Sendependa organo de la Bperanfo-movado / Semalna / Inlernacia / Universala
Administracio: Koln a. Rh. (Kolonjo). Briisseler Strasse 94, Germanujo.
Redakcio: Cefredaktoro: Teo Jung; resp. redaktoro: Joseph Berger;
anonca redaktoro: Michael Wieland. La redakcio ne resendas manu- skriptojn aŭ fotografajojn; retenu por vi kopion! Teleiono: 5 68 93.
Subfakoj: Librejo kaj Presejo. Skribante al ni, uzu por ĉiu fako (administracio, redakcio, librejo kaj presejo) apartajn foliojn! — Prezo de Abono (nur antaŭpage); 15 germ. rmk.; mendita per la poŝto aŭ rekte ĉe la eldonejo: 12 gerrn. rmk. Oni povas pagi kvaronjare.
Dekunua Jarholehlo
N-ro 3 (551)
17 januaro 1930
(8-paĝa)
Prezo de Anoncoj: po unucentimetra kolotiero (62 mm larĝa) 1.20 rmk.
Anoncetoj (nur antaŭpage) kostas po vorto aŭ mallongigo 0.05 rmk., nŭnimume 1.— ripk. Rabato: 3X enpreso 10%, 5X 15%, 10X 20%.
Poŝtaj ĉekkontoj: (ĉiuj niaj kontoj funkcias sub la firmo ..Heroldo de Esperanto, Koln, Germanlando"): Bruxelles 204.404; Budapest 59.379;
Kobenhavn 49.62; Kŭln 1117.76; Milano 3/954; Praha 781.93; St. Gallen IX/4602; Stockholm 41.80; Warszawa 191.094; Wien D 62.473;
Zagreb 408.14; Zeist 130.630. — Banka konto: Deutschc Bank.
Oxford
la urbo de Ia XXII-a Universala Kongreso de Esperanto.
Prt la kongresurbo Otford.
Kvankam mondkonata pro sia Uni- versitato, nia kongresurbo de 1930, kun siaj nur 60 000 loĝantoj, ne estas granda metropola centro; krom en siaj specialaj trajtoj rilate al belaj kole- giaj konstruaĵoj kaj kultura atmosfero, ĝi estas grandparte simpla provinca loko, administra kaj komerca ĉefurbo nur de la apuda regiono — kiel niultaj aliaj en la lando. Tamen la Universi- tato, kaj ties influo je la karaktero kaj vivo de la urbo, apartigas Oxford’on kaj ĝin multe taŭgigas por la nuna celo;
t. e. esti nia Esperanta ĉefurbo en aŭ- gusto proksima. Tion kompreninte, kon- gresanoj ne vidos imponajn stratojn kaj aleojn, sed ili trovos allogan ĉarmon en la kolegiaj kaj aliaj konstruajoj, an- tikvaj kaj modernaj, kaj en la ĉirkaŭ- anta distrikto, kiu estas preskati tute agrikultura, kun varioplena kaj pito- reska kamparo tre taŭga por piedvag- ado aŭ veturilaj ekskursoj. En kaj tks- ter Ia kongresurbo oni do liavos multe da plezuro kaj ĝuo, eĉ aparte de la speciala allogo de la kongreso mem.
Oxford kaj ĝia similulo Cambridge havas apartan rangon kiel universitataj centroj; ĉar kvankam nun estas dek-du universitatoj en Anglujo (kaj, kredeble, baldaŭ estos pli), la plimulto estas fon- ditaj en modernaj tempoj kaj ne liavas longan historion. Oxford kaj Cambridge, kontraŭe, fondiĝis en la mezepoko, kaj tio estas ankaŭ vera pri ’a plimulto el iliaj kolegioj. Ci tiuj en si mem ŭstas korporacioj apartaj de la universitato, sed la studentoj de Oxford (proksimume kvar mil) estas plejparte membroj de tiu aŭ alia kolegio, krom ankaŭ de la universitato mem. Kelkaj centoj da studentoj estas „ekster-kolegiaj“, sed rilate al la universitato ili estas egalaj je la aliaj. La virinaj kolegioj estas modernaj, kaj la universitata membreco de la studentinoj estas afero nur de kelkaj jaroj; en tiu afero Oxford fine sin modernigis laŭ la sistemo de ia pli novaj universitatoj anglaj, ĉe kiuj stu- dentoj de ambaŭ seksoj ĝuas tute ega- lajn rajtojn. Tamen, pro manko de ko- legioj kaj aliaj kialoj (ĉar Ia universi- tato mem ne fondas kolegiojn), la vir- inaj studentoj en Oxford ne formas
Tora Tower, Clirlst Church (la turo de la kolegio Christ Church).
Kastelo Oxford, turo S-ta Gcorgo, de la ri ero malsuprc.
grandan proporcion de la tuto, Kom- preneble, dum aŭgusto !a plimuito de gestudentoj estos for de la urbo.
La viraj studentoj, kiuj estas mem- broj de kolegio, loĝas parte en !a ko- legiaj konstruaĵoj, sed ĉi tiuj tute ne sufiĉas, kaj granda nombro loĝas en privataj loĝejoj. Sekcio de la virinoj ankaŭ tion faras (sub fiksitaj kondiĉoj, pli severaj ol por la viroj) kaj nomiĝas
„hejm-studentinoj“. Ce solenoj kaj cer- taj aliaj formalaj okazoj la viroj portas la platsupran ĉapelon kutiman en anglaj universitatoj kaj specon de talaro, kiu diferenciĝas, en Oxford, laŭ la klereca rango de la studento. „Stipendiulo“
estas pli altranga ol ordinarulo, kaj por ordinarulo la talaro cstas efektive nur mallonga, malpeza jako. La vir- inoj en Oxford portas alispecan ĉapon, kvankam ĉe la plimulto de anglaj uni- versitatoj ili portas ĉapelon tute samati kia estas tiu de la viroj.
Oxford situas je preskaŭ 100 kilo- metroj nordokcidente de Londono, ĉe la kuniĝo de la rivero Tamizo ktin ties enfluanto, la Cherwell (elp. CarTiel, aŭ, populare, Car). Arnbaŭ riveroj estas mallarĝaj, ĉar Tamizo, tie ĉi no- mata Isis (Aj’sis), entute ne estas granda laŭ kontinenta vidpunkto, kvan- kain eĉ en Oxford ĝi sufiĉas por mal- grandaj vaporboatoj kaj la organizitaj remsportoj de la studentoj. (Unu el la kongresaj tuttagaj ekskursoj kredeble enhavos, interalie, du-horan voiaĝon
sur Tartiizo, ett distrikto intcr Oxford kaj Londono.)
Pri la prononco de la nomo O x - f o r d estas dirinde ke, kvankant la vorfo facile Esperantiĝas kiel O k s - f o r d o (kaj en tiu formo estus kom- prenebla por angloj), tamen ordiuare oni prononcas ĝin O k s’ f d , aŭ prok- sitnume tiel, kun preskaŭ neniu vokalo en la dua (neakcentita) silabo. Tiu
„apenaŭa“ vokalo estas treege ofta en neakcentitaj finsilaboj de anglaj vortoj;
kaj rilate al loknomoj aparte ofta ĉe malnov-anglaj finiĝoj kiel - f o r d , - h a m , - t o n k. c. F o r d signifas, eu la moderna angla lingvo, „rivera travadejo" aŭ „trapasejo“, kaj o x sig- nifas „bovo“; do, tradicie, la nomo havas la respondan signifon, kaj la urba blazonŝildo montras bovon marŝantan tra akvo. Sed kelkaj etimologoj dubas pri la vera derivo de la silabo Ox-.
Oxford ne estas, laŭ nia scio, tiel antikva kiel multaj anglaj urboj. Neniu historio pri ĝi venas al ni de !a*Ro- mana periodo (t. e. la unuaj kvar jar- centoj de la kristana erao), kvankam estis en tiu tempo Romana fortikaĵo ĉe la nuna vilaĝo Dorchester, kelkajn kilometrojn sude. La konata historio de Oxford datiĝas de la deka jarcento, t. e. de la tempo, en kiu la diversaj
„anglosaksaj“ regnoj tiam ekzistantaj en la lando fine unuiĝis — post ;ar- centoj da batalado inter si kaj kontraŭ
nordlandaj invadintoj, Knn ĉi tiui, kiuj jam definitive okupis parton de Anglujo, ili politike solidiĝis sub uini reĝo, kaj la angla nacio naskiĝis. Jam antaŭ longe la pli antikvaj „keltaj“ gentoj, kiuj okupis la landon dum la Romana peri- odo, estis plejmulte kunfandiĝintaj kun la anglosaksaj venkintoj. Poste, en la dekunua jarcento, venis kvazaŭ novaj
„nordlandanoj“, en la formo de la nor- mandaj venkantoj, sed ĉi tiuj, kvankam ilia invado tre multe influis la evoluon de la- angla ekonomia kaj politika sis- temoj kaj tiun de la lingvo, ne multe ŝanĝis la etnologian situacion kaj tieniel dividis la nacion. Do ni almenaŭ povas diri pri Oxford, ke ĝi estas samaĝa kiel la angla ŝtato mem.
