E ld o n o : F la n d ra E s p e r a n to -In s titu to , P. v. H u m b e e k s tr a a t 3, B r u s s e l-W e s t.
R e d a k c io -A d m in is tra c io : T. J u n g , H a r s te n h o e k w e g 223, S c h e v e n in g e n , N ed.
J a r a b o n o : B e lg u jo 165 fk ., N e d e rla n d o 9 gld. ; c e te re laŭ a p a r ta tarifo.
A n o n c e to j : 25 k o m e n c ita j v o r to j b. fk . 25.— , gld. 1.25 aŭ 6 re sp .-k u p o n o j.
P o r 26-50 v o rto j d u o b la p rezo . — U n u re s p .-k u p o n o e g a lv a lo ra s 0.20 gld.
DE ESPERANTO
DUONMONATA INTERNACIA ORGANO DE LA ESPERANTO-MOVADO
N-ro 2 (1080) FONDITA EN 1920 — 24-a JARKOLEKTO 16 Januaro 1948
Internacia lingvoscienca revuo - pri Esperanto --
Konataj esperantologoj formis re- dakcian komitaton por eldonota pe- riodaĵo, kiu speciale sin dediĉu al la scienca pritraktado de la lingvo Edpe- ranto. Tiuj esperantologoj estfcs : Prof. D-ro B jom Collinder de la Uni- versitato Uppsala ; Prof. D-ro W. E.
Collinson de la Universitato Liver- pool ; D-ro K. Kalocsag, Budapegt ; Prof. Stefcino La Colla, Milano ; D-ro W. Lippmann, New York ; D-ro W. J.
A. Manders, Venlo; Prof. D-ro E. Pri- vat de la Universitato Neuchatel ; Mag. V. Setala, Helsinki ; Prof. D-ro G. Waringhien, Tours ; D-ro inĝ. E.
Wŭster, Wieselburg en Aŭstrio. Kiel korespond-adreso funkcias tiu de pri- vatdocento D-ro Paul Neergaard, Go- thersgade 158, Kobenhavn K., Dan- lando.
Pri la projekto ni citas el prospek- to de la eldonontoj :
En la lingvoscienca gazetliteraturo mankas periodaĵo, kiu speciale sin dediĉas al la scienca pritrakto de la lingvo Esperanto. Ĝis nun la esperan- tologiaj studoj plej ofte aperis en formo de broŝuroj private eldonitaj
a ŭ k ie l a r t i k o l o j e n m u l t n o m b r a j g a -
zetoj, grandparte nun malfacile ha- veblaj. Tio kompreneble malfaciligas, kelkfoje neebligas la uzadon de la ekzistanta literaturo.
Estas evidente, ke sana evoluo de la Esperantologio havos decidan sig- nifon por la progresado de Esperan- to. Centra organo por esperantologiaj esploroj estus por tio valora helpo.
La aperigo de scienca esperantologia revuo stimulus la intereson por tiaj esploroj kaj povus veki atenton por nia afero inter neesperantistaj lin- gvistoj, terminologoj kaj aliaj scien- cistoj kaj entute faciligi niajn kiopo- dojn en universitataj rondoj.
La periodaĵo, por kiu estas propo- nita la nomo « Esperantologio », de- vas aperi per kajeroj 48-64 paĝaj for- mantaj volumojn 250-300 paĝajn. Ĉiu volumo estos kompletigata per titol- paĝo, enhavtabelo kaj indekso de aŭ-
Bonvenon al Malmo I
P a s p o r t-v iz o j De k elk ai landoj oni ne plu bezonas vizon por Sveduio. En a liaj lan- doi la kon g resa k o m itato provos ak iri sennagan vizon por la kongresontoj.
D onacoj. Donacoi helpas sukcesigi la kongreson, la LKK a n ta ŭ d a n k a s al dona- contoj.
B lin d u lo j. K onform e al la kongresregula- ro de U EA blindulo k a j lia g v id a n t(in )o ricevos senpagan k o n g resk a rto n ĝis la fino dn m a rto 1948 ; poste ili devos pagi kon- greskotizon po sved. kr. 5.— . La aliĝilo de blindulo devas esti su b sk rib ita de blindula organizaĵo, aŭ de kuracisto, aŭ de delegito de UEA.
B lin d u la kaso. H elpu ebligi al blinduloj la kongresviziton, la LKK a n taŭ d a n k e ak- cep tas donacojn por tiu kaso.
L o ĝ a d o Se sa m id e a n o j. Ne plu esta s espe- ra n tis to en Malmo, kiu povos g astig i kon- g resanon k o n tra ŭ loĝado en tie s hejm o pli poste. «5iu ja m akceptis iun.
P lu a j d e ta lo j se k v o s . A ŭskultu an k a ŭ la reg u la jn inform oin pri la Univ. K ongreso per la S v e d a R a d io , la u nuan dim anĉon en ĉiu m onato, je 15 00-15.15 GMT (16.00-16.15 M E T ), ondoj 19,80 k a j 27.83 m.
toroj kaj temoj. En la komenca perio- do certe ne estos eble eldoni perio- daĵon de tiu speco regule — la kaje- roj devas aperi laŭ ebloj por havigi akceptindan materialon. Supozeble oni komence bezonus ĉ. tri jarojn por publikigi unu volumon 250-300 paĝan.
