• Nie Znaleziono Wyników

Działalność naukowo-badawcza szkoły wyższej a doskonalenie kompetencji zawodowych nauczycieli

w zakresie rozwijania kompetencji kluczowych uczniów

Uczelnie wyższe nie funkcjonują w próżni, działają bowiem na okre-ślonym terenie, są integralną częścią systemu ekonomicznego, społecz-nego oraz kulturowego, charakterystyczspołecz-nego dla lokalno-terytorialne-go segmentu danej przestrzeni. Wchodzą jednocześnie w skład miejsco-wego systemu edukacyjnego ukształtowanego w konkretnej przestrzeni edukacyjnej, w której dokonują się procesy szkolno-oświatowe. Jednym z zadań uczelni wyższej na rzecz systemu edukacyjnego środowiska spo-łecznego jest pomoc w podnoszeniu jego jakości i efektywności, moder-nizacja praktyki edukacyjnej, propagowanie wzorców nowatorstwa pe-dagogicznego, stymulowanie innowacyjności na terenie lokalnych pla-cówek szkolnych oraz oświatowo-wychowawczych funkcjonujących nie

tylko w ramach edukacji formalnej, ale i nieformalnej, równoległej; a tak-że intensy kacja powiązań ze sferą praktyki, wnoszenie własnego do-robku uczelni do lokalnej przestrzeni edukacyjnej.

Wspomaganie rozumiane jest jako proces polegający na planowaniu i prowadzeniu działań, mających na celu poprawę jakości pracy szkoły lub placówki w zakresie wynikającym z jej potrzeb i środowiska lokalne-go, może przybierać różne formy, np. konsultacji z nauczycielami aka-demickimi, konferencji i szkoleń, upowszechniania wiedzy pedagogicz-nej poprzez publikacje naukowe; rozpowszechniania teoretyczpedagogicz-nej wie-dzy pedagogicznej za pośrednictwem masowego komunikowania np.

w toku webinariów itd.

W przypadku doskonalenia zawodowego nauczycieli kluczową rolę odgrywa „samodzielne i zespołowe pozyskiwanie wiedzy za po-mocą wewnątrz- i międzyszkolnych sieci uczenia się zawodu oraz two-rzenia partnerstwa z kolegami ze szkół i wyższych uczelni”. Tym sa-mym „koncepcja szkoły wyższej jako „wieży z kości słoniowej”, uczel-ni, która rządzi się tylko i wyłącznie swoimi własnymi prawami” tra-ci rację bytu, w imię działań na rzecz środowiska społecznego w for-mie wymiany poglądów z konsultantami metodycznymi i nauczyciela-mi-praktykami, popularyzacji osiągnięć naukowych, organizacji konfe-rencji naukowo-metodycznych czy prowadzenia szkoleń i webinariów dla nauczycieli na platformach zdalnego nauczania. Istota optymaliza-cji działań uczelni oraz szkół wyższych zawiera się w postawie dia-logicznej i budowaniu relacji między edukacją na poziomie szkolnym i akademickim.

25 G. Kapica, M. Kapica, Szkoła wyższa w lokalnej przestrzeni edukacyjnej [w:] Człowiek wo-bec wyzwań współczesności: konteksty edukacyjne: księga jubileuszowa dedykowana Profesoro-wi StanisławoProfesoro-wi Korczyńskiemu, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2013, s. 217.

26 C. Day, Od teorii do praktyki. Rozwój zawodowy nauczyciela, GWP, Gdańsk 2008, s. 167.

27 A. Kobylarek, Rede nicja funkcji szkół wyższych z punktu widzenia interesów lokalnych (teo-ria mostu), „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” 2005, nr 2/26, s.35.

25 Bibliogra a

Brzezińska A., Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się [w:] Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy, red.

E. Filipiak, Wyd. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2008.

Brzezińska A., Re eksja w działalności nauczyciela, „Studia Edukacyjne” 1997, nr 3.

Czerepaniak-Walczak M., Aspekty i źródła profesjonalnej re eksji nauczyciela, Edytor, Toruń 1997.

Czerepaniak-Walczak M., Między teorią a praktyką. Funkcje koncepcji pedago-gicznych w pracy nauczycieli i nauczycielek, „Re eksje” 2014, nr 6.

Day C., Od teorii do praktyki. Rozwój zawodowy nauczyciela, GWP, Gdańsk 2008. Didier J., Słownik  lozo i, Książnica, Katowice 1992.

Dudzikowa M., Bariery i szanse praktycznego wykorzystania wiedzy płynącej z nauk pedagogicznych, „Forum Oświatowe” 1994, t. 6, nr 2(11).

Dylak S., Nauczycielskie ideologie pedagogiczne a kształcenie nauczycieli, [w:] Pe-dagogika w pokoju nauczycielskim, red. K. Kruszewski, WSiP, Warszawa 2002.

Furmanek W., Kompetencje. Próba określenia pojęcia, „Edukacja Ogólnotech-niczna Inaczej” 1997, nr 7.

Furmanek W., Kompetencje raz jeszcze. Ku humanistycznie ujętym kompetencjom kluczowym [w:] Kompetencje kluczowe kategorią pedagogiki. Studia porów-nawcze polsko-słowackie, red. W. Furmanek, M. Duris, Wyd. Uniwersyte-tu Rzeszowskiego, Rzeszów 2007.

Głogowska R., Teoretyczna wiedza pedagogiczna w praktyce edukacyjnej, Wyd.

UJ, Kraków 2004.

Godoń R., Między myśleniem a działaniem. O ewolucji anglosaskiej  lozo i eduka-cji, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.

Gołębniak B. D., O „upedagogicznieniu” szkoły poprzez akademicki dyskurs edu-kacyjny. Ku autoetnogra i, „Forum Oświatowe” 2014, t. 26, nr 2(52).

Gołębniak B. D., Zmiany edukacji nauczycieli: wiedza, biegłość, re eksyjność, Wyd. Naukowe Edytor, Toruń, Poznań 1998.

Hejnicka-Bezwińska T., Związek teorii pedagogicznej z praktyką edukacyjną,

„Studia Pedagogiczne”1996, z. 24.

Hurło L., Innowacyjność w pracy zawodowej współczesnego nauczyciela w do-bie globalizacji [w:] Paradygmaty współczesnej dydaktyki, red. L. Hurło, D. Klus-Stańskiej, M. Łojko, O cyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009.

Kapica G., Kapica M., Szkoła wyższa w lokalnej przestrzeni edukacyjnej [w:]

Człowiek wobec wyzwań współczesności: konteksty edukacyjne: księga jubile-uszowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Korczyńskiemu, Wydawnic-two Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2013.

Klus-Stańska, Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Wydawnictwo Akade-mickie „Żak”, Warszawa 2010.

Klus-Stańska D., Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce, PWN, War-szawa 2018.

Kobylarek A., Rede nicja funkcji szkół wyższych z punktu widzenia interesów lo-kalnych (teoria mostu), „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” 2005, nr 2/26.

Kochanowska E., Wiedza osobista w re eksji i praktyce nauczycieli edukacji wcze-snoszkolnej, O cyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2018.

Komar W., Współczesność i nauczyciel – perspektywy edukacji bez dogmatów?

Którędy do wykształcenia światłych oraz niezależnie myślących ludzi – nauczy-cieli: blokady i szanse?, Wyd. Żak, Warszawa 2000.

Kuźma J., Nauczyciele przyszłej szkoły, Wydawnictwo Naukowe Uniwersyte-tu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków 2000.

Kwiatkowska W., Pedeutologia, WAiP, Warszawa 2008.

Lemańska-Lewandowska E., Nauczyciele a dyscyplina w klasie szkolnej. Przeko-nania – Strategie – Kierunki zmian, Wyd. UKW, Bydgoszcz 2013.

Łukasik B., O potrzebie re eksji w zawodzie nauczyciela, „Prace Naukowe Aka-demii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika” 2014, t. 23.

Męczkowska A., Kompetencje [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 2, red. E. Różycka, Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa 2000.

Męczkowska A., Od świadomości nauczyciela do konstrukcji świata społecznego.

Nauczycielskie koncepcje wymagań dydaktycznych a problem rekonstrukcji kompe-tencji ucznia, O cyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2002.

Nowak-Łojewska A., Kompetencje kluczowe w edukacji dzieci – od deklaracji do realizacji, „Rocznik Lubuski” 2020, Tom 46, cz. 1.

Polak, Indywidualne teorie nauczycieli. Geneza, badanie, kształcenie, Wydawnic-two Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999.

Schulz R., Nauczyciel-innowator, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989.

Śliwerski B., Myśleć jak pedagog, GWP, Sopot 2010.

27 Szymczak J., Bycie (stawanie się) re eksyjnym nauczycielem. Perspektywa

socjo-kulturowa. „Forum Pedagogiczne” 2009, nr 5-6.

Uszyńska-Jarmoc J., Bilewicz M., Wstęp [w:] Kompetencje kluczowe dzieci i mło-dzieży. Teoria i badania, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2015.

Wiśniewska-Kin M., Kompetencje kluczowe uczniów w społeczeństwie wiedzy – konieczność mentalnych przewartościowań [w:] Kompetencje kluczowe dzie-ci i młodzieży. Praktyka edukacyjna, red. J. Uszyńska-Jarmoc, K. Nadache-wicz, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2015.

Wiśniewska-Kin M., Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcz-nikowy i dziecięcy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.

Wróbel A., Problem intencjonalności działania wychowawczego. Studium teore-tyczne, Wyd. UŁ, łódź 2014.

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompe-tencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 30.12.2006 r.

Żuchowska W., Do czego dydaktykom potrzebne jest pojęcie kompetencji, „Nowa Polszczyzna” 1999, nr 1.

2

DOSKONALENIE ZAWODOWE NAUCZYCIELI