PRZEGLĄD SPOŁECZNY
A d r e s R e d a k c ji i A d m in is tr a c ji:K R A K Ó W , ULECia A M B R . G R A B O W S K IE G O L. 4
R e d a k t o r p r z y jm u je c o d z ie n n ie o d g o d z . 2 — 3 PISM O C O D Z IE N N E
P r e n u m e r a t a : m ie s ię c z n ie zł. 4'5 0 , ty g o d n io w o z ł. PIO . Z a g r a n ic ą m ie s ię c z n ie zl. I0 ‘.— — K o n to c z e k o w e P .K .O . N r. 4 1 1.375. — C e n y o g ło s z e ń n a o s ta tn ie j s tr o n ie .
Numer 25!
Wzywamy do tworzenia Kół przy' iaciół „Przesil. Społ.“ — Wzywamy
do zbierania 10.000 zł. na
„Przegląd Społeczny".
W ypuszczamy' dziś 25-y nu- j m e r naszego pism a. Czytelnicy [ nasi wiedzą, z j a k w ielkiem i trudnościam i przychodzi sit;
n a m b oryka ć. N ieustanne kon fisk aty opóźniają znacznie w y j
ście naszego pism a, przyczynia- I j ą nam w ielkie straty m aterjal- i ne. To też w yda nie w t a k ic h i w a r u n k a c h 25-u h u m o ró w P rz e glądu Społecznego, z tego 20-u mmi. j a k o d z ie n n ik a a n ty fa s z y stow skiego; m ogło n a s tą p ić ty l
ko dzięki poparciu ja k ie nasze p is m o u zyska ło w m asacli r o botniczo-chłopskich. Z radością w idzim y, 'ja k wzrasta z dnia na dzień ilość cz y telników jedyn e
g o dziennika, w alczącego prze
ciw faszyzm ow i i socjalfaszyz- m ow i. Je d n a k s y tu a c ja m a te rja l- ua naszego p ism a jest n a d a l n ie
zm iern ie ciężka; d w u k r o t n i e już nie byliśm y w stan ie z b r a k u środków , w yd a ć na czas n a s z e g o d ziennika. P rzy c zy n a tego tkwi w tem. że nasi czytelnicy i k o lp o rte rz y nieustannie zale
gają z opłatą. Z ty m sta n e m rz e czy trze ba skończyć! P a m i ę t a j cie. że los naszego dzien n ik a z a leży od tego w zyw am y W as i do natychm iastow ego uregulo- i w ania zaległości.
Niechaj o dpow iedzią na k o n fiskaty i w y n ik a ją c e z nich s t r a t y m a te r ja ln e będzie poparcie j
zbiórkam i „ P rz eg ląd u " . R edak- i c ja „P rz eg ląd u Społecznego" \ wzywa ro b o tn ik ó w i chłopów d o ze b ran ia w ciągu m iesiąca sty czn ia na fu n d u sz p ra so w y n a szego dziennika.
10 TYSIĘCY ZŁOTYCH.
Idźm y za p rz y k ła d e m f r a n c u skieg o dzien n ik a a n ty fa s z y s to w skiego, któ ry u trz y m a ł się tylko dzięki m asow ej potężnej akcji pieniężnej robotników francu
sk ic h . N iechaj na fa b ry k a c h , na m a s ó w k a c h , wiecach. z e b ra niach zw iązkow ych, na wsiach i fo lw a rk a c h o rg a n iz u je się m a so w ą zbiórkę na
fu ndusz prasow y Przeglądu Społecznego.
N iechaj ro b o tn icy je d n y c h fa b ry k . w arsztatów , m ia s t w y w o ł u ją na W SPÓŁZAW ODNIC
T W O w zbiórce na nasze pismo in n y c h ro b o tn ik ó w ; Przegląd będzie d r u k o w a ć wszystkie „ w y w o łan ia" . N iechaj na f a b ry k a c h , w a rsz ta ta c h , wsiach org a n iz u ją się KOŁA PRZYJACIÓŁ PRZE
GLĄDU SPOŁECZNEGO, k tó re w ezm ą na siebie nietylko s p r a w ę pom ocy pieniężnej pi
sm u, lecz prz ed ew sz y stk ie m agi- la eję za Prz. Spoi., rozsprzeda- w anie go na fa b ry k a c h , h u ta c h itp., przysyłanie koresponden- c y j o życiu i walce codziennej na w arsztacie pracy, p isanych przez stałych robotniczych i ch łop sk ich korespondentów .
W ielkie zadania stoją tu prze
de w szystkicm przed robotnika
mi WARSZAWY. ZAGŁĘBIA
DĄBR., ŁODZI i ŚLĄSKA.
Robotnicy i chłopi!
Skupcie się w ok ół Przegl. ! Społ., nie zw lekając, piszcie do nas, zbierajcie na W asze robot
niczo-chłopskie pism o, jednaj
cie nam nowych czytelników ! j
Redakcja. 1
Marsze g ło d o w e bezrobotnych
W Pabianicach tłum wdziera sie do Magistratu
W wigilję świąt o lbrzym ie t łu m y b ez ro b o tn y c h w darły się przem ocą do ginaehu m agistra
tu, żądając natychm iastow ego w ypłacenia zasiłków .
Silny oddział policji wyparł dem onstrantów z b u d y n k u ' oraz rozpędził z e b ra n y c h na placu i bocznych ulicach.
B ezrobotni nie dali za w ygra
ną i po pól godzinie znow u za-
i Ł a s k a n a czele ze s ta ro s tą i d e legatem w ojew ody łódzkiego.
Około godziny 2 popoł. d e m o n s tra c je w zrosły jeszcze h a r dziej. Tysiące głodnych zaległy ulice w ołając: „chicha i pracy".
