Właściwe władze krajowe są zobowiązane do zapewnienia, by czynności w ramach „czasowego składowania” były zgodne z obowiązkami

wynikający-mi z art. 4 dyrektywy 75/442.

II.3.2.2. Z motywów uzasadnienia wyroku w połączonych sprawach C-175/98 oraz C-177/98

2. Pytania te powstały na tle postępowań karnych prowadzonych przeciwko panu Lirussi i pani Bizzaro, którym zarzucono składowania odpadów bez za-chowania wymaganych warunków.

3. Pan Lirussi i pani Bizzaro są kierownikami, odpowiednio, warsztatu oraz pralni we włoskim regionie Udine. Oboje uzyskali zezwolenia, wydane przez Assessore Regionale all'Ambiente na tymczasowe składowanie odpadów tok-sycznych i niebezpiecznych, wytwarzanych w ramach prowadzonej przez nich działalności. W przypadku pana Lirussi były to baterie i akumulatory ołowiane, a w przypadku pani Bizzaro – osady, powstające w wyniku desty-lacji przy praniu na sucho.

4. Panu Lirussi udzielono zezwolenia na okres pięciu lat począwszy od 1 kwiet-nia 1992 r., w odniesieniu do odpadów w maksymalnej ilości 0,1 tony. Zezwo-lenie wygasło dnia 1 kwietnia 1997 r., zaś pan Lirussi zawiadomił o nie-zwłocznym zakończeniu składowania i złożył wniosek o stwierdzenie wyga-śnięcia zezwolenia z uwagi na zbycie warsztatu. Po przeprowadzeniu

65 Zb. Orz. TE [1999] I-06881; tłumaczenie z wersji angielskiej.

107

cji w warsztacie pana Lirussi w dniach 8 kwietnia-21 maja 1997 r., okazało się że 160 kg zużytych baterii i akumulatorów ołowianych było nadal składowa-nych w tym miejscu po dacie wygaśnięcia zezwolenia.

5. Pani Bizzaro uzyskała zezwolenie w dniu 9 sierpnia 1994 r. na składowanie maksymalnie 50 kg odpadów. Przeprowadzona w jej pralni inspekcja wyka-zała, że po pierwsze, tymczasowe składowanie rozpoczęto tu w dniu 6 czerwca 1994 r., a więc dwa miesiące przed otrzymaniem zezwolenia, zaś po drugie, ilość odpadów składowanych przez panią Bizzaro przekraczała wskazany limit.

40. [Pojęcie „czasowego składowania”] W swoim pierwszym pytaniu i w pierw-szej części pytania drugiego, które należy rozpatrzyć łącznie, sąd krajowy zwraca się zasadniczo o wskazanie, czy pojęcie „czasowego składowania”

odpadów różni się od pojęcia „składowania w oczekiwaniu na dalsze czyn-ności”, a także czy mieści się ono w zakresie definicji „gospodarki odpadami”

z art. 1 lit. (d) dyrektywy 75/442.

41. W swoich pisemnych uwagach, rząd włoski, rząd niemiecki i rząd austriacki oraz Komisja zgadzają się, że co do zasady kategorię D15 z załącznika IIA i kategorię R13 z załącznika IIB dyrektywy 75/442 należy interpretować w ten sposób, że czasowe gromadzenie odpadów do momentu zbiórki w miejscu ich wytwarzania jest dla celów dyrektywy „czasowym składowaniem”, a nie

„składowaniem w oczekiwaniu na dalsze czynności”.

42. W tym zakresie należy stwierdzić, że w kategorii D15 z załącznika IIA i w kategorii R13 z załącznika IIB wskazano, iż czynności odzysku lub unieszkodliwiania mieszczą w sobie składowanie do czasu dalszego postę-powania i jednocześnie wykluczają czasowe składowanie. Wynika z tego, że wprowadzone jest tu rozróżnienie między „czasowym składowaniem”

i „składowaniem w oczekiwaniu na dalsze czynności”. „Składowanie w oczekiwaniu na dalsze czynności” jest więc elementem unieszkodliwiania lub odzysku odpadów, podczas gdy „czasowe składowanie do momentu zbiórki” jest z zakresu tych czynności wprost wyłączone.

43. Co więcej, w załącznikach IIA i IIB, odpowiednio w kategoriach D15 i R13, wskazano że „czasowe składowanie” ma miejsce do momentu zbiórki, która stanowi zgodnie z art. 1 lit. (d) dyrektywy 75/442 pierwszą czynności gospo-darki odpadami.

44. „Czasowe składowanie” poprzedza więc gospodarkę odpadami, w tym w szczególności czynność zbiórki odpadów, i jest etapem przygotowawczym w stosunku do czynności unieszkodliwiania lub odzysku odpadów wskaza-nych w załącznikach IIA i IIB dyrektywy 75/442, odpowiednio w kategoriach D1-D15 oraz R1-R13.

