Zgromadzenie Ogólne NZ

Zgromadzenie Ogólne NZ należy do organów wymienionych w art. 7 ust. 1 Karty NZ. Zgromadzenie Ogólne stanowi bezsprzecznie największe plenarne forum świata – w jego skład wchodzą przedstawi-ciele wszystkich państw członkowskich ONZ. Podczas obrad przedsta-wiane są diametralnie różne niekiedy stanowiska państw wobec wielu kwestii dotyczących pokoju i bezpieczeństwa na świecie, praw człowieka czy współpracy międzynarodowej428. Jest to zarazem organ w bardzo dużej mierze upolityczniony, w którym spory i animozje natury poli-tycznej przenoszone są na treść przyjętych uchwał429.

Jedną z prerogatyw Zgromadzenia Ogólnego NZ wyrażonych w Karcie NZ jest inicjowanie badań oraz formułowanie zaleceń w za-kresie rozwoju i kodyfikacji prawa międzynarodowego, zapewniania

428Zob. R. Bierzanek, J. Symonides, Prawo międzynarodowe..., s. 305–306. Szerzej na temat Zgromadzenia Ogólnego zob. również: A. Cassese, The General Assembly. Hi-storical Perspective (w:) The United Nations and Human Rights. A Critical..., s. 25–54; tamże: J. Quinn, The General Assembly into the 1990s (w:) The United Nations and Human Rights. A Critical..., s. 55–106.

429Szczególnie widoczna jest tendencja do wysuwania wobec Izraela najcięższych oskarżeń oraz stosowania podwójnych standardów i demonizowania go w związku z konfliktem bliskowschodnim – każdego roku Zgromadzenie Ogólne przyjmuje około 20 uchwał potępiających Izrael w związku z działaniami wobec ludności palestyńskiej oraz innych państw regionu. Do marca 2009 r. 7 spośród 10 dotychczasowych sesji nadzwyczajnych Zgromadzenia Ogólnego również poświęconych było temu tematowi (sesji takich nie zwołano jednak w przypadku masowych, najbardziej drastycznych naru-szeń praw człowieka, do których dochodziło w Jugosławii, Rwandzie czy Darfurze). Je-dnocześnie uchwały te pozbawione są obiektywnych uwag w odniesieniu do „drugiej strony” konfliktu. Na przykład rezolucja z grudnia 2006 r. potępiająca Izrael za konflikt zbrojny z Libanem całkowicie pomija fakt, że to uznawany za organizację terrorystyczną Hezbollah rozpoczął konflikt, przekraczając nielegalnie granicę Izraela, zabijając i pory-wając Izraelskich żołnierzy. Dysproporcje w atakach na Izrael, do których dochodzi podczas obrad Zgromadzenia Ogólnego, przybierają wręcz karykaturalne rozmiary, szczególnie jeśli weźmie się pod uwagę milczenie tego forum w sprawach takich jak np. ludobójstwo w Darfurze (nie wspomina o nim żadna z rezolucji przyjętych podczas 61. sesji Zgromadzenia Ogólnego w 2006 r.), katastrofalna sytuacja kobiet – pracownic migrujących w Arabii Saudyjskiej, kryzys humanitarny wywołany przejawami rasizmu i dyskryminacji rasowej w Zimbabwe, system penalny w Iranie, faktycznie dopuszczający kary odjęcia kończyn czy ukamienowania.

realizacji praw człowieka i podstawowych wolności oraz międzynaro-dowej współpracy w sprawach gospodarki, kwestii społecznych i huma-nitarnych, kultury, edukacji oraz zdrowia. Problem antysemityzmu, pojawiający się w kontekście przeciwdziałania rasizmowi i pokrewnym mu formom dyskryminacji i nienawiści, jest zatem uwzględniany w agendzie Zgromadzenia Ogólnego.