La abonprezo por tia volumo estas fiksita je 20 danaj kronoj, 5 usonaj dolaroj, 22 anglaj ŝilingoj aŭ egalva- loro surbaze de ĉ. 400 abonantoj. Por ĉ. trijara periodo tiu abonprezo, nor- mala por volumo de tiuspecaj perio- daĵoj, espereble ne montriĝos tro alta.
La ĉefa parto de la enhavo devas konsisti el traktaĵoj bazitaj sur ori- ginalaj esploroj en la kampo de la Esperanta lingvistiko, t.e. pri temoj de fonetiko, leksikologio (vortkunme- to, morfologio, vortenkonduko), eti- mologio, sintakso, stilistiko, evoluo, kompara lingvistiko (i.a. komparo kun aliaj planlingvoj), lernopsikolo- gio kaj bibliografio. Inter altrudaj taskoj, kies efektivigon la planita pe- riodaĵo favorus, estas la pretigo de fakaj Esperanto-terminaroj kun difi- noj kaj tradukoj kaj de bibliografioj de f a k a lite r a tu r o en E sp e ra n to , in- kluzive gazetliteraturon (ekz. de bo- taniko, kemio, medicino, zoologio).
Specialan atenton oni devas doni al problemoj de lingvonormigo, kies ak- tualeco en multaj fakoj de scienco kaj tekniko konstante akriĝas, kaj kiu tiel havas grandan praktikan signi- fon por vastaj neesperantistaj ron- doj. Krom tiu ĉefa trunko de origi- nalaj laboraĵoj, terminaroj kaj bi- bliografioj la gazeto devas eniiavi : 1. referatojn kaj recenzojn pri publi- kigaĵoj, kiuj havas rilaton al la celo de la gazeto ; 2. notojn (ekz. novaĵojn koncerne al lingvonormigo, Esperan- to en universitatoj k.s.) ; 3. ĉiujn pu- blikajn komunikojn de Esperanta Lingva Akademio.
La originalaj laboraĵoj estos ak- ceptataj en jenaj lingvoj : Esperan- ta, angla, franca aŭ germana, laŭ la deziro de la aŭtoro. Supozeble la plej- parto de la materialo estos redaktata en Esperanto, sed la publikigado de artikoloj ankaŭ en la eŭropaj ĉeflin- gvoj stimulus la intereson por nia afe- ro inter neesperantistoj kaj i.a. ebli- gus publikigadon de lingvistikaj uni- versitataj tezoj pri Esperanto, verki- taj en la menciitaj lingvoj. La refera- toj, recenzoj, notoj estos ĉefe redak- tataj en Esperanto.
La revuo ne estu reformisma — sed tio ne signifas, ke ni katenu libe- ran, sobran kaj kritikan prijuĝon de Esperanto kaj vereman. objektivan komparon de nia lingvo kun aliaj iin- gvoj naciaj-etnikaj kaj internaciaj- artefaritaj.
Kiu interesiĝas pri la projekto, kaj kiu eventuale intencas aboni la pla- nitan periodaĵon, skribu al la supre citita adreso de D-ro Neergaard. Ne antaŭpagu ! La eldonado de « Espe- rantologio » povos efektiviĝi, post ki- am minimume 350 abonontoj sin anoncis.
Brita samideano donacis dek abonkotizojn
por sam ideanoj en landoj « nepagl- p o v a j», help an te per tio sam tem pe la koncern ajn sam ideanojn k a j an- k aŭ Heroldon. Kiu lin im itos ?
S-ano Nuni Nanev fama operkantisto bulgara.
Ĉehoslovakaj ĵurnaloj raportis en- tuziasme pri la bulgara kantisto Nuni Nanev, tenoristo de la Ŝtata Opero en Sofia, kiu gast-rolas nuntempe en di- versaj urboj de ĉeĥoslovaka. Respu- bliko. Pri tio ni jam raportis mal- longe en nia numero de la 15-a de de- cembro pasintjara. Petinte de s-ro Nanev kelkajn detalojn pri lia artista kariero kaj pri lia esperantisteco, li tre afable sendigis al ni tutan arti- kolon sub la titolo : « Kiel mi fariĝis artisto, kaj kial Esperantisto ? » Jen ĝi !
Gepatroj malaprobas ke filo fariĝu artisto.
Certe vi ne estos surprizitai, se mi diras ke mia kariero estis luktado, kaj dum mia studado malplenaj poŝoj kaj malplena stomako ne estis malof- taj okazoj. Ĉi tio ne estus necesa, se miaj gepatroj iomete estus helpintaj al mi. Sed tiutempe regis en Bulga- rujo la proverbo : « Violono ne povas nutri la domon. » Neniam mi forgesos la esprimon de la vizaĝoj de miaj ge- patroj, kiam mi la unuan fojon anon- cis al ili mian decidon fariĝi artisto.
Anstataŭ violono — trombono.
