LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
WOCHENBLATT .pl
Nr 35 (1169), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 29 VIII – 4 IX 2014, cena 2,40 zł (VAT 5%)
Zeitung der Deutschen in Polen
www.wochenblatt.pl
Nanu?
Koszmar
P
oczątek roku szkolnego to dla wielu rodziców w Polsce koszmar. Zwłaszcza dla tych, którzy mają więcej niż jedno dziecko.Powód? Z każdym rokiem podręcz- niki drożeją, a problemu nie zmienia fakt, że rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej mogą liczyć na wsparcie programu Wy- prawka Szkolna. O dofinansowanie w jego ramach mogą bowiem starać się tylko ci rodzice, których dzieci rozpoczynają naukę w klasach I–III i V szkoły podstawowej, w klasie II szkoły ponadgimnazjalnej, zawodo- wej, liceum i technikum. Dodajmy, że dla uczniów klas pierwszych szkoły podstawowej dochód nie może przekraczać kwoty 539 zł netto na osobę w rodzinie, a dla uczniów po- zostałych klas 456 zł netto! Koszmar.
Krzysztof Świerc
I S S N 2 0 8 2 - 8 1 9 5
7913
8016
STIEBLICH
HALLENBAU
w w w . s t i e b l i c h . d e
R
Budujemy m.in.:
hale przemysłowe, magazynowe, bud.
biurowe, salony samochodowe, chłodnie, hale dla rolnictwa i hangary samolotowe
Wir bauen u.a.:
Produktions- und Lagerhallen, Bürogebäude, Autohäuser, Kühlhallen, Landwirtschaftshallen und Flugzeughangars
info@stieblich.pl
www.stieblich.pl
Tel. +48 77 407 60 50 7878Nagrobki
od 1499 zł
Płytki granitowe
od 76 zł/m²
Schody
od 280 zł/m²
Blaty
od 320 zł/m²
Kominki
od 280 zł/m²
Tarasy
od 76 zł/m² Nowy punkt:
Zakład Kamieniarski PPHU Sati 46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 tel. (+48) 77 546 22 78 biuro@tanienagrobki.com.pl
Oddział
Ekspozycja nagrobków 46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 tel. kom. (+48) 666 523 384 tel. (+48) 77 546 21 84
biuro@tanienagrobki.com.pl 7706
Poszukujemy
pracowników fizycznych ze znajomo- ścią języka niemieckiego do prac:
n magazynowych
n recyclingowych
n na produkcji
oraz specjalistów z j. niemieckim:
elektryków, spawaczy, kierowców C+E, ślusarzy, operatorów koparek i ładowarek
Oferujemy:
n atrakcyjne wynagrodzenie
n zakwaterowanie na terenie Niemiec
n opiekę polskiego biura
Zainteresowanych prosimy o wysyłanie CV na e-mail: export@dako.org.pl lub Tel. 32 279 96 80
7963
46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b tel./fax: 77 456 86 58
kom. 602 369 462 (A4) 661 333 777 604 963 702
Warsztat
l mechanika pojazdowa
l części używane
l lakiernictwo
l blacharstwo
l wynajem samochodów
CENTRUM POMOCY DROGOWEJ
Bernard Czok
www.autoczok.pl 7877
Werbung / Reklama
Werbung / Reklama
Temeschwar im rumänischen Banat leistet sich eine hochkarätige deutschsprachige Bühne. Dabei leben in der Region weniger Deutsche als in Oberschlesien.
Und das Theater hat einen charismatischen Intendanten, der nicht vor den politischen Eliten der Region kuscht.
„Keine Subkultur“
Lesen Sie S. 11
Szene aus dem Stück „Das Mädchen im Goldfischglas“
welches das Ensem- ble des Deutschen Staatstheaters aufführt.
Einfühlsame, liebevolle Pflegerin oder Pfleger
für jeweils 7-9 Tage (24 Stunden) jeden Monat zur Pflege eines Schwerstbehinderten
(45 kg )
mit Haushaltsarbeiten in München gesucht.
Tätigkeit wird mit Krankenversicherung angemeldet.
