M1ESIECZNIK DIECEZJALNY
H U C K I ł
2/39
T R E Ś Ć Nr 2/39
Str.
D Z I A Ł U R Z Ę D O W Y . AKTA W ŁADZY DIEC EZ JA LN EJ.
11. D ep esze, w ym ien ione z pow odu zgon u Ojca Ś w iętego p om ię
d zy J. E. Ku. Biskupem dr. A. Szelążkiem i J. Em. Ks. Kard.
Pacellim . . . . . . . . . 50
12. O rędzie Biskupa Ł u ck iego po zgon ie Papieża P iu sa X I . 51 18. Orędzie Biskupa Ł uckiego larsąd zające m o d ły o szcz ęśliw y
w ybór n ow ego P apieża . . . . . . 53
14. R ozporządzenie w sp raw ie In struk cji św . Kongr. Sakram en
tów o strzeżen iu Najśw. Sakram entu . . . . 5 4 15. R ozporządzenie w spraw ie u roczystego w ystaw iania Najśw.
Sakram entu . . . . . . . . 57
16. Zarządzenie w spraw ie p rzepisów d otyczących postu . . 64 17. Zasady opodatkowania majątku k o ścieln eg o . . . 6 8 18. D zień zbiórki na Katol. Uniw. L u b elsk i—u stalen ie . . 69 AKTA CEN TRALNYCH W ŁADZ PA ŃSTW O W YC H .
M inisterstwo W g tn a ń Religijnych i Oświecenia Publieznego:
19. R ozporządzenie o studiach w yższych , uprawniających do w yż-
s ie g o u posażen ia . . . . . . . 70
M inisterstwo Skarbu:
20. K w alifikacja wydatków nń cele kultu re lig ijn eg o (art. XV
Konkordatu) . . . . . . . . 72
21. O kólnik w sp raw ie zasad opodatkow ania katol. zakonów
i zgrom adzeń zakonnych . . . . . . 75
PRZED R U K I.
22. Deklaracja R ady Społecznej przy P rym asie P olsk i w spraw ie
u w łaszczenia p racy . . . . . . . 94
KOMUNIKATY.
28. C om m issio P ontificia de Re B iblica— Monitum de praemiiB a
Pont, Com. Bibl. con feren d is . . . . . 98
24. Konkurs R ady Społecznej p rzy P rym asie P olsk i na w yk ład y sp ołeczn e dla m łodzieży robotniczej . . . . 9 9
D Z I A Ł N I E U R Z Ę D O W Y .
Ks. m gr Wł. Bzpaezyński: „Kształcenie woli jako postulat wycho
wania" . . . . . . . . . 100
W alka z alkoholizm em p rzy pom ocy u staw odaw stw a . . 113
R o k XIV. L u ty 1939 r . Nr. 2.
MIESIECZNIK
DIECEZJALNY
* L U C K I *
W Y D A W N IC TW O K U R II B I S K U P I E J Ł U C K IE J
A P O S T O Ł
POKOJU CHRYSTUSOWEGO W KRÓLESTW IE CHRYSTUSOWYM W olności, Pojednania i S p raw ied liw o ści
Szerm ierz m ężn y i o p a trzn o ścio w y
N ieu stra szo n y Obrońca Wiary, Praw dy i S u m ien ia W oju jącego K ościoła P a sterz N ajw yższy i W ódz
O jczyzny naszej i Narodu P o lsk ie g o O piekun oraz W ielki i W ierny Przyjaciel J E 6 0 Ś W I Ą T O B L I W O Ś Ć O J C I E C Ś W I Ę T Y
PIUS XI PAPIEŻ
za sn ął w Panu o św icie dnia 10 lu teg o 1939 r.
Niech Jego wzniosła dusza odpoczywa w pokoju wiecznym a światłość wiekuista niech Hu fw ied na wlekł wieków.
D Z I A Ł U R Z Ę D O W Y
1 1.
D ep esze, w y m ien io n e z p o w o d u zg o n u Ojca Ś w ię te g o p om ięd zy J. E. Ks. B iskupem dr. A. S zelą żk iem i J. Em.
Ks. Kard. Pacellim . Ł uck, dn. 10.11.1939
S on E m in ence C ard in al Pacelli Citta del Y atican o P lo n g e dana u n e p r o fo n d e et in d icible d o u le u r a cau3e du deces d u g r a n d et inoubliable P a p e P ie XI, j'a c c o u r s a Y otre EmineDce avec l’ex presaio n de mes plus sin ceres et a r d e n ts sen tim en ts de co n d o lśan ce. Moi, clerge et fide- les de m on diocese n o n s n o u s unisso ns d a n s la p ro fo n d e tristesse d u deuil et les p lu s c h a le u re u s e s priferes
A D O L F S Z E L Ą Ż E K
E viq u e de Łuck.
Na p o w y ż sz ą d e p e s z ę n a d e sz ła z W atykan u n a stę p u ją c a te le g r a fic z n a od pow iedź:
182. SS. Citta del V aticano 11.11.1939
E z c e lle n c e M on seign eu r Szelążek E v e q u e Ł u c k R em ercie avee em otion co n d o lśan c es m o rt P a p e bien- aim ć q u e Y otre E xcellence m 'en v o ie en son nom, celui d u clergć, fidfeles son diocese.
C A R D IN A L P A C E L L I
Camerlingue
Akta Władzy Diecezjalnej.
12.
O rędzie B iskupa Ł u ck ieg o p o z g o n i e P a p i e ż a P i u s a XI.
(Orędzie zostało rozesłane Przew . D uchow ieństw u dn. 10.11. 1939 r.).
B IS K U P Ł U C K I Łuck, dn. 10 lu U g o 1939 r.
Do
P rze w ie le b n e g o D uchow ieństw a
i U k o c h a n y c h W ie rn y c h Diecezji Łuckiej.
R ozełkały się m o d litew n y m jękiem dzw ony kościołów całego świata.
N am iestnik C hrystusow y, N astęp ca św. P io tra , Ojciec C hrześcijaństw a, P ap ie ż P iu s XI, dn. 10 b. m. o godz. 5 m.
30 r a n o , w 4 dni po 17-ej ro czn icy swego o b io ru n a Stoli
cę P io tro w ą, odszedł do P an a.
W ierzy m y i ufam y, że dzień ten stał się dla Niego n a j
rad o śn iejsz y m dniem J e g o b y to w a n ia ziemskiego, dniem n a ro d z in dla życia wiecznego w chwale J e z u s a C h ry stusa, k tó re g o Kościołowi zastępow ał n a ziemi Je g o Samego.
Ale dla nas. w iern y ch katolików , k tó rz y ś m y pozostali ziemi, jest to dzień głębokiej żałoby, dzień u t r a t y N a j
wyższego P a s te rz a , N ajlepszego Ojca.
Kościół u tra c ił w tym d n iu W ielkiego P apieża, p e łn e go w iary n ieu straszo nej, s te ru jąceg o Ł o d zią C h ry s tu s o w ą P o śró d najw ięk szy ch b u rz i niebezpieczeństw , jak ie czasy o becne w obfitości przyn o szą, a s teru jąceg o z m ą d ro śc ią ni0ziem ską k u pokojow i C h ry stu so w e m u w Królestw ie C h r y stusowym. N iezłom na o d w ag a i a p o sto lsk a gorliwość jed- n a *y Mu podziw i u zn an ie nie ty lk o w O w czarni C hrystuso- Wej» ale i p o za nią.
