Wartość opałowa odpadów, przeznaczonych do spalenia, nie jest właści- właści-wym kryterium przy ustalaniu, czy czynność jest czynnością

unieszkodliwia-nia z kategorii D10 załącznika IIA dyrektywy 75/442, zmienionej dyrektywą 91/156 i decyzją 96/350, czy też czynnością odzysku z kategorii R1 załącznika IIB tego aktu. Państwa członkowskie mogą ustanowić kryteria służące prze-prowadzaniu takiej kwalifikacji, o ile są one zgodne z kryteriami wynikający-mi z dyrektywy.

II.3.6.2. Z motywów uzasadnienia wyroku w sprawie C-116/01

2. Pytanie te zaistniały na tle sporu między SITA EcoService Nederland BV (SI-TA) a Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (ministrem do spraw mieszkalnictwa, zagospodarowania przestrzennego i środowiska, dalej cyt.: minister) co do legalności dwóch decyzji ministra, w drodze których poddał on wysyłki odpadów zgłoszone przez SITA okre-ślonym warunkom.

22. SITA jest przedsiębiorstwem utworzonym według prawa holenderskiego z siedzibą w Maastricht (Holandia), które prowadzi zbiórkę i przetwarzanie odpadów niebezpiecznych i pozostałych.

34. [Pierwsze pytanie] Poprzez swoje pierwsze pytanie sąd krajowy zwraca się o wskazanie, czy w przypadku procesu przetwarzania odpadów składającego się z kilku oddzielnych etapów, przy kwalifikowaniu go jako unieszkodli-wiania lub odzysku w rozumieniu dyrektywy (a dla potrzeb wykonania roz-porządzenia), należy rozpatrywać ten proces jako jedną czynność, czy też ra-czej potraktować każdy jego etap jako oddzielną czynność.

40. [Ocena Trybunału] W tym zakresie należy przypomnieć, że dla zastosowania dyrektywy i rozporządzenia, musi być możliwe zakwalifikowanie każdego postępowania z odpadami albo jako czynności unieszkodliwiania albo jako czynności odzysku, przy czym pojedyncza operacja nie może być jednocze-śnie uznana za czynność unieszkodliwiania i za czynność odzysku (sprawa C-6/00 ASA, Zb. Orz. TE [2002] I-1961, par. 63).

70 Zb. Orz. TE [2003] I-02969; tłumaczenie z wersji angielskiej.

118

41. Tym niemniej, o ile pojedyncza czynności poddana jest jednoznacznej kwali-fikacji w świetle różnic między czynnością odzysku i czynnością unieszko-dliwiania, o tyle proces przetwarzania odpadów może obejmować w praktyce kilka następujących po sobie etapów odzysku lub unieszkodliwiania.

42. Z dyrektywy i rozporządzenia wynika, że w takiej sytuacji nie można uznać takiego procesu w całości za jedną czynność, bowiem celem wykonania roz-porządzenia należy kwalifikować każdy jego etap osobno, gdy etap jest od-dzielną czynnością samą w sobie.

43. Z tiret szóstego art. 6 ust. 5 i tiret piątego art. 7 ust. 4 lit. (a) rozporządzenia wynika, że po czynności uznanej za odzysk odpadów może następować czynność unieszkodliwiania nienadającej się do odzysku części tych odpa-dów. W takim przypadku, zakwalifikowanie pierwszej czynności jako odzy-sku nie zależy od tego, że następuje po niej czynność unieszkodliwiania od-padowych pozostałości.

44. Co więcej, w kategorii R11 z załącznika IIB do dyrektywy jasno wynika, że wykorzystywanie odpadów uzyskanych z jakiejkolwiek z operacji wymie-nionych w R1-R10, sama w sobie stanowi czynność odzysku różną od po-przedzających ją czynności tego samego rodzaju. Mając więc na uwadze to rozróżnienie zawarte w załączniku IIB, należy rozstrzygnąć czy dana czyn-ność mieści się w którejś z kategorii R1-R10 załącznika, niezależnie od ewen-tualnego wykorzystania pozostałości odpadowych powstałych w jej wyniku - wykorzystanie tych pozostałości samo w sobie będące oddzielną czynnością.

45. Jak słusznie zauważa Komisja, i jak zostało to wyjaśnione przez rzecznika ge-neralnego w par. 51 jego opinii, w razie konieczności dokonania klasyfikacji postępowania z odpadami w celu wykonania rozporządzenia, dla określenia przeznaczenia wysyłanych odpadów znaczenie będzie mieć jedynie zakwali-fikowanie pierwszej czynności, której odpady zostaną poddane po wysłaniu.