45. „Czasowe składowanie do momentu zbiórki w miejscu wytwarzania odpa-dów” należy więc zdefiniować jako etap przygotowawczy w stosunku do go-spodarki odpadami w rozumieniu art. 1 lit. (d) dyrektywy 75/442.

46. Odpowiadając na pytanie pierwsze i na pierwszą część pytania drugiego na-leży stwierdzić, że pojęcie „czasowego składowania” odpadów nie jest toż-same z pojęciem „składowania w oczekiwaniu na dalsze czynności” i nie mie-108

ści się w zakresie pojęcia „gospodarki odpadami” z art. 1 lit. (d) dyrektywy 75/442.

47. [Obowiązek kontroli i nadzoru nad czynnościami „czasowego składowania”

odpadów] Poprzez drugą część pytania drugiego i pytanie trzecie, które nale-ży rozpatrzyć łącznie, sąd krajowy zwraca się o wskazanie, czy właściwe władze krajowe są zobowiązane do zapewnienia wykonywania obowiązków z art. 4 dyrektywy 75/442 przy „czasowym składowaniu” odpadów.

50. W tym zakresie należy przypomnieć, że zgodnie z ust. 1 art. 4 dyrektywy 75/442 państwa członkowskie podejmują niezbędne środki w celu zapewnie-nia, że odpady są odzyskiwane lub unieszkodliwiane bez zagrażania zdrowiu ludzkiemu oraz bez stosowania procesów lub metod, które mogłyby szkodzić środowisku, w szczególności: bez zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, ro-ślin i zwierząt, bez powodowania uciążliwości przez hałas lub zapachy, bez negatywnych skutków dla terenów wiejskich oraz w miejsc o szczególnym znaczeniu.

51. Artykuł 4 dyrektywy 75/442, przyjętej na podstawie art. 130s TWE (obecnie art. 175 TWE⁶⁶), ma na celu wdrożenie zasad przezorności i zapobiegania, uję-tych w drugim zdaniu ustępu drugiego art. 130r Traktatu. W myśl obu uję-tych zasad zadaniem Wspólnoty i państw członkowskich jest zapobieganie, ogra-niczanie i, o ile jest to możliwe, eliminowanie u podstaw, zanieczyszczeń lub uciążliwości dla środowiska za pomocą właściwych środków.

52. Artykuł 4 ust. 2 i art. 8 dyrektywy 75/442 wprowadzają, między innymi, zo-bowiązania do wypełnienia przez państwa członkowskie przy wdrażaniu za-sad przezorności i prewencji, to jest odpowiednio: przyjęcie środków zakazu-jących porzucania, wysypywania lub niekontrolowanego unieszkodliwiania odpadów oraz przyjęcie środków w celu zapewnienia, aby każdy posiadacz odpadów przekazywał odpady prywatnemu lub państwowemu punktowi zbierania odpadów bądź przedsiębiorstwu, które wykonują czynności wy-mienione w załączniku IIA lub IIB, lub odzyskiwał lub unieszkodliwiał je na własną rękę zgodnie z przepisami dyrektywy.

53. Z uwagi na to, że odpady, nawet te czasowo składowane, mogą wywoływać poważne szkody w środowisku, art. 4 dyrektywy 75/442 (służący wdrażaniu zasady przezorności) również ma zastosowanie do „czasowego składowa-nia”.

54. Pomimo, że podmioty posiadające odpady i składujące te odpady czasowo, nie podlegają w ramach dyrektywy 75/442 obowiązkowi rejestracji lub uzy-skania zezwolenia, to każde składowanie (zarówno „czasowe” i „w oczeki-waniu na dalsze czynności”), jak i gospodarka odpadami z art. 1 lit. (d) dy-rektywy muszą być zgodne z zasadami przezorności i zapobiegania, których wdrażanie jest celem art. 4 dyrektywy 75/442, w tym zwłaszcza z obowiąz-kami z tego artykułu i z art. 8 dyrektywy.

55. W odpowiedzi na drugą część pytania drugiego oraz na pytanie trzecie nale-ży więc stwierdzić, że właściwe władze krajowe są zobowiązane do

66 Teraz jest to art. 192 TFUE.

109

nienia, by czynności w ramach „czasowego składowania” były zgodne z obowiązkami wynikającymi z art. 4 dyrektywy 75/442.

II.3.3. Wyrok Trybunału z dnia 27 lutego 2002 r. w sprawie C-6/00 Abfall Se-rvice AG (ASA) przeciwko Bundesminister für Umwelt, Jugend und Familie (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Verwaltungsgerichtshof, Austria)⁶⁷

II.3.3.1. Sentencja wyroku w sprawie C-6/00