. G dy dzień 10 lu te g o stał się dniem żałoby dla całego Swiata katolickiego, stał się nim w s p osó b szczególny dla
Polski. P ap ie ż P iu s XI, jak o Achilles Ratti b y ł p ie rw szym N uncjuszem Polski odrodzonej, w niej i z r ą k B is k u p a p o lskiego o trzy m ał Swą s a k rę biskupią, b y ł n am w ier
n ym przyjacielem w doli i niedoli za swego p o b y tu w n a szym kraju, przez całe Swe p an o w an ie otaczał nasz n a r ó d szczególną p ieczą i miłością, wierząc w jego wielkie p o słannictw o n a d p rz y ro d z o n e . P o wiek w ieków k a r ty wiel
k ieg o p o n ty fik a tu P iu s a X I b ęd ą związane z dziejami n a ro d u polskiego.
Diecezja nasza, k tó r a stanow iła u k o c h a n ą J e g o cząstkę w Królestwie C h ry stuso w y m , w inna wziąć żyw y u dział w ciężkiej żałobie katolickiego świata i Polski.
S erd eczn ie wzywam Czcigodne D uchow ieństw o i U k o ch an y c h W ie rn y c h do g o r ą c y c h modłów za duszę naszego W ielkiego P apieża, N am iestn ik a Chrystusow ego.
Z am iast u ro czy ste g o o b c h o d u 17-ej ro czn icy k o ro n acji P a p ie ż a P iu s a XI, do k tó re g o ś m y się gotowali, o d b y ć się, niestety, m uszą o b c h o d y żałobne za J e g o duszę. Z a r z ą dzam p r z e to dla kościołów całej Diecezji codziennie aż do d n ia p o g r z e b u ś. p. P iu s a X I wzyw anie w ie rn y c h do m odlitw y za J e g o duszę p rzez tr z y k r o tn e bicie we wszy
stkie dzw ony, o raz w d n iu p o g rzeb u , g d y zostanie on p o d an y do w iadom ości publicznej, u r o c z y s tą Mszę św. z eg
zekwiami we w szystkich ko ściołach p ara fia ln y c h i filial
nych. P o d czas n abo żeń stw a Czcigodni K sięża mają w ygło
sić mowę żałobną, po d n osząc w niej nieprzem ijające z a sługi zm arłego O jca świętego dla Kościoła i J e g o szcze
gólne um iłow anie naszej Ojczyzny. Na n ab o żeń stw o z a p r o sić n ależy władze państw ow e i sam orządow e, o rg an iz acje społeczne, szkoły o raz pow iadom ić o jego term inie ogół w iernych. Tam, gdzie pozwolą w aru n k i, w skazane jest u r z ą dzenie akadem ii żałobnej k u czci ś. p. P a p ie ż a P iu s a XI.
t A D O L F S Z E L Ą Ż E K
Biskup Łucki.
13.
O rędzie Biskupa Ł u ck iego
zarządzające m od ły o s z c z ę śliw y w y b ór n o w e g o Papieża.
(R ozesłane P rzew . D uchow ieństw u dn. 13.11.1939 r.).
B IS K U P Ł U C K I Nr. 1083.
Do
P rzew ielebn eg o D uchow ieństw a
i U k o c h a n y c h W iern y ch Diecezji Łuckiej.
Kościół święty Katolicki je s t dziś p rz e p o jo n y m o d lit
wą za duszę swego N ajw yższego P asterza , świętej i n ie o d żałowanej pam ięci P a p ie ż a P iu s a XI.
Proszę P rzew ieleb n e D uchow ieństw o i U k o ch an y ch W ie rn y c h mojej Diecezji do p o n aw ian ia ty c h modlitw, owszem, do stałej pam ięci o duszę zm arłego Ojca Święte
go, niezró w n an eg o P a s te rz a Kościoła P ow szechnego i W iel
kiego Miłośnika O jczyzny naszej.
Ale w łączności z ty m ta k b o le sn y m dla n as zgonem staje p rzed nam i in n a w ielka p o trz e b a Kościoła świętego.
P o w ierzo n a przez C h ry s tu s a P a n a św. Piotrow i, K sięciu Apostołów, władza zw ierzchnicza w Kościele trw ać będzie po wszystkie wieki aż do s k o ń czen ia świata. P rzeto po zgo
nie P a p ie ż a o d b y w a się k a n o n ic z n y o b ió r now ego N a s tę p cy św. P iotra.
Śpieszą już z całego świata K ard y n ało w ie św. K ościo
ła R zy m sk iego n a ko n k law e, z k tó re g o wyjdzie now y N a m iestnik C hrystusow y, p rz y s z ły nasz Papież.
O b ió r ten od b y w ać się będzie w śród u staw iczn y ch Oiodłów św. Kolegium K ard y n alsk iego , aby Bóg, stale o b e c ny w Swoim Kościele i s p raw u jący w n im Swe r z ą d y , wska- zał przez światło D u ch a Przenajśw iętszego osobę Tego, przez k tó r e g o r z ą d y Boże m ają b yć s p raw o w an e widocznie.
Modłom św. K olegium K a rd y n a ls k ie g o to w arzyszy ć w inny m odły całego K ościoła. W spólnej p o trze b ie K ościo
ła C h ry s tu s o w e g o o d p o w ia d a ć winna w spólna ustaw iczna Modlitwa w szystkich jego członków.
Do g o rą c y c h modłów o o b ió r N ajwyższego P a s te rz a Kościoła wedle S erca Bożego wzywam P rzew ieleb n e D u c h o w ieństw o i U k o c h a n y c h W ie rn y c h mojej Diecezji. W szcze
g ólności zarządzam:
1) Od d n ia p o g rz e b u Z m arłego O jca św. do chwili o trz y m a n ia w iadomości o w y b o rze now ego Z a s tę p cy C h ry stu so w e g o D uchow ieństw o Diecezji o d m a wiać będzie we Mszy św. o ra tio n e m im p e ra ta m ze Mszy wotyw nej „pro eligendo S um m o P o n tific e ”.
2) W k ażd ą niedzielę po k a z a n iu Czcigodni Księża odmów ią w raz z lu d e m n a in ten cję szczęśliwego w y b o ru now ego Papieża: 3 Ojcze nasz, 3 Z drow aś M aryjo i 3 Chw ała Ojcu.
3) P o ogło szeniu w y b o r u N am iestn ik a C h r y s tu s o wego P rzew ieleb n i Księża o d p raw ią w dniu Je g o k oro n acji u ro czy ste nab o że ń stw o dziękczynne, zak o ńczo n e Te D eum lau d am us. N a n abożeństw o to należy zaprosić władze państw ow e, sa m o rz ą dowe, o rganizacje, szkoły i ogół w iern y ch . O rędzie powyższe p ro szę o d czytać w ierny m z a m b o n y w n ajbliższą p o o trz y m a n iu niedzielę.
f A D O L F S Z E L Ą Ż E K
Biskup Łucki Dan w Łucku, dnia 13 lu tego 1939 r.
1 4 .
R o tp o rzą d zen ie w sp raw ie Instrukcji św . K ongregacji S ak ram en tów o str zeż e n iu Najśw. Sakram entu.
K U R IA B IS K U P IA Łu<*, dnia 21 lu tego 1939 r.
ŁUCKA Do
Sekcja W iary i Moraln. P rzew ieleb n eg o D uchow ieństw a
Nr. 1033. Diecezji Łuckiej
I n s t r u k c j a św. K ong regacji S a k ram e n tó w o p iln y m strzeżeniu Najśw. S a k r a m e n tu (In stru ctio de Ss.ma Eucha- r is tia sedulo c u s to d ie n d a ” — Acta A post. Sedis, y. XXX,
Nr. 7, str. 198 — 207), ogłoszona w „Miesięczniku Diecezjal
n y m Ł uckim , Nr. 5 — 7 /1938, str. 224 — 236, podaje b a r dzo ścisłe i su ro w e p rzep isy , k tó r e obow iązują w całym K ościele katolickim, o b ciążając in co n scientia sub g ra v i w szystkich rząd ców kościołów i kaplic, gdzie je st p r z e c h o w yw any Najsw. S ak ra m e n t.