En la lastaj jaroj Oxford fariĝis ia- grade industria urbo, sed ĝi ne perdis sian gravecon kiel centro de intelekta vivo kaj loĝejo de multaj eminentaj kleruloj. La fakto niem ke nia Kongreso tie okazos estigas kaj estigos pli da in- tereso ĉe la angla publiko, ol sirnila afero en malpli konata urbo; kaj ali- laudaj kongresanoj povos estis certaj, ke ĝuante la knnvenojn kaj espereble portonte al siaj hejmoj instigon al freŝa laboro kaj pruvojn de la taŭgeco de nia lingvo por internaciaj aferoj, ili sam- tempe tre efike lielpos la penadon de siaj anglaj samideanoj.
Verdano.
Hcrolilo de Etpcranfo
P a £ o 2 r0 3
Oxford, la sludcnfa urbo.
De Erik S. Applebaum.
Ŝajnas necese komenci artikolon pri Oxford per la malnova kaj ofte ripet- ita diro, ke Oxford estas la hejino de perditaj movadoj. Kiel vera estas ĉi tiu onidiro, — post la Esperantista Kon- greso ĝi ne plu estos ripetebla.
La celo de ĉi tiuj linioj ne estas pri- skribi la longan liistorion de tiu anti- kva universitato, sed ion rakonti pri ĝia nuna vivo kaj ĝiaj kutimoj. Sufiĉas do citi ke laŭ la tradicio la universitato datumas de naŭcent jaroj post Kristo, fondita de Alfredo la Granda. Sed ne estas eble historie lokigi ĝian originon antaŭ la dektria jarcento, kiam ko- mencis kolektiĝi apud la rivero Tamizo (Thames, elp. tejmz), je sesdek-mejla distanco de Londono, religiaj domoj;
tiuj en mezepoko ĉiam estis la liejmoj de lernado. Cirkaŭ ili baldaŭ kreskis la domoj kaj kunvenejoj de la laikaj studentoj, kiuj venis de ĉiuj mond- partoj, kiam etendiĝis la famo de la Oxford’aj profesoroj. La kaŭzo de lokiĝo de la universitato ĉi tie, sen- dube, estis la proksimeco de la urbo al Londono. ŭi estis ankaŭ centro de vojoj, havis bonan strategian pozicion kaj bonan klimaton. La studentoj ofte formis societojn inter si kaj loĝadis en la samaj loĝejoj, kiuj nomiĝis ,Halls‘
(Haloj). La pli grandaj religiaj domoj fine fariĝis la nuntempaj .Colleges*
(Kolegioj), kaj aliaj estis poste aldon- ataj de la malpli grandaj studentejoj.
Hodiaŭ sekve ekzistas en Oxford proksimume dudek tiaj kolegioj kaj ankaŭ kvar por virinoj. La kolegia sistemo — mi pensas — estas en Ox- ford pli evoluinta ol en iu alia univer- sitato de la mondo. La plimulto el la studentoj apartenas al kolegioj, kvan-.
kam estas nun ankaŭ sistemo, per kiu gejunuloj povas fari kursojn kaj ĉeesti
prelegojn, estante ne-kolegianoj; sed tio estas limigita tamen preskaŭ ĉiam nur al enloĝantoj de la urbo. Kiam oni parolas pri Oxford, oni parolas pri la universitato, kiu estas aro da kolegioj disvastigitaj tra la urbo kaj havas di- versajn nomojn.
La kolegioj prezentas unikan spek- taklon de ĉiuspeca arkitektura stilo, de la mezepoka ĝis la nuntempa; ili estas grupigitaj aŭ disvastigitaj en di- versaj partoj de la urbo, kiu cetere ne estas malgranda. La inezepoka stilo superregas. En tiuj antikvaj konstru- aĵoj vivas, laboras, trinkas, manĝas kaj studas la studentoj. Vivi jarlonge en tiaj lokoj nepre influas la spiriton kaj sintenon; ĉiu anglo facile rekonas la Oxford’an studenton. Kiel egalpez- igilo venas la rivero, la verda kamp- aro kaj la belaj parkoj, kiuj faras Ox- ford’on reĝino inter urboj. Cetere ĉiu sporto estas en Oxford ekzercata de la studentoj; speciale konata estas la remado, en kiu konkuras kolegio kon- traŭ kolegio, sed en ĉiuspeca sporto estas tre akra konkurado.
La Oxford’ano kutime studas tri jarojn; se li loĝas la unuajn du jarojn en la kolegio, por la tria li luas ĉam- bron en la urbo. Ofte tamen li loĝas unue en la urbo kaj poste venas en la kolegion, al kiu li apartenas; sed ĉiuj nepre devas kunmanĝi en la kolegia grandĉambro, kie ili trinkas la faman Oxford’an bieron (kaj kelkfoje tro multe da ĝi). Ciu kolegiloĝanto havas sian propran ĉambron kaj studejon, lukso — mi kredas — nekonata en universitato alilanda.
Kiam la studento iras al la prelegoj, al la granda manĝoĉambro, kiam li vizitas profesoron aŭ troviĝas vespere en la strato post la naŭa horo ekster
♦
Centra strato de Oxiord:
Queen-street.
♦
la kolegio, li nepre devas porti nigran robon pendantan de la ŝultroj ĝis la mezo de la dorso, sed kiu ne kovras la antaŭan parton de la korpo kaj ne havas manikojn. Tamen, studentoj, kiuj gajnis stipendiojn (da kiuj en Ox- ford oni povas gajni multajn), portas robon pli longan. Kiam la studento faras ekzamenon, li ankaŭ devas porti robon kaj specialan kvadratan ĉapon kun kvasto, blankan kravaton, nigran veston kaj nigrajn ŝuojn.
La disciplino de la universitato estas sub la aŭtoritato de du ,proktors‘; pro- fesoroj speciale elektitaj ĉiujare, kiuj nokte ĉirkaŭiras la stratojn kaj arest- igas, se necese, la studentojn, kiuj ĉiam amas konduti malorde. Iliaj hel- pantoj noiniĝas .bulldogs* (Dogoj). Tiuj ĉiani portas ,bowler‘-ĉapelojn. (Bow- ler estas malmola nigra ĉapelo.) Kiam la studento aŭdas la vortojn: „Via nomo kaj kolegio, sinjoro!**, li scias, ke li, je sia malfeliĉo, renkontis unu el la ,proktors‘.
Ekzistas nature en la universitato sennombraj societoj por ĉiu formo de arto, sporto, studo kaj intelekta pcns- ado; la socia vivo povas ankaŭ for- preni multan tempon. Unuavide oni pensas ke la Oxford’a studento ne la- boras multe; sed la maldiligentuloj faras ĉiam la plej grandan bruon. Distraĵoj sendube estas grandnombraj kaj dan- ĝeraj, kaj la sukcesplena studento devas iiavi fortan volon aŭ neniajn aliajn in- teresojn krom siaj studoj. Sed oni ne venas al Oxford sole por studi, oni venas por renkonti liomojn, interŝanĝi ideojn kaj formi vivfilozofion. La ,0x- fordman* estas konata tra la angle pa- rolanta mondo, ĉu kiel instruitulo, kiel sportisto aŭ kiel homo. Oxford sur- metas sian stampon.
Unu vorton ankoraŭ: en Anglujo oni parolas ĉiam pri la Oxford’a studento kiel ,undergraduate’, kaj post liaj finaj ekzamenoj kiel ,graduate‘ (elparolu:
gradjuejt kaj andergradjuejt).
22 aUniversala Kongreso d e E sp era n to ,
Oxford. 2 - 9 ’A ŭgusto 1930
Bulteno N-ro 2.
Prezidanto de ia Kongreso: Bernard Long, B. A. (KonsiJanto de BEA).
Vic-Prezidanto de la Kongreso: Prof. W.
E. Collinson, M. A„ Pli. I). (Profesoro pri Germana Litigvo kaj Honora Profesoro pri Filologio ĉe Universitato Liverpool, Vic- Prezidanto de BEA).
Loka Kongresa Komitato: Kunvenestro, Robert Robertson (Honora Sekretario de BEA); Kasisto, Paul Blaise (Komisionano dc UEA, Kasisto de BEA); Sekretario, C. C.
Goldsmith, F. C. 1. (Administranto de BEA, Brita Sekretario de UEA); Komitatanoj:
s-ino M. L. Blaise, LK; F. B. Bourdillon, M.