P olicja usiłow ała i tym razem rozpędzić tłumy, ale spofkała się z w ielkim oporem ze strony dem onstrantów .
Z pośród licznych ra nnych, dwie osoby zostały o p atrz o n e na miejscu.
Aresztow ano 16 robotników pod z a rz u te m sta w ia n ia o p oru policji i 4 pod z a rz u te m agitacji rew olucyjnej.
i częli się g ro m ad z ić i d cm onstro-
! wać.
Na w iadom ość o tych b u rz li
w ych w y s tą p ie n ia c h w ysłane zo
stały bardzo liczne oddziały po
licji pieszej i konnej z Łodzi
Do p o d o b n y ch d e m o n s tra ć y j doszło też w Kaliszu, gdzie pod m a g is tra te m zebrało się około 3.000 bezrobotnych, w Zgierzu i w Ozorkowie.
W T om aszow ie M azowieckim podczas ro z p ra s z a n ia tłum u a- re szto w an o wiele osób.
„Pochody głodu" rozlew ają się po c a ły m k ra ju. Szczególnie bojow y c h a r a k t e r p rz y b ie ra ją one w w ojew ództw ie łódzkiem . gdzie w ciągu jednego o s ta tn ie go tygodnia straciło pracę kilka
dziesiąt tysięey w łókniarzy.
Fala r e d u k c y j w z m a g a się
P o lity c z n a redukcja na „ P a ro w o z ie 1*
(od wł. kor.)
22 g ru d n ia na „ P a r o w o z ie ” została p r z e p ro w a d z o n a r e d u k cja 24 ro b o tn ik ó w . R e d u k c ja n o si c h a r a k t e r w yra źnie p olitycz
ny. Z re d u k o w a n i zostali z a stę p cy delegatów i najczynniejsi r o
botnicy. którzy w ystępow ali podczas roz m a ityc h akcyj. Re
dukcja stoi w ścisłym zw iązku z m ająecm i się odbyć w lutym roku przyszłego wyboram i n o wej delegacji fabrycznej.
Delegacja P aro w o z u biernie przyjęła do wiadom ości fakt r e
d ukcji n a ja k ty w n ie js z y c h r o b o t
ników i nie zw ołała w lej s p r a wie n a w e t p ro te sta c y jn e j m a sówki robotniczej. T a k ie p o stę
p o w a n ie delegacji P aro w o z u wywołało o b u rz en ie wśród r o b o tn ik ó w fa b ry k i i w szerszych kołach ro b otnicz ych W a rs za w y .
Nowe c z t e r y t y si ąc e podzielą los m ilionowej armii bezrobotnych miast i wsi
W fabryce „Pcpćge", n a jw ię kszej na P o m o rzu , w y m ó w iono pracę dnia 20 g ru d n ia w szyst
kim robotnikom i robotnicom w ilości czterech tysięcy. Jest t o
w G rudziądzu trzecia m asowa re d u k c ja w o s ta tn im m iesiącu.
Nie w iadom o, c z y fa b ry k a z o
stanie u ru c h o m io n a w ciągu te go sezonu, który już się „urwał"
w przem yśle g u m ow ym , p r o d u ku jący m zimą kalosze i boty!
Jeśli naw et zostanie u r u c h o m iona to tylko częściowo, a pła
ce zostaną oberw ane o 26"/0.
R obotnicy „P epege", którzy
niedaw no, gdy w y b u c h ł s tra jk w tej fabryce, z a b a ry k a d o w a li się i nie chcieli opuścić z a b u d o wań fa brycz nych, niew ątpliw ie z decydow anie w y stąpią przeciw re dukcjom .
Z a 10 lat m ordęgi... 10 z ł o t y c h
P isa liśm y niedaw no, że naza- kobiet. Po długich s ta ra n ia c h ju trz po w y b o ra ch sejm ow ych pepesow skiej delegacji, dyrek- d y re k c ja N orblina z re d u k o w a ła cja rzuciła robotnicom .
41 robo tn ik ó w , wśród nich 38 p ra co w ały w fa b ry ce w k tóre ciągu
10-ciu lat ochlap w wysokości...
10 zł. dla każdej!
To się nazyw a k a p ita listy c z na spraw iedliw ość"!
Z fabryki „Rygawar" wyrzucono 250 robotników
W fa b ry ce w yrobów g u m o w ych „ R y g a w a r" na P radze, z a t ru d n ia ją c e j około 900 ro b o t n i ków*, zredukow ano 250 robotni
ków i robotnie. P ozostałym o- berw ano znacznie zarobki. Ro
botnica. k ló ra zarab iała 3.50 zł.
dziennic, będzie obecnie m iała 2 zł, dziennie. Robotnik, k tó ry m iał 8— 10 zł. na dzień, będzie z a ra b ia ł 5— 6 zl. dziennic. Od 5 -go stycznia r. prz. fa b ry k a bę
dzie szła tylko 2 dni w tygodniu.
T ylko przez w spólna walkę robotników' i bezrobotnych z d o łają oni o deprzeć atak i k apitału.
Zamknięcie huty szklannej na Targówku.
Na
w*ą) została
T a rg ó w k u (pod W a rsza - za m k n ię ta h uta
, szklana, z a tr u d n ia ją c a 70 ro- j zostali zredukow ani.
; bot ni ków. W szyscy robotnicy
Na atak redukcyjny — robotnicy odpowiedzieli strajkiem
W k o p a ln ia c h n afty firm y j zostały u n ieru c h o m io n e .
„ L i m a n o w a " w B orysław iu zre- j Pepesow ski zw iązek już roz- dukow ano k ilk u n a s tu ludzi. Do począł swe m ach e rk i-sz a c h e rk i, w alki w icii o b ronie stanęło 800 by „zlik w id o w a ć" zatarg,
robotników . W s z y s tk ie szyby ; R obotnicy naftowi! Nie dajcie
się oszukać przez socjalfaszy- stowskicli b i u r o k r a tó w zw ią z
kowych. W eźcie kierow nictw o akcją we w łasne dłonie, a zw y ciężycie!
