SPRAWY TRUDNE PRZEKAZYWAĆ NAJWYŻSZEMU TRYBUNAŁOWI (17,8-13)

8 Jeśli obaczysz, że trudna i wątpliwa jest dla ciebie sprawa na sądzie między krwią a krwią, między sporem a sporem, trądem a trądem, i ujrzysz, że słowa sędziów wśród bram twoich się różnią, wstań a idź na miejsce, 9 które obrał Pan, Bóg twój. I przyjdziesz do kapłanów z rodu Lewiego i do sędziego, który natenczas będzie, i pytać się ich będziesz, a oni oznajmią tobie wyrok prawdziwy.

10 I uczynisz, cokolwiek ci powiedzą przełożeni miejsca, które obrał Pan, i nauczą cię według zakonu jego, 11 i pójdziesz za ich zdaniem, a nie odstąpisz ni w prawo, ni w lewo.

12 A kto by hardym był nie chcąc być posłusznym rozkazowi kapłana, który natenczas służy Panu, Bogu twemu, i wyrokowi sędziego, umrze ów człowiek i usuniesz złe z Izraela, a

13 wszystek lud słysząc to będzie się bał, aby się potem żaden pychą nie nadymał.

6. KRÓLOWIE (17,14-20). Król pochodzący z Izraela (17,14-15), umiarkowany w przepychu (16-17), wierny prawu (18-20).

14 Gdy wnijdziesz do ziemi, którą ci da Pan, Bóg twój, a posiądziesz ją i będziesz mieszkał w niej, i rzeczesz:

„Ustanowię nad sobą króla, jak mają wszystkie narody okoliczne,”

15 ustanowisz tego, którego Pan, Bóg twój, obierze z liczby braci twoich; nie będziesz mógł uczynić królem człowieka z innego narodu, który by nie był bratem twoim.

16 A gdy będzie ustanowiony, nie będzie chował wiele koni ani nie zaprowadzi ludu z powrotem do Egiptu, liczbą jazdy wyniesiony, zwłaszcza iż wam Pan przykazał, abyście się żadną miarą tąż drogą więcej nie wra-cali.

17 Nie będzie miał wielu żon które by przyciągnęły serce jego, ani srebra i złota niezmiernych ilości.

18 Ale gdy zasiądzie na stolicy królestwa swego, zrobi sobie odpis zakonu tego w księdze, wziąwszy wzór od kapłanów z pokolenia Lewiego,

19 i będzie go miał u siebie, i będzie go czytał po wszystkie dni żywota swego, aby się uczył bać Pana, Boga swego, i strzec słów i ustaw jego, które w zakonie są przykazane.

20 A niech się nie podnosi serce jego w pychę nad braćmi swymi ani nie zbacza na prawą albo na lewą stronę, aby długi czas królował on sam i synowie jego nad Izraelem.

7. KAPł.ANl I LEWICI (18,1-8). Dochody kapłandw (18,1-5). Lewita, który pragnie przybyć do świątyni (6-8).

18

1 Nie będą mieć kapłani i Lewici, i wszyscy, którzy z tegoż pokolenia są, części i dziedzictwa z innym Izraelem, bo ofiary Pańskie i obiaty jego jeść będą:

2 I nic innego nie wezmą z posiadłości braci swych, bo Pan jest ich dziedzictwem, jak im powiedział.

3 To będzie z prawa przypadało kapłanom od ludu i od tych, którzy przynoszą ofiary; czy wołu, czy owcę zabiją, dadzą kapłanowi łopatkę,

4 i żołądek, nadto pierwociny zboża, wina i oliwy, i część wełny ze strzyżenia owiec.

5 Jego bowiem obrał Pan, Bóg twój, ze wszystkich pokoleń twoich, aby stał i służył imieniu Pańskiemu on i synowie jego na wieki.

6 Jeśli wynijdzie Lewita z jednego z miast twoich we wszystkim Izraelu, w którym mieśzka, a będzie gorąco pragnął iść na miejsce,

7 które Pan obrał, będzie służył w imię Pana, Boga swego, jak i wszyscy bracia jego Lewici, którzy stać będą natenczas przed Panem.