W zw iązku z po w yższą I n s tu k c ją zarządza się, co n a stęp u je :
1. I n s tr u k c ja p o w in n a być o d czy tan a i om ów iona szczegółowo n a n ajb liższy c h k o n fe re n c ja c h d ek an a ln y ch .
2. P o d o k ła d n y m zazn ajo m ien iu się z I n s tr u k c ią n a leży ja k n a jry c h le j i najściślej zastosow ać się do zaw arty ch w niej przepisów .
3. T a b e r n a k u lu m , w k tó ry m p rzec h o w u je się Najśw.
S ak ra m e n t, p o w in n o b y ć m ocno zb u d o w an e z drzewa, k a m ienia lu b m etalu, p r z y czym n ajb ard ziej g o d n e p ole cen ia jest ta b e r n a k u lu m w y k o n a n e z metalu, w yłożone w ewnątrz d y k tą o b itą b ia ły m jedw abiem , zew n ętrzn e zaś ozdoby win.
n y b y ć z drzew a lub kam ienia. T akie ta b e r n a k u lu m daje możliwie p ew n ą g w a ra n c ję bezpieczeństw a, zwłaszcza g d y jego drzwiczki są w y k o n a n e rów n ież z p ły t m etalow ych i p o siad ają d o b re zamknięcie.
4. Bezw zględnie o b o w iązu jący jest p rzep is, k tó ry n a kazuje, b y ta b e r n a k u lu m było p rzy m o c o w a n e do m e n sy o łtarzow ej w s p o só b stały i n ieruchom y.
5. Ponieważ św. K o n g reg acja nie żąda, żeby t a b e r n a k u la istniejące obecnie w k o ściołach i k ap licac h , były n a ty c h m ia s t u s u n ię te i zam ien ion e n a nowe, o d p o w iad ające całkowicie p rzep iso m I n s tru k c ji, n ależy p o s ta r a n n y m o b e j
r z e n iu ta b e r n a k u lu m u s u n ą ć p rz y n ajm n ie j w szelkie zau w a
żone b ra k i, w zm acniając p r z e d e w szystkim jego za m k n ię cie i p rzy tw ie rd zają c ta b e r n a k u lu m n ie ru c h o m o do o łta rzowej mensy. T am je d n a k , gdzie śro d k i fin anso w e n a to pozwolą, należy już te ra z całkowicie zastosow ać się do o g ło szo n y ch I n s tr u k c ją przepisów .
P rz y b u d o w a n iu n o w y c h ś w iąty ń lub n o w y ch ołtarzy, całkow ite zastosow anie się do żąd a ń I n s tr u k c ji jest b ez
w zględnie n a k az an e.
6. Dla zapob iegn ięcia możliwym w y p ad k o m p r o f a n a cji Najśw. S a k ra m e n tu n ależy baczn iejszą uw agę zwrócić n a niedostateczn e często strzeżen ie n aszy ch świątyń, szcze
gólnie w p o rze nocnej. B rak i w tej dziedzinie p o w in n y być n a ty c h m ia st usunięte. R ządcy kościołów i k ap lic w y d ad zą ko n ieczn e zarządzenia, b y św iąty n ie n ig d y nie pozostaw ały o tw arte bez opieki s łu żb y kościelnej, jak również, b y służ
b a k ościeln a p rzed zam knięciem świątyni d o k ła d n ie i pilnie zbadała, czy nie pozostaje kto w niej u k r y ty . O strożność po w in n a b y ć p o s u n ię ta do tego stopnia, b y n aw et u d ając się do kościoła w celu dzwonienia, służba s ta r a n n ie zam y k ała za sobą drzwi wejściowe.
7. Drzwi, p ro w ad zące do kościoła lu b k a p lic y o raz do zak ry stii p o w in n y być m ocne i d o b rze zam y k an e, o k na zaś m ają b y ć d o m y k ające się szczelnie i w m iarę m ożno
ści z a o p a trzo n e w k ra ty .
8. P rzep is, zaw arty w p. 6 I n s tr u k c ji a d o tyczący k lu cza od drzw iczek ta b e rn a k u lu m , pow inien być bezw zględ
nie i s k r u p u la tn ie w y k o n y w a n y p rzez k ap łan ó w , k tó r y c h pieczy klu cz te n jest pow ierzony. Nie wolno zapo m in ać, że p rz e p is pow yższy obowiązuje s u b g r a r i in conscientia.
Szczególną uw agę zwrócić n ależy n a w y k o n an ie p r z e p isu zaw artego w p. 7 In s tru k c ji.
Nie jest dopuszczaln e, b y po za świętymi c z y n n o ś c ia mi k luczyk od ta b e r n a k u lu m pozostaw ał n a ołtarzu, a tym mniej, b y tkwił w zam k u jego drzwiczek. S k o ro więc t y l ko czynności święte zo stan ą u k o ń czo n e , k lu c zy k pow in ien b y ć n a ty c h m ia st d o ręcz o n y r z ą d c y kościoła lub k ap licy (Stat. 356 Syn, Łuck.).
9. Z obow iązuje się niniejszym Przew . Księży D zie
k anów , b y w swoich d e k a n a ta c h czuwali n a d w y k o n an iem p rzep isó w św. K o n g reg acji o s trzeż en iu Najśw. S a k r a m e n tu. W zw iązku z tym p o d cza s w izytacji kościołów i kaplic swojego d e k a n a tu K sięża D ziekani zw rócą p iln ą uw agę, czy pow yższe p rz e p isy są w p arafii w y k o n y w a n e. Spostrze-
źenia swoje zan o tu ją K sięża Dziekani w p r o to k ó ła c h wizy
ta c y jn y c h (Stat. 144 Syn. Łuck.), a w razie zauw ażenia ja kichkolw iek w tej dziedzinie n ied o ciąg n ięć n a ty c h m ia st za
w iadom ią o nich K urię Biskupią. W swoich ro c z n y c h s p r a w ozdaniach, n a d s y ła n y c h w myśl Stat. 145 Syn. Ł u ck . p o czynią K sięża D ziekani stosow ne w zm ianki o zach o w y w a
n iu przep isó w rzeczonej I n s tr u k c ji w swoim d ekanacie.
10. W razie p ro fa n a c ji Najśw. S a k r a m e n tu I n s tr u k c ja św. K ong reg acji n a k ła d a n a O r d y n a r iu s z a diecezji obow ią
zek w ytoczenia p ro c e s u k apłan o w i, o d p o w ied zialn em u za strzeżenie Naśw. S ak ram e n tu , oraz zobowiązuje O r d y n a r iu sza do p rzesła n ia a k t tego p r o c e s u do św. K ongregacji.
O ile więc gdziekolw iek — od czego n ie ch Bóg za c h o wa — zajdzie w y p ad ek pro fanacji, rz ą d c a kościoła lub k a plicy n a ty c h m ia st pow iadom i o tym p o żało w a n ia g o d n y m zd arz en iu K urię B is k u p ią ja k rów nież K siędza D zieka n a 3wego d ek an a tu .
Zobowiązuje się niniejszym Księży Dziekanów, ab y po o trz y m a n iu w iadom ości o d o k o n an ej p ro fan acji n a ty ch m ia st u dali się n a miejsce w y p a d k u i p o d o k ła d n ie p r z e p r o w a dzonym d o ch o d ze n iu sp isali szczegółowy p ro to k ó ł, o d s y łając go niezwłocznie do K urii Biskupiej.
W k o ń c u wzywa się g o rąco P rzew ielebne D u ch o w ień stwo Diecezji Łuckiej, by pilnym i su m ie n n y m p r z e s tr z e g a niem p rzep isó w om aw ianej I n s tr u k c ji św. K o ng reg acji p r z y czyniło się do większej czci dla Najśw. E u c h a ry stii, n a j
w iększego i n ajd ro ż sz eg o naszego s k a rb u .
f S T . W A L C Z Y K IE W IC Z
W ikariusz G eneralny
Ks. Kari. B. Szaw łow ski
w | z. Kanclerza
15.
R ozporządzenie w spraw ie u r o czy steg o w y sta w ia n ia N ajśw . S ak ram en tu.
Łuck, dn. 21 lu tego 1939 r.
Do
P rzew ieleb n eg o D uchow ieństw a Diecezji Łuckiej.
W myśl p rzep isó w litu rg ic zn y ch i K o d ek su P ra w a K an on icz n eg o (kan. 1274, 1275) o raz 87 uch w ały P ie rw s z e go P o lsk iego S y n o d u P le n a rn e g o , jak rów nież zgodnie z d y rek ty w ą N ajdostojniejszego E p is k o p a tu Polski, z e b ra n ego n a J a s n e j Górze w dn. 25—27 w rześn ia 1938 r. z a rz ą
dza się, co n a s tę p u je :
1. Zgodnie z 3 u ch w ałą (§§ 2 i 3) P ierw szeg o P o lsk ieg o S y n o d u P len a rn e g o , z dniem o gło szen ia niniejszego ro z p o rządzen ia w „M iesięczniku D iecezjalnym Ł u c k im ” odwołuje się wszelkie zezwolenia dotychczas udzielone na wystawianie N ajświętszego Sakramentu kiedykolwiek i komukolwiek przez W ładzę D iecezjalną Łucką. O dw ołaaie to d oty c zy zarów no zezwoleń zaw arty ch w o g ó ln y ch d e k re ta c h jak i p rz y w ile jów p a r ty k u l a r n y c h n a d a n y c h czy to po szczegó ln y m k o ściołom i kaplicom , czy to zgrom ad zen io m (domom) z a k o n n ym lu b stow arzy szen io m k ościelnym n a te re n ie Łuckiej Diecezji.
2. Udziela się o g ó ln ego zezwolenia n a w ystaw ianie w m o n stra n cji Najśw. S a k r a m e n tu podczas M szy św. śpie
wanej we w szystkich kościołach, k a p lic a c h p u b liczn y ch i p ó łp u b liczn y c h Diecezji Łuckiej, nie w yjm ując k ap lic p u b liczny ch i p ó łp u b lic z n y c h zgrom ad zeń (domów) zak o n n y c h i sto w arzy szeń kościelnych:
(1) w u ro czy sto ść i przez oktaw ę Bożego Ciała, p o d czas Mszy św. śpiew anej,
K U R IA B IS K U P IA ŁUCKA
Sekcja W iary i Moraln.
Nr. 1055
(2) w u ro czy sto ść Najśw. S erca Jezusow ego, p o dczas sumy,
(3) p o d czas czterd ziesto g o dzin n eg o n a b o że ń stw a (kan.
1275),
(4) w d niu wieczystej ad o racji (ad o ratio p e rp etu a), (5) w pierw sze piątki miesiąca p o d czas Mszy św. k u
czci Najśw. S erca J e zu so w eg o (etiam in Missa lecta), lu b gdzie jest taki z w y c z a j: w pierw sze niedziele m i e B i ą c a (zamiast pierw szego piątku), lecz ty lk o p o d cza s su m y śpiew anej.
3. W ładza D iecezjalna udzieli n a piśm ie o so bn eg o ze
zwolenia n a w ystaw ienie Najśw. S ak ram e n tu :
a) w dwa, a najwyżej trzy, od daw n a zap row ad zo n e i cieszące się najw iększą fre k w e n c ją w iern y ch od
pusty k ażd eg o k ościoła o raz k a p lic y publicznej i półp u b liczn ej — podczas su m y śpiew anej,
b) w kościołach, k ap licac h p u b lic z n y c h i p ó łp u b licz nych, n ależący c h do zgro m a d zeń (domów) z a k o n n y ch i sto w arzy szeń kościelnych:
— w d n iu głów nego P a tr o n a zgro m ad zen ia lub w rocznicę założenia zg ro m a d zen ia (do w yboru),
— w zg rom adzeniach, gdzie istnieje zwyczaj u r o czystego o d n aw ian ia ślubów z ak o n n y c h , p odczas Mszy św., z k tó rą łączy się to odnow ienie.
4. W dni o d pustow e, poza 2 —3 głów nym i odpustam i, o k tó r y c h w p. 3 niniejszego ro zp o rz ą d z e n ia , o raz w u r o czystości, w k tó r y c h po d cza s Mszy św. u r z ą d z a n e było d o ty c h c z a s expositio SS.mi, w sk azan e jest u rz ą d z a n ie u r o czystego w ystaw ienia Najśw. S a k ra m e n tu w m o n s tra n c ji w raz z tr a d y c y jn ą p ro cesją (o ile ta była dawniej w zw y
czaju), ale d o p ie ro po sumie. Na te w y staw ien ia u zy sk ać należy zezwolenie W ład zy Diecezjalnej.
5. Tam, gdzie d o tyc h czas u rząd z an e b y ły w ystaw ienia Najśw. S a k ra m e n tu p o dczas P ry m a rii, W otyw i Rorat, w sk a zane jest u rząd zać n a d a l wystawienie Ss.mi, lecz d o p ie ro po M szy św. Na w ystaw ienie w ty c h w y p a d k a c h należy u z y skać zezwolenie W ład zy Diecezjalnej.
6. Udziela się ogólnego zezwolenia n a u ro czy ste w y staw iania Najśw. S a k r a m e n tu w m o n s tra n c ji po M szy św.:
(1) w dniu 1 stycznia,
(2) w u ro czy sto ść C h ry s tu s a Króla,
(3) tam, gdzie n a b o że ń stw a majowe, czerwcowe i p a ź dziernikow e od b y w ają się w g o d z in a c h ra n n y c h , od ra z u po Mszy św., lu b w połączeniu ze Mazą św.
7. Udziela się ogólnego zezwolenia na w ystaw ianie Najśw. S a k r a m e n tu w m o n stran cji:
(1) codziennie n a n ieszp o ra ch podczas o k ta w y Bożego Ciała,
(2) codziennie w m iesiącu maju, p o d cza s p o p o łu d n io wego n ab o żeń stw a n a cześć Najśw. Maryi P an n y , (3) codziennie w m iesiącu czerwcu, p o d cza s p o p o łu d n io wego n ab o żeń stw a n a cześć Najśw .Serca Jezu so w ego , (4) codziennie w m iesiącu paźd z iern ik u , podczas p o
p o łud n iow eg o n ab o ż e ń stw a różańcowego,
(5) podczas w ielk o p ostn y ch nabożeństw , zw. „Gorzkie Ż a le ”,
(6) na n ie sz p o ra c h w dniu 31 g ru d n ia,
(7) w p ierw szą niedzielę miesiąca, p odczas p o p o łu d n io wego n ab o że ń stw a ad o rac y jn eg o , tam gdzie ta k ie n ab o żeń stw o zostało w p ro w adzo n e,
(8) w p ierw sze czw artki miesiąca, p o d czas „G odziny św iętej”,
(9) w czasie n o w en n y lu b tr id u u m k u czci św. T eresy od D zieciątka Jezus, P a tro n k i Diecezji Ł uckiej, po Mszy św. lu b p o d cza s p o p o łu d n io w e g o nabożeństw a, (10) w czasie n o w e n n y lu b trid u u m k u czci św. S tan i
sława K ostki, po Mszy św. lu b p o d czas n a b o ż e ń stwa p opołudniow ego,
(11) p o d czas zw ykłych n a b o że ń stw w czasie re k o le k cy j (początek, zakończenie, o raz zwykłe popo łu dn io w e n abożeństw a),
(12) podczas wspólnej ad o racji Ss.mi, o d b y w a ją c e j się w myśl Stat. 154, § 3 Syn, Ł u ck . po ko n feren cji dekanalnej.