Wielkie redukcje na Śląsku
Lały szereg za k ła d ó w h u t n i czych w p ro w a d z ił poza "ś.wię- ł ó w k a m i" dłuższe „ n ie p ła tn e "
urlopy". Niezależnie od tego sto sow ane są red u k cje. N ajw iększe
zw olnienia m iały o statn io m iej
sce, j a k już donosiliśm y, w hu cie „Pokoju". Z dniem 1 stycz
nia zostaje p o n ad to z tej h u t y 3 tysiące ro b o tn ik ó w n a p rz e
ciąg 6 tygodni w y rz u co n y ch za bra m ę . P oza tem s tan ąć m ają w alcow nie w h ucie Bism arcka i w hucie Falw a.
Czteromiljonowy haracz na masy pracujące Warszawy
J a k donosiliśm y, fa s z y s to w ski m a g is tra t w a rszaw sk i m iał po cz ątk o w o z a m ia r podw yższyć cenę gazu o 20°/0. W y w o ła ło to o g ro m n e o b u rz e n ie m as r o b o t niczych i d ro b n o m ieszc zań sk ic h . B ebesow sko - e nde cko - s a n a c y j ny m a g is tra t chce więc prze-
s zm uglow ać tę p o dw yż kę w o d m ie n n y sposób — uch w alił p o d wyżkę o p ła ty dzierżaw n ej za g a zom ierze do 1 zł. 50 gr., za m ia st ob ec n y ch 75 gr. za m iesiąc i 3 zł. 25 gr., za m ia st obecnych 1 zł.
50 gr. T y m sposobem m a g istra t zedrzeć chce niezależnie od ilo
ści w ypalonego gazu 4 m iljony złotych rocznie z a m ia st d o ty c h czasow ych U/a milj.
Masy pracujące W arszawy p o dnieść m u szą zdecydow any protest przeciw tem u now e m u podatkowo n a ło żo n e m u na nie.
Bojow e demonstracje p o d Pawiakiem
W zw iązku z toczącą się w a l
ką na P a w i a k u (patrz sir. 3-ą), w ieczorem 23 g ru d n ia d e m o n stro w a ło k ilkuset polskich i ż y d o w sk ich ro b o tn ik ó w pod P a wiakiem .
W d o m u na P aw iej, p rz y le
głym do więzienia, a z a m ie s z k a ły m przez a d m in is tr a c ję w ię
zienną zostały w ybite szyby. P o licja rozpędziła d e m o n s tra n tó w , k tó rzy przerzucili się na ul. D łu
gą pod g m ach M inisterstw a S praw iedliw ości, gdzie p ro t e s t u jąc p rzeciw ko faszyzm ow i i le- rorow i w ięziennem u, znow u w y
bili szyby. G rupa ro b o tn ik ó w , w ra c a ją c a do donui po r o z p ro szonej d em o n strac ji, pobiła do k rw i ag e n ta policji, któ ry szedł za nimi. Ledw ie żyw y zdołał im w y m k n ą ć się z rą k , schroniw sz y się do sklepu. P o b ity został rów- nież policjan t n a ul. Dzielnej w o k olicac h więzienia. R o b o tn i
cy. podzieleni na większe grupy, d e m o n s tro w a li jednocześnie w rozm aitych m iejscach. To n ie z m ie r n ie zdezorjen to w a ło poli
cję. Z aję ta ro z p ra s z a n ie m je d n e j g r u p y ro b o tn ik ó w , nie z a u w a żyła ona, jak z innej ulicy n a d ciągała tym czasem now a grupa.
A resztow ano dwmch ro b o tn i
ków7. W c z o ra js z e d e m o n stra c je pod P a w i a k i e m są odpow iedzią ro b o tn ik ó w w a rs z a w s k ic h na pobicie w ięźniów p o litycznych w tych d n iach na P a w ia k u .
WenizeSos w W arszawie
BSoś antysowlGCki z a c ie śn ia s ie Dziś p rz y b y w a do W a rs z a w y prezes Rady M inistrów Grecji — Yenizolos. Ma on odbyć szereg w ażnych k o n fe ren c y j p o litycz
nych z p rz edstaw iciela m i rządu polskiego. P rzyjaz d jego jest w y ra zem w spólnych z P olską interesów „w yższej” n a tu ry . Grecja, podobnie j a k R u m u n ja , Ju g o s ła w ja i Polska z n a jd u ją się całkow icie pod w pływem Francji. J a k w y k a z a ł m. in. o- slatni proces sabotażystów w Moskwie, ta o statn ia stoi na cze
le bloku p a ń stw k a p ita listy c z nych. o rg a n iz u ją c y c h k ru c ja tę przeciw ZSRR.
W iz y ta p r e m j e r a greckiego m a na celu zacieśnić w spółpra cę tych p a ń stw dla realizacji p la nów fra n c u sk ie g o sztabu.