Das Gehalt beträgt 100 € pro Tag ausbezahlt, also 700 € / 900 €
für die Woche.
Wohnen und Verpflegung sind frei.
Deutschkenntnisse sind unbedingt erforderlich.
Bewerbungen mit Angaben zur Person und Foto an:
Jeanette.Michaela@t-online.de
8023
Foto: Deutsches Staatstheater Temeschwar
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
29. August – 4. September 2014
2
Wochenblatt.plMEiNuNGEN OPiNiE
Z
wei Themenseiten in dieser Ausga- be werden dem einen oder anderen vielleicht die Augen öffnen. Eine mitt- lerweile mal gerade auf 20.000 Einwoh- ner geschrumpfte deutsche Minderheit im Banat in Rumänien genießt ein im Lande äußerst hohes Ansehen und kann einem immensen Schatz ihrer einstigen kulturellen Bedeutung erhalten (S. 10 und 11). Dort geht es nicht nur, wie hier- zulande in Oberschlesien oder Masuren darum, dass ein Chor oder eine Kinder- kasperletheater spielende Truppe mal in diesem oder in jenem Ort auftritt und nach einer Woche wieder in die Bundes- republik verschwindet. In der Hauptstadt des Banats, in Temeschwar, gibt es ein Deutsches Staatstheater. Das muss man sich insofern auf der Zunge zergehen las- sen, weil hier nicht deutsche Stücke auf Rumänisch zur Aufführung kommen;nein – es ist eine reguläre deutsche Bühne mit all ihrem Personal und Requisite. Das ganze natürlich auf hohem Niveau, denn es geht nicht um die Aufführung eines volkstümlichen Schwanks. Es geht auch nicht darum, einer Minderheit in ihrer Nische mit einem bisschen Hopsasa und Trallala Zerstreuung zu gönnen und sie so ruhig zu stellen. Temeschwar hingegen ist selbst am Puls der zeitgenössischen deutschsprachigen Kultur. Hier wird Brecht oder Čechov in deutscher Sprache interpretiert. Die deutsche Sprache hat damit eine echte soziale Funktion und ist nicht abgekoppelt von der deutschen
Sprache im Mutterland. So etwas hat das Zeug, im deutschen Fernsehen beim Kulturmagazin „Aspekte“ oder auf 3sat in der „Kulturzeit“ zu laufen. Nur noch mal zur Proportion: Das gibt es dort, wo in einem ähnlichen Einzugsbereich 1/10 deutscher Minderheitsbevölkerung lebt wie in Oberschlesien.
Natürlich sind mir einige Unterschiede bewusst. Faktisch nimmt in Oberschlesi- en „po Śląsku“, die Stellung ein die das Deutsche in Rumänien als nicht verlorene Minderheitensprache hat. Und vor allem gibt es um Temeschwar ein Publikum in der Mehrheitsbevölkerung, das sehnsüch- tig auf deutsche Inszenierungen wartet – eben weil das Deutsche geschätzter Teil der Geschichte der Region ist. Dennoch ist es ernüchternd, mit welchem Kleinklein wir uns hierzulande brüsten (müssen).
Das ist gar keine Geringschätzung des Volkstümlichen auf dem Dorf, wenngleich die deutsche Minderheit in Oberschlesi- en nicht einmal über ein stetiges Hobby- ensemble seichter Stücke verfügt. Alles gehört zusammen. Das Ursprüngliche, aber auch die Hochkultur, die anspornt, den Rest mitzieht und die deutsche Sprache nicht rezitiert, sondern selbst interpretiert. Am Ende reduziert sich unser ganzes Drama auf die verlorene deutsche Sprache. Vielleicht sollten wir anfangen so ehrlich zu sein, dass Deutsch eben nicht die Muttersprache ist, sondern erst wieder werden soll. Und das beginnt im Bewusstsein und nicht in der Schule.
