Słowniczek wybranych predykatorów polskich
53) zaciemnić 3 – ‘spowodować, że coś jest mniej jasne [trudne do zrozumienia,
mniej zrozumiałe]’, «utrudnić zrozumienie czegoś, uczynić coś niejasnym
lub niewyrazistym» USJP; por. ciemny3 [trudny do zrozumienia,
niezrozu-miały]
S t r u k t u r a s e m a n t y c z n a : P (p, q) F r a z y z d a n i o w e :
V Vp ..., Vq ...
To, że na ten temat istniało podanie ludowe, niepotrzebnie zaciemniło to, jaki był cel opowieści. To, że historyk przedstawił te fakty w ten sposób, zaciemniło to, jaka była naprawdę istota konfliktu.
V Nap Vp ..., Vq ...
Przez to, że przedstawił te fakty w określony sposób, historyk zaciemnił to, jaka była naprawdę istota konfliktu.
V Vp ..., NVq ...
To, że funkcjonowała na podany temat legenda, zaciemniło istotę sprawy.
V NVp ..., NVq ...
Klechda ludowa zaciemniła cel opowieści romantyczną anegdotą (NKJPp). Druga wojna zaciemniła sprawy na Śląsku (NKJPp). Propaganda zaciemniła
rzeczywistość (NKJPp). Ta ekspertyza niepotrzebnie zaciemniła sprawę (NKJP). Braki w tekście zaciemniły sens całej narracji.
V Nap Øp, Vq ...
Prokurator dodatkowo zaciemnił to, co orzekli świadkowie.
V Nap Øp, NVq ...
Senat zaciemnił wydźwięk ustawy (NKJPp). Badacz zaciemnił prawdziwą istotę badanego konfliktu (NKJPp).
V Nap Øp, Naq Øq
Sędzia zaciemnił postać oskarżonego. (daleko posunięta kondensacja treści
– skrót)
V Nap Øp, Øaq Øq
Sędzia zaciemnił. Nie wyjaśnił, ale zaciemnił.
V NVp, Øaq Øq
Objaśnienia tylko zaciemniły / dodatkowo zaciemniły.
54) zamerykanizować – ‘spowodować, że coś jest (takie jak) amerykańskie’, «wprowadzić gdzieś lub narzucić komuś styl życia, zwyczaje, struktury cha-rakterystyczne dla społeczeństwa Stanów Zjednoczonych» USJP; por.
ame-rykański
S t r u k t u r a s e m a n t y c z n a : P (p, q) F r a z y z d a n i o w e :
V Vp ..., Vq ...
To, co rozpropagowały Stany Zjednoczone, zamerykanizowało to, jak żyją miliony ludzi na świecie.
V Nap Vp ..., Vq ...
Przez to, że rozpropagowali swój styl życia, obywatele Stanów Zjednoczonych zamerykanizowali to, jak żyją miliony ludzi na świecie.
V Vp ..., NVq ...
To, co rozpropagowały Stany Zjednoczone, zamerykanizowało życie milionów ludzi na świecie.
V Vp ..., Naq Øq ...
To, co rozpropagowały Stany Zjednoczone, zamerykanizowało bardzo wielu ludzi na świecie.
V NVp ..., Vq ...
Wzniesienie nowych biurowców zamerykanizowało to, jak wygląda miasto
(GWp). Rozpropagowanie ich stylu życia przez obywateli Stanów
Zjednoczo-nych, zamerykanizowało to, jak żyją miliony ludzi na świecie.
V NVp ..., NVq ...
Wzniesienie nowych biurowców „zamerykanizowało” funkcjonowanie / wygląd miasta (GWp). Wybuchy samochodów-pułapek, fabryki amfetaminy bardzo zamerykanizowały naszą rzeczywistość (NKJPp).
V NVp ..., Naq Øq
Wzniesienie nowych biurowców „zamerykanizowało” miasto (GWp). Presja Zachodu zamerykanizowała niektórych Hindusów (NKJPp). Wybuchy samocho-dów-pułapek, fabryki amfetaminy bardzo zamerykanizowały Polskę (NKJPp).
V Nap Øp, Vq ...
Nowe biurowce zamerykanizowały to, jak wygląda miasto (GWp).
V Nap Øp, NVq ...
Nowe biurowce zamerykanizowały wygląd miasta (GWp).
V Nap Øp, Naq Øq
Nowe biurowce zamerykanizowały miasto (GWp). Nowy prezydent zamerykani-zował Francję (NKJPp).
55) zasmucić – ‘spowodować, że ktoś jest smutny’, «spowodować, że ktoś staje się smutny, zmartwić kogoś czymś» USJP; por. smutny
S t r u k t u r a s e m a n t y c z n a : P (p, y) F r a z y z d a n i o w e :
V Vp ..., Ny
To, że artystka przedstawiła skecz o zmarłych, bardzo zasmuciło osobę w żało-bie.
V Nap Vp ..., Ny
Tym, że w skeczu żartowała na temat zmarłych, artystka głęboko zasmuciła pogrążoną w żałobie córkę.
V NVp ..., Ny
Rozstrzygnięcie Sądu bardzo zasmuciło i poruszyło inwestorów (GWp). Skecz o zmarłych bardzo zasmucił kobietę (GWp). Smuci mnie twoja postawa.
Znik-nięcie dziewczyny zasmuciło jej chłopaka (NKJPp). Pański list bardzo mnie zasmucił (NKJPp).
V Nap Øp, Ny Syn zasmucił matkę.
56) zdemokratyzować – ‘spowodować, że coś jest demokratyczne’, «wprowa-dzić gdzieś demokratyczne zasady, przekształcić w duchu demokracji» USJP; por. demokratyczny
S t r u k t u r a s e m a n t y c z n a : P (p, q) F r a z y z d a n i o w e :
V Vp ..., Vq ...
To, co zrobił jej przewodniczący, zdemokratyzowało to, w jaki sposób funkcjonu-je partia w tym mieście.
V Nap Vp ..., Vq ...
Przez to, co zrobił, przewodniczący partii w tej miejscowości zdemokratyzował to, w jaki sposób ona funkcjonuje.
V Vp ..., NVq ...
To, co zrobił jej przewodniczący, zdemokratyzowało sposób funkcjonowania partii w tym mieście.
V Vp ..., Naq Øq ...
To, co zrobił przewodniczący partii w tej miejscowości, zdemokratyzowało nas.
V NVp ..., Vq ...
Działania lidera zdemokratyzowały to, w jaki sposób mieszkańcy tego miasta traktują siebie nawzajem.
V NVp ..., NVq ...
Połączenia przez Internet zdemokratyzowały komunikację (NKJPp).
V NVp ..., Naq Øq
Obecność aktorów serialowych w naszej rzeczywistości medialnej zdemokraty-zowała artystów.
V Nap Øp, Vq ...
Aktorka serialowa zdemokratyzowała to, w jaki sposób odnoszą się do siebie artyści. Herbata zdemokratyzowała to, w jaki sposób zachowuje się brytyjskie społeczeństwo.
V Nap Øp, NVq ...
Aktorzy serialowi zdemokratyzowali system gwiazd i gwiazdeczek w kulturze masowej (NKJPp). Herbata zdemokratyzowała zachowania Brytyjczyków
(NKJPp).
V Nap Øp, Naq Øq
Herbata zdemokratyzowała Brytyjczyków (NKJPp).
57) złagodzić1 – ‘spowodować, że coś jest łagodne, łagodniejsze’, «uczynić mniej intensywnym, uciążliwym, przykrym; osłabić, ukoić, uśmierzyć» USJP; por. łagodny1
S t r u k t u r a s e m a n t y c z n a : P (p, q) F r a z y z d a n i o w e :
V Vp ..., NVq ...
To, co zrobił lekarz, złagodziło cierpienia chorego. To, że wicher przestał wiać, złagodziło siłę uderzenia tsunami. To, że na dole rosły krzewy, złagodziło upa-dek z wysoka (NKJPp). To, że architekt zaokrąglił krawędzie jasnej bryły, złagodziło toporność jednorodzinnego prostopadłościanu (NKJPp).
V NVp ..., NVq ...
Operacja złagodziła cierpienia chorego. Działania lekarza złagodziły cierpienia chorego. Śmiech Dominiki złagodził stres chłopaka (NKJPp). Dekret złagodził represje (NKJPp). Nowelizacja przepisów złagodziła lokatorom skutki dopłat
(NKJPp). Ustanie wiatru złagodziło siłę uderzenia tsunami. V Nap Øp, Vq ...
Drzewa i falochron, a także wały ochronne złagodziły to, w jaki sposób uderzył sztorm.
V Nap Øp, NVq ...
Lekarz złagodził cierpienia chorego. Śnieg, na szczęście, złagodził upadek Łukasza (NKJPp). Reżyser złagodził ekranową przemoc (NKJPp). Terapeuta złagodził lęki pacjenta (NKJPp). Sędzia złagodził karę (NKJPp). Liderzy partyj-ni złagodzili kurs wobec Kościoła (NKJPp). Kierowpartyj-nicy noclegowpartyj-ni złagodzili nieco regulamin przyjmowania gości w te mroźne dni (NKJPp).
58) złagodzić2 – ‘spowodować, że coś jest łagodne, łagodniejsze’, «uczynić łagodnym, łagodniejszym, mniej surowym» USJP; por. łagodny2 [mniej su-rowy, mniej rygorystyczny]
S t r u k t u r a s e m a n t y c z n a : P (p, q) F r a z y z d a n i o w e :
V Vp ..., Vq ...
To, co zadecydował sędzia, złagodziło to, jaka surowa będzie kara. (sztuczna
konstrukcja zdaniowa) V Nap Vp ..., Vq ...
Przez to, co ogłosił, sędzia złagodził to, w jaki sposób wykonawcy wyroku wymierzą karę.
V Vp ..., NVq ...
To, co zadecydował kierownik noclegowni, złagodziło regulamin przyjmowania gości do placówki w te bardzo mroźne dni. To, co ogłosił sędzia, złagodziło wymiar kary.
V NVp ..., Vq ...
Nowelizacja przepisów złagodziła to, w jaki sposób więźniowie odbywają karę.
V NVp ..., NVq ...
Nowelizacja przepisów złagodziła kary (NKJPp).
V Nap Øp, Vq ...
Sędzia złagodził to, w jaki sposób więźniowie odbywają karę.
V Nap Øp, NVq ...
Sędzia złagodził karę (NKJPp). Liderzy partyjni złagodzili kurs wobec Kościoła
(NKJPp). Kierownicy noclegowni złagodzili nieco regulamin przyjmowania
gości w te mroźne dni NKJPp. Bank złagodził warunki pożyczki (NKJPp).