Sąd O k ręg ow y w K ra k o w ie W y d zia ł I \ k a rn y na p o sie d z e n iu n iejaw n e m w dn iu 22 g ru d n ia 1930 r. po w y słu c h a n iu zd a n ia P r o k u ra to r a S ąd u o k r ę gow ego w y d ał n a stę p u ją c e p o s t a li o w i e n i e: Z atw ierd za się po m y śli § 489 a u str. pr. k. z a rzą d zo n ą p rzez P r o k u ra to r a S ą d u O k ręg ow eg o w K ra ko w ie d n ia 18 X II. 1930 r. a w y k o n aną p rzez S ta ro stw o G rodzkie w K ra ko w ie w dn iu 18. X II. 1930 r. k o n fi
sk a tę c za so p ism a „P rz ę g lą d S p o łe c z n y " Nr. 21. z d a ty 19. X II. 1930 r. z p o w odu Ireści a rty k u łó w z a m ie sz c z o nych 1) na stro n ie 4-ęj p. t. „ K a to r ż n icze w a ru n k i p ra c y ro b o tn ik ó w r o l
n ych na fo lw a rk u S o lc (pow . K aw a) od słó w „ z k a ż d y m " do stów „ r e w o lu c y jn a " i od stów „p rz e c iw k o ” d o s ło wa „ s z a rw a r k o m "; 2) na stro n ie 4-ej p. t. „ H u la ją " od słó w „F a sz y z m n ie m o że " do słów „i le r o r " i od słów
„o d e rw a ć m a sy " d o słó w „z fa s z y z m e m ", a lb o w iem treść ty ch że a r ty k u łów zaw ie ra zn a m io n a w y stęp k u z § 305. u. k. Z a k a z u je się d alsze g o r o z sze rz a n ia sk o n fisk o w a n e j Ireści p o w yższeg o a rty k u łu . Z ak az ten m a być o g ło szo n y w D zien n ik u u rzęd o w y m , o ra z w p rz e p isa n e j fo rm ie w n a jb liż szym n u m e rze c za so p ism a „ P rz e g lą d S p o łe c z n y ". C ały n a k ła d sk o n fisk o w a n ego p ism a m a b y ć zn iszczo n y . P r z e w o d n ic zą c y : S. O. M. P ila r s k i. P ro to - k u la n l: S tra w iń sk i.
Redukcja 10.0
w przemyśl
Podczas, gdy p ra s a s a n a c y jn a usiłuje łudzić ro b o tn ik ó w , że kryzys obecny p rz e t r w a n a j w y żej bieżącą zimy, po k tórej n a s tąpi w iosna k o n j u n k t u r y p rz em y sło w cy w raz z rz ądem szepcą sobie z trw o g ą o tem, że dla g o sp o d ark i k ap italistycznej P olski n ie m a wyjścia.
Na k o n fe re n c ji m in is tra P rz e m ysłu i H a n d lu z p rz e d sta w ic ie lami przem . żelazno-hutniczego wygłosił w ic e d y re k to r d epa rt.
g ó rn .-hutn. re fera t, z którego p o d a je m y n a jw a żn iejsze ustępy.
(„ Polska G o spodarcza " Nr. 49).
Na wstępie p o d a je p a n w icedy
re k to r liczby p ro d u k c ji h u tn ic tw a żelaznego (na podst. w y n i
ków pierw szy ch 3 kwartałów d la całej P olski (w tys. ton).
1913 1.032 1.660 1.251
1928 684 1.438 1.018
1929 704 1.377 962
1930 490 1.250 920
Ten g w a łto w n y sp a d e k p ro d u k c ji w y w o ła n y jest przede- w szystkiem stale zm niejszają- c e m się spożyciem w kraju, k t ó re z 806,2 tys. ton w 1928 r. spa
dło do 500 tys. ton w 19.30 r.
„G d y b y h u tn ictw o że la zn e — stw ie r
d z a p. w ice d y re k to r — m ia ło w o k re sa c h p rz e sile n io w y c h o p ie ra ć sw ój byt je d y n ie na za p o trz e b o w a n iu ry n k u k ra jo w e g o , g ro z iło b y m u p o ło żen ie w y ją tk o w o ciężk ie. Ostateczności ta
kiej udało się uniknąć dzięki uzyska
niu dwukrotnych znacznych zam ó
wień dla Rosji Sowieckiej."
W 1931 r. p r o d u k c ja w y r o bów w a lc o w a n y c h m a być o g r a niczona do 640 tys. ton, czyli zm n iejszo n a o blisko 37°/0 w po- rów n. z ro k iem 1930. Dalej s tw ie rd z a p. w ice d y rek to r, że
„p rz e m y sł m etalo w y zm n ie jszy p o w ażn ie sw ą p ro d u k c ję , zw ła sz c za w y tw ó rc zo ść m a szy n ro ln y ch , m aszy n m ły ń sk ic h , o b ra b ia r e k do m eta li, o- k u ć, o d lew ó w sa n ita rn y c h itp ., P r z y p u szc z a ć n ależy , że w tycti g a łę zia ch p rz e m y słu o g ra n ic ze n ie sp o ż y c ia ż e la za w y n iesie o k o ło 20 °/0 w porów n . z r. 1 9 3 0 “
O becn ie warunki eksportowe zn acz-
Lewica Z'
wzywa do poparcia i Ukazała się na mieście, kolpor
towana wśród robotników polskich, odezwa Lewicy Związkowej Robot
ników Przemysłu Spożywczego. O- dezwa została wydana w związku z proklamowanym niedawno dwu
dniowym powszechnym strajkiem protestacyjnym żydowskich robot
ników piekarskich i z toczącą się po dziś dzień jeszcze akcją strajkową żydowskeh piekarzy rejonu Twar-
Zewsząd o \
W am erykańskim raju kapitalisty
cznym. W ed le sk ro m n y c h sza co w ań A m erican 1-ederation oi L a b o u r, lic z
b a b e zro b o tn y c h w S ta n a ch Z je d n o c zo n y ch wzrosła w pierwszej pojowie grudnia o 500 tysięcy osób.
O gółem ilo ść b e z ro b o tn y c h w S ta n a c h n a d zie ń 15 g ru d n ia w yn osi
10,000.000 osób.
Liczba bezrobotnych w Niemczech dochodzi do czterech m iljonów . W e
d le oficjalnych d a n y c h , lic z b a b e z r o b o tn y c h w N iem czech w y n o siła w dn iu i 5 g ru d n ia b r. 3.977 ty sięcy osó b.
