LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
WOCHENBLATT .pl
Nr 45 (1179), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 7 – 13 XI 2014, cena 2,40 zł (VAT 5%)
Zeitung der Deutschen in Polen
www.wochenblatt.pl
Nanu?
Litera z
W
Dobrzeniu Wielkim trwa zabawa w kotka i myszkę pomiędzy przeciwnikami i zwolen- nikami kandydata do rady gminy z ramienia PiS, Ryszarda Szrama.Cała wieś została oplakatowana kandydatem Szramem, trudno znaleźć słup, na którym kandydat Szram nie wisi. Jednak nie jest to dla niego zapewne powód do radości, jako że prawie wszystkie plakaty zbezcześcili polityczni przeciwnicy kandydata PiS. Nie zrywali całych plakatów, skoncentrowali się na jed- nej tylko wybranej literze „z” w na- zwisku kandydata. Kandydat Szram bez owego „z” prezentuje się zgoła inaczej, wzbudzając ogólną wesołość tych, którzy rzucą okiem na plakat.
Ale może to też jest dobry sposób, żeby wyryć się w pamięci wyborcy.
Anna Durecka
I S S N 2 0 8 2 - 8 1 9 5
STIEBLICH
HALLENBAU
w w w . s t i e b l i c h . d e
R
Budujemy m.in.:
hale przemysłowe, magazynowe, bud.
biurowe, salony samochodowe, chłodnie, hale dla rolnictwa i hangary samolotowe
Wir bauen u.a.:
Produktions- und Lagerhallen, Bürogebäude, Autohäuser, Kühlhallen, Landwirtschaftshallen und Flugzeughangars
info@stieblich.pl
www.stieblich.pl
Tel. +48 77 407 60 50 7878Nagrobki
od 1499 zł
Płytki granitowe
od 76 zł/m²
Schody
od 280 zł/m²
Blaty
od 320 zł/m²
Kominki
od 280 zł/m²
Tarasy
od 76 zł/m² Nowy punkt:
Zakład Kamieniarski PPHU Sati 46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 tel. (+48) 77 546 22 78 biuro@tanienagrobki.com.pl
Oddział
Ekspozycja nagrobków 46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 tel. kom. (+48) 666 523 384 tel. (+48) 77 546 21 84
biuro@tanienagrobki.com.pl 7706
Poszukujemy
pracowników fizycznych ze znajomo- ścią języka niemieckiego do prac:
n magazynowych
n recyclingowych
n na produkcji
oraz specjalistów z j. niemieckim:
elektryków, spawaczy, kierowców C+E, ślusarzy, operatorów koparek i ładowarek
Oferujemy:
n atrakcyjne wynagrodzenie
n zakwaterowanie na terenie Niemiec
n opiekę polskiego biura
Zainteresowanych prosimy o wysyłanie CV na e-mail: export@dako.org.pl lub Tel. 32 279 96 80
7963
46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b tel./fax: 77 456 86 58
kom. 602 369 462 (A4) 661 333 777 604 963 702
Warsztat
l mechanika pojazdowa
l części używane
l lakiernictwo
l blacharstwo
l wynajem samochodów
CENTRUM POMOCY DROGOWEJ
Bernard Czok
www.autoczok.pl 7877 8037
Werbung / Reklama
Werbung / Reklama
Hans-Gert Pöttering, Chef der CDU-nahen Konrad- Adenauer-Stiftung, und der ehemalige polnische Premier Jerzy Buzek sind seit vergangenen Montag Ehrenbürger der Stadt Oppeln.
Zwei neue Eurostecker
Lesen Sie S. 10
Hans-Gert Pöttering ist stolz, als Ehrenbürger nun auch Schlesier zu sein. Foto: Jerzy Stemplewski
8056
Gwarancja jakości. Z Norbertem Raschem, kandydatem do Sejmiku Województwa Opolskiego z ramienia mniejszości niemieckiej i przewodniczącym Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim, który w polityce przez duże P tkwi od 23. roku życia, rozmawia Krzysztof Świerc. W dzisiejszym materiale mowa jest między innymi o tym, jak bardzo wciągająca może być polityka, oraz o najważniejszych osiągnięciach w minionych latach, a także o planach, celach, zawodach, zainteresowaniach i przyjemnościach. Czytaj na str. 12
Foto: Jerzy Stemplewski
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7. – 13. November 2014
2
Wochenblatt.plMEiNuNgEN OPiNiE
B
is in das kommende Jahr hinein zeigt das British Museum in London die große Ausstellung: „Germany – memories of a nation“ (Deutschland – Erinnerun- gen einer Nation). In der Ankündigung heißt es: „Diese Ausstellung untersucht Elemente der deutschen Geschichte der letzten 600 Jahre im Kontext des Falls der Berliner Mauer vor 25 Jahren. Von der Renaissance zur Wiedervereinigung und darüber hinaus zeigt sie Objekte, die die Komplexität der deutschen Geschichte mit ihren Triumphen und Tragödien un- tersuchen (…) Entdecken Sie die Kunst von Dürer, Holbein und Richter und staunen Sie über technologische Errun- genschaften, die der Welt Gutenbergs Druckerpresse, Meissener Porzellan oder das Bauhaus gab.“Und da die Briten, ganz anders als die Deutschen, eine enge Bindung an ihre stolze Geschichte haben, ist dieses Museum auch für jedermann kostenlos zugänglich. Das nutzen im Jahr an die sieben Millionen Menschen, also fast so viele, wie Deutsche von 1944-1950 aus ihren einstigen Siedlungsgebieten im heu- tigen Polen flohen bzw. ab 1945 vertrie- ben wurden. Und genau das ist bereits eine wichtige Erkenntnis. Die Ausstellung widmet sich auch diesem Aspekt der deut- schen Geschichte mit dem Hinweis, dass Schlesien, Pommern oder Ostpreußen im Gedächtnis der Deutschen ihren festen Platz haben. Der deutschsprachige Mu- seumsdirektor Neil McGregor, der 2008
zum Briten des Jahres gewählt wurde, erläuterte der darüber selten wissenden Öffentlichkeit bereits, dass die Deutschen die „größte erzwungene Migration in der europäischen Geschichte“ erlebt hätten.