Uchwały Zgromadzenia Ogólnego NZ

Uwagi na temat charakteru prawnego uchwał Zgromadzenia Ogólnego zostały już przedstawione we wcześniejszej części niniejszego rozdziału. Poniżej zaprezentowane zostaną jedynie wybrane uchwały, adekwatne do tematu niniejszej książki430. W tym miejscu warto nato-miast powtórzyć, że choć przedstawiane poniżej uchwały nie mają mocy prawnie wiążącej i co do zasady mają jedynie charakter zaleceń, ich niezaprzeczalną doniosłość i ważną rolę upatrywać należy w oddzia-ływaniu, jakie wywierają m.in. na kształtowanie się norm prawa zwy-czajowego431.

Do najważniejszych uchwał w zakresie podejmowanej tematyki zalicza się najczęściej, oprócz PDPCz, Deklarację o eliminacji wszelkich form dyskryminacji rasowej z 1963 r. oraz Deklarację praw osób nale-żących do mniejszości narodowych, etnicznych, religijnych lub języko-wych z 1992 r. Istotna jest ponadto Deklaracja o eliminacji wszystkich form nietolerancji i dyskryminacji wynikających z religii lub wyznania z 1981 r.

Zgromadzenie Ogólne przyjmuje rokrocznie uchwały odnoszące się do problemu przeciwdziałania rasizmowi, dyskryminacji rasowej, ksenofobii, nietolerancji religijnej, neonazizmu, nienawiści na tle różnic

430 Uwagi dotyczące terminologii związanej z uchwałami organizacji międzynaro-dowych przedstawiają m.in. W. Czapliński i A. Wyrozumska. Autorzy ci stwierdzają, że „Uchwały organizacji międzynarodowych mogą mieć różną formę (...). Wśród uchwał rozróżnić można zalecenia, decyzje, rezolucje, opinie doradcze, orzeczenia itp. Zalecenia są zwykle uchwałami niewiążącymi, stanowiącymi zaproszenie do przyjęcia określonego zachowania, działania lub zaniechania. (...) Z kolei rezolucje są terminem zbiorczym, oznaczać mogą zarówno zalecenia, jak i decyzje, np. rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ. Rezolucją jest zatem każdy akt pochodzący od organizacji międzynarodowej. Synonimem rezolucji jest termin «uchwała»”. W. Czapliński, A. Wyrozumska, Prawo międzynarodo-we..., s. 124.

etnicznych i narodowościowych, dyskryminacji mniejszości. Zagadnie-nia te pozostają stałym przedmiotem zainteresowaZagadnie-nia obradujących delegacji. W obszarze tym pojawiają się jednak problemy i kontrowersje związane z uwzględnianiem w poszczególnych dokumentach antysemi-tyzmu jako jednego z przejawów rasizmu, dyskryminacji rasowej czy nietolerancji religijnej. Zapisy dyskusji nad poszczególnymi uchwałami jasno wskazują, że zdecydowany sprzeciw wobec włączania do nich antysemityzmu nie tylko wynika z doraźnej eskalacji konfliktów poli-tycznych, lecz także jest rezultatem głębokich uprzedzeń i dyskryminacji, które w niektórych przypadkach przybierają postać najbardziej klasycz-nych form antysemityzmu.

Przykładem pierwszego z wymienionych typów zachowań, moty-wowanych sporami ideologicznymi i politycznymi, było zablokowanie przyjęcia rezolucji Zgromadzenia Ogólnego upamiętniającej cierpienia żydowskich dzieci, spowodowane samobójczymi zamachami terrory-stycznymi przeprowadzanymi w Izraelu, podczas gdy wcześniej przyjęto rezolucję dotyczącą cierpień dzieci palestyńskich wywołanych działa-niami Izraela432. Projekt rezolucji przedstawiony przez Izrael musiał zostać wycofany wobec poprawek, jakie zgłosiły do niego m.in. Egipt i Arabia Saudyjska, domagające się wykreślenia odwołania do dzieci żydowskich433. Z kolei przykładem jednoznacznie antysemickich postaw wśród niektórych delegacji państw w Zgromadzeniu Ogólnym jest z pewnością treść wystąpienia przedstawiciela Libii: „Najwyższy czas, aby Narody Zjednoczone oraz Stany Zjednoczone w szczególności zdały sobie sprawę, że żydowscy syjoniści tu w Stanach Zjednoczonych próbują zniszczyć Amerykanów. Rozejrzyjcie się po Nowym Jorku. Kim są właściciele pornograficznego przemysłu filmowego (...)? Czyż to nie Żydzi wyzyskują naród amerykański i usiłują upokorzyć go?”434. T. Meron słusznie nazwał powyższe wystąpienie „skandalicznym przykładem rasistowskich uwag”435.

432Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego 58/155 z dnia 22 grudnia 2003 r.

433Raport Trzeciego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego: Human rights questions. Human rights questions, including alternative approaches for improving the effective en-joyment of human rights and fundamental freedoms, A/58/508/Add.2, z dnia 15 grudnia 2003 r.

434Zapis przemówienia delegata Libii z dnia 8 grudnia 1983 r., UN Doc. A/38/PV.88, pkt 19–20.

Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową

Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową został ustanowiony na mocy rezolucji Zgromadzenia Ogólnego 2142 w celu uczczenia ofiar dokonanej dnia 21 marca 1960 r. przez policję RPA masakry ludności cywilnej (69 ofiar śmiertelnych), protestującej poko-jowo przeciwko reżimowi apartheidu w południowoafrykańskim mieście Sharpeville. Rezolucja, oprócz ustanowienia daty 21 marca dniem walki z dyskryminacją rasową, wezwała wszystkie państwa do zarzucenia i jednoznacznego potępienia polityki apartheidu oraz podjęcia wszelkich możliwych działań, w tym także tych o charakterze prawnym, w celu przezwyciężania wszelkich przejawów rasizmu i dyskryminacji raso-wej436. Od przyjęcia tego dokumentu corocznym obchodom na całym świecie towarzyszy wiele inicjatyw i wydarzeń mających uzmysławiać międzynarodowej społeczności nieustającą aktualność problemu rasi-zmu i dyskryminacji rasowej. Każdego roku Sekretarz Generalny oraz Wysoki Komisarz Praw Człowieka ONZ wydają specjalne oświadczenia odnoszące się do najbardziej aktualnych aspektów przeciwdziałania rasizmowi. Dużą aktywność wykazuje również UNESCO, organizując konferencje i seminaria naukowe poświęcone tematyce rasizmu437.

Rezolucja 3379 „syjonizm równa się rasizm” z dnia 10 listopada 1975 r.

Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego 3379438 przeszła do historii nie tylko samego Zgromadzenia, lecz także całej ONZ, jako jeden z najbar-dziej kontrowersyjnych dokumentów przyjętych na tym forum. Słusznie wskazuje się, że rezolucja 3379 była również, obok bezpardonowej gry

436 Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego 2142 z dnia 26 października 1966 r., http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/2142(XXI)&Lang= E&Area=RESOLUTION (odsłona z dnia 17 sierpnia 2013 r.).

437 Zob. m.in. oświadczenia zamieszczone na stronie internetowej UNESCO: http: // portal. unesco. org/ shs/ en/ ev. php- URL_ ID= 11805& URL_ DO= DO_ TOPIC& URL_ SECTION= 201. html (odsłona z dnia 17 sierpnia 2013 r.).

438 Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 3379 z dnia 10 listopada 1975 r., http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/3379(XXX)&Lang= E&Area=RESOLUTION (odsłona z dnia 17 sierpnia 2013 r.).

politycznej, efektem ukrytych pod postacią antysyjonizmu antysemic-kich postaw i przekonań439.

Powołując się m.in. na Deklarację na temat eliminacji wszelkich form dyskryminacji rasowej, Deklarację z Meksyku dot. równości kobiet z 1975 r. (w której zapisano konieczność zwalczania syjonizmu, apar-theidu i kolonializmu) oraz rezolucję Zgromadzenia Ogólnego z dnia 14 grudnia 1973 r., mówiącą o „sojuszu” południowoafrykańskiego rasizmu i syjonizmu, w rezolucji 3379 stwierdzono, że: „syjonizm jest formą rasizmu i dyskryminacji rasowej”440. Z tego względu rezolucja ta funkcjonowała przez kolejne dziesięciolecia jako tzw. rezolucja „sy-jonizm równa się rasizm”.