W p ierw szej p o ło w ie g ru d n ia b e z ro b o c ie w zro sło o 278 tysięcy osób.
W p o ró w n a n iu ze stan em 15 g r u d n ia ro k u u b ieg łeg o , liczb a b e z r o b o t
n ych je st wyższa o 1.625 tysięey osób.
W „socjalistycznym " W iedniu. O fi
c ja ln a lic z b a b e z ro b o tn y c h w W iedn iu w p ierw szej p o ło w ie g ru d n ia w zro sła znów o 6.967 osób, o sią g a ją c cyfrę 95.408 osób.
L ic z b a b e z ro b o tn y c h je st o 22.534 w yższa aniżeli w tym samym czasie w roku ubiegłym.
300.000 bezrobotnych w C zechosło
wacji. Kryzys dotarł i tam. Ilo ść b e z ro b o tn y ch w C zech o sło w a cji w zro sła ud września o 50 proc. Ilo ść b e z r o b o t
n y ch w C zech o sło w a cji sza co w a n a je st n a p rzeszło 300.000.
W ystąpienie bezrobotnego. 28 g r u d n ia w k o śc ie le w K o p e n h a d ze (D an ja) n a n a b o żeń stw ie, tra n sm ito w a n em p rz ez r a d jo , b y ł o b ec n y k ró l. P o n ie w aż o b a w ia n o się d e m o n stra c ji, o rg a n ista o trz y m a ł p o lecen ie, by za g ra ł n a ty c h m ia st na o rg a n a ch , sk o ro za czn ie ty lk o k to p rzem aw iać.
Z a ra z po k a za n iu p a sto ra p ow stał
)0 robotników
& hutniczym
n ie się p o g o rsz y ły w sk u te k zach w ian ia się m ięd zy n a r. k a rte lu stali i braku widoków, by p o ło żen ie na ry n k a c h z a g ra n ic zn y c h miało się poprawie w n a j
b liższy m c za sie :"
Przewidywania co do stanu przemy
słu żel.-hutn. w 1931 r. — m ów i p. w i
c e d y re k to r nie rokują widoków po
myślnych."
W rolnictwie zarówno sytuacja nie pozwala spodziewać się poprawy w najbliższych m iesiącach. Również przemysł budowlany niema nadziei, by w przyszłym roku mógł być silniej zatrudniony."
M in isterstw o K o m u n ik a c ji n ie czyn i hutnictwu w ielk ich n a d ziei na u tr z y m an ie sw ych zam ó w ie ń n a p o zio m ie r. b. T o sa m o d o ty c zy innych zam ó
wień rządowych".
.Jakżeż to, panowie! R o b o tn i
kom wszędzie mówicie, że już, gdy zim a minie, p rzyjdzie kon- j u n k t u r a . N iechaj ro b o tn icy ł u dzą się, cierpliw ie w yczekując.
Sami zaś p rz ygotow ujecie się do dalszego pogłębienia kryzysu.
J a s n a rzecz, że pogłębianie się kry z y su będzie szło rów nolegle ze w zrostem bezrobocia i a t a kiem n a płace i w a r u n k i pracy.
P. w ic e d y re k to r d epa rt. w ydaje bezapelacyjny w yrok redukcji i głodu na blisko 10.000 rob.
hu tniczych:
„lic zy ć się n ależy z tem , le liczba robotników przy ograniczeniu w y
tw órczości musiałaby się zm niejszyć o jakie 20— 25ll/o, z o b ec n y c h 42.400 do 32.000, a więc o 9.400."
W odpow iedzi na p la n o w a n e r e d u k c je ro b o tn icy h u t m u szą o rg a n iz o w a ć się do w alki p rz e ciw r e d u k c jo m przez tw orzenie kom itetów antyredukcyjnych na w szystkich hutach! B ierne w y czek iw an ie um ożliw i k a p ita li
stom p rz y p o m o cy socjalfaszy- sto w sk ich m e n e r ń w z w ią zk o wych p rz e p ro w a d z e n ie tych a- ta k ó w p rzeciw ko ro b o tn ik o m . T y lk o przez m a s o w ą akcję p o przez k o m ite ty a n ty re d u k c y jn e , k ie ro w a n e przez Lew icę zw iąz
k o w ą ro b o tn ic y będą m ogli o d e przeć ataki k apitalistów .
R. Hrauliński.
trakulących piekarzy
d a — P a ń s k a — Ś la s k a .
W g o r ą c y c h s ło w a c h z w r a c a się o d e z w a z a p e le m d o p ie k a r z y p o la k ó w , a b y w y s t ą p ili s o lid a r n ie z w a lc z ą c y m i p ie k a r z a m i ż y d o w - s k m i, a b y p o m a g a li im w ic h a k c j i, g d y ż „ a t a k c e c h u m a js te r s k ie g o n a r o b o t n ik ó w ż y d o w s k ic h , to p o c z ą tek a ta k ó w n a w sz y stk ic h r o b o tn i
k ów p iek a rsk ich " .
p ew ien m ło d y c zło w ie k i z a c z ą ł p rz e m aw iać, w y stę p u ją c p rzec iw k ró lo w i.
O rg a n ista n ie z r o z u m ia ł d an eg o m u zn a k u i nie g rał. P o n a b o żeń stw ie m ów cę a reszto w an o .
Ograniczenie produkcji stali o 39 procent. PA T . W szy stk ie gru p y , n a le żące do m ięd zy n a ro d o w e g o k a rtelu stalo w eg o , zg o d z iły się n a to, by w pierwszych trzech miesiącach roku przyszłego ograniczoną została pro
dukcja o 30 procent.