Auch das hat wesentlichen Anteil für eine Empathie, die man den Deutschen bislang eher weniger geschenkt hat.
Diese Empathie gesellt sich langsam zur Bewunderung der Fähigkeit zur Orga- nisation und Disziplin der Deutschen.
So sind natürlich auch Gegenstände des wissenschaftlichen und wirtschaftlichen Erfolges der Deutschen wie ein früher VW-Käfer zu sehen. Der Spiegel betonte, man beschreibe Deutschland als Gebiet
„in ständiger Bewegung, das sich einmal über halb Mitteleuropa erstreckte und sich auftrumpfend ‚Römisch Reich’ nann- te (…) In England reichte um 1700 eine Währung, Deutschland hatte fast 200 unterschiedliche.“
Das alles erscheinen mir wichtige As- pekte auch für ein polnisches Publikum zu sein, denn hierzulande wird Deutschland zu oft auf den preußischen Nachbarn reduziert und nicht die facettenreiche Vielstaaterei bis 1871. Geschichte scheint mir in Polen noch allzu oft die Nation auf Linie bringen zu wollen, wie das Streben um tendenziöse Ausklammerung deut- scher Geschichte im Schlesischen Museum zu Kattowitz zeigte. Traut man sich einen wohlwollenden Beobachterstatus wie in London, gewinnt vor allem die Empathie für die Nachbarn im eigenen Staat.
Neutralni obserwatorzy
M
uzeum Brytyjskie w Londynie za- prezentuje dużą wystawę zatytuło- waną „Germany – memories of a nation”(Niemcy – wspomnienia narodu), która potrwa do początków przyszłego roku. W komunikacie zapowiadającym ekspozycję czytamy: „Wystawa stanowi analizę ele- mentów historii Niemiec na przestrzeni ostatnich 600 lat w kontekście upadku muru berlińskiego przed 25 laty. Począw- szy od renesansu, a skończywszy na zjed- noczeniu państwa i okresie pozjednocze- niowym, pokaże obiekty, które pozwolą ogarnąć złożoność niemieckich dziejów znaczonych zarówno triumfami, jak i tragediami. (…) Odkryj sztukę Dürera, Holbeina czy Richtera i zdumiewaj się zdobyczami technologii, które dały światu prasę drukarską Gutenberga, porcelanę miśnieńską czy Bauhaus”.
A ponieważ Brytyjczycy w przeci- wieństwie do Niemców bardzo chlubią się swoją historią, wspomniane muzeum jest nieodpłatnie dostępne dla wszyst- kich chętnych, z czego corocznie korzy- sta około siedmiu milionów osób, czyli prawie tyle co Niemców, którzy w latach 1944–1950 uciekli z zamieszkiwanych terenów, które obecnie znajdują się w granicach państwa polskiego, tudzież zostali z nich wypędzeni po 1945 roku.
Już samo to stanowi istotną informację.
Autorzy wystawy zwrócili bowiem uwagę również na ten aspekt niemieckich dzie- jów, podkreślając, że Śląsk, Pomorze czy Prusy Wschodnie są trwale osadzone w pamięci Niemców. Niemieckojęzyczny dyrektor muzeum Neil McGregor, który w 2008 roku został wybrany Brytyjczykiem Roku, zdążył już objaśnić opinii publicz- nej, niewiele wiedzącej na ten temat, że Niemcom przyszło doświadczyć „naj- większej wymuszonej migracji w dzie-
jach Europy”. Również to stanowi istotny wkład w tworzenie atmosfery empatii, jaką dotychczas niezbyt chętnie Niem- com okazywano. Empatia ta dołącza z wolna do podziwu dla zdolności organi- zacyjnych oraz dyscypliny Niemców, stąd na wystawie można też będzie obejrzeć eksponaty dokumentujące sukcesy Niem- ców w dziedzinie nauki czy gospodarki, jak choćby wczesny model volkswagena
„garbusa”. Tygodnik „Der Spiegel” pod- kreśla, iż twórcy wystawy charakteryzują Niemcy jako obszar „stale przemieszcza- jący się, który niegdyś obejmował poło- wę terenów Europy Środkowej, szumnie nazywając się »Cesarstwem Rzymskim«.
(…) W Anglii w okresie około 1700 roku wystarczyła jedna waluta, zaś Niemcy miały prawie 200 różnych”.
Wydaje mi się, że te wszystkie aspekty mogłyby z powodzeniem znaleźć przeło- żenie na opinię publiczną w Polsce, któ- ra postrzeganie dziejów Niemiec nazbyt często ogranicza do relacji z sąsiednimi Prusami, pomijając różnorodność pań- stwowego partykularyzmu, jaki miał miejsce do 1871 roku. Mam wrażenie, że w Polsce nauczanie historii wciąż jesz- cze zbyt często ma na celu unifikowanie sposobu myślenia narodu, czego dowiodło np. tendencyjne pomijanie niemieckiej części dziejów regionu przez Muzeum Śląskie w Katowicach. Gdyby odważyć się na przyjęcie stanowiska życzliwego obser- watora, jak to ma miejsce w Londynie, to zyskałaby na tym nade wszystko empatia dla sąsiadów we własnym państwie.