Miaj gepatroj posedis bienon en Burgas ĉe la Nigra Maro. Ili ambaŭ estas tre muzikemai ; sed la penso, ke ilia filo volas dediĉi sin tute al la muzikarto, por ili nc estis akceptebla.
Mi ankoraŭ bone memoras pri mia plej granda deziro dum mia infaneco, poŝedi violonon Venc mi petis Eine miai genat.roi aĉetis al mi trombonon.
Mi devis kontent'Ai ludi tiun instru- menton. Sed dankon al ĝi ! Ĝi estas la fundamento de mia nuna spirtek- niko.
Deziro ekkoni la mondon.
Kiel infano mi hnvis maljunan nmi- kon : li estis paŝtisto de nia bieno.
Multfoie mi restis en lia kabano kaj aŭskultis de li la plej koloram fabe- lojn pri la granda mondo. Li kaj la ŝipoj, kiujn mi ofte vidis gliti sur la maro, vekis en mi grandegan deziron ekkoni la mondon.
Serenado al bela knabino havis ne- atenditan konsekvencon.
En la gimnazio mi estis ĉiam la unua en la muziko, precipe en la kan- to. En Bulgarujo la studentoj rice- vas tre bonan muzikan edukon. Ĉiu gimnazio havas orkestron. Ni ludis
ankaŭ operojn. En nia libertempo ni faris malpermesitajn aferojn : ni lu- dis serenadojn.
Per unu tia serenado ekbrilis ankaŭ unufoje mia stelo.
Estis lunnokto, mi kantis serena- don por bela knabino, kaj mia amiko ludis gitaron. Ni muzikadis el tuta koro. Sed venis iu sinjoro, kaptis nin, notskribis niajn nomojn kaj ordonis al mi — mi pensis ke tial, ĉar mi fa- ris la pli grandan bruon —, ke mi ve- nu al lia oficejo. La sekvintan tagon mi iris iom time al li, atendante pu- non. Sed, miraklo ! La sinjoro estis Profesoro Piskonoff, rusa elmigrinto kaj kantpedagogo, kaj li proponis al mi, senpage instrui min. Mi, eĉ ne kre- dante ke tia feliĉo povas okazi, ak- ceptis la proponon kaj forte eklaboris.
Sed la. feliĉo ne daŭris eterne. Mia studado en gimnazio finiĝis, kaj pos- te mi estis sendita al Sofia por studi leĝosciencon.
La komenco de kariero.
Nur unu jaron mi restis en la uni- versitato. Iutage mi legis en la ĉefa gazeto sekvantan anonceton : « Ope- ro-Bufo akceptos bonajn tenoristojn.»
Mi tuj anoncis min por Ja ekzameno, faris ĝin kun sukceso, kaj okazis la dua miraklo de mia vivo : mi estis akceptita kiel unua tenoristo-solisto.
Mi tuj fervore eklaboris. Baldaŭ la gazetoj skribis pri mi, kaj mi fari- ĝis konata en mia patrujo. Mi sendis tiujn pruvojn de mia sukceso ankaŭ al miaj gepatroj. Ili certe estis fieraj
— kiu ne estus fiera, ekvidante la pro- pran nomon en iu gazeto ! — ; tamen ili ne ŝanĝis sian opinion pri mia in- tencita kariero kaj nenian monon sen- dis al nii. Ili tre ĉagreniĝis, ke mi for- lasis la universitaton.
Mia salajro en la opero ne estis granda, mi ankoraŭ studis ĉe la plej bona kant-instruistino en nia lando, Profcsorino Marinova - Cibulka, en la konservatorio. La studado estis mul- tekosta, kaj tial mi devis vivi tre mo- deste. Sed fine mi sukcesis, kaj mi es- tis akceptita ĉe la Ŝtata Opero. Ĉi tie mi konatiĝis ankaŭ kun la rusa kan- tisto Feodor ŝaljapin, kiu estis kiel gasto ĉe ni. Kun lia helpo mi veturis en 1937 al Vieno por partopreni kan- tist-konkurson. Mi gajnis tie premion, kaj iu koncertdirekcio akceptis min por koncertoj.
(F in o s u r pĝ. 2.)
*******************************
VERDSTELAJ RADIOJ.
Fondiĝis Bolivia Esperanto-Asocio. Gia se k re tario estas s-ano R oberto Olmos Lu- cia. Adreso : A sociacion B oliviana de Es- peranto, M ayor C arrasco 346, M iraflores, L a P az, Bolivio
E n la k adro de la n ederlanda E sp era n - tis ta In terh etp o anoncis sin ĝis K ristn ask o 1947 jam 175 gesam ideanoj por adopto de a ŭ s tria e sp eran tist(in )o , t.e. por sendado de n u traĵp ak eto i. A dreso : J. T im m erm an, H ertz o g str 40, Den Helder.
— L a u rb estra ro de la g erm a n a m inista urbo OeZsnita (E rzgebirge, ru sa zono) per decido de 17.12.47 donis al unu s tra to la
~'omon Za m en h o fstra sse.