8. W ystaw ienia, u rz ą d z a n e po Mszy św. lub podczas n ab o że ń stw p o p o łu d n io w y c h i innych, w w y p ad k ach nie o bjęty ch ogólnym zezwoleniem niniejszego ro zp o rząd z en ia, w ym agają o trz y m a n ia n a nie osob n eg o in d u ltu W ładzy Diecezjalnej.
9. Zaznacza się. że w ystaw ianie Najśw. S a k ra m e n tu podczas nabożeństw 3-ch o statn ich dni W ielkiego Tygodnia, ja k o n ak a z a n e litu rg ic zn y m i przepisam i, żad n eg o zezwole
n ia nie w ymagają.
10. Do dnia 15 m a rc a 1939 r. księża proboszczow ie i re k to rz y kościołów i kaplic, jak rów nież kapelani, a w ich b r a k u przełożeni (przełożone) zgro m a d zeń (domów) z a k o n n y c h i stow arzyszeń k o ścieln y ch — odeślą do K urii B is k u piej Łuckiej wszystkie d o ty c h czas o trz y m a n e zezwolenia n a w ystaw ianie Najśw. S a k ra m e n tu . D ołączyć p rzy tym należy w myśl p. 3 (a i b) n iniejszego ro z p o rz ą d z e n ia p ro ś b ę do W ładzy Diecezjalnej o udzielenie zezwolenia n a w ystaw ienie Najśw. S a k r a m e n tu p o d eza s Mszy św.
w dwa lub najw yżej trzy dni odpu stow e, albo też, co d o tyczy zg ro m a dzeń zak o n n y c h , w d n iu głów nego P a tr o n a zg ro m ad zen ia lu b w d n iu ro czn icy założenia z g ro m a d z e nia, ja k rów nież w d n iu u ro c z y s te g o o d n aw ian ia ślubów za
k o n n y c h . D o kład n e w ym ienienie d at o raz uro czysto ści jest p r z y ty m niezbędne. To samo d o ty c zy p r ó ś b o udzielenie pozw olenia n a w ystaw ienie Najśw. S a k ra m e n tu po Mszy św.
lu b podczas in n y c h nabożeństw , w w y p adk ach , o k tórych w p. 4, 5 i 8 ja k rów nież in n y c h nie w y m ien io n y ch w o g ó l
nym zezwoleniu niniejszego ro zp o rząd z en ia.
11. O trz y m a n e n a piśmie zezwolenie W ład zy D iecezjal
nej n a w ystaw ienie Najśw. S ak ram e n tu , po n ależy ty m o p r a w ieniu p o w in n o być um ieszczona n a w idocznym m iejscu w zak ry stii k o ścio ła lu b kaplicy.
12. U roczyste w ystaw ienie Najśw. S a k r a m e n tu o d b y wać s ię może jed y n ie w monstrancji. W y staw ie n ia Ss-mi w p u szce (in p y x id e) n a zew n ątrz ta b e r n a k u lu m są bez
względnie w zbronione. W olno n ato m iast w myśl kan. 1274,
§ 1, bez sp ecjaln ego jakiegoś zezwolenia co ram a p e rto ta- b e r n a c u lo ad o ro w ać Najśw. S a k r a m e n t i udzielić Nim b ło
gosław ieństw a ile k r o ć zajdzie jakakolw iek słuszna przy
cz y n a (e x p o sitio priyata Beu in pyxide).
13. W ystaw ienia Najśw. S a k ra m e n tu u rz ą d z a n e po Mszy św, lu b podczas in n y c h nabożeństw , o d b y w ać się p o w inny w edług zwykłego p o r z ą d k u : „Niech będzie p o chw a
lo n y ”, „O s a lu ta ris H o s tia ”, suplikacje lub inn e modlitw y, p ro c e s ja (o ile by w ał tak i zwyczaj już dawniej), „Tantum e r g o ”, udzielenie benedykcji, zakończenie.
14. P r z y p o m in a się, że p o d cza s w ystaw ienia Najśw.
S a k r a m e n tu w m yśl d e k re tu św. K ongregacji O brzędów na o łtarzu p o w in n o płonąć 12 woskowych świec (Dekr. Nr. 3480, z dn. 8.II. 1879). J e d y n ie w ś w iąty n iach ub o g ic h może p a lić się tylko 6 świec. Ołtarz pow inien b y ć zasłany czystym o brusem , sztuczne kw iaty p o w in n y b y ć z o łtarza usunięte, a n a o łtarzu wreszcie pow inien być u s ta w io n y tr o n e u c h a ry s ty c z n y (In s tru k c ja K lem ensa XI, § V).
15. Uchwała 87 P ierw szeg o P olsk ieg o S y n o d u P l e n a r nego, ja k również w sp o m n ia n a d y rek ty w a N ajdostojniejsze
go E p is k o p a tu Polski m ają n a celu jed y n ie u w y p u k le n ie w a
l o r u Mszy św. jako najw yższego litu rg ic zn eg o aktu, zw ła
szcza zaś m o m en tu k o n sek racji. Cała litu rg ia Mszy św. jest przecież s k o n c e n tr o w a n a dook o ła P rzeisto czen ia, jak o c e n tra ln e g o i k u lm in acy jn eg o p u n k tu m istycznej Ofiary C h ry stusa. D ążeniem tej liturgii jest sk iero w an ie myśli w iern y ch do łączenia się z ta jem n icą o d n aw ian ej n a o łtarzu zbaw czej śmierci J e z u s a C hry stu sa, N ajwyższego K apłana. Nie u le g a zaś wątpliwości, że w ystaw ienie Najśw. S a k ra m e n tu w czasie Mszy św. kieruje myśli w iern y ch niem al w y łącz
nie do samej ty lk o adoracji J e z u s a E u c h a ry sty c z n e g o , za
cierając i p rzesłan iając tą a d o ra c ją isto tn y c h a r a k te r Mszy św. i p rzez to osłabiając u w ag ę i udział w ie rn y c h w Najśw.
Ofierze.
Stanow isko, zajęte w tej m aterii p rzez S y n o d P l e n a r ny, nie jest żad n ą inowacją, zaró w n o bowiem i p raw o k o ścielne ja k i p rz e p is y litu rg ic zn e b a rd z o n ie ch ętn ie zezw a
lają na w ystaw ienie Najśw. S a k ra m e n tu p o d czas Mszy św.
S yn o d P le n a r n y nie w ahał się przeto znieść od w ieczn y ch n aw et zwyczajów is tn ieją cy ch w tej dziedzinie, w ychodząc
ze słu szn ego założenia, że d alek o więcej będzie korzyści i p o ż y tk u dla w ie rn y c h —(zwłaszcza, jeśli dzięki stosow nym k aza n io m lepiej p o zn ają oni w artość i istotę Mszy św.) — g d y n a u c z ą się łączyć z n ie k rw aw ą O fiarą C h ry stu sa, niż g d y znajd ą jed y n ie okazję do adoracji e u c h a ry sty c z n e j lub samo ty lk o uśw iadom ienie o d p u sto w eg o czy in n eg o nabożeństw a.
O g ran iczając z p o w y ższy ch względów w ystaw ienia Najśw. S a k r a m e n tu podczas Mszy św., N ajdostojniejszy E p i
s k o p a t Polski b y n a jm n ie j nie zam ierzał ani tam ow ać ani p o m n iejszać zb aw ie n n eg o k u ltu Najśw. E u c h a ry stii, co wię
cej: nie p o p rzesta je n a d a l zachęcać usilnie, b y wierni o ta
czali n ajw y ższą czcią i nabożeństw em P rze n a jśw ię ts z y S a k ram e n t. N ajch ętn iej p r z e to u d zielane są pozw olenia n a w ystaw ianie Najśw. S a k r a m e n tu ale p o za M szą św .