Podczas dyskusji na forum Zgromadzenia Ogólnego poprzedzającej głosowanie nad tą uchwałą emocjonalne przemówienie wygłosił Ch. Herzog – ówczesny Ambasador Izraela przy ONZ i późniejszy Prezydent Izraela. Rozpoczął od przypomnienia faktu, że w dniu, w którym światowe forum chce przyjąć i usankcjonować własnym au-torytetem antysemicki dokument, mija 37. rocznica Nocy Kryształowej: „Jest zaiste właściwe, aby Narody Zjednoczone, które powstały jako antynazistowski sojusz, znalazły się trzydzieści lat później na drodze do stania się światowym centrum antysemityzmu. Hitler czułby się jak w domu wielokrotnie podczas mijającego roku, słuchając obrad tego forum, w szczególności debat na temat syjonizmu”441. Na zakończenie

439Antysemickich podstaw i charakteru rezolucji dowodzi również K.S. Stern w opracowaniu Anti-Zionism. The Sophisticated Anti-Semitism, New York 1990. Genezy forsowania polityki zrównującej syjonizm z rasizmem i przeniesienia jej na forum ONZ dopatrywano się w artykule prasowym, który w dwóch częściach ukazał się w 1971 r. w propagandowym organie partii ZSRR, czasopiśmie Prawda. Artykuł zatytułowany był: Antysowietyzm. Zawód Syjonistów. Autor dowodził, że Żydzi nie byli ofiarami nazistów, lecz ich kolaborantami. Artykuł został przetłumaczony na kilka języków i kanałami dy-plomatycznymi rozprowadzano go również na forum ONZ.

440Rezolucja została przyjęta stosunkiem głosów 72 za do 35 przeciw, przy 32 głosach wstrzymujących się i 3 państwach nieobecnych. Za głosowały: 20 państw bloku arabskiego, Turcja, 10 państw azjatyckich, 22 państwa afrykańskie, Brazylia, Meksyk, Kuba, 11 państw bloku komunistycznego (w tym Polska) oraz Cypr, Grenada, Gujana, Malediwy, Malta i Portugalia. Przeciw były: Stany Zjednoczone, Australia, Kanada, Nowa Zelandia, 10 państw Europy Zachodniej, 10 państw Ameryki Południowej, 5 państw afrykańskich. Statystyki przytoczone za: S. Liskofsky, A Dismal Anniversary. A Decade of the UN's „Zionism Equals Racism” Resolution 1975–1985, New York 1985, s. 6.

441Tekst przemówienia Ambasadora Izraela dostępny jest na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych Izraela: http: // www. mfa. gov. il/ mfa/ foreign% 20relations/ israel% 20and% 20the% 20un/ speeches% 20- % 20statements (odsłona z dnia 17 sierpnia 2013 r.).

swojego wystąpienia Ambasador Herzog przedarł ostentacyjnie tekst rezolucji.

Próby uczynienia z antysyjonizmu centralnego elementu agendy ONZ na rzecz walki z rasizmem, a przez to całkowite odwrócenie sensu i istoty tego problemu, zapoczątkowano na forum ONZ w latach 60. XX wieku. Zabiegi te były wówczas w sposób bezpośredni związane z eskalacją konfliktu bliskowschodniego442. Jak wskazywał Ambasador Stanów Zjednoczonych przy ONZ, P. Moynihan, rezolucja „syjonizm równa się rasizm” stanowiła część konsekwentnego programu podwa-żania prawa Izraela do istnienia443. W tamtym okresie (choć również i dziś) określenie jakiegokolwiek państwa mianem rasistowskiego po-wodowało de facto, że jego funkcjonowanie z samej zasady powinno być nielegalne444.