El Polujo oni anoncas novain kursojn en kom erca gim nazio de Gdynia (50 p. >, en gim nazio kaj kom erca liceo de Slupsk (25 p.), por poŝtistoi en W rzeszcz k a j por 55 kom encantoj en Rzeszow.
V erda K o k id e ta ro e s ta s la nomo de eso eran tista rondo de ĉ. 60 le rn a n to j de la Liceo de Belaj A rto j en G dvnia (Polujo).
P o r ne postresti post ,a knaboj, en la kna- bina gim nazio sa m u rb a oni fondis grupeton de V e rd a i F.anetoi. k u n 22 m em brinoj.
— S A T E B (SA T en B ritio) ra p o rta s kur- sojn en London, Todm orden (L ancashire) k a j Glasgow (S kot)ando) k a ĵ fondon de nova SA T-grupo en B irm ingham .
— V a m e n h o f-so le n o j okazis la 15,12 1947 ĉie. kie ekzistas, e sn e ra n tista i rondetoj. Ni bedafvas, ke nia loko ne sufiĉag por publi-
kigi la rap ortojn ricevitajn.
N-ro 2 (1080) paĝo 2 Heroldo de Esperanto 16 Januaro 1948
Unu nova kaj unu malnova
« mondlingvoj ».
L a nova estas elpensajo de iu u k ra in a en- migrinjjo en K anadon, Iv a n N . P etelka ; ĝi ne e s ta s vera lingvo, sed pli ĝ uste nom iĝus
‘ ^ifera kodo. Sim ilaj kodoj ja m a n ta ŭ e es- fis ellab o ritaj de aliaj. E n la kodo de s-ro P etelka, la persona pronom o < mi » ricevas la ciferon 1, « vi » esta s 2, « li » 3, « ŝi » 4 k tp. Ciuj substantivoj fin iĝ a s per la cife- ro 0, ĉiuj verboj per 00, adjek tiv o j per tri, k a j adverboj per k v a r nuloj. Ekzem ple, la v orto « dem okratio » h av a s la nom bron 8730 ; « d em okratigi » e s ta s 87300 ; « demo- k r a t a » 873000 ; « d em okrate » 8730000 P lu ra lo estas esp rim ata per aldono de la litero x. « Viro » = 330, « viroj » 330x.
S-ro P e te lk a unuafoje pensis pri tia sis- tem o a n ta ŭ n aŭ ja ro j en Toronto, In ten c an te fondi in te rn acian korespondan klubon por la tu tm o n d a gejunularo, li sp ertis ke gran- da m alhelpo estis la m an k o de kom una lingvo. « Ne ekzistis lingvo, per kiu la in- fanoj povus skribi unu al alia, tia l mi tu j k a p tis la ideon de cifera koda sistem o k a j kom encis labori pri ĝi. »
E s ta s tam en stran g e , ke s-ro P ete lk a neniam aŭdis ion pri la in te rn acia lingvo E speranto.
P ri m alnova sistem o inform is nin s-ano C hom ette en Los Angeles, sk rib in te :
L a sta n som eron mi trovis, en libroven- dejo, m alnovan libron eldonitan en Usono en 1892, kiu enhavas tu te n ek o n a ta n « Uni- cersal L a n g u a g e » v e rk ita n de iu Ja m es R uggles el Cincinnati. L ia lingvo esta s tre ellaborita, m o n tra s klerecon de la aŭ to ro k a j an k a ŭ de laboro. Sed kiel V olapŭk ĝi m o n triĝ a s n e n a tu ra k a j tro m alfacila. <5iu vorto kom enciĝas per konsonanto, enhavas n u r unu silabon ; la lingvo h a v a s longajn k u n m e tita jn vortojn, kiuj p erdis sian latin- devenan aspekton. E n tu te E sp era n to estas m ulte pli bona. M alg raŭ tio Ja m e s R uggles m e rita s nian respekton pro sia gran d a, k v an k a m sen su k cesa laboro.
Nuni Nanev.
(Fino de la 1-a paĝo.)
Renkcmto kun la lingva problemo.
Tiam en Aŭstrio mi ekkonis ankaŭ la lingvan problemon. Ruse kaj fran- ce mi komprenis, sed neniun vorton germane Tie mi ankaŭ amikiĝis kun tre bona homo, esperantisto. Li hel- pis al mi multe kaj ankaŭ donis al mi Esperantan lernolibron. Mi jam aŭdis pri tiu lingvo dum mia studado en gimnazio kaj komencis lerni ; sed ti- am, dediĉante la tutan tempon al la muziko, mi ne havis tempon por io alia. En Vieno mi ankaŭ preparadis la programojn de miaj grandaj kon- certoj de rusaj, slavaj, germanaj, ita- laj kaj hispanaj komponistoj, kaj mi penis, ĉiujn ariojn kaj kantojn kanti en la originala lingvo. Kaj poste mi vojaĝis tra Germanujo, Italujo, Po- lujo, Rumanujo, Jugoslavio kaj Ĉeho- slovakio. Ĉie mi rikoltis sukcesojn, gajnis famon ; sed mi konstatis ke la kantado en ĉiu lando plej multe pla- ĉis en la tiea propra nacia lingvo.
