ROLA PREZYDENTÓW W PRAKTYCE: NOMINACJE O ZABARWIENIU POLITYCZNYMO ZABARWIENIU POLITYCZNYM

Ojcowie założyciele zdecydowali się przekazać dominującą rolę w procesie miano-wania sędziów federalnych, w tym sędziów Sądu Najwyższego, prezydentowi Sta-nów Zjednoczonych. Pomimo istnienia wymogu uzyskania przez szefa egzekutywy zgody Senatu do zatwierdzenia odpowiedniego kandydata przy wyborze kandydata na sędziego nie jest on znacząco ograniczony. Jedyne trudności wynikają z kwestii formalnych związanych z koniecznością istnienia wakatu sędziowskiego, a także z obowiązkiem nominowania osoby „wyuczonej w prawie”. Biorąc jednak pod uwa-gę częste zmiany liczby miejsc w Sądzie Najwyższym przez Kongres w XIX wie-ku oraz naturalne czynniki wpływające na pojawienie się wakatów na najwyższych stanowiskach sędziowskich w państwie, takich jak przejście na emeryturę, rezyg-nacja czy śmierć sędziego, okazuje się, że niemal każdy prezydent Stanów Zjed-noczonych stawał przed szansą zapełnienia przynajmniej jednego wakatu w Sądzie Najwyższym. Jedynie trzech prezydentów, Z. Taylor, W.H. Harrison i J. Carter, nie dokonało ani jednej nominacji w historii, a jeśliby dodać do nich A. Johnsona (któ-ry dokonał jednej, ale nieudanej, nominacji), okaże się, że tylko czterej gospodarze Białego Domu nie zapełnili ani jednego wakującego miejsca w Sądzie. Rekordziści mieli możliwość dokonywania kilku czy nawet kilkunastu zmian w jego składzie, jak choćby pierwszy prezydent, J. Waszyngton, który w ciągu dwóch kadencji obsadził jedenaście stanowisk w Sądzie Najwyższym. Na drugim miejscu jest F.D. Roose-velt z dziewięcioma sędziami, których jednak mianował w nieco dłużym okresie niż jakikolwiek inny prezydent. Byli również prezydenci, którzy dokonywali wielu no-minacji, ale nie ze względu na znaczącą liczbę wakatów w Sądzie, tylko dlatego, że większość z nich nie doszła do skutku z przyczyn indywidualnych lub politycznych.

Najbardziej wyrazistym przykładem w tym wymiarze jest prezydent J. Tyler, który dokonał aż ośmiu formalnych nominacji kandydatów, z których tylko jedna zakoń-czyła się zatwierdzeniem kandydata przez Senat (por. tab. 4).

nacji prezydenta do umieszczenia konkretnej osoby w Sądzie, jak również z możliwości awansu szerego-wego członka Sądu na stanowisko prezesa Sądu. Wówczas nie zostały uzupełnione te rubryki, które nie zmieniały się w stosunku do pierwotnej nominacji (takie jak płeć, rasa, religia czy afi liacja polityczna).

Co ważne, wszystkie rubryki wypełnione kursywą odnoszą się do kandydatów, którzy – z różnych wzglę-dów – nie zostali członkami Sądu lub nie awansowali w ramach Sądu na stanowisko jego prezesa. Jedyny sędzia, przy którym jest *, czyli Edwin M. Stanton, został zatwierdzony przez Senat, ale zmarł, zanim formalnie objął urząd, dlatego nie wlicza się go ofi cjalnie do listy sędziów Sądu Najwyższego w historii.

Dane zostały zebrane w wyniku analizy następujących źródeł: M.I. Urofsky, The Supreme Court Ju-stices. A Biographical Dictionary, Garland Publishing, Inc., Nowy Jork 1994; H.J. Abraham, Justices, Presidents and Senators, Revised: The History of U.S. Supreme Court Appointments from Washington to Bush II, Rowman and Littlefi eld Publishers, Nowy Jork 2007 oraz biografi i sędziów znajdujących się na stronach internetowych: www.oyez.org oraz www.supremecourt.gov (30.06.2011).