Manewry floty am erykańskiej z u- życiem sterowca. O lb rz y m i a m e ry k a ń sk i ste ro w ie c „ L o s A n g eles", zo sta!
p rzy g o to w an y do w zię cia u d z ia łu w n a jb liż sz y c h m a n e w ra ch flo ty a m e ry k a ń sk ie j. M a b y ć w sze ch stro n n ie w y p ró b o w a n a sp ra w n o ść stero w ca przy w sp ó łd z ia ła n iu z flo tą celem o b ro n y k a n a łu P a n a m sk ieg o .
Finlandja zbroi się przeciw Sow ie
tom. F a sz y sto w sk i sejm fin la n d z k i na w n io sek p re m je ra S w in b u w u d a u- c h w a lił w y asy g n o w an ie n a rok naj
bliższy 75 miljonów marek na te c h n iczn e u z b ro je n ie a rm ji, a n a n astęp n e 5 lat po 125 milj. marek.
70.009 ofiar białego teroru. M o sk iew sk a „ P r a w d a " o g ło siła ze staw ien ie o- 1'iar b ia łe g o te ro ru w p ań stw a ch k a p i
ta listy c zn y c h . W ed łu g tego z e sta w ie n ia w p ierw szem p ó łro c zu rb. za b ito w 55 k r a ja c h k a p ita listy c z n y c h i ko- lo n ja ln y c h koto 70 tysięcy rew olucyj
nych robotników i chłopów. P o licja p o ra n iła p o n a d 00 ty sięcy , a re sz to w a ła p o d c za s w ieców i d e m o n słra c y j 122 ty siące itd.
W tem że p ó łro c z u w P o lsc e n a lic z o n o 57 głodów ek wśród więźniów poli
tycznych.
PANOM Z „ E X P R E S U “
„CORAZ L E P IE J" .
O to ,ja k s a n a c y jn y ,,E x p r e s “ p i
s z e o e m ig r a c ji w P o ls c e :
„Coraz lepiej w Polsce. 30.000 P ola
ków mniej w yem igrow ało w tym roku.
W cią g u 10 m iesięcy r. b . w y e m ig ro w ało z P o lsk i o g ó łem 204.090 o só b (w ro k u u b ieg ły m — 2 34.422).“
O ta k ! B ila n s h a n d lu z a g r a n ic z n e g o m a terja iein lu d zk im je st d la P o ls k i w p r o s t p r z e r a ż a j ą c o d o d a tn i.
B y łb y w ie lo k r o tn ie „ l e p s z y " je s z c z e , g d y b y b y ło d ok ąd sic; u d a ć n a p o n ie w ie r k ę za c h le b e m . T e g o s a m e g o d n ia , g d y „ E x p r e s “ p is z e sw ą b z d u r ę , n a d c h o d z ą w ia d o m o ś c i, że S ta n y Z je d n o c z o n e w d a lszy m c ią gu o g ra n icza ją e m ig r a c ję . P o d o b n ie c z y n ią A r g e n ty n a i B r a z y lj a . a g łó w n ie F ra n cja i N ie m c y , k tó r e się d ła w i;[ w ła s n e m b e z r o b o c ie m .
C o r a z le p ie j w P o ls c e ! A le k o m u . p a n o w ie ?
NA BEZR O BO TN Y C H „ L E N IU C HÓW " K N U TA T R Z E B A !
„ B y ć b e z r o b o t n y m , lo r z e c z w c a le n ie z g o r s z a " ... M n ie j w ię c e j ta k p is z e p a n T a ń s k i w a r t y k u le p. I.:
..( ) m o ż liw o ś c ia c h e m ig r o w a n ia P o la k ó w d o A fr y k i ś r o d k o w e j " , u- m ie s z c z o n y m w „ G a z e c ie W a r s z a w s k i e j " z d n ia 3 0 lis t o p a d a 1 9 3 0 r.
„ R o b o t n ik m ia s to w y — - p is z e w s z la c h e c k o - o b s z a r n ic z y m to n ie p a n T a ń s k i — w s p o m a g a n y p r z e z r z ą d . tra cą c słu żb ę (?!) p rzew a żn ie z w ła sn e j w in y ( !) , o trzy m u je z ty-
tulu — „bezrobotny" — zapomogę, która pozwala inu leniuchować i o pobocznych myśleć dochodach".
Przeszło połowa proietarjatu Pol
ski tak „leniuchuje"....
I te setki tysięcy, nie chcąc więcej „leniuchować", krwawią często bruki miast, wołając „pracy i chleba". Pan Tański ma radę:
Afryka środkowa. Z klimatem jest coprawda nie tęgo... A warunki pra
cy i życia?
.. 1 u potrzeba już umiejętnego prowadzenia robotnika, pewnej po
lityki, autorytetu, słowem — trzeba
„pana"... Potrzeba tu taktyki, siły moralnej i kmita".
Pan Tański chciałby gwałtownie, namiętnie, ale niestety nie może, mimo swoich kwalifikacyj — zo
stać ministrem kolonji. Może-by za
stąpił kogoś na „kresach"?
Knuta chcesz pan, panie Tański, na robotników?
Młotem ci odpowiedzą!
RULETKA PROSPERUJE.
Zarząd kasyna w Sopotach osią
gnął roczny zysk w sumie 32 mil jo
nów guldenów, czyli 55 miljonów złotych. Wobec tego,, że przeszło 50 proc. ogólnej liczby bywalców spe
lunki stanowią Polacy, należy przy
jąć. że conajmniej połowa zysków, osiągniętych przez kasyno, jest
„sarmackiego" pochodzenia.
A na hazard i hulanki burżuazji widać niema kryzysu — pieniędzy nie brak.
Co się dzieje w Łucku?
