Przeprowadzone badania pozwoliły uzyskać in-formacje na temat ilości czasu wolnego jakim dys-ponują studenci polscy i hiszpańscy oraz preferowa-nych form jego spędzania. Dzięki przeprowadzeniu jednakowych badań ankietowych w dwóch różnych środowiskach, jakimi są Polska i Hiszpania, analiza statystyczna wyników pozwoliła ustalić podobień-stwa i różnice pomiędzy wyborami dokonywanymi przez przedstawicieli obu kultur i, co za tym idzie określić, czy środowisko w jakim byli i są wycho-wywani, ma wpływ na wybór form spędzania czasu wolnego, jego ilość i jakość.
Przystępując do badań sformułowano pięć hi-potez. Jedna dotyczyła wpływu określonych deter-minantów na sposób spędzania czasu wolnego obu badanych grup studentów, dwie zakładały pewne preferencje studentów z Hiszpanii a pozostałe dwie odnosiły się do respondentów z Polski. Na podsta-wie analizy uzyskanych danych dokonano weryfi-kacji hipotez badawczych.
Z udzielonych odpowiedzi wynikało, że to przy-jaciele i znajomi, a nie tak jak zakładano rodzina i jej tradycje, mieli największy wpływ na wybór wskazanej przez respondentów formy spędzania czasu wolnego. Test statystyczny dowodzi, że odpo-wiedzi Hiszpanów nie odbiegały tu istotnie od od-powiedzi Polaków.
Badania potwierdziły także, że zarówno polscy jak i hiszpańscy studenci są jednakowo zadowoleni z ilości posiadanego czasu wolnego (100% zbież-ność grup pod względem badanej cechy – brak pod-staw do odrzucenia hipotezy zerowej).
Nie stwierdzono też znaczących statystycznie różnic w ilości czasu wolnego jakim dysponują obie grupy badanych, jak i w częstszym korzystaniu przez daną grupę z oferty zajęć pozalekcyjnych ofe-rowanych przez uczelnię.
Istotne statystycznie zróżnicowanie grup stwier-dzono natomiast w odniesieniu do „wyjść na impre-zę”. Okazało się , że to hiszpańscy studenci częściej wybierali tę formę aktywności wolnoczasowej.
W odniesieniu do ilości czasu wolnego jakim dysponują studenci w obu krajach, nie stwierdzo-no zasadniczych rozbieżstwierdzo-ności. W grupie hiszpań-skiej wyraźnie dominowała odpowiedź 2-3 godziny w ciągu dnia, podczas gdy wśród polskich studen-tów rozkład odpowiedzi był bardziej równomierny.
Obie grupy nie różnią się istotnie pod względem ba-danej cechy.
Niezależnie od narodowości, studenci zdecy-dowanie preferują czynny sposób spędzania czasu wolnego, co nie dziwi, gdyż badane grupy składały się ze studentów wychowania fizycznego, co zapew-ne zadecydowało o wyborze tej odpowiedzi.
Obie społeczności wskazały na przyjaciół jako tych, którzy mają największy wpływ na wybór spo-sobu spędzania czasu wolnego przez badanych. Po-dobnie jak wyżej, nie stwierdzono istotnych staty-stycznie różnic w obu grupach.
Analizując wskazania form spędzania czasu wol-nego i częstotliwości z jaką są podejmowane, trze-ba zauważyć, że studenci hiszpańscy więcej czasu poświęcają na „lenistwo na kanapie” – co aż tak nie zaskakuje z racji popularnej w ich kraju sjesty.
Poza odpoczynkiem Hiszpanie częściej od Polaków uczestniczą w zajęciach tanecznych i imprezach to-warzyskich, na co zapewne istotnie wpływają uwa-runkowania kulturowe, wychowanie, klimat. Polacy nie tak często jak Hiszpanie uprawiają sport (można
sądzić, że na tą sytuację ma znaczący wpływ po-wszechnie znane zamiłowanie Hiszpanów do piłki nożnej) i korzystają z Internetu. Z kolei analizując sięganie po ofertę zajęć pozalekcyjnych organizo-wanych przez uczelnie to nieznacznie więcej stu-dentów z grupy hiszpańskiej aniżeli ci z grupy pol-skiej z niej korzysta (nie są to jednak różnice istotne statystycznie). Obie grupy są w jednakowym stop-niu zadowolone z ilości swojego czasu wolnego.
Pomimo uderzających różnic w kulturach Pol-ski i Hiszpanii, studenci z tych państw nie odbie-gają diametralnie od siebie pod względem sposo-bów spędzania czasu wolnego. Czynnik kulturowy, narodowość choć w pewnym stopniu determinują różnice w zachowaniu w wolnym czasie, nie są jed-nak, co ujawniła analiza wyników badań, kluczowe w dokonywaniu ostatecznych wyborów form wol-noczasowych.
Zakończenie
Sfera badań w zakresie aktywności wolnoczaso-wych młodzieży akademickiej jest szeroka i obej-muje liczne badania i analizy (m.in. w publikowane przez: W. Kocemba [10], D. Pachulicz [17], M. Pro-kosz [18], E. Wnuk-Lipińska [24], J. Marak [13], M.