Dla państw głosujących na forum ONZ automatycznie za przyję-ciem każdego dokumentu potępiającego Izrael pojęcie syjonizmu toż-same było z państwem żydowskim, a określenia „Żyd” i „syjonista” funkcjonowały zamiennie. Postawa wielu państw wynikała często ze zwykłej ignorancji i niewiedzy na temat istoty syjonizmu, który trakto-wany był jako synonim izraelskiej okupacji terytoriów palestyńskich. Państwa te nie dostrzegały, że syjonizm, w całej swojej złożoności, sta-nowi uzasadnienie prawa do samostasta-nowienia Żydów i jest formą ideologii ruchu narodowowyzwoleńczego. Wcześniej był również w istocie odpowiedzią Żydów na antysemityzm, próbą formowania obrony przeciwko ich prześladowaniu445. Taki punkt widzenia w żaden sposób nie mógł jednak zostać zaakceptowany na forum Zgromadzenia Ogólnego w 1975 r.

Konsekwencje przyjęcia rezolucji „syjonizm równa się rasizm” można zasadniczo podzielić na dwie grupy: konsekwencje psychologicz-no-społeczne i polityczno-prawne. W warstwie psychologiczno-spo-łecznej jednym z następstw było z pewnością potwierdzenie obaw

Ży-442 Próby takie zaistniały już podczas uzgadniania tekstu konwencji LDR, o czym była mowa powyżej. W Polsce konsekwencje przyjęcia antyizraelskiego kursu politycz-nego, który przybrał postać jednego z najstarszych przejawów antysemityzmu – wypędzeń, określa się często mianem „marca '68”. Zob. m.in. J. Wiszniewicz, Życie przecięte. Opo-wieści pokolenia marca, Wołowiec 2009.

443 S. Liskofsky, A Dismal Anniversary. A Decade..., s. 1–2.

444 Por. A. Gerson, The United Nations and Racism. The Case of the Zionism as Ra-cism Resolution as Progenitor, Israel Yearbook on Human Rights 1987, t. 17, s. 68–73.

dów, że uprzedzenia i stereotypy, na których zawsze opierał się antyse-mityzm, nie straciły na aktualności i mogą dojść do głosu nawet na fo-rum ONZ. Bardziej drastyczne konsekwencje objawiły się w formie słownych i fizycznych napaści m.in. na studentów amerykańskich po-chodzenia żydowskiego i wzrostu nastrojów antysemickich na całym świecie446. Konsekwencje polityczno-prawne to przede wszystkim za-ognienie konfliktu pomiędzy blokami państw na forum ONZ oraz przyjęcie dalszych dokumentów piętnujących syjonizm, Izrael i Żydów. Ośmieleni uchwaleniem rezolucji politycy zaczęli posuwać się nawet w swoich oficjalnych często wypowiedziach do zrównywania syjonizmu z nazizmem, co dziś stało się już zjawiskiem powszechnym przede wszystkim w państwach arabskich, takich jak Arabia Saudyjska czy Iran447.

Rezolucja posłużyła również jako narzędzie ideologicznej walki na innych forach międzynarodowych. W 1980 r. w Kopenhadze odbyła się konferencja dotycząca praw kobiet, stanowiąca część programu Dekady Kobiet ONZ. Przedstawicielom Organizacji Wyzwolenia Pale-styny udało się wówczas przeforsować zawarcie w Programie Działania konferencji wezwania do współpracy państw w walce z: imperializmem, kolonializmem, syjonizmem, rasizmem i apartheidem448. Podobne de-klaracje znalazły się w dokumentach końcowych spotkań regionalnych organizowanych przez ONZ, na których poruszano kwestię palestyń-ską449.

Z kolei najbardziej znaczącym regionalnym aktem prawa między-narodowego zawierającym odniesienie do syjonizmu, którego źródła trzeba upatrywać w rezolucji 3379, jest Afrykańska Karta Praw Człowie-ka i Ludów, przyjęta w Nairobi w 1981 r. W Preambule dokumentu mowa jest o obowiązku dążenia do całkowitego wyzwolenia Afryki: „której ludy ciągle walczą o swoją godność i prawdziwą niepodległość oraz zobowiązując się wyeliminować agresywne zagraniczne bazy wojskowe i kolonializm, neokolonializm, apartheid, syjonizm oraz wszelkie formy dyskryminacji, w szczególności tej ze względu na rasę,

446Zob. opis kilkudziesięciu aktów przemocy werbalnej i fizycznej wobec osób po-chodzenia żydowskiego, stanowiących reperkusje przyjęcia tej rezolucji. K.S. Stern, An-tizionism..., s. 13–24.