Świadomość zamiast tylko szkoły
N
a łamach niniejszego wydania za- mieszczamy dwie strony tematyczne, które być może otworzą oczy niektórym osobom. Oto w regionie Banat w Ru- munii żyje mniejszość niemiecka, której liczebność skurczyła się do zaledwie 20 tys. osób, a mimo to cieszy się ona w tym kraju wielką estymą i potrafi zachować ogromny skarb, jakim jest jej dawne zna- czenie kulturowe (str. 10 i 11). Tam nie jest tak jak na Górnym Śląsku czy Ma- zurach, gdzie w różnych miejscowościach od czasu do czasu występują chóry czy te- atrzyki kukiełkowe dla dzieci, by po tygo- dniu ulotnić się z powrotem do Niemiec.W stolicy Banatu, Timisoarze, mieści się bowiem Niemiecki Teatr Państwowy, w którym – pomyślmy tylko – bynajmniej nie wystawia się niemieckich sztuk po rumuńsku, lecz jest to profesjonalna nie- miecka scena z całym przynależnym per- sonelem i rekwizytami. Całość odbywa się oczywiście na wysokim poziomie, bowiem nie chodzi tu o wystawianie krotochwil adresowanych do szerokiej publiczności.
Nie chodzi też o to, by dawać rozrywkę czy ukojenie żyjącej w niszy mniejszo- ści, oferując jej nieco „hopsasa-tralala”.
Timisoara trzyma wręcz rękę na pulsie współczesnej kultury niemieckojęzycznej, prezentując własne interpretacje utwo- rów Brechta czy Czechowa w języku niemieckim, który z kolei dzięki temu pełni autentyczną funkcję społeczną i nie jest odseparowany od niemczyzny używanej w macierzystym kraju. Coś takiego ma potencjał, by ukazywać się w niemieckiej telewizji w ramach ma- gazynu kulturalnego „Aspekte” czy też w programie „Kulturzeit” nadawanym na kanale 3sat. A zwróćmy jeszcze raz uwagę na proporcje – mowa bowiem o
regionie o wielkości mniej więcej Górnego Śląska, w którym żyje 10 razy mniej osób należących do mniejszości niemieckiej w stosunku do ogółu ludności.
Oczywiście jestem świadom różnic.
Faktem jest, że na Górnym Śląsku miej- scowa gwara zajmuje miejsce, jakie w Rumunii posiada język niemiecki, któ- rego tamtejsza mniejszość nie utraciła.
I przede wszystkim w łonie samej więk- szości społeczeństwa zamieszkującego okolice Timisoary jest sporo osób, które z utęsknieniem czekają na kolejne niemiec- kie inscenizacje, a to dlatego, że niemiec- kość jest cenionym elementem historii regionu. Tym bardziej otrzeźwiające jest to, jakimiż małostkami przychodzi nam się przechwalać tu w Polsce. Nie jest to bynajmniej objaw lekceważenia kultury
ludowej na wsi, choć trzeba powiedzieć, że mniejszość niemiecka na Górnym Ślą- sku nie posiada nawet stałego amatorskie- go zespołu, który prezentowałby choćby najprostsze sztuki sceniczne. Wszystko składa się na pewną całość – to, co pier- wotne, ale także kultura przez duże K, która dodaje bodźca, jest atrakcyjna dla ogółu i nie ogranicza się do recytowania w języku niemieckim, lecz tworzy własne interpretacje. W ostatecznym rozrachun- ku nasz cały dramat sprowadza się do utraty języka niemieckiego. Może już czas, byśmy uczciwie przyznali, że język niemiecki najzwyczajniej nie jest dla nas ojczystym, lecz dopiero może na powrót nim zostać. A to jest proces, który zaczyna się w świadomości, nie w szkole.
Till Scholtz-Knobloch
Bewusstsein statt nur Schule Śląsku, ojczyzno moja!
Der Mensch ist das, woran er glaubt.
Anton Pavlovič Čechov (1860-1904), russischer impressionistischer Erzähler
Człowiek jest tym, w co wierzy.
Anton Pawłowicz Czechow (1860–1904), rosyjski nowelista impresjonistyczny
W
każdej inwestycji, a zwłaszcza w wodnych, musi być zachowana ciągłość, jeśli chodzi o ich realizację.Nie może być sytuacji, że najmniejsze ogniwo danej inwestycji jest niedokoń- czone, bo kiedy przyjdzie tzw. wysoka woda, może to spowodować, że praca, która wcześniej została wykonana, bę- dzie zmarnowana.