Till Scholtz-Knobloch
Neutrale Beobachter Śląsku, ojczyzno moja!
Der schärfste Beobachter und tiefste Denker ist auch immer der mildeste Richter.
Henry Thomas Buckle (1821-62), englischer Historiker
Najuważniejszy obserwator i najgłębszy myśliciel będzie zarazem najłagodniejszym sędzią. Henry Thomas Buckle (1821–62), historyk angielski
W
miniony poniedziałek gościliśmy w Opolu dwóch znakomitych po- lityków – dr. Hansa-Gerta Pötteringa, byłego prezydenta Parlamentu Europej- skiego, a obecnie prezydenta Fundacji Konrada Adenauera, oraz Jerzego Buzka – w przeszłości przewodniczącego Parla- mentu Europejskiego i byłego premiera RP! Ich wizyta u nas związana była z wręczeniem im tytułów honorowego obywatela Opola, co dla niemieckiego i polskiego polityka miało duże zna- czenie, bo też wyjątkowa jest historia tego miasta.Chciałbym w tym miejscu podkreślić, że dr. Hansa-Gerta Pötteringa dobrze znam, bo jest on przyjacielem Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej i czę- sto u nas gości. Doskonale znam także Jerzego Buzka, bo kiedy byłem wice- marszałkiem województwa opolskiego, on pełnił funkcję premiera RP, przez co miałem możliwość prowadzenia z nim wielu rozmów. Do dzisiaj pamiętam, że były one zawsze energetyczne i często dotyczyły funkcjonowania samorządów wojewódzkich. Najpiękniejsze jednak jest to, że obaj politycy, co było widać pod- czas opolskiej wizyty, są przyjaciółmi, a w swoich wystąpieniach mówili niemal w tym samym tonie – dużo o sąsiedztwie i przyjaźni obu państw, podkreślając, że należymy do jednej europejskiej rodziny i musimy sobie wzajemnie pomagać.
Chciałbym też dodać, że obaj wybitni politycy bardzo wyraźnie zwracali uwagę na tożsamość, że trzeba czuć swój heimat i ojczyznę, ale podkreślali też, że są Euro- pejczykami. Słowa te były dla wszystkich, którzy wyczuleni są na wielokulturo- wość i tolerancję, niezwykle ważne, a oni sami udowodnili, że na te elementy są szczególnie uwrażliwieni i mogą być przykładem nowoczesnych Europejczy- ków. Dlatego uważam, że spotkanie to pozytywnie wpisze się w historię Opola, jako dowód przyjaźni i bardzo dobrych stosunków polsko-niemieckich.
Beweis der Freundschaft
A
m vergangenen Montag hatten wir zwei herausragende Politiker – Dr.Hans-Gert Pöttering, Ex-Vorsitzender des Europaparlaments und heute Prä-
sident der Konrad-Adenauer-Stiftung, sowie Jerzy Buzek, ebenfalls ehemaliger EU-Parlamentsvorsitzender und Polens Ex-Premier – in Oppeln zu Gast. Ihr Besuch bei uns hing mit der Ernennung der Beiden zu Ehrenbürgern der Stadt Oppeln zusammen. Dies war sowohl dem deutschen als auch dem polnischen Politiker sehr wichtig, ist die Geschichte der Stadt doch auch eine besondere.
Ich möchte an dieser Stelle hervor- heben, dass ich Dr. Pöttering persön- lich gut kenne, da er als ein Freund des Hauses der deutsch-polnischen Zusam- menarbeit häufig bei uns weilt. Auch Jerzy Buzek kenne ich bestens. Als ich noch Vizemarschall der Woiwodschaft Oppeln war, fungierte er als Premiermi- nister Polens, was mir damals die Gele- genheit zu manch einem Gespräch mit ihm bot. Bis heute erinnere ich mich daran, dass es jedes Mal energiegeladene Unterredungen waren, die sich häufig um die Belange der Woiwodschafts- Selbsterwaltungen drehten. Das Schöns- te ist aber, dass beide Politiker – was ja auch bei ihrem Oppeln-Besuch zu sehen war – unsere Freunde sind. In ihren jeweiligen Dankesreden sprachen sie nahezu mit einer Stimme – viel über die Nachbarschaft und Freundschaft der beiden Staaten und jeweils mit Hinweis darauf, dass wir der einen europäischen Familie angehören und so in der Pflicht stehen einander zu helfen.
Hinzugefügt sei noch, dass die bei- den Geehrten deutlich auf ihre Identität hingewiesen haben. Es sei gut und billig, sagten sie, eine Verbindung zu Heimat und Vaterland zu pflegen, doch sie selber seien gleichzeitig auch Europäer. Diese Worte waren für alle, die für Multikultu- ralität und Toleranz sensibilisiert sind, ungemein wichtig, und sie selbst haben ja schon öfters bewiesen, dass sie dafür sensibilisiert sind und als Vorbilder für moderne Europäer dienen können. Ich bin daher sicher, dass der Besuch sehr positiv in die Geschichte Oppelns ein- gehen wird als ein weiterer Beleg für die deutsch-polnische Freundschaft und die beispielhaften Beziehungen unserer beiden Länder.