A., C. B. E. en Oxford, ekslektoro pri mo- dernaj lingvoj ĉe Kolegio Balliol); J.
Brennan (en Oxford); R. East (en Oxford);
W. A. Gething (ano de la Administra Komi- tato de BEA, Sekretario de la Sud-Mez- landa Federacio de BEA); J. Merchant (Pre- zidanto de ICK kaj BEA); L. N. Newell (Cef- redaktoro de Jnternational Language*, Kon- siilanto de BEA, ano de la Administra Ko- mitato de BEA); f-ino V. C. Nixon, B. A.
(Konsilanto de BEA); W. J. Rayson (en Ox- ford); K. R. C. Sturmer (Vic-Cefredaktorode Jnternational Language1, Konsilanto de BEA, ano de Ja Administra Komitato de BEA);
F. E. Wadham (Prezidanto de la Londona Esperanto Klubo).
Adreso por leteroj: Sekretario, 22-a Kon- greso de Esperanto, 142 High Holborn, Lon- don, W. C. 1, Anglujo.
Kongresejo: Ia Urbdomo de Oxford.
Protektantoj: Lia Princa Moŝto la Duko de Connaught; Kapitano Button, M. C. (Urb- estro de Oxford); la Estro de la Edukada Komitato de Oxford; s-ino M. I. Corbett Ashby (Prezidanto de la Internacia Unuiĝo de Virinoj); Prof. P. J. Noel Baker, M. P.;
A. Barret Brown, M. A. (Estro de Kolegio Ruskin); C. Roden Buxton, M. P.; Sir Wil- liam Clegg; ilia konsilanta moŝto J. R.
Clynes, M. P. (Ŝtat-Ministro por Enlandaj Aferoj); Prof. R. Coupland, C. I. E.; Vic- Admiralo S. R. Drury-Lowe; Prof. J. J.
Findlay, M. A.; f-ino S. M. Fry, M. A., J. P.
(Estrino de Kolegio Somerville); Jia kon- silanta moŝto Arthur Henderson, M. P. (Ŝtat- Ministro por Eksterilandaj Aferoj); Prof. T.
Gwyn Jones; Sir Oliver Lodge, F. R. S.;
Sir Riohard Luce; s-ino Leah Manning, J. P.
(Prezidontino de Ia Nacia Unuiĝo de In- struistoj); R. R. Marett, M. A., D. Sc. (Estro de Kolegio Exeter); Prof. J. E. McFadyen, B. A„ M. A„ D. D.; Pastro W. R.Selbie, M.
A„ D. A. (Estro de Kolegio Mansfield); lia konsilanta moŝto Sir Charles Trevelyan, Bt„ M. P.; (Ŝtat-Ministro por Edukado);
D-.ro E. Howard Tripp; Prof. C. W. Valen- tine, D.Phil.
(M. P. — deputito aJ Parlamento.) Kotizo: Por ĉiu kongresano senescepte:
20 ŝilingoj britaj (proksimume 20germanaj
La LKIi de la 22-a.
Perletcra prezento de Smefsek.
Altestimata Redaktoro,
Sendubc kelkaj Jegantoj de Heroldo bal- daŭ (ni diru dum junio) pripensos la ideon aliĝi al la 22-a Universala Kongreso de Es- peranto en Oxford.
Nu, por tion fari ili devos pagi kotizon de 1 sterl. funt. (post 30-a de junio 1.10 sterl.
funt.) al la LKK kaj tial, laŭ nia opinio, ili rajtas scii ion pTi la personoj, kiuj formas tiun komitaton. Mi do sendas kelkajn bio- grafiajn notojn pri la komitatanoj.
B! a i s e, s-ino M. L. Lingva komitatan- ino, sed spite de tio admirinda. Vera anĝelo sen flugiloj. Posedas, kiel edzon . . ,
B l a i s e , Paul, kiu estas kasisto en la LKK. Kvankam li havas nigran barbon, Ii estas alparolebla. Jam tiom bone konata en la movado, ke ne necesas doni pluan averton.
G e ti h i n g , W. A. iNaiva kamparano.
Kantas, dancas, paroladas, dcklamas, verk- as, ludas pianon, ktp. . . . egale malbone.
Kial oni elektis lin komitatano, diablo scias!
G o l d s m i t h , C. C. Sekretario de la LKK. AI liaj amikoj „Tiny“ (elp.: „tajni“, ne
„tineo“). Kapablas prizorgi -kontlibrojn star- ante sur la kapo. Administranto de BEA, tial tre riĉa. Eĉ dum semajnfinoj li propa-
gandas Esperanton, traveturante la kamp- aron en la aŭtomobilo de la BEA. Malfeliĉe Iia edzino kapahlas legi Esperanton, do pri li mi skribos nenion plu.
L o n g , B. L. Prezidanto de la Kongreso.
Kun Fleming Fulcher kompilis vortaron, kaj nun la ankoraŭ restantaj kapharoj estas preskaŭ blankaj. Kelkfoje disputadas kun M. C. ButJer pri lingvaj punktoj.
Me r c h a n t, J. Prezidanto de BEA kaj ICK. Verkis Esperantan libron kaj nun po- sedas aŭtomobilon. Sperta kaj polurita kos- mopolitano, kiu tainen konservas sian hejm- an dialekton. Dum lia infaneco lia patrino vestis lin per marista vestaro, kaj de tiu tempo li ĉiam revas estri ŝipon, kvankam li loĝas inter fumtuboj.
N e w e 11, L. N. Redaktas „InternationaI Language", tamen respektinda. Belaspekta, buklohara, juna, riĉa, sed jam kaptita. Amiko de Raymond Schwartz, sed purmensa . . .
ŝajne.
N i x o n, f-ino V. C. Nia „Vi“ (elp. . . . precipe sub lunlumo, „vaj“). Pro ŝi eĉ Bir- mingham estas vizitinda, precipe kiam ŝi po- sedas, kiel kutime, plenskatolojn da ĉoko- ladoj. Ŝi estas, kion ni angloj nomas „an aJI-round sport“. Iun nokton, dum la Ant- verpena kongreso, ŝi troviĝis en . . . sed ta- inen, eble tio ne interesos vin. Nepre ren- kontu ŝin en Oxford.
R o b e r t s o n R. Prezidanto de la LKK.
Arda kolektisto. Posedas mirindan kolekton
da kongresinsignoj, kiujn li kutime portas duin la kongresbalo.
S t u r m e r , K. R. Neofte naskiĝas tia homo. Eĉ dum lia infaneco oni rimarkis liajn altajn brovojn. Nutras sin per litera- turo kaj poezio, kaj antaŭ kelkaj jaroj aĉetis en Parizo Jarĝrandan nigran ĉapelon, por inontri sian artistan temperamenton. Spe- ciale lernis la francan lingvon por kapabli legi amromanojn francajn en la originalo.
Sentima kritikisto kaj intervjuisto. PoJic- anoj ĝis nun ne sukcesis konvinki lin pri ebrieco.
W a d h a m, F. E. Prezidanto de la Lon- dona Klubo kaj tre sperta direktanto de ĉiu- specaj ĉambroludoj, precipe tiuj, en kiuj oni kisas fraŭlinojn.
B o u r d i 11 o n , F. B„ B r e n n a n J„
E a s t R. fcaj R a y s o n, W. J. Post kon- sidero de la jam elektitaj virmembroj de la LKK oni decidis, ke estas nepre necese elekti du-tri respektindulojn, tial oni elektis ĉi tiujn Oxfordanojn. Espereble ilia respekt-
indeco postvivos Ja kongreson.
ŝerco).
La inensogo.
Patro: „Cu al vi ne estas honte mensogi?
Mi, kiam mi estis malgranda, neniam men- sogis.“
Filo: „Kaj kiarn, paĉjo, vi komencis?"
E1 la ukraina trad. Silf.
Singarda kliento.
Paperisto: „Malbonfida ulo! Li eĉ nombras la foliojn de 1’ deŝirkalendaro, kiun li aĉetis!“
Certe — sed tio estas alia afero.
Li: „Ĵus mi legis, ke Ia fraŭlinoj kaj sinjorinoj de Ameriko lastajare elspezis trioble pli multe por kosmetikaĵoj ol la militministro por la tuta arrneo."
Ŝi: „Certe —- sed kompense ili faris ankaŭ multe pli da konkeroj."
Miskompreno.
„La riĉan vidvinon tni ree vidis kun adorauto. Kiom, verdire, ŝi havas?“
„Oni paroJas pri duonmiliono."
„Sankta ĉielo, tio ja estas la duona urbo!“
Bona konsilo.