W ład za Diecezjalna ufa, że P rzew ieleb n e D u ch o w ień stwo Diecezji Ł u ck iej n ależycie zrozum ie intencje S y n o d u P le n a rn e g o oraz m otywy niniejszego ro zp o rząd z en ia, ja k rów nież dołoży w szelkich s ta r a ń , b y w prow adzenie w ży cie p rzep isó w teg o r o z p o r z ą d z e n ia o d b yło się bez żad n y c h n ie p o żąd an y ch zadrażnień.
R o ztro p n o ści d u szp astersk ie j zleca się sposób p o in fo rm o w an ia p a r a f ia n o n iniejszym ro z p o rz ą d z e n iu , o g r a n i czającym w ystaw ienia Najśw. S a k r a m e n tu p o d c z a s Mszy św., p o u czając ich p r z y tym należycie o tym, że nie co in nego, lecz właśnie Msza św. p ow in n a b y ć o śro d k iem l i t u r gii i życia chrześcijań sk ieg o , niniejsze zaś ro zp o rz ą d z e n ie ma n a celu je d y n ie cześć najgłębszą, n ależn ą P r z e n a jśw ię ts z e m u S a k ra m e n to w i o raz zb aw ien n y p o ż y te k n aszy ch dusz.
i S T . W A L C Z Y K IE W IC Z
W ikariusz G eneralny
Ks. Kari. B. Szawłowski
w | z Kanclerza
16.
Zarządzenie w sp raw ie przepisów d o ty czą cy ch z a c h o w a nia p o stu .
Łuck, dn. 18 lu tego 1939 r.
Do
P rzew ieleb n eg o D uchow ieństw a Diecezji Łuckiej
I. P rzepisy w spraw ie postu , k tó re w 1939 r. o bo w ią
zują w iern y ch Diecezji Łuckiej, są n astęp u jące:
(1) Post jakościow y (abstinentia), obow iązący w iernych, k tó rz y ukończyli 7 r o k życia, p o le g a n a p o w strzy m an iu się od sp o ży w an ia p o k arm ó w m ięsnych i zu p mięsnych:
a) w p iątk i całego ro k u , b) w Ś ro d ę Popielcow ą,
c) w sob o ty Wielkiego P o s tu (z wyjątkiem W ielkiej Soboty, w któ rej po st ustaje od 12 godz. w p o łu d nie),
d) w Suche Dni: 1, 3 i 4 marca; 31 maja, 2 i 3 c z e r wca; 20, 22 i 23 w rześnia, 20, 22 i 23 g ru d n ia . e) w wigilie: Z ielo ny ch Świąt, W niebowzięcia Najśw.
M aryi P a n n y , W szy stk ich Świętych i Bożego N a ro d zen ia.
W dni p o s tu jakościowego w olno spożyw ać n a b ia ł i j a ja, ja k rów nież wolno używ ać do p o tra w tłuszczów zwie
rzęc y ch , ja k np.: smalec, sadło, to p io n a słonina, łój itp.
(2) P o s t ilościowy (ieiunium), obow iązujący w ierny ch , k tó rzy u k o ń czy li 21 r o k życia a 60 r o k u jeszcze nie za
częli, p o le g a na jednorazowym p o s iłk u do sytości w ciągu dnia, czy to w p o łu d n ie czy wieczorem:
a) przez cały Wielki Post, (z w yjątkiem niedziel), do 12 g o d zin y w p o łu d n ie w W ielką Sobotę,
b) w śro d y , piątki i so b o ty suchedniow e, KU RIA B IS K U P IA
ŁUCKA
Sekcja W iary i Moraln.
Nr. 1283
c) w wigilie: Z ielo n y ch Świąt, W niebowzięcia Najśw.
Maryi P a n n y , W szy stk ich Ś w iętych i Bożego N a rodzenia.
P o s t ilościowy, n a k a z u ją c y je d n o ra zo w y posiłek do s y tości, nie z a b r a n ia w ciągu d n ia p rz y jm o w a ć le k k ic h p o siłków r a n o i w ieczorem . W olno je st p r z y ty m sam ym głów nym p osiłk u sp o ży w ać mięso i ryby.
(3) P o s t ścisły (ieiu n ium cum ab stin en tia), będ ący po
łączeniem p o s tu jakościow ego i p o s tu ilościowego, obow ią
zuje w iern y ch , k tó rzy u ko ń czy li 21 r o k życia a nie zaczęli jeszcze r o k u 60:
a) w Ś ro d ę Popielcową,
b) w środy, piątki i sob o ty su chedniow e, c) w piątki i so b o ty W ielkiego P o stu ,
d) w wigilie: Z ielo n y ch Świąt, W niebow zięcia Najśw.
M aryi P a n n y , W s zy stk ich Ś w iętych i Bożego Na
ro d zen ia.
(4) W niedziele i święta n a k a z a n e (de p raec ep to ), p o s t nie obowiązuje.
Jeżeli wigilia W niębow zięcia Najśw. M ary i P a n n y , W szy stk ich Świętych lu b B ożego N aro d zen ia p r z y p a d n ie w niedzielę, nie przenosi się p o stu na p o p rz e d z a ją c ą s o b o tę, w sam ą zaś niedzielę po st nie obowiązuje.
(5) Wielki P o st k o ń czy się w p o łu d n ie o g. 12 w W ie l
k ą Sobotę.
I I . J a k k o lw ie k pow yższe p rz e p isy ogólnego p r a w a k o ścielnego nie są z b y t ciężkie do zachow ania, to je d n a k ze w zględu n a niezm iernie tr u d n e w aru n k i wyżywienia, jak ie p a n u ją w n aszy m k ra ju obecnie, ja k rów nież dla u s p o k o je nia su m ie n ia w iernych Diecezji Łu ck ie, u d ziela się stosow nie do kan. 1245, § 2, aż do c za su przyszłej Ś ro d y P o p ie l
cowej (w 1940 r.) n a s tę p u ją c e j d y s p e n s y :
(1) W poniedziałki, wtorki, śro d y (z w yjątkiem Ś r o d y Popielcow ej i ś ro d y suchedniow ej), o raz czw artki W ie lk ie go P o s tu —wolno używ ać p o tra w m ięsn y ch dwa ra z y dzien n e , (na o b iad w dow olnej ilości, na w ieczerzę zaś w g r a nicach le k k ie g o posiłku).
(2) O sobom c h o ry m i o słab io n y m c h o ro b ą ( r e k o n w a lescenci) lub w iek!em, kobietom b rzem ien n y m i k a r m i ą c y m —od obow iązku postu.
(3) Ciężko p r a u ją cy m u m ysłow o czy fizycznie — od obow iązku zachow ania po stu ilościowego, m ogą więc oni w dni ciężkiej p r a c y posilać się do sytości k ilk ak ro tn ie.
(4) Osobom o d b y w ający m dalszą p o d r ó ż —od p o s tu ja kościowego.
(5) Stołującym się w re s ta u r a c ja c h i jad ło d ajn iach , o ile o trzy m an ie p o tra w p o s tn y c h połączone jest dla nich z t r u dnością lub z koniecznością p o n o szen ia w iększych niż zwy
kle w y d a tk ó w —od p o s tu jakościowego.
(6) Ż y jący m z d o b ro czy n n o ści lu b jałm użny, lub b ę d ą c y m n a u tr z y m a n iu in n y c h — od p o s tu jakościo
wego, z wyjątkipm Ś ro d y Popielcow ej i W ielkiego P iątku.
I I I . Na podstaw ie kan. 1245, § 2 księża p ro b o s z c z o wie i ad m in is tra to rz y p arafij mogą d y sp en so w ać od p o s tu zaró w n o jakościowego ja k i ilościowegobądt poszczególne o soby, b ąd ź całe r o d z in y należące do ich parafii, ch o ćb y n aw et p rz e b y w a ły czasowo p o za g ran ic am i ich te ry to riu m , ja k rów nież o so b y p o szczeg óln e i ich ro dzin y , chwilowo ty lko p rzeb y w ające n a te re n ie ich parafij.