1 łamanie.indd 142

1 łamanie.indd 142 2012-02-16 12:15:152012-02-16 12:15:15

Tabela 4. Dane statystyczne dotyczące nominacji prezydenckich do Sądu Najwyższego (1789–2010) Lp.Imię i nazwiskoRok wyboruPrezydentSenatPłećRasaWiekReligia

Doświad- czenie sędziow- skie

Działalność politycznaAfi liacja polityczna 1.John JAY1789WaszyngtonJMMB44PROTTAK (s)dyplomatafederalista 2.John RUTLEDGE1789WaszyngtonGUMB50PROTTAK (s)gubernatorfederalista 3.William CUSHING1789WaszyngtonGUMB57PROTTAK (s)federalista 4.Robert HARRISON1789WaszyngtonGUMB44PROTTAK (s)doradca prezydentafederalista 5.James WILSON1789WaszyngtonGUMB47PROTNIEdelegat na KKfederalista 6.John BLAIR, jr.1789WaszyngtonGUMB57PROTTAK (s)delegat na KKfederalista 7.James IREDELL1790WaszyngtonGUMB49PROTTAK (s)prokurator stanowyfederalista 8.Thomas JOHNSON1791WaszyngtonGUMB59PROTTAK (s)gubernatorfederalista 9.William PATERSON1793WaszyngtonWYC MB48PROTNIEgubernator, senator federalnyfederalista 10.William PATERSON1793WaszyngtonGU 11.John RUTLEDGE1795Waszyngton10–14M66PROTczłonek SNfederalista 12.William CUSHING1796WaszyngtonODMM64PROTczłonek SNfederalista 13.Samuel CHASE1796WaszyngtonGUMB55PROTTAK (s)poseł stanowyfederalista 14.Oliver ELLSWORTH1796Waszyngton21–1MB51PROTTAK (s)poseł stanowy, senator federalnyfederalista

1 łamanie.indd 143

1 łamanie.indd 143 2012-02-16 12:15:152012-02-16 12:15:15

15.Bushrod WASHINGTON1798J. AdamsGUMB36PROTNIElokalny politykfederalista 16.Alfred MOORE1799J. AdamsGUMB44PROTTAK (s)prokurator stanowyfederalista 17.John JAY1800J. AdamsODMM55PROTczłonek SNgubernator federalista 18.John MARSHALL1801J. AdamsGUMB46PROTNIEsekretarz gabinetowyfederalista 19.William JOHNSON1804JeffersonGUMB33PROTNIEposeł stanowydem.-rep. 20.Brockholst LIVINGSTON1806JeffersonGUMB49PROTTAK (s)dem.-rep. 21.Thomas TODD1807JeffersonGUMB38PROTTAK (s)dem.-rep. 22.Levi LINCOLN1811MadisonODMMB62PROTTAK (s)Prokurator Generalny, sekretarz gabinetowydem.-rep. 23.Alexander WOLCOTT1811Madison9–24MB53PROTNIEdziałacz partyjnydem.-rep. 24.John Quincy ADAMS1811MadisonODMMB44PROTNIEposeł IR, ambasadordem.-rep. 25.Joseph STORY1811MadisonGUMB32PROTNIEposeł IRdem.-rep. 26.Gabriel DUVALL1811MadisonGUMB59PROTTAK (s)poseł IRdem.-rep. 27.Smith THOMPSON1823MonroeGUMB55PREZTAK (s)sekretarz gabinetowydem.-rep. 28.Robert TRIMBLE1826J.Q. Adams27–5MB50PROTTAK (f)poseł stanowydem.-rep. 29.John CRITTENDEN1828J.Q. AdamsBGMB41PROTNIEposeł IR, senator federalny, Prokurator Generalny

narodowy republikanin 30.John McLEAN1829JacksonGUMB44PROTTAK (s)Poczmistrz Generalny, poseł IRdemokrata jacksoniański 31.Henry BALDWIN1830Jackson41–2MB50PROTNIEposeł IRdem.-rep.