Mi multe pripensis tion kaj ankaŭ ekkonis ke estas neeble ellerni la lin- gvojn de ĉiuj landoj, kien mi intencis veturi. Tiam mi denove memoris pri Esperanto, pri la bela ideo doni unu komprenigilon al ĉiuj homoj en la tuta mondo. Se ĉiuj homoj en la mon- do parolus tiun lingvon, la problemo estus tre bone solvita, mi povus kie ajn kanti en tiu unu lingvo. Mi ekko- nis la grandecon de la ideo de D-ro Zamenhof, kaj mi decidis fervore la- bori por la venko de lia verko. Kun ĝojo mi lernis la lingvon, kaj nun, por propagandi ĝin, mi regule envi- cigas en miaj koncertoj kantojn en Esperanto.
Multaj homoj ĉagreniĝis pro tio, multaj ridis pri mi. sed multaj ankaŭ, ekkoninte tiel la belsonecon de nia lingvo, fariĝis ĝiaj anoj.
Ke mia laboro ne estas vana, tion montras ankaŭ kelkaj kritikoj el la gazetoj, kiuj konfesis, ke la lingvo Esperanto estas tiel bela kiel la itala.
Sed tio estas nur la unua paŝo. Mi vo- las ĉie gajni anojn por nia ideo kaj nia lingvo, kaj ĉie konatigi la homojn kun ili.
Arto kaj Esperanto estas gefratoj.
Arto kaj Esperanto — ĉu ili ne es- tas gefratoj ? Ĉu ili ambaŭ ne penas atingi la saman celon : per vera in- ternaciismo krei komprenon kaj amon inter la homaro ? Tial mi estas el tuta koro kantisto kaj esperantisto.
Por la plej proksima estonteco mi jam preparas koncertojn nur kun Es- peranta programo, koncertojn de di- versaj stiloj, barokaj, klasikaj kaj romantikaj. Sed mi bezonas multe da kantmaterialo. Kaj ne havante su- fiĉe da tempo, mi estus tre dankema al gesamideanoj el la tu ta mondo, kiuj povus helpi al mi en la tradukla- boro.
D-ro Collinder en Usono.
Ce la S ta ta U n iv ersitato de Indiana. en Bloom ington, tro v iĝ a s n u n ja re kiel « vizi- ta n ta p ro fe s o ro » D-ro Bjorn Collinder, m ondfam a lingvosciencisto, E sp era n to sub- te n a n to k aj profesoro de fin no-ugraj lin- gvoj ĉe la u n iv ersitato U ppsala en Svedujo.
P er la ku rso j de Prof. Collinson pri finno- u g ra lingvistiko k a j fin n a lingvo, la uni- v ersitato In d ian a enkondukas p lu rja ra n program on de studado pri o rienteŭropaj lin- gvoj k aj popoloj. U sonaj lingvistoj ĝis nun m alm ulte sim patiis pri la m ondlingva ideo.
Espereble la ĉeesto de Prof. D-ro Ĉollinder favore influos la sintenon de la Blooming- to n ’aj lingvistoj, kiuj e s ta s in te r la plej g ra v a j de Am eriko.
Esperanto en la lernejojn.
D-ro M arim ilian F ŭhring, d irektoro de la ŝ ta ta ekzam ena kom isiono en A ŭstrio, ko- m unikas :
R ilate al enkonduko de E sp era n to en la lem ejojn en trep ren is la direkcio de la ŝ ta ta E k zam en a Komisiono de la A ŭ stria In stru - M inisterio en la ek sterlan d o la necesajn paŝoin. L a tiu rila ta j klopodoj, pro la po- zitivaj respondoj de vico da g ra v a j landaj E speran to -o rg an izo j (precipe de E speran- to -in stru ista j o rg a n iz o j) el F rancujo, An- glujo, Italujo, N ederlando, Irlando, Islan- do, N orvegio, D anlando, Svedlando, Pol- lando, Cehoslovaka Respubliko, H ungario, Jugoslavio, F innlando ktp. (p a rte dum la U niversala K ongreso en B ern) esta s daŭri- g a ta j.
« La Esperantisto ».
« L aŭ La Suda Kruco sole du personoj en la mondo posedas la tu ta n kolekton de la unua E sp e ra n ta gazeto La E sperantisto : S -ro B ailey en M anchester k a j s-ro E. de W ahl en Tallinn. Inĝ. Eug. W iister en Wie- selburg (A ŭ strio ) h av a s la kolekton, krom la n-ro 11 (1890). »
Tiu noto tro v iĝ a s en la ĉeKoslovaka Es- peranto-revuo « L a P ro g reso », m aio 1932, su r paĝo 54. R ip a ra n te iom post iom la m ilittem p ajn difektoin en m ia bibloteko, mi denove ren k o n tis ĝin.