D y s p e n s y powyższe ud zielać m ożna ty lk o w poszczegól
nych w ypadkach, w yłącznie dla słusznej p r z y c z y n y i z z a c h o waniem p. V I niniejszego zarządzenia.
Tę sam ą władzę d y sp en so w a n ia mają w ikariusze, p o sia
dający pełną władzę p rob o szczo w sk ą (kan. 451, § 2).
IV. P o n a d to u d ziela się w ładzy d y s p e n s o w a n ia od po stu w p o s zcze g ó ln y ch w y p a d k a c h i ze słusznej p rzy czy n y:
(1) księżom w ikariuszom , zastępującym ch o ry c h lub n ie o b e c n y c h proboszczów ,
(2) księżom p refek to m szkolnym w s to s u n k u do g ro n a n au czy cielsk iego i uczniów szkoły, w k tó rej uczą (dotyczy to zarów no je d n o stek jak i ich rodzin),
(3) w szystkim k apłan o m , p o s ia d a ją c y m ju r y s d y k c ję do słu c h a n ia spowiedzi w Diecezji Łuckiej — w s to s u n k u do p en iten tó w i ich rodzin, p od w aru nk iem u d zielan ia tej d y s p e n s y p e n ite n to m in fo ro sacram entali w w y p a d k u is tn ie
n ia jakiejkolw iek tru d n o ś c i u d a n ia się w sp raw ie d y s p e n s y do w łasnego p roboszcza.
V. W szyscy, k tó r z y k o rz y s ta ć b ę d ą z d y s p e n s od postu , winni są złożyć jednorazow o, o d po w ied n ią do ich m aterialn eg o stanu, d o b ro w o ln ą co do wysokości, jałm u żn ę (ofiarę) n a u b o g ic h lu b na p o trz e b y kościoła.
Kto je d n a k nie będzie w stanie złożyć żadnej c fia ry obow iązany jo3t do odm ów ienia w dni, w k tó r y c h k o r z y stać będ zie z d y s p e n s y :
a) kap łan i i k le ry cy : — Psalm p o k u tn y 50 .M is e re r e ”, b) inni: — 3 razy „Ojcze N a s z ”, 3 r a z y „Zdrow aś Ma
ryjo" i 3 r a z y in w okację „K tóryś za n as cierp iał ra n y , J e z u C hryste, zmiłuj się n a d n a m i”.
VI. Z w raca się uw ag ę P rze w ie le b n e g o D uchow ieństw a, że J.E . K siądz B isk u p P o lo w y udzielił specjalnej d y s p e n s y o so bo m w ojskowym i ich rodzinom . D y sp e n sy tej udzielać m ogą wojskowi k ap e la n i pom ocniczy, o raz p o m a g a ją c y s p o w iadać wojsko w szyscy k a p ła n i p o s iad ający ju ry s d y k c ję diecezjalną, ci ostatni je d n a k jed y nie dum v a c a n t confessio- n ib u s audiendis („Rozk. W ewn. B is k u p a P o lo w eg o W. P . ” Nr. 2/39, poz. 19-11).
V II. Zgodnie ze stat. 322 Syn. Łuck., Przew ieleb ne D u ch o w ień stw o w najbliższą niedzielę p o o tr z y m a n iu N r 2/39 „Miesięcznika Diec. Ł u c k i e g o ”, p o d a z am b o n y w ier
n y m do w iadom ości i n ależy cie w yjaśni im p rzep isy , p o d an e w n iniejszym zarządzeniu, zaznaczając dokładnie, że n ik o m u z w ierny ch nie w zb ran ia się d o b ro w o ln eg o w yko
n y w an ia su ro w szy ch p r a k t y k p o stn y ch , szczególnie w o k r e sie p o k u ty i u m a rtw ien ia , jakim jest W ielki Post.
V I I I . P rzew ieleb n e D uchow ieństw o, w m yśl stat. 323 Syn. Ł u ck . należycie p o u c z y i g o rąco wezwie w iern ych , by w o k re s ie W ielkieg o P o s tu nie u rząd zali i nie brali u d ziału w ż a d n y c h zabaw ach, balach, ta ń c a c h itp.
Ze szczególnym n aciskiem p o d k re ś lić p rz y ty m należy, że dzień 19 m a rc a (u ro czy sto ść św. Józefa) wcale nie jest w olny od pow yższego bezw zględnego zakazu.
IX. Zwyczaj dzw onienia o p ó łn o c y p r z e d Ś ro d ą P o pielcow ą n a rozpoczęcie W ielkiego Post,u, pow inien być zac h o w an y (stat. 324 Syn. Łuck.).
X. Pow yższe p rz e p isy nie zm ieniają w niczym indul- tów p a r ty k u l a r n y c h , ślubów osób fizy czn y ch lu b m o ra l
nych, r e g u ł i k o n s ty tu c y j jak iego k o lw iek z ak o n u czy k o n gregacji, jak rów nież zatw ierdzonego zg ro m ad zen ia (in sty tu tu ) osób, p ro w ad zący c h życie w spólne n aw et bez ślubów (kan. 1253).
f ST. WALCZYKIEWICZ
W ikariusz G eneralny
Ks. Kan. B. Szazołowski
w |z Kanclerza
1 7 .
Z asady o p o d a tk o w a n ia m ajątku k o ś c ie l n e g o . KURIA B IS K U P IA Ł uck, dn. 18 lu teg o 1939 r.
ŁUCKA
Sekcja Majątk. F inans.
Nr. 1209
Do
P rzew ieleb n eg o D u ch o w ień stw a Diecezji Ł u ck iej.
K u ria B is k u p ia Ł u o k a zw raca uw agę P rzew ieleb n eg o D uch o w ień stw a n a o k ó ln ik M inisterstw a S k a r b u z d nia 29.XII.1938 r. (L.D.V. 8947/1/38), u m ieszczony w niniejszym nu m e rz e „M iesięcznika D iecezjalnego Ł uckiego" poz. 21, w sp raw ie zasad o p o d a tk o w a n ia katolickich zakonów i zg ro m a d z e ń zak o n n y c h , Mimo, że tytu ł o k ó ln ik a brzmi: „w s p r a wie zasad o p o d atk o w an ia k atolick ich zakonów i zg ro m a
dzeń zak o n n y ch", o k ólnik ten w swoich w yw odach m a c h a -
r a k t e r o g óln y i zaw iera liczne in fo rm acje w s p ra w a c h p o datków: g runtow ego, do cho d o w eg o i przem y słow eg o oraz p o d a tk ó w od n ie ru c h om o ści i lokali, n ależący c h w ogóle do Kościoła.
Ks. Prałat J. Zagórski
S zef Sekcji
K s. Kari. B. Szawłow ski
w I z. Kanclerza
18.
Dzień zbiórki na K atolicki U n iw e rsy tet L ubelski—u sta len ie.
KURIA B IS K U P IA Łuck, dnia 8 lu tego 19S9 r.
ŁUCKA
Sekoja IV —Nr. 90 Nr. 870.
Do
C zcig o d n ego D uchow ieństw a Diecezji Ł uckiej.
Na o d b y tej dn. 25.IX. 1938 r. K onferencji E p i s k o p a tu Polski p o stan o w io n o ja k o dzień zb ió rk i n a Katolicki U ni
w e rs y te t L u b e ls k i ustalić p ierw szą niedzielę m. czerwca.
K u ria B isk u pia Ł u ck a , p o d ając powyższą uchw ałę E p i s k o p a t u do wiadomości P rzew ieleb n eg o D uchow ieństw a, z arz ą
d za z e b r a n ą kw otę p rzesy ła ć ;co r o k u do Kurii, sk ą d ze
b r a n ą sum ę p rz ek a zy w a ć się będzie w edług przeznaczenia.
Prał. J. Zagórski Ks. K an . Szaw łow ski S zef Sekcji,
w [z Kanclerza.
