Wschodnie Towarzystwo Inwestycyjne Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością od 31 sierpnia 1995 roku wdraża w Polsce nowoczesne formy finansowania. Spółka dyspo-nuje kapitałem zakładowym w wysokości 1 miliona polskich nowych złotych, który dzieli się na 20 tysięcy równych i niepodzielnych udziałów, po 50 polskich nowych złotych każdy, a całość kapitału obejmuje Bank Depozytowo-Kredytowy w Lublinie S.A. Wspie-ra działalność przedsiębiorstw posiadających duży kapitał i dobrze zarządzanych, które proponują wiarygodne i perspektywiczne projekty.
WTI powołane zostało przez Bank Depozytowo-Kredytowy w Lublinie S.A. na mocy porozumienia między rządem Wielkiej Brytanii i Bankiem dotyczącego wzmocnienia i przy-spieszenia procesu restrukturyzacji długów przedsiębiorstw będących klientami banku.
Know-How Fund, reprezentant strony brytyjskiej, zdeponował 4 miliony funtów szter-lingów oraz oddelegował grupę swoich doradców do pracy w Lublinie.
- Celem działania Wschodniego Towarzystwa Inwestycyjnego, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jest utworzenie, ustabilizowanie i rozwój instytucji typu kapitału podwyższonego ryzyka (venture capital) finansującej małe i średnie przedsiębiorstwa w
oparciu o środki udostępnione przez Wielką Brytanię w ramach pomocy międzyrządowej -mówi Tomasz Biernat, główny specjalista z WTI.
Istota działalności WTI polega na wspieraniu działalności przedsiębiorstw poprzez pomoc finansową, w formie wejścia kapitałowego i pożyczki oraz pomocy technicznej w sze-rokim zakresie.
Zdaniem Tomasza Biernata wdrażanie rzadko stosowanej w Polsce formy finansowania, tj. prowadzenie operacji w strefie kapitału podwyższonego ryzyka jest przedsięwzięciem pionierskim na rynku usług finansowych w tej części Polski. Zawarcie umowy z przed-siębiorstwem spełniającym wymogi udzielenia pomocy doprowadzić ma z jednej strony do podwyższenia kapitału własnego strony poszukującej zasilenia, z drugiej zaś umożli-wić ma WTI otrzymanie oczekiwanej stopy zwrotu.
Wybór celu strategicznego WTI spowodowany był tym, że na naszym terenie funkcjonują dotychczas jako instytucje finansowe głównie banki komercyjne. Banki są z reguły zaintere-sowane firmami stabilnymi, o mocno osadzonym profilu działalności, a spółki, które są w okresie powstawania oraz szybkiego wzrostu, zazwyczaj nie znajdują z ich strony wy-starczającego wsparcia. Szczególnie trudno jest im otrzymać kredyt na racjonalnych wa-runkach.
* artykuł jest sponsorowany
Wschodnie Towarzystwo inwestycyjne
73
WTI operujące stosunkowo dużymi środkami może w dużej mierze wypełnić tę lukę.
Spółka będzie więc angażować się finansowo w te spółki, które wymagają procesu re-strukturyzacji a ich wiarygodność, rynkowy charakter produkcji i kondycja ekonomiczna gwarantują zwrot inwestycji na wyznaczonym poziomie.
W przypadku pomocy finansowej WTI najchętniej udziela wsparcia w postaci połą-czenia wejścia kapitałowego i pożyczki w proporcji uzgodnionej ze stroną ubiegającą się 0 pomoc. Kwotę i warunki spłaty ustalane są drogą negocjacji. WTI nabywa mniejszo-ściowy pakiet akcji i po upływie trzech lat poszukuje możliwości odsprzedania go. Po transakcji Towarzystwo otrzymuje zwrot w postaci dywidend i przyrostu wartości udziałów.
Pożyczki udzielane są na okres 2-3 lat przy zastosowaniu wysoce korzystnych stóp oprocentowania. Kwota pożyczki lub wejścia kapitałowego albo obu form łącznie mogą wynosić od 500 tysięcy do 2 milionów złotych.
Z kolei pomoc techniczna obejmuje m.in. ulepszanie procesów technologicznych, dosko-nalenie pomocy finansowej, systemów zarządzania, kontroli jakości, sprzedaży i marke-tingu, oszacowania produktu, strategii firmy. Pomoc ta dostępna jest w postaci ekspertyz 1 konsultacji lub jest projektowana wspólnie z zarządem przedsiębiorstwa, przy czym zaintersowana firma w minimalnym stopniu partycypuje w finansowaniu pomocy.
WTI oferuje swoją pomoc państwowym osobom prawnym, ale oferta w zakresie do-radztwa technicznego i finansowego adresowana jest do wszystkich sektorów własności.
Aby móc ubiegać się o pomoc WTI przedsiębiorstwa muszą być klientami Banku Depo-zytowo-Kredytowego w Lublinie S.A., posiadać atrakcyjny, przygotowany produkt ryn-kowy i potrzebować wsparcia finansowego i organizacyjnego dla zapewnienia efektywnej restrukturyzacji. Dobrze widziane są atuty przedsiębiorstw takie jak: perspektywiczna sta-bilność i wiarygodność oraz kompetencja kierownictwa i jakość zespołów kierowniczych.