1 łamanie.indd 144

1 łamanie.indd 144 2012-02-16 12:15:152012-02-16 12:15:15

32.James M. WAYNE1835JacksonGUMB45PROTTAK (s)poseł stanowy, poseł IRdemokrata jacksoniański 33.Roger B. TANEY1835JacksonBG MB58KATNIEsekretarz gabinetowy, Prokurator Generalnydemokrata 34.Roger B. TANEY1835Jackson29–15 35.Philip P. BARBOUR1835Jackson30–11MB52PROTTAK (f)poseł IRdemokrata 36.William SMITH1837JacksonODMMB75PROTNIEsenator federalnydemokrata 37.John CATRON1837Jackson28–15MB51PROTTAK (s)doradca politycznydemokrata 38.John McKINLEY1837Van BurenGUMB57PROTNIEsenator federalnydemokrata 39.Peter V. DANIEL1841Van Buren25–5MB57PROTTAK (f)urzędnik wykonawczydemokrata 40.John C. SPENCER1844Tyler21–26MB56PROTNIEsekretarz gabinetowywig 41.Reuben H. WALWORTH1844TylerWYCMB56PROTTAK (f)poseł IRdem.-rep. 42.Edward KING1844TylerODRMB50PROTTAK (s)działacz partyjnydemokrata 43.John C. SPENCER1844TylerWYCMPROT 44.Reuben H. WALWORTH1844TylerBG MPROT 45.Reuben H. WALWORTH1844TylerWYC 46.Edward KING1844TylerWYCMB50PROTTAK (s)działacz partyjnydemokrata 47.Samuel NELSON1845TylerGUMB53PROTTAK (s)demokrata 48.John M. READ1845TylerBGMB48PROTTAK (s)działacz partyjnydemokrata 49.James BUCHANAN1845PolkODMMBPROTdemokrata 50.George W. WOODWARD1845Polk20–29MB36PROTTAK (s)poseł IRdemokrata

1 łamanie.indd 145

1 łamanie.indd 145 2012-02-16 12:15:152012-02-16 12:15:15

51.Levi WOODBURY1845PolkGUMB56PROTTAK (s)senator federalny, sekretarz gabinetowy demokrata 52.Robert C. GRIER1846PolkGUMB52PROTTAK (s)działacz partyjnydemokrata 53.Benjamin R. CURTIS1851FillmoreGUMB42PROTNIEposeł stanowywig 54.Edward A. BRADFORD1852FillmoreBGMB38PROTNIEwig 55.George E. BADGER1853FillmoreODRMB58PROTTAK (s)sekretarz gabinetowywig 56.William C. MICOU1853FillmoreBGMB47PROTNIEwig 57.John A. CAMPBELL1853PierceGUMB42PROTNIEposeł stanowydemokrata 58.Nathan CLIFFORD1857Buchanan26–23MB54PROTNIEProkurator Generalnydemokrata 59.Jeremiah S. BLACK1861Buchanan25–26MB51PROTTAK (s)Prokurator Generalny, sekretarz gabinetowydemokrata 60.Noah H. SWAYNE1862Lincoln38–1MB58PROTNIEdziałacz partyjnyrepublikanin 61.Samuel F. MILLER1862LincolnGUMB46PROTNIEdziałacz partyjnyrepublikanin 62.David DAVIS1862LincolnGUMB47AGNTAK (s)działacz partyjnyrepublikanin 63.Stephen J. FIELD1863LincolnGUMB47PROTTAK (s)poseł stanowydemokrata 64.Salmon P. CHASE1864LincolnGUMB56PROTNIEsenator federalny, se- kretarz gabinetowyrepublikanin 65.Henry STANBERY1866A. JohnsonBGMB63PROTNIEProkurator Generalnyrepublikanin 66.Ebenezer R. HOAR1869Grant24–33MB53PROTTAK (s)Prokurator Generalnyrepublikanin 67.Edwin M. STANTON*1869Grant46–11MB55PROTNIEProkurator Generalny, senator federalnyrepublikanin 68.William STRONG1870GrantGUMB62PROTTAK (s)poseł IRrepublikanin