Redaktoro de gazeto ricevis jenan le- teron: ..Estimata s-ro redaktoro, mi amas knabinon, kiu ne estas beleta —•
sed rimarkinde bela sinjorino, kiu krome estas riĉa, deziras edzigi min. Konsilu min, kion fari?“ La redaktoro responde skribis al li: „Edzinigu Ia knabinon, kiun vi amas kaj sendu al mi la adreson de la alia.“
Joh. Bernhard, Mŭnchen.
Spcgulajo.
A. „Kion vi vidas tra Ja malhelaj okul- vitroj?“
B. „Bovon.“
A. „Ho, ĉu estas spegulaj okulvitroj?"
N - r ) 3 (551) Ilc rc M o da Esperanto F n tn 3 ormarkoj, 25 svisaj frankoj, 12 nederlandaj
guldenoj, 5 usonaj dolaroj). Estas oportune sendi la kotizon per brita ŝtata monbileto por unu funto sterlinga, havebila ĉe bankoj kaj monŝanĝejoj en multaj urboj, kiun oni sendu per registrita letero antaŭ la 1-a de julio. Post tiu dato la kotizo estos 30 ŝil.
Aliĝu jam nun kaj helpu la laboron de la LKK.
Help-Kongresanoj: Tiuj, kiuj ne povos ĉeesti la Kongreson, povas tamen aliĝi kiel help-kongresanoj po dek ŝilingoj. Ili ricevos la korigres-insignon kaj dokumen- tojn post la Kongreso.
Biinduloj: Blinduloj kaj ties gvidantoj ricevos kongres-karton senpage, sed iiliaj aliĝoj devas esti aprobitaj de s-ro W. P.
Merrick (adreso: Penso, Shepperton, Midd- lesex, Anglujo).
Aliĝoj: Jam 116 (vidu la liston ĉi-suban).
Aliĝiloĵ: Baldaŭ havebiaj ĉe la ĉefaj ga- zetoj; nun haveblaj ĉe ila kongresa oficejo en Londono.
Garantia Kapitalo: La LKK zorge penos eviti ian financan deficiton, sed por certigi kontentigan bilancon, ĉi tiu kapitalo estas fondita. Sumo jam garantiita: 76 funtoj 10 ŝilingoj.
Donacoj: La LKK volonte ricevos do- nacojn por helpi al la plena sukceso de la Kongreso.
Biindula Kaso: La LKK voionte ricevos donacojn por ebligi, ke blinduloj partoprenu la Kongreson. F-ino „Sennomulino“ jain promesis donaci al la komitato cent ek- zemplerojn de anglaj manfabrikaĵoj por vendo dum la Kongreso por helpi ail ĉi tiu kaso.
Gluinarkoj: Oni nun presigas belajn kon- gresajn glumarkojn (kiujn desegnis s-ro W. H. Matthews, Radio-Redaktoro de In- ternational Language), kaj esperebie ili estos pretaj, kiam ĉi tiu bulteno aperos.
Prezo por cent: unu ŝilingo brita.
Loĝado: Kiel eble plej baldaŭ oni dis- sendos loĝmendilojii. Intertempe, povas csti, ke la jena informo utilos:
Hoteloj: lito kun matenmanĝo, po 7 ĝis 14 ŝilingoj ĉiutage.
Privataj domoj: lito kun matenmanĝo, po 5 ĝis 1% ŝilingoj ĉiutage.
(Aliilandanoj notu, ke la angla maten- manĝo estas sufiĉe ampleksa.)
Oni ankaŭ esperas aranĝi pli malkarajn loĝejojn.
La LKK no garantios loĝejon al iu ajn kongresauo, kies aliĝilon ĝi ne estos ricev- inta antaŭ la 1-a dc julio.
Manĝoj: La ordinara prezo por lunĉo en restoracio estas 2% ĝis 3S ŝilingoj, sed oni povas ankaŭ ricevi pli simplan lunĉon por unu ĝis du ŝilingoj. La temanĝo kos- tas naŭ pencojn ĝis du ŝilingoj. La ves- permanĝo 1% ĝis 5 ŝilingoj.
Fakaj kunvenoj: Organizontoj bonvolu anonci frue siajn dezirojn.
Sotncra Universitato: La LKK daŭrigos la Someran Universitaton kaj esperas doni detalojn en la venonta bulteno.
Koncertoj: La LKK danke ricevos kaj zorge konsideros fruajn proponojn deklami, kanti, ludi ktp. ĉe la kongresaj koncertoj.
Ekspoziciaj kostumdancoj: Anstataŭ pre- zenti ĉi tiujn dum balo, oni aranĝos apar- tan vesperon, kiam oni prezentos ilin sur estrado, por ke ĉiu bone vidu. La sekre- tario plezure ricevos propottojn de kon- gresanoj, kiuj povos inde prezenti tiajn dancojn, preoipe naciajn.
Monŝanĝejo: Barclay’s Bank, Ltd. (adr.:
The Old Bank, High-street, Oxford) pri- zorgos monŝanĝejon en la Kongresejo dum
Ia semajno. Gi ankaŭ akceptos kredit- leterojn por kongresanoj el iu ajn parto de la mondo. Oni korespondas Esper- ante.
Oficiafa organo: Ciu kongresano ricevos la gazeton International Language de ja- nuaro ĝis aŭgusto, kaj poste la numeron
•kiu enhavos ia raporton pri la Kongreso.
Se kongresano jam abonis Ia gazeton, oni esperas, ke Ii ne ĉesigos la aboiion, sed fordonos la plian ekzempleron por propa- gandaj celoj.
Postkongresaj ckskursoj: Krom Post- kongreso en Londono, kiun aranĝas la Londona Esperanto-Klubo, la LKK aranĝas ekskurson al la bela angla laga regiono kaj al Devon (la angla Riviero).
«
Teatraĵo en Oxford.
Oni decidis, okaze de Ia nunjara Esper^
anto-Kongreso en Oxford, prezenti kiel te- atraĵon la mondkonatan angilan farsoti „La onklino de Karlo".
*
Unua Listo de Kongresanoj.
1. F-ino Smith, E. B„ Barry-Glam., Kimr- ujo.
2. S-ino Blaise^ M. L„ Headstone, N. Har- row, Anglujo.
3. S-ro Blaise, P., Headstone, N. Harrow, Anglujo.
4. S-ro Robertson, Robert, London, Angl- ujo.
5. S-ino Taylor, M. I., Barry, Kimrujo.
6. F-ino Watson, I., Coatbridge, Skotlando.
7. F-ino Jones, H. H„ London, Anglujo.
8. S-ro Lechmere-Oertel, F. O., Tedding- ton, Anglujo.
9. S-ro Le Brun, P. C. V., London, Anglujo.
10. S-ino Le Brun, G„ London, Anglujo.
11. S-ino Holmes, M., Weilwyn Garden City, Herts., Anglujo.
12. S-ro Holmes J. T„ Welwyn Garden City, Herts., Anglujo.
13. F-ino Roche, D„ London, Anglujo.
14. S-ro Tullo, D. R„ Edinburgh, Skotlando.
15. S-ro Warden, J. M., Edinburgh, Skot- lando.
16. F-ino Cochrane, I. M„ Dunfermline, Skot- ilando.
17. F-ino Baird, J„ Edinburgh, Skotlando.
18. S-ro Harvey, W„ Edinburgh, Skotlando.
19. S-ro Buchanan, G. D„ Glasgow, Skotl.
20. S-ro Barback, B„ Glasgow, Skotlando.
21. S-ro Kennedy, D„ Glasgow, Skotlando.
22. F-ino Nicol, A. A„ Glasgow, Skotlando.
23. F-ino Niicol, A. B„ Glasgow, SkotJ.
24. F-ino Barback, T„ Gi!asgow, Skotlando.
25. F-ino Barback, M„ Glasgow, Skotlando.
26. F-ino Morrison, A„ Glasgow, Anglujo.
27. S-ro Newell, L. N. M„ London, Anglujo.
28. S-ro Sturmer, K. R. C„ London, Anglujo.
29. S-ro Bourdillon, F. B„ Oxford, Anglujo.
30. S-ino Jayne, A. M„ Croydon, Angilujo.
31. S-ro Jayne, E. K„ Croydon, Anglujo.
32. F-ino Jayne, F. V„ Croydon, Anglujo.
33. S-ro Price-Heywood, B. O„ South Merstham, Anglujo.
34. F-ino Hamel, A„ London, Anglujo.
35. S-ino Merrick, M. C„ Shepperton, Midd- lesex, Anglujo.
36. S-ro Merrick, W. P„ Shepperton, Midd- lesex, Anglujo.
37. F-ino Rook, M. H„ London, Anglujo.
38. S-ino GiUet, M. C„ Banbury, Oxon, Angl.
39. S-ro France, G. A., Birmingham, Angl, 40. S-ino Bailey, A. B„ London, Anglujo.
41. S-ro Bailey, D-ro T. G„ London, Angl.
42. S-ro Goodland, R„ Paris, Francujo.
43. S-ro Mathews, P„ Harpenden, Herts.
44. S-ino Ede, M. F„ Cardiff, Kimrujo.
45. S-ro Ede, E. H„ Cardiff, Kimrujo.
46. S-ro Kotz, B„ Leipzig, Germanujo.
47. S-ro Ellersiek, F„ Berlin, Germanujo.
48. S-ino Smith, N. F„ Bexhil-on-Sea, Angi.
49. S-ro Seidenberg, J. A„ Koln, Germanujo.
50. S-ro Pearson, M„ Dore, Nr. Sheffield, Anglujo.
51. S-ro Preedy, G. L„ Caversham, Reading, Anglujo.
52. F-ino Milner, M. E„ Buxton, Anglujo.
53. S-ro Bidmcad, P. E„ London, Anglujo.
54. S-ro Crowlcy, D-ro R. H„ Welwyn Gar- den City, Anglujo.
55. S-ino Schoofs, H„ Antwerpen, Belgujo.
56. -S-ro Schoofs, F. R„ Antwerpen, Beilgujo.
