• Nie Znaleziono Wyników

III. ANALIZA ZAWARTOŚCI PORTALI MOTORYZACYJNYCH W UJĘCIU

3. Świadomość i obecność stereotypów na temat kobiet i mężczyzn za kierownicą

3.2. Stereotypy płciowe związane z motoryzacją

3.2.5. Damskie parkowanie

Negatywny wizerunek kobiety za kierownicą składa się nie tylko z jazdy samochodem, ale także z czynności parkowania, będącej stereotypowo ogromnym problemem dla płci żeńskiej. Skondensowanym wyrażeniem nieudolności parkowania kobiet są funkcjonujące dowcipy: Dlaczego kobiety żyją dłużej niż mężczyźni? Bo Pan Bóg postanowił im w ten sposób wynagrodzić czas, jaki spędzają na parkowaniu [A – a]; Co jest lepsze od parkującej kobiety? Dwie parkujące kobiety w tym samym czasie [grypsuj.pl]; Choćby ją mieli zastrzelić, kobieta nie jest w stanie zaparkować równolegle [M – a]. Skuteczne i bezpieczne zaparkowanie pojazdu przez kobiety jawi się jako czasochłonne, nieefektywne i wręcz niemożliwe. W bliskim związku z parkowaniem są również sytuacje dotyczące wyjeżdżania z miejsc parkingowych oraz stereotypowe zawracanie kobiet – w kilku „częściach”.

Opinie na ten temat wyraża wiele użytkowników oraz użytkowniczek (!) portali, np.:

(wypowiedź kobiety) No zdarzają się oczywiście kobietki które manewrują z 0,5h przy parkowaniu albo takie wymyślają kombinacje że ja bym na to nie wpadła będąc kobietą Np. moja sąsiadka haha, jak ona parkuje albo wyjeżdża to aż nie raz sobie popatrzę bo zawsze coś "stworzy" Ostatnio np. zamiast wycofać z miejsca parkingowego jakieś parę metrów dalej ona manewrowała pomiędzy dwoma znakami żeby się odwrócić i wyjechać.

Zawracanie na 8 [FS –f]; Jestem w stanie zrozumieć kobiety, bo może nie potrafią inaczej, ale mężczyźni naprawdę powinni parkować porządnie... [FS – f]. Można żywić przekonanie, że w przypadku wypowiadanych komentarzy kwestią decydują jest podział na lepszych i gorszych kierowców, niezwiązany bezpośrednio z rozróżnieniem płci kierowcy, chociaż tak naprawdę wszelkie zamieszczane przez użytkowników komentarze są szeroko pojętym wykładnikiem stereotypu „baby za kierownicą”.

W Internecie możemy znaleźć ogromną ilość filmów oraz zdjęć prezentujących najbardziej „beznadziejne” przypadki zajmowania miejsca parkingowego (a czasem kilku), np.: Dwie kobiety próbują zaparkować samochód [www.youtube.com, film trwa 7.35 sekund (!)]; Parkowanie to małe piwo - jak wyjechać? ;-) Woman drive ;-) [www.youtube.com]

i wiele innych. Powyższe filmiki są chętnie oglądane przez użytkowników (ponad milion odtworzeń) oraz jednoznacznie komentowane w zakresie braku umiejętności przedstawicielek płci żeńskiej za kierownicą: Dlatego w kwestii poruszania się po drogach kobiety nie powinny mieć takich samych praw jak ludzie [www.youtube.com]; trzeba napisać spacjalny przewodnik dla kobiety-kierowcy i opublikowac np. cosmo albo innym tego typu pisemku [www.youtube.com]. Użytkownicy portali motoryzacyjnych wielokrotnie zamieszczają linki

139

do materiałów z takimi przykładami. Większość przedstawionych sytuacji balansuje na granicy dowcipu, czyniąc całe wydarzenie humorystycznym i wyzwalając stereotypowe powiązania z zagadnieniem „baby za kierownicą”. Dla wielu jest to jednak gorzkie i prawdziwe odwzorowanie rzeczywistości.