8 Część pokarmów otrzyma taką samą jak i inni, oprócz tego, co w mieście jego z ojcowskiego spadku jemu się należy.

8. PROROCY (18,9-22). Unikać wróżbiarstwa i magii (18,9-14). Prorok podobny do Mojżesza (15-18), jego powaga (19-20), sposób rozpoznania go (21-22).

9 Gdy wnijdziesz do ziemi, którą ci da Pan, Bóg twój, strzeż się, abyś nie chciał naśladować obrzydliwości owych narodów.

10 Niech się nie znajdzie u ciebie taki, który by oczyszczał syna swego albo córkę przeprowadzając ich przez ogień, albo który by się radził wróżbiarzów i wierzył snom i wróżbom, ani niech nie będzie guślarza ani czarownika,

11 ani nikogo, kto by się radził złych duchów albo wieszczków, albo się od umarłych prawdy dowiadywał.

12 Tym wszystkim bowiem brzydzi się Pan, i dla takich zbrodni wygubi ich Pan na wejście twoje.

13 Doskonałym będziesz i bez zmazy wobec Pana, Boga twojego.

14 Narody te, których ziemię posiądziesz, wieszczków i wróżbiarzów słuchają, ty zaś inaczej jesteś od Pana, Boga twego, nauczony.

15 - Proroka z narodu twego i z braci twych, jak mnie, wzbudzi tobie Pan, Bóg twój; tego słuchać będziesz, 16 jak żądałeś od Pana, Boga twego, na Horebie gdy się zgromadzenie zebrało, i rzekłeś: „Nie będę więcej słuchał głosu Pana, Boga mego, a ognia tego bardzo wielkiego więcej nie ujrzę, abym nie umarł.”

17 I rzekł mi Pan: „Dobrze wszystko mówili.

18 Proroka im wzbudzę spośród braci ich, podobnego tobie, i włożę słowa moje w usta jego, i będzie mówił do nich wszystko, co mu przykażę.

19 - A kto by słów jego, które będzie mówił w imię moje, słuchać nie chciał,

20 ja mścicielem będę. A prorok, który pychą uwiedziony chciałby mówić w imię moje, czegom mu ja nie przykazał mówić, albo imieniem cudzych bogów, zabity będzie.”

21 - A jeśli sam w sobie odpowiesz: „Jakżeż mogę rozpoznać słowo, którego Pan nie mówił?”

22 - ten znak będziesz miał: co w imię Pańskie prorok ów przepowie, a nie stanie się, tego Pan nie mówił, ale z zuchwałości serca swego prorok to wymyślił, i przeto bać się go nie będziesz.

9. MIASTA UCIECZKI (19,1-13). Trzy miasta ucieczki w ziemi Chanaan (19,1-3) dla tego, co mimowoli po-pełnił zebójstwo (4-6). Powiększyć ich liczbę, gdy kraj zdobyty się powiększy (7-10). Zabójca z rozmysłu (11-13).

19

1 Gdy wytraci Pan, Bóg twój, narody, których ziemię da tobie, i posiądziesz ją, i będziesz mieszkał w jej miastach

2 i w domach, trzy miasta odłączysz sobie wpośród ziemi, którą Pan, Bóg tw6j, da tobie w posiadłość;

3 uporządkujesz starannie drogę, a na trzy równe części wszystką ziemię twej krainy podzielisz, aby ten, który dla mężobójstwa jest zbiegiem, miał blisko, gdzieby mógł ujść.

4 - To będzie prawo o mężobójcy uciekającym, którego życie ma być zachowane: kto by zabił bliźniego swego nierozmyślnie i pokaże się, że przedtem żadnej przeciw niemu nie miał nienawiści,

5 ale że poszedł z nim po prostu do lasu rąbać drwa, a przy rąbaniu drzewa wypadła mu siekiera z ręki i żelazo spadłszy z toporzyska uderzyło przyjaciela jego i zabiło: ten do jednego z wymienionych miast uciecze i będzie zachowany przy życiu,

6 by snadź krewny tego, którego krew została wylana, boleścią wzruszony, nie gonił i nie pochwycił go, gdyby droga była zbyt daleka, i nie zabił go, choć nie jest winien śmierci, ponieważ pokazuje się, że przeciw zabitemu żadnej przedtem nie miał nienawiści.