Nowakowska, R. Nowakowski [15]). Niejednokrot-nie badacze ustalali, iż w sposobie realizacji czasu wolnego odbijają się tradycje kulturowe środowiska, w którym respondent wychował się, panujące w nim normy obyczajowe a także uznawana hierarchia wartości. Zainteresowania badawcze dotyczące za-chowań młodzieży akademickiej w wolnym czasie powinny sięgać dalej, kompleksowo wyjaśniając kształtowanie się tego zjawiska w odniesieniu do studentów w całej Polsce czy np.: Europie wskazu-jąc na elementy wspólne, jak i różnice. Ciekawym z naukowego jak i praktycznego punktu widzenia byłoby zbadanie dalszych przemian tej sfery życia codziennego w warunkach dynamicznych zmian społecznych, politycznych i gospodarczych.
Piśmiennictwo:
1. Agulló Tomás E., Rodríguez Suárez. 1998: Estilos de vida, cultura, ocio y tiempo libre de los estudiantes Universita-rios, Psicothema, 11, 2.
2. Berbeka J., Makówka M., Niemczyk A. 2008:, Podstawy ekonomiki i organizacji czasu wolnego, Wyd. UE w Kra-kowie, Kraków.
3. Bombol M., Dąbrowska A. 2003: Czas wolny- konsument, rynek, marketing, K.E. Liber, Warszawa.
4. Czajka S. 1974: Z problemów czasu wolnego, Warszawa.
5. Dąbrowski Z. 1966: Czas wolny dzieci i młodzieży, PZWS, Warszawa.
6. Danecki W 1967: Czas wolny – mity i potrzeby, KIW, War-szawa.
7. Dumazedier J. 1962: Vers une civilisation du loisir?, Edition de Seuil, Paris.
8. Durán M. A. 2007: El valor del tiempo ¿Cuántas horas al día te faltan?, ESPASA HOY, Madryt.
9. Kaźmierczak M 2005: Czas wolny w turystycznej per-spektywie postmodernistycznej, w: Ożdziński J. (red.), Rekreacja, turystyka i kultura w zagospodarowaniu czasu wolnego, AWFiS Gdańsk, Gdańsk.
10. Kocemba W. 1997: Uczestnictwo młodzieży w kulturze fi-zycznej, w: Jankowski K.W., Krawczyk Z. (red.), Wartości i wzory kultury fizycznej młodzieży. Badania porównaw-cze, AWF Warszawa, Warszawa.
11. Kucała D. 2003: Hiszpania, Trio, Warszawa.
12. Lebioda L. 2004: Czas wolny, Wychowawca, 07-08.
13. Marak J. 2000: Budżet czasu wolnego i jego zagospoda-rowanie przez studentów Wrocławia (wyniki badań an-kietowych), w: Wyrzykowski J. (red.), Studia nad czasem wolnym mieszkańców dużych miast Polski i jego wykorzy-staniem na rekreacje ruchową i turystykę, AWF Wrocław, Wrocław.
14. Muszyński W. (red.). 2008: Cudne manowce? Kultura cza-su wolnego we współczesnym społeczeństwie, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
15. Nowakowska M., Nowakowski R. 1995: Rola kultury fi-zycznej w opiniach studentów Uniwersytetu Łódzkiego, w: Obodyński K. (red.), Kultura fizyczna studentów. Jej stan i perspektywy rozwoju, WSP Rzeszów, Rzeszów.
16. Orłowska M. 2006: Problemy czasu wolnego w pedagogi-ce społecznej, w: Kawula S. (red.), Pedagogika społecz-na- dokonania- aktualności- perspektywy, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
17. Pachulicz D. 1962: Wolny czas i formy jego spędzania a zaawansowanie w studiach, Życie Szkoły Wyższej, 4.
18. Prokosz M. 2000: Przemiany wzorów wykorzystania cza-su wolnego przez młodzież, w: Kędzior J., Wawrzak-Cho-daczek M. (red.), Czas wolny w różnych jego aspektach, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
19. Przecławski K. (red.). 1978: Czas wolny dzieci i młodzieży w Polsce, WSiP, Warszawa.
20. Ritzer G. 2001: Magiczny Świat konsumpcji, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa.
21. Siwiński W. 2000: Pedagogika kultury fizycznej w zary-sie, AWF Poznań, Poznań.
22. Stanisz A. 2006: Przystępny kurs statystyki z zastosowa-niem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, StatSo-ft, Kraków.
23. Trompenaars F., Hampden-Turner C. 2002: Siedem wy-miarów kultury. Znaczenie różnic kulturowych w działal-ności gospodarczej, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
24. Wnuk-Lipińska E 1981: Uczestnictwo studentów w kultu-rze, PWN, Warszawa.
25. Wnuk-Lipiński E. 1988: Teoretyczne i metodologiczne problemy badania czasu wolnego, w: Zdąbłarz I. (red.), Czas wolny młodzieży, IBPM, Warszawa.
Źródła internetowe
1. www.egospodarka.pl, Rosną wydatki Polaków na ak-tywny wypoczynek, oprac. A. Baranowska-Skimina, (22.07.2011)