Dowiaduję się od osób odpowiedzial- nych w regionie opolskim za realizację inwestycji przeciwpowodziowych, że istnieją poważne problemy finansowe, które mogą spowodować, że już roz- poczęte procedury przetargowe mogą być unieważnione ze względu na brak środków finansowych. Do tego inwestor, który ma realizować budowę zbiornika w Raciborzu, zszedł z budowy! Jest to moim zdaniem bardzo niebezpieczne, mimo że dzisiaj nie mamy bezpośred- niego zagrożenia powodzią. Jeśli jesz- cze dołożymy do tego niedokończoną budowę wałów przeciwpowodziowych w gminach Cisek i Bierawa, to można stwierdzić, że wielomilionowe inwesty- cje, które przez wiele lat były wykonywa- ne na Odrze, w chwili przyjścia wysokiej fali nam nie pomogą!
Dlatego też, jako przewodniczący Parlamentarnego Zespołu Przyjaciół Odry, na najbliższym jego posiedzeniu podejmę ten temat, aby w obecności przedstawicieli ministerstw środowiska i finansów o tym problemie porozmawiać i zapytać urzędników najwyższych szcze- bli, na jakim obecnie etapie realizowane są te inwestycje i jaka jest pewność, że zostaną wykonane. A o tym, jak ważne są te inwestycje, niech świadczy fakt, że np. obwałowania, które mają być bu- dowane na wysokości gminy Dobrzeń Wielki, będą miały istotny wpływ na bezpieczeństwo największej obecnie inwestycji w Polsce – nowych bloków energetycznych w Elektrowni Opole.
Widać więc, że trzeba uczynić wszystko, aby władze województwa opolskiego i jego posłowie zadbali o zachowanie ciągłości tych inwestycji.
Kontinuität wahren
B
ei jeder Investition, auch und gerade bei Wasserprojekten, muss bei der Umsetzung Kontinuität gewahrt werden.Nicht einmal das kleinste Kettenglied darf da ausfallen. Denn wenn das große Wasser kommt, ist alles vorherige Be- mühen womöglich umsonst gewesen.
Von Verantwortlichen für Hoch- wasserschutzprojekte in der Region Oppeln habe ich auch über ernsthafte Finanzprobleme erfahren, die bereits begonnene Ausschreibungsverfahren wegen finanzieller Engpässe wieder ungültig machen könnten. Zudem hat der Bauherr, der das Hochwasserbe- cken Ratibor errichten soll, die Baustelle verlassen! Das könnte sehr gefährlich werden, auch wenn derzeit noch kei- ne direkte Hochwassergefahr besteht.
Fügt man dem noch die unvollendeten Hochwasserdeiche in den Gemeinden Czissek und Birawa hinzu, so kann man getrost sagen, dass die jahrelangen Millionen-Investitionen an der Oder bei einer richtigen Flutwelle keine Hilfe sein werden!
Deshalb will ich als Vorsitzender der Parlamentarischen Arbeitsgruppe
„Freunde der Oder“ in deren nächs- te Sitzung das Thema im Beisein von Vertretern des Umwelt- und des Fi- nanzministeriums aufgreifen, um das Problem vor Augen zu führen und mich nach dem bisherigen Umsetzungsfort- schritt und den Aussichten für einen baldigen Abschluss erkundigen. Wie wichtig die Projekte sind, zeigt sich nun nicht zuletzt daran, dass beispielswei- se die in der Gemeinde Groß Döbern vorgesehenen Hochwasserdeiche sich wesentlich auf die Sicherheit von Po- lens derzeit größtem Bauprojekt – den neuen Kraftwerksblöcken im Kraftwerk Oppeln – auswirken werden. Es muss daher alles dafür getan werden, dass die Oppelner Regionalregierung und die Parlamentsabgeordneten aus der Woi- wodschaft für eine zügige Fortführung der Projekte sorgen.