447A. Gerson, The United Nations and Racism..., s. 69–70.

448Postanowienia konferencji zostały zatwierdzone przez Zgromadzenie Ogólne w rezolucji 35/136 z dnia 11 grudnia 1980 r.

przynależność do grupy etnicznej, kolor skóry, płeć, język, przekonania religijne lub polityczne”450.

Już wkrótce po przyjęciu przez Zgromadzenie Ogólne rezolucji „syjonizm równa się rasizm”, państwa sprzeciwiające się jej treści zaczęły poszukiwać sposobu jej unieważnienia. Nastąpiła ponadto zmiana w stanowisku wielu państw, które nie chcąc popierać kolejnych doku-mentów zawierających odniesienia do syjonizmu jako formy rasizmu i dyskryminacji rasowej, wstrzymywały się od głosu lub w ogóle nie były obecne podczas głosowań nad podobnymi w przekazie uchwała-mi451. Toczyła się natomiast dyskusja, czy to forum ONZ powinno być miejscem wyrażania sprzeciwu wobec rezolucji i prób jej anulowania. Wiele głosów sprzeciwiało się takiemu podejściu, wskazując, że „próba sił” podczas kolejnego głosowania – tym razem nad unieważnieniem dokumentu – najpewniej znów zakończyłaby się zwycięstwem sponso-rów rezolucji z 1975 r., co mogłoby zostać odebrane jako potwierdzenie zawartych w niej tez452. Postulowano zatem, aby zwracać się do poszcze-gólnych państw z wezwaniem do publicznego uznania rezolucji za nieważną, jako sprzeczną z postanowieniami Karty NZ 453.

W listopadzie 1990 r. Amerykański Komitet Żydowski zorganizował w siedzibie misji Stanów Zjednoczonych przy ONZ konferencję poświę-coną wysiłkom na rzecz unieważnienia rezolucji 3379454. Podczas jej trwania mówiono o konieczności budowania konsekwentnego konsen-susu wokół inicjatywy głosowania za unieważnieniem rezolucji oraz o wysiłkach Stanów Zjednoczonych podejmowanych w tym kierunku.

450 Zob. Prawa Człowieka. Dokumenty Międzynarodowe, oprac. B. Gronowska, T. Jasudowicz, C. Mik, Toruń 1993.

451 Stało się tak m.in. podczas: Konferencji UNESCO w Meksyku w 1982 r., II Światowej Konferencji na temat Zwalczania Rasizmu i Nietolerancji Rasowej w Genewie w 1983 r., kończącej Dekadę Kobiet ONZ Konferencji w Nairobi w 1985 r. Podczas ostatniej z wymienionych konferencji Stany Zjednoczone, Izrael, Australia i Kanada wprost zagroziły opuszczeniem obrad w przypadku, gdyby forsowane było włączenie do dokumentów końcowych sformułowań na temat syjonizmu, zbliżonych do tych zawartych w rezolucji nr 3379. Zob. S. Liskofsky, A Dismal Anniversary. A Decade..., s. 9–10.

452 Zob. Y. Dinstein, Anti-Semitism, Anti-Zionism and the United Nations, Israel Yearbook on Human Rights 1987, t. 17, s. 21–22.

453 A. Gerson, The United Nations and Racism..., s. 70–71.

454 The Effort to Repeal Resolution 3379, An American Jewish Committee Conference at the United States Mission to the United Nations z dnia 8 listopada 1990 r. Teksty refe-ratów przedstawionych podczas konferencji dostępne są na stronie internetowej: http: // www. ajcarchives. org/ AJC_ DATA/ Files/ 739. PDF (odsłona z dnia 17 sierpnia 2013 r.).

