Po okresie destabilizacji rynków finansowych instytucje nadzorujące rynek pracują nad uregulowaniem obrotu instrumentów pochodnych, w tym działalno-ści funduszy hedgingowych. Wynika to z obawy o nadmierne ryzyko generowa-ne przez te instrumenty i instytucje. Regulacja rynku funduszy hedgingowych będzie miała kluczowe znaczenie dla dalszego jego funkcjonowania i rozwoju.
Wiele funduszy hedgingowych wydaje się mieć niską zmienność rentowno-ści w porównaniu do inwestycji na giełdzie. Z przeprowadzonych w latach 1994-2004 badań na rynku amerykańskim wynika, że odchylenie standardowe miesięcznych stóp zwrotu funduszy hedgingowych wynosi 7,76%. Jest to mniej więcej o połowę mniej niż odchylenie standardowe indeksu Standard & Poor
Rozwój rynku funduszy hedgingowych po doświadczeniach kryzysu… 189
50012. Jednak nawet fundusze o niskiej zmienności mogą stracić większość za-rządzanych pieniędzy. Wspomniany wcześniej fundusz Long Term Capital Fund charakteryzował się niższą zmiennością niż indeks S&P 500 przez niemal cały okres swojego istnienia, ale to nie ochroniło go przed utratą większości kapitału w okresie miesiąca.
Z kilku względów instytucje regulacyjne wciąż, szczególnie po okresie kry-zysu finansowego, obawiają się ryzyka związanego z funduszami hedgingowy-mi. Powodem troski jest: ochrona inwestorów, zagrożenie dla instytucji finan-sowych, ryzyko płynności oraz nadmierne ryzyko zmienności. Każdego roku około 10% funduszy hedgingowych przestaje istnieć13. Część z nich znika w na-stępstwie znacznych strat i decyzji inwestorów o zmianie funduszu. Niektóre fundusze przestają istnieć w następstwie ujawnienia błędnej sprawozdawczości.
Fundusze hedgingowe mogą ponadto doprowadzić do nadmiernej reakcji cen poprzez zawieranie transakcji spekulacyjnych, oddalających ceny instru-mentów finansowych od ich wartości fundamentalnych i prowadzić do nadmier-nego ryzyka zmienności.
Ryzyko płynności jest poważnym problemem dotyczącym funduszy hed-gingowych. Niekorzystne szoki mogą zmusić fundusze hedgingowe do podjęcia wymuszonej decyzji inwestycyjnej. Fundusze hedgingowe mają silną motywa-cję, by nie stać się ofiarą sytuacji, w której są zmuszone do sprzedaży papierów wartościowych. W rzeczywistości, jak wynika z analiz, fundusze hedgingowe nie mają najgorszej efektywności w okresach największych szoków na rynkach kapitałowych14.
Podsumowanie
Rozwój rynku funduszy hedgingowych na świecie w latach 2000-2007 był bardzo dynamiczny. Jednak kryzys na rynkach finansowych rozpoczęty w roku 2008 spowodował gwałtowny spadek wartości rynku funduszy hedgingowych na świecie. Kolejne lata (2009-2010) stanowiły próbę odbudowy tego rynku.
Rekordowym, jeśli chodzi o wielkość tej części rynku finansowego na świecie, okazał się rok 2007. Do roku 2011 nie udało się odbudować rynku do poziomu z tego okresu.
12 N. Chan, M. Getmansky, S.M. Haas, A.W. Lo: Systemic risk and hedge funds. W: The risks of financial institutions. Red. M. Carey, R. M. Stulz. University of Chicago Press, Chicago 2006, s. 235-330.
13 R.M. Stulz: Hedge funds: past, present, and future. „Journal of Economic Perspectives” Spring 2007, Vol. 21, No. 2, s. 175-194.
14 N.M. Boyson, C.W. Stahel, R.M. Stulz: Is there hedge fund contagion? „Charles A. Dice Center Working Paper Series” 2006, No. 1. Fisher College of Business (Ohio State University), http://ssrn.com/abstract_884202
Marcin Kalinowski 190
Kryzys finansowy ukazał ogromne niebezpieczeństwa związane z funkcjo-nowaniem instrumentów pochodnych w różnych dziedzinach życia gospo-darczego. Pojawiły się obawy przed funkcjonowaniem rynku derywatów, który może potęgować destabilizację w innych częściach rynku finansowego.
Obawy, że fundusze hedgingowe mogą powodować zmienność cen, są po-tencjalnie istotne. Należy jednak pamiętać, że fundusze hedgingowe są, co bardzo istotne, dostarczycielami płynności na rynkach, które są czasowo nie-dowartościowane z powodu destabilizacji. Rola funduszy hedgingowych w do-starczaniu płynności na rynku i redukowaniu nieefektywności powoduje, że po-mysłodawcy nowych, bardziej restrykcyjnych regulacji rynku funduszy hedgingowych muszą rozważyć koszty i korzyści proponowanych rozwiązań dla płynności rynku kapitałowego. Oczywiście nie należy przeceniać zakresu, w ja-kim fundusze hedgingowe prowadzą do zwiększenia efektywności rynków. Fun-dusze hedgingowe pozytywnie wpływają na eliminację małych rozbieżności w cenach, które mogą być wyeliminowane poprzez arbitraż. Istotne jest, że płynność, która jest przez nie zapewniana, może zniknąć szybko, a to może po-gorszyć skalę występującego szoku na rynku.