57. S-ro Wadham, F. E„ London, Anglujo.
58. S-ro Boutwood, J.J., Hastings, Anglujo.
59. S-ro Bluett, T. L. C„ Worthing, Anglujo.
60. S-ro Gueritte, T. J„ Surbiton, Anglujo.
61. S-ro Hayton, G. M., Boro’ Green, Kent, Angluĵo.
62. S-ro Moore, G. A„ London, Anglujo.
63. S-ro Lockyer, F. H„ Liverpool, Anglujo.
64. S-ro Satchell, C. H. H„ London, Anglujo.
65. S-ro Schonrich, K„ Wiesbaden, Germ.
66. F-ino Macfarlane, A. G„ Glasgow, Skotl.
67. S-ro Collinson, Prof. W. E„ Liverpool, Anglujo.
68. S-ro Phillimorc, W„ London, Anglujo.
69. S-1'o Janoschka, J„ Katowice, Polujo.
70. Ŝ-iiio Boatman, V. J. W., Westcliff on Sea, Anglujo.
71. S-ro Boatman, D. P„ Westcliff on Sea, Anglujo.
72. F-ino Barthoiloinew, F. M„ Letchworth, Anglujo.
73. F-ino Dovey, E„ Hove> Anglujo.
74. S-ro Long, B. E„ Berkhamsted, Anglujo.
75. S-ino Derry, A„ Acocks Green, Bir- minghani, Anglujo.
76. S-ro Roffey, S. C„ London, Anglujo.
77. F-ino Powers, N. E„ Windsor, Anglujo.
78. F-ino Mann, E. A„ London, Anglujo.
79. S-ino Applebaum, K„ Liverpool, Anglujo.
80. S-ro Applebaum, J. D„ Liverpool, Angl.
81. S-ro Page, W. M., Edinburgh, Skotlando.
82. S-ro Sumfield, V. V., Eastbourue, Angl.
83. S-ino Suinfield, V„ Eastbourne, Anglujo.
84. S-ro Long, Pastro L. A„ Linthorpe, Midd- lesbrough, Anglujo.
85. S-ino Kyffin-Taylor, O., Birkenhcad, Anglujo.
86. S-ro Kyffin-Taylor, Brig.-jGen. G„ Bir- kenhpad, Anglujo.
87. S-ro Ottiiiann, G„ Breslau, Germanujo.
88. S-ro Ballinger, G„ Chcltenham, Anglujo.
89. S-ro Simmons, F. W. W„ Preston, Angl.
90. F-ino Fortey, I. C„ Henbury, Whitstable, Anglujo.
91. S-ro McCormick, F. R. A„ Dublin, Ir- lando.
92. S-ro Elwell, F. B„ Wanstead, Anglujo.
93. S-ino Harris, M. O’B„ London, Anglujo.
94. F-iuo Baxter, A. E„ Orpington, Anglujo.
95. F-ino Sinith, L„ London, Anglujo.
96. S-ro Caineron, P. J„ Letchworth, Angl.
97. S-ro Adams, A. J., Hastings, Anglujo.
98. S-ino Rhodes, M„ Oakworth, Nr. Keigli- ley, Auglujo.
99. S-ro Rhodes, F. C„ Oakworth, Nr. Keigli- ley, Anglujo.
100. S-ro Ohristie, D„ Aberdecn, Skotlando.
101. S-ino Marriott, S. E„ Buxton, Anglujo.
102. S-ro Marriott, R„ Buxton, Anglujo.
103. F-ino O’Brien, E„ London, Auglujo.
104. F-ino O’Brien, S. G„ Worthing, Angl.
105. S-ro Bishop, W. O„ London, Anglujo.
106. F-ino Young, E. L„ Letchworth, Augl.
107. S-ro Corke, C. L„ London, Auglujo.
108. F-itto Nixon, V. C„ Bournville, Bir- mingham, Anglujo.
109. S-ino Starke, C„ Niirnberg, Gcrinauujo.
110. S-ro Starke, A„ Nŭrnberg, Germanujo.
111. S-ro Hirst, W. H„ Huddersfield, Angl.
112. S-ro Rayson, W. J„ Headington, Ox- ford, Anglujo.
113. S-ro Sewell, H„ Deal, Anglujo.
114. S-ro Course, J„ Royston, Anglujo.
115. S-ro Ballantyne, J. A„ Carlisle, Anglujo.
116. F-ino Steinbart, M.E., London, Anglujo.
*
LaŭlandaJ statistiko dc la aliĝintoj.
Anglujo 81; Belgujo 2; Francujo 3; Ger- manujo 9; Irlando 1; Polujo 2; Skotlando 18;
Entutc 116 cl 7 landoj.
C. C. Goldsmith, Sekretario.
Esperanlo
ĉe la infernaeia konferenco por la irakfado de alilanduloj.
„La Movado" rakontas, ke dum tiu konfe- renco okazinta novembre en Parizo, la dele- gitoj de 45 landoj estis akceptataj en la Pa- riza Konterca Cambro. Gia prezidanto, nia eininenta samideano s-ro Andrĉ Baudet, en la salutparolado ankaŭ tuŝis Esperanton. Je la peto de kelkaj delegitoj, li tradukis sian paroladon ankaŭ en Esperanton.
Jen estas ekzemplo dc taŭga propagando en oficialaj rondoj. Alo, Paris.
Prof. Stejskal f.
Ree la esperantistaro devas pri- plendi la perdon de unu el siaj inerit- plenaj anoj. Mortis Prof. Stejskal el Praha, kiu dediĉis sin speciale al niaj blindaj geamikoj. En venonta Heroldo ni publikigos pli detalan artikolon. — Lia familio akceptu niajn sincerajn kondolencojn.
Esperanio-Radio-Programo.
La plenan programon vidu Heroldo n-ro 1.
Ŝanĝiĝis jenaj dissendoj:
Dlmanĉo, 19. Januaro.
08.30 Langenberg, 473 m — Aachen, Kflln, Mŭnster — Par: A. Dormanns: P —t ili mortis, ili reviviĝis — El Siria Kro- niko — 30 min.
Mardo, 21. Jaiiuaro.
19.25 Huizen, 1875 m — Par: P. Heilker: N
— 15 tnin. — ila dissendoj ŝajnc anko- raŭ okazas.
Jaŭdo, 23. Januaro.
18.00 Breslau, 325 m — C.lciwitz, 253 m — Par: A. Hauuschke: Fabeloj pri Rŭbe- zalil —,10 min.
20.40 Odessa, 411 m — Par: N.flohn: K
— 20 ltiin.
20.50 Kaunas-Kowno, 1935 m — Par: J.
Kutra: Universitato de Litovujo kaj ĝia studentaro — 20 inin.
Vcudrcdo, 24. Januaro.
18.05 Leipzig, 259 m — Dresden, — Par:
Prof. D-ro Dietterlc: E1 literaturo kaj tnovado — 10 min.
19.00 Stuttgart, 360 m — Freiburg — Par:
Prof. Christaller: P — 5 iniu. — La dissendoj denove okazas.
Sabato, 25. Januaro.
16.10 Huizen, 1875 m — P. Heilker: K — 30 inin.
Konigsbcrg-Danzig. La dissendoj okazas ĉiusabate de 18.45 ĝis 19.15 h. en Ja daŭro de 5 min.
Leferkesfo.
E. Sch. cn L.-C. Dankon pro reabono kaj saĝaj vortoj pri fanfaronoj-sapvezikoj!
V:a abono nun estas pagita ĝis n-ro 25.
W. G. en B.-W. Bedaŭrinde ni ne povas helpi de nia fJanko al s-ino M. La neeblcco ricevi monon el USSR nc plu permcsas al
Kompens-glmnasfiko por profesia) gelaboranfoj.
(Represo — ankaŭ parte — malpermesita.)
3-a bildo.
Vira kurso — 16-a ekzerco.
Cirkloniovado dc ambaŭ gamboj el surdorsa kuŝo.
Komenca pozicio: Kuŝo sur la dorso (brakoj ĉe la flankoj, manplatoj sur la tero).
Ekzerco: Levi la kunigitajn gambojn kaj cirkle movi ilin (3-a bildo). La dorsfino restu sur la tero, la spirado ne estu inter- rompata. Oni movu dekstren kaj tnaJdeks- tren.
Celo: Fortigo de la ventraj, koksaj kaj fe- muraj muskoloj.
Vlrina kurso — 16-a ekzerco.
Klino dc 1’ trunko antaŭcn kaj malantaŭen.
Komenca pozicio: Staro kun flanken dis- metitaj gamboj.
Ekzerco: Kun inalrigidaj genuoj antaŭen klini malstreĉe la trunkon (1-a bildo) kaj malantaŭen (2-a bildo). La brakoj sekvu la movon.
Celo: Movebligo de la vertebraro, elastigo de 1’ torako, streĉo de la ventrohaŭto, fort-
|igo de la femura kaj koksa muskolaroj. 1-a blldo. 2-a bildo.
Paĝo 4 Heroldo de Fsperanto N-ro 3 (551)
>
ni, ĉe nia propra netfavora situacio, -liveri Heroldon al ruslandaj abonemuloj, kiel ni tfaris dum sufiĉc longa tempo. Neniu be- d aŭ ras tiun staton pli multe ol ni inem, ĉar ĝuste en USSR ni povus facile akiri 4—500 abonantojn, kiuj plene sufiĉus por igi nian situacion favora.
L. Br. en N. Jen la traduko de la germ an- lingva karto, Jriun S udokcidentgerinana Ra- dio Akcia Societo en F rankfurt al vi sendis kaj kiun vi ne kom prenis: „Ni bedaŭras esti devigataj diri je viaj afablaj linioj, ke pro- vizore ni ne plu povas akcepti la Esper- anto-instruadon en nian program on, pro la iim igo en niaj program disponebloj kaŭzita de nia program kom uneco ikun S tu ttg art. Sed ni povas esperigi vin, ke la E speranto-kurso
Naskiĝo.
A1 gesinjoroj E. U rbach en Antwerpen naskiĝis filineto nomita Bela. — Koran gra- tulon!
M O N D K U R A C U D B O
s KARLSBAD ■
TTMNK- K AJ B A N -K U D A C A D O
=== ^6 t e r m o f o n t o j d e 4 0 — 7 2 ° la ŭ C e ts iu s . S e s g r a n d a j b a n e jo j k u n ia p i e j f==
s= s m o d e r n a j k u r a c in s t a ia jo j. S p o r t o — T e a tr o — K o n c e r t o j — V a r ie te o — N o v - = te m p a k o m f o r t o — B e ie g a j a r b a r o j.
Festsemajnoj 1930 de majo ĝis septembro.
12-a Kuracista Perfektiga Kurso en sept.
fgH i n f o r m o j d e „ K u r o r t e a u s k u n f t s s t e lle “ ( B i i r o d e r W a g o n - iits ) , B e r / i n N W 7 = U n t e r d e n L in d e n 5 7 1 5 8 , k a j d e ia
K U R A C A D M IN IS T R A C IO K A R L S B A D
Ncprc
menciu Heroldon skribante al la anoncantoj!
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllll
Celas:
Disvastigi la uzadon de la internacia help- lingvo Esperanto.
Pllfaciligi la ĉiuspecajn m oralajn kaj nia- teriajn rilatojn inter la homoj sen dife- renco pri raso, nacieco, religio aŭ lingvo.
Krei internaciajn servojn uzeblaj de ĉiuj homoj, kies intelektaj aŭ m ateriaj inte- resoj celas trans la limojn de ilia genta aŭ lingva teritorio.
Kreskigi inter siaj m embroj fortikan ligilon de solidareco kaj disvolvigi ĉe ili la kom- prenon por frem daj popoloj.
La Asocio estas neŭtrala rilate al religio, nacieco aŭ politiko.
Kaj donas:
A1 la Membroj: M embrokarton kaj kelk- cent- paĝan jarlibron kun la adresoj de la Delegitoj, esperantistaj grupoj, gazetoj, organizajoj, kun sciigoj pri internaciaj rilatoj ktp.
Al la M einbro-Abonantoj: La gazeton „Es- peranto", internacia ĉeforgano de la es- perantistoj, kun artikoloj literaturaj, sci- encaj, teknikaj kaj precizaj informoj pri la movado.
Al la Subtenantoj: Krom Ĉiuj dokumentoj, kiujn ricevos M embro-Abonanto, premion konsistantan ej libroj el la Esperanto-li- teraturo.
Kaj nur postulas m odestan kotizon de 5 sv. fk. por Membro, de 12.50 sv. fk. por Membro-Abonanto kaj de 25 sv. fk. por Mem-
bro-Subtenanto.
U niversala Espcranto Asocio G eneve, 1, T our d ’He, Svislando
iiiii!iliiiiiil!ilii!iliiilll!lilllllllillllllllllllllllli!l!llillllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll||!llll!llllll=
=
== E n m ia ĉ e io g
= n e s tis d u m ia j a r o 1 9 2 2 ŝ
1 d u h i r u n d o j . . . 3
== Tiuj ĉi vortoj estas la sim pla antaŭparolo al Ja emocia | i
H I R U N D L I B R O
|ŝ== de Ja k onata germ ana verk isto E rnst Toller, kiu pro politikaj kaŭzoj estis g
= m alliberigita. Toller estas komunisto, sed lia „H irundlibro“ estas verko, = f i kiun povas kaj devus Jegi ĉiu homo hotne sentanta. El ĝi parolas senfina n ŝ= arno al la hoinaro kaj, eĉ pli, al la b estaro, — am o kiun povas senti nur ==
== homo vere granda, homo multon kom prenanta kaj profunde suferanta la ==
== suprajecon kaj hipokritecon de l’ nuna tempo. La libron tradukis Helene =5 s Wolff, kaj F ritz D ŭcker desegnis por ĝi du efikajn ksilografaĵojn. La prezo
s dc la plaĉe bindita libreto estas 2.40nnk. plus 0.25 por sendkostoj. ĝ 1
H e ro ld o de E sp e ra n to , K o ln , B rLisseler S tr. 94, G erm .
=5 1IIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!II!IIIII!IIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIII!!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII reaperos en la program o, tuj kiam ia pro- jektita instalo de grandsendstacio kaj la du- obla program o kunligita kun ĝi estos efek- tivigita j.“
W. E. en L. Dankon pro varbado de abon- anto! N-ron 50 ni sendis al nomita adreso.
P rospektojn, kiajn vi deziras, ni presis cent-
■milope antaŭ kelkaj jaroj, sed tiutem pe ili ne multe efikis. Nun ni estas pretigantaj gilumarkojn kun reklam o por Heroldo, kiujn ni Iiveros senpage al ĉiu petonto.
H. S. en K. Mono por Ia tnalliberulo K.
kaj la blinda kaj surda s-anino H. bone al- venis.
J. Ŝ. en P. Abono de s-ro J. finiĝis per n-ro 26 (1920).
Ĉc gah, vczih- aŭ renSiono hepaimalsano
galvezika Inilamo
rapide mildigas la dolorojn kaj helpas Herba Pulvoro „M 6 n c h o 1“ n-ro 1
(garantio por senveneneco).
Helpis en okazoj, kiam ĉiuj aliaj ku- racm etodoj m alsukcesis. laŭ ĉiutage
alvenantaj dankskriboj.
Hcrba Pulvoro „M 6 n c h o I" n-ro 2 kontraŭ a rte ria kalkiĝo kaj ĝiaj post- sekvaj malsanoj, korafliktoj, kapturno,
spirmanko.
Ilerba Puivoro „M 6 n c h o 1“ n-ro 3 reguligas la defekadon, purigas !a in- teston, helpas kontraŭ stom akafliktoj, m altrankvfla dormo, reŭm atism o, ar- trito, nervm alsanoj, sukm alboniĝo
(m alpura sango).
Postulu en via apotektf! — P rospekto senpage de
„Monciiol“-Laboratorium, Klotzsche- Dresden
(Germ anujo), E speranto-Fako.
Cu vi havas Jam en via ĉambro belan, delikatan, koloran ku- senon aŭ tablotuketon faritan
de hungara vilaĝanino
?
Vial amihino) envios vin, se vi
mendas por s v .fr . 5.—, 11.—, ktp.