Notiert von Krzysztof Świerc
Prosto z sejmu Dowód przyjaźni
S
o ist es auch mit den deutschen Min- derheiten in Europa. Bei der Kon- ferenz „Zur Situation der deutschen Minderheiten in Mitteleuropa“, konn- te man erleben, wie viele Deutsche in verschiedenen Ländern Europas noch leben. Sie zeigte aber auch, wie einfluss- reich der deutsche Kulturkreis in Europa über die Geschichte hinaus war: Von Rumänien bis ins heutige Tschechien und noch weiter.Obwohl wir jedoch gemeinsame Wur- zeln haben, gibt es auch große Unter- schiede. Während man sich in Ungarn
offiziell für die Vertreibung der Deut- schen entschuldigt hat, haben wir es in Polen immer noch mit Zerstörungen zweisprachiger Ortsschilder zu tun und während die deutsche Minderheit in Tschechien zu klein ist, um bedeutend politisch aktiv zu werden, haben wir über 800 Kandidaten bei den diesjäh- rigen Wahlen aufgestellt.
Woher kommen solche Unterschiede?
Die einen sind doch nicht deutscher als die anderen. Nach der Konferenz kann ich sagen, dass der Grund dafür am ehesten darin liegt, was man in Ungarn
oder Rumänien so bewundern muss:
Eine positive Einstellung der Mehrheit zum Deutschtum und Bürger dieser Abstammung.
Ein Vertreter der ungarischen Re- gierung brachte zum Ausdruck, dass die steigende Akzeptanz Gründe auch im politischen Mut der Regierenden hat. Diese haben gewagt, sich nicht nur für die Vertreibung zu entschuldigen, sondern auch einen Gedenktag für die Vertreibung einzuführen. Das zwingt die gesamte Gesellschaft zum neuen Umgang mit der Geschichte und dem Verhältnis zum deutschen Mitbürger.
Bernard Gaida
Die Gedanken sind frei
Unterschiede und Gemeinsamkeiten
Ein Blick in ein Geschichtsbuch reicht, um zu sehen wie facettenreich die Geschichte Europas ist. Doch einige Dinge kann man in Geschichts- büchern nicht nachlesen, man muss sie selber recherchieren, reisen und mit Menschen sprechen.
Rys. Andrzej Sznejweis
Wersja polska na blogu Bernarda Gaidy na www.vdg.pl
Poseł Ryszard galla
W
ostatnich dniach przybyło miastu Opolu kilku nowych obywateli – honorowych obywateli. Patrząc pod kątem problemów demograficznych wo- jewództwa, są oni z pewnością mniej cenni niż ci obywatele, którzy tutaj mieszkają, bądź chcą się tutaj osiedlić.Patrząc już jednak ze strony prestiżu miasta, to ci honorowi obywatele mają ogromne znaczenie, bo zostali nimi Władysław Bartoszewski (30.10.2014), prof. Jerzy Buzek i dr Hans-Gert Pötte- ring (3.11.2014). Wszystkie trzy nazwi- ska są na tyle znane, że chyba nie ma konieczności, aby je dalej przedstawiać.
Oczywiście można się zastanawiać nad tym, jaki ci ludzie mają związek z Opolem, ale nie ulega wątpliwości, że
wkład wszystkich trzech honorowych obywateli w obecny kształt stosunków polsko-niemieckich, czy też szerzej – w obecny kształt integracji europejskiej, jest tak duży, że z powodzeniem mogliby oni zostać obywatelami kolejnych miast i regionów w Polsce.
Wyjątkowe jest to, że zostali docenieni w Opolu, które powoli i ciągle bardzo skromnie zaczyna się przyznawać do swych wielokulturowych korzeni. Ważne jest jednak to, że chcąc się na tej drodze uwiarygodnić, miasto postarało się o to, aby kolejne honorowe obywatelstwa może już nie koniecznie trafiały do ludzi z czołówki polityki europejskiej, ale do również do tych, którzy są mniej znani, a poprzez swój życiorys przyczyniają się
do pozytywnego postrzegania miasta również poza jego granicami.
Dobrze więc się stało, że do ratusza trafił już wniosek mniejszości niemiec- kiej o nadanie honorowego obywatel- stwa dla Miro Klosego. Dobrze też, że na uroczystości wręczenia honoro- wego obywatelstwa panom Buzkowi i Pötteringowi została po raz pierwszy zaproszona tak liczna delegacja przed- stawicieli mniejszości niemieckiej. Może to sygnały zrozumienia, że na Śląsku wielokulturowa przyszłość zależy od mniejszości i większości, a kolejne po- kolenia pielęgnowały język i tożsamość swoich przodków, bo leży to de facto w interesie obu tych grup.
Rafał Bartek
Bartek konkret
Wspólny interes
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 45/1179
POLiTiK uND gESELLSChAFT POLiTyKA i SPOłECZEńSTWO
Wochenblatt.pl3
Zdobądź nowe doświadczenie wyjeżdżając na staż/praktykę do Niemiec i uzyskaj certyfikat.
Nie musisz znać biegle języka niemieckiego!!!
Złóż dokumenty rekrutacyjne do 14 listopada 2014 r.
MASZ 15-30 LAT
NIE MASZ PRACY
JESTEŚ MIESZKAŃCEM OPOLSZCZYZNY
Bist Du zwischen 15 und 30 Jahre alt
Hast Du keinen Job
Bist Du Einwohner der Oppelner Region
Weź udział w Projekcie
„Wsparcie kompetencji na starcie”
realizowanym przez Wojewódzki Urząd Pracy w Opolu w partnerstwie z Handwerkskammer
Mannheim Rheim-Neckar-Odenwald.