1 łamanie.indd 146

1 łamanie.indd 146 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

69.Joseph P. BRADLEY1870Grant46–9MB57PROTNIErepublikanin 70.Ward HUNT1872GrantGUMB62PROTTAK (s)działacz partyjnyrepublikanin 71.George H. WILLIAMS1873GrantWYCMB50PROTTAK (s)Prokurator Generalny, senator federalnyrepublikanin 72.Caleb CUSHING1874GrantWYCMB74PROTTAK (s)Prokurator Generalny, poseł IRdemokrata 73.Morrison R. WAITE1874Grant63–0MB58PROTNIEsenator stanowyrepublikanin 74.John Marshall HARLAN1877HayesGUMB44PROTTAK (s)działacz partyjnyrepublikanin 75.William B. WOODS1880Hayes39–8MB56PROTTAK (f)poseł stanowyrepublikanin 76.Stanley MATTHEWS1881HayesBG MB57PROTNIEsenator stanowyrepublikanin 77.Stanley MATTHEWS1881Garfi eld24–23 78.Horace GRAY1881Arthur51–5MB53PROTTAK (s)republikanin 79.Roscoe CONKLING1882ArthurODMMB53PROTNIEposeł IR, senator federalnyrepublikanin 80.Samuel BLATCHFORD1882ArthurGUMB62PROTTAK (f)republikanin 81.Lucius Q.C. LAMAR1887Cleveland32–28MB53PROTNIEposeł IR, senator federalny, sekretarz gabinetowydemokrata 82.Melville L. FULLER1888Cleveland41–20MB55PROTNIEposeł stanowydemokrata 83.David J. BREWER1889Harrison53–11MB52PROTTAK (s ,f)republikanin 84.Henry B. BROWN1890HarrisonGUMB54PROTTAK (f)republikanin 85.George SHIRAS, jr.1892HarrisonGUMB60PROTNIErepublikanin 86.Howell E. JACKSON1893HarrisonGUMB61PROTTAK (f)senator federalnydemokrata

1 łamanie.indd 147

1 łamanie.indd 147 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

87.William HORNBLOWER1893ClevelandBG MB42PROTNIEdziałacz partyjnydemokrata 88.William HORNBLOWER1893Cleveland24–30 89.Wheeler H. PECKHAM1894Cleveland32–41MB61PROTNIEdemokrata 90.Edward D. WHITE1894ClevelandGUMB49KATTAK (s)senator federalnydemokrata 91.Rufus W. PECKHAM1895Cleveland GUMB57PROTTAK (s)działacz partyjnydemokrata 92.Joseph McKENNA1897McKinleyGUMB54KATTAK (f)poseł IR, Prokurator Generalnyrepublikanin 93.Oliver Wendell HOLMES1902T. RooseveltGUMB61PROTTAK (s)republikanin 94.William R. DAY1903T. RooseveltGUMB54LUTTAK (f)sekretarz gabinetowyrepublikanin 95.William H. MOODY1906T. RooseveltGUMB53PROTNIEsekretarz gabinetowy, Prokurator Generalnyrepublikanin 96.Horace H. LURTON1909TaftGUM65PROTTAK (s, f)demokrata 97.Charles Evans HUGHES1910TaftGUMB48PROTNIEsekretarz gabinetowyrepublikanin 98.Edward D. WHITE1910TaftGUM64członek SNdemokrata 99.Willis VAN DEVANTER1910TaftGUMB51PROTTAK (s, f)działacz partyjnyrepublikanin 100.Joseph R. LAMAR1910TaftGUMB53PROTTAK (s)poseł IRdemokrata 101.Mahlon PITNEY1912Taft50–26MB54PROTTAK (s)poseł IRrepublikanin 102.James C. McREYNOLDS1914Wilson44–6MB52PROTNIEProkurator Generalnydemokrata 103.Louis D. BRANDEIS1916Wilson47–22MB60JUDNIEdziałacz partyjnydemokrata 104.John H. CLARKE1917WilsonGUMB60PROTTAK (f)działacz partyjnydemokrata