Mendojn peras kon traŭ antaŭa pago P. Balkanyi, delegito en
B udapest VI, Hajos-u. 15.
inianoj! Por
Antaŭ nelonga tem po aperis: „Du fabeloj de fratoj G rim m “ (F rate to kaj fratineto; kaj: Ruĝĉapeto), entute 24 paĝoj m algrandform ataj, kun larĝa m arĝeno por fari notojn pri vortoj, frazkonstruo ktp. — P re zo RM 0.30
plus 0.05 por sendkostoj.
Heroldo de Esperanto, Fako: Librejo, Koln, B rŭsseler S tr. 94.
Fianĉiĝo.
■Fianĉiĝis s-ro E rik C arlĉn el Kuinla kun f-ino H arriet Lindberg el Stockholm . — Ko- ran gratulon!
Ciu fiiatelisto bezonas
la ..Fidatelan T erm inaron" de H erb ert Scott.
En lingvoj E speranta, angla, germ ana kaj franca. P re zo (inkl. sendkostoj) nur RM 0,90 ĉe la Libreja Fako de Heroldo, KoJn, B russeler S tra sse 94, Germanujo. (2
Mi serĉas . . .
P etro Kŝimovski, Ŝiauliai (Litovio), S. L„
Kalijimas 41 kam ., juna politika malliberulo, 25-jara polo, blondulo, serĉas junan seriozan amiikinon de !a vivo je estonteco, nur esper- antistinon. Kiu deziras interrilati kun mi, sendu sian fotografaĵon. Respondo garanti- ata.
Atentu gesamideanoj!
Mi intencas fari paroladojn kun lumbildoj kaj propagandi nian atferon tra nia gubernio.
P ro tio mi bezonas scii Jegendojn, morojn, ĉiaspecajn progresojn ktp. Mi petas, bon- volu inforini min kaj sam tem pe sendu poŝt- kartojn, bildojn, filmojn k. a. Ant. Jim ĉnez Mora, prez. de Esp.-Federacio, majoro, pro- vinca militjuĝisto kaj urbkonsilanto, Oviedo, Argŭelies 31, Hispanujo.
Tro inalnuilte konata
al la plimulto de 1’ samideanoj estas ankoraŭ la familio de nia m ajstro. Konatiĝu kun ĝi per Ja „G alerio de Zamenhofoj" de E. W ie- senfeld. Kun 18 portretoj, unu farnilia bildo kaj genealogia tabelo. P re zo (inkl. send- kostoj) RM 1.10 Ce la Libreja F ako de He- roldo, Koin, B rŭ s s d e r S tr. 94, Germ. (3
„Supera kurso de Esperanto", de D -ro L. Dreher, dum 1930 kostas sv. fk.
1.20. Notu la ŝanĝon en via katalogo! La libro ankaŭ estas havebla ĉe la Libreja F ako de „Heroldo“ . D -ro L. D reher.
Kiel muzikaĵ ondoj
fluas la versoj en la poemoj de N. Hohlov.
E stas mirige, ke vi ankoraŭ ne aŭdis pri ili.
Ni diras al vi: ili estas belegaj. Ni eddonis ilin en volumeto „La tajdo", kiun ni povas imr varm e rekomendi al vi. P re zo RM 1.20, plus 10% por sendkostoj, ĉe la L ibreja Fako de Heroldo, B rŭsseler S trasse 94, Koln,
Germanujo. (4
Letervespero.
Gojigu nin per multaj leteroj kaj poŝt-
•kartoj okaze de nia februara „V espero“.
Nova klubo. Respondo g arantiata. Svedala Esp.-klubo, Svedala, Svedujo.
Novajn kalendarojn
el ĉiuj landoj petas redakteio de- „G rafika R evuo“ en Z agreb, P rim orska s tra to 2, Ju- goslavujo. L a kalendaroj estas bezonataj de la redaktejo por recenzo.
Korespondado.
D eziras korespondi letere aŭ poŝtkarte kun gesam ideanoj de la tuta mondo s-ro P ie rre Jerom e, 57 Rue Abel F erry , Epinal, Vosges, Francujo.
Gesamldeanoj vlzltantaj Kolonjon ne preterlasu viziti la kun- sldojn de la Esperanto- grupo en restoracio Schoss, Ara Hof, malantafl „Hein- zelmannchenbrunnen”, tuj apud la katedralo, prok- sime de la stacidom o; ĉlm m erkrede je 21 h.
Per Esperanto helpu trovi perditon.
S -ro M. Czech en Krakow, fotografisto, konis 1919-20 en W ien sam profesianon Ed- wiardon B etkow ski, nun C., 40^jaran ikaj serĉas lin. E. B. estis esperantisto en W ien kaj laŭdire forveturis Amerikon. Kiu povas, sciigu pri li pere de s-ro D-ro D reher, Krakow, S tarow is!na 37, Polujo. — Esp.- gazetoj en Ameriko bv. represi!
Korespondado.
P ri artoj, literaturo, popolmoroj, kutimoj, superstiĉoj k aĵ aliaj temoj, ankaŭ amikaj temoj, laŭ deziro, mi ŝa tu s longdaŭre kore- spondadi kun ges-anoj. Belajn kartojn, foto- grafaĵojri, poŝtm arkojn, gazetojn, cigaredojn kaj aliajn objektojn mi interŝanĝas. Mi atendas agrablajn leterojn kaj kartojn el ĉiuj landoj. A1 ĉiuj mi respondos nepre kaj tuj.
Adreso: S -ro Sima F erencz, N agyk6ros, Vi!lanytelep., Hungarujo.
Korespondado.
S -ro P edro Cortinas, lingva instrulsto, Nŭrnberg, Germanujo, B auerngasse 1, de- ziras korespondi kun hispanoj kaj hungaroj (sinjoroj).
Korespondado.
S veda gim naziano serĉas esperantist- (in)on por korespondado. Sendu respondon al Johan Nilsson, Ludvigshus, O estra Ka- rup, Svedujo.
Korespondado.
S -ro F. Bastĉ, Oliva 28 (S agrera), Bar- celona, Hispanujo, deziras korespondi kun seriozaj gesam ideanoj ĉiulandaj. Ciam re- spondos, se Ia adresoj estas legeblaj.
Interŝanĝo de poŝtmarkoj.
Mi deziras interŝanĝi poŝtm arkojn kaj ilustritajn kartojn. D eziras korespondi kun fraŭlinoj. F raŭlo Morlino, Corso V ittorio Emanuele 42, Napoli, Italujo. (2
Interŝanĝo.
D ez iras interŝanĝi uzitajn poŝtm arkojn do Rusujo, Hispanujo, Italujo, Bulgarujo, Japanujo kaj S udam eriko kon traŭ polaj poŝtm arkoj. A dreso: Zygm unt Sobolta, Lwow, ul. P elczynska 7 a, Polujo.
Skulptajbildojn
interŝanĝas kun ĉiuj landoj s-ro S. Hertlein, Mannheini, I.angstr. 39-a, Germaiiujo.
Interŝanĝo.
D eziras interŝanĝi poŝtm arkojn de Eŭ- ropo, precipe novajn de Latvujo, Litovujo kaj Rusujo. Hans W iener, Bresiau, Stein- str. 3, Germanujo.
Interŝanĝo.
50 diversajn bonkvalitajn ĉeĥosl. poŝt- markojn mi sendas al tiu, kiu sendas al mi la saman kvanton el sia lando. Viktor Tobisch, Telegrafenam t, Haida, Cefioslovakujo.
Du instruistoj
de kom ercaj lerncjoj d eziras korespondi kun j inteligentaj gesam ideanoj de la tuta tnondo.
t Respondo certa. A dreso: W aclaw C hrza- nowski, Rudna 6, Sosnowiec, Polujo.
--- --- - Korespondado.
S -ro Karl Simoni, kom ercisto, S celzc apud H annover, H eim statte 161, Germanujo, 19- jara, d ez iras korespondi per leteroj kaj ilus- tritaj poŝtkartoj pri diversaj temoj.
Svedaj gekursanoj Ce-m etodaj de T. Morariu d eziras korespondi divers- teme kun tutm ondaj sam ideanoj.
El urbo G unnarstorp:
S -ro F rans Olsson, laboristo, Box 18;
S -ro S ture T ornkvist, laboristo, Faok 9;
S -ro E rik Fredin, komizo, K ronan;
F-ino Gunhild Zetterholm , instruistino;
S -ro Nils Hansson, komizo, Kronan.
