Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania

instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku292) o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych reguluje:

– zasady i warunki dokonywania oferty publicznej papierów wartościowych, prowadzenia subskrypcji lub sprzedaży tych papierów wartościowych oraz ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych do obrotu na rynku regulowanym; – obowiązki emitentów papierów wartościowych i innych podmiotów

uczestniczących w obrocie tymi papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi’

– skutki uzyskania statusu spółki publicznej oraz szczególne prawa i obowiązki związane z posiadaniem i obrotem akcjami takich spółek.

Pominięte zostaną tutaj sankcje administracyjne za naruszenie przepisów, a uwaga zostanie skupiona na odpowiedzialności cywilnej oraz przepisach karnych. Zgodnie zatem z art. 98, podmiot odpowiedzialny za prawdziwość, rzetelność i kompletność informacji zamieszczonych w prospekcie emisyjnym, memorandum

informacyjnym oraz innych dokumentach sporządzanych i udostępnianych w związku z:

– ofertą publiczną dotyczącą papierów wartościowych,

– dopuszczeniem papierów wartościowych lub instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi do obrotu na rynku regulowanym, – ubieganiem się o takie dopuszczenie,

jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez udostępnienie do publicznej wiadomości nierzetelnej, nieprawdziwej lub niekompletnej informacji lub przemilczenie informacji. Wyjątkiem jest sytuacja, w której ten pomiot oraz osoby, za które odpowiada, nie ponoszą za to winy. Nie można jednakże tłumaczyć się takim faktem, w przypadku, gdy informacje zawarte w kluczowych informacjach dla inwestorów, w tym ich tłumaczenie, wprowadzają w błąd, są nieprawdziwe lub niezgodne z odpowiednimi częściami prospektu emisyjnego. Taką samą odpowiedzialność ponoszą te osoby, które wykorzystują w swojej działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi informacje wskazane w tych przepisach, chyba że nieprawdziwość lub przemilczenie informacji nie była i nie mogła być im znana.

Odpowiedzialność opisana powyżej jest solidarna i nie można jej ograniczyć lub wyłączyć. Jednakże, nie wyłącza to możliwości zawarcia umowy określającej wzajemne zobowiązania wskazanych podmiotów z tytułu tej odpowiedzialności. Ponadto emitent (lub podmiot) sporządzający lub biorący udział w sporządzeniu informacji, takich jak:

– informacje poufne, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,

– informacje bieżące i okresowe,

jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez udostępnienie do publicznej wiadomości nieprawdziwej informacji lub przemilczenie informacji, chyba że ani on, ani osoby, za które odpowiada, nie ponoszą za to winy.

Podobnie także emitent kwitów depozytowych oraz podmiot, który sporządził lub brał udział w sporządzeniu informacji dotyczących własnej sytuacji finansowej lub prawnej, jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez udostępnienie do publicznej wiadomości nieprawdziwej informacji lub przemilczenie informacji, chyba że ani on, ani osoby, za które odpowiada, nie ponoszą winy. W obydwu wyżej opisanych sytuacjach przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć należy staranności wynikającej z zawodowego charakteru danej działalności.

Z kolei zgodnie z art. 99, osoba (lub działająca w imieniu lub interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej) dokonująca oferty publicznej papierów wartościowych bez wymaganego ustawą:

– zatwierdzenia prospektu emisyjnego lub jego udostępnienia do publicznej wiadomości,

– zatwierdzenia memorandum informacyjnego albo stwierdzenia równoważności informacji w memorandum informacyjnym z informacjami wymaganymi w prospekcie emisyjnym lub udostępnienia memorandum informacyjnego do publicznej wiadomości lub osobom, do których skierowana jest oferta publiczna,