7 I dlatego przykazuję tobie, abyś trzy miasta, jedno od drugiego równie daleko, oddzielił.

8 A gdy Pan, Bóg twój, rozszerzy granice twoje, jak przysiągł ojcom twoim, i da ci wszystką ziemię,

9 którą im obiecał (jeśli jednak będziesz strzec przykazań jego i uczynisz, co dziś nakazuję tobie, abyś miłował Pana, Boga twego i chodził drogami jego po wszystek czas), przydasz sobie trzy inne miasta i wymienionych trzech miast liczbę podwoisz,

10 aby nie wylewano krwi niewinnej wpośród ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie w posiadłość, abyś nie był krwi winien.

11 - Lecz jeśli kto mając w nienawiści bliźniego swego, zasadzi się na życie jego, a powstawszy uderzy go, i on umrze, a ucieknie do jednego

12 z miast wyżej wymienionych, poślą starsi miasta owego i porwą go z miejsca ucieczki, i wydadzą go w rękę krewnemu tego, którego krew została wylana, i umrze.

13 Nie zmiłujesz się nad nim i usuniesz krew niewinną z Izraela, aby ci się dobrze działo.

10. GRANICE (19,14).

14 Nie weźmiesz ani nie przeniesiesz granic sąsiada twego, które założyli przodkowie w majętności twojej, którą ci da Pan, Bóg twój, w ziemi, którą weźmiesz w posiadłość.

11. ŚWIADKOWIE (19,15-21). Przynajmniej dwaj lub trzej świadkowie (19,15). Kara na świadka fałszywego (16-21).

15 Nie stanie jeden świadek przeciw nikomu, jakikolwiek by był ów grzech i występek, ale na zeznaniu dwu albo trzech świadków każda sprawa się oprze.

16 Jeśliby stanął świadek kłamliwy przeciw człowiekowi, winując go o przestępstwo,

17 staną obaj, którzy mają sprawę, przed Panem w obliczu kapłanów i sędziów, którzy natenczas będą.

18 A gdy bardzo pilnie się wywiadując, dojdą tego, że fałszywy świadek mówił 19 kłamstwo na brata swego, uczynią mu to, co on bratu swemu uczynić myślał,

20 i usuniesz zło spośród siebie, aby inni słysząc to bali się, a żadną miarą nie śmieli nic takiego zrobić.

21 Nie zmiłujesz się nad nim, ale duszę za duszę, oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę oddać każesz.

12. WOJNA (20,1-20). Kapłan ma zagrzewać wojsko do odwagi (20,1-4). Powody zwolnienia (5-9). Ofiarow-anie pokoju przed oblężeniem miasta (10-11); sposób postępowania ze zwyciętonymi (12-15). Sposób postępowania z Chaaanejczykami (16-18). Drzewa owocowe (19-20).

20

1 Jeśli ruszysz na wojnę przeciw nieprzyjaciołom twoim, a ujrzysz jezdnych i wozy, i większe, niż ty masz, mnóstwo nieprzyjacielskiego wojska, nie będziesz się ich bał: bo Pan, Bóg twój, jest z tobą, który cię wywiódł z ziemi egipskiej.

2 A gdy się już przybliżać będzie potyczka, stanie kapłan przed wojskiem uszykowanym i tak będzie mówił do ludu:

3 „Słuchaj, Izraelu! Wy dziś z nieprzyjaciółmi waszymi bitwę stoczyć macie; niech że się nie lęka serce wasze, nie bójcie się, nie ustępujcie ani się ich nie strachajcie,

4 bo Pan, Bóg wasz, jest wpośród was, i za was przeciw nieprzyjaciołom będzie walczył, aby was wyrwać z niebezpieczeństwa.”

5 - Dowódcy też w każdym hufcu słuchającemu wojsku obwieszczą: „Który jest człowiek, co zbudował dom nowy, a jeszcze go nie poświęcił? Niech idzie i wróci się do domu swego, by snadź nie umarł na wojnie i inny go nie poświęcił.

6 Który jest człowiek który zasadził winnicę, a jeszcze jej nie oddał na zwykły użytek, by się z niej godziło wszystkim pożywać? Niech idzie i wróci się do domu swego, by snadź nie umarł na wojnie, a inny powinności jego nie spełnił.

7 Który jest człowiek, co się zaręczył z kobietą, a nie pojął jej? Niech idzie i wróci się do domu swego, by snadź nie umarł na wojnie, a inny człowiek jej nie pojął.”