1 łamanie.indd 148

1 łamanie.indd 148 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

105.William H. TAFT1921HardingGUMB64PROTTAK (f)prezydent USA, sekretarz gabinetowy, doradca prawny rządurepublikanin 106.Goerge SUTHERLAND1922HardingGUMB60PROTNIEposeł IR, senator federalnyrepublikanin 107.Pierce BUTLER1922HardingBG MB56KATNIEdziałacz partyjnydemokrata 108.Pierce BUTLER1922Harding61–8 109.Edward T. SANFORD1923HardingGUMB58PROTTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 110.Harlan Fiske STONE1925Coolidge71–6MB43PROTNIEProkurator Generalnyrepublikanin 111.Charles Evans HUGHES1930Hoover52–26M68członek SNrepublikanin 112.John J. PARKER1930Hoover39–41MB45PROTTAK (f)poseł IRrepublikanin 113.Owen J. ROBERTS1932HooverGUMB57PROTNIErepublikanin 114.Benjamin N. CARDOZO1932HooverGUMB62JUDTAK (s)demokrata 115.Hugo L. BLACK1937F.D. Roosevelt63–16MB51PROTNIEsenator federalnydemokrata 116.Stanley F. REED1938F.D. RooseveltGUMB54PROTNIEdoradca prawny rządudemokrata 117.Felix FRANKFURTER1939F.D. RooseveltGUMB55JUDNIEdziałacz partyjnydemokrata 118.Wiliam O. DOUGLAS1939F.D. Roosevelt62–4MB41PROTNIEdziałacz partyjnydemokrata 119.Frank MURPHY1940F.D. RooseveltGUMB50KATTAK (s)Prokurator Generalnydemokrata 120.Harlan Fiske STONE1941F.D. RooseveltGUM59członek SN 121.James F. BYRNES1941F.D. RooseveltGUMB59PROTNIEposeł IR, senator federalnydemokrata

1 łamanie.indd 149

1 łamanie.indd 149 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

122.Robert H. JACKSON1941F.D. RooseveltGUMB49PROTNIEdoradca prawny rządu, Prokurator Generalnydemokrata 123.Wiley B. RUTLEDGE1943F.D. RooseveltGUMB49PROTTAK (f)działacz partyjnydemokrata 124.Harold H. BURTON1945TrumanGUMB57PROTNIEsenator federalnyrepublikanin 125.Fred M. VINSON1946TrumanGUMB56PROTTAK (f)poseł IR, sekretarz gabinetowydemokrata 126.Tom C. CLARK1949Truman73–8MB50PROTNIEProkurator Generalnydemokrata 127.Sherman MINTON1949Truman48–16MB59PROTTAK (f)senator federalnydemokrata 128.Earl WARREN1953EisenhowerGUMB63PROTNIEProkurator Stanowy, gubernatorrepublikanin 129.John M. HARLAN II1955EisenhowerBG MB56PROTNIEdemokrata 130.John M. HARLAN II1955Eisenhower71–11 131.William J. BRENNAN, jr.1957EisenhowerGUMB51KATTAK (s)demokrata 132.Charles E. WHITTAKER1957EisenhowerGUMB56PROTTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 133.Potter STEWART1959Eisenhower70–11MB44PROTTAK (f)republikanin 134.Byron R. WHITE1962KennedyGUMB45PROTNIEdziałacz partyjnydemokrata 135.Arthur J. GOLDBERG1962KennedyGUMB57JUDNIEsekretarz gabinetowy demokrata 136.Abe FORTAS1965L.B. JohnsonGUMB55JUDNIEdziałacz partyjnydemokrata 137.Thurgood MARSHALL1967L.B. Johnson69–11MA59PROTTAK (f)doradca prawny rządudemokrata 138.Abe FORTAS1968L.B. JohnsonWYCM58PROTTAK (SN) 139.Homer THORNBERRY1968L.B. JohnsonWYCMB59PROTTAK (f)poseł IRdemokrata