46. Tam, gdzie rozporządzenie odnosi się do wysyłki odpadów i dokonuje roz-różnienia między wysyłkami w celu unieszkodliwienia i w celu odzysku, do-tyczy ono przeznaczenia odpadów, a nie ewentualnego następczego przetwa-rzania odpadów albo ich pozostałości. Co więcej, takie przetwarzanie może mieć miejsce w różnych zakładach, a odpady i ich pozostałości podlegać dal-szemu przemieszczaniu.

47. W niniejszej sprawie wydaje się, iż sąd krajowy jest zdania, że przetwarzanie odpadów składa się z dwóch oddzielnych czynności, po pierwsze, ze spalania odpadów, a po drugie, z wykorzystania powstałych tak popiołów jako su-rowca w produkcji klinkieru cementowego.

48. W świetle powyższych rozważań, tylko pierwsza z tych dwóch czynności powinna być przedmiotem kwalifikacji na potrzeby określenia przeznaczenia wysyłanych odpadów.

49. Odpowiadając zatem na pierwsze pytanie należy stwierdzić, że jeśli proces przetwarzania odpadów składa się z kilku oddzielnych etapów, wówczas, w celu wykonania rozporządzenia, należy go zakwalifikować albo jako unieszkodliwianie albo jako odzysk w rozumieniu dyrektywy, biorąc pod

119

uwagę wyłącznie pierwszą czynność, której poddane zostaną odpady po wy-syłce.

51. [Trzecie pytanie] Biorąc pod uwagę odpowiedź na pytanie pierwsze, należy przyjąć, że poprzez trzecie pytanie sąd krajowy zwraca się o wskazanie, czy wartość opałowa odpadów, przeznaczonych do spalenia, jest właściwym kry-terium przy ustalaniu, czy czynność jest czynnością unieszkodliwiania z ka-tegorii D10 załącznika IIA dyrektywy 75/442, czy też czynnością odzysku z kategorii R1 załącznika IIB tego aktu, jak również czy państwa członkow-skie mogą ustanowić kryteria służące przeprowadzaniu takiej kwalifikacji.

52. W odniesieniu do części pierwszej tego pytania, Trybunał orzekł już w spra-wie C-228/00 Komisja przeciwko Niemcom, Zb. Orz. TE [2003] I-1439, par. 47, że kryterium wartości opałowej odpadów nie jest odpowiednie dla ustalania czy czynność spalania odpadów jest czynnością odzysku z kategorii R1 za-łącznika IIB dyrektywy.

53. Z paragrafu 47 powyżej wskazanego wyroku jasno wynika, że uznanie spala-nia odpadów za „wykorzystywanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii” z kategorii R1 załącznika IIB dyrektywy, wymaga speł-nienia trzech przesłanek wskazanych w par. 41-43 tego wyroku. Po pierwsze, główny celem takiej czynności musi być wykorzystanie odpadów jako środka wytwarzania energii. Po drugie, czynność musi być przeprowadzana w wa-runkach, gwarantujących że służy ona wytworzeniu energii. Po trzecie, od-pady muszą być przede wszystkim wykorzystane jako paliwo lub inny śro-dek wytwarzania energii [to znaczy, że większa część tych odpadów musi zo-stać spalona w trakcie tej czynności, jak i też większa część wytworzonej energii musi być odzyskana i użyta].

54. Do sądu krajowego należy ustalenie, czy w niniejszej sprawie powyższe prze-słanki są spełnione celem zakwalifikowania spalania odpadów w piecach ce-mentowych jako czynności unieszkodliwiania bądź jako czynności odzysku.

55. W odniesieniu do drugiej części trzeciego pytania należy przypomnieć, że rozporządzenie nie zakazuje państwom członkowskim ustanawiania, w drodze aktów normatywnych powszechnie obowiązujących, kryteriów rozróżniania czynności odzysku i unieszkodliwiania, o ile kryteria te są zgodne z tym, które ujęte są w dyrektywie (zob. w tym zakresie sprawa Komi-sja przeciwko Niemcom, cyt. powyżej, par. 35-36).

56. W świetle powyższych rozważań, w odpowiedzi na trzecie pytanie należy stwierdzić, że wartość opałowa odpadów, przeznaczonych do spalenia, nie jest właściwym kryterium przy ustalaniu, czy czynność jest czynnością unieszkodliwiania z kategorii D10 załącznika IIA dyrektywy 75/442, czy też czynnością odzysku z kategorii R1 załącznika IIB tego aktu. Państwa człon-kowskie mogą ustanowić kryteria służące przeprowadzaniu takiej kwalifika-cji, o ile są one zgodne z kryteriami wynikającymi z dyrektywy.

120

II.3.7. Wyrok Trybunału z dnia 7 października 2004 r. w sprawie C-103/02 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Włoskiej⁷¹

II.3.7.1. Sentencja wyroku w sprawie C-103/02

1. Nie ustalając w dekrecie z dnia 5 lutego 1998 r. w sprawie identyfikacji