H odiaŭ la inform o de « L a P ro g reso » ne plu esta s ĝ u sta : L a biblioteko de E d g ar de W ahl pereis dum la m ilito, li apenaŭ savis la vivon. En m ia biblioteko la unua k a j d u a ja rk o lek to j de « L a E s p e ra n tis to » m alaperis. V erŝajne la k arto n k o v rilo j estas u z ita j por konservi aktojn, k a j la teksto m em estas fo rje tita. E n la sa m a m aniero m u ltaj a lia j bin d itaj libroj en m ia biblio- teko esta s d ifek titai. E stu s interese scii, ĉu alm enaŭ la kolekto a p a rte n in ta al s-ro Bailey, nun la sola en la mondo, saviĝis.
E. W.
N IA POŜTO
O kaze de la jarŝanĝo ni ricevis el mul- ta i landoi g ra tu la in leterojn. k a rto in kaj libretoin : n a rto el ili estas v era j a rta ĵo ĵ.
A1 ĉiui g ratu lin to j ni kore d an k a s k a i an- k aŭ al ili anko>-aŭ unu fojon d eziras feliĉon k a i nrosneron en 1948.
Plej koran dankon al la jenai gesam ide- anoj : s-ro Course en R oyston (B ritu jo ) pro donaco de dek H eroldo-jarabonoj al sam ide- anoj en landoj « nepagipovai » ; sam cele n ‘. uzos donacojn de s-ano Boffejon en Wil- rijk (B elgujo) 135 bfk., de f-ino M. K eiser en H ago k a j s-ro J. Moll en U trec h t po gld. 1.— k a j de s-ro M abesoone en A m ster- dam gld. 6.— .
K iel S u b te n a n ta j A b o n a n to j por 1948 an- k o raŭ anoncis sin : 3. S-ino T reso rier en B erthelange ; 4. S -ro M. M oindrot en Do- m ery, am baŭ en F ran cu jo . A nkaŭ al ili plej k o ra n dankon !
A k t u a l a , a k u r a t a , f i d i n d a , s e n d e p e n d a
je n la ĉefaj k a ra k te riz ilo j de Heroldo, kiu de la kom enco e s ta s unu el la p recipaj b a ta la n to j por la in tereso j de la m ondlingva m ovado k a j por E sp era n tism o laŭ la ideo de D-ro Ludoviko L azaro Zam enhof. Sed por plenum i sian g ra v a n task o n , H eroldo riepre bezonas pll m u lta jn abonan to jn en tiu j landoj, el k iu j estas eble ricevi la pagon.
K iom da no va j abonantoj vi ja m varbis ?
L a sim pligita a ra b a p re slite ra ro de N a sri K h a tta r
K o n ata verso, kiu tro v iĝ a s en la skriboj de la a ra b a poeto A bu a l’-’A la’ al-M a’a rrĝ povus esti libere tra d u k ita : « K vankam mi e s ta s la la s ta el ĉi tiu epoko, ta m en mi n askos tion, kion la fo n d in taj p ra p a tro j ne povis. » K nabo foje d isputis k u n li, diran- t j : « P ro tio, ke vi e s ta s tiel fie ra p ri viaj a k irita j kapabloj, mi dezirus vidi vin aldoni unu solan literon al la 28 literoj de la a ra b a a lfa b e to .» Abu al’-’A la’ konfesis, ke tion li ne povus fari. Se la g lo ra poeto estis sen- pova aldoni unu novan literon al la alfa- beto, a n k a ŭ la n u n a verk in to ne elpensis novan alfabeton. Tio, kion li provis, esta s ebligi fac ilan presadon de la e k z ista n ta a ra b a alfabeto, kiu e s ta s tre k o m plikita k a j m alfacile rep ro d u k teb la en sia n una form o.
L a a ra b a alfa b eto k o n sistas el 28 literoj.
K van k am ĉiu el ĉi tiu j literoj konservas la sa m an prononcon, ta m e n en presado aŭ skribado ĝi a p e ra s en d iv e rsa j form oĵ, k a j la tu ta nom bro de Ĉt tiu j form oĵ a tin g a s kelkcent. Generale, ĉiu litero h av a s k v a r fo rm o ĵn : kom encan, m ezan, fln a n k a ĵ lzo-
Glaso da limonado bongustas
post p retig o de ses p ak eto j al m al- s a ta n ta j sam ideanoj en A ŭstrio k a j H ungarujo. L a kliŝo m o n tra s s-anon R A L P H R. B O N ESPER , n ia n N ovjor- k an sam celanon, kiu ekde la m ilitfi- no ag a d is por sendado de p ak eto j kun n u tra ĵo j k aj v estaĵoj al esp eran tisto j en diversaj landoj eŭropaj. G randpar- te rezulte de lia iniciato, diversaj N ovjorltaj sam ideanoj, individue aŭ kolektive, sendis al E ŭropo pli ol 50 helppaketojn. Krom tio, k-do Bon- esper estas a k tiv a por la Solidar-Ser- vo de SAT, por kiu li ekspedis aŭ ekspedigis ja m 68 CARE k aj aliajn paketojn. A nkaŭ m u ltaj usonaj ge- sam ideanoj ek ster N ovjorko sendiŝ paketojn. B edaŭrinde, la m izero es- ta s tro gran d a, k a j estas neeble sen- di helpon al ĉiu petinto. K elkaj uso- naj e sp eran tisto j e s ta s vere superŝuti- ta j per petskriboj, kiu jn ili nepre ne povas plenum i, precipe la en Eŭropo pli k o n ataj, ekzem ple s-ro Jos. R.