1 łamanie.indd 150

1 łamanie.indd 150 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

140.Warren E. BURGER1969Nixon74–3MB62PROTTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 141.Clement HAYNSWORTH1969Nixon45–55MB57PROTTAK (f)republikanin 142.G. Harold CARSWELL1970Nixon45–51MB51PROTTAK (f)republikanin 143.Harry A. BLACKMUN1970Nixon94–0MB62PROTTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 144.Lewis F. POWELL, jr.1971Nixon89–1MB64PROTNIErepublikanin 145.William H. REHNQUIST1971Nixon68–26MB47PROTNIEdziałacz partyjnyrepublikanin 146.John Paul STEVENS1975Ford98–0MB55PROTTAK (f)republikanin 147.Sandra Day O’CONNOR1981Reagan99–0KB51PROTTAK (s)senator stanowyrepublikanin 148.William H. REHNQUIST1986Reagan65–33M62PROTTAK (SN) 149.Antonin SCALIA1986Reagan98–0MB50KATTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 150.Robert H. BORK1987Reagan42–58MB50AGNTAK (f)doradca prawny rządurepublikanin 151.Anthony M. KENNEDY1987Reagan97–0MB51KATTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 152.David H. SOUTER1990G.H.W. Bush90–9MB51PROTTAK (s, f)Prokurator Stanowyrepublikanin 153.Clarence THOMAS1991G.H.W. Bush52–48MA43KATTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 154.Ruth Bader GINSBURG1993Clinton96–3KB60JUDTAK (f)demokrata 155.Stephen G. BREYER1994Clinton87–9MB56JUDTAK (f)demokrata 156.John ROBERTS, jr.2005G.W. Bush78–22MB50KATTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 157.Harriet MIERS2005G.W. BushWYCKB60PROTNIEdziałacz partyjnyrepublikanin 158.Samuel A. ALITO, jr.2005G.W. Bush58–42MB55KATTAK (f)działacz partyjnyrepublikanin 159.Sonia SOTOMAYOR2009Obama68–31KL55KATTAK (f)demokrata 160.Elena KAGAN2010Obama63–37KB50JUDNIEdoradca prawny rządudemokrata

1 łamanie.indd 151

1 łamanie.indd 151 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

Trudno również za formalne ograniczenie uznać konieczność wyboru kandyda-ta o odpowiednich kwalifi kacjach, skoro jedyna wzmianka na ten temat pochodzi z 1789 roku i jest bardzo ogólnikowa. Wydaje się, że przynajmniej na etapie nomi-nacji prezydenci nie są w jakikolwiek sposób ograniczeni wyborem kandydata, który oprócz udokumentowanej wiedzy prawniczej przejawiałby jakieś konkretne cechy.

