Aleksandra Kabat, Krzysztof Karabon
3. Wyniki badania i wnioski
Efektem przeprowadzonego badania są obserwacje dotyczące zależności między wskaźnikami a zmiennymi. Na podstawie niniejszej analizy przedsta-wiono także weryfikację celu pracy oraz podjęto próbę zinterpretowania i wy-ciągnięcia wniosków.
Tabela 3. Rodzaje tendencji według wskaźników
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Diagnozy Społecznej, Banku Danych Lokalnych oraz Głównego Urzędu Statystycznego.
Tendencja korelacji PKB per capita Współczynnik Giniego Suma
niepożądana 7 9 16
pożądana 8 5 13
suma 15 14 29
Na podstawie powyższej tabeli można stwierdzić, że liczebność tendencji niepożądanych i pożądanych jest podobna (w kolejności: 16 i 13). Kolejna ob-serwacja wskazuje, że współczynnik Giniego posiada więcej korelacji niepożą-danych niż pożąniepożą-danych, podczas gdy liczebność PKB per capita jest większa dla tendencji korelacji pożądanych.
Tabela 4. Kategorie zmiennych według wskaźników
Etykiety wierszy PKB per capita Współczynnik Giniego Suma
edukacja 5 3 8
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Diagnozy Społecznej, Banku Danych Lokalnych oraz Głównego Urzędu Statystycznego.
Powyższa tabela przedstawia podział badanych zmiennych na kategorie i ich liczebność dla współczynników PKB per capita i Giniego.
Na podstawie przeprowadzonego badania dokonano również graficznej prezentacji zależności zmiennych i wskaźników. Do graficznego przedstawienia wybrano z każdej kategorii (edukacja, inwestycje, kultura, społeczne, zdrowie) zmienną, której różnica między wartością współczynnika korelacji dwóch wskaźników (PKB per capita i współczynnika Giniego) była największa.
Rys. 1. Porównanie liczby wypożyczeń książek z biblioteki na 1000 mieszkańców z PKB per capita współczynnikiem Giniego
Źródło: Opracowanie własne.
Ilość wypożyczeń książek z biblioteki na 1000 mieszkańców
PKB per capita
Ilość wypożyczeń książek z biblioteki na 1000 mieszkańców
Współczynnik Giniego N = 192
r = -0,522
Rys. 2. Porównanie długości sieci komunikacji miejskiej na 1000 mieszkańców względem PKB per capita i współczynnika Giniego
Źródło: Opracowanie własne.
Rys. 3. Porównanie liczby widzów kin na 1000 mieszkańców względem PKB per capita i współczynnika Giniego
Źródło: Opracowanie własne.
Długość sieći komunikacji miejsckiej na 1000 mieszkańców [km/os]
PKB per capita
Długość sieći komunikacji miejsckiej na 1000 mieszkańców [km/os]
Współczynnik Giniego
Rys. 4. Porównanie liczby przestępstw stwierdzonych na 1000 mieszkańców względem PKB per capita i współczynnika Giniego
Źródło: Opracowanie własne.
Rys. 5. Porównanie liczby zachorowań na choroby zakaźne i zatrucia na 1000 mieszkań-ców względem PKB per capita i współczynnika Giniego
Źródło: Opracowanie własne.
Podsumowując, w niniejszej analizie wykazano, że wskaźnik produktu kra-jowego brutto per capita lepiej odzwierciedla kondycję społeczną, mimo pozor-nego braku elementu społeczpozor-nego w składowych wskaźnika. Stwierdzenie to wynika z faktu, że PKB per capita koreluje z większą liczbą pożądanych korelacji niż współczynnik Giniego. W badaniu wskaźnik ten objął całe spektrum zmien-nych, a w każdej kategorii zmiennych miał przynajmniej jedną tendencją pożądaną.
Ciekawe spostrzeżenie wynika z badania korelacji między badanymi wskaźnikami a przestępczością. Liczba przestępstw nie koreluje z PKB per capita,
0
Zachorowania na choroby zakaźne i zatrucia na 1000 mieszkańców
PKB per capita
Zachorowania na choroby zakaźne i zatrucia na 1000 mieszkańców
Wspólczynnik Giniego N = 208
r = -0,271
natomiast w wysokim stopniu, lecz w niepożądany sposób koreluje ze współ-czynnikiem Giniego.
Kolejnym ciekawym aspektem wyników badania są wartości korelacji dla zmiennych dotyczących średniej liczby przyjaciół oraz deklarowanej „chęci do życia”. Obie te zmienne dotyczą niewątpliwie aspektu społecznego, jednak przeprowadzona analiza wykazała, że zmienne te w większym stopniu korelują ze wskaźnikiem PKB per capita niż ze współczynnikiem Giniego.
Podczas analizy pojawiły się pewne trudności. Największym problemem był brak danych, stąd w poszczególnych porównaniach liczebność danych jest różna. Kolejną trudnością metodologiczną okazał się sposób ujednolicenia zmiennych, tak aby stały się porównywalne. Kolejnym problemem, mającym bezpośredni wpływ na wyniki badania, okazał się sposób wartościowania wskaźników. Ostatecznie zdecydowano się na określenie tej oceny na podsta-wie podsta-wielkości współczynnika korelacji Pearsona według następującego schema-tu: im silniejsza zależność między zmiennymi (wartość współczynnika korelacji Pearsona), tym lepiej opisuje zjawisko.
Zakończenie
Wyniki badań wykazały, że produkt krajowy brutto per capita silniej kore-luje ze zmiennymi opisującymi kondycję społeczną województw Polski niż współczynnik dysproporcji dochodowej Giniego. Poszczególne zmienne częściej korelowały ze współczynnikiem PKB per capita w sposób pożądany, który kore-lował w każdej kategorii z przynajmniej jedną zmienną w sposób pożądany.
Mimo że współczynnik Giniego powszechnie uważany za bardziej odzwiercie-dlający aspekty społeczne, w przeprowadzonym badaniu korelował w sposób pożądany jedynie w kategorii „inwestycje”.
Bibliografia
Bank Danych Lokalnych GUS, [www.stat.gov.pl/bdl], dostęp: 30.11.2014.
CIA, Distribution of family income – Gini index, The World Factbook, [www.cia.gov/l ibrary/publications/the-world-factbook/fields/2172.html], dostęp: 30.11.2014.
Diagnoza Społeczna, [www.diagnoza.com], dostęp: 30.11.2014.
Fitoussi J.P., Stiglitz J.E., Sen A., Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza.
Raport Komisji ds. Pomiaru Wydajności Ekonomicznej i Postępu Społecz-nego, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2012.
Kuan X., How Has the Literature on Gini’s Index Evolved in the Past 80 Years De-partment of Economics, Halifax, 2003, [www.papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?ab stract _id=423200] dostęp: 30.11.2014.
Opolski K., Potocki T., Sposoby pomiaru bogactwa narodów w obliczu zmieniają-cego się otoczenia ekonomiczno-społecznego świata, „e-Finanse” 2010, vol. 6, nr 3, [www.e-finanse.com/artykuly_eng/148.pdf], dostęp 30.11.2014.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 2223/96 z 25 czerwca 1996 r. w sprawie europej-skiego systemu rachunków narodowych i regionalnych we Wspólnocie, OJ L 310, 30/11/1996, 1996.
Słownik języka polskiego, PWN, [encyklopedia.pwn.pl/haslo/PKB;3957851.html], dostęp 30.11.2014.