Scherer, f-ino H. W o lff k a j aliaj. ĉ i tiu j ricevis tiom da leteroj, ke fariĝ is neeble, eĉ n u r respondi.
Ni petis s-anon Bonesper sendi al ni iom d etala n rap o rto n pri sia helpagado, sed li m odeste rifuzis, d iran te ke li tu te ne es- ta s la sola « a m erik a onklo » sed ke « trovi- ĝ as konsiderinde g ra n d a nom bro da sam ide- anoj kiuj sendadis helpon ». Sed ni k red as ke, ju pli m odesta s-ano B onesper estas, des pli li m e ritas dankon k a j laŭdon. K aj k o ran dankon m e rita s ^ n k aŭ la ce te ra j es-
Miskompreno.
U nu el niaj legantoj, (s-ro F .R .P. en S t.H .) esprim is al ni sian ĉagrenon pri la artik o lo de n ia red a k to ro en la num ero de 1.12. (« O n id iro j pri IA L A » ), Tiu ĉagreno evidente devenas de m iskom preno pri la intenco de nia artikolo. P ro tio, ke eble an- k aŭ aliaj legantoj sam e m iskom prenis, ni speciale d e k la ra s ĉi tie, ke ne estis n ia in- tenco, riproĉi al a ŭ s tria j okcidentalistoj, ke ili ne rifuzis esti su b te n a ta j de la nazi- reĝim o. N ia sola intenco estis em faze el- m ontri la m alutilon, kiun k a ŭ z as n iaj « du- o n fra to j su r la m ondlingva tereno » al nia kom una afero, kiam ili, ne k e n te n tiĝ a n te per la te o ria okupado por trovi kiel eble plej ta ŭ g a n solvon de la lingva problem o, a n ta ŭ te m p e provas enkonduki siajn res- p e k tiv ajn p ro jek to jn en la p rak tik o n . P e r tia a n ta ŭ te m p a enkonduko de alia projekto, k o n tra ŭ E sp e ra n to k a j la e sp eran tisto j, oni konfuzas la publikon k a j ridindigas nian aferon, ĉ a r — oni ne povas sufiĉe ofte ri- peti tion — « p lu ra j lingvoj in te rn aciaj = neniu lingvo in te rn acia » ! Ke la nacisocia- listoĵ en ĉi tiu p unkto estis pli k la rv id a j ol n iaj « du o n frato j », esta s fa k to eble m ala- g ra b la sed tia l ne m alpli vera.
N u r unu m otivo povus prav ig i la klopo- dojn de o kcidentalistoj k a j sim ilaj, enkon- duki sian resp e k tiv a n p rojekton a n k a ŭ en la p rak tik o n , nome, se la e sp eran tisto j obstine k a j stu lte k onsideradus la Zam en- h ofan E sp era n to n kiel la solan k a j pore- te rn e validan solvon de la problem o de lin- gvo internacia. Sed eĉ tia m e stu s an k a ŭ ilia devo — la devo de 1’ n e e sp e ra n tista j m ondlingvanoj — publike pro p ag an d i al la m ondo n u r unu kom unan pro jek to n (kvan- k am ja m k o n tra ŭ E sp e ra n to ) k a j ne plu- rajn.
jb lu j 1J9JI Lĝ>
Ilu stra jo n-ro 1.
95J 3J3 J i- J59 9J5
39J J95
Ilu stra jo n-ro 2.
lan. Tam en, k elk aj literoj h a v a s eĉ dek- unu d iv e rsa jn form ojn. Plie, en presado, k e lk a j k u n m e tita j literoj devas esti kliŝi- g ita j en unu peco, k o n a ta kiel « lig a tu ro », k a j e k z istas ĉirk a ŭ tric e n t tia j lig atu ro j.
P ro tio, ke la a ra b a m anskribo estis evolui- g ita je g ra n d a arto , la diverskapableco de la a rtis to ofte m o n triĝ is en la k reado de novaj form oj k a j kom binaĵoj. A nkaŭ ĉi tio ege kom plikis la afe ro jn por presado.
L a tra d ic ia a ra b a p resliteraro estas bazi- t a su r la m anskribo. L a nova « u n u ig ita » (sim p lig ita ) alfa b eto estas flankiĝo de la m anskribo en la senco, ke la d iversaj for- m oj de ĉiu litero estas re d u k tita j je unu sola preslitero, k a j la novaj p reslitero j ek- z ista s n u r en izolaj form oĵ. Tiel la 28 lite- roj de la alfab eto esta s re p re z e n tita j de n u r 28 novaj p resliteroj, kiuj a n s ta ta ŭ o s la k elkcent form ojn de la d iv ersaj a ra b a j lite- ro j n u n u z a ta ĵ en presado. Plie, la klareco de desegno k a ĵ la e s te tik a unueco de ĉi tiu nova p re slite ra ro fa ra s ĝin facile lege- bla al hom oj ku n eĉ n u r plej elem enta scio de la a ra b a lingvo. Cl tio e s ta s ebla pro
p e ra n tisto j usonaj k a j alilandaj, kiuj per sendado de p aketoj helpis iom m alseverigi la m izeron de eŭropaj sam ideanoj. Kvan- kam la m izero esta s tiom grandega, ke !a helpo de sam ideanoj en n em izeraj landoj al tiu j en m izeraj landoj povas nu r esti kiel guto da akvo sur v arm e g a ŝtono, ta- m en eĉ la « guto j » donis al la helpitoj novan esperon k aj vivkuraĝon, k a j la pru- von, ke sam ideana solidareco ne estas nura frazo. K aj tiu k u raĝ ig o eble esta s helpo pli v alo ra ol la p ak eto j mem.