E1 urbo Bjuv:
F-ino Agda A ndersson, Hcden;
S -ro E riiil Jonsson, Iaboristo, Box 21;
S -ro Foike Emanueisson, laboristo, Morshog;
S -ro Nore Tornkvist, laboristo, P latsen 44;
S -ro Bertil Nilsson, komizo, N. Vram Box 10;
F-ino G reta Sandberg, kom., S. L andsvagen;
S -ro Allan Blixt, kontoristo;
F-iino Margit Johnson, SeJleberga;
F-ino Ebba S trandberg, S elleberga;
S -ro Edvin Johansson, elektristo, Box 35;
S -ro E rnst Lilja, laboristo, Box 64;
S -ro Arnold K. Johansson, min„ Freden 120;
F-ino EJsa Nilsson, L andsvagen;
S -ro Karl Hultberg, laboristo, F olkets H us;
S -ro Bruno Johansson, ministo, Rlatsen 23.
El urbo Billesholms Gruva:
S-ro Folke W. Andersson, laboristo;
F-ino Birgit Olŝson, Ljungshaga.
El urbo O rm astorp:
S -ro Knut Anderberg, instruisto;
Verlag u. Druck (Eldonejo kaj Presejo): Teo Jung, K6ln. Brŭsseler Strasse 91 Verantwortl. Schriftleiter (Resp. Redaktoroj); Teo Jung, K61n; Joseph Berger, K61n.
N-ro 3 (551) Heroldo de Esperanto
Tra la mondo.
— Ce la Reparacia Konferenco en Den Haag akre kontraŭstaras la vidpunktoj de la aliancanaj kaj de la germanaj delegitoj.
Estas espereble, ke ĉe la apero de tiu ĉi numero oni estos interkonsentinta pri la pli gravaj punktoj, por ke tiu problemo fin- fine estu ordita.
— En la tago de da 19.1., la dimanĉo an- taŭ la Londona Konferenco pri Malarmado de la Flotoj, oni preĝos en la preĝejoj de Anglujo 'kaj Usono por Ia sukceso de la kon- ferenco.
— Post la borsa katastrofo en Usono la ekonomia situacio pli kaj pli kriziĝis. Laŭ komuniko de la prezidanto de la Unio de Usonaj Laboroficejoj, Ia nombro de senla- boruloj en Usono nuntempe estas tri mili- onoj.
— Laŭ decido de la Cefadministracio do la Germana Regna Fervojo, oni iom post iom forigos la surskribojn kun la vorto
„verboten“ (malpermesita), anstataŭigante ĝin per pli ĝentila frazo.
— La rusa Scienca* Akademio decidis en- konduki la latinan alfabeton por la rusa lingvo. La latina alfabeto estas enkondukota la 1.1.1931. Oni povas esperi, ke la regist- aro sankcios la decidon de la Akademio.
— Dum la rusa revalucio estis enfosataj multaj trezoroj (oro, juveloj, k. a.). Por ricevi parton da ili, la soveta registaro pro- mesis rekompenci ĉiun, kiu havigas al ĝi tiajn trezorojn, per unu kvarono de ilia mon- valoro.
— La dana parlamento (Folketing) decidis per 90 kontraŭ 45 voĉoj Ja forigon de la mortpuno,
— Lastatempe mailsaniĝis kaj mortis en Germanujo aro da personoj pro infekto per papagoj. La registaro intencas malpermesi la importon de papagoj kaj sitacoj por Iim- igita tempo. — Pestepidemio postulis en Tunisio 56 homviktimojn.
— Dum la lastaj semajnoj en Centra Eŭ- ropo estis tre mildaj temperaturoj; sed en Usono kaj Cinujo regis severa malvarmo.
Laŭraporte pereis en Mongolio 15 000 homoj pro la frosto. En Usono la lasta maJvarm- ondo kaŭzis la morton de 30 homoj. Mult- loke aŭtomobiloj estis surprizataj de neĝ- ventego kaj ne povis plu moviĝi.
— Reĝo Fuad solene malfe.rmis la novan egiptan parlamenton. La reĝo intencas mad- validigi ĉiujn eksterordajn leĝojn dekretitajn de la antaŭa registaro.
— Ibn Sa’ud, Ia reĝo de 1’ vahabidoj, plene venkis la trupojn de la ribelintaj ŝejkoj Fejsal ed Daŭviŝ kaj Ibn Hitlain. La ŝejkoj kapitulacis al la registaro de 1’ Irako kaj estis transportataj al Basra kaj poste sur anglan ŝipon.
— La japana registaro reenkondukis la orvaluton. La orrezcrvoj de Japanujo sum- iĝas nuntempe je du nrTiardoj da enoj.
NiaJ lefcroj
el la futa mondo.
Lefero el Usono.
Brilaj kristnaskaj ornamoj. — Ĥemia neĝo en Hollywood.
Ne nur en la ĉambroj oni ornamas
kristnaskajn abiojn laŭ la kutimo dekelkaj eŭropaj landoj, sed ankaŭ en la ĝardenoj kaj ambaŭflanke de la stratoj.
Kompreneble oni ne pendigas fruktojn
kaj sukeraĵojn je la branĉoj de la eks-teraj abioj, sed multajn elektrajn lamp-
La konferenca tablo cedis al la manĝotrklo.
Eri Hago la belga delegacio invitis la ang ajn, francajn kaj germanajn dclegitojn por matennianĝo. Sidas (de maldckstre, en koi traŭa horloĝdirekto Ĉirkaŭ la tablo): Jaspar, belga ĉefministro — s-ino Snowden, la edz 10 de f ang’.a financmiriistro — Hymans, belga ministro de 1’ ekstero —- Hankcv, an ia delcgito, ĝenerala sekretario de la kon- ferenco — Gutt, belga financeksperto — Francuui, bclga financeksperto D-ro Curtius, germana ministro de T ekstero — s-ino Jaspar — Snowden, angla financ-
ministro — s-ino Francqui.
etojn, ofte ĝis 200, kaj la efekto estas siinple rniriga.
Miloj da posedantoj de privataj domoj ĝojigas la publikon per riĉe ornamitaj vivaj arboj. Kaj antaŭ multaj preĝejoj kaj arego da komercaj domegoj oni vidas plej ĉarme lumigatajn kristnask- arbojn.
Sed restis al Los Angeles la lionoro elrivali ĉiujn aliajn urbojn de Usono per plej brilaj publikaj festaranĝoj.
En la vendejaj distriktoj, je ĉiuj kvar anguloj de ĉiuj stratkruciĝoj, la vendist i asocio konstruigis kastelturojn vespere lumigatajn, en kiuj estis trompetsimilaj
La be'ga reĝa farnllio en !a Vatikano,
kie Ia papo akceptis ĝin en speciale solena aŭdienco. De maklekstre: Kronprinco Leopoldo, prineino Mario Josĉ, la uuna kron- princino de Italujo, reĝo Alberto, reĝino Eli zabcto, princo Karlo, kronprincino Astrid.
Dekjara ekzisto de Ligo de Nacioj.
La 10-a de januaro 1930 estis la tago dc T dcka dat- reveno post la fondo de Ligo de.Nacioj. Nia bildo rcproduktas ĝian konstru- i.ĵon en ŭenevo, Svislando, kaj niontras en la ovalo la ĝeneralan sekretarion de la Ligo, Sir Eric Drum-
niond.
laŭtparoliloj. De la 9-a lioro matene ĝis la 10-a vespere bela, ĉefe klasika krist- naska muziko aŭdiĝis laŭte en ĉiuj strat- oj, je la ĝojo, ofte je la mirigo de la centmiloj da aĉetentoj kaj eksterurbaj vizitantoj.
Krome super la stratoj pendis gir- landoj je kiuj vespere miliono da lanip- etoj briletis kaj rivalis kun la jam brilaj lumreklamoj. Nenecese diri ke la el- montraj fenestroj fariĝis pli brilaj ĉiu- jare.
En Pasadena, nur 30 kilometrojn for de Los Angeles, tuta mejlo da s tra t) estas ĉiujare ĉarmigata kaj famigata
Paĝo 5
per du vicoj da lumigitaj abioj kaj sekve c. 50 iniloj da aŭtomobiloj traportas 200 000 vizitantojn dutn untt semajno.
Sed ne sufiĉis! Hollywood eĉ superis Los Angeles. Kiel ĉiuj scias, neniain neĝas en Suda Kalifornio (nur sur !a inontoj). Miloj da infanoj neniatn vidis att tuŝis neĝon. Pro tio aeroplanoj, jc la antaŭvespero de Kristnasko, flugis super la plej brila en Hollywood bul- vardo kaj faligis fieniiati iieĝon. Kia ĝojo por la infanoj — jttnaj kaj nial- junaj ! Imagu, neĝo, en la lando de ĉiutaga suno!
Josepli R. Sclierer, Los Angeles, Kalif.
Lelero el USSR.
Klopodoj por inallielpi gentajn degener- ojn, — Pli da legomkonsutno! — Vilaĝ- anoj aĉetas Rentgen-aparaton. Sta- tistikajoj el Moskvo kaj Lenlngrado.
