007 roku, dotyczy projektów muzycznych.
10. mintu.me model donacyjny i bonusowy portal, na którym oprócz wspierania finansowego można wspierać wiedzą (crowdwisdom).
11. mzurici.pl model udziałowy i pożyczkowy Crowdfuding nieruchomości.
249 www.megatotal.pl [10.02.2016].
250 polakpotrafi.pl/dla-mediów [15.04.2016].
90
rozdział iV: crowdFunding jaKo innowacyjna Forma FinanSowania
Lp. Nazwa Model Informacje uzupełniające
12. odpalprojekt.pl model donacyjny i bonusowy model Kia (keep it all) polegający na realizacji projektu przy każdej zebranej sumie, właścicielem portalu jest Beesfund S.a.
13. polakpotrafi.pl model donacyjny i bonusowy jeden z najstarszych portali finansowania społecznościowego w polsce, łącznie zebrano ponad 14,3 mln zł.
14. siepomaga.pl model donacyjny Fundacja, która wspiera chorych w leczeniu, łącznie zebrano 86,9 mln zł.
15. swtorzmistrza.pl model donacyjny i bonusowy platforma wspierająca wydarzenia sportowe.
16. wspieramkulture.pl model donacyjny i bonusowy pierwszy serwis finansowania
społecznościowego w polsce poświęcony pro-jektom związanym z kulturą.
17. wspieramto.pl model bonusowy
platforma wspierania kreatywnych pomysłów, jednym z największych sukcesów jest zbiórka na przygotowanie polskiej wersji gry t.i.m.e. Stories – celem było zebranie 60 tys. zł, zebrano ponad 280 tys. zł.
18. wspolnicy.pl model udziałowy Społecznościowe wspieranie biznesu.
19. wspolnyprojekt.pl model donacyjny wspieranie kreatywnych przedsięwzięć, platforma współtworzona ze wspolnicy.pl.
20. zrzutka.pl model donacyjny i bonusowy
różnorodne projekty dotyczące zarówno akcji charytatywnych, jak i pomysłów
kulturowych i społecznych, łącznie zebrano 1,6 mln zł.
Źródło: opracowanie własne na podstawie wymienionych stron.
Wśród wielu przedsięwzięć opartych na zasadach crowdfundingu i zrealizowanych w Polsce wymienić można przykładowe realizacje:
– model udziałowy na platformie Beesfund.pl przedsięwzięcia „Towarzystwa Bizne-sowe” za łączną kwotę 400 tys. zł;
– model udziałowy na platformie Beesfund.pl przedsięwzięcia „Akcja Browar” za łączną kwotę 400 tys. zł;
– model bonusowy na platformie Polakpotrafi.pl przedsięwzięcia „Wstęga pamięci – pomnik u stóp Wawelu” za łączną kwotę ponad 385 tys. zł;
– model bonusowy na platformie Polakpotrafi.pl przedsięwzięcia Reaktywacja maga-zynu „Secret Service” za łączną kwotę ponad 284 tys. zł;
– model udziałowy na platformie Beesfund.pl przedsięwzięcia dotyczącego powsta-nia platformy obrotu wirtualnym pieniądzem In Pay za łączną kwotę 200 tys. zł;
– model udziałowy na platformie Crowdangels.pl przedsięwzięcia polegającego na stworzeniu portalu sprzedażowego piw regionalnych za łączną kwotę ponad 76 tys. zł.
Wiele polskich inicjatyw realizowanych jest na zagranicznych platformach crowdfun-dingowych. Jedną z większych polskich akcji zakończonych powodzeniem jest zbiórka zor-ganizowana na platformie Kickstarter dla projektu oprogramowania Sher.ly. Oczekiwania pomysłodawców dotyczące zgromadzenia kapitału w wysokości 69 tys. USD zostały zre-alizowane już po sześciu dniach. Ostatecznie projekt zebrał ponad 154 tys. USD od 896