– dokumentu informacyjnego, o którym mowa w art. 38a, lub bez jego złożenia do Komisji lub udostępnienia do publicznej wiadomości lub osobom, do których skierowana jest oferta publiczna

podlega grzywnie do 10 mln zł lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu karom łącznie. Także ta osoba (lub osoba działająca w imieniu lub interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej), która udostępnia 150 osobom lub większej liczbie osób, lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacje w celu promowania bezpośrednio lub pośrednio nabycia lub objęcia papierów wartościowych albo zachęca, bezpośrednio lub pośrednio, do nabycia lub objęcia tych papierów wartościowych, które nie są i nie będą przedmiotem oferty publicznej podlega takiej samej karze. Ustawodawca przewidział również mniejszą karę (do 2,5 mln zł) za popełnienie wyżej wymienionych czynów, jeżeli sprawa jest mniejszej wagi (brak niestety precyzyjnego wyjaśnienia tej kwestii). Te osoby, które mimo ustawowego zakazu dokonują jednak w ramach oferty publicznej papierów wartościowych emitowanych przez instytucje wspólnego inwestowania typu otwartego, innych niż fundusze zagraniczne, o których mowa w ustawie, podlegają grzywnie do 10 mln zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu karom łącznie. Z kolei według art. 100, osoba (lub działająca w imieniu lub interesie), która jest odpowiedzialna za informacje:

– zawarte w prospekcie emisyjnym lub innych dokumentach informacyjnych – związane z ofertą publiczną lub dopuszczeniem lub ubieganiem się

o dopuszczenie papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych do obrotu na rynku regulowanym,

– poufne, bieżące, okresowe,

a podaje nieprawdziwe lub zataja prawdziwe dane, które w istotny sposób wpływają na treść informacji, podlega wówczas grzywnie do 5 mln zł albo karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5, albo obu karom łącznie. Dokładnie takiej samej karze podlega osoba odpowiedzialna za informacje udostępniane do publicznej wiadomości w formie aneksu do prospektu emisyjnego lub do memorandum informacyjnego, gdzie podaje nieprawdziwe lub zataja prawdziwe dane, istotnie wpływające na treść informacji.

Artykuł 101 wskazuje na to, że osoba odpowiedzialna za informacje przekazywane do KNF w związku z opóźnieniem przekazania informacji poufnej, która podaje nieprawdziwe dane lub zataja prawdziwe dane, w sposób istotny wpływające na treść tej informacji, podlega grzywnie do 2 mln zł. Takiej samej karze podlega osoba odpowiedzialna za poprawność informacji przekazywanych do KNF, w celu uzyskania zwolnienia emitenta z obowiązków przekazywania informacji do publicznej wiadomości, podając przy tym nieprawdziwe dane lub zatajając prawdziwe dane, w sposób istotny wpływające na treść takiego wniosku. Dodatkowo kara aresztu albo ograniczania wolności lub kara grzywny grozi osobie, która uniemożliwia bądź utrudnia przeprowadzanie czynności KNF, m.in. w zakresie (art. 102):

– nadzoru nad sposobem wykonywania przez te podmioty obowiązków informacyjnych,

– ujawniania i przeciwdziałania manipulacji wymienionych w ustawie obrocie instrumentami finansowymi,

– ujawniania i przeciwdziałania ujawnieniu lub wykorzystywaniu informacji poufnej,

– nadzoru nad przebiegiem oferty publicznej lub dopuszczeniem i wprowadzeniem papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym,

Zgodnie z artykułem 103, osobie, która działa w imieniu lub interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, wbrew ustawowemu obowiązkowi nie przekazuje KNF aneksu do prospektu emisyjnego lub do memorandum informacyjnego, grozi natomiast grzywna do 1 mln zł albo kara pozbawienia wolności do lat 2 (albo obie kary łącznie). Z kolei według art. 104 osoba działająca w imieniu lub w interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, która wbrew ustawowemu obowiązkowi, nie udostępnia do publicznej wiadomości aneksu do prospektu emisyjnego lub do memorandum informacyjnego, podlega grzywnie do 1 mln zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu karom łącznie.