• Nie Znaleziono Wyników

Al-Kaida w islamskim Maghrebie

Od 2006 roku Ajman az-Zawahiri pertraktował z grupą salafitów do spraw kazań i wal-ki (Groupe salafiste pour la prédication et le combat – GSPC) w Algierii, która 25 stycz-nia 2007 roku utworzyła Al-Kaidę Islamskiego Maghrebu (Al-Qaeda in the Islamic Maghreb – AQIM) i przystąpiła do Al-Kaidy Osamy bin Ladena. Wówczas AQIM miała około 800 bojowników. Salafistyczne grupy w Maroku, Mauretanii, Nigrze i Mali zintegrowały się bowiem w podorganizację Al-Kaidy. Obszar działań bojowych AQIM jest większy niż terytorium Unii Europejskiej47.

W początkowej fazie istnienia tej organizacji emir Abdel Malek Drudkal nakazał ata-kować różne cele w Algierii i innych krajach Maghrebu48. Później skoncentrował się na braniu zakładników, w wyniku czego do 2012 roku wymusił około 98 mln euro okupu.

Wielu zakładników zginęło w trakcie akcji ich uwalniania. Uprowadzony przez Boko Haram49 pod koniec stycznia 2012 roku w Kano niemiecki inżynier Edgar Fritz Raupach z firmy Bilfinger Berger, przekazany AQIM, został przez terrorystów zabity w wyniku nieudanej próby jego odbicia przez nigeryjskie siły bezpieczeństwa50. Najbardziej war-tościowymi zakładnikami dla AQIM byli francuscy inżynierowie uprowadzeni 15 wrze-śnia 2010 roku z kopalni uranu w pobliżu Arlit w Nigrze. Za ich uwolnienie AQIM

żą-44 A. Sattar Hatita, y. Mohamed: Iran funding smuggling of Libyan Arms into Sinai – Source. http://www.asharq-e.com/

news.asp?id=29561 [dostęp: 1.02.2013].

45 New explosion hits Egypt’s gas pipeline to Israel. http://www.ennaharonline.com/en/international/7885.html [dostęp:

1.02.2013].

46 y. Dialo, H. Krech: Der wachsende Einfluss..., op.cit., s. 546.

47 Vide: H. Krech: Al Qaida des islamischen Maghreb AQIM 2010. „Österreichische Militärische zeitschrift” 2011 No. 3, s. 334–338.

48 Kämpfe eskalieren. Mehr als 700 Tote in Nigeria. http://www.stern.de/politik/ausland/kaempfe-eskalieren-mehr-als-700-tote-in-nigeria-707872.html [dostęp: 1.02.2013]; Maiduguri. Boko Haram attacks Nigeria police stations. http://on-lineskynews.com/maiduguri-boko-haram-attacks-nigeria-police-stations.html [dostęp: 1.02.2013].

49 J. Korge: Nigerianische Terrorsekte Boko Haram. Im Hinterzimmer mit den Christenjägern. http://www.spiegel.de/po-litik/ausland/nigeria-terrorsekte-boko-harum-und-regierung-verhandeln-a-852274.html [dostęp: 1.02.2013].

50 Próbowali odbić porwanego Niemca. Zabity. http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/probowali-odbic-porwane-go-niemca-zabity,254862.html [dostęp: 1.02.2013].

Wojujący islam...

dała od Francji okupu w wysokości 70 mln dolarów oraz wycofania kontyngentu woj-skowego z Afganistanu51.

Od końca 2007 roku AQIM miała coraz lepsze warunki do pozyskiwania środków finan-sowych, w rezultacie czego została najbogatszą organizacją regionalną Al-Kaidy. Przyczyniła się do tego zmiana w 2005 roku strategii karteli kokainowych z powodu nasycenia narkoty-kami rynku północnoamerykańskiego. Kartele podjęły próbę opanowania rynku środków odurzających w Unii Europejskiej. Od tego czasu kokaina produkowana przez kolumbijską organizację partyzancką FARC jest transportowana przez meksykański Sinaloa Cartel do Liberii. Tam przejmuje ją AQIM i rozprowadza w całym regionie Sahelu oraz Sahary aż do Hiszpanii. Kilogram kokainy kosztuje 2000 dolarów52.

Nieporozumienie co do punktu ciężkości operacji terrorystycznych doprowadziły do wal-ki o władzę między dowódcą Al-Kaidy w Sudanie Mochtarem Belmochtarem53 a emirem Drudkalem. Belmochtar i jego zwolennicy domagają się skoncentrowania uwagi na celach militarnych, AQIM natomiast od paru lat jest traktowana jako część składowa meksykań-skiego kartelu kokainowego Sinaloa.

W 2011 roku w wyniku rewolucji libijskiej AQIM pozyskała znaczne ilości broni z libijskich magazynów wojskowych, w tym przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe Strzała-2M54.

Od 2012 roku AQIM kontroluje znaczne obszary w Mali. Wracający z Libii najemnicy – Tuaregowie – rozpoczęli jawne powstanie poparte przez tę organizację. W ten sposób ich si-ła uderzeniowa przewyższysi-ła potencjał 6-tysięcznej armii rządowej Mali. 6 kwietnia 2012 ro-ku świecki Narodowy Ruch Wyzwolenia Azawadu55 (Mouvement national pour la libération de l’Azawad – MNLA) na północy Mali utworzył państwo Azawad. Walkę o panowanie przegrał jednak z AQIM i Ansar Dine (Obrońcami Wiary)56, podorganizacją Al-Kaidy skła-dającą się z byłych najemników – Tuaregów. 26 maja 2012 roku MNLA był zmuszony do podpisania w Gao porozumienia ugodowego. Nowe państwo Azawad ma być państwem is-lamskim opartym na prawodawstwie szariatu.

Nowe światło na działania Al-Kaidy w Mali rzuca dokument znaleziony w ruinach zbom-bardowanego w styczniu 2013 roku ośrodka szkoleniowego w Timbuktu. Jest to sprawozda-nie z 33. spotkania Al-Kaidy Islamskiego Maghrebu, które odbyło się 18 marca 2012 roku.

Podczas spotkania przywódcy AQIM omawiali możliwości, które stworzyła im rebelia isla-mistów z Ansar Dine i bojowników tuareskich. Sam plan został wcześniej nakreślony przez Ahmeda Jebriego, jednego z przywódców organizacji.

51 A. Perras: Die Wüste bebt. „Süddeutsche zeitung”, 29.05.2012, s. 3; Al Qaida veröffentlicht Lebenszeichen von Geiseln.

„Hamburger Abendblatt”, 28.04.2011, s. 6.

52 D. Farah: Terrorist-criminal pipelines and criminalized states. Emerging alliances. http://www.ndu.edu/press/emer-ging-alliances.html [dostęp: 1.02.2013].

53 L. Hemicker, M. Belmokhtar: Fisch im Sandmeer. http://www.faz.net/aktuell/politik/mokhtar-belmokhtar-fisch-im-sand-meer-12028298.html [dostęp: 26.01.2013].

54 A. Sattar Hatita, y. Mohamed: Iran funding smuggling…, op.cit.

55 The Renewal of Armed Struggle in Azawad. http://www.mnlamov.net/english/93-the-renewal-of-armed-struggle-in-aza-wad.html [dostęp: 26.01.2013].

56 J.P. Mari: Mali. Quel est le vrai visage d’Ansar Dine? http://www.grands-reporters.com/Mali-le-vrai-visage-d-Ansar-Dine.

html [dostęp: 26.01.2013].

W chwili spotkania rebelia w Mali była w początkowym stadium. Islamiści z Ansar Dine i Tuaregowie przejęli kilka miast na północy przy granicy z Algierią. W ciągu kolejnych dwóch tygodni opanowali Timbuktu, Kidal i Gao – trzy najważniejsze miasta w północnym Mali. Zgodnie z założeniami przedstawionymi na spotkaniu AQIM stało się ważnym gra-czem w malijskiej rebelii. Terrorystyczna organizacja nadzorowała większość lotnisk i baz szkoleniowych, kontrolowała także przerzut broni. Dopiero styczniowa interwencja armii francuskiej, która wsparła działania wojsk rządowych Mali, pozwoliła na odparcie islami-stów z zajętych miast57.

Reasumując, po śmierci Osamy bin Ladena doszło do przesunięcia władzy. Do 4 czerw-ca 2012 roku, czyli do dnia, w którym zginął Abu Jahja al-Libi58, nową strategiczną władzę sprawowali trzej afrykańscy wodzowie Al-Kaidy. Trzeba przyznać, że AQIM w 2012 roku wyrosła na jedną z potężniejszych regionalnych organizacji Al-Kaidy. Kontroluje ona po-wierzchniowo największy obszar z terytoriów, którymi Al-Kaida włada w ogóle. Na drugim miejscu jest Al-Szabaab w Somalii, a na trzecim – Al-Kaida Półwyspu Arabskiego (AQAP).

Ta ostatnia wiosną 2012 roku opanowała całą prowincję Abjan w Jemenie. W Mali i Somalii przeszła do otwartego powstania. W Libii na czele rewolucji stała Libijska Islamska Grupa Bojowa (Libyan Islamic Fighting Group – LIFG). EIJ powrócił z pomocą irańską do Egiptu.

W Nigerii pozyskano nowego członka – Boko Haram59. Ansar Dine i MUJAO60 to nowe po-dorganizacje utworzone w 2011 roku przez AQIM. W Algierii może dojść do powstania na wzór arabskiej wiosny61, a na jego czele może stanąć AQIM.

57 D. Blair: Mali. Telegraph finds al-Qaeda plan in Timbuktu. „The Telegraph”, 13.02.2013. http://www.telegraph.co.uk/

news/worldnews/al-qaeda/9868922/Mali-Telegraph-finds-al-Qaeda-plan-in-Timbuktu.html [dostęp: 14.02.2013].

58 R. yusufzai: The death of al-Libi. http://www.thenews.com.pk/Todays-News-9-113431-The-death-of-al-Libi [dostęp:

28.01.2013].

59 W drugiej połowie 2011 r. Boko Haram stał się członkiem Al-Kaidy, jej regionalną organizacją nr 14.

60 Ruch na Rzecz Jedności i Dżihadu w Afryce zachodniej (Movement for Unity and Jihad in West Africa – MUJAO). Vide:

New Qaeda spin-off threatens West Africa. http://english.ahram.org.eg/NewsContent/2/9/29968/World/International/

New-Qaeda-spinoff-threatens-West-Africa.aspx [dostęp: 26.01.2013].

61 y. Dialo, H. Krech: Der wachsende Einfluss..., s. 549.

Wojujący islam...

n

Uwarunkowania

zastosowania w Polsce