Podobne zdanie wyrazili przedstawiciele Czechosłowacji (podkreślając osobiste zaangażowanie prezydenta V. Havla w tę sprawę) oraz zjedno-czonych już Niemiec – Ambasador H.O. Brautigam mówił o odrzuceniu rezolucji nie tylko jako o kwestii pragmatyzmu, lecz przede wszystkim kwestii zasad i zaufania do ONZ455. Ciekawe uwagi przedstawił ponadto senator D.P. Moynihan, Ambasador Stanów Zjednoczonych przy ONZ, urzędujący w czasie, gdy rezolucja była przyjmowana. Ambasador Moynihan zauważał m.in., że przez uchwalenie tego dokumentu nastą-piło dokonane na forum ONZ przeniesienie antysemityzmu do sfery prawa. Następnie przywoływał przykłady państw, które zdecydowały się na stwierdzenie nieważności rezolucji przez specjalne oświadczenia i uchwały krajowych parlamentów, wymieniając w tym miejscu: Austra-lię, Stany Zjednoczone, Argentynę, BrazyAustra-lię, Peru, Belgię, Holandię i Urugwaj. Opisał również zasadniczą ewolucję stanowiska ZSRR w tej kwestii, wymuszoną zmianami w geopolitycznym porządku świata456. Ostatecznie rezolucja Zgromadzenia Ogólnego „syjonizm równa się rasizm” została unieważniona dnia 16 grudnia 1991 r. na mocy re-zolucji 46/86. Jednozdaniowa rezolucja stanowiła, że Zgromadzenie Ogólne NZ postanawia unieważnić stwierdzenie zawarte w rezolucji 3379457. Za przyjęciem rezolucji głosowało 111 państw, 25 głosowało przeciw, 13 wstrzymało się od głosu, 17 państw nie wzięło udziału w głosowaniu458. Od tamtego czasu wielokrotnie podnoszono, że rezo-lucja 3379 stanowiła niechlubny element historii ONZ, a jej przyjęcie było znaczącym błędem. Ten fakt podkreślił również w 2004 r. Sekretarz Generalny ONZ K. Annan459. Pomimo to rezolucja nadal chętnie wy-korzystywana bywa jako uzasadnienie dla jednoznacznie antysemickich wypowiedzi na forum ONZ i również z tego punktu widzenia jej

poja-455Tamże.

456Tamże, s. 3–6.

457Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego 46/86 z dnia 16 grudnia 1991 r.

458Przeciwko odrzuceniu postanowień rezolucji 3379 w 1991 r. głosowały: Algieria, Arabia Saudyjska, Bangladesz, Brunei, Burkina Faso, Demokratyczna Republika Ludowa Korei, Indonezja, Iran, Irak, Jemen, Jordania, Katar, Kuba, Liban, Libia, Malezja, Mali, Mauretania, Pakistan, Somalia, Sri Lanka, Sudan, Syria, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Wietnam.

459Przemówienie Sekretarza Generalnego K. Annana: http: // www. un. org/ apps/ news/ story. asp? NewsID= 11103& Cr= tolerance& Cr1 (odsłona z dnia 17 sierpnia 2013 r.).

wienie się i usankcjonowane autorytetem tej organizacji funkcjonowanie przez okres prawie 20 lat należy ocenić krytycznie460.

Uchwały dotyczące przeciwdziałania rasizmowi, dyskryminacji rasowej, ksenofobii i pokrewnym formom nietolerancji

Oprócz omówionej już powyżej Deklaracji o eliminacji wszelkich form dyskryminacji rasowej uchwały odnoszące się do metod przeciw-działania tym zjawiskom stanowią stały element każdej sesji plenarnej Zgromadzenia Ogólnego NZ. Dokumenty te wskazują na zagrożenia związane z występowaniem zjawiska rasizmu i dyskryminacji rasowej, określają konkretne działania, jakie państwa i poszczególne organy ONZ powinny podjąć, zakreślają obszary tematyczne, które mają znaleźć