- Główny obszar działania WTI obejmuje makroregiony: środkowo-wschodni i połu-dniowo-wschodni Polski, co stanowi około 16,7% powierzchni kraju, zamieszkiwany przez około J3% ludności Polski - podkreśla Tomasz Biernat. Jest to region bardzo
spe-cyficzny w sensie ekonomicznym, na tym obszarze od 1930 do 1989 roku zbudowano sektor gospodarczy pracujący na rzecz przemysłu zbrojeniowego oraz masowego odbior-cy z byłego ZSRR. Rynek produktów tych firm po 1989 roku zanikł, albo w znaczny sposób zmienił swoją charakterystykę. W związku z tym wymagają one restrukturyzacji produktowej, kosztowej, technicznej i finansowej w znaczeniu strategicznym. Struktura gospodarcza regionu charakteryzuje się tym, że dominuje tu rolnictwo (48,5% ogółu za-trudnionych), a to w konsekwencji przynosi niską koncentrację przemysłową ośrodków miejskich. Tomasz Biernat podkreśla, że znajduje się tu około 40 ośrodków miejskich z liczbą ludności ponad 10 tysięcy każdy. Większość miast tej części Polski posiada znaczny po-tencjał przemysłowy, lecz są to ośrodki objęte recesją. Próby utrzymania produkcji na potrzeby wojska lub inne zamówienia rządowe, przy równoczesnym wysokim poziomie bezrobocia, wywołują splot skomplikowanych problemów społecznych.
Głównych odbiorców WTI można podzielić na trzy grupy:
• przedsiębiorstwa, które mają optymistyczne perspektywy wzrostu, lecz z powodu strat lub bieżącej niewypłacalności nie mogą pozyskać nowego kredytu,
• przedsiębiorstwa niedawno powstałe, rozwijające się dynamicznie i zdecydowanie potrzebujące dofinansowania kapitałowego,
74 Magdalena Pokrzycka-Walczak
• przedsiębiorstwa, w których kapitał właściciela jest niedostateczny w stosunku do realizowanego przedsięwzięcia.
Potencjał finansowy oraz doświadczenie techniczne WTI są niewystarczające, aby ^zajmo-wać się na dużą skalę w/w procesami w dużych firmach. W tej sytuacji WTI może wspomagać procesy restrukturyzacji tylko tam, gdzie majątek gigantów produkcyjnych z poprzedniej epoki został podzielony i pojawiły się szanse rynkowe na utworzenie na tym majątku nowych firm, profesjonalnie zarządzanych. W przypadku restrukturyzacji dużych firm, WTI może być jedynie inwestorem biernym, towarzyszącym innym inwestorom dyspo-nującym znacznym kapitałem i doświadczeniem rynkowym.
Drugą grupą klientów WTI są prywatne małe i średnie firmy - klienci BDK w Lubli-nie S.A., którzy otrzymali kredyty w okresie ostatnich kilku lat i mają problemy z ich obsługą. W tej sytuacji spółka może zainwestować środki finansowe, jeśli z punktu wi-dzenia przyjętych kryteriów jest to interesujący obiekt inwestycyjny.
Trzecią, potencjalną grupą klientów są nowopowstające, bądź już istniejące małe spół-ki - klienci BDK S.A., które w celu rozwinięcia działalności na szerszą skalę wymagają podwyższenia kapitałów własnych, albo innej formy zasilenia finansowego.
Zdaniem Tomasza Biernata rynek celów inwestycyjnych WTI jest znaczny, a jego wielkość można oszacować dzięki bliskiej współpracy z oddziałami Banku Depozytowo--Kredytowego w Lublinie S.A.
W przypadku inwestycji w kapitały własne spółek nienotowanych na Giełdzie Papie-rów Wartościowych w Warszawie, kluczowego znaczenia nabiera problem bariery wyjścia.
W przypadku pierwszej inwestycji WTI problem ten został rozwiązany przez gwarancje odkupienia akcji po okresie trzech lat przez inwestora strategicznego, po uzgodnionej cenie. - W kolejnych inwestycjach w kapitały własne spółek będziemy próbować po-wtórzyć schemat pierwszej transakcji, bądź też przygotujemy inny adekwatny do konkret-nej sytuacji wariant inwestycji kapitałowych - tłumaczy Tomasz Biernat.
Wschodnie Towarzystwo Inwestycyjne Spółka z o.o. jest instytucją finansową wno-szącą na rynek nową jakościowo usługę, atrakcyjną dla potencjalnych partnerów. Od lipca
1995 do września 1997 roku WTI sfinansowało 30 projektów. Znalezienie odpowiednich partnerów i gwarancja odnawialności zainwestowanych kapitałów wymaga od WTI skuteczne-go znalezienia możliwie szerokiej gamy technik, które dadzą się zastosować w praktyce.
Osoby zainteresowane bliżej działalnością WTI mogą kontaktować się z Tomaszem Biernatem, nr tel. (0-81) 53-299-00, ul. Grodzka 23, LUBLIN.
Barbara Nalewajko