Szczegóły dostępne są w Biurze Projektu lub na stronie
www.kompetencje.wup.opole.pl
Projekt jest realizowany w okresie:
marzec 2013 – czerwiec 2015
Unterstützung der Kompetenzen
am Start
Wsparcie kompetencji
na starcie
Proponujemy staż/praktykę w Niemczech w zawodach:
Branża budowlana: murarz, kafelkarz (glazurnik), sztukator, zbrojarz, malarz, tapeciarz, hydraulik i monter instalacji sanitarnych, monter instalacji klimatyzacyjnych i grzewczych.
Branża mechaniki pojazdowej i serwisu pojazdów: mechanik samochodowy, mechatronik samochodowy, elektryk sam., elektrotechnik sam. (obsługa pojazdów hybrydowych), blacharz sam., lakiernik sam.
Branża przemysł drzewny i meblarstwo: stolarz, cieśla, lakiernik drzewny.
Branża obróbka metali i spawalnictwo: tokarz, frezer, ślusarz, spawacz, szlifierz metali, lakiernik, operator CNC, pneumatyk.
Branża elektryczna i elektroniczna: elektryk, monter elektronik, monter sprzętu elektronicznego (monter tzw. inteligentnych systemów), monter systemów radiowo-telewizyjnych, monter i serwisant urządzeń elektronicznych.
Branża administracja i zarządzanie: pracownik obsługi biurowej.
Branża piekarniczo-cukiernicza: piekarz, cukiernik, sprzedawca.
Branża fryzjerstwo i kosmetologia: fryzjer, kosmetyczka, manikiurzystka.
W ramach projektu zapewniamy:
l stypendium stażowe oraz stypendium szkoleniowe
l zwrot kosztów dojazdu na spotkanie z doradcą zawodowym, psychologiem, pośrednikiem pracy oraz warsztat aktywnego poszukiwania pracy
l ubezpieczenie na wypadek leczenia i NNW
l transport, noclegi, wyżywienie na stażu/praktyce w Niemczech Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
BIURO PROJEKTU: 45-231 Opole ul. Oleska 127 IIp.
tel. 77 44 231 44
www.kompetencje.wup.opole.pl e-mail: kompetencje@wup.opole.pl
8053
Werbung / Reklama Löw laureatem nagrody mediów
Trener narodowej reprezentacji Niemiec w piłce nożnej, Joachim Löw, zostanie wyróżniony tegoroczną Nie- miecką Nagrodą Mediów. Jury nagrody w uzasadnieniu stwierdziło, że Löw „po- dąża obranym kursem ze spokojną nie- złomnością pomimo zmiennych reakcji mediów oscylujących między hymnami pochwalnymi a zapowiedziami końca”.
Ponad 6300 niemieckich salafistów Liczba skrajnie islamskich salafistów, którzy wyjechali z Niemiec do Syrii i północnego Iraku, jest prawdopodobnie znacznie wyższa, niż dotychczas było wiadomo. Jak informuje „Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung”, powo- łując się na kręgi związane ze służbami bezpieczeństwa, na Bliski Wschód z Niemiec pojechało dotychczas nie 450, lecz około 1800 radykalnych islamistów.
„Aby uzyskać realistyczną liczbę, mu- simy pomnożyć oficjalne dane przez współczynnik 4”, pisze gazeta, cytując pracownika Urzędu Ochrony Konstytu- cji, który to urząd ocenia, że środowisko salafistów w Niemczech liczy już ponad 6300 osób.
Zasiłek na dzieci tylko w przypadku faktycznego zamieszkania
Jak wiadomo, osoby pracujące w Niemczech mogą ubiegać się o zasiłki na swoje dzieci mieszkające w Polsce.
Jednakże Federalny Trybunał Finansowy w orzeczeniu opublikowanym w śro- dę przed dwoma tygodniami wyjaśnił, iż nie wystarczy, by rodzic po prostu wynajął w Niemczech mieszkanie, aby udokumentować fakt „stałego zamiesz- kania” jako podstawy do ubiegania się o zasiłek na dzieci. W orzeczeniu czytamy, że dana osoba musi faktycznie mieszkać w takim mieszkaniu „z pewną regular- nością” (nr akt: III R 21/12). Natomiast zwykłe miejsce do spania w pomiesz- czeniach zakładowych, jakie jeden ze
skarżących podawał za swoje „miejsce zamieszkania”, czy też prowizoryczna możliwość zakwaterowania nie stanowi faktycznego miejsca zamieszkania, nie- zależnie od tego, czy dana osoba zamel- dowała się w urzędzie meldunkowym.
Powoli do przodu
W 25 lat po zjednoczeniu Niemiec przynajmniej niektóre markowe produk- ty z byłej NRD zadomowiły się na rega- łach zachodnioniemieckich marketów.
Jak czytamy w raporcie Stowarzyszenia na rzecz Badań Konsumenckich (GfK), od 2007 roku 40 enerdowskich niegdyś marek osiągających najwyższe obroty zwiększyło swój udział w dochodach na rynku zachodnioniemieckim z 34% do 42%. Za klasyczne produkty wschodnio- niemieckie uznaje się np. wino musujące Rotkäppchen czy pralinki Halloren.
Podróże akceptowalne społecznie Wielu Niemców także podczas urlopu pragnie chronić środowisko i podróżo- wać w sposób akceptowalny społecznie.
Badania przeprowadzone na zlecenie Federalnego Ministerstwa Ochrony
Środowiska wykazały, że jedna trzecia obywateli RFN przywiązuje wagę do tego, aby ruch turystyczny odbywał się w sposób zrównoważony. Natomiast kwestia społecznych implikacji spę- dzonego urlopu odgrywa rolę dla 38%
ankietowanych.
Urzędy skarbowe często nie mają racji Federalne Ministerstwo Finansów wydało komunikat, zgodnie z którym w 2013 roku w Niemczech wniesiono ponad 4,2 miliona sprzeciwów wobec wydanych decyzji o wymiarze podatku.
W 2 717 941 przypadków (64 procent) obywatelom przyznano rację. A w roku 2006 liczba sprzeciwów wyniosła nawet ok. 5,9 miliona. Przyczyną tak wysokiego wskaźnika sprzeciwów jest ogromna złożoność tej materii praw- nej. Co się natomiast tyczy przypadków tzw. czynnego żalu ze strony osób, które uchylały się od płacenia podatków, to w 2014 roku ich liczba osiągnie bodaj rekord, gdyż jak dotąd takich zgłoszeń było 32 000.
Dyskusja z udziałem Rafała Bartka Podczas tegorocznej krajowej kon- ferencji delegatów działającego w łonie CDU/CSU Stowarzyszenia Wschodnio- i Środkowoniemieckiego, która odbędzie się 8 listopada w Nadrenii Północnej- -Westfalii, w jednej z dyskusji panelo- wych z ramienia mniejszości niemieckiej w Polsce weźmie udział Rafał Bartek z Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Olimpiada w Hamburgu lub Berlinie Niemiecki Olimpijski Związek Sportowy (DOSB) zgłosi kandydaturę Hamburga lub Berlina do zorganizo- wania igrzysk olimpijskich w 2024 lub 2028 roku. Szanse na olimpiadę w roku 2024 mogą być jednak niewielkie, o ile Niemcy otrzymają dopłatę do zorgani- zowania w tymże 2024 roku piłkarskich mistrzostw Europy, o co się już ubiegają.
Pralinki halloren to produkt wytwarzany przez „halloren Schokoladenfabrik Ag”, najstarszą do dziś produkującą fabrykę wyrobów czekoladowych w Niemczech.
Foto: Wikipedia
Z Vaterlandu
F
ür Premierministerin Ewa Kopacz war der Anfang ihrer Amstzeit al- les andere als der große Paukenschlag.Unter Journalisten und Politikexperten kursierte eher die Meinung, es werde ein Jahr anhalten, dass die Regierung sich eher mit der Verwaltung des Ist- Zustands beschäftigen werde als mit einem wirklichen Regieren. Oberstes Ziel sei dabei, die Parlamentswahlen im kommenden Jahr zu gewinnen.
Und dann kommt auch noch Land- wirtschaftsminister Marek Sawicki und sagt in einem Interview, die Bauern seien – frei übersetzt – Deppen, weil sie sich beim Obstverkauf übers Ohr hauen ließen, er aber respektiere nur Geschäftsleute und keine Deppen. Die- sen Vorfall konnte Kopacz noch relativ leicht überspielen, indem sie beteuer- te, der Minister arbeite hart daran, die Landwirte vor größeren Verlusten durch das Embargo Russlands zu bewahren.
Damit war für sie das Thema zu Ende, eine erste Krise wurde gemeistert und die breite Öffentlichkeit hat es auch so hingenommen. Ein erster kleiner Punkt für Kopacz.
Weitaus schlimmer wurde es einige Tage später, als ein Interview des frü- heren Außenministers und heutigen Vorsitzenden des Sejms Radosław Si- korski mit dem amerikanischen Portal Politico herauskam, in dem Sikorski sagte, Putin habe Tusk die Teilung der Ukraine angeboten. Sikorski trat dar- aufhin vor die Medien, nicht etwa um
Rede und Antwort zu stehen, sondern um zunächst nichts zu sagen und bei der zweiten Pressekonferenz am glei- chen Tag(!) auf ein weiteres Interview zu verweisen, in dem seine Worte klar- gestellt werden sollten. Dies forderte wieder Kopacz, die eigentlich nicht die Chefin Sikorskis ist, in der Partei aber das Sagen hat. Sie erspielte sich einen weiteren Pluspunkt. Denn Kopacz gab vor den Medien zu, Sikorski zurecht- gewiesen zu haben.
Und am Montag dieser Woche nun erspielte sich Ewa Kopacz den dritten wichtigen Punkt: Sie bot allen Parteien eine Zusammenarbeit an und will diese mit einer Debatte über die Selbstverwal- tung beginnen. Nach Jahren, in denen die Regierungspartei Bürgerplattform (PO) eher gegen die Opposition wetter- te, ist diese Offerte eine neue Strategie.
Ob diese Zusammenarbeit nun ernst gemeint ist und das Angebot von der Opposition angenommen wird, zeigt natürlich erst die Zeit. Ewa Kopacz zeig- te aber in den wenigen Wochen, dass sie nicht nur Nachlassverwalterin von Tusks Regierung sein will. Sie will ihren eigenen Weg gehen.
Rudolf Urban
Warschau: Anfängliche Probleme überwunden
Kopacz geht ihren Weg
Die letzten Tage und Wochen waren für die (neue) Premierministerin Ewa Kopacz nicht leicht. Und dazu beigetragen hat nicht nur die Op- position, sondern auch die eigenen Gefolgsleute.
Marek Sawicki Foto: StagiaireMGIMO/Wikipedia
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7. – 13. November 2014
4
Wochenblatt.plAuS DEN REgiONEN Z REgiONóW
Q
Q
Buch für KZ-Überlebende: EndeOktober wurde in Zoppot (Sopot) ein Vorab-Exemplar des Buches „KZ Ravens-
brück. geschichte eines Lagerkomplexes“
in polnischer Fassung an Joanna Musz- kowska-Penson überreicht. Die 93-Jäh- rige ist eine Überlebende des KZ Ravens- brück, des größten Konzentrationslager der SS im Deutschen Reich für weibliche häftlinge. Muszkowska-Penson kämpfte im Zweiten Weltkrieg im polnischen un- tergrund, wofür sie nach ihrer Verhaftung nach Ravensbrück gebracht wurde. Nach dem Krieg kehrte sie nach Polen zurück, wo sie als Ärztin arbeitete. Später wurde sie zu einer wichtigen Persönlichkeit der antikommunistischen Opposition und nach 1989 eine enge Vertraute von Lech Wałęsa, dessen Büro sie heute noch leitet.
Joanna Muszkowska-Penson hat sich für die Veröffentlichung des Buches von Bernhard Strebel, welches auf Deutsch bereits im Jahr 2003 erschien, in polni- scher Sprache eingesetzt. Die feierliche Übergabe erfolgte im Sierakowski-haus von Zoppot.
Q
Q
Museen arbeiten zusammen:Das Nationalmuseum in Stettin (Szczecin) und das Pommersche Landesmuseum in greifswald haben kürzlich vereinbart ihre Ausstellungen künftig zu verknüpfen, schreibt die Schweriner Volkszeitung.
Die geschichte Pommerns soll zu Be- suchen auf beiden Seiten der deutsch- polnischen grenze einladen. Während sich das greifswalder Museum mehr der pommerschen geschichte widme, liege in Stettin der Schwerpunkt auf Kunst und Kultur, sagte Rafał Makała vom Stettiner Nationalmuseum.
Q
Q
Buch über ostpreußische Landfrauen: in dem Buch „Die KunstMarzipan zu machen“ werden 13 Schick-
sale ostpreußischer Frauen unterschied- licher sozialer herkunft aus der Zeit von 1825 bis 1993 erzählt. Den Biografien sind über 120 ostpreußische Kochrezep- te beigefügt, die einem historischen Buch entstammen. unter anderem geht es um die Kunst, Marzipan selbst herzustellen.
Die Autorin helga Tödt wolle mit dem Buch den „unberühmten Frauen“ ein Denkmal setzen, heißt es in einer Pres- semitteilung. helga Tödt wurde 1946 geboren und lebt in Kleinmachnow bei Berlin. Die ehemalige Ärztin widmet sich seit ihrer Pensionierung der neueren deutschen geschichte vor allem in Ost- preußen. Das Buch ist bei beim Verlag book-on-demand oder bei Amazon für 16 Euro erhältlich.
Q
Q
Ausstellung über Kurische Nehrung: Rund 100 Dokumente undMalereien aus der ostpreußischen Künst- lerkolonie Nidden (Nida) auf litauischer Seite der Nehrung werden in einer Aus- stellung in der Lilienthaler Kunststiftung im niedersächsischen Lilienthal gezeigt.
Die Werke sind noch bis zum 15. April
2015 zu sehen.
jpFoto: GK DanzigFoto: privat
NOTiZEN
D
zięki zaangażowaniu mieszkańców Cygan, Zakładu Karnego w Kwi- dzynie, starostwa powiatowego i miasta Kwidzyna udało się ocalić od zagłady i uporządkować 77 grobów. Jednym z inicjatorów przedsięwzięcia był miesz- kaniec Cygan Roman Chmielowski, przy wsparciu i współpracy Towarzy- stwa Kulturalnego Ludności Niemieckiej„Ojczyzna” w Kwidzynie.
– Trudno było spokojnie myśleć, kie- dy otrzymaliśmy zgodę na zatrudnienie do prac więźniów z kwidzyńskiego Za- kładu Karnego, bo pojawiły się problemy np. z transportem. Ale dzięki pomocy ludzi dobrej woli i instytucji udało nam się dotrwać do końca – powiedział Ro- man Chmielowski.
– Bardzo się cieszę, że osoby nie mają- ce żadnych niemieckich korzeni wyszły z inicjatywą uporządkowania zniszczo- nego cmentarza ewangelickiego – pod- kreślił z uznaniem Lech Robaczewski, wiceprzewodniczący TKLN „Ojczyzna”.
W pracach nad porządkowaniem hi- storycznego cmentarza czuwało m.in.
Starostwo Powiatowe w Kwidzynie. – Chociaż obecni mieszkańcy mają inne korzenie, to pokazali ogromną tole- rancję, dając tym wyraz uszanowania pamięci dla byłych mieszkańców tej wsi – stwierdził Jerzy Śnieg, przewodniczący Rady Powiatu.
W uroczystości odsłonięcia tablicy informacyjnej brali też udział przed- stawiciele mniejszości niemieckiej z Gdańska Anna i Artur Labudowie. – Po korzeniach, które jeszcze wystają z ziemi, możemy sobie tylko wyobrazić, jak to miejsce wyglądało przed rokiem – podkreślili goście z Gdańska.
Mariola Łęgowska/kan
D
ie Marienstatue war das weithin sichtbare Symbol der Marienburg und sollte die göttliche Macht darstellen, die über den Deutschen Orden wachte.Die gotische Skulptur der Ordenspat- ronin entstand um das Jahr 1340 und wurde später mit einem Mosaik verziert.
Als die Schlosskirche gegen Ende des Zweiten Weltkrieges zerstört wurde, be- deutete dies auch das Ende für die über acht Meter hohe Marienstatue. Übrig blieben nur Fragmente, die in einem Kellergewölbe unterhalb des Hochmeis- terpalastes im heutigen Marienburg zu sehen sind. Eine Nachbildung soll auf den angestammten Platz in eine Au- ßennische des Chores zurückkehren.
Im Inneren der Kirche sollen das Sterngewölbe und der Keramikfuß- boden restauriert werden. Nach der Zerstörung war das Gotteshaus provi- sorisch mit einer Holzdecke und einem Holzboden vor weiterem Verfall gesi- chert worden. Auch die Westempore
mit Altaraufbau soll wiederhergestellt werden, der Altar selbst blieb aber nicht erhalten und soll auch nicht rekonst- ruiert werden. Während der Arbeiten werden ebenfalls die St. Annenkapelle mit den Gräbern von elf Hochmeistern des Ordens, der Pfaffenturm, das Glöck- nerhaus und der Hauptturm erneuert werden.
Der Komplex der Kirche ist der letz- te Teil der Marienburg, der nach den Zerstörungen des Zweiten Weltkrieges restauriert wird. Die Arbeiten sollen rund 7,5 Millionen Euro kosten und zu
rund 80 Prozent aus staatlichen sowie EU-Fördermitteln bezahlt werden. Die Restaurierung soll Ende März 2016 ab- geschlossen werden.
Die Marienburg kann mit allerhand Rekorden aufwarten. Sie ist der größte Backsteinbau der Welt und nach dem Prager Hradschin und dem Moskauer Kreml die drittgrößte Burganlage Eu- ropas. Der trutzige Backsteinbau am Westufer der Nogat ist so gewaltig, dass die Stadt noch heute fast dahinter ver- schwindet. Im Jahr 1274 wurde mit dem Bau begonnen. Da sie ausschließlich aus Backsteinen erbaut wurde, dauerten die Arbeiten sehr lange. Von 1309 bis 1454 war die Burg Sitz des Deutschen Ordens.
In seiner über 700-jährigen Geschich- te wurde die Burg ständig umgebaut und vergrößert. Sie wurde mehrmals zerstört, geplündert und immer wieder aufgebaut und renoviert, von Polen und Deutschen.
Das UNESCO-Welterbe Marienburg gehört zu den wichtigsten Sehenswür- digkeiten im Norden Polens. Jährlich besuchen mehr als eine halbe Million Gäste die größte mittelalterliche Back- steinfestung Europas.
Polnisches Fremdenverkehrsamt/jp
D
em ehemaligen Metallbau-Ingeni- eur lag die deutsche Sprache immer sehr am Herzen, erinnert sich Krystyna Płocharska von der Allensteiner Gesell- schaft Deutscher Minderheit: „Es war ihm wichtig, dass Deutschunterricht an- geboten wurde.“ Kurowski arbeitete als Dolmetscher im Fachbereich Metall und verbrachte einige Zeit in der ehemaligenDDR. „Er war immer sehr sachlich und direkt und vor allem hilfsbereit“, betont Krystyna Płocharska, die regelmäßig mit Kurowski Kontakt hatte. Kurowski war ein Ruhepol und gleichzeitig hat er das Erbe der deutschen Kultur vo- rangetrieben. Es sei ihm sehr wichtig
gewesen junge Leute an das deutsche
Brauchtum heranzuführen und auch der nachfolgenden Generation Aufgaben
anzuvertrauen. jp
Cygany: Cmentarz ewangelicki uratowany od zagłady
Pamięć o byłych mieszkańcach
Marienburg: Bauarbeiten an der Marienkirche beginnen
Eine Statue kehrt zurück
Thorn: Helmut Kurowski gestorben
Deutsch war ihm immer wichtig
Przy drodze powiatowej tuż przy wjeździe do Cygan (Zigahnen) w powiecie Kwidzyn (Marienwerder) ustawiony został specjalny znak informujący o uratowanej nekropolii. Stosowna tablica jest również umieszczona przy samym cmentarzu.
Seit Ende Oktober wird in der Marienkirche gehämmert und gemeißelt.
Das Gotteshaus ist ein Teil des Hochschlosses in der früheren Ordensburg von Marienburg (Malbork). Auch eine wertvolle Statue wird wiederher- gestellt.
Am Montag, 3. November, ist Hel- mut Kurowski aus Thorn (Toruń) im Alter von 78 Jahren gestorben.
Kurowski war einer der Gründer der Gemeinschaft der Deutschen in Polen, ehemaliges Vorstandsmit- glied des Verbandes der deutschen Gesellschaften und aktives Mitglied der deutschen Minderheit in Thorn.
Nasi członkowie oraz zaproszeni goście oglądają odzyskany cmentarz w Cyganach. Od lewej: Bohdan Pławski – członek zarządu TKLN „Ojczyzna“ w Kwidzynie, Kazimierz gorlewicz – przewodniczący Rady Miasta Kwidzyn, Jerzy Śnieg – przewodniczący Rady Powiatu Kwidzyn. Foto: Mariola Łęgowska
Die Kanzel in der zerstörten Marienkirche: Bis März 2016 wird die Kirche renoviert. Foto: Klaus Klöppel
Mniejszość niemiecka wspólnie z obecnymi mieszkańcami Cygan uszanowali pamięć zmarłych.
Die Arbeiten sollen rund 7,5 Millionen Euro kosten und Ende März 2016 abgeschlossen werden.
Kondolenzen / Kondolencje
„Die Erinnerung ist das einzige Paradies, aus dem wir nicht vertrieben werden können“
Zum Tode unseres langjährigen VdG-Vorstandsmitglieds
Helmut Kurowski
sprechen wir seiner Familie
unser tiefes Mitgefühl und herzliches Beileid aus.
Der VdG-Vorstand
und die Mitarbeiter der Geschäftsstelle
8058
helmut Kurowski Foto: VdG