Przeciwwagą dla pokaźnej liczby materiałów stawiających kobiety w pejoratywnym i stereotypowym świetle, są nieliczne przykłady zaprzeczenia powszechnym opiniom oraz potwierdzenia dobrych, wręcz niezwykłych umiejętności kobiet. Te filmiki obrazują pewne triki i zdolności, niespotykane w normalnych drogowych warunkach, będące raczej przejawem sportu samochodowego, np. Kobieta parkuje samochód :D [FS – f]. Podziwem dla niezwykłej techniki wraz z jednoczesnym potwierdzeniem trudności kobiet w tym zakresie w rzeczywistości są komentarze odnośnie do filmiku: To jakaś TurboDymoWoman [FS – f]; Gdyby tak panie kierowaly ;d [FS – f]. Statystyki ilościowe materiałów wyraźnie pokazują jednak, że takie przykłady są dużo rzadziej spotykane.

Potwierdzeniem braku umiejętności i trudności kobiet z zaparkowaniem samochodu jest proces dostosowywania miejsc parkingowych dla kierowców płci żeńskiej: Poza tym, gdyby nie było w tym prawdy, po co robiliby parkingi dla kobiet? Nie mówie tu o parkingach dla kobiet z dziećmi, lecz o parkingach przystosowanych dla kobiet. Typu szersze miejsca parkingowe, lustra, szersze drogi przejazdowe itp. itd. Nawet w polsce z tego co słyszałem powstał taki parking (bodaj w Łodzi pod jakimś centrum handlowym). [FS – f]. Opinie co do takiego udogodnienia są podzielone: moze w końcu skączą sie obdrapane samochody na parkingu. [FS – f]; To jedna strona medalu a druga to że takie działanie to DYSKRYMINACJA !!! [FS – f]; Część kobiet zapewne ciśnie do tej galerii gdyż ma pewniaka że bez problemu zaparkuje autko, aczkolwiek uważam że nie powinno się tego tolerować, czym moje auto różni się od auta kobiety? ja też chce parkować i ona także, heh osobiście będąc kobietą nie odwiedziłbym tej galerii handlowej, czułbym się w niej co najmniej obrażony [FS – f]. Większość komentujących traktuje jednak ten pomysł jako zły, są oni przeciwnikami uprzywilejowanej pozycji kobiet, zdających egzamin na prawo jazdy na tych samych warunkach, co mężczyźni. Wyznaczenie specjalnej strefy zatrzymywania pojazdów dla kobiet ma być umotywowane względami bezpieczeństwa oraz być rodzajem ułatwienia. Temat parkingów dla kobiet jest obecny na portalach kobiecych w kontekście egzemplifikacji z różnych państw świata, np. artykuły: Parking tylko dla kobiet; Miejsca parkingowe wyłącznie dla kobiet? [M – a, dotyczy niemieckiego miasta Triberg, il. 21];

Niebezpieczne parkingi „tylko dla kobiet” [M – a, dotyczy sytuacji kobiet w Malezji i ich

140

bezpieczeństwa]. W Polsce pomysły te są dopiero w fazie kiełkowania (chociaż istnieją już takie parkingi), ale ich rozwój jest możliwy w perspektywie najbliższych lat. Należy również podkreślić siłę dyskryminacji płciowej w przypadku takich inwestycji oraz prawdopodobną możliwość pogłębiania się stereotypu kobiety za kierownicą.

Kobiece portale motoryzacyjne próbują zaradzić negatywnemu stereotypowi parkującej kobiety. Wyrazem przeciwdziałania słabym umiejętnościom kobiet w tym zakresie są artykuły z pomocnymi wskazówkami w czasie zatrzymywania pojazdu na miejscu parkingowym, np.: Zostań mistrzynią parkowania - praktyczne porady [KA – a]; Parkowanie to sztuka [M – a]; Parkowanie stresujące i... nieskuteczne? [M – a]; Jak uniknąć stresu podczas parkowania [KA – a]. Praktyczne wskazówki idą w parze z powiedzeniem trening czyni mistrza.

Również producenci samochodów i innych gadżetów mają na uwadze brak równowagi płciowej w tej kwestii, proponując różnorodne, wygodne rozwiązania i ułatwienia w samochodach, np.: Firma Volvo opracowała system autonomicznego parkowania. Dzięki niemu pojazd samodzielnie wyszukuje wolne miejsce parkingowe i je zajmuje – nawet gdy kierowca nie przebywa w aucie. [M – a, il. 22]; Kamera cofania to nie tylko atrakcyjny i przydatny element wyposażenia naszego auta. To małe urządzenie daje nam poczucie bezpieczeństwa przy manewrach parkowania i ułatwia wykonywanie ich w każdych okolicznościach [M – a, il. 23]. Coraz powszechniejszym standardowym wyposażeniem nowych modeli samochodów są czujniki ułatwiające parkowanie i informujące o zbliżającym się obiekcie.

Wiele modeli samochodów reklamowanych jest przez właściwość łatwego parkowania, a tym samym proces marketingowy zakłada kobietę jako ich odbiorcę i konsumenta: żaden samochód nie rozumie lepiej potrzeb kobiet: jest niezastąpiony na zakupach, parkowanie nie wymaga wysiłku i bezpieczne prowadzi się w miejskiej dżungli. [M – a, dot. Škody Citigo]

Mercedes ML 350 CDI - auto idealne dla kobiety! (…) Parkowanie również nie sprawia wielkich trudności [A – t (~a)]. Pomoc w parkowaniu bezpośrednio związana jest z tematem damskich/kobiecych aut, który jest przedstawiony w jednym z kolejnych podrozdziałów [III – 3.4.]. Stereotypowy brak umiejętności kobiet dotyczący parkowania nie jest wyraźnie zarysowany na portalach dla kobiet, jednakże inne sposoby poruszania tematyki parkowania (wybór samochodu, ułatwienia i porady) powodują, że jawi się ono jako kwestia problematyczna i newralgiczna.

Wielu kierowców, niezależnie od płci, traktuje parking jako przestrzeń walki i rywalizacji, umotywowanej brakiem czasu i pośpiechem, chęcią poruszania się krótszą drogą po

141

opuszczeniu samochodu do miejsca docelowego. Wynikiem takich zachowań są pojazdy wielokrotnie zaparkowane w sposób bezmyślny, utrudniający komunikację i najczęściej niezgodny z przepisami: Jeżeli podczas parkowania kierowca zapomni o włączeniu myślenia dochodzi do sytuacji, w których jeden samochód zajmuje półtora miejsca, zastawia cały chodnik albo zaparkował równolegle na miejscach przeznaczonych do prostopadłego zatrzymywania się [A – fe]. Takie zachowania wzmagają irytację innych kierowców, obnażając częstokroć ich bezsilność i konieczność czekania na kierowcę blokującego pojazd.

Są również dowodem na to, że złe parkowanie nie jest wyłącznie domeną kobiet i wykładnikiem braku ich umiejętności, jednakże to zachowanie mężczyzn wynika głównie z pośpiechu, niedbalstwa i egoizmu na drodze. Co istotne, na podstawie przeprowadzonych przez Brytyjczyków badań, to kobiety lepiej parkują niż mężczyźni: Chociaż oceniając czas manewru wypadamy nieco słabiej niż panowie, to jednak bardziej prawdopodobne jest, że to właśnie mężczyzna zostawi swój samochód źle i bardziej niedbale zaparkowany [M – a].

Główną rolę odgrywa tutaj brak wyobraźni przestrzennej i nieuwzględnienie innych kierowców.

Czynność parkowania jest nieodłącznie związana z negatywnym wizerunkiem kobiety kierowcy. Przekonanie, że źle parkujący kierowca stereotypowo kojarzony jest z przedstawicielem płci żeńskiej, jest niezwykle powszechne. Wyrazem wzmocnienia takiej opinii są przeprowadzane badania, artykuły dotyczące tej kwestii i pojawiające się gadżety czy parkingi, mające za zadanie ułatwić kobietom tę czynność. Złe parkowanie w przypadku mężczyzn (a zarazem kierowców w ogóle) kojarzone jest z pośpiechem, bezmyślnością i egoizmem.

3.2.6. Powoli czy brawurowo? Jazda zbyt wolna lub z nadmierną