Z Ł ucka dochodzą nas głuche w ieści o strasznych w arunkach, w jakich żyją tam w ięźniow ie polityczni. Adm inistracja w pro
wadza n ow y regulam in. W naj
bliższych dniach ogłosim y re
welacje z tego w ięzienia, rew e
lacje, m rożące krew w żyłach . Uwaga m as robotniczych i chłopskich m usi być zw rócona na Łuck!
H o ło to W , nowy prezes Rady Komisarzy Ludowych
(PAT). N o w o m ia n o w a n y prz e
w odniczący r a d y k o m is arzy lu dow y c h ZSRR a z a ra z e m p rz e w odniczący ra d y p ra c y i o b r o ny W iac zesła w Mołotow u ro dził się w r. 1890 w pro w in c ji W ia tk a . W r. 1908 w stąpił do partji bolszew ickiej. Był on sze
ściokrotnie aresztow any i dw u
krotnie zsyłany, u d ało mu się j e d n a k zbiec.
P o re w o lu cji p a ź d z ie rn ik o w e j za jm o w a ł wóżne stan ow iska rządow e, był p rz e w o d n ic z ą c y m rudy g o spodarcze j k o m u n y pó ł
nocnej, p rz e w o d n ic z ą c y m k o m i
tetu w yko n a w cze g o w N iżnim Now gorodzie etc. W r. 1920 w y
b r a n y został na se k r e ta rz a cen tralne go k o m ite tu p a rtji k o m u nistycznej U k ra in y . Ocł r. 1922;
jest S ekretarzem c e n traln eg o k o m ite tu w szechzw iązkow ej p a r t j i k o m u n isty c zn ej.
Je st cz ło n k ie m b i u r a p o litycz
nego c e n traln eg o k o m ite tu w szechzw iązkow ej p a r tji k o m u nistycznej i członkiem prezy- d ju m c e n tra ln e g o kom ite tu w y konaw czego.
Utworzenie Komisji Wykonawczej
PAT. P rz y ra d z ie k o m is a rz y lu d ow ych u tw o rz o n ą została, o- b ok R ad y P r a c y i O bro n y o ra z Kom isji P la n ó w P a ń s tw o w y c h / trzecia kom isja, tzw. W y k o n a w cza. Ma on a na celu k o n t r o l ę w y k o n y w a n ia d y re k ty w r z ą d o w ych w s p ra w a c h socjalizacji i u d o s k o n a l a n i a f u n k c jo n o w a nia a p a r a t u państw ow ego. Do kom isji zostali p ow ołani j a k o p rz ew o d n icz ący Mołotow. za
stępca przew. A ndrejew. N a d to w skład kom isji w chodzą, s e k r e tarz C. I\. p a r tj i kom. Posty- szew, sekret, c e n tr a ln e j w sze ch
zw iązkow ej r a d y zw iązków zaw.
Sch w e rn ik i prezes z w ią zk u spółdzielni rolniczych.
N o w y skład Rady Pracy i O b ro n y
PAT. Rada k o m isa rz y lu d o wych ZSRR. za tw ierdziła n ow y skład Rady P ra c y i O brony.
Skład ra d y jesl n a s t ę p u ją c y : przew o d n icz ący Mołotow, z a stępca przew odniczącego Ru- d zu tak , K ujbyszew i A ndrejew . Pozostali członkow ie ra d y : Sta- lin, Ordżonikidze, W oroszylow , kom isarz ro ln ictw a J a k o w le w , k o m isa rz finhnsów Grinko, k o m is arz a p ro w iz a c ji M ikojan i prezes d y re kcji B a n k u P a ń s t w o wego ZSRR K alm anow icz.
A n drejew
wiceprzewodniczącym
Rady Komisarzy Ludowych
PAT. Ogłoszono tu dziś p o stanow ienie c e n tra ln e g o k o m i
tetu w ykonaw czego ZSRR.
w sp ra w ie n o m in a c ji A ndrz eja A n d re jew a na stan o w isk o k o m i
sa rz a Indowego do s p ra w in sp e kcji ro b o tnicz o-chłopskiej w ZSRR, a z a ra z e m na s ta n o w is k o w iceprzew odniczącego rady k o m isarzy ludowych.
Zawierucha wojenna nadciąga
Nowe posunięcia mobilizacyjne Rządu
W ty c h d n ia c h M in is te r s tw o w o j
n y — ja k d o n o s i ..P r e s s " — o r a z in n i z a in te r e s o w a n i m in is tr o w ie , w y d a l b a r d z o o b s z e r n e p r z e p is y 0 ś w ia d c z e n ia c h w o je n n y c h .
D e le g a c i m in is tr a w o jn y m ają w stęp w k ażd ej c h w ili d o w s z y s t k ic h p o m ie s z c z e ń i u r z ą d z e ń p r z e d s ię b io r s tw o r a z p o s ia d a j ą p r a w o r o z p o c z ę c ia s w y c h c z y n n o ś c i n ie z a le ż n ie o d te g o , c z y w ła ś c ic ie l j e s t o- b e c n y .
O r g a n a m i w o js k o w y m i, u p o w a ż n io n y m i d o z g ła s z a n ia z a p o t r z e b o w ań n a ś w ia d c z e n ia w o je n n e są : s z e fo w ie d e p a r ta m e n t ó w m in is te - r ju m w o jn y , s z e f m a r y n a r k i w o je n n e j. d o w ó d c y O K . d o w ó d c y o b s z a r ó w w a r o w n y c h , k o m e n d a n t p o r tu w G d y n i i k o m en d a n t portu w o je n n e g o w P iń sk u (1).
P o d p o ję c ie p r z e d s ię b io r s t w p r z e m y s ło w y c h p o d p a d a ją ró w n ie ż w a r szta ty , g r u p y i o r g a n iz a c je p r z e m y s ło w e o r a z h a n d lo w e o c h a r a k t e r z e a d m in is t r a c y j n o - g o s p o d a r c z y m 1 te c h n ic z n y m : zw ią z k i, k o n c e r n y , sy n d y k a ty , k a rtele i t. p.