Rkta Centralnych Władz Państwowych.
M IN IS T E R S T W O WYZNAŃ R E L I G I J N Y C H I O Ś W IE C E N IA PU B L IC Z N E G O .
1 9 .
R O Z P O R Z Ą D Z E N I E
M inistra W yznań R eligijnych i O św iecen ia P u b liczn eg o
z dnia 28 listopada 1938 r. (Nr. BP-16447|38)
o stud iach w y ższy ch , upraw niających do w y ż s z e g o u p o sa żen ia .
(Dz. Urz. Min. W. R. i O. P. Nr. 18|38, poz. 386)
Na podstaw ie § 18 p. 3 i 4, § 20, § 23 U 8t. 3, § 26 oraz
§ 65 ro z p o rz ą d z e n ia R ad y M inistrów z dnia 19 g r u d n ia 1933 r. o z asad a ch zaszerego w an ia fu n k c jo n a riu s z ó w p a ń stw ow ych do g r u p u p o sażen ia i a u to m a ty c z n e g o p r z e c h o dzenia n auczycieli do w yższych g r u p uposażenia, o d o d a t
k ach lo k alny ch , f u n k c y jn y c h i słu żb ow y ch o raz [o u m u n d u ro w a n iu niższych fu n k cjo n a riu szó w p aństw ow ych) Dz.
U. R. P. Nr. 102, poz. 781), zm ien io neg o ro z p o rz ą d z e n ie m z d n ia 22 w rześnia 1938 r. (Dz. U. R. P. Nr. 74, poz. 522), zarząd zam co następuje:
§ 1. P rzez w yrażenie „nauczyciele, p o s ia d a ją c y s tu dia w yższe”, użyte w § 18 p k t. 3 i 4, § 20, § 23 ust. i § 26 ro z p o rz ą d z e n ia R ady Ministrów z dnia 19 g r u d n ia 1933 r.
o zasad ach zas zereg ow an ia fu n k cjo n a riu szó w p ań stw o w y ch do g r u p u p o sażen ia i au to m a ty c z n e g o p rze c h o d z e n ia n a u czycieli do wyższych g r u p uposażenia, o d o d a tk a c h lo k a l
nych, fu n k c y jn y c h i służbow ych o raz o u m u n d u r o w a n iu niższych fu n k cjo n a riu szó w p ań stw o w y ch (Dz. U. R. P. Nr.
102, poz. 781), zm ienionego ro zp o rz ą d z e n ie m z d n ia 22 w rześnia 1938 r. (Dz. U. R. P. Nr. 74, poz. 522) n ależy r o zumieć:
1) nauczycieli, k tó rz y p o s ia d a ją Btudia i egzam iny w § 1 i § 4 ro z p o rz ą d z e n ia R a d y M inistrów z d n ia 8 listo p a d a 1929 r, o zak ła d a c h n a u k o w y ch i eg zam in ach szkol
nych, w y starczający ch do o siągnięcia stan o w isk a u r z ę d n i
czego w państw ow ej służbie cywilnej (Dz. U. R. P. Nr. 88, poz. 663) zm ienionego ro z p o rząd z en iam i R a d y Ministrów z dnia 17 p aźd z iern ik a 1932 r. (Dz. U. R. P. Nr. 92, poz.
791) i z dnia 12 lipca 1937 r. (Dz. U. R. P. Nr. 57, poz. 449);
2) nauczycieli, k tó r z y u k ończyli b, P a ń s tw o w y I n s t y tut P ed ago g iczn y , d ziałający n a p od staw ie s tatu tu w y d a nego ro zp o rząd zen iem M inistra W yznań R elig ijn ych i O św ie cenia P u b liczn eg o z dnia 1 lip ca 1918 r. (Dz. Urz. Min. W.
R. i O. P. Nr. 5, poz. 3);
3) nauczycieli, k tó rz y m ają z d a n y egzamin n a u k o w y n a p o d staw ie ro z p o rz ą d z e n ia M inistra W y z n a ń R eligijnych i Ośw iecenia P u b liczn ego z dnia 29 s ty c z n ia 1923 r. w s p r a wie egzam inów p ań stw o w y ch dla nauczycieli szkół ś re d n ic h (Dz. U. R. P. Nr. 38, poz. 256);
4) nauczycieli religii, k tó rz y ukończyli: Sem inariu m D u cho w n e R zym sk o - Katolickie w Kielcach, S em in ariu m D iecezjalne W iększe w Łom ży, Wyższe S e m in a riu m D u chow ne Diecezji Łódzkiej, Sem inarium Ł uckie W iększe, S e
m in a riu m D iecezjalne W yższe im. św. T om asza ;z A kwinu w P iń sk u, S em in a riu m D u ch o w n e R zy m sk o * K atolickie w S andom ierzu, W yższe S em in ariu m D uchow ne im. B e n e d y k ta XV w Siedlcach, S em in ariu m M etro p italn e w W a r szawie o raz K olegium F ilo z o fic z n o -T e o lo g ic z n e P row incji P olskiej Ojców D om inikanów w W arszaw ie — pod w a r u n kiem, iż w y k ażą się p o siad an iem św iadectw a dojrzałości szkoły śred niej, u p r a w n ia ją c e g o do o d b y w an ia studiów a k a dem ickich.
§ 2. W p r z y p a d k a c h w ątpliwyoh, n ie o b ję ty c h p o s ta now ieniam i §§ 1 i 4 w sp o m nian eg o wyżej ro z p o rz ą d z e n ia r o z p o rząd z en ia R a d y Ministrów o zak ład ach n a u k o w y c h 1 eg z a m in a c h szkolnych, w y sta rc z a ją c y c h do osiągnięcia stanow iska u rzęd n iczeg o w państw ow ej służbie cywilnej, M inister W y zn a ń R eligijnych i O św iecenia P u b lic zn eg o de
cyduje, ja k iem u poziomowi w ykształcenia odp o w iad a p r z e d
staw io n y dow ód u k o ń c z e n ia szkoły lu b złożenia egzam inów w k ra ju lu b zag ran icą.
§ 3. R o zpo rzą d zen ie niniejsze wchodzi w życie z dn.
1 w rześnia 1938 r. R ów nocześnie trac i moc obow iązującą ro z p o rz ą d z e n ie M inistra W y z n a ń Religijnych i O św iecenia P ublicznego z d n ia 22.XII. 1934 r. (Nr. BP- 34067/34) o s tu diach wyższych, u p ra w n ia ją c y c h do w yższego u p o s a ż e n ia (Dz. Urz. Min. W. R. i O. P. Nr. 10, poz. 159).
Minister W y zn a ń Ralig. i Oświeć. P u b lic zn eg o : W. Świętosławski
M IN IS T E R S T W O SKARBU.
20.
Kwalifikacja w y d a tk ó w na c e le kultu relig ijn eg o (art. XV Konkordatu).
Stosownie do postanowienia K onferencji Ple
narnej Episkopatu z dn. 10 maja 1938 r., Sekreta
riat Episkopatu Polski przesłał do Ministerstwa Skar
bu pismo w sprawie wydatków na cele kultu reli
gijnego, które zdaniem Episkopatu—w m yśl art. X V Konkordatu—powinny być wolne od podatków.
Do pisma tego był załączony ustalony na p o w yższe j Konferencji następujący spis rzeczonych wydatków.
W Y D A T K I
k tó re mają związek ze s p ra w ą u tr z y m a n ia i obsługiw ania k u ltu religijnego w k o ścio
łach i p a ra fia c h rzy m sk o k ato lic k ich : 1-o wino m szalne, opłatki, świece, k adzidło, oliwa;
2-0 szaty, księgi, n aczy n ia, sp rz ę ty i p r z y b o r y litu r g ic z n e ; ich s p o r z ą d z e n ie , n abyw anie, n a p ra w ia n ie , u trzy m an ie;