Ĉe la Foiro de Verona.
Okaze de la Foir.o de V erona (7.-15.3.
1948), la V eronaj esp era n tisto j p retig as ekspozicion. L a direkcio de la Foiro, kiu n u n ja re festos sian 5 0 -ĵaran jubileon, re- spondas ĉiujn inform petojn an k a ŭ en Espe- ranto. E sta s dezirinde ke oni sendu m ate- rialon por la ekspozicio, nom e ĉian Espe- ra n ta jo n sed (ĉ a r tiu Foiro esto s speciali- g ita pri a g rik u ltu ro k a j ĉevaloj) precipe li- te ra tu ro n , reklam ilojn, desegnaĵojn ktp., kiuj h a v a s rilato n al tiu temo. A dreso : S-ro A m eriko L. Reni, Via R overeto 6, Verona, Italu jo .
Elpikoj
el leteroj direktitaj al nia redakcio.
E. P. en F. B. ( Usono) :
S aluton al vi el la e ta dorm em a v ilaĝeto de F.B. kiu dum tem pe, kiam a liaj proksi- m aj urbetoj, norde k a j sude, daŭ re flo ra s k a j sin beligas, re sta s neim ageble senŝan- ĝ a dum p resk a ŭ 30 ja ro j ! G ran d aj farm - bienoj tro v iĝ a s ĉie, kie oni p le jp arte kres- kigas avokadojn, bonvivante tu te senĝene.
K o m p r en eb le , en tiu ĉ i a tm o s fe r o , oni ne- niam aŭdis pri E sp eran to , la in te rn acia lin- gvo de 1’ hom aro. Sed, a n taŭ la stse m a jn e, mi fa ris paroladon a n ta ŭ la R otario-klubo de F.B., k a j nu r unu ĉeestin to iam aŭdis pri la lingvo, krom tiu j k iu j ja m sciis ion de m i mem.
A. T. en F fm .-H d ch st (G erm anujo) : ... la E speranto-m ovado bone kreskas. L a intereso por n ia ideo esta s grandega. P e r la tabuloj, fik sita j en la diversaj stacido- moj, m u ltaj hom oj estas in sp ira ta j lerni Es- peranton. P re sk a ŭ ĉiujn k v a r sem ajnojn mi povas kom enci novan k u rso n kun 6-8 p ar- top ren an to j, sed la plej bona ag ad m an iero estas la p ra k tik a uzado de E sp eran to . Tio estas la korespondado k a j la rila to j de ho- mo al homo.
L. T. en L. (Ju g o sla v io ). :
Se ni p erd as la m em brecon de U E A — estu, sed ni ne deziras perdi n ia n Heroldon.
J. R. en R o tte rd a m (N ederlando) :
Oni a n k o ra ŭ tro m ulte uzas la vorton m ilito en k ia a jn form o. E ĉ en la plej a k tu - a la senco estas pli bone tu te eviti ĉi tiun vorton, precipe en E sp eran tu jo .
tio, ke la esencaj ecoj de la tra d ic ia j a ra b a j literoj e s ta s zorge k o n se rv itaj. R im ark u en ilu stra jo n-ro 1 la sim ilecon in te r la du li- nioj (la su p ra linio en la nova p resliteraro , k a j la m a lsu p ra linio en la m alnova).
L a ekonom io k a j legebleco esta s an k a ŭ evidentaj en ilustraĵo n-ro 2. L a ses vortoj d ek stre e s ta s sk rib ita j laŭ la n ova preslite- ra ro p er uzo de n ur tr i literoj, kiuj e s ta s id e n taj po r ĉiuj lokoj en la diversaj vortoj.
M aldekstre, la sa m aj vortoj e s ta s sk rib ita j laŭ la tra d ic ia p resliteraro k aj, p ro la varii- ĝoj en la literoj, e s ta s necese uzi dekdu literojn a n s ta ta ŭ tri.
Sekve e s ta s evidente ke, k ro m g ra n d a ekonom io a tin g ita , la a ra b a alfab eto e s ta s ege sim pligita en ĉi tiu nova presliteraro ,
— fak to ro , kiu h a v a s g ra v a n valoron por la batalo, k iun oni nun fa ra d a s k o n tra ŭ m al- klereco en la P ro k sim a Oriento.
(L a su p ra artikolo e s ta s tra d u k ita el
« N ea r E a st Colleges Q u a r te rly », vol. C, n -ro 1, New Y ork.)