8 To powiedziawszy, dodadzą na ostatku i rzekną do ludu: „Który jest człowiek bojaźliwy i serca lękliwego?

Niech idzie i wróci się do domu swego, by nie zarażał strachem serca braci swych, jak on sam jest strachem przejęty.”

9 A gdy umilkną dowódcy wojskowi i skończą mówić, każdy przygotuje swój hufiec do walki.

10 - Jeśli kiedy przyciągniesz, aby dobywać miasto, pierwej mu pokój ofiarujesz.

11 Jeśli przyjmie i otworzy ci bramy, wszystek lud, który w nim jest, zachowany będzie i będzie tobie służył płacąc podatek.

12 Lecz jeśli przymierza nie będzie chciał uczynić i zacznie przeciw tobie wojnę, będziesz go dobywał.

13 A gdy je Pan, Bóg twój, odda w rękę twoją, wybijesz wszystko, co jest w nim płci męskiej,

14 ostrzem miecza, oprócz niewiast i niemowląt, bydła i innych rzeczy, które są w mieście. Wszystką zdobycz rozdzielisz wojsku i pożywać będziesz z łupu nieprzyjaciół twoich, który Pan, Bóg twój, da tobie.

15 Tak uczynisz wszystkim miastom, które są bardzo daleko od ciebie, a nie są z tych miast, które weźmiesz w posiadanie.

16 - A z tych miast, które dane będą tobie, nikogo zgoła żywo nie zostawisz,

17 ale wybijesz ostrzem miecza, to jest Hetejczyków i Amorejczyków, i Chananejczyków, Ferezejczyków, i Hewejczyków, i Jebuzejczyków, jak tobie Pan, Bóg twój, przykazał,

18 aby snadź nie nauczyli was czynić wszystkich obrzydliwości, które sami czynili bogom swoim, i abyście nie zgrzeszyli przeciw Panu, Bogu waszemu.

19 - Gdy będziesz oblegał miasto przez czas długi, a otoczysz je szańcami, aby je zdobyć, nie będziesz wycinał drzew, z których jeść można, ani siekierami wokoło nie masz pustoszyć krainy, bo drzewo to jest, a nie człowiek, i nie może powiększyć liczby walczących przeciw tobie.

20 Lecz jeśli jakie drzewa nie są owocowe, ale leśne i na inne potrzeby służące, wymij a sporządź machiny, aż zdobędziesz miasto, które przeciwko tobie walczy.

13. ZADOŚĆUCZYNIENIE ZA ZABÓJSTWO, KTÓREGO SPRAWCA JEST NIEZNANY (21,1-9). Odmierzenie miasta najbliższego (21,1-3a); starsi składają ofiarę z jałówki i oświadczają, że są niewinnymi (3b-7); mod-litwa (8-9).

21

1 Gdyby znaleziono w ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie, trupa człowieka zabitego, a nie wiedziano by, kto jest winny mężobójstwa,

2 wynijdą starsi i sędziowie twoi, i rozmierzą od miejsca trupa odległość każdego miasta okolicznego, 3 a gdy zobaczą, które jest bliższe od innych, starsi owego miasta wezmą jałowicę ze stada, która nie ciągnęła w jarzmie ani ziemi lemieszem nie pruła,

4 i zawiodą ją do doliny przykrej i kamienistej, która nigdy nie była orana ani siewu nie przyjęła, i utną na niej szyję jałowicy.

5 I przystąpią kapłani, synowie Lewiego, których obierze Pan, Bóg twój, aby mu służyli i błogosławili w imię jego, i by według słowa ich była rozstrzygana każda sprawa, i co jest czyste a co nieczyste.

6 I przyjdą starsi miasta owego do zabitego, i omyją ręce swe nad jałowicą,

7 którą zabito w dolinie, i rzekną: „Ręce nasze tej krwi nie wylały, ani oczy nie widziały.

8 Bądź miłościw ludowi twemu Izraelowi, któryś odkupił, Panie, a nie poczytaj krwi niewinnej wpośród ludu izraelskiego.” I będzie zdjęta z nich wina krwi,

9 a ty dalekim będziesz od krwi niewinnego, która wylana została, gdy uczynisz, co Pan przykazał.