Notiert von Krzysztof Świerc
Prosto z sejmu
Zachować ciągłość
Friedrich Schlegel, Dichter der Ro- mantik, hat gesagt, dass im Reisen die „Sehnsucht nach dem Unendli- chen“ wohne. Im Reisen kann alles eine andere Ordnung haben.
I
n den Bergen ist die Unendlichkeit fast zum Anfassen, besonders wenn die Weite im Nebel noch sanfte Kontu- ren bekommt. Vor Jahren besuchte ich den Platz der ewigen Ruhe von Gerhart Hauptmann auf Hiddensee und dieses Jahr die Villa Wiesenstein in Agneten- dorf, den Ort seines Schaffens. Dank der kleinen Ausstellung kommen mir beson- dere Worte des großen Schlesiers in den Sinn, die er seinem eigenen Bewusstseingewidmet hat. Am 1. März 1933 schrieb er: „Mit dem Brande des Reichstagsge- bäudes, in der Nacht vom 26. zum 27.
Februar, schließt das Deutschland ab, in dem ich seit 1862 gelebt habe, oder sagen wir geistig bewusst gelebt habe seit 1870, wo mein nationales deutsches Bewusstsein geweckt wurde.“ Er baute seine Villa so, dass er von den Fenstern des Arbeitszimmers aus die Schneekop- pe sehen konnte, um das Symbol der Unendlichkeit nicht aus den Augen zu verlieren. Er überlegte weiter über sei- ne deutsche Identität, als er sagte: „Ich war Europäer ebenso selbstverständlich, wie ich Deutscher war, und vielleicht war man kein ganz richtiger Deutscher, wenn man sich nicht gleichzeitig als Eu-
ropäer fühlte.“ Eine klare Linie seines Bewusstseins lässt er uns zurück: Schle- sier, Deutscher und Europäer zugleich.
Sein Schaffen ist so tief im schlesischen Boden verankert, dass eine Art von Be- wahren des so definierten Schlesientums ist. „Ein Mensch hat entweder seine Welt oder gar keine. Und wenn er sie hat, so muss er sie pflegen und festhalten, weil sie zerstörbar ist“, schrieb er für sich selber, aber auch als Erbe an uns, die ihm ähnlich sind – Schlesier, Deutsche und Europäer zugleich.
Bernard Gaida
Die Gedanken sind frei
Hauptmanns Erbe
Rys. Andrzej Sznejweis
Wersja polska na blogu Bernarda Gaidy na www.vdg.pl
Poseł Ryszard Galla
N
achdem vor einiger Zeit berichtet worden war, dass die polnische Bahn die zweisprachigen polnisch-deut- schen Ortsschilder von den Bahnhöfen der Gemeinde Chronstau entfernen ließ, kam es jetzt zu einer positiven Wende.Nach mehreren Protesten vonseiten der Gemeindeverwaltung und Organisati- onen der deutschen Minderheit sowie nach einer erneuten Erklärung des pol- nischen Verwaltungsministeriums hat der Pressesprecher der polnischen Bahn nun zugesagt, dass die Zweisprachigkeit auf die Bahnhöfe zurückkehren wird.
Diese Wende ist positiv zu bewerten, auch wenn ich es äußert bedauernswert empfinde, dass es überhaupt zu dieser erneuten Diskussion kommen musste.
Nachdem schon alle Fragen der Bahn geklärt schienen, die in den Jahren 2010 bis 2012 der Gemeinde Chronstau ge- stellt worden sind, mussten die gleichen Antworten nun noch einmal vorgelegt werden. Dieses hat für erneutes Aufse- hen gesorgt und bei manchen Politikern sowie auf verschiedenen Internetforen auch mal wieder „alte Geister“ aufleben lassen.
Es bleibt jetzt zu hoffen, dass die jet- zige Auseinandersetzung, die nun wie es scheint doch einen positiven Abschluss erlebt, den Weg für andere Gemeinden geöffnet hat, und dabei nicht nur die der deutschen Minderheit, um die Zwei- sprachigkeit auch aus dem Zugfenster sichtbar zu machen. In vielen Regionen
Europas ist Zweisprachigkeit, sowie die Anwesenheit einer Minderheit längst zu einem Markenzeichen geworden.
Dies könnte auch in Oberschlesien der Fall sein, wenn man nur die Vorteile der Zweisprachigkeit in den Vordergrund stellt und die Vorurteile zur Seite legt.
Wie man das manchen kann, zeigen immer mehr die Kaschuben, die es al- lerdings ein bisschen leichter haben, weil sie keine nationale sondern eine sprachliche Minderheit sind. Die Bahn hat gezeigt, dass sie zu Meinungsände- rung bereit ist und so kann man auch hoffen, dass manche der Kritiker der polnisch-deutschen Zweisprachigkeit auch diese Bereitschaft zeigen werden.
Rafał Bartek
Bartek konkret
Positive Wende
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 35/1169
POLiTiK uND GESELLSChAFT POLiTyKA i SPOłECzEńSTWO
Wochenblatt.pl3
Zdobądź nowe doświadczenie wyjeżdżając na staż/praktykę do Niemiec i uzyskaj certyfikat.
Nie musisz znać biegle języka niemieckiego!!!
Złóż dokumenty rekrutacyjne do 15 września 2014 r.
MASZ 15-30 LAT
NIE MASZ PRACY
JESTEŚ MIESZKAŃCEM OPOLSZCZYZNY
Bist Du zwischen 15 und 30 Jahre alt
Hast Du keinen Job
Bist Du Einwohner der Oppelner Region
Weź udział w Projekcie
„Wsparcie kompetencji na starcie”
realizowanym przez Wojewódzki Urząd Pracy w Opolu w partnerstwie z Handwerkskammer
Mannheim Rheim-Neckar-Odenwald.
Szczegóły dostępne są w Biurze Projektu lub na stronie
www.kompetencje.wup.opole.pl
Projekt jest realizowany w okresie:
marzec 2013 – czerwiec 2015
Unterstützung der Kompetenzen
am Start
Wsparcie kompetencji
na starcie
Proponujemy staż/praktykę w Niemczech w zawodach:
Branża budowlana: murarz, kafelkarz (glazurnik), sztukator, zbrojarz, malarz, tapeciarz, hydraulik i monter instalacji sanitarnych, monter instalacji klimatyzacyjnych i grzewczych.
Branża mechaniki pojazdowej i serwisu pojazdów: mechanik samochodowy, mechatronik samochodowy, elektryk sam., elektrotechnik sam. (obsługa pojazdów hybrydowych), blacharz sam., lakiernik sam.
Branża przemysł drzewny i meblarstwo: stolarz, cieśla, lakiernik drzewny.
Branża obróbka metali i spawalnictwo: tokarz, frezer, ślusarz, spawacz, szlifierz metali, lakiernik, operator CNC, pneumatyk.
Branża elektryczna i elektroniczna: elektryk, monter elektronik, monter sprzętu elektronicznego (monter tzw. inteligentnych systemów), monter systemów radiowo-telewizyjnych, monter i serwisant urządzeń elektronicznych.
Branża administracja i zarządzanie: pracownik obsługi biurowej.
Branża piekarniczo-cukiernicza: piekarz, cukiernik, sprzedawca.
Branża fryzjerstwo i kosmetologia: fryzjer, kosmetyczka, manikiurzystka.
W ramach projektu zapewniamy:
l stypendium stażowe oraz stypendium szkoleniowe
l zwrot kosztów dojazdu na spotkanie z doradcą zawodowym, psychologiem, pośrednikiem pracy oraz warsztat aktywnego poszukiwania pracy
l ubezpieczenie na wypadek leczenia i NNW
l transport, noclegi, wyżywienie na stażu/praktyce w Niemczech Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
BIURO PROJEKTU: 45-231 Opole ul. Oleska 127 IIp.
tel. 77 44 231 44
www.kompetencje.wup.opole.pl e-mail: kompetencje@wup.opole.pl
8020
Werbung / Reklama Angielski językiem sądownictwa?
Niemiecki Bundesrat złożył w Bun- destagu projekt ustawy przewidujący utworzenie przy sądach krajowych izb do spraw handlu międzynarodowego, w których istniałaby możliwość wyboru języka angielskiego jako języka prowa- dzonych rozpraw. Niezbędną przesłanką wyboru miałby być międzynarodowy kontekst sporu prawnego, np. fakt zawarcia przez zainteresowane firmy umów w języku angielskim, a także zgoda obu stron na posłużenie się ję- zykiem angielskim. Autorzy projektu argumentują, iż w toku globalizacji spo- ry między przedsiębiorstwami toczą się coraz częściej w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, co sprawia, że nie- mieckie stanowiska prawne tracą grunt.
Projekt spotkał się z wyraźną krytyką ze strony „Towarzystwa na rzecz Języka Niemieckiego”, którego zdaniem sprzyja on utracie znaczenia rodzimego języka.
Konferencja ws. funduszy strukturalnych w Dreźnie
Również 24 września w Dreźnie odbędzie się specjalna konferencja pt.
„Pozycjonowanie regionów miejskich w ramach strategii europejskich”, stano- wiąca zakończenie projektu INTERREG pn. „City Regions”. Miejscem konferencji jest zamek Albrechtsberg, mieszczący się przy Bautzner Strasse 130. Od 2012 roku regiony miejskie Halle/Lipsk, Wrocław, Praga, Graz oraz Turyn, działając pod przewodnictwem władz miasta Lipska, prowadzą wymianę informacji mają- cą na celu poprawę współpracy miast z okolicznymi terenami. W ramach konferencji partnerzy dokonają pod- sumowania wyników swojej pracy oraz przedyskutują sposoby wykorzystania do realizacji wspólnych celów możliwości, jakie dają unijne fundusze struktural- ne przewidziane w latach 2014–2020.
Ze strony Generalnej Dyrekcji Polityki Regionalnej i Rozwoju Miast Komisji
Europejskiej w konferencji weźmie udział Władysław Piskorz. Informacji dotyczących konferencji udziela Regi- na Hille z Referatu ds. Europejskiego Planowania Przestrzennego i Rozwoju Regionalnego Ministerstwa Spraw We- wnętrznych Saksonii (Regina.Hille@
smi.sachsen.de).
Radlin w Westfalii
W sierpniu na łamach „Westdeut- sche Allgemeine Zeitung” można było przeczytać, że w westfalskim mieście Bottrop znajduje się osiedle o nazwie Radlin. Pisze o tym dr Lutz Budrass, historyk Uniwersytetu Zagłębia Ruhry w Bochum, który w tekście własnego autorstwa zamieszczonym w niedaw- no opublikowanej książce pt. „Indu- strialisierung und Nationalisierung”
(wydawnictwo Klartext Verlag) opi- suje specyfikę środowiska „hanysów”
żyjących w Bottrop. W artykule, który
ukazał się na łamach „WAZ”, czytamy:
„W okresie plebiscytu, jaki odbył się po I wojnie światowej (…), Górnoślązacy z Bottrop wykazywali raczej orientację proniemiecką. Ci, którzy wracali, głoso- wali raczej za Polską, a ci, którzy zostali w Bottrop, raczej za Niemcami – pisze Budrass. – Z liczby 26 000 górników, którzy w latach 1875–1908 znaleźli zatrudnienie w Bottrop, 14 000 osób pochodziło z Górnego Śląska”.
Cyfrowa Agenda 2014–2017
W minionym tygodniu rząd federalny zaprezentował swoją „Cyfrową Agendę 2014–2017“, dzięki której Niemcy mają stać się liderem w dziedzinie techno- logii informacyjnych. Przedstawiony raport wymienia trzy zasadnicze cele:
1. Wspieranie wzrostu zatrudnienia w branży informatycznej w Niemczech. 2.
Rozbudowa na szeroką skalę wysokowy- dajnych sieci informatycznych zwłaszcza na obszarach wiejskich. 3. Poprawa sytu- acji w zakresie bezpieczeństwa i ochro- ny systemów i usług informatycznych.