P r z y s p o s o b ie n ie p r z e d s ię b io r s t w (io p r z e j ś c ia n a p r o d u k c j ę w o je n n ą lu b d z ia ła ln o ś ć w o je n n ą p o le g a p r z e d e w s z y s tk ie m n a p r o je k to w a
niu i d o k o n y w a n iu w s z e lk ic h z m ia n w b u d y n k a c h f a b r y c z n y c h , m a s z y n a c h . u r z ą d z e n ia c h , s u r o w c a c h , f a b r y k a t a c h i ś r o d k a c h t r a n s p o r t o w y c h . P r z y s p o s o b ie n ie p o w y ż s z e p o le g a ć m o ż e n a z m ia n a c h , d o t y c z ą c y c h z a s a d a d m in is t r a c j i, m e to d f a b r y k a c ji. m a g a z y n o w a n ia i t. p.
A le n ie ty tk o r z e c z y m a r tw e , f a b r y k i i m a s z y n y , są p r z y g o to w y w a n e d o m o b iliz a c j i i p o d d a n e k o n tr o li s z t a b u g e n e r a ln e g o . Na fa b r y k a ch o d b y w a się seg reg a cja r o b o tn i
ków w e d łu g w ie k u i z a w o d u . R o b o t n ic y ju ż te r a z o tr z y m u je p rzy d zia ł p r a c y n a w y p a d e k w y b u c h li w o jn y . P r z y c z e m p r z e w id u j e się, k to m o ż e b y ć , b e z u s z c z e r b k u d la r u c h u p r z e d s ię b io r s t w a , p o sła n y na fro n t, k to p o z o s ta n ie je s z c z e na f a b r y c e p r z e z 3. 6 i 12 m ie s ię c y dla w y k w a lifik o w a n ia sil z a s tę p c z v c |i z p o ś r ó d k o b e i i m ło d z ie ż y d o la t 18.
T a k d z ie je się n a P a r o w o z ie i S k o d z ie w W a r s z a w ie i n a w s z y s tk e h w ę k s z y c h f a b r y k a c h . L a d a ty d z ie ń , la d a d z ie ń m o ż e z a g r a ć p o b u d k a w o je n n a i m a s y z o s ta n ą w e z w a n e p o d b r o ń .
R o b o t n ic y i c h ło p i m u s z ą p o d w o ić s w o ją c z u jn o ś ć i n ie d a ć się z a s k o c z y ć .
Sojusznik Polski m m do interwencji przeciwko ZSRR.
„ N e u e F r e i c P r e s s C " o g ła s z a r o z m o w ę z b y ły m i p r z y s z ły m r u m u ń s k im p r e z y d e n te m m in is tr ó w d r . M a n iu . P r z e s ile n ie g o s p o d a r c z e , k t ó r e d o t k n ę ło m n ie j w ię c e j w s z y s tk ie p a ń s tw a , s p o w o d o w a n e z o s ta ło z u p e łn ą z m ia n ą w a r u n k ó w p r o d u k c j i, z m n ie js z o n ą s iłą k u p n a i... u c z u c ie m z a n ie p o k o j e n ia z p o w o d u p r o p a g a n d y (!) i d u m p in g u b o ls z e w ic k ie g o (!). M y ln y m je st p o g lą d — p o w o d z ią ! d r . M a n iu — ja k o b y b o ls z e - w iz m w R o s ji in ógł sa m p rzez się r o zp a ść się , ja k d o in ck z kart i by fa la b o lsz e w ic k a m o g ła się z a t r z y m a ć n a d g r a n ic a m i R o s ji p r z e z b ie r
n e z a c h o w a n ie się p a ń stw . L o s c y w iliz a c ji lu d z k ie j i o d p o w ie d z ia l
n o ś ć h is to r y c z n a z a n ią . s p o c z y w a w r ę k u A n g lji, F r a n c j i , N ie m ie c , W ło c h i A m e r y k i. J e d y n y m p r a w d z iw a ' s k u te c z n y m ś r o d k ie m d la z a p o b ie ż e n ia k a ta s t r o f ie g o s p o d a r c z e j, j e s t s z y b k ie u r z e c z y w is tn ie n ie k o n f e d e r a c j i ś r o d k o w o - e u r o p e js k ie j . — M u si n a s tą p ić u tw o r z e n ie k o n f e d e r a c j i, w s k ła d k t ó r e j w e s z ły b y P o l s k a . C z e c h o s ło w a c ja . A u s tr ja , J u g o - s ła w ja , W ę g ry , B u łg a r ja . G r e c ja i R u m u n ja .
K o n f e d e r a c j a b y ła b y inurein o- b ro n n y n i p r z e c iw k o so w ieto m .
Papież przeciw związkowi Radzieckiemu
2 4 b . m . p a p ie ż p r z y j ą ł k o le g ju m s z c z a ją c , a b y ją w y k o r z y sta li n ie- k a r d y n a ls k ie . P a p ie ż w y g ło s ił d łu ż - p r z y ja c ie le p o rzą d k u sp o łe c z n e g o sz e p r z e m ó w ie n ie , w k t ó r e m m ó w ił, i r e lig ji. P a p ie ż z w r ó c ił u w a g ę n a że a c z k o lw ie k p r z e ż y w a m y m o m e n t r z e k o m o p a n u ją c e p r z e ś la d o w a n ia n ie s ły c h a n ie tr u d n y , n a le ż y n ie tra - r e lig ijn e w Z S R R ., n a w o łu ją c d o ...
c ić n a d z ie i i w ie r z y ć , ż e z m ó c b ę- m o d litw n a in te n c ję w ie r n y c h , d z ie m o ż n a c ię ż k ą c h w ilę , n ie d o p u -