Dopiero chęć osiągnięcia konkretnych celów przez prezydenta, które mogą być albo pragmatyczne (przedstawienie kandydata, który zostanie zaakceptowany przez Se-nat), albo polityczne (wybór osoby o konkretnych poglądach politycznych) może stanowić rzeczywiste ograniczenie wpływające na wartościowanie poszczególnych kandydatów przed wyborem tego najlepszego. Wśród badaczy amerykańskiego Sądu Najwyższego pojawiają się różne opinie dotyczące przyczyn, dla których konkretna osoba była nominowana przez prezydenta na stanowisko sędziego Sądu Najwyższe-go. Nie ma wątpliwości, że jednym z najważniejszych badaczy w tym wymiarze jest H. Abraham, który od kilkudziesięciu lat zajmuje się analizą procesu wyboru sędziów federalnych w Stanach Zjednoczonych²³. Wymienia on kilka czynników, jakie, jego zdaniem, wpływały na prezydentów podczas wyboru odpowiednich kandydatów na sędziów: czynnik obiektywny (odpowiednia wiedza i umiejętności), czynnik osobi-sty (bliskie relacje prezydenta z kandydatem) i czynnik polityczny (chęć osiągnięcia określonych celów politycznych). Ostatni ze wspomnianych czynników jest o tyle złożony, zdaniem Abrahama, że prezydenci mogą brać pod uwagę między innymi poparcie odpowiednich grup interesu dla kandydata, ale również to, czy kandydat był lojalnym członkiem partii prezydenckiej oraz czy opowiada się za programem politycznym prezydenta²⁴.

Inny znany badacz amerykańskiego systemu prawno-politycznego, H. Gillman, uważa, że istnieją przynajmniej trzy różne cele, jakie prezydenci próbują osiągnąć podczas procesu nominacji sędziów Sądu Najwyższego: (1) cele polityczne, polega-jące na chęci realizacji politycznych celów administracji; (2) cele stronnicze, odno-szące się do prób uzyskania politycznego wsparcia dla prezydenta i jego partii przez przyszłych wyborców; (3) cele personalne, odwołujące się do próby faworyzowania bliskiego przyjaciela lub współpracownika²⁵. Tymczasem, zdaniem M. Kosmy, pre-zydenci najczęściej biorą pod uwagę umiejętności prawnicze, doświadczenie, wiek, stan zdrowia oraz całokształt poglądów politycznych, które łącznie określa się jako real politics, używając pojęcia zapożyczonego od Abrahama. Jak zauważa, w opra-cowaniach tematu często pojawia się w odniesieniu do kandydata zwrot „najbardziej korzystny”, który może być defi niowalny z perspektywy politycznej. Kosma uzna-je za najbardziej korzystnych takich kandydatów, którzy zapewniają odpowiednie orzecznictwo w konkretnych sprawach, przejawiają wsparcie dla ideologii lub są

23 Abraham jest m.in. autorem kilku ważnych monografi i na temat procesu mianowania sędziów Sądu Najwyższego: Justices, Presidents and Senators, Revised: The History of U.S. Supreme Court Ap-pointments from Washington to Bush II oraz The Judicial Process: An Introductory Analysis of the Courts of the United States, England and France.

24 H.J. Abraham, The Judicial Process..., s. 66–69.

25 H. Gillman, Party Politics and Constitutional Change…, s. 143.

1 łamanie.indd 152

1 łamanie.indd 152 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

w stanie usatysfakcjonować określoną grupę wyborców²⁶. Trochę z innej perspekty-wy patrzą na problem B. Moraski i C. Shipan, podnosząc, że większość prezydentów przy wyborze kandydata z jednej strony bierze pod uwagę, kim był sędzia, którego dany kandydat ma zastąpić, oraz jaki układ polityczny istnieje w Sądzie, z drugiej zaś bada preferencje Senatu pod kątem możliwości politycznego przeforsowania kon-kretnej kandydatury²⁷. Nie ma wątpliwości, że powyższe obserwacje stanowią istot-ny element procesu nominacyjnego, w którym nachodzą na siebie prawo i polityka, ale ważne jest, aby zaprezentować skalę zjawiska, biorąc pod uwagę wszystkie ele-menty, jakie mogą wpływać na postępowanie prezydenta i senatorów, zmuszonych do współdziałania w celu zapełnienia istniejących wakatów w Sądzie Najwyższym.

Dokonując analizy rzeczywistych przyczyn, jakimi kierowali się prezydenci, wy-bierając odpowiedniego kandydata na sędziego, przebadano 160 nominacji, zarówno tych udanych, jak i nieudanych, dokonanych w sumie przez 40 prezydentów w ciągu niemal 222 lat państwowości amerykańskiej. Każda z nominacji została przeanalizo-wana pod kątem czterech istotnych kwestii mogących wpływać na proces decyzyjny prezydenta:

– odpowiednich kwalifi kacji kandydata na stanowisko;

– relacji kandydata z prezydentem, jego współpracownikami lub partią politycz-ną, której prezydent był członkiem;

– historii wcześniejszego orzecznictwa kandydata jako sędziego lub, w przy-padku kandydatów nieposiadających takiej historii, jego wcześniejszej dzia-łalności prawnej lub politycznej, na podstawie czego można zdeterminować ideologię kandydata;

– czynników wyróżniających kandydata, które mogły być brane pod uwagę przez prezydenta, takich jak płeć, rasa, religia, region pochodzenia itp.

Celem badania było określenie skali wpływu prawa i polityki na proces nominacji kandydatów na sędziów Sądu Najwyższego, dlatego każdy z powyższych czynni-ków został oznaczony cyfrą zero lub jeden, w zależności od większego znaczenia kwestii politycznych (0) lub prawnych (1). I tak, jeżeli oceniane były kwalifi kacje kandydata, to kandydat bardziej wykwalifi kowany uzyskiwał 1, a taki, którego kwa-lifi kacje (w skali porównawczej) nie stanowiły najmocniejszej strony, uzyskiwał 0.

Jeżeli relacje kandydata z prezydentem lub jego partią polityczną były wyraźne, co przejawiało się w różnych funkcjach politycznych, które kandydat pełnił, uzyskiwał 0, natomiast w przypadku braku jednoznacznej działalności politycznej kandydata otrzymywał 1. Kolejnym zagadnieniem była ideologia polityczna, którą oceniano w kategoriach zbieżności z ideologią prezydencką (0) lub braku takiej zbieżności, przez co nie stanowiła ona punktu odniesienia dla dokonującego nominacji prezy-denta (1). I wreszcie, jeżeli istniał jakiś czynnik wyraźnie wyróżniający kandydata od pozostałych, co mogło stanowić podstawę prezydenckiej nominacji, uzyskiwał on 0, a kandydat, którego cechy wyróżniające nie były dla prezydenta czynnikiem decydującym o wyborze, otrzymywał 1 (ryc. 7).

26 M. Kosma, Measuring the Infl uence of Supreme Court Justices, „Journal of Legal Studies” 1998, vol. XXVII, s. 333–336.

27 B.J. Moraski, Ch.R. Shipan, The Politics…, s. 1092.

1 łamanie.indd 153

1 łamanie.indd 153 2012-02-16 12:15:162012-02-16 12:15:16

Końcowy wynik, stanowiący sumę czterech cyfr, ukazuje przyczyny, dla których prezydent wybrał konkretnego kandydata na sędziego Sądu Najwyższego: im wyższa cyfra końcowa, tym bardziej obiektywny wybór, oparty na kwalifi kacjach i umie-jętnościach kandydata, a nie na jego osobistych relacjach z prezydentem, wyraźnej ideologii determinującej wybór, czy też na jakichś innych cechach wyróżniających, które stanowiły dla prezydenta subiektywne odniesienie. A contrario, im suma jest bardziej zbliżona do 0, tym większy obserwuje się wpływ czynników politycznych na proces decyzyjny prezydenta.

Rycina 7. Skala wpływu prawa i polityki na proces nominacji kandydatów na sędziów Sądu Naj-wyższego