Założenia Agendy natrafiają jednak na krytykę ze strony aktywistów siecio- wych, którzy uznają część wytyczonych celów za zbyt krótkowzroczne, a nawet kontraproduktywne, jak można prze- czytać na portalu digitalegesellschaft.de.
Adrian M. Darr Konferencja gospodarcza w Dreźnie
24 września w siedzibie Izby Prze- mysłowo-Handlowej (IHK) w Dreźnie odbędzie się IX Konferencja Gospo- darcza IHK, na której przedstawiciele ambasady RP, Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej (AHK), Urzę- du Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego oraz Dolnośląskiej Izby Gospodarczej przedstawią przyszłe kie- runki rozwoju współpracy i działalności biznesowej w Polsce. Aktualne projekty wchodzące na rynek zaprezentuje spółka Wirtschaftsförderung Sachsen GmbH.
Malakow-Turm der zeche Prosper ii Foto: Wikipedia
Z Vaterlandu
„Lewica razem“ (Gemeinsame Lin- ke) nennt sich die Allianz, die linke Gruppierungen vereint. Doch wirklich gemeinsam und vor allem geschlossen stehen die Parteien am linken Spektrum zurzeit noch nicht. Während die post- kommunistische Linkspartei SLD die mit der Partei „Unia Pracy“ (Union der Arbeit) und dem Gewerkschaftsverband
„OPZZ“ eine gemeinsame Wahlliste aufstellen will, ist die Zusammenarbeit mit „Twój Ruch“ (Deine Bewegung, TR) fraglich. TR-Vorsitzender Janusz Palikot verwarf den Vorschlag auf Zusammen- arbeit wegen der Namensgebung des Wahlbündnisses: „SLD-Lewica razem“, heißt es offiziell. Palikots Partei kommt im Namen dagegen nicht vor.
SLD-Chef Leszek Miller hat unterdes- sen öffentlich linke Gruppierungen zu einem Kongress kommende Woche nach Warschau eingeladen. Ebenso Palikot und seine Gefolgsleute. Ob diese der Einladung folgen, bleibt offen. Noch vor wenigen Monaten schlossen Beobach- ter eine Zusammenarbeit zwischen den Fraktionen von Palikot und Miller vor allem wegen persönlicher Differenzen der beiden Parteichefs aus. Doch ein Bündnis von rechten Parteien unter dem Mantel von Jarosław Kaczyńskis Recht und Gerechtigkeit (PiS) brachte die kleinen Parteien am linken Spekt- rum in Zugzwang. Spätestens seit der Zusammenarbeit von PiS, „Solidarisches Polen“ (SP) und Jaroslaw Gowins „Polen Gemeinsam“ (PRJG) wird der rechten
Opposition in Sonntagsfragen gar eine Mehrheit gegen die Regierung von Pre- mier Donald Tusk vorhergesagt.
Beobachter spekulieren nun über die politische Zukunft von Palikot und sei- ner Partei. Der Politiker ist ehemaliger Tusk-Vertrauter und Abtrünniger der Regierungspartei „Bürgerplattform“
(PO). Bei den vergangenen Parlaments- wahlen gelang seiner Gruppierung mit linksliberalen und antiklerikalen Paro- len der Einzug als drittstärkste Kraft in den Sejm. Das war im Oktober 2011.
Bei den diesjährigen Europawahlen im Mai schaffte es TR jedoch nicht über die Fünf-Prozent-Hürde. Ein Bündnis mit weiteren Linksparteien wäre vor allem für Palikots-Gruppierung von Vorteil, sehen Beobachter. Anders als etwa die SLD, ist die TR in der Region nur wenig verankert. Doch für eine Ehe zwischen beiden Parteien scheint die Zeit noch nicht reif.
Markus Nowak
Kommunalwahlen: Bündnis am linken Rand
(K)eine Ehe mit Hindernissen
„Bündnis macht die Schwachen stark“, lautet ein Sprichwort. Aus diesem Grund ist dieser Tage am linken politischen Rand ein neues Wahlbündnis für die anstehenden Kommunalwahlen im Herbst ent- standen.
Beleidigt: Janusz Palikot (TR) Foto: Adrian Grycuk/Wikipedia