Perspektywy rozwoju rynku funduszy hedgingowych w kolejnych latach wydają się pozytywne. Warunkiem koniecznym dla rozwoju tego rynku jest jed-nak powrót zaufania do tej alternatywnej formy inwestycji, a to można osiągnąć poprzez ustabilizowanie stóp zwrotu i ryzyka inwestycji. Kluczowy wydaje się brak doniesień o spektakularnych stratach i upadłościach funduszy hedgingo-wych w przyszłości. Istotną kwestią jest również rozważna regulacja rynku in-strumentów pochodnych przez instytucje nadzorujące rynki finansowe. Nad-mierna regulacja tego rynku może prowadzić do wygaszenia jego rozwoju, a to może stwarzać niebezpieczeństwo braku płynności na rynkach instrumentów pochodnych.
Literatura
Amin G., Kat H.M.: Portfolios of hedge funds. Working Paper, University of Reading, ISMA Centre, Reading, UK 2002.
Boyson N.M., Stahel C. W., R.M. Stulz: Is there hedge fund contagion? „Charles A. Dice Center Working Paper Series” 2006, No. 1, Fisher College of Business (Ohio State University), http://ssrn.com/abstract_884202
Caldwell T., Kirkpatrick T.: A primer on hedge funds. Lookout Mountain Capital, Inc, Chattanooga 1995.
Chadha B., Jansen A., The hedge fundindustry: structure, size and performance.
W: Hedge funds and financial, dynamics. Chapter 3. Red. B. Eichengreen, D. Mathieson, B. Chadha, A. Jansen, L. Kodres, S. Sharma. International Monetary Fund, Washington, DC 1998.
Rozwój rynku funduszy hedgingowych po doświadczeniach kryzysu… 191
Chan N., Getmansky M., Haas S.M, Lo A.W.: Systemic risk and hedge funds. W: The risks of financial institutions. Red. M. Carey, R.M. Stulz. University of Chicago Press, Chicago 2006.
Eling M.: Autocorrelation, bias and fat tails. „Journal of Derivatives & Hedge Funds”
12, No. 1/2, May-August 2006.
Flaum D.: Bayou Group Ponzi scheme case poses questions for Madoff investors. Com-mercialappeal.com
Fung H., Xu X., Yau J.: Do hedge fund managers display skill? „The Journal of Alterna-tive Investments” 2004, Vol. 6, No. 4.
Fung W., Hsieh D.A.: A primer on hedge funds. „Journal of Empirical Finance” 1999, Vol. 6, No. 3.
Karolyi G.: Hedge funds: What they are and what they are not. Working Paper, Fisher College of Business, Columbus, OH 1999.
Lederman J., Klein R.: Hedge Funds: Investment and portfolio strategies for the institu-tional investor. Irwin Professional Publishing, New York 1995.
Moglia A.: „American Bankruptcy Institute Journal” 28, A7, September 2009.
Schneeweis T., Spurgin R.: Skewness in asset returns: Does it matter. „Journal of Alter-native Investments” 1998, Vol. 1, No. 2.
Sędzicki W.: Inwestycje alternatywne: fundusze hedgingowe. „Prawo Przedsiębiorcy: od przepisu do praktyki” 2008, nr 21 (801).
Sorkin A.R.: AIG was like a big hedge fund, fed chief says, dealbook.blogs.nytimes.com, dostęp: 04.03.2009.
Stulz R.M.: Hedge funds: Past, present, and future. „Journal of Economic Perspectives”, Spring 2007, Vol. 21, No. 2.
Temple P.: Hedge funds: Courtesans of capitalism. John Wiley and Sons, New York 2001.
The Ponzi scheme in every hedge fund. „Time”, dostęp: 05.01.2009.
Wajszczuk J.J.: Fundusze hedgingowe na globalnym rynku finansowym. „Bank i Kredyt”
2006, nr 4.
Zalewski G.: Fundusze hedgingowe – nowy rodzaj inwestycji. „Rynek Terminowy”
2004, nr 1 (23).
HEDGE FUND MARKET DEVELOPMENT AFTER THE FINANCIAL CRISIS 2007
Summary
Hedge funds have become an increasingly popular investment tool in the past dec-ade, owing to their general lack of correlation with stock and bond markets. When evaluated using the Markowitz portfolio selection theory, hedge funds appear to offer a remarkable opportunity.
Marcin Kalinowski 192
Hedge funds changed shape in 2008. From being seductive sources of so-called alpha, they swiftly morphed into demonic and difficult-to-control investments, startling dealers and investors alike.
The purpose of this study is to assess the level of development of the hedge fund market in the world and an indicate the prospects of its development after the financial crisis which started in 2007.
Andrzej Krysiak
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie