Szkolenie – dostęp do zawodu

Ścieżka prowadząca do zawodu barristera jest ściśle uregulowana, aby zaś z sukcesem uzyskać upragniony tytuł należy przejść przez trzy etapy kształcenia, jakimi są: etap akademicki, szkoleniowy oraz staż/praktyka. Jednakże problemy młodych barristerów wraz z ukończeniem przez nich szkolenia dopiero się zaczynają. Jak wskazuje

450

Szerzej na ich temat: A. Boon, The Ethics and Conduct of Lawyers in England and Wales, Oxford and Portland Oregon 2014, s.111.

-133-

Przewodnicząca skrzydła młodzieżowego Bar Council, młodzi barristers są poważnie zadłużeni i narażeni na depresję, co jest związane z faktem, iż zaczynają swoje kariery z długiem w wysokości około £70.000. Wielu z nich przez pierwsze lata kariery spłaca długi, a trudności z utrzymaniem się mają w szczególności młodzi barristers zajmujący się prawem karnym i rodzinnym. Znane są przypadki samobójstw popełnianych przez osoby niewytrzymujące presji.452

Przewiduje się, że koszt uzyskania uprawnień barristera wynosi osoby zaczynające studia około £127.000.453

Etap akademicki wieńczy ukończenie brytyjskich studiów wyższych. Mogą to być studia prawnicze bądź nie – nieukończenie studiów prawniczych nie zamyka kandydatowi do zawodu drogi do zostania barristerem. W przypadku, gdy kandydat ukończył studia o innym profilu niż prawo, musi następnie dokształcić się w ramach kursu konwersyjnego. Każdy kandydat do zawodu winien ukończyć edukację, w ramach której pozna tzw. foundations of

legal knowledge, tj. podstawy wiedzy prawniczej, na które składa się siedem głównych gałęzi

prawa angielskiego, a mianowicie: prawo zobowiązań – w zakresie kontraktów, prawo zobowiązań – w zakresie deliktów, prawo karne, prawo publiczne, prawo rzeczowe, prawo powiernicze oraz zasada słuszności oraz podstawy prawa Unii Europejskiej.454

Kolejnym krokiem jest etap szkoleniowy, obejmujący tzw. Bar Professional Training

Course (BPTC), który trwa jeden rok, gdy realizowany jest w pełnym wymiarze bądź 2 lata w

przypadku niepełnego wymiaru.455

W celu rozpoczęcia tego etapu konieczna jest przynależność do jednej z czterech Inns of Court (Inner Temple456

, Middle Temple⁴⁵⁷,

452

O. Bowcott, Young barristers in debt and depressed, warns head of Bar Council youth wing, The Guardian z 15.10.2016 r., https://www.theguardian.com/law/2016/oct/15/young-barristers-in-debt-and-depressed-warns-head-of-bar-council-youth-wing.

453 O. Bowcott, Qualifying as a barrister 'may cost new students up to £127,000', 23.02.2016, https://www.theguardian.com/law/2016/feb/23/qualifying-barrister-may-cost-new-students-127000.

454 Bar Standards Board Handbook 2018, s. 150.

455

P. G. Bartosz, System… s. 32.

456

Inner Temple zajmuje wschodnią połowę terenu, zwanego Temple, która została wybrana przez Templariuszy w XII wieku jako ich londyńska siedziba. Okrągły kościół, który tam zbudowali, wzorowany jest na kościele św. Grobu w Jerozolimie. W połowie XIV wieku Temple stała się domem dla prawników, którzy utworzyli tam dwie

Inns, Inner Temple oraz Middle Temple -

https://www.barcouncil.org.uk/about-the-bar/what-is-the-bar/inns-of-court/. Oficjalna strona Inner Temple to https://www.innertemple.org.uk/.

457 Middle Temple zajmuje zachodnią część terenu znanego jako Temple, dawniej londyńskiej siedziby Templariuszy, która leży między Fleet Street a Embankment na skraju City of London - https://www.barcouncil.org.uk/about-the-bar/what-is-the-bar/inns-of-court/. Oficjalna strona Middle Temple to https://www.middletemple.org.uk/.

-134-

Lincoln’s Inn458

lub Gray’s Inn⁴⁵⁹). Inns of Court zapewniają wsparcie barristerom i kandydatom do tego zawodu poprzez szereg działań edukacyjnych, udostępnianie stołówek, pomieszczeń wspólnych oraz ogrodów. Oferują także różne stypendia. Inns są także odpowiedzialne za powołanie (calling) barristerów do zawodu oraz administrują sądy dyscyplinarne.⁴⁶⁰

Kolejnym wymogiem niezbędnym do rozpoczęcia etapu szkoleniowego jest zdanie

Bar Course Aptitude Test, tj. kursu przydatności do szkolenia w Bar – stanowiącego swoisty

egzamin wstępny.461

W trakcie etapu szkoleniowego kandydaci na barristerów uczestniczą w symulacjach rozpraw sądowych, prowadzą negocjacje, rozmowy, przeprowadzają wywiady, sporządzają dokumenty, opinie prawne, wskazują rozwiązania poszczególnych kwestii prawnych, co ma na celu rozwinięcie wiedzy prawniczej, umiejętności pisarskich, rozwiązywania dylematów prawnych oraz umiejętności interpersonalnych.462

Ostatnim etapem szkolenia kandydata na barristera jest staż, tzw. pupillage. Rozpoczyna się po ukończeniu BPTC. W praktyce jedynie jednemu na trzech kandydatów udaje się otrzymać miejsce na stażu.463

Zazwyczaj trwa on 12 miesięcy – przez pierwsze sześć kandydat nie praktykuje samodzielnie, lecz obserwuje pilnie działania swojego patrona –

pupil supervisor. Natomiast przez kolejne sześć miesięcy otrzymuje zadania do

samodzielnego zrealizowania – jednakże dalej pod nadzorem.⁴⁶⁴

458 Honorowe Towarzystwo Lincoln's Inn leży na północ od Strand i na południe od High Holborn (i Gray's Inn). Jego budynki, mimo iż są niewątpliwą atrakcją turystyczną pełnią także praktyczną funkcję, oferując zakwaterowanie wielu praktykującym członków baru, a także obiekty edukacyjne do szkolenia studentów. - https://www.barcouncil.org.uk/about-the-bar/what-is-the-bar/inns-of-court/. Oficjalna strona Lincoln’s Inn to https://www.lincolnsinn.org.uk.

459 Gray’s Inn została zbombardowana podczas drugiej wojny światowej. W maju 1941 r. hol, kaplica, biblioteka i biura zostały poważnie uszkodzone. Wszystkie zostały odbudowane po wojnie, a ponieważ wszystkie pierwotne okna witrażowe i drewniane panele zostały usunięte na początku wojny i bezpiecznie przechowane, oryginalne wnętrze pozostaje takie samo - https://www.barcouncil.org.uk/about-the-bar/what-is-the-bar/inns-of-court/. Oficjalna strona Gray’s Inn to https://www.graysinn.org.uk/.

460 Informacje zawarte na stronie Bar Standards Board: https://www.barcouncil.org.uk/about-the-bar/what-is-the-bar/inns-of-court/.

461 Bar Standards Board Handbook 2018, s. 151.

462 P.G. Bartosz, System…, s. 33.

463

A. Zimdars, The profile of pupil barristers at the Bar of England and Wales 2004–2008, International Journal Of The Legal Profession, vol. 17, no. 2, July 2010, Routledge, s. 119.

-135-

Po ukończeniu wszystkich trzech wyżej wymienionych etapów szkolenia, kandydat może ubiegać się o powołanie do zawodu przez Inn, której jest członkiem.465

Wykres nr 7: Ogólna liczba powołanych do Bar w latach 2012-2017

Źródło:

https://www.barstandardsboard.org.uk/media-centre/research-and-statistics/statistics/called-to-the-bar-statistics/

Powołanie do zawodu barristera nie jest jednoznaczne z uprawnieniem do reprezentacji klientów w sądzie. W celu nabycia tego uprawnienia konieczne jest indywidualne upoważnienie do prowadzenia sporów sądowych (the right to conduct

litigation). Nadaje się je na wniosek barristera, który spełnia warunki zakreślone przez Bar Standards Board. Musi zagwarantować, że w jego miejscu pracy istnieją warunki

umożliwiające prowadzenie sporów, a także, że posiada wymagane umiejętności oraz znajomość procedury sądowej na poziomie niezbędnym do zapewnienia klientom profesjonalnej usługi. Wymagane jest także posiadanie ubezpieczenia.

Upoważnienie może zostać nadane barristerowi pod warunkiem, iż będzie prowadził spory pod nadzorem „wykwalifikowanej osoby”. Dotyczy to barristerów o mniejszym niż trzyletnie doświadczeniu zawodowym. Upoważnienie do prowadzenia postępowania

-136-

sądowego jest dodawane do certyfikatu uprawniającego do wykonywania zawodu, jako rozszerzenie istniejących praw do wykonywania zawodu.466

4.2.3 Organy nadzoru

Działalność barristers regulowana jest na mocy Legal Services Act 2007 przez Bar

Council. Jej celem jest zabezpieczanie interesów przedstawicieli zawodu, utrzymywanie

standardów, prestiżu oraz niezależności barristerów. Bar Council promuje wysokiej jakości specjalistyczne usługi doradcze barristerów, sprawiedliwy dostęp do wymiaru sprawiedliwości dla wszystkich, najwyższe standardy etyki, równości i różnorodności w całym zawodzie oraz rozwój możliwości biznesowych dla barristerów w kraju i za granicą.467

Stanowi organ samorządu barristerów. Składa się z około 115 barristerów, którzy są wybierani lub reprezentują Inns i inne grupy interesów. Bar Council spotyka się około siedem razy w roku. Wybiera przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i skarbnika.468

W kontekście nadzoru nad zawodem barristerów należy także wskazać najważniejsze instytucje istniejące w ramach Bar Council lub z nią współistniejące (część z nich pojawiała się już w poprzedzających wywodach). Na uwagę